Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVIII, Number 21, 28 May 1920 — NA MAORI I HIKI MAI I HAWAII NEI. [ARTICLE]

NA MAORI I HIKI MAI I HAWAII NEI.

Ma -ke kakahi&ka 0 ka 1a o Mei wei i hoea nai ai he «umikumaiiiaha maaMaori, Ke eo»o kao& a he ewalu wahiEe, maiuna 0 ia m>«ku > T iagara mai Nu Kilani «iai. I ka pau ana 0 na noii ani a-na luna.o ka oihana knkeawa, ua l«v weia aku la* lakou no ka hale misiuna 0 ka Ekalesia 0. ka Poe Hoano 0 »a La Hope Nei ma AuwaioHmu. I ko lakou komo ana iloko o ka haiepule, ua haka pono na maka o na me.'i apai? i akoakoa ae, a ua pilia n0 h>;i ke anaana me ka hauoli ame ke aioha. Mahope o kekahi mau hoopooopono awā, ua ku mai la o Rev. K. W. Smith (ka a hoakaka mai la «o k-e kumu 0 ka )»ki ana mai 0 keia mn'i Maori i Hawaii nei, a no nn meif e lawelaweia aua ma ia halawai. kaheaia 0 Bro. Wm. Dnncan (he e ha 'i mai i kekahi mau mea pili Ana i ko lakou ano, ka noho am ame ka moolelo 0 ko lakou mnn kupuna. Ua, kahea pu ia no hoi 0 El(ler Bolls e »in«lii maj i ka Wm. Buncaii mau olelo ka olelo, haole, a 0 Bro. L. Makana»i e un«bi ma k& oleio Hawaii. Ei:i ka Bro. Wtau Dunoan mau olelo: hapo)i loa nei makou i ko makou &na mai me ka malkai ame ko makon hui me oukou ria. oiwi o Hawaii aei, ka aina ; boi o ko makou ma,j kupoua. Aoie mamuli 0 makemak? b kino, aka, aaamuM no ia o na _akvkai ana a ke Akua, na.ka manaoio/i k-a 4Qkaleaia o leau Kristo i hophui ia kakou, oiai na kukulaia ka Halelaa o k? Akna ma keia mau paemoku, a nolailn ua a-u mai la makou 'ma keia raau ,kai 3oa, no ka lawelawe ana no makou pouoi„a no ko makou mau hanauna, a man iknpuna i make, raaloko o ia hale. "Ke noho »el makou na kamaaina 0 Nu Kilani me .ka hoomaopopo no Hawaii nei makou (Hawaik} uia ka makou tolelo); mai nwnei i hele mai ai ko makou mau kuj>una. Mamuli o ke kuauhau ame na moolelo 1 loaa ia. mai ia .h&naunp aku p ia hanauua aku, ua haalele iho la ko makou mau kupuna ia Hawaii aei maluna o na waa he kanaha ka nui, i piha me na kaae, wahine, na keiki ame na meaai, a holo aku la a pa? ma Samoa (Hamoa ma ka naakou olelo) ; Tahiti, ahiki loa iNu Kilai^i.. Ua maopopo ia makou na inoa o na waa ame na kanaka.i kau, a i hookele ai i keia uia.i waa. "I ka noho ana malaila, he nui no ua pilikia, no ka mea, aole ai ma kela aina, nolaila hoi hou mai kekahi 0 lakou e kii i kalo ame ka uala (taro m? ke kumafa); na ho)o aku a holo mai l<o kakou mau kupuna ia mau )a. Ua manaoia ma kahi 0 ka 800 makahiki ae nei kela. "Ma ka moolelo i ha'iia mai ia makou, ua hele mai ko makou mau kupuna mai. ka Alokupuni o Hawaii, Maui, Oahu ame Kauai, aka aia »0 nae kekahi kuauhau 0 makou e olelo ana, mai kekahi aina nui okqa aku, i hiki mai ai na kupuna i Hawaii nei, a 0 kekahi, aia no ke>kahi aina okoa hou aku no, he aina mamao loa, o ia kahi mua loa i hele mai ai na kupuna, nona mai ka aiamalaolelo i hoopuka mau ia ma 11 a kuauhau, n mele ame na moolelo kumuhonua e i ana Tihiti-ku, Tahiti-moe, Ta-•hiti-pa-mamao, tane4-tawai-roa, 0 Tahi-ti-i-ta-pata, pata-ua-a-tane.

"Ma ka hoomaopopo ana i keia mau la o Tihiti-ku o ia no o Amerika; o Ta-hiti-moe o ia do o Hawaii; o Tahiti-pa-mamao, o ia no-o ka aina o Kanaan \, ka aina o ke Akua o Tane. "'Ua olelo mai na haole naauao, ua hiki mai maikou mai Fiji mai, a mailaila i laha aku ai keia lahui Polunesia i Hawaii, Samoa,' Tonga, Tahiti aine kekahi mau mokupnni e ae o ka Moana 'Pakipika, aka, aole loa pela ko makoa manaoio. Ke ike maopopo nei makou no Hawaii nei makou, a o oukou no ko madcou koko ame iwi. He like lo.n ko kakou ano, a he nui wale na huaole'o 0 ka oukou olelo i like me ka makou elike ae keia; olelo oukou oe, olua, oukon, makou, kaikou, lakou, a o ka makou 3ioi, koe, orua, koutou, znatou, tatou, ratou, a he nui akn. "Aole o'u makemake e hooloihi loa 1 keia halawai, oiai aoie o keia wale no ko kakou wa e hui Ai; e noho ana m.ikou he mau pulo a hoi aku i ka aina. Na ka Haku e hoopomaikai mai ia kakou ma ka inaa o lesu Kristo, amene.'' Mahope iho ua kaheaia lakou apau e ku mai e hoike i ka lakou ano o ka hoopaanaau ana i na moolelo Baibala; 'ia kn ae la lakou a puana like mai la i ka 'Aoihoi hou ia ana' mai o ka Euanelio i ka honna nei i keia mau la hope." TJa like ka lakou puana. ana, a loihi no hoi, a ua paanaau maoli ke hoolohe aku, Ua like ka lakou puana like ana me ke ano o ke knlaia aaia o na Hawaai i ko lakou wa i &'oia ai i ka heluhehi. Me he heluhelu ana ke hoolohe aku. I ka pau ana o ka lakou puana j ana ua kaheaia o Bro. G. Kumukahi e hoike mai i ka ka Hawaii, a ua hana no , hoi oia i kana we ka maikai. Uoko o keia wa e hoikeia ana keia | mau mea, ua hoopihaia ke naina me ka ihauoli, ke aloha, a ua hoopuluia na mi■ka o ka he nui me na waimaka o ke | I aioha, me ka olioli. Ua umeia Tca naau a hookali, a i ka pan ana.o ka hala'waii ua la na hoahauau me wl makamaka e ha&wi i ke aloha nui ia I lakou. | Ua hookipaia lakou ma ka home o oa hoahanau Hawaii, a ma ke kakahi-

aka Poakahi ae lakou i holo aku ai no Laie, malaila ana lakou e noho ai no na pule he umi, e lwelawe ai iloko o ka Halelaa n olakou me ko lakou mau ohina i make. ' Me he mea la o ka Halelaa ke kuma nana e ume mai ana i na Maori, na Tahiti, n« 6amoa ame na Tonga i ka hoomaopopo 'maoli ana ia lakou iho, na lahui Polunesia o ka Moana Kapikifia. C. W. KINNEY.