Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVIII, Number 20, 21 May 1920 — HE MOOLELO NO TAZANA A I OLE Ka Hiena o na Ululaau Anoano o na Kapakai o Aferika. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO TAZANA A I OLE Ka Hiena o na Ululaau Anoano o na Kapakai o Aferika.

MAHELE 11.

ĪIOAKAKA: O ka moolelo o Keaka Tazana, ua lioea : iai kakou i kona hopena, ma ka manawa i hoea aku ai i ka ,aa ana o na makua o Miriama, kana wahine, a ma kona -lakalua. e ike hou ana kakou ia Tazana me kana mau hana ,ii;vaiwa he nui, na hana i maa ia kakou i ka ike ana, ma na Kuke ekolu aku nei i hala." Mlike no me ka hoopihaia o ko ke Kuokoa poe heluhelu, ne na manao pihoihoi, ma ka moolelo mua i hoopukaia aku ,i o Tazana, pela aku ana no keia me ke komo ana iloko o na .ino ame na pilikia he nui, eia nae, ua oili mau'mai no oia, i.e kanaka lanakila. a he kanaka i kauia ka weli ma na v ;ihi npau e loheia ai kona inoa. MOKUNA T. Ile elima mahina mai kela manav/a i huli hou aku ai o [ ii/ana me kana keiki no Ladana, elilee me ia a kakou i ike me ka moolelo o K'eaka Tazana, i pau aku nei, ua haale aku la o Tazana me ka Leele Kelekona ia Ladana, a huli !*• • i inai la'nn kb lāū.i aiiia hanai holoholona ma Aienka, me w.iilio ana aku i ko laua home, ame ria mea apau mahope i ka laua inau. keiki. Ile elua pule mahope iho o kela hoea ana aku no ko laua .iiu.-i hanai holoholona, a i kekahi la a Tazana o ka hele ana ūkn me kona maii kanaka, no ka nana ana i kona aina nui, .1 i2 lakou i huli hoi mai ai. ma kahi he mau mile ka mamao in.'ii kona home inai, aia hoi, ua ike aku la oia i kekahi huai.a'i ma kalii mamao loa. ma ke komohana akau aku o ka i. lani ululaau, a no kona manao, he huaka'i paha kela no keieahi pne kanaka malihini hahai holohnlona. ua kaohi mai m oia i ka holo o kona lio, a kakali aku la o ka hookokke mni o kela huaka i. Mamuli nae o ka hulali o kekahi mea iluna-o ke poo o ke kp.naka mamua loa o kela huaka'i, i koho wale iho ai no oia !■«' poe malihini kela, malia ua hoaa lakou i ke alahele poloī, pela i imi mai ai i wahi e hookpaia aku ai lakou, no laila, ? 'f kumu maikai.no ke.la nako Tazana manao no ka hookipa ..na mai ia lakou maloko o kona mau kauhale. ka hoohakalia-ole iho nae, a hoea mai kela poe, ua iv.lo okoa aku la oia no ka hui ana he alo a he alo me na malihini, a mahope o ka'maopopo ana iaia o ke kumu o keia poe o ka hoea ana mai no kona aina, ua alakai pololei • »a aku la oia ia lakou no kona fiome, a iloko o ka hapalua r.ora wale no aia ua-o Tazana ke hoolauna la i kekahi kanaka " M. Kiure Pilikota ka inoa imua o ka Lede Kelekona. Ma keia wahi, he mea pono i ka mea kakau moolelo, ke i.nakaka aku i na- mea e pili ana i keia kanaka, ame ka mai.ao o kana huakai o ka hoea ana aku no ka home o Tazana, i maopopo ai ia kaua e ka makamaka heluhelu, ke au g ka ure ana akw o ka mr,olefo me ka'pol'olei. < i Alahaki Wepa ka inoa oiaio o keia kanaka, he luleanela nia no kekahi pualikoa Kelekiuma, o ka hoounaia ana r kiai ma na kapakai o Cong-o. a mamuli nae o kpna ki ana i '■ °na kapena a make me kana pu panapana, ua holo mahuka ;.ku oia a noho iwaena o na kanaka Asabia. O keia kekahi o na kanaka'ino loa, no ka mea, ma kela inanawa i hoounaia ai oia me kona pualikoa, ma ka hana kiai no leekahi wahi o Aferika, ua kuaki loa oia, me kona manao ana nae i kinohi. i kona laki, o ka hookau ole ia aha ir.ai o kekah hoopa'i ko'iko'i loa maluna ona. Xo na mahina eono ka noho ana o ka Lukanela Alahaki U epa me kona pualikoa ma kela wahi mehameha, i mea e linniaio ae i na ano ino o keia kanaka, me ke ala ana mai o ka inaina ame ka hoowahawaha iloko ona no ka poe na iaknu i hnouna aku iaia, i kela wahi ano ole, a pau hoi kona komo ana iloko o na anaina o ka poe hanohano, e hauoli ai, me na lede maka onaona. Ua oi loa ae kona minamina, no kela hooneleia ana aku ona, i ke ola hauoli ana, me kona ike ole iho, ua pomaikai māoli no oia, i kona pakele ana •mai ka hookauia mai o kekahi hoopa'i ko'iko'i loa maluna nna. no kana hēwa i hana ai.

\o ka uluahewa loa o ka noonoo o ka Lukanela Wepa, •iolc he mea oīuolu iloko o kona noonoo, o ka liele no ia o kona huhu. ahiki i ke kapeha o ka puali, ke kanaka maluna ue ona.

He kanaka kuoo kela kapena, me'ke kauia o ka weli e ka poe apau malalo aku ona. eia-nae, he kanaka oia i mahaloia, mamuli o kona hooko pono i kana inau kauoha apau, e haawiia mai ana, a mamuli no hoi kekahi o kona makee no ka ponn o kona pualikoa holookoa. Xo kda mau mahina loihi o ka noho ana o ka I.ukanela epa ma .wahi* a i kona manawa e noho ai mamua o kona Jjale lole, e puhi cigarita ai, mahope o ka pau ana o ka nina ahiabi. aole e ne4e iki ana kona nana pono loa i kona i.kela amekeia manawa. Aole be kuikahi o ka noho ana o keia mau aliikoa. no ka mea ua maopopo i ke kapena l:a hevya ko'iko'i a kena lukanela i hana ai, o ka wa i hala, nolaila .e nana mau mai ana oia i kela lukanela me ka manao hoQwahawaha, 110 ia hana nae a ke kapena, ua lilo kela i pulupylu ahi. e ana i ka inaina wela iloko o ka Lukanela \\ epa ahiki i ka lapalapa okoa ana o ke ahi o kon.i huhu, a ma kekahi ahiahi, oiai no oia e noho ana mamua o 1-a puka o kona halelole. a e noho ana no hoi ke kapena mainua o kona halelole. ia wa i ku ae< ai ka I.ukanela Wepa, ihina. lalau iho la kekahi lima i ke kuau o kana pu paiia-! pana. a pane mai la i keia mau olelo: • I "Ua hele au a uluhua maoli i kau mau hana hoehaeha i' ko'u noonoo, me kou ike no, he aliikoa ko'u kulana, a he hoi. Ua hoomanawanui au i kau mau hana i na wa ae nei i hala, i keia manawa nae, e make oe e' pono a ' e keia. puaa." ' La hookahaha loa ia'aku ke kapena no kela mau olelo Kll ole i ke keonimana i kamailioia aku e ka Lukanela Wepa, o kona ku mai la no ia iluna, me ka anehe ana mai e paa i k-Qna mau lima, maluna o na poohiwi o kana lukanela, aole nae .i kokoke mai kona mau lima ma kahi o na poohiwi o ka Lukanela Wepa, o ke kani koke aku la no ia ° kana pu panapana r a kapoo aku la ka poka iloko o kona puuwai. me ka hiuā ana aku o ke kapena ilalo o ka honua. I kela hina ai>a aku o ke kapena koa ilalo. akahi no o epa a m.aopopo i ke ko'iko'i o ka mea ana i hana aku ai, hoike okoa mai la kona lunaikehala i kona hewa loa, elike me ia a ka poe e naiia mari ana e hooili mai ai i na'ahewa ana maluna oua.. • N T a kela kani ana aku o ka pu panapana i kono aku i na koa e luana ana ma.ko lakou mau halelole. e oili ae iwaho me ka holo okoa ana mai o kekahi poe o lakou no kahi a ka Lukanela Wepa e ku aku ana. He elua mea maopopo loa, a kelā poe koa'e hana mai ana maluna ona.uwaole lakou' ē 1 pepehi mai aiia 'iaia a make,

alaila c liupuia aiia uia a paa a laweia aku iniua o kekalii •aha hookolokolo koa, no ka hookauia-mai o _ka hoppa'i make maluna ona, ke ku ka hewo. iaia.

Aole loa he makemake iloko o ka Lukanela Wepa e make, me he rne;*la,_na oi-loa kona-makee i ke ola iloko q keia manawa, mamua o na W.l 'aku i hala. Ke hookokoke loa mai la na koa i-leona wahi eku ana. Heaha nae kana mea e hana aku ai i pakele ai kona ola. Ke alaalawa la oia jna o a maanei, me he mea la, e imi ana oia i kekahi mau kumUpale ma kona aoao, no-ka -make ana o kona kapena aole nae he mea e ae a korta mau maka i ike ālewai, koe wale ,no ka waiho mai o k6 kino make o ke kapena.-

iloko 'o ka weliweU no ka make, hoomaka aku la ka Lukanela Wepa e holo no ka palekana o kona ola, aia no kana pu panapana ke paa la iloko o kona lima. Holo pololei aku la oia no kahi o ka pukā pa, aia keka'hi koa Paele malaila kahi i ku kiai ai, me kona haawi ole aku nae i manawa no kela koa, e ninau mai ai iaia nei i ke kumu o kona holo ana, ua kau ae la oia i kana pu panapana iluna, a ki aku la i kela koa. a make, lalau aku Ia i kana pu raifela, me ke kaei poka, o ka oili aku la no ia mawaho o ka pa a nalowale aku la iloko oka ulula^u.,. .. , , , Ma kela po holookoa aole i hoomahaia e ka Lukanela Wepa, i hele wale ia no eia ahiki ike ao ana. He mau manawa īehulehu kana i lohe ai i ka leo kuwo o ka liona, aole no nae ia he kumu nona e maka'u iho ai, no kona ike, ua lako oia me ka pu, e hiki ai iaia ke hoopakele i kona ola iho.

ī ka oili ana mai o ka malamalama o ka la, aole no ia he mea no kela kanaka e hoomaha iho ai, aia no oia ke hoomau la i ka hele ana imua, ua auhee aku ka pololi ame ka makehiamoe mai iaia aku, he hookahi mea nui iloko o kona noonoo, o ia no kona pakele mai ka poe e huli aku ana iaia. No kela pih.i loa me ka maka'u no ke karaima ko'iko'i loa ana i hana aku ai, me he mea la, ke kau mau mai la imua ona ka make i na minuke apau, nolaila aole ana hana e ae, o ka hoomau wale no i ka hele ana imua, aia ka pono o ka mamao loa mai kahi aku ana i hana ai i ke karaima, a' pela wale no kona hele ana ahiki i ka hina okoa ana ilalo, pau, ka hiki hou ana aku iaia ke liele imua, 110 ka inea aole ka ikaika iloko o kona kino.

Pehea nae ka loihi o kona moe malie ana ma kelawahi, aole i maopopo iaia, ua loaa aku la oia i ka Moi Akema Zeka ona kanaka Arahia. Ona kanaka ili keokeo na eneini ino loa o na Arabia, me ka makaukau o na kanaka o kela moi, e hou aku i ke kino o ka Lukanela Wena, no ka pepehl ana iaia a niake loa, eia nae' mamuli no o ka naauao o kela moi, aole oia i wikiwiki. ma ka ae ana aku i keia manao o kona mau kanaka, aka papa aku la oia ia lakou, aole e hoopilikia iaia, nn ka mea ua makemake oia e niele aku i kela kanaka, i kekahi mau mea, a ina 110 ao!e he mau pomaikai e loaa mai ana iaia, ma kekahi ano, he hana maalahi loa ka pepehi ana aku i keia kanaka a inake.

Oiai he kulana nawaliwali maoli ko ka Lukanela Wepa, ua hapai okoa ia aku la oia e na.kanaka Arabia, noloko o ka halelole o ka Moi Akema Zeka, aole no he mamao loa mai kahi aku i loaa aku ai kela kanaka ia lakou, malaila- i liaawiia mai ai kekahi mau meaai iaia, me ka hoohainu pu ia i j ka waina, mamuli o ia mau hana, ua hoi liilii mai la ka j noonoo maikai iloko o ka Lokanela Wepa. j I ke kaakaa ana ae o kona mau maka. he poe Pnele ka I mea i halawai mua mai me kona ike, ke alaalawa la oia ma o a niaanei, aole ona ike aku i na koa o kona lahui ponoi, aka nae, ma ka puka o ka halelole. e noho ana he kanaka Arahia. 0 keia ka Moi Akema Zeka, iaia i nana mai ai iloko, a ike mai la ua pohala ae ke kanaka ili keokeo, kamailio mai la oia, i ka pane ana mai: . "I lohe oe e ka malihini, oū-au keia o 'Akema Zcka, ka moi o na Arabia, a ke inakemake nei au e ike owai oe, a heaha kau hana oka hoea ana mai no ko'u aina nei ? Eia ihea kou pualikoa?" Ika lohe pono ana aku oka Lukanela W r epa i kela mau olelo, upo'i iho la kona ma,u maka, mamuli o ke j>oho o kona' /nau manaolana, no ka pakele o kona ola, no ka mea, ua )ohe nui oia no k'eia moi, oia kekahi o na kanaka ino loa, he enemi oia 110 na kanaka ili keokeo, o ka poe apau ie loaa aku ana iaia, he make wale uo ko lakou hopena. No na makahliki lehulehu i hoounaia mai ai na pualikoa, no ka hakaka ana me keia moi, ame kona poe kanaka, aoje /īae he wa i lanakila ai na koa, he lehulehu o lakou i pau i ka make, me ke ola no nae o keia moi, noonoo i'no la ua aliikoa nei, ua like pu no kona poino iloko o na lima o keia moi me ka poino ina i paa oia i ka hopuia e leona pualikoa iho. Me kela no nae i ka manaoiana no ka pakele o kona ola, oiai he enemi ino loa oia no Akema Zeka, oili ae la kekahi noonoo iloko ona, e imi aku oia i wahi nona e pono ai, malia o hoolohe mai kela moi i kana mau mea e hoakaka aku ai, o ka pau no ia o kona pilikia, no ka mea, ua like no ka maikai ole o ka manao o keia moi. no na kanaka ili keokeo, me kona, oiai ua kipaku'ino ia mai oia, a o kekahi no hoi, ua holo mahuka mai oia,te hiki hou ole ai iaia ke hoi aku imua o lakou, he oi ae kona pili ana aku me keia moi me kona poe kanaka, malia pela e loaa mai ai iaia kekahi mati pomaikai he nui. "Ua lohe nui au nou e Akema Zeka, a nou ka manao nUi 0 ka'u huaka'i huli iloko nei o ka ululaau, ahiki i ka moe malie ana o ko'u kino i kahi hookahi, me ka manaolana po- j ho, aole oe e loaa ana ia'u. He kanaka aū i hoowahawaha loa ia e ko'u poe, a eia ko'u poe koa ponoi ke imi mai nei e pepehi ia'u a make; ua maqpopo ia'u. e mai ana oe i na kqkua ana ia'u, i wahi no'u e pakele ai, no ka mea, ua hoowahawaha pu oe ia lakou. īna oe e ae 'mai ana e hoopakele ae i kuu ola, alaila ke hoohiki aku nei au imua ou e lilo no au i alakai no kekahi o kou p«ali. ]fe mea au i a'oia i ka oihana koa, o ka makaukau i loaa ia'u, he niea kokua nui aku ia no kou lanakila maluna o kou mau enemi, a mau enemi like hoi o kaua." Ke hoolohe pono loa mai la o Akema Zeka i kela mau hoakaka a ka Lukanela \\ epa, aia nae iloko o kona lunaikehala, ke koho mai la oia, he mau olelo hoopunipuni wale no kela a keia kanaka e kamailio aku nei iai'a me ka oiaio ole, iloko no hoi o kela manawa hookahi, ke noonoo la oo ua uioi nei, ina he oiaio a-pololei na a keia kanaka 1 kamailio aku ai, alaila e hoola i'o ana oia iaia, a lawe aku hoi i mea nana e a'o i kona poe kanaka i ka makaukau o ka oihana koa, no ka mea, he nui kona poe kanaka maka'u ole, i pau i ka make, a ua ake nui loa oia e loaa na kanaka hou, pela wale no e lanakila ai oia maluna o korta mau enemi.- I

"Ina ua hoopunipuni mai oe ia'u e keia kanaka, aiaila e| pepehi no au ia o<Ti na manawa kupono apaii a'u e ike ai, 0 kou wa ia e makē ai. He uku anei kekaM'.au i makemakei ai no kou noho hana ana mai me a'u "Aole.au e koi mua aku ana i ko'u uku, koe wale no e noho pu au me oe, a ina mahope iho o nōho hana āna aku nou, a ua ike oe i ko'ii kupono maoli, alaila ia.wa kaua e kamailio ai malun'a o ka'ninau uku," wahi a ka Lukanela | Wepa, 110 ka mea, aole no ona noonoo no kekahi mea e ae 1 ō ka hoopakele wale ia no o kona ola. Ua kupno kela i ka manao o Akema Zeka, nolaila ua lilo aku la ka Llikanela Wepa, oia kekahi o na kanaka o ka Moi Akenia Zeka. ma ka hao ana i na niho elepani, a na Paele, me ka lawe pu ana i na Paele uia ke ano limanui, i man kauwa nana e hooko ana i na hana ekaeka apau i wahi e loaa mai ai ka Avaiwai. No kekahi mau mahina lehulehu e komo kino ana ka ī.ukanela iloko o na hana powa, me na kanaka Arabia, ma taa >ano apan, ua-.like.aku kona ino mc ko kela poe kānaka, me |be mea la, uil nele loa ia mea-he aloha hoa kanaka iloko ona.

aia hui ku Moi Zeka ke hakilu mau mai la iaia i kela ame keia. a lakou e hoouka ai i kekahi hakaka*. me na kanieika Paele. nie kona mahalo ftui i ke koa. ame ka maka'u ole maoli o Wepa ahiki i kona hookuu ana aku i kela kanaka e hele l'anakila me ke kiai ole ia. ]"ka nana aku, aole he kanaka e ae a lea Moi Akema i hilinai nui ai, o ka Lukanela Wepa wale no, ua hapa iho kona hilinai i kona mau kanaka ponoi, mamua o Wepa, nolaila i kekahi la, kauoha aku la ka Moi Akema Zeka ia Wepa e hele mai imua ona, a hoike-mai la-i ka -meahuna iloko o kona puuwai, ka meah{ina hoi ana i hoik_e mua ole aku ai i kekahi o kona mau kanaka ponoi, oiai nae he manawa loihi ka malama ana o ua moi nei i kela meahuna iloko ona. Ua ike oia, aole loa e hookoia na mea apau ana i hoolala ai, ina i kekahi o kona poe kanaka ponoi oia e kamailio ai, nolaila kau aku la kona manaolana maluna o ka Lukanela Wepa, no ka hooko ana i kekahi hana nui, a o ia kana o ka i ana aku imua ona: "Auhea oe e Wepa, ke manao nei au, ua lohe wale paha oe i ka inoa o kela kanaka o Tazana kona inoa!" Kunou aku la ke poo o ka Lukanela Wepa, me ka pane ana aieu: "Ae, ua lohe nui au no kena kanaka, eia nae aole au i ike i kona helehelena, a oki loa aku hoi ka hui pu ana me ia."

"Ina aole keia kanaka, aole he mea nana e hoopilikia mai I i ka.holopono oka makou hana aihue me ka powa. Ua nui j no ka waiwai i loaa ia makou, aka nae i ka wa i hoea mai j ai o keia kanaka, ua hoouka makou i keleahi kaua hahana loa me ia, ahiki i ko makou auhee ana, mai na wahi waiwai loa mai oka aina. Ua lilo kela kanaka i alakai no na Paele me ko lakou hoolakoia ana me na lako kaud ; e ala ku-e mai | ia makou. , j ".\ole no au e makawelawela loa iaia, ina e hookuu la'ela'e rtiai oia ia makou, e kalepa waiwai ma ke ano maikai nie na kanaka Paele, ua papa \oa aku oia i na Pae\e, aole e ae ia makou e hoea aku imua o lakou, a i kekahi manawa, ua hoala mai no lakou i ke kaua ahiki i ko makou auhee ana. "O kela kekahi o na leanaka waiwai loa, ina e hiki ana ina kekahi ano, ke konoia aku oia, e uku mai i kekahi huina <la!a gula nui ia'u ame ko'u poe kanaka, aole no au e hoopilikia wale aku iaia, aka o kona papa loa ana ia makou, aole e lioea aku no kahi o na kanaka" Paele e kalepa waiwai ai, o ka niea ia nana i hoala mai i ka inaina iloko o'u, ahiki i ko'u I hooholo okoa ana iho i ko'u manao. he hookahi wale uo alahele e hoomauia ai ko makou pomaikai, o ia ke kaawale loa o keia kanaka mailuna aku o ka honua." Unuhi ae la ka Lukanela Wepa i kona poki cigarita iwaho, a lawe mai la 'ne hookahi cigarita, a i kona koe ana ae j i ke kukaepele, no ka ho-a ana aku i kona paka. akahi no oia a pane mai: "Ma keia mau mea apau au i kamailio mai nei ia'u, ua hoolala anei oe i kau mau mea e hsna aku ai no kela ka iiaka?" " F,ia ka'u mea i hoolnla ai: lle wahine mare ka kela kanaka, ma na mea'i hoikeia mai ia'u, o kela kekahi o na waj hine u'i loa, ina nei no ke kaa mai o kela wahine malalo o ' ko .kakou malu, e ike auanei kela kanaka i kona uku mai i | ka hapalua o kona mau waiwai mai ka akap mai, ina e hiki ole e lawa kana mau e waiho mai nei ma kona akia hanai holoholona." . I Kulou iho la ke poo oka Lukanela \\ epa ilalo, no ka noonoo ana i kana mea e pane aku ai, ke ike la nae oia, he hana maikai ole loa, ka aihue ana mai i kekahi wahine ili keokeo; a kuai aku no na hana hoohilahila iwaena o ka poe Paele. ,Nāna mai la nae oia imua o kona haku, aia wale no na maka 'o ka Moi Akema Zeka maluna ona, me ka iino ana iho o leekahi maka, me kona koho ana aku, ua ike mai.kela moi. i konk ku-e i kana papahana. Aia iloko 6 ka pohoiima o kela moi kona ola, ua hiki loa i "kela moi ke lawe ae i kona ola iloko o ka imo ana a ka maka, ine ka minamina ole; he mea nui loa ke ola ika T.J - kanela Wepa. Heaha auanei kela wahine, ana e nana aku ai no kona pono, oiai he kanaka hana karaima oia, he kanaka i kāawale loa mai ka puulu mai o ka malamalama, nolaila ina e hoole aku ana oia i ka hooko ana elike me ka niakemake o kona haku, he hookahi no hopena e kau mai ana maluna ona, o ia no ka make. . "'Ke kanalua nei anei oe i ka hooko ana aku i ko'u maka i ninau mai ai ka Moi Akema Zeka, me ka leo okalaka!ā. , . "Aole au e hoole aku ana i kou makemake e kuu haku, aka e noonoo ana au i ke alahele e loaa ai ka holomua, pela hoi ine ko'u uku ma keia hana," i hoopunipuni aku ai o Wepa. "Ala ke ano he kanaka Europa au, he hana maalahi wale no na'u ka imi ana aku i wahi e hookipaia ai maloko o ka home o kela kanaka ame kana wahine, a e ai pu hoi maluna oke pakaukau hookahi. Pehea, ua nele anei oe i kekahi kanaka i hiki ke hooko i keia meahuna au? Ina ua nele oe £a, owau hookahi wale no ke kanaka e hookoia ai kau. moeuhane, eia nae, aole no keia he hana maalahi, aka he hana nui a ko'iko'i, e pono ai e loaa ia'u kekahi uku makana kiekie." Akahi no a pahola ae ka minoaka ma na papalina o ka Moi Akema Zeka, no ka lohe ana aku i kela hoakaka a ka Lukanela Wepa, me ke pa'i ana mai o ua moi nei i kona i liina, ma ka poohiwi oka lukanela. a i mai la: "O kena ke ano oke kamailio ana I He uku nui kou, ina e holopono kau mau hana apau, nolaila e hoolala like kaua i na alahele no ka holopono o leau misiona. ia wa i moe like iho ai ke alo o ua mau kanaka nei ilalo, iluna o na pela i hanaia a nolunolu, maloleo o ka halelole o Akema Zeka, me ko laua kaniailio a»ia me ka leo liilii loa, e lohe ole ia mai ai e ka nui o na kanaka.

1 ka nana aku i ka Lukanela W'epa i keia manawa, ua like inaoli no oia me ke kanaka Arabia, he kino loihi kona. pela no hoi me Akema Zeka, a he loloa like no ko laua umiumi, a hui pu iho me ka loaa mai o ka helehelena i ka la, ua kohu kanaka Arabia loa o W'epa ke nanaia aku, a hui pu me kona komo i ka lole, o na kanaka Arabia, e nanaia aku ana oia, me lie mea la he moi oia no na Arabia. l/a hele no hoi a na hora o ke aumoe, akahi no a maopopo p?yhci-fta mea i hoolalaia mawaena o ua mau kanaka nei, noiaila haalele aku la ka Lukanela Wepa i kona haku, a hoi mai la maloko o kona hale lole ponoi, no ka hooluolu ana. Ma keleahi la ae, o ka Wepa hana, o ia no ka hoomaemae ana i kna lole koa, me ka wehewehe ana i na mea apau, e manaoia mai ai, he aliikoa oia, a maiwaena mai o na waiwaipio, i kii aku ai o Akema Zeka, a lawe mai la i kekahi papale mahiole, a hoaahu aku la no. hoi i na kanaka Paele i kekahi mau lole. He lehulehu na kanaka ana i wae mai ai, i mau ukali e hele pu ai me ia ma kana huakai, a o ka poe e ike mai ana ia lakou, e manao loa mai ana no, he huakai ka lakou nei no ka hahai holoholona ana, no ka.mea e lawe pu lakou me na halelole lehiilehu, no ke kukulu ana ma na wahi apau e makemakeia ai. Oiai ua lako o Akema Zeka me na waiwaipio nie ia, ua hoaahuia aku la na kanalea Taele i na lole i maa i na kauwa a ka poe waiwai, a ke nana aku ia Mr. Wepa. ua like,maoli no oia, me leekahi kanaka Palani lalawai, i'lako me na kauwa lehulehii. na lakou e lawelawe aku i kana mau hana apau, Me kela manao i hooholoia mawaena o ka Lukanela Wepii ame Akema Zeka, i haaleīe iho ai o Wepa i ke kahua ; hoomoana o na Arabia, a hele aku la no ka aina hanai holoj holona, a o ia kela huaka'i a Tazana i ike mai ai, ma ka i wehe ana o keia moolelo. [ (AoI« i pau.) ' .