Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVIII, Number 23, 11 June 1920 — PIHA KA LUAKINI O KAWAIAHAO NA KA LA O KAMEHAMEHA [ARTICLE]

PIHA KA LUAKINI O KAWAIAHAO NA KA LA O KAMEHAMEHA

Elike me ka hana i maa i na ahaliui Hawaii leke ole e ku nei maloko o Honolulu ka hele i ka pule hookahi la i ka makahiki no hoomanao ana i ka La o Kamehameha 'ka Na 'i Aupuni, pela no i ke Sabati, luue 0, i ha!a iho la. 'Ua piha oloko o ka halepuk; i na lala o na Ahahui Kamehaineha, Kaahumanu, Kauikeaouli, Kalama, Lunalilo, Mamaka Kaua, Haleona'lii, Ahahui Poola ame Ahahui Oiwi. . I ke Kahu Akaiko AKkaua ka, haiolelo o. ia la, a maluna o kekahi mau mea ano nul e pili aua i ke ola ana o Kāme'hameha kana "kumuhana, mai ka hanauia ana mai o Kamehameha ahiki i kona tnake ana, he moolelo i walewaha i ka hapanui o na kanafaa Hawaii kahiko a'i loaa pahemahema paha i ua opio o keia mau la. •Ma. ka mōolelo he keiki o Kamehimeha na Kahekili Nui, ke Alii o Maui, a inamua o ko Kamehameha hanauia ana mai \ia wanana mua na kuhi kuhi puuone i na hoailona o kona manawa e hanau mai ai ,oia hoi, e kui ana ka hekili,' e'olapa ana ka uwila, e hauini makawalu iho ana na pakaua o Kulanihakoi nialuna o ka aiiia, kahe ki j waiula i ka moana, e kaikoo ana ka moana a ku ke koa i kahakai, a ua ikeia ke ko o ia wanana ma ka mauawa i hanau mai ai o Kamehameha. I kona hauauia ana mai ua kaa aku kona inalamaia ana me ka hanaiia ia Naeole, a i kona ulu ae a nui ua a'oia aku oia i na hana hooikaika kino apau e kaua kuinu e Kuhaupio, ua a'o pu ia aku oia i ka mokomoko, ka hakoakoa, ka uma„ ka oo ihe laume&i, ka maika, ka maa ame kekahi mau hana e ae ,aole/oia wale no, aka ua a'o pn ia aku oia i ktf oihana maliiai, ka lawai 'a, a pela aku, na hana e makaukau ai ke 'l'ii i kona manawa e kanaka m«kua ai. Ekolu mau mea ano nui a ko'iko'i e pono e mailoko īiiai o ka moolelo o Kamehameha e na niamo o 'keia mau la: Ka mua, ka hoolohe, elike me ka hoolohe o Kamehameha i kāna mau kumu i kona mau la, me ke palo oie ae ia inau olelo a'o a olelo iho, he alii oia a q kona makemake no ke hanaia, aole o ko ha 'i. •

Ka lua, ka makaala; ho alii makaKamehameha; nana aku oia imua | aōle i ka mea wale no imua iho 0 kona' alo, aka nana aku oia imua no koua lanakila, no kona hanohano, no kona iako, no kona maluhia a no ka pono 0 ' kona lahui. Ke 0 na mea ano nui i ikeia ma ka moolelo 0 Kamehameha, oia kona lioomakaulii, aole uhaai wale, aole lu wale i ka mea i loaa, aka, malaina a hoonui aku; 0 kekahi'ia 0 na haawina maikai i loaa ia Kamehaineha. O keia ae 1a kekahi 0 na mea auo nui a ko'i'ko'i'i laweia* mailoko mai o' ka moolelo 0 Kamehameha ma ka iay olelo a Rev. Akana. O ka hana hope loa 0 ka la oia ke meleia ana o ke inele lahui "Hawaii Ponoi".amc ka pu!e hookuu uiai ke 'kahu mai, mahope- 0 kp ha'i paanaauia ana mai 0 kekahi mele kanika\i e Rev. D. K. Ka*iaakajnanu, i hakuia e ke&ahi lunakahiko mua 0 ka Ekalesia 0 Haili, ma Hilo, i kela au io kikilo loa, no ka lukuia ana 0 na kauaka no 'ka lele mua 0 ka honua.