Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVIII, Number 24, 18 June 1920 — Page 3

Page PDF (1.51 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

I kanawai e hoopakele ai i ka lehulehu, a e hoomahuahua ae hoi i ka hooulu ana i na meaai ame ka oluolu o ka noho ana o ka lehulehu.

(Kakauia e Mr. W. C. Achi.)

            Mamuli o ke aia ana mai o na hana haalele hana (strike) iloko o ka aina i keia manawa, nolaila, he mea pono i ka poe noonoo maikai apua, e huipu a kuka iho i mea e loaa ai kekahi kanawai e hoopakele ae ai i ka lehulehu mai na poino mai o ka haalele ana o na limahana i ka lakou mau hana iho; no ka mea, i ka hiki ana mai o na manawa a na limahana e haalele ai i ka lakou mau hana iho, aole wale no o na haku hana ke hoopilikiaia aku ana, mamuli o la mau hana, aka e komo pu aku ana no na poino o ia mau hana iloko o ka lehulehu.

            Penei paha: Ina e hiki mai ana ka manawa a na limahana o ke Alanui Kaa Uwila e haalele ai i ka lakou mau hana a hoopaaia ka holo ana o na kaa, alaila, e kau ae ana na pilikia o ia mau hana maluna o na kanakea apau; e pilikia pu ana no me ka poe limahana e hana ana ma na wahi e ae, no ka mea, e hooneleia ana lakou i ke ala e hiki aku ai i ko lakou mau wahi hana i ka manawa kupono, ame na uku haahaa hoi; a e kau aku ana no hoi ia mau pilikia maluna o ka poe e ae.

            Pela no hoi e lona ae ana no na pilikia i ka poe apau, mamuli o ka haalele ana o ka poe hana i ka hana o na moku, na halehana hao, na hale hokele, ame na hana e ae iloko o ka aina nei; a pela no hoi ma hana mahiai; e laa na hana mahiko, mahi raiki, mahi, kalo, mahi halakahiki, na hana hanai holoholona, a pela wale aku.

            Nolaila, i mea e hoopauia ae ai keia mau pilikia e hiki mai ana; hookahi wale no aia e hiki ai, e hanaia i kanawai e hooponopono ai ia mau mea.

            He mea piaio no, he mea pono e nanaia ae na pono o na limahana iloko o ka aina; aka, ia manawa hookahi he mea pono no e nanaia aku na pono o ka lehulehu , i mea e hiki aku ai ia hopena; a i mea e loaa ai na hopena maikai, no na mea apau e noho ana iloko o keia aina nani, he mea pono no e hooholoia kekai kanawai e malama ana, a e hooi aku ana i na pono o na limahana; a ia manawa hookahi e kiaiia ae na pono o ka lehulehu me ke eebia; a e nanaia ae no hoi na pono o ka poe mea dala o hooholomua ana i na hana ano nui iloko o ka aina.

            I na manawa i hala ae nei, a i keia wa no, o kekahi o na hemahema nui, ua ake loa a ua maa loa, a ua anunu loa ka poe mea dala i na pomaikai i loaa mai; nolaila, ua lawe ae lakou i mau uku puka kiekie loa no na dala a lakou i hookomo ai iloko o na hana imi waiwai iloko o ka aina; i keia manawa hoi ke hono mai nei na limahana e loaa ia lakou na pomaikai i oi ae i ko na manawa i hala uku; nolaila, i ke ku ana o ke kanaka noonoo maikai a na pa aku imua, e ike aku ana no oia, in a nole e hooholoia kekahi kanawai e hiki ai e hoopauia ae na hana haalele hana, a i pau ae hoi ua hana alunu a ka poe waiwai, alaila, e hiki mai ana no na la a ku lehulehu e kaumaha ai, aole walo no o ka poe waiwai ame na limahana ke komo aku iloko o ia mau la o ka ehaeha, aka, o ka lehulehu pu mai o a o.

            I ka makahiki i hala aku nei, mamuli o na hooikaika ana a ke Kiaaiha Henry J. Allen o ka mokuaina o Kansas, ua hooholoia kekai kanawai o ia ano iloko o ia mokuaina, a i keia manawa ke ikeia nei ka maikai ame ke kaulike o ua kanawai la; i ka manawa mua loa i hoike ae ai ke Kiaaina Allen i kona mau manao, e hooholoia i kanawai o ia ano, mahope iho ka haalele ana o ka poe eli lanahu iloko o ia mokeaina i ka lakou mau hana, i ke Kau Hooilo o kela makahiki aku nei; ua nui maoli ke ku e ana mai o na alakai o na limahana o ia mokuaina i na manao o ke Kiaaina Allen; a pela no hoi me na hakuhana, ua ku e pu mai ma lakou; aka, ua hoomau aku no ke Kiaaina i ka hoolala ana i na mea e holo ai ua kanawai nei; ahiki wale i ka hooholoia ana o ke kanawai e ku Ahaolelo o ka mokuaina o Kansas; a i keia la, mahope iho o ka hooholoia ana o ke kanawai, a i ka lilo ana hoi i kanawai no ka aina ; a ke ikeia nei, o ka hopena i hiki mai, a ke ike nei uua limahana ame na hakuhana pu, he kanawai kaulike ia; a no ka pono kaulike hoi o kapoe apau o noho ana iloko o ka mokuaina o Kanasas; a ke uhai ai la na mokuaine e ae iloko o Amerika e hooholoia i kanawai oia ano.

            Nolaila, in a he kanawai maikai ia iloko o ka mokuaina o Kansas ame na mokuaina e ae iloko o Amerika; he mea pono no e hooholoia is kanawai ma Hawaii nei.

            Eia na ano nui o ua kanawai nei; a he mea pono no i ka lehulehu ke heluhelu iho i keia, a haawi iho i na noonoo ana me ke akahele.

            1. I mea e hoopau ae i na haalele hana (strike); ke pani ana o ka poe oihana i ka lahou mau haua imi waiwai; ke kue ana aku i ka holomua o na hana kalepa; ma ka haai ana aku i na limahana ame ka poe mea dala i aha hookolokolo kupono a kaulike, a iloko o ia aha e hooponoponoia ai na hoopaapaa apu mawena o na hakuhana me na limahana.

            2. I mea e hooia aku ai i ka poe apau e noho ana iloko o keia Teritore, i na manawa apu e loaa ana no i ka poe apau na mea i makemakeia no ka malama ana i ko lakou mau ola.

            3. I hoomauia aku ka hooulluia ana o na meaai ; a mamuli o ia mea, e hoomauia aku no ke kulana o na hoolilo, me ka hooii loa ole ia ae o na kumukuai; a i loaa ae ai hoi i ka poe hooulu ia mau mea i mau kumukuai kupono no ko lakou lhi; a i loaa ae hoi ia mau mea i ka lehulehu me na kumukani kupono.

            4. I mea hoi e loaa ai i ke kanaka limahana i hana paamau nana me ka uku kupono; a e loaa ai hoi na noho aha oluolu.

            5. I mea hoi e hoopau ae ai i na uhauha ana elike me ia i ikeia i na manawa i hiki mai ai na hoopaapaa ikaika ana mawaena o na limahana ame ko lakou mau hakuhana.

            6. I mea hoi e loaa ae ai i ke kanaka limahana na pono ke hoomakaulii iho oia, aole wale no o kona lako i na mea apau o ka noho ana; aka, i hiki ai iaia ke hoonee aku iaia iho imua; a i loaa ai hoi iaia i manawa e hooluolu ai iaia iho, a ia manawa hookahi hoi i hiki ai i ke kanaka limahana ke haawi aku i kana mau keiki i na hoonaauao maikai ana i mea e loaa ai ia lakou na kulana like e loaa ana i na keiki e ae oiai keia uhaiaholo ana iloko o ke ao nei; a i mea hoi e hiki ai i ke kanaka limahana noonoo, e hoomakaukau iaia iho no na la o ka ma'i , a i ole ia, ua la o ka noho elemakule ana e hiki mai ana.

(A puka hou aku.)

 

HAULE HE MOKULELE A NUI KA POINO.

            O kaulia ano nui i hoomaopopoia, no na hauoli o ka la o Kamehameha, ma ka Poalima aku nei i hala, o ia no ka haule ana mai o kekahi mokulele o ka oihana koa, mai kahi kiekie mai o 75 kapuai, ma kahi kokoke i ka Papu Kamehameha, me ka nui o na poino i loaa i kela mokulele, a haki hoi ka lima o kekahi aliikoa, o ke kau pu ana maluna o ka mokulele me ke pailaka, nana e hookele aia i ka mokulele.

            He huaka'i kela a ka mokulele e lawe ana i kekahi aliikoa, no ka hoomaamaa anaa, a ma kekahi ano i mao popo ole, ua pahu iho la ka hiki ana o ka mokulele e pii iluna, o ka haule mai la no ia ilalo, me ka pakele ana mae o ke pailaka, aka o ke aliikoa nae ka mea i loaa i ka poino, o ia ka hki ana o kona lima, pela hoi ka nui o na poino i loaa i ka mokulele.

            I kinohi, mahope iho o ka loaa ana o kela uila, ua hoole na aliikoa oloko o ka oihana mokulele, i ka hoike ana ae i na mea e pili ana i kela uila, mamuli o na kauoha paa i haawiia aku ia lakou, e ka poe o ka oihana kkoa maanei nei, a mamuli wale no o ka ae ana mai o kekahi aliikoa e hoike i ka mea oiaio, pela iho la i loaa aku ai na hoomaopopo ana no ke ano o kela ulia poino.

 

HE $797,000 KA OI AKU O KA AUHAU O KA 1920 I KO KA 1919.

            O na dala auhau i ohiia maloko o ke Kulanakauhale a Kalanu o Honolulu mai Ianuari 1, 1920 mai, ahiki i Mei 31, 1920, ua hiki aku ka huina i ka $2,476,252.47, a o ka huina i ohiia lioko o ia manawa like iloho o ka oi ae i ko ka makahiki ae e ka Luna Auhau C. T. Wilder ma ka Poakahi nei. O keia malalo nei na huahelu no 1919 ame 1920:

Honolulu …. $1,198,981.75  1, 801,342.24

Ewa …………. 273,128.90       388,855.55

Waianae……..     14,688.75      19,377.85

Waialua …….      96,049.10      127,587.30

Wahiawa………  17,640.30        31,682.18

Koolauloa………41,994.30        36,380.80

Koolaupoko……. 36,397.55       51,026.53

                      $1,678,880.45   $2,476,252.47

            No na auhau waiwailewa i ohiia ua hiki aku ka huina nui o na dala i keia makahiki i  ka $1,655,405.24, no ka 1919 i hala he $1,120,055.75, o ka like ole he $526,399.49.

 

WAHI A ROWELL E LANAKILA HOU ANA NA DEMOKARATA.

 

            Ma ka Chester Rowell hoakaka, ka lunahooponopono o ka Nupepea Fresno Repulican a o kekahi hoi o na luna hooikaika baloka o Senatoa Hiram Johnson, e lilo ana kela waeia ana mai la o ke Senatoa harding i alahele mai kai loa a i manawa kupono loa hoi no ka lanakila o na Demokarata no ka lua o ka manawa ma ka hakaka baloka no ka noho peresidena, oia hoi, in a e wae mai ana na Demokarata ia Herbert Hoover oia ka lakou mea paa have.

            Wahi hou a Rowell, oiai oia eia i Hawaii nei i keia mau la, aole oia i manao e aa ana na Repubalika e koho i kekahi hoa o na koa kahiko, aka ma ka mea maopopo loa ua manao lakou e hiki ana ia lakou ke wae i kekahi kanaka i keia makahiki no ke kulana persidena, a ua loaa i'o no ka manaoio ia Harding e kohoia ana oia, koe wale no in a e lokahi like ana ua Demokarata apau a koho ia Hooverm he mea maopopo loa o Hoover ke kohoia ana i persesidena, a in a no ka lanakila o Hoover o ka luna ia o ka manawa o ke kua ana o ka noho peresidena i na Demokarata.

 

MALAMA KA AHAHUI KAAHUMANU I KA HALAWAI MAKAHIKI

            Ma ka POakahi iho nei ka la 14 o keia mahin, i noho ae ai ka Ahahui Kaahumanu, ma ka luakini o Kawalahao, no ka malama ana i kona halawai makahiki.

            Ua noho hoomaluhia ka halawai e ka Peresidena Lucy K. Peabody, a malaila pu ae ke Kamaliiwahina Kawananakoa, he hoa hanohano no ka ahahui.

            Ua waihoia ae na hoike a na lunanui o ka ahahui, me ke aponoia o ia mau hoike apau, me ke aponoia o ia mau hoike apau, me ka hoomaopopoia ana i ke kulana holomua loa o ka ahahui, ma na mea pili dala.

            O ka nui o na lala ma'i o ka ahahui i malamaia iloko o ka makahiki holookoa ua hiki ahku i ka 117, a o na dala i hooliloia no lakou, he $510.95. O ka nui o na lala make o ka ahahui no keia makahiki, he 14, a o na hoolilo hoi uo ko lakou kanuia ana, he $866.

            Ke ku nei keia ahahui me kona ilina ponoi ma Puea 2, o ua lala o keia ahahui, pela hoi na hoa o na ahahi lala e ae o Kaahumanu, i loaa ole ko lakou mau wahi e kanuia ai ke make, ua kanuia lakou ma keia ilina me ka uku ole.

            Ua hana aku keia ahahui i na mea apau e pono ai kona mau lala, iloko o ka wa ma'i ame ka wa e make ai. He 25 kekeka ka auhau a ka lala e uku ai o ka mahina, no na lala ma'i, a he 25 kekeka no hoi, i ka wa e make ai o kekai lala. Mamuli nae o ka pippii loa o na hoolilo no ke kanu ana i ka poe make i keia manawa, ua hooi hoa ia oe na hoolilo no ke kanu ana i ka poe make i keia manawa, ua hooi hoa ia oe na hoolilo o ka ahahui, ma kela mahele, no keia kumu, ua hoomahuahuaia ae ka aukau o 10 kekeka hou iho maluna o ka 25 kekeka, no ka wa e make ai ka lala, ua like ia me 35 keneka ka auhau no ka mahina, mai keia manawa aku, ahiki i ke emi ana mai o na hoolilo o ke kanu ana.

            Ua apono lokahi ia keia hoomahuahua hou ia ana ae la o ka aukau o 25 keneke a ka lala e uku ai o ka mahina, i ka wa e make ai kekahi lala o ka ahahui e ka poe apau i akokoa ao ma kela halawai makahiki.

Na Lunanui o ka Ahahui i Kohoia

            Ma keia halawai makahiki o ka Ahahui Kaahumanu, i koho hou ia ai keia mau lunanui malalo iho nei, o lakou na lunanui no keia nee ana aku:

            Miss Lucy K. Peabody, peresidena: Mrs helen Kamaiopili, hope peresidena; Mrs Ihilani Techera, Puuku; Mrs. Lahilahi Webb, kakauolelo; Mrs. Lilia K, Aholo, kokua kakauolelo; Mrs Ellen Dwight, lunahooia; Mrs. Zoe Amesbury, Komite no ka poe ma'i.

            Na lala o ka papa hooko, me ke komo pu o na lunanui maluna ae, o keia iho ke koena o na lala: Mrs. Irene Holloway, Mrs. Caroline Robinson, Mrs. Louisa Ahrens, Mrs Aha Ayau, Mrs. Julia Lota, Mrs Aloikai Aki, Mrs. Mary Ann Kaleikau ame Mrs. Alice O. Colburn.

 

PAKELE KE OLA I KE KAA OTOMOBILE.

            Ma ka auwina la o ka Poalima aku nei i hala, i pakele mahunehune mai ai ke ola o kekahi kaikamahine Pake, mawaho ae nei o Waikiki, ma kahi kokoke i ka hale hoolulu o ke kaauwila, mawaena o ke kahua o Kapiolani Paka, ame ka hale auau o ka lehulehu.

            He elua mau kaa otomobile e ku ana ma ha'i o ke alanui ma kela wahi, a maiwaena mai o kela mau kaa, ka holo ana aku o ke kaikamahina uuku, no ka hale hoolulu o ka hui kaa uwila; ua hooku'iia mai la nae oia e kekahi kaa otomobile nui, a hina aku la ilalo o ke alanui, malalo pono o kela kaa, a o kahi nae o ka laki, ua holo loa kela kaa a hala mamua, me ka pa ole mai o ke kaikamahine uuku i kekahi wahi o kela kaa; nolaila ma ka uila pomaikai wale no i pakele mai ai ke ola o ke kamaiki, me ka ili ole aku o na ahewa ana maluna o ka mea nana e hookele ana i ke kaa otomobile.

 

KAHEA HALAWAI MAKAHIKI NO KA AHAHUI EUANELIO PAEAINA O KA HOOMANA NAAUAO O HAWAII.

            I kulike ai me ka pauku 12 o na kanawai o ka Hoonmana Naauao o hawaii, e malamaia ana ka halawai makahiki o ka Ahahui Euanelia Paeaina, ma ka malama o Iulai o kela ame keia makahiki ma ka manawa i hoikeia ma ke kahea, a

            I kulike ai me ka mana piha o ka Papa Kahu Waiwai o ka Ahahui i oleloia, e hoopuka i ke kahea halawai io ka ahahui i oleloia:

            Nolaila e hooholoia e ka papa Kahu Waiwai o ka Hoomana Naauao o Hawaii, ma kona halawai mau i malamaia ma HOnolulu, maka la 9 o Iune, 1020, o ia hoi e noho a e malamaia ka halawai makahiki o ka Ahahui Euanelio Paeaina i oleloia ma Koula, Honolulu, o ke Kulanakauhale a Kalana o Honolulu, ma ka POakahi, Iulai 23, 1920, maka hora 9 a.m.

R.L. Kukuewa,

Kakauolelo o ka Papa Kahu Waiwai o ka Hoomana Naauao o Hawaii.

Koula, Honolulu, Iune 10, 1920.

 

            Tokio, Iune 14.-- Pakele wale iho no ke ola o Takahashi Hara, ke kuhina nui o Iapana, ma ka po i hala, i ka manawa a kekahi kanaka pupule i hoao mai ai e powa iaia, aohe nae i holopono kana powa ana.

 

KA OLELO HAWAII.

    E Mr. Lunahooponopono o ka Nupepa Kuokoa, Aloha oe a nui loa:--E oluolu hoi oe i kekahi mau kolamu no'u, no ke poomanao e kau ae la maluna.

    Ma ko'u heluhelu ana iho ma ka aoao 8, kolamu 2, no na mea e pili ana i ka olelo Hawaii, he nui ko'u hauoli no na mea i hoolahaia ae e ka Nupepa Kuokoa no na mea e pili ana i ke poomanao oa Mr. Coelho no ka olelo Hawaii.

    Ke ikeia nei keia ma na alanui, anaina hoonanea, anaina halawai ame na home; he poe Hawaii wale no keia a'u e hoike aku nei; he olelo Beritania wale no ka olelo.

    E, auhea mai oe e kuu i'o ame kua koko, kuu lahui aloha, i ikeia mai no oe he Hawaii a he lahui kanaka, i kau olelo; a ina e nalowale ana kau olelo makuahine elike ana kakou me na Ilikini ame na Negero; aole lahui, aole olelo.

    Pio ka oe ahi,

    pau ka oe hana;

    I ikeia mai no oe,

    I ka wa moni o ko eke;

    Nele ae kahi mea poepoe,

    Pau ka pilina Ma ka aoao.

    Nolaila keia makasila e uwalo aku nei mai hoohemahema i ke gula ame ka dala, i ka olelo makuahine. O kau olelo ke kumu o kou ikeia ana mai, he lahui naauao a pookela, i like aku me na aupuni nui o ke ao nei. Nana ia Beritania, Palani, Ikalia, Kelemania, Iapana ame Amerika. Nolaila, ua a'o kela aupuni ame keia aupuni i kana olelo iho, i aha ai. I hanohano, i naauao, i ikeia he lahui Pelekani ma ka olelo e ikeia ai. Ke olelo mai nei ka mea haku Halelu: I noho ka hanohano ma ko kakou aina. Pehea e hanohano ai ko kakou aina?

    O ka haalele anei i ke kakou olelo makuahine, a olelo i ka olelo malihini, oiai, aole kakou he poe ike, akamai a makaukau ma ia olelo?

    Aole anei i pookela oe e Hawaii uuku i ka olelo makuahine a Opukahaia i holo ai iloko i Amerika e hoakaka ana i ka nohona pilikia o kona lahui kanaka, a nonoi aku la me na waimaka helelei e hoounaia mai i mau makua misionari no Hawaii nei?

    Me ka olelo BEritania anei oia i holo ai i Amerika? Aole, me kana olelo makuahine no. Ahiki mai na misionari i Hawaii nei, he olelo Hawaii no, i loaa ai ia oe ka naauao, ka ike, ka hanohano, ka maluhia, ka hoopono, ka pono, ka pololei, ka manaoio ame ke aloha.

    Owai ke aupuni ma ka latitu akaa ame ka latitu hema o ka poai waena o ka honua nei, elike me Hawaii nei ka maluhi? Aole, aole loa hookahi; o Hawaii wale no!

    Nolaila ka keia makapeni e uawalo aku nei, mai hoohemahema i kau olelo makuahine i noho mau ai ka hanohano ma Hawaii nei. E pono e kkulia i mau kula Hawaii, a a;oia i na mea Hawaii. Aole i hookahi wale no maka, a i hookahi wale no lima me wawae. E pono i ka wa e noho ai a ahaolelo e hana mai na lunamakaainana ame na senatoa i kanawai a'o olelo Hawaii.

    Ke haawi nei au i kuu hoomaikai i ka Mea Hanohano H.M. Kaniho, ke mea mua nana i hookumu aku i keia bila kanawai i knoa makahiki mua i komo ai. Aole nae i holo mamuli o ka nanamaka o kekahi poe lunamakaainna. Ke haawi hou nei au i kuu hoomaikai ia D. M. Kupihea ka mea hookomo mau i keia bila kanawai.

    E pono no ko Honolulu poe e koho hou mai i ka Hon. Kupihea i hookomo hou ia ai keia bila kanawai; a ina hoi e hooholoia ana, alaila, loaa iho la ka lua o ka maka, olelo Hawaii a olelo Beritania; a ke kaena e nei keia makapeni,  noho mau loa ana ka hanohano ma ko kakou aina nei, no ka wa mau loa.

    Aole kaia makapeni e olelo aku ana o keia mau olelo wale no ka kakou e a'o, aka, nou aku ia kuleana o kou a'o aku i naauao a i hanohano no kou ola ana. No kahi wa aku!

    Me na keiki hoonohonua ka anoi, a o kuu aloha pau ole me ka Lunahooponopono.

    Z. P. K. KAWAIKAUMAIIKAMAKAOKAOPUA.

Napoopoo, Iune 9, 1920.

 

NA LUNANUI O KE KULA SAEATI AME C. E. O MOKULAU, MAUI

    O ka poe no lakou na inoa malalo iho o lakou na lunanui o ke Kula Sabati ame C. E. o Mokulau, Kaupo, Maui, i kohoia no keia makahiki e nee aku nei:

    L.A. Kanae, Kahu Kula Sabati Apana; E. R. Keike, hope; Sam Apo, kakauolelo; M.K. Reuter, hope; MRs. J.W. Kawaakoa, puuku; Mrs. Nakaleka, alakai himeni; L.A. Kanae, hope; Joshua Ahulii, hoakuka.

    C.E.--Mrs. Kalohelani, peresidena; Luai Kau, hope; Lizzie Kukahiko, kakauolelo; L.A. Kanae, hope; Mrs. Kalohelani, puuku; Mrs. Nakaleka, alakai himeni; L.A. Kanae, hope; J.W. Kawaakoa, kakauolelo; Joshua Ahulii, hoakuka; Mrs. M.K. Reuter, komite haipule.

    Ka oukou kauwa,

    M.K. Reuter,

    Hope Kakauolelo.

Iune 11,1920.

   

KAUOHA KA AHA E KAPAE I KA LOIO KALANA

    Ma ka huakai a ka Loio Kuhina Irwin o ka holo ana aku no Maui, no ka lawelawe ana ma ka aoao o ke aupuni, e pili ana i kekahi hihia aihue pipi, ua ala mai na ku e ana ma ka aoao o ka Loio Kalana Bevins, ahiki i ke kauoha okoa ana mai o ka Lunakanawai Kaapuni Burr i ka Loio Kuhina Irwin e lawe ae oia i na keehina e hoopauia ai kela luna oihana o ke kalana mai kana oihana aku.

    Ua lilo kela huakai a ka Loio Kuhina Irwin no Maui i mea  hoalaia mai ai na manao hoohuoi iloko o na luna oihana o Maui, malia he huakai kana e pili ana i ke ano o na hana a kela mau luna oihana, oiai nae o ka mea oiaio loa, he hihia aihue pili ka mea o kona holo ana aku no Maui, a imua o ke kiure kiekie i loaa ai he hoopii hoahewa no kekahi poe eha, a kauohaia mai hoi ka Loio Kalana Bevins e kapaeia aku oia mai ka oihana aku.

    Ma ka manawa a ka Loio Kuhina Irwin i hoea aku ai imua o ka aha a ka Lunakanawai Kaapuni Burr, ua hoike aku la oia imua o ka aha e noho kino ana oia imua o ke kiure kiekie, no ka lawelawe ana i kekahi mau hana ana i manao ai. NO kela hoakaka ma ka aoao o ka Loio Kuhina Irwin, i ala mai ai na kue ana ma ka aoao o ka Loio Kalana Bevins, me ka olelo ana aku imua o ka aha, aole he kuleana o ka loio kuhina e pii ae ai maluna ona.

    Ua hooleia mai kela ku-e ana aku a Bevins e ka aha, ma ia ano, i kaa aku ai ka waiho ana i na oleloike apau e pili ana i ka hihia aihue pipi i ka loio kuhna, a o ka hopena i ikeaia, o ia no ka loaa ana he hoopii hoahewa e ku-e ana ia C. E. Thompson, W. Thompson, Mailani Morton ame E. Malia.

    Mawaho ae o ka loaa ana he hoopii hoahewa no kela poe eha, ua kauoha pu mai ka Lunakanawai Burr i ka Loio Kuhina Irwin e imi aku oia i na alahele e hoopauia aku ai ka Loio Kalana Bevins mai kona kulana oihana aku.

    He makuakane o C. E. Thompson no E. Thompson, he keiki hanauna hoi o Mailani Morton na Thompson Sr., a he keiki hanauna no hoi na Edgar Morton, ka mea nana ka pipi i aihueia ma ka la 12 o ka mahina o Ianuari.

    Ma ka oleloia o ka home o Thompson Sr. kahi a Bevins e hoohala ai i keekahi manawa, i kona wa e hele ai i kekahi manawa, i kona wa e hele ai i ka hahai holoholona, a o ka mea hoi nana i kauoha mai i ka Loio Kuhina Irwin e holo kino aku e kokua i ka aoao o ke aupuni ma kela hihia, oia o Edgar Morto, ka mea nana ka pipi.

    Ua hopuia kela poe eha, mahope iho o ka hoihoiia ana ae o ka hoike a ke kiure kiekie, a i ka wa i noho ai o ko lakou hihia, ua hoole lakou apau no ko lakou pili i ka hewa.

 

HE HOALOHA O HARDING NO HAWAII

    Ina e koho maoli ia naa o Senatoa W. G. Harding, ka moho peresidena a na Republika, i keia kau koho baloka, a lilo oia i Perseidena no Amerika Huipuia, alaila e loaa ana he hoaloha oiaio no Hawaii nei maloko o ka Hale Keokeo.

    Aole o Senatoa W. G. Harding, he mea malihini ia Hawaii nei, no ka mea, ma ka mahina o Feberuari, 1915, ua hoea mai oia no Honolulu nei, a ua lilo hoi he malihini hanohano na ka Ahahui Kalepa, a ma ka po o ka la 12 o Feberuari no o keia makahiki, i haawiia ae ai he aha hookipa nona, me ka malama pu ia hoi o kekahi paina no kona hanohano.

    He anaina piha loa i na Ahahui Haai ko Honolulu nei poe hanohano, o Kiaaina Piukham kekahi iwaena o ka poe i hoea ae.

    Ua konoia o Senatoa Harding e haiolelo, a o kekahi o kana mau olelo hope; na olelo hoi e hoike mai ana no kona lilo ana i hoaloha no Hawaii nei, o ia keia:

    "Ma ko'u manawa e lawe ae ai i ko'u noho iloko o ka aha senate; e hoomanao iho oukou, aia he hoaloha no Hawaii nei iloko o kela hale kaukanawai."

 

HOOLAHA KUAI O KA HOOLIMA LIMA AUPUNI

    Ma ka hora 10 a. m., Poalima, Iulai 16, 1920, ma ka puka komo mamua o ka Hale Kapitala, Honolulu, T. H., malaila e kuaiia aku ai ma ke kudala akea malalo o ka Pauku 380, o na Kanawai Hooponopono HOu ia o Hawaii, o ka 1915, ka hoolimalima laula o ka waiwai Aupuni i hoakakaia malalo iho nei

    Na Apana 1, 3 ame na mahele o na Apana 2 ame 4 o ka Aina Hookuonoono o Waiahole, ame na mahele o na Ili o Kauakahipa, Kuaiokumu ame ke Ahupuaa o Waiahole, Koolaupoko, Oahu, nona ka iliaina kokoke loa i ka 186.60 eka; manawa o ka hoolimalima, 15 ma kahiki mai Iulai 16, 1920 aku; uku hoolimalima haahaa $1500 o ka makahiki, e uku hapa makahiki mua ia.

    Na ka mea e lilo ai e uku i na lilo e ka hoolaha ana ame kekahi mau kaki e ae e pili ana me ka hoomakoukau ana i keia hoolimalima.

    NO na hoakaka piha aku i koe, e noi ae ma ke keena o ke Komisina o na Aina Aupuni, Hale Kapitala, Honolulu, T. H.

O.T. BAILEY

    Komisina o na Aina Aupuni.

    Hanaia ma HOnolulu, Iune 15, 1920. 6405--Iune 18; Iulai 2.

HALE O NA ALII O HAWAII

HALAIWAI KUIKAWA

    E malamaia aua he halawai kuikawa na ka Hale o na Alii o Hawaii, ma PHoenix Hall, i ka hora 2 o ka auwina la Sabati, Iune 20, 1920.

    Ke kauohaia nei na Mamo apau e hiki mai ia la no ka malama ana i na hana poni i na moho komo hou, no lakou na inoa malalo iho:

    Mrs. Muriel Kuaihelani Shingle, Mrs. Jennie Kapahu WIlson, Mrs. Maria Maiopili Parker, Miss Helen Panana Gay, Mrs. Louise Nowelo Lueas, Mrs. Helen Kawailani McMillan, Mrs. Odeli@ Ruphina Ordesnstein, Mrs. Annie Kekuwaiwahia Hawea Kaulukou, Mrs. Malia Kapewa, Miss Ethel Kapukihelani Ladd, Mrs. Hattie Kauweni Kaanaa@, Mrs. Chris Kaimihakulani Johnson, Mrs. Annie Kuanoa HOpkins, Mrs. Faustina cShane, MRs. Rose Maiki Aipa, Miss Elizabeth Keawaehiku Poepoe, Mrs. Mary Nawahine kalua Spencer, Mrs. Olivia Keakealani Hao, ame na Messrs. Palmer Parker Woods, Samuel Leialoha White, Edward K. Woodward, Charles Hoomana ame Joseph Kahalau.

    Ma ke kuoha a

PRINCESS WAHIKAAHUULA KA WANAKOA,

Iku Lani Hoano

 

HOOLAHA

    Ke kauohaia aku nei na hoahanaa lunanui ame na hoahanau lala apau o ka AHahui Poola Aahu Ulaula, o ka Hui Kokua ame Manawalea o na Poola, e hoea ae ma kahi o Manuel E. Silva, ma ke ahiahi Poaono, Iune 19, hora 6 p.m., me ko oukou aahu makaainana o na hoahanau i lako ole, no ke ku kiai ana i ko kakou hoahanau i aoha nui ia Sam Keawe, i haalele mai i keia ola ana, a pela pu hoi ma kona huaka'i hoolewa ma ka auwina la Sabati, Iune 20, hora 2 p.m.

    E hoolohe i keia; e hele mai apau loa na hoahanau i lako me ka aahu ame na hoahanau i lako ole. He hookahi wale no mea nui, o ke aloha hoahanau, ame ka hoohiki ana o kakou apau loa.

GEORGE K. KANE,

Kakauolelo Moolelo o ka Hui Kokua ame Manawale'a o na Poola.

6405--Iune 18.

 

HOOLAHA.

    Ke kauohaia aku nei na lala apau o ka Ahahui Hoopakele o na Poola e hiki me ma ka hale kupapau o M. E. SIlva ma ka auwina la Sabati, Iune 20, 1920, hora 2 p.m., no ke komo pu ana i ka huaka'i hoolewa o ka Hoahanau Sam Keawe i haalele mai i keia ola ana, me ka nahu piha.

    Ma ke kauoha:

JOE A. McGUIRE,

Peresidena.

6305--Iune 18.

 

E wiki mai oe o kou hiki mua maanei ke kumu e loaa ai ia oe kekahi o na paalole maikai a makou e waiho aku nei ma keia kuai. Aia o a hoea mai maanei, e ike auanei oe i ko lakou maikai. E koe ana ia oe mai ka $10 a ka $20 ma kekahi paalole ma keia kuai.

    Laweia na Bona Kuokoa.

The Model Clothiers

1139--ALANUI PAPU--1141

"Ka Halekuai Hoemi Hoolilo."

 

Ka Makeke Kuai o ka Lehulehu

KO KAKOU PUUHONUA

    Aia he mea nana e hoohauoli i kou noonoo ma o ke kuai ana i kau mau meaai ma ka Makeke Kuai o ka Lehulehu, a o ua mea la, o ia no na kumukuai makepono o na mea apau i like ole aku me ko kekahi mau wahi e aku i ike mua ia.

    He nui na Hawaii e lawelawe mai nei i ka hana maauauwa no lakou ponoi iho malaila, a ina aole o oe kekahi, aka, he mau mea kekahi au no ka maauauwa ana, e lawe malaila e kuai ai, a no ka mea, nou ia wahi i hanaia ai, a ua makemake ka lehulehu ia oe ame kau mau mea kuai.

    E haalele i ka hilahila, he laau make ia no kakou.

O KEIA IHO NA MEA KUAI ANO NUI MALAILA MA KA LA APOPO.

Na I'o Bipi Hou

Na I'o Puaa Hou

Alelo Bipi

Naaukake

I'a HOu

Amaama Uwahi

I'a Maloo

Na Huamoa

 

HE NUI WALE

AKU NA MEA I

KOE I PAA OLE

MALOKO NEI.

 

Poi Hou

Poi i Kananaia

Waiubata

Waiu Paa

Uwala Maoli

Uwalakahiki

Na I'a Lawalu

 

"E LAULIMA KAKOU I PIO KO KAKOU MAU ENEMI"

Mai Poina i ke Kakahiaka o ka La Apopo.

Ka Makeke Kuai o ka Lehulehu

ALANUI MAUNAKEA.

Ke Mau Nei ke Kuai Hoemi o na Ipukukui ame na Palulu Silika i Keia Wa

IPUKUKUI PAPAHELE

Mamua $17.50 a $47.50.

I keia wa $14.00 a $38.00

IPUKUKUI PAKAUKAU

Mauma $10.00 a $55.00

I keia wa $8.00 a $44.00.

IPUKUKUI KEENA

Mamua $5.00 a $12.50.

I keia wa $4.00 a $10.00

PALULU SILIKA

Mamua $3.50 a $47.50.

I keia wa $2.80 a $39.00.

E ALAWA AE MA KA MAKOU PAKAUKAU KUAI HOEMI

W.W. Dimond & Co.LTD.

THE HOUSE OF HOUSEWARES

53-65 KING STREET HONOLULU