Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVIII, Number 22, 4 June 1920 — HOOKUUIA ME NA DEGERE MAI KE KULA KIEKIE MAI Puka Pono Ewalu Mau Haumana o ke Kula Kiekie o Hawaii me na Palapala Hoomaikai E LOLI ANA KELA KULA KE KULA NUI O HAWAII Kaulike Kona Mau Haawina Hoonaauao me ko na Kula Nui Lehulehu ma Amerika [ARTICLE]

HOOKUUIA ME NA DEGERE MAI KE KULA KIEKIE MAI

Puka Pono Ewalu Mau Haumana o ke Kula Kiekie o Hawaii me na Palapala Hoomaikai

E LOLI ANA KELA KULA KE KULA NUI O HAWAII

Kaulike Kona Mau Haawina Hoonaauao me ko na Kula Nui Lehulehu ma Amerika

i'ia ka Poal\.ilii nkn la i hal», oiai ko ke kulauakau'aaU' noi voc. »» lilo ana na noonoo, ao vih h;u«a lioomaiia-» o !<■ I.h Kiupiw, he 1« 'u i hoo!»naiH mai ni ewaln uur.i kmiaki opio uiai kf Koki Kiokie i o Ilawai'i iu» Maooa, w ,, na (!og?re hoolianoliaiio, inn na iko kie ki: a l.ikon i a'.> :»i mnloko o I*eln I,uV . O keia na kan«k» opio Uop« U>;' i U'i'ikuuia aku me ko lnkon in»;i |in!«|a!3 hoomaikai, mailoko pku o ki' K»''i Ki? kie o Hawaii. ma keia mna aku» aolo i' hou Ja ikela kula, o k ( » Ku!a Kir kie o Hawaii, aka o ke Knla Nui o Uf«»raii, # c ho:>kau like uua i k«lu killa ine aa Kula Nui leholehu ma Amctiko lltii puia; a o «R keiki e puka mai ana mai kela kula mai ma keiu hopo aJt«. man keiki la'nou uo ko Kuln Nui o Hi i ai rac ka inoa i hoolo'-w ao, ma ke kanawai a ka ahaololo knlaku i hoo*liolo ai ma ke kan akn nei i iiala. Malaila ae o Kiaaiua McCartl»y. tita ke ano, oia ka mea. liaioloio ano mū o ka la, a na lawelaweia hoi ua. hana l»v avri palapala hoomaikai, h hoi»kan i n& ā?gtre hoohanohano malunu o ua kanaka opio, i'iioo'kuuia me ka «leu ama ka nūolilio, ine ka lilo ole o leekahi manawa nni, ma ke Vanlrlielrl»c ana, u« hp« hoikeike ano ole. Ūī&Uki i Ano o Xek Xnla t'« noho hoomaluia »a o kda e "Mr. CTiarles R. !tcm<;niriiy, k:i lunahoomalu o k« papa kihuwaiwi» o kela 'kula, oia ka niea naua i hoakaka mai i Oi» mooielo o ke iknkuluia an» o k<»la kula, nta o ka huoliolo aua o kri uhaolelo kuloko i kn iuakahiki 1907, w;t ka la 14 oka mahiiia o Maraki. Mo ka •maiio lo.i ka noe aun mai o 'kela kuln. n)« na haumana kakaikalii. a iloko o k« makaliiki 1919, he rlima wale no mao haumaua, e hooikaika ana e loaa m:i degere ia lakou, a he ol hoi man 4»an <mana e ā'oia aUa, ma kekahi mau iko kaokoa loa. X keia niuuaw«, wahi ann. uia ma kahi o Tca 106 hauinaoa, e hou ikaika ana » loaa ia lakou na dcgcre. a he 64 hoi mau haumana e a'o ana ma un iko kaokoa. Hoakaka pn niai la tio hoi oia i ka hoea ana mai i ka mlhawa o pau a! ikeia aku o kela killa nia ka inoa Kt Kula Kiekie o Hnwaii, eia uae, he mea no e hauoli ai ka nianao, nj na uiea a k-e!a kula i haua ai, iloko o koua mau makaliiki e ku he inau men uo hoi e hauoli ai, uia o ua kauaka a4e n» w.i hine opio, i puka mailoko aku o k?ln kula, a i ky loli aua ae o ka inoa a i k» Kula Nui o Hawaii, tvahi hou ana, uu hapaiia ae kela kula, he auuu hou a« iluna, he mea auanei ia a na haumana « haaheo ai no lakou tlio, a hooikaika n* "kela pomaikai uui i haawiia aku ia 1« kou, ame ko la'kou aiua. Ma ka la 1 o ka mahina ae nei o Inlai e kapaia aku ai keia kulH tttt kona inoa hou, kg Kula Nui o Hawail, i kA like aku kona mau haaw-ioa hoonaanao me Kiekie o Ameiika <Huipuia, a ko HaWaii nei poe keiki eholo a!ku ai no kela mau itula, no ka hoo&iafeq>i hua aua i ko lakou ike, aka nae, ma keia mua aku, aohe noonoo ana a m keiki o Hawaii nei, e holo no Amerika, no ka mea, ua laweia mai he kulā nui u koko-ke imua o ko kakou alo. K6ola.unaXa» M&i ke . Mahop« iho o na hoakaka pokole mai ia Mr. Hemcnway -mai, ia wa i hoolauon ai oia ia Kiaaina M<yCarthy, no ka haawi ana i kokahi haiolelo pokole. O na olelo hikimna a Kiaalna BtcCarthj- o ke kamailio ana mai hanu o ka lehulehu i akoakoa aku ma na lianu o kela la. o ia no kona manaoio, « hoea mai āna i "ka la a Hawnii nei e kuwi aku ai i na mahalo kiekie ana no keia 'kula. do ka mea, he aina o Hatr4|i aei i kupono no ka oihana mahiai, aVk*kshi ia o na oihana ano nui loa q ana maloko o kela kula, i na kanaka opio, a o ko lakou makaukau ank ma ka ike mahiai, he meu kokua nui mai la i ka oihana mahiai ma Hawaii nei. *

I l'a pomaikai loa o Hawaii n<?i i ka j loaa ana o 'kekahi Kula Xui elike me l;p!a, wp.hi ana, nn ka mea, īna kahi o I ke kanka 'i ana aku o kekahi poe opio j P liolo no Amerika e hoonaauaoia fti, j aohe noonoo ana e holo akn i Amerikū. [e.huli ai i ka ike, no ka mea ua laweia ! jnai keia kula a innn o ke nlo. e hiki jai i na kei'kikane ame ua kaikamnhino ! ke hoonaauaoia ma kela kula. | "\Vahi 'hou ana, iaia aku nei ma \Vaki- ! nekona, a ma kek»hi paina i akoakoa ae ai kekahi poe hanohano, na kamailio ae kekahi o ka poe kaiolelo nia kela paina; iloko o na makahi'ki aku nei i kaahope, ua nana aku na maka o na kanaka Ame- | rijka ma ka Moana Akelanika, uo kolaila poe Jtana : k.a, naauao ,ame kolail.» j mau h ? na ano nui, aka nae i keia ma--1 nan*a, ua u.lu ae kekahi manao e halin mai na <maka i ka Moana Pa'kipika, a ma ia ano e loaa ana ia Hawaii nei kahi pomuikai nui ma keia hope aku; a ua lolie oui no hoi oia i ke kamnilioh ma Wakinekona, «o ka hoea mai i k.i manawa e malamaia ai o kekahi ah olelo akeakamai ma Hawaii nei. l T a uwalo mal' oia ika poe kuonooao oloko nei o ka aina, e hnawi i kekahi mahele o ko lakou waiwai, no ke kokun ana i knia Kula Nui o Hawaii, ma ii ana o lilo ai ia 'mau kokua una i mea e holomun ai na kanaka opio'.ame na wahine opin o' Ilawaii nei. • Haawiia na Degere i ka Poe i Puka !Nfahope iho o ka haiolelo a Kiaaina McOarthy i haawi ae ai ka Peresidena Dr. ,-Dean o ko kula i na <palapala lioomaikai me na tlegere i na haumann ewnlu i puka i koia no lako i na inoa maialo iho nei: LMwin Horaoe Bryan, .1 r., jna ka ik* akeakamai; Elbert Dung Wai 110, rni ka ike enekinia; Lionel Verner Brash, nia ka ike kaukn kopan; Ernost Kong Tai Pong, ma ka ike -enekinia; Qeorge Cutter Bromley, ma ka ike kauka ko-. paa; līarry Lea Denison, ma ka ike kauka kopaa; Oharles Fredet-iok Poole, ka ike 'kauka kopaa; Hung Luin , C!hung, ma ka ike ma'hiai. Mahope iho o ka hookau ana akn 5 na rieg-ere maluna o kela ame 'keia keiki i pu-ka aku o ke kula i kamaillo niai ai o Kauka Dean i kekahi maa olelo pokole, e pili aiia i ke Kula Xui o Hawaii, ma ke ano ua kaulike ia me na Kula ui ma Aniorika, a o malamaia ka <>i:tio ame ko aloha i ka oiaio e pono ai.