Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVIII, Number 24, 18 June 1920 — Page 5

Page PDF (1.62 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

He moolelo no

TAZANA

A I OLE

Ka Hiena o na Ululaau Anoano o na Kapakai o Aferika

MAHELE II

            Hoko nae o kona nanea, hoea aku la oia noloko o kekahi rumi haahaa, he malamalama oloko o keia rumi, i oi ae mamua o na rumi mua ana i ike mai ai, ke ike la no oia, he @ aku ka malamama maluna ae o kela rumi, aia no hoi he @ hou aku e moe pololei ana iluna, a manao ae la ka hoea mai i kona wa e ike hou ai i ka malamalama o ka la.

            Ke alaalawa la ka nana ana a ma o Tazana ma o a maanei, me he mea la, ua ike mua no oia i kekahi hione elike me kana e nana aku la, aole noe he hiki iaia ke hoomapopo, me kona piha loa i ke kuaki, no ka palaka pu maoli o kona @.

            Oiai no nae oia e ku la maloko o kela keena, ua hoopuiwa loa ia mai oia i ka lohe ana aku i ka leo kuwo o ka liona, @ kekahi keena maluna ae on a, a e ukali aku ana hoi i kela leo kuwo o ka liona, na leo kapalili o na kane ame na wahine.

            Me ka hoohakalia hou ole iho, hoomaka aku la o Tazana @ ma na anuu pohaku, me kona makaala nae i kona wa @ nei, aia no hoi kana ihe me ka makaukau ke paa la loko o kona lima.

            laia i hoea mai ai noloko o kekahi keena nui, ua ike aku a oia me ka hoohewahewa ole i ke ku mai o kekahi liona, na hele no hoi a hae, a malalo o kona mau kapuai, e waiho ma he kanaka ua make. a e holo ana hoi na kane ame na wahine no kahi e pakele ai lakou mai ka liona aku.

            Aia o Tazana ke kula iwaena o ka rumi a mamua pono aku o kona alo, ma kahi o ke kuahu i hanaia ai, e moe ana ae kino kanaka i hauhoaia na lima ame na wawae i ke kaula, a e moe keʻa ana hoi he wahine maluna iho on a. Oiai @ o Tazana, e nana ana i kela hiona, ua ike mai la ka @ iaia me ka noke ana ae i ke kuwo, ia manawa @ kapalili okoa ae ai ka wahine kahuna, i kau a mea o ka piha i ka weliweli me ka palulu ana ae i kona mau maka, oiai he make wale no ka mea e kau aku ana maluna on a.

            Oiai ka liona e ku malie la, ua haalele aku la kana nana ana ia Tazana a leha aku la kona mau maka, ma kahi o ka leo kapalili o ka wahine kahuna o ka oili ana mau, alaila @, a nee malie mai la imua, no ka hoomakaukau ana e lele mai maluna o Mr. Wepa ame ka wahine e moe iho la maluna ona.

            Aia hoi o Mr.Wepa ke ike mai la i ka hoomakaukau o ka liona e lele aku maluna ona, e kakali wale mai ana no oia o ka hookau aku o ka liona i ka make iaia ame ka wahine e moe la maluna iho ona, o kana mea nae i ike mai, o ia no ka alawa ana ae o ka uana ana a ka liona ma kahi okoa, a iloko o ka imo ana a ka maka, aia hoi, ike ana no oia i ka maalo ana ae o Tazana, e paa ana kana ihe loihi iloko o kona mau lima, a hou aku la ma ka umauma o ka liona.

            I kela ku pono ana aku o ka ihe a Tazana ma ka umauma o ka liona, ua hoikeike mai la kela holoholona i kona piha me ka inaina, i hui pu ia me ka ehaeha i loaa iaia, e lele ana iluna, a e noke ana i ke kuwo, a o ka mea oi loa aku o ke kupaianaha. o ia no ko Wepa ike pono ana aku, i ka leie ana ae o Tazana a kau maluna o ke kua o ka liona, me ka paa ana aku o kekahi lima i na hulu o ka a i, aia hoi kekahi lima ke noke la i ka hou ma ka aoao o ka liona.

            I keia ike ana o ka liona, he hoa hakaka kona, ua hooi loa ia ae la kona lele iluna, me ka hoao mau ana e kiola ia Tazana mailuna aku o kona kua, eia nae, o ia mau hooikaika ana apau a kela holoholona, ua lilo ia i mea ole, no ka mea, aia na wawae o Tazana ke umii la malalo ae o ka opa o kona hoa paio, aia hoi kona mau niho, ke nanahu la ma ka a-i o kona hoa paio.

            Iloko o keia manawa a Tazana e hakaka nei me ka liona, ua hoi pono mai la ka noonoo maikai iloko o La ka wahine kahuna, me ka noho pono ana ae iluna, a ike mai la oia no ka manawa mua loa i kekahi kino kanaka, e hakaka ana me ka moi o na holoholona. Ua maʻu no kela noke ana o laua i ka hakaka loaa aku la ka puuwai o ka lion ai ka pahi a Tazana, o ka pau iho la no ia o ke kupaka ana a ua liona nei a haule aku la kona kino waiho malie me ka oni ole; o ka wa no ia a Tazana i ku ae ai iluna, keehi aku la kekahi wawae maluna o ke kino okana pio, leha ae la hoi ka nana ana a kona mau maka iluna o kona kahea ae la no ia me ka leo nui ku i ka hooweliweli, ka mea nana i hookomo aku i ka lia maeele iloko o Alabaki Wepa ame la.

            I kinohi, aole no i maopopo loa ia Wepa, o Tazana kela kanaka nana i pepehi aku i ka liona o make, a i ka huli pa-pu ana mai o kona alo imua on a, akahi no oia a ike aku, o ka mea no ka ana i haalele aku ai maloko o ke keena i waiho ai ke gula, ka mea ana i koho iho ai, aole he ola i koe iloko o kona kino.

MOKUNA VIII

            Iloko o ka noonoo o Alabaki Wepa, aole e hiki iaia ke olelo ae o kela no ke keonimana Pelekane nana i hookipa maikai iaia ma kona home. O ke kino he kino ia no ke kanaka, o kona nanaina nae, ame ke ano o kana hana, pela hoi me kona leo, aohe wahi lilo o ka holoholona; a o ka mea nana i hooi loa aku i kona kahaha, o ia no ka hiki ana i kekahi kino kanaka ke kahea ae i ka mea i maa u na holoholona

            ke ku la o Tazana me ka haka pono ana o kona mau maka maluna o Wepa ame La eia nae, aole e hiki iaia ke hoomaopopo, he mau mea no kela i kamaaina mua iaia ua palaka pu maoli no kona noonoo no na mea o ka wa i hala, o kana wale no e manao la he mau mea malihini loa keia a he lahui kanaka hou hoi, akahi no a loaa iaia.

            Aia hoi o La ke hakilo pono loa mai la ia Tazana a iaia no paha ka hoomaopopo mai o kela no ke kanaka i haulehia ai oia i ke aloha a i hoea mua ai no hoi no kela wahi ia wa oia i hoopuka ae ai i keia mau olelo, ma ka olelo a na mapu:

            "Auwe o Tazana no ka keia! Ua hoi hou mai nei anei oe imua oʻu? Ua ku-e aku o La i na rula paa o kona hoomana me ke kakali hoomanawanui ana iloko o keia mau makahiki loihi nou e Tazana. Aole oia i lawe mai i kokoolua nona, no ka mea, ma keia honua apuni, aole loa he kanaka a La i aloha ai o Tazana hookahi wale no. O e Tazana, e hoike mai iaʻu noʻu nei anei ke kumu o kou huli hoi hou ana mai nei?"

            Aia o Alabaki Wepa ke hoolohe mai la i ke kamailio o kela wahine ano e, i kekahi olelo ana i lohe mua ole ai, me ka nana ana maluna o Tazana a nana aku ana ia La, me ka nalu ana iho iloko ona ina paha he hiki ia Tazana ke lohe i na mea e kamailioia ana, a i ole, he maopopo paha iaia ka manao.

            "Ke kapa mai nei anei oe iaʻu o Tazana?" i pane aku ai o Tazana me he mea la, o kela ka manawa mua loa ana i lohe ai i kela inoa. "Ua malihini au i kela inoa, eia nae aole e hiki iaʻu ke hoomanao i kaʻu wahi i lohe mua ai i kela inoa."

            "O kou inoa no hoi ia! O Tazana oe, a mai hoao oe e pulapu mai iau!"

            "Ina o koʻu inoa kena au e kapa mai nei ea, alaila e malama ana au ia inoa; no ks mea aole no oʻu inoa hou ae, aole au i ike mua ia oe. No kau ninau i ke kumu o koʻu hoea ana mai no keia wahi. aole he maopopo iki iaʻu, pela hoi koʻu wahi i hele mai ai. E hiki ana anei ia oe ke hoike mai iaʻu?"

            Luli ae la ke poo o La, a i aku la: "O, oe hookahi wale no ka i ike i kau hana nui i hoea mai ai i ko makou kulanakauhale nei, ame kou wahi i hele mai ai."

            No ka loaa ole o ka haina pololei o kana ninau, ia wa i kamailio aku ai o Tazana ia Wepa ma ka olelo a na mapu, aka, luliluli ae la ke poo o Wepa, a pane mai la ma ka olelo Palani: " Aole e hiki iaʻu maopopo ma kau olelo e kamailio mai nei."

            Ma kahi o ko Tazana pane ana aku i ka haina o ka Mr. Wepa mea i kamailio mai ai iaia, namunamu iho la oia i na huaolelo apau a Wepa i ka mailio mai ai ma ka olelo Palani, a ke hoomaopopo mai la hoi o Wepa, ua lilo kela ulia poino i loaa ia Tazana, i wahi e ano e ai kona noonoo, me ka hiki ole ke hoomaopopo aku iaia, a ke olu loa la ua kanaka kolohe nei. no kona pakele, mai ka hookauia aku o na hoopaʻi maluna on a, mai ia Tazana aku.

            Ua manao no o Wepa e hoakaka pono mai i na mea apau e pili ana ia Tazana, ame kona wahi i hele mai ai, aka nae, ma kekahi ano, in a e hoomalamalama mai ana oia i keia kanaka, alaila e loaa pono ana kona kolohe, o ka pilikia no ia, ua oi loa aku ka pono o kona hunakele loa ana, i kana mau mea apau i ike ai, pela wale no e holopono ai kekahi mau hana, ana i hoolala ai no kona mau pomaikai.

            "Aole e hiki iaʻu ke hoike aku ia oe, i kou wahi i hele mai ai, eia wale no ka mea hiki iaʻu ke olelo ae, ina aole kaua e pakele ana mailoko aku o keia wahi, alaila e pepehiia ana kaua a make, maluna o keia kuahu, a mohaiia aku ko kaua mau kino imua, o ke akua o keia lahui kanaka. He make mua iho nei koʻu, no ka mea, ua makaukau loa keia wahine e hou mai i kana pahi i kuu puuwai, o ka hoea koke ana mai nae o ka liona, ka mea nana i kaohi aku i kona hookau ana mai i ka make maluna ou. Aole he manawa hou aku no kaua e hoohakalia iho ai, i ka wa auanei e huli hoi hou mai ai na kanaka i holo aku nei, o ko kaua paa mai no ia ia lakou, a pau ka loaa ana he manaolana, no ko kaua palekana."

            I ka lohe pouo ana o Tazana i kela mau hoakaka a Wepa, ia wa i huli ae ai oia imua o La a ninau aku la:

            "Heaha ke kumu o kou makemake ana e pepehi aku i keia kanaka a māke. Mamuli mai anei ia o kou pololi?"

            Ma kahi o ka pane ana mai i kela ninau a Tazana, noke iho la ua wahine kahuna nei i ka uwe, ia wa i hookomo hou aku ai no o Tazana i kana ninau: "Ua hoao mai anei keia kanaka e pepehi ia oe?" o ka pane a La, o ia no ka luliluli ana ae o koua poo.

            "Ina aole he mau kumu maikai e kau aku ai i ka make maluna o keia kanaka, alaila pehea oe i makemake ai e pepehi aku iaia?" wahi hou no a Tazana i noke aku ai i ka niele, no kona makemake e ike i ke kumu oiaio o ka hoomakaukauia ana o Wepa e make.

            Kuhikuhi ae la o La iluna, alaila owaka mai la kona waha, me ka i ana mai: "He akua ahi ko makou, a no ka mohai ana aku i keia kanaka imua ona, pela wale no i manaoia ai e hookau aku i ka make maluna ona, aole ma kekahi kumu e ae.

            Ua pohihihi loa na mea a La e kamailio mai la iaia, o kona ano maoli i kela manawa, o ia no kona kulana mapu aohe he maopopo o ia mea he akua, a he mohai, no ka mea aole he maopopo o na mea o kela ano i na mapu.

            "Ua makemake no anei oe e make?" i huli aku ai o Tazana a kamailio ia Wepa.

            "Aole loa oʻu makemake e hookauia mai ka make maluna oʻu" wahi a Wepa, me ka hookahe okoa ana mai i kona mau waimaka.

            "Ina ua weliweli oe i ka make ea, alaila e ola oe e pono ai. Aole keia he wahi kupono no kaua. Ua olelo mai nei keia wahine, e pepehi ana oia ia oe a make a noʻu hoi, e hoola ana oia iaʻu a lawe aku i kane nana. Ina e loihi loa iho ana koʻu noho ana ma keia wahi he mea oiaio loa, e make ana au nolaila e hele iʻo kaua mai keia wahi aku."

            Ia pau ana o kela mau olelo a Tazana i kamailio aku ai ia Wepa, huli ae la oia ia La a i aku la: "Ke manao nei au, aole a maua hana hou i koe ma keia wahi, a oia kaʻu e nonoi aku nei ia oe me ka maikai, e hookuu mai ia maua, e imi aku i wahi e hemo aku ai iwaho o ke ao malamalama."

            I lakalia no a pau kela kamailio ana mai a Tazana, o ka holo mai la no ia o La imua, a puliki mai la ma na lima o Tazana me ka pane ana mai:

            "O, mai haalele mai oe iaʻu e Tazana! E noho pu mai no kaua, a e lilo oe i kahuna nui. Ua aloha aku o La ia oe me koua puuwai apau, a ke ae mai oe i keia nonoi aʻu, e lilo no oe i moi no Opa nei, a okona mau waiwai apau,  e lilo ia nou. E kakali aku no na kauwa he nui no ka hooko ana i kau mau kauoha. O, e Tazana o na mapu, e noho mai no kaua, a e lilo koʻu aloha i mea nana e papahi aku ia oe ma ka hauoli, ame na pomaikai he nui o keia ola ana."

            Ma kahi o ka maliu ana aku i kela leo uwalo o La papale aku la o Tazana i ua wahine kahuna nei, a i aku la" "Aole o Tazana makemake ia oe, nolaila aole e hiki iaʻu ke ae aku i kau noi" wahi ana, me ke kulou ana iho ilalo, a okioki ae la i na kaula i hauhoaia ai na lima ame na wawae o Wepa.

            No kela hoohokaia ana aku o ka manao ame ka iini o La. a no kela papale ana aku no hoi kekahi o Tazana iaia, ku ino ae la ua wahine nei iluna a kahea mai la me ka leo nui:

            "He hookahi wale no kumu e pakele ai kou ola e Tazana, o ia kou ae ana mai e noho pu me La ina aole, alaila e lilo mai ana no oe naʻu ina aole me ke ola iloko o kou kino, aka me kou kino make" o ka leha ae la no ia o ka nana ana a La iluna o ka la a hoomaka ae la e kahea me kela leo ku i ka hoomakaʻukaʻu a Alabaki Wepa i lohe ai a o ka leo hookahi no hoi a Tazana i lohe ai no kekahi mau manawa lehulehu.

            No ka pane ana mai i kela leo kahea a La ua oili like mai la na kanaka me na wahine mai na keena like ole mai oloko o kela hale kahiko, a o ia kana i kamailio aku ai ia kakou me ka leo pihoihoi.

            "Auhea oukou e na kahuna kiai ua keehiia ke kapu o ko kakou akua e keia mau kanaka, nolaila ano e lilo oukou i poe kokua mai iaʻu. E hou aku i ka oukou mau pahi iloko o ka puuwai o keia mau kanaka hookano, e lilo oukou i mea kupale ia La ame kona kuahu a e holoi aku i keia halelaa me ke koko o keia mau mea haumia."

            O Tazana hookahi wale no ka mea i maopopo i ka manao  kela mau olelo a La e kamailio la i kona poe kanaka, aka no Wepa, heaha la ia mau olelo i kona mau pepeiao. Alawa mai la nae ka nana ana a Tazana ia Wepa he ku olohelohe wale iho no kela kanaka, aole he wahi meakaua me ia nolaila, me ka hoohakalia ole iho o ka hele mai la no ia o Tazana a ku iho la ma ka aoao o La hopu aku la ma na lima o ua wahine nei, a kaili mai la i ka pahi mai iaia mai, me ka lilo o na hooikaika ana a La, i mea ole imua o Tazana a haawi ae la i ka pahi ia Wepa, me ka i ana aku

            " E malama aku oe i keia pahi, i loaa ai he mea kokua mai ia oe, i ka wa e alu mai ai keia poe kanaka ia kaua." a i ka paa ana aku no o ka pahi ia Wepa. o ka manawa no ia i hoopuni koke ia ae ai laua nei e na kanaka ahiu he nui, ke nana aku ua hele lakou a hae o ka lele wale mai no koe e nanahu maluna o laua nei.

            Ua hele o Wepa a piha loa i ka makaʻu aka nae no Tazana, heaha la ia mea he makaʻu iaia ke ku la ua Pilikua nei a nana i kela poe kanaka, me ka minoaka ma kona mau papalina. a i kona wa i ike aku ai i kekahi wahi. nona ame kona hoa e oili aku ai mailoko aku o kela keena nui, hoomaka aku la oia e hele he mau kaina wawae imua, eia nae ua nee e ae la kekahi kanaka he kahuna no oia no ke akeʻakeʻa ana mai i ole ai o Tazana e hemo iwaho, ua nee pu mai la no hoi me kekahi poe kanaka e aku aia ka lakou mau pahi ma na lima a he mau pauku laau hoi ka kekahi poe, aole no nae ia he kumu e hopo iho ai o Tazana.

            I kela ike ana aku o Tazana, he hana paakiki no laua ka hemo ana aku iwaho me ka maalahi o kona hooniniu ae la no ia i kana laau ihe iloko o kona lima a hahau aku la maluna o ke kanaka kahuna mua loa, me ka loaa pono ana aku o kona poo a hina aku la ia kanaka ilalo make loa, pela no hoi oia i oniu hou ae ai i kana laau ihe, a hahau aku la maluna o ke koena aku o na kanka o ka Wepa mea e ike aku la o ia no ke ahu molokai o kela poe iluna o ka papahele pohaku ua make loa kekahi poe o lakou a e kamau iki ana no hoi ke ola iloko o kekahi poe.

Aia o Wepa mahope pono aku o Tazana kahi i hele ai, me ka makaukau mau o kana pahi iloko o kona lima, ina nei no ka hoao o kekahi mea e holo aku e hoopoino iaia, aole oia e hoohakalia iho ana, i ka hookau ana aku i ka make maluna ona, o kahi nae o ka laki o kela poe, aole loa he hookahi o lakau i aa e hookokoke mai i ko laua nei wahi e ku ana, ua hele a kau ka weli i ka laau ihe a Tazana no ka mea, ma kahi e haule aku ai kela laau, aole he hookahi mea e pakele mai kona hina aku ilalo a o ka make wale no ka hopena.

            Ua hahana maoli keia paio hookahi ana a Tazana me kela poe kanaka ahiu, me ka nui o ka poe i make i ka laau ihe a Tazana, a i kela ame keia manawa, ke hookokoke mau aku la laua no kahi o ka puka, a ke hookokoke mau mai la no hoi kela poe kanaka ia laua nei, eia nae aole o lakou holo like mai imua ua hele a kau ka weli ia lakou.

            Ua maopopo ia Alabaki Wepa, ua nawaliwali o Tazana aole no kela paio wale ana no me kela lahui kanaka aka no ka loaa ana kakahi i ka ulia ma kona poo, eia nae iloko o ua o Wepa ke mahalo loa la oia i ka luaole o ka ikaika ame ka makaʻu ole o keia kanaka, ka helu ekahi o na kanaka ana i ike ai ma ka ikaika ame ka makaʻu ole.

            He hana paakiki maoli no laua nei ka hemo ana aku iwaho o ka puka, no ka mea, i ka make ana aku o kekahi poe ia Tazana e paa ae ana ko lakou mau makalua i ka poe hou, o ka Tazana no ka hahau i kana ihe, me ka hoi nele ole o kana hauna eia nae ke ike la oia, inu pela mau iho la oia e paio ai, alaila e hoea mai ana i ka manawa e hiki hoa ole aku ai iaia, ke ku imua o kela poe kanaka he nui a lehulehu.

            Ua haʻohaʻo loa o Wepa no ka hookokoke ole mai o na kanaka iaia a mahope o kona noonoo ana me ke akahele akahi no a ulu mai kekahi manao iloko ona malia o ke kumu o ka makaʻu o kela poe no kela pahi ana e paa la he pahi ia i lilo i mea nui loa ia lakou he pahi hemolele e aa ole ai kekahi mea e hookokoke mai imua o ua pahi la.

            I wahi nae e ikeia ai ka oiaio o kela noonoo iloko o Wepa, hoani wale aku la no oia i ka pahi imua o kela poe kanaka, he oiaio o kana mea i ike, o ia no ka puhee ana o na kane ame na wahine mai iaia aku me he mea la, ua makaʻu lakou i ke make ia wa i kamailio aku ai oia ia Tazana no kana mea i ike e pili ana no ka pahi a La, o ke ke-na ae la no ia o Tazana, oia ke hele mamua ua pono iʻo kela hoololiloli ana a laua no ka mea i ka wa i kaa aku ai o Wepa mamua, ua kau au la oia i ka pahi mamua o kona alo a elike me ka opala e puehu ana imua o ka makani, pela iho la ka puhee o na kanaka i o a ianei a waiho malaelae mai la ke alahele no laua nei e oili aku ai iwaho me ka maalahi loa.

            Oiai laua nei e hele la ma ke alanui ololi kikeekee ke alaalawa wale la no ko Wepa mau maka ma kela ame kaia wahi a ke ike la oia i ke ku mai o na pou i hanaia me ke gula maemae pela hoi na pakaukau qula e ku mai ana ma kela ame keia wahi, me kona minamina i kela waiwai aka no Tazana nae heaha la kela mau waiwai iaia, ua auhee aku kona noonoo kanaka mai iaia aku.

            Ua niaʻu maoli kela wahi a laua e hele la me ka oili ole aku i waho o kahi malamalama ke ike la nae laua ma kela ame keia aoao he mau paia i hiolo a pela hoi na pa pohaku a ia laua i hoea aku ai ma kekahi wahi aia hoi lohe aku la laua i ke kakani mai o na niho o na mapu nunui, a hailiili okoa mai ana ia laua nei, pela no hoi o Tazana e hailiili aku ai pela wale iho la no kela mau mapu i noke mai ai i ke kamailio ahiki i ka lele okoa ana mai o kekahi mapu nui mai kona wahi e kau ana, no ka makemake e hakaka me Tazana.

            O ka huluaa nae ia o ua keiki nei e noho aku ana, o ka hoohana i na aahuki o kona mau lima wikani, nolaila hakalia no a haule ana ka mapu iluna o ka honua o ka iho mai la no ia o na lima o Tazana ilalo ke nana aku he mapu kona hoa e kohu ai me ka hele hookikakaha ana i o a ianei, e hoonunulu ana no hoi i kona leo, elike no me ka hoonunu lu aku o ka mapu.

            Ua maʻu no kela hoohaeahae ana o Tazana i ka mapu, o ka pilikia nae i ka ike ana aku o ka mapu i ke kau o kekahi peelua iluna o kekahi lala laau, o ka lilo aku la no ia o kona noonoo i kela peelua a ai ae la o ka pau iho la no ia o kona manao hou ana mai e hakaka me Tazana.

            He mea maa loa keia iwaena o na mapu, ina e ike ana kekahi o lakou i ka peelua, a i ole hoholo ae paha he uku iloko o ka hulu, o ka lilo aku la no ia o ka noonoo i kahi e a hoopoina i ka hakaka aole no hoi he lele wale mai o kona hoa hakaka maluna ona aka e hele aku ana no oia e huli i meaai nana.

            Mai haalele koke ole no paha o Tazana i kela wahi, aia mau ka makemake iloko ona e hakaka me kela mapu o ke koi paakiki maoli no o Wepa, pela iho la laua i hoomau aku ai i ka hele ana.

            Ma kela wahi nae a ka mapu e hoohaehae aku ana kekahi i kekahi ua hookahaha loa ia aku ka manao o Wepa i kona lohe mai i ka hana o Tazana elike loa me ka hana ana a ka mapu. pela no me ke ano o ka laua mea e kamailio ana ina paha he moe no koua mau maka e kuhihewa loa ana oia he mau mapu like no kela e elua.

            No na hora elua kela noke ana a laua nei i ka huli i wahi no laua e hemo aku ai iwaho o kela kulanakauhale malalo o ka honua. ua hoopomaikaiia nae laua i ka loaa ana aku o kekahi moali alanui liilii malaila ko laua nei hele ana ahiki i ka puka ana aku iwaho ma kahi o ke awawa o Oapa, akahi no a manao ae ka palekana, me ko laua hoopilikia hou ole ia mai e na kanaka hihiu.

            Aole loa e hiki ia Tazana ke hoomaopopo aia la oia ihoa a maihea mai la oia i hele mai ai a oiai ua hele oia o pololi, o kona hoomaka koke aku la no ia e huli i mau meaai nana, o ka elelu ka moo ame na enuhe e loaa aku ana iaia e pau ana i ka aiia o ia no oe o kekahi mau meaai ono loa, he hoike ana mai kela mau hana a Tazana, ua hoi hou mai kona mau ano mapu apau, a auhee aku hoi kona ano kanaka mai iaia aku.   

            No Wepa aole e hiki iaia ke ai aku i kela mau meaai a Tazana e hoonuu la aka ua hoomanawanui oia e huli i na huaai e loaa aku ana maluna o na kumulaau pela iho la ko laua hele ana, ahiki i ko laua hoea ana noluna o ke kuahiwi a kaa aku la ko laua alakai ana ia Wepa oiai oia ka mea hiki ke hoomaopopo i ke alahele pololei no laua e hoea hou aku ai i kahi i nohoia e na kanaka.

            O ka mea kupaianaha nae, o ia ko Wepa alakai pololei ana ia Tazana ma ke alahele e hoea aku ai no kona home o ke kumu nae o kona hana ana pela aole he maopopo iki koe wale no ko kaua koho ana aku e ka makamaka heluhelu, malia ua maopopo iaia he hookahi wale no mea e ukuia mai ai kekahi huina dala mahuahua no ka hoihoi hou ia mai o Jene Kelekona o ia no kona hoihoi pololei aku ia Tazana, a nana ponoi e haawi mai i ka huina dala koiia mai ana no kana wahine.

            Ma kela po ua hoaumoe o Tazana me kona hoa ma kekahi awawa he puaa ka laua meaai ma kela ahiahi i make ia Tazana i panaia me kana pua, a ia laua e noho ana mamua o kekahi ahi, i ho-a ia ae, no ka hoomoʻa ana i ka puaa ke noho malie wale la no o Tazana, e hooikaika ana oia e loaa iaia kana mea e noonoo ana, he hana paakiki loa nae, me ka hiki ole e maopopo, ahiki i kona hoopau okoa ana i ka hoohana ana i kona noonoo.

            No ka loaa ole o kana mea i noonoo ai wehe ae la oia i kana eke ili, mai kona puhaka ae, a ninini iho la iloko o kona poholima i na pohaku momi makamae, ana o ka hao ana mai ke kulanakauhale kahiko mai o Opa, a i ka wa i ike mai ai o Alabaki Wepa, i ka anaanapa o kela mau pohaku momi i ka malamalama o ke ahi ua hoopiha loa ia aku oia me ka makemake, me ka i koke ana iho iloko ona, ua pomaikai loa oia i kona lilo ana i mea nana e hoihoi pololei aku ia Tazana no kona wahi a e lilo mai ana hoi kela mau pohaku momi iaia ma ke ano he uku makana.

MOKUNA IX

            No na la clua, e ake wale ana no o Wepa e loaa aku kona poe o ka hele pu ana mai me ia a i haalaleia iho ai ma ko lakou kahua hoomoana i ke kolu no hoi o ka la akahi no a loaa iaia kekahi moali no lakou.

            laia i hookokoke mai ai ma kahi o ke kahua hoomoana e waiho ana na kino make o kekahi poe kanaka Arabia ekolu aole nae he wahi helehelena no na kanaka Iʻaele a o ia kana o ka noonoo ana iho ua pepehiia kela poe kanaka Arabia apau i ka make e na Paele a ua holo aku hoi na Paele no kahi e hiki hou ole ai ke hooliloia aku lakou i kauwa kuapaa.

            Ua mihi loa o Wepa no kona laki no ka mea ina oia pu kekahi iwaena o kela poe kanaka he hookahi kona make like ana me na kanaka Arabia ekolu, no ka mea ua maopopo mua no iaia aia mau na manao hoowahawaha o na Paele no na Arabia ame na kanaka ili keokeo eilke me kona ano.

            Iloko nae o ka noonoo o Tazana, he mea liilii loa iaia ka make ana o kela poe kanaka Arabia oiai he ano kona o ka holoholona i kela manawa, a ma ia ano, he hookahi mea i maopopo iaia o ia no ka halawai ana o kela poe kanaka ekolu me kekahi make weliweli loa mamuli paha o ka haehaeia ana e na holoholona ahiu a i ole mamuli paha o ka hakaka ana me kekahi poe kanaka e aku. Ina paha i kela manawa me kona noonoo maikai o na kanaka o ke au malamalama ina ua hiki loa iaia ke koho aku i ke kumu oiaio i make ai o kela poe, aole nae pela o na mea wale no i kamaaina iaia ma kona ano he hoaloha no na holoholona o kana mea wale no ia i hoomaopopo no ka hoea ana mai i ka hopena poino o kela poe kanaka ekolu.

            O ka mea wale no i koe me Tazana o ia kona ike i ka olelo Palani, ame ka olelo Pelekane, eia nae laua me Alabaki Wepa ke kamailio mau nei ma ka olelo palani a ina no i kamailio mai kela kanaka iaia nei, ma ka olelo Pelekane e pane aku ana no oia, ma kela olelo.

            Ma kela po o ko laua nei hoaumoe ana, e lolelole mau ana o Tazana, i kana mau pohaku momi makamae, imua o ka mlamalama o ke ahi, me ka ninau okoa ana mai o Wepa iaia i ke ano o kela mau mea, a o ka pane a Tazana, he mau pohaku oniʻoniʻo kela, a ua makemake oia e hana i kekahi lei me kela mau pohaku. O kahi i loaa mai ai o kela mau pohaku iaia maloko no ia o kekahi keena ilalo o ka honua malalo aku o kela wahi, i pakele mai ai laua mai lilo i mohai imua o ka akua o ka lahui kanaka hihiu.

            Ua lilo keia pane a Tazana i mea hooluolu aku i ka manao o Wepa, oiai ua ike mai la oia aole i maopopo iki ia Tazana ka waiwaiio o kela mau pohaku momi nolaila e kakali ana oia a loaa iaia kekahi manawa kupono, alaila e hoao ana oia e aihue i kela mau pohaku momi makamae mai ia Tazana aku.

            Noonoo iho la nae ua o Wepa, malia paha e haawi aku ana o Tazana i kekahi mau pohaku momi e nana oia nolaila hoao mai la ua kanaka kolohe nei, ma ka ninau ana mai: "E oluolu ana anei oe e haawi mai hoi i kekahi pohaku oniʻoniʻo e nana ku au?"

            Ma kahi o ko Tazana hooko aku i kela noi, hookau iho la kekahi lima ona, maluna o na pohaku momi, me ka hoonunulu pu ana aku i kona leo, na ia mea i kono mai ia Wepa e hookaawale aku ma kahi e oiai ike mai la oia, aole i makemake o Tazana, e kaawale aku kekahi o kana mau pohaku makamae mai iaia aku.

            He mea oiaio ina e make ana kekahi holoholona ia Tazana e mahele like ana oia i kela holoholona, mawaena ona ame Wepa he maikai loa oia ma kela wahi aka nae, ina e hoao mai ana o Wepa, e kii i ko Tazana mahele o na meaai, e ike auanei oia, he hana paakiki nona, ka hana ana mai pela, no ka mea ua like loa ko Tazana mau ano apau, me ko ka holoholona ka lili me ka alunu, me ka makemake ole e hoolawa like aku i kona mahele o na meaai me kekahi mea okoa aku, ina no ia o kona hoaloha maikai loa; no keia ano o Tazana i hoomaopopo iho ai o Wepa, he hana naaupo loa nana, ka hoao ana mai, e lilo aku kekahi o kela mau pohaku momi makamae a Tazana iaia.

            Mai kela manawa mai, ua hele a kau maoli ka weli ia Wepa no kona hoa, o kana i hooholo iho ai, he oi loa aku ka pono o kona hookaawale mau ana iaia iho ma kahi e hookau koke ia aku ai ka make maluna ona.

            Aole he maopopo iki ia Wepa o ke kumu o ka loli ano e loa ana o Tazana mai kona ano kanaka ae a i ke ano o ka holoholona. Aole no hoi i maopopo iaia o ka loaa ana o ka ulia ia Tazana ma ke poo, ke kumu o kona ano e ana, o kana wale no e koho la, ua loohia o Tazana me kekahi ano maʻi pela i loli loa ai oia a he holoholona ahiu maoli kona ano ke nanaia aku.

            Ua noho pouliuli maoli o Wepa i ko Tazana moolelo, mai kona wa liilii loa mai, o ia ko Tazana hanaiia ana e ka mapu, a ua noho hoi iwaena o na holoholona, me na mapu, no na makahiki lehulehu a ma o ka loaa ana o ka ulia iaia ma ke poo pela iho la i loli ae ai kona ano, a hoi hou oia i kona ano oiaio maoli.

            Ua hele a kau ka weli ia Mr. Wepa e noho la no Tazana mamuli o kona manaoio loa, ua hehenaia kela kanaka, elike me na pupule malia i kekahi la e ikaika loa ih ana ka pupule maluna ona o ka hookau mai no ia i ka make maluna o ua o Wepa. O ka noonoo nui hookahi wale no iloko o ua kanaka nei o ia kona hoea aku i kahi i hoomoana ai o Akema Zeka o ka nana ae nae aole ana mau mea kaua e hiki ai ke paio aku me na holoholona ahiu, o ka mea wale no ia nana i kaohi mai i kona holo malu ana mai ia Tazana aku.

            Ma kekahi ano nae ke noonoo ae ina no ka uluhia ole o Tazana me na manao hehena alaila he mea hoopakele o Tazana iaia, mai ka hoopoinoia mai o kona ola e na holoholona ahiu no ka mea ua ike maka oia i ka lilo o na mapu ame na holoholona e ae i mea ole imua o keia kanaka a ka ikaika nui wale. O kekahi kumu no hoi o kona makemake ana e hookololohe mahope me Tazana no ka hoohihi o kona noonoo i kela eke o na pohaku momi makamae e waiho la malalo o ka malu o kela kanaka.

(Aole i pau.)