Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVIII, Number 25, 25 June 1920 — Page 5

Page PDF (1.64 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

 

He Moolelo no

TAZANA

_____

A I OLE

Ka Hiena o na Ululaau Anoano o na Kapaki o Aferika.

MAHELE II.

_____

 

Ke hakoko mau la na manao elua iloko o Wepa i kela @ keia manawa, o ka haalele hoi ia Tazana, mamuli o kona maka'u o pepehiia mai auanei oia a make e kela kanaka. a o ka makahehi hoi i na pohaku makamae, eia nae. ua ui loa aku kona hoohihi i na pohaku momi. o kana mea nae i koho iho ai, oia no kona hoomau ana aku i ka hele pu ana me Tazana, malia he mea ia e lilo mai ai kela mau pohaku momi iaia me ka maalahi loa.

            Ina nei no ka lilo mai o kela eke o na pohaku momi makamae iaia nei. aohe ana noonoo hou ana aku no Akema Zeka, aka e holo mahuka ana oia ahiki i ka hoea ana i kekahi awakumoku, malaila oia e kau aku ai maluna o ka moku. a holo aku no kekahi aina mamao, elike me Amerika. malaika oia e noho ai, me ka hoololi ana i kona inoa. a noho aku iloko o ka hanohano, mamuli o kana waiwai aihue.

            Ua pau na mea i ka hoolalaia e Wepa no kona pomaikai ame ka hauoli, e kakali wale aku ana no, o ka hoea mai i ka la ana e holo aku ai no Amerika. kahi wale no ana i kau aku ai i na manaolana, no kona pakele mai ka paa mai i ka hopuia , o ka mea wale no ana i minamina nui ai, o ia ka luki ole iaia ke ike hou i kona kulanakauhale ponoi ma Burukela.

            He ekolu la kela o ko laua nei hele ana, mahope iho o ka haalele ana aku i ke awawa o Opa. aia hoi, ma ke awakea o kela la, lohe aku la o Tazana i na hoailona no kekahi poe kanaka, ua kokoke loa mai mahope o laua e pee ai, a kakali mmai la o ka oili aku o na kanaka, no lakou ka leo ana i lohe mai ai.

            No Wepa. ua hiki koke iaia ke ike mai. o kela no na Paole, o ka hele like ana me Tazana, e kii i ke gula, ma ke kulanakauhale o Opa, leha iki mai la ka nana ana a ua kanaka nei ia Tazana, eia nae, aohe mea hiki ia Tazana ke hoomanau, me he mea la, o kela no ka manawa mua loa o kona ike ana aku i kela poe kanaka, aole no hoi e hiki iaia ke ike aku ia Bazuli, ke alakai o na 'Paele.

            I ka hala ana aku o ua poe kanaka Paele nei, akahi no a ku ae o Tazana iluna, nana aku la no hoi oia ma ka mao@@ @anui. alaila huli mai la ia Wepa me ka i ana mai:

            "Ke manzo nei au e hookolo kaua mahope o kela poe kanaka Paele, a pepehi aku ia lakou apau i ka make."

            "Heaha iho la ko kaua kumu e pepehi wale aku ai no i kela poe kanaka, me ko lakou hoopilikia ole mai ia kaua?" i ninau aku ai o Wepa. me ke kahaha. no ke ala ana mai o kela manao pepehi i na kanaka ponoi a Tazana.

            "Mamuli o ko lakou eleele, no ka mea he kanaka eleele ka mea nana i pepehi ia Kala a make.  O kela na enemi ino loa o na mapu."

            Aohe mea maopopo ia Wepa no kela mau olelo a Tazana, aka nae iloko on a, aole on a makemake e ku aku a paio me kela poe kanaka Pacle, oiai ua ike oia, aia ma ka aoao o kela poe kanaka ka lanakila, oiai ua lako lakou me na meakaua, a o kekahi kumu no hoi, o kona makemake ole e hoopoino wale aku i na Paele, o ia jo lakou hoi pololei loa ana no kahi i ku ai o ka hale o ko lakou haku.                

            Ua ike ua o Wepa, aole he maopopo iki ia Tazana o ka laua wahi e hele ana, aka nae. in a e ae mai ana kela kanaka i kana uwalo mai imua on a, e hookoe i ke ola iloko o kela @@@ kanaka. alaila he hana maalahi na laua ka hakilo malie ana ahiki i ka hoea ana o kela poe. no kahi i ku mua ai o ka home o Tazana, a ua hiki i ua o Wepa ke huli aku me ka maalahi loa. ahiki i ka hoea ana no ke kahua ihoomoana ai o Akema Zeka ame jona poe kanaka.

O kekahi kumu no hoi o kona makemake ole e hoopoinoia aku keia poe Paele, mamuli o kona ike. i ka lakou gula e halohalo ana. no kahi a u ao Wepa i makemake loa ai e joea aku ilaila. no ka inea he hana maalahi loa nana ame Akema Zeka ke kii ana ae a lawe aku me ka limaikaika, ke hoea mai i ko laua wa e lele kaua aku ai maluna o kela poe kanaka Paele i ka wa kupono.

Me kela noonoo i loko on a, e paio la i noke aku ai oia i ka @walo imua o Tazana, aole e hoopoino wale aku i na kanaka Paele. aka e hookolo malie no laua mahope o ko lakou me @@eu. malia e hoeaaku ana laua no kekahi aina nani, me ka @@@ o na meaai e koaa ia laua, oiai nae he mau olelo hoolalau wale no keia ana i hoea mai ai i ka hookoia ana o kona @ni.

Ua puni mai la o Tazana i keia matt olelo palau o Wepa, @@laila no hoopau loa ia ae la kela manao iloko on a, e hookau aku i ka make maluna o na kanaka Paele.

No kekahi mau la lehulehu, e hele ana i ke ao ame ka po. me ka hookolo ana mahope o ka mehea o na kanaka Paele. Ua hoea aku la lakou nei i kekahi kula palahalaha, aia hoi ka ululaau ma kela ame keia aoao e hoopuni ana i ua kula nei, a e kahe ana hoi kekahi muliwai nui ma ka aoao akau. He mile okoa mamua aku o laua nei. aia malaila na kanaka Paele, e huli hoi pololei ana no ka lakou wahi i manao ai, oia nae, iloko o ka hele o kela kula a kamaaina ia Tazana, aole loa e hiki iaia ke hoomaopopo aku, o kela no kona aina hanai holoholona.

Ma kekahi aoao ae, o kahi a na Paele e hoi la, he pu-a o na bufalo ke ai ana i ka mauu. i ka ike ana mai nae i kela poe Paele, ua naholo aku la lakou a nalowale iloko o ka ululaau.

Ke ike la o Tazana i ka holo o na bufalo, me ka hele mai ia o kona waha a wainui, ke alaaiawa la kana nana ana ma kela ame keia wahi, aole he hoomaopopo aku i kahi i ku ai o kona home, ame kona poe kauhale, aka no Wepa nae, ke hakilo pono loa mai la oia, me kona hookahaha nui ia mai, i ka ike ole aku i na kauhale, eie nae, mahope o kona noonoo ana me ke akahele loa, akahi no oia a hoomanao mai la. ua hoea ka o Akema Zeka ma kela wahi, a oia ka mea nana i puhi i ke ahi i na kauhale apau.

Ua hoomaopopo o Bazuli ame kona mau hoa i ke olohelohe o ke kul, i ku ai o na kauhale, nolaola awiwi aku la

ka lakou hoi ana ahiki i ka hoea ana aku i ke kahua o ka home o ko lakou haku i ku ai, nana ae la i na mea e hoopuni ana ia lakou, akahi no a maopopo, ua hiki ka enemi ma kela wahi, a ua hooneoneoia na kauhale, a e waiho mai ana hoi ka iwi o ka poe i pau i ka make, na kela mau hiona a lakou i ike aku ai, i hoala mai i na manao pihoihoi iloko o ua poe Paele nei, ahiki i ka hooho okoa ana ae o Basuli:

"Aole he põe e ae na lakou keia mau hana, o na kanaka Arabia wale no!" wahi ana me ka hoike okoa ana mai o kona helehelena i ka huhu.

No kekahi mau minuke aole loa he hookahi huaolelo i kamailioia mawaena o lakou, no ka mea ke nohoaliila na manao hoonaukiuki, i hui pu ia me ke aloha he hookahi Paele i ninau mai:

"Heaha la ka mea i hanaia aku maluna o ka haku wahine o kakou."

"Eia ko'u manao, ua iaweia aku ka Lede Kelekona e na kanaka Arabia, pela pu hoi me na wahine a kakou," i pane aku ai o Basuli.

I ka wa i lohe aku ai o kekahi Paele kino nui i kela mau hoakaka, ia wa i hapai ae ai oia i kana laau ihe iluna, a kahea ae la me ka leo nui i piha me ka inaina, nona hoi ka uwa, he hookahi ka uwa like ana mai o ka nui aku o na kanaka Paele, a mamuli wale no o ka papa ikaika ana aku o Basuli, i akakuu mai ai ka pioloke o ua poe kanaka nei. ahiki i ko lakou noho malie loa ana.

"Aole keia he manawa no ka hoopau wale ana i ka ikaika, me na leo uwa ano ole. Ua a'o mai ko kakou haku ia kakou, ma ka hana wale no e ikeia ai ka hookoia ana o na mea i makemakeia. aole ma na olelo waiwai ole. E malama i ko kakou mau aho. pela wale no e hiki ai ia kakou ke hookolo aku mahope o ka meheu o na kanakaArabia, a hookau aku i ka make maluna o lakou. Ina aia no ko kakou haku wahine ke ola mai la me na wahine a kakou, alaila aole keia he manawa no ka noke ana i ke kamailio, aka e hele koke aku, a hoopakele ae ia lakou; in a nae e hoopau wale ana kakou i ka makani oloko o na akemama, ua ahona no ka noho malie ana iho mahope nei, mamua o ka hoonahoa ana aku iloko o keia alahele loa."

Aia o Wepa me Tazana ke pee la mahope o na laau loloa. me ka hakilo pono ana mai i ka hana a keia poe kanaka. ke ike mai la laua i ka noke o ua poe Paele nei i ka eli iloko o ka lepo me ka lakou mau pahi ame na lima, a hookomo aku la i na auka gula a lakou iloko o ka auwaha me ke kanu hou ana aku i ka lepo maluna iho, a hoomanao mai la o Wepa, e huna ana kela poe i ka waiwai a lakou.

No Tazana nae, ua palaka pu kona noonoo, i ke ano o ka mea a kela poe Paele e hanai ana. ua mopopo loa ia Wepa ko Tazana ano, o ka ua kanaka nei e noke mai la i ke kamailio ia Tazana, aole he mea waiwai ka kela poe Paele e kamu ana ilojo o ka lepo, oiai nae o ka mea oiaio loa iloko o ka noonoo o ua kanaka kolohe nei, ke nauki loa la oia. no ke kokoke ole mai o kona poe ma kela wahi, i hiki ai ia lakou ke hele a hu-e ae i na auka gula iluna, a hoihoi aku no ko lakou wahi hoomoana, e malama ai. ma ka manawa e haalele iho ai kela poe kanaka Paele i kela wahi.

I ka nalo ana aku o ka lakou mau waiwai i loko o ka lepo hele nui aku la lakou a no kekahi wahi mamao aku, e honi ole mai ai i na ea polopolona, o ka poe i make. no lakou na iwi e ahu mokaki mai ana, malaila lakou i hoomaha iho ai, i loaa ai ka ikaika kupono ia lakou . no ka hele ana aku e huli i kahi i hoomoana ai o na kanaka Arabia, ka poe na lakou i hoolilo i na kauhale o ko lakou haku, i puulehu.

Ke iho aku la ka la e napoo i kela manawa. nolaila huli aku la o Tazana i wahi kupono no laua e noho ai, me k@ ike ole ia mai e na kanaka Paele. I ka loaa ana he wahi kupono loa, noho iho la laua, ua poeleele aku la i kela manawa a paina iho la i ko laua aina ahiahi, me kekahi mau i'o holo holona, a laua o ka paa pu ana mai.

Aole i noho wale o Wepa, aka ke hoolala la oia i na mea e hana aku ai. i wahi e lilo aku ai kela gula iaia. Ua paa loa kona manao e hookolo aku ana na Paele mahope o ka mehea o Akema Zeka, no ka mea ua ike oia, aia ka noonoo nui o na kanaka Paele maluna o ka lakou mau wahine, no ka laweia aku e na kanaka Arabia, ame ko lakou mau ukali, a hooliloia aku iloko o na hana hookauwa kuapaa. a no ka hoopakele ana ae ia lakou, aole e hoohakalia iho ana kela poe kanaka i ka huli ana aku i na enemi, na lakou kela mau hana hoohaahaa.

Ke hoolala pu la no hoi ua o Wepa i kekahi alahele, e hiki ai iaia ke hoea koke aku imua o Akema Zeka, a hoike aku, aia na kanaka Paele, ke huli mai la e pepehi iaia a make, a e hoike pu aku hoi i ua, haku nei on a, no kahi i hunaia ai na auka hula iloko o ka lepo.

No ka mea a na Arabia e hana mai ai no ka wahine a Tazana, iloko o keia kulana uluahewa o ka noonoo o kana kane, aole he nana o Wepa no ia mea. He hookahi mea oi loa ae iloko o ka lepo, ua oi ae ia mamua o kekahi uku makana kiekie, e kauka'i aku ai e haawiia mai e Tazana. ke hoihoi hou ia aku kana wahine, eia nae. aole no oia e hoike wale aku ana i kela waiwai imua o Akema Zeka, aia wale no a ae mai kela moi o na Arabia e mhele hapalua laua i kela waiwai.

Maluna ae nae o na mea apau, aole he mea oi loa aku i kona noonoo, o kela mau pohaku makemae wale no e waiho mai la malalo o ka malu o Tazana, a o ia ka ua kanaka nei, i hoohiki iho ai, e hoao oia ma na ano apau, i wahi e lilo mai ai kela mau pohaku makamae iaia mai ia Tazana mai.

Aia wale no ka nana ana a ua o Wepa maluna o kela eke ili e paa lo ma ka puhaka o Tazana, ke kilohi la hoi oia i ke kino awaawaa o ka on a nona kela waiwai, a i ka haule ana aku o kana nana ana, ma kela mau lima wikani o ua keiki la a ka mapu, auwe, kau ka wli ke nana aku, o ia no oe o kekahi pauku hao kila, ke haule iho maluna o kona poo, aohe nao ai i ka papaa.

Heaha nae kana mea e hana aku ai i wahi e lilo mai ai kela waiwai nana? O kona hoao ana aku ma ke ano epa e kaili mai i kela eke o na pohaku momi makamae mai ia Tazana @iai, ua like pu no ia me kona kona okoa ana aku i ka make e kau mai maluna on a, a iloko o kona mau manaolana poho, moe palaha iho la ke alo o ua o Wepa ilalo, me ka hoomoe ke'a ana ae i kona mau lima a elua mamua o kona mau maka, in a e nana mai ana o Tazana iaia, aole e ike mai ana i ko ia nei mau maka, aka oia nei nae ke ike aku ana ia Tazana.

No kekahi manawa loihi kela moe malie ana o Wepa ma ke ano hoolaulau, eie nae, ke hoolala mau la no oia iloko o kona noonoo, i na alahele apau e liko aku ai kela waiwai nona.

Aia no hoi o Tazana ke noho malie la ma kona wahi, aka mae iaia no paha ka hoomaopopo i kana mea e hana aku ai. huli mai la oia nana ia Wepa. a ike mai la me he mea la e hiamoe ana kona kokoolua, aka nae no Wepa. ike iho la oia, aia o Tazana ke hakilo pono loa mai la iaia, nolaila o ka hana pono wale no ma kona aoao, o ia ka moe malie ana me ka onioni ole. a i wahi e pulapu aku ai ia Tazana, me he mea la, ua hiamoe kulipolipo loa oia, hoononolo ae la oa i kona mau pukaihu.

He mea oiaio, ma kela manawa a Tazana e noho malie ana. ke noonoo la oia i kekahi mea ana e hana aku ai. Ua hoike aku o Wepa iaia, o ke kumu o na kanaka Paele o ke eli ana i ka lepo, no ka huna ana no ia i ka lakou waiwai makamae, i ole ai e lilo i ka ai@ueia, nolaila noonoo iho ia ua kanaka nei, malia pela e maluhia ai kana waiwai, no ka mea, ua hoomaopopo oia, aia mau ka nana ana a Wepa ma luna o kana mau pohaku makamae, ka mea nana i kona mau mai iaia e makaala i na manawa apau, eia nae ka hana e hoopalakaia ai kona noonoo, ina e hiki ana iaia ke huna i kela waiwai iloko o ka lepo, me ka maopopo ole nae iaia, o ka waiwaiio maoli o kela mau pohaku momi.

No kekahi manawa loihi kela noho malie ana a Tazana, me ka hakilo mau mai ia Wepa, a i kona manao ana ua pa'uhia loa ua kanaka nei i ka hiamoe, o ka wehe ae la no ia i kana pahi a hoomaka iho la e elieli i ka lepo mamua pono o kona alo, a kope mai la no hoi me kona mau lima, ahiki i ka nui kupono ana o ka lua, ma kahi paha o ka eono iniha ka hohonu; iloko nae o keia manawa a Tazana e elo nei i ka lua, ua hele o Wepa a piha loa me ke pihoihoi, no ia pihoihoi, ua hiki hou ole iaia ke hoomau aku i ka hoononolo ana i kona pukaihu.

I kela hohonu ana o ka lua, unuhi ae la o Tazana i kana eke ili, a hookomo iho la iloko o ka lua, me ka uhi ana aku i ka lepo a paa. eia nae, no kona lohe ole mai i ka nonolo aku o ka pukaihu o Wepa, huli ino mai la oia nana i kahi a kona hoa e hiamoe ana: i kela manawa i pi mai ai ka@lia maeele o ka maka'u ame ka weliweli iloko o Wepa no kona make, in a ua loaa aku ia, Tazana ka hoohuoi ke hakilo aku nei oia i kana hana.

I wahi nae e pakele ai kona ola, he mea pono iaia ke hana i kekahi mea nona e pono ai, o kona onioni ae la no ia. me ke ka ana o kona mau lima i o a ianei, ahiki i ka huli ana ae o kona alo iluna. hoomaka ae la e walaau ma ke ano olalau. o ia no oe o ka mea i loaa kekahi moeuhane. a i kona noho malie ana i ho. huli aoao aku la oia i kahi e, a hoomau hoa aku la i ka hoononolo ana i kona mau pukaihu.

Ua maopopo loa i ua o Wepa, aia no o Tazana, ke hakilo pono aku la iaia. aole no pae on a nana mai. ua lawa aku la kona ike, no ka hunaia ana o ke eke i waiho ai na pohaku makamae iloko oka lepo. o ke kakali wale aku no o ka hoea mai i kona manawa, e aihuw ai i kela waiwai mai kona on a aku.

No ka hora hookahi paha kela moe malie ana o Wepa. ma ke ano hoololo. ua hoomaka ae la oia e onioni. me ka pakaawili ana i o a ianei. ahiki i ka huli pono ana mai o kona alo. e nana ana ia Tazana. ia kaakaaa ana ae o kona mau maka, eia ka ua moe ua kanaka pilikua nei. a hoomohala mai la oia i kona lima. ua kokoke loa ma kela lua @ Tazana. o ka huna ana aku i kana waiwai makemae.

No kekahi manawa loihi kela kakali hoomanawanui ana o Wepa, me ka hoolono ana, in a paha ua pa'uhia maoli o tazana i ka hiamoe, a i ole, he hoomoemoe wale iho no paha, me ka hakilo ana mai iaia nei. I wahi nae nona e ike pono ai i ka mea oiaio. ua noke hoe ae la oia i ka onioni, me ka hoonakeke okoa ana i na lau laau maloo, aohe no hewahi mea a onioni ae o tazana, ua pa'uhia maoli oia i ka hiamoe kulipolipo.

Me ka palamimo loa i wehe malie ae ai ua o Wepa i ka pahi a ka wahine kahuna a La. ana e malama la, a paa ae la iloko o kona lima. o kona neenee mai la no ia a kokoke i ka lua a Tazana i eli ai, kio'e aku la i ka o o ka pahi iloko o ka lua ahiki i ke komo pono ana aku i ke eke ili, o ka une malie ae la no ia ahiki i ka oili ana maluna o ka lua, a iloko o ka lima o Wepa, a huna iho la iloko o kona palule.

I wahi e nalo ai kana hana aihua. uhi hou aku la oia i ka lua me ka lepo, elike me mamua. alaila ala ae la oia @lun, he hookahi no hana i koe, o ka holo mahuka mai ia Tazana aku. no ka mea in a e puoho ae ana kela kanaka, a ike aole kana mau pohaku makemake, aole ana e nele ka pii o ko Tazana inaina. a hooili mai i na ahewa ana maluna on a, e auamo ai oia i ka mke.

Elike no hoi me ke ano mau o na kanaka i ike i ko lakou hewa. pela no ke kulana i loaa ia Wepa i kela wa o kona haalele ana iho i kela wahi, a holo aku no kahi e loaa ole aku ai oia ia Tazana. Ke lohe la oia i ke kuwo mai o ka liona ma kahi mamao, pela hoi ka leo o ke tiga ame kekahi mau. holoholona ahiu e ae, nolaila o ka hoao ana e holo mahuka iloko o kela pouli o ka po. he mea weliweli kona halawai aku me ka make i kela mau holoholona, e huli mai la i mau meaai na lakou.

I loko nae o kona maka'u i na holoholona ahiu, ua oi ae kona weliweli ia Tazana.

Me kela piha no i ka maka'u i ku ae ai o Wepa iluna, ke nana iho la oia. aohe wahi mea a onioni ae o Tazana, manao ae la kona pakele. no laila me na kaina wawae palamimo loa, i nihi hele aku ai oia no kekahi mau kapuahi, a ku aku la ma kahi. mamao. ke ike mai la no oia i ka moe o Tazana i kela wa nae. i pa iho ai kona lima ma ke kuaau o kana pahi. me ka hoopuka malie ana ae i keia amu huaolelo; "He oi loa aku ka pon oo ko'u pepehi ana iaia a make, i ole au e hoopilikiaia mai eia. ma keia hope aku."

houluulu mai la ua kanaka aihue nei i kona mau manao koa apau. o kona hoi hou mai la no ia. a ku iho la ma ka aoao o Tazana. e hiamoe ana. a wehe ae la i kana pahi a paa iloko o kona lima. no ka hookau ana aku i ka make maluna o Tazana, o ka hookoia ana nae o ia hana ana i hoolala ai ame ka olelo, e hoomanawanui mai kaua e kuu makamaka helhelu. a na keia mua aku o ka moolelo e hoike mai.

MOKUNA X.

Ke hoomanao nei no oe e kuu makamaka heluhelu, maiwaena mai o na Paele kauwa a Tazana, i hoao e hoopakele i ko lakou haku wahine, a i mauna aku hoi i ko lakou mau ola. o Mugami hookahi ka mea i pakele mai, mamuli o kela hooikaika 'ana mailoko mai o ka hale, e a ia ana e ke ahi,hiki i kona haule ana aku iluna o ka honua, me kona moe malie ana malalo o kekahi mau kumulaau liilii.

I ka loaa ana o kahi ikaika liilii ia Mugami, haalele aku la oia i kona wahi i moe ai me ka hoomanawanui i ka eha. a hoomaka mai la e hele ma ka meheu o na kanaka Arbia, no kela manao no, e oana'i aku i ka ino no ka ino, a in a he mana kekahi i koaa iaia, alaila e hoao ana oia e hoopakele i kona haku wahine, mai ka mana mai o ka moi o na kanaka Arabia.

No kela nui o ka ehaeha i loaa iaia, e hoomaha pinepine ana oia ma ke alahele, eie naie i ka hala ana h mau la lehulehu o kona hoomau ana i ka hele, ua ola ae la kona mau palapu, ua hoi hou mai la no hoi ka ikaika o kona kino, me ka hoi hou mai o kela wikani o kona mau lala. I ka hoi pono ana mai o ka ikaika ia Mahami. ua hiki iaia ke hele me ka mama, eia nae ua like no ia mama nie ka ole, oiai he lio ko na kanaka Arabia, a aole no @oi lakou e kala i huli hoi mai ai, nolaila, he hana paakiki loa nana, ke ake ana mai e loaa ana kela poe kanaka iaia.

Iloko o na la lehulehu o ka hele ana, hoea aku la 'o Amaka Zeka no kona wahi, me kana mau pio, a kakali mai la o ka huli hoi aku o Wepa, kona lukanela. Ma kela huakai hele, aole he mea nana i hoopilikia nui aku i ko Jena noonoo, mamua o kona hopena, ua lilo kona mau kaumaha ame na pilikia e ae, i mea liilii loa iaia.

Aole no i hoike aku o Akema Zeka ia Jene Kelekona, i kana mea e hana mai ai no ia nei, aka iloko nae o Jene, o kana e kau aku la i na manaolana, in a e makemake mai ana kela moi o na kanaka Arabia no kekahi uku makana e haawiia aku iaia, alaila aole he mau hoopilikia ana mai a na kanaka Arabia maluna on a, aka e kakali malie ana kela poe kanaka, ahiki i ka, hoea ana aku o ka huina dala a lakou e koi mai ai, me ko ia nei malama maikai ia i kela ame keia manawa.

Ke noonoo pu la no nae ua o Jene Kelekona, no na mea ana i lohe ai, no na wahine lehulehu. i kaa aku malalo o ka malu o kela moir, ua kua@ hooliloia aku lakou i na kanaka Paele, ma ke ano he mau kauwa, iwaena o kela poe wahine i hooliloia i mau kauwa, he mau wahine ili keokeo kekahi elike me kona, malia e hanaia aku ana oia pela, me ka laweia iloko o na wahi noho pouliuli loa o na kanaka.

Me kela nui no nae o na pilikia. e kau mai ana maluna on a, aole no i pau kona mau manaolana. no ka hoea mai i ka la a kana kane e hoea aku ai, a hoopakele ae iaia, mai ka mana mai o ka poe na lakou e paapio la iaia. No ka hoopoino ana i kona ola iho, aole oia e lawelawe i kela hana naaupo, aia wale no a hiki ole iaia ke ku-e ku i na hana hoohaumia a na kanaka Arabia. i manao ai e hana mai maluna on a. o kona manawa wale no ia e lawe ai i kona ola iho. aka, in a no e malama ana kela poe iaia me ka maikai, e malama loa ana oia e loaa i kona kino ka ikaika.

I waena o na kanaka apau ana i ike ai, aole loa he hookalii i like me kana kane, o ke akamai ame ka ikaika o ke kanaka. ua hapa iho ia ia Tazana, o ka maalea ame ka maka'u ole o ka holoholona, ua hapa iho no ia i kana kane, ma o kona kamaaina ia Tazana, pela iho la i hopohopo ole ai oia, no ka hoea mai i ka wa e hoea aku ai kona hoola, a hoopakele ae iaia. mai kona mau enemi mai.

Ua maopopo i ua o Jene Kelekona, he mau la lehulehu ko Tazana, ma kela huaki no Opa, a e hala ana no hoi iaia he mau la lehulehu, ma ka huli hoi hou ana aku no kona home, a i kona wa e ike iho ai i na mea i hanaia aku i kona home. ame kana wahine, alaila e hele koke mai ana oia e huli i ka poe na lakou kela mau hana, a e hookau aku i ka make maluna o lakou.

Aole loa he wahi kanalua iki iloko o Jene. no kona loaa aku i kana kane, pehea ka pohihihi o ka meheu o ka poe na lakou kela hana hoopoino; pela hoi ka moowini loa o ka moali alanui. e pohihihi ai i kekahi mea ke hookolo aku, he mea ole loa ia ia Tazana. ua hiki loa i kela kanaka ke helu. helu aku. me he kuke hamama @a, i ka nui o na kanaka i komo ma kekahi hana lukuwale. mamuli o kona nana wale ana no i na moali maluna o ka lepo.

Oiai nae kela manaolana iloko o Jene Kelekona, no k@ hoea aku o kana kane, a hoopakele ae iaia, mai ka moi mai o na kanaka Arabia. he okoa loa ka mea i hoea aku, oia no o alabaki Wepa.

He mau manawa lehulehu ka pakele mahunehune ana o kona ola mai ka make mai i na holoholona ahiu, ma na ulia pomaikai wale no i pakele ai kona ola. oiai he wahi pahi hookahi wale no kana meamake iloko o kona lima, e heie ana hoi iloko o ka hihipe'a o na laau, iloko o kela aina. i piha i na holoholona ahiu aikanka.

I ka poeleele e pinana ana oia iluna o na kumulaau e hiamoe ai, a i ka wa e oili mai ai ka malamalama o ka la, e hoomau ana oia i ka hele ana, me ka hoomaka'uka'u mau no nae i ka make. a i kona wa e lohe aku ai i ka nakeke mai o na holoholona ahiu. a ike maoli aku paha i ko lakou mau kino, e holo ana oia iluna o na kumulaau e pee ai. pela wale iho la no kona hoomanawanui ana. ahiki i ka hoea ana mawaho o ka pa e hoopuni ana i na kauhale o na kanaka Arabia.

Ma kela manawa a Alabaki Wepa o ka hoea ana aku mawaho o ka pa. o ka wa hookahi no ia a Mugami. keia Paele hookahi i pakele mai ka make mai, o ka hele huli ana i kona haku wahine, i oili aku ai mailoko aku o ka ululaau. a ku mai la ma kahi he mau anana lehulehu ka mamao mai ia Alabaki Wepa aku.

Aole o Mugami i hoohewahewa mai i kela kanaka, ma ke ano, ola no ka malihini i kipa ae ma ka home o kona haku, a i malamaia ai hoi me ka maikai loa, eia nae, o ka mea wale no nana i hookahaha aku i kona manao, o ia ka pau o na lole o kela kanaka i ka nahaehae.

E hoomaka aku ana nae ua o Mugami e kahea ia Wepa. ma kela manao kuhihewa. he hoaloha maikai loa kela no kona haku. ua uumi hoomanawanui iho la nae oia i kela manao mua on a, mamuli kekahi o kona hoomaopopo ana aku, aole he maka'u iloko o Wepa no na kanaka Arabia, me he mea la, ua kamaaina mua no keia kanaka i kela wahi, oiai he pololei maoli kana hele ana, o ia no oe o ka hele ana a ka poe aole he wahi hopohopo iki iloko o lakou.

Ua nui maoli kela kahaha i loaa ia Mugami, no ka hele pololei loa o Wepa no kahi o ka puka pa e waiho mai ana. ma kona kamaaina i ka noho ana o na kanaka o kela aina hihiu, aole loa e aa ana kekahi malihini e hookokoke aku i ka puka pa. o ka poe kamaaina wale no, a i maopopo mua paha, e hookipaia aku ana lakou me ka maikai loa.

Ke kakali malie la ua o Mugami, no ka hopena o kela huka'i a Wepa e hele la no ka puka pa : i ke ku ana aku o ua kanaka nei ma waho, haawi aku la oia i kekahi hoailona. ia wa i wehe koke ia mai ai ka puka, a hookipaia aku ia keia iloko; akahi no iloko o kela manawa, a ala mai ka manao hoohuoi ia Mugami, he hoaloha o Wepa no na kanaka Arabia, a he kiu oia i hoounaia aku no ka hakilo ana. i ka manawa  a Tazana e haalele iho ai i kona home, pela i hoea ai na kanaka Arabia. a puhi i na kauhale i ke ahi. me ka lawe aihue ana mai ia Jene Kelekona.

Ua hiki loa i ua o Mugami, ke heluhelu aku, me ka maopopo loa, i na mea i hoolala mua ia, no ka hookau ana aku i na poino maluna o kona mau haku, nolaila, ua hele mai la kona hoowahawaha a nui no kela kanak ili keokeo, i oi aku i kona hoowahawaha i na kana Arabia, o ke kumu, me k hana maikai ia aku ka hoi e kona mau haku, eia ka e huli mai ana no oia, a hookau i na poino maluna o laua.

Ma kela komo ana aku. a Wepa iloko o ka pa, hele pololei loa aku la oia no ka halelole o Akema Zeka, a i ka ike ana mai o ua moi nei, ku ae la oia iluna, me ka haawi ana mai i kona aloha, eia nae ua hoopiha loa ia aku oia me ke kahaha i ka ike ana mai i ka hele o na lole o kna l@kanela a weluweli, me ka ninau ana mai:

"Heaha ka pilikia i loaa ia oe, i hele ai kou mau lole a pau i ka nahaehae?" wahi ana. me ka hakilo pono loa ana mai i ko.Wepa ano, a hoomaka aku la no, hoi ua kauaka nei e hoakaka i na mea apau, mai kela haalele ana iho i kona kahua hoomoana, ma kahi kokoke i ka aina hanai holoholona o Tazana, ahiki wale i kela hoea ana aku on a me kona hoikeole aku nae, e pili ana i na pohaku momi makemae ana, o ka aihue ana mai ia Tazana aku, ua huna iho la oia ia wahi o kona moolelo, no ka mea he waiwai nui loa kela mau pohaku makame iaia.

Ma kahi nae a Wepa o ka hoike ana aku. e pili ana i na auka gula, a na kanaka Paele o ka eli ana a huna iloko o ka lepo, ke imoimo wale la no na maka o ua moi nei o na kanaka Arabia, a o ia kana o ka i koke ana mai:

"He hana maalahi loa na kakou ke kii ana aku i kela waiwai a lawe mai, aka nae o ka hana mua loa, o ia no ko kakou kakali ana aku, ahiki i ka hoea ana mai o kela poe kanaka Paele, ia wa e hookoe ole i kekahi mea o lakou. Mahope aku o kela manawa, ua hiki ke kiiia aku a lawe mai i ke hula, me ka hopohopo ole ae i kekahi pilikia, no ka mea aole he poe e ae i ike i kahi i hunaia ai o kela waiwai o oe wale no e Wepa."

"Pehea, ua maopopo no anei ia oe kau mea e hana aku ai e pili ana no ka wahine a Tazana?" i ninau aku ai o Wepa i kona haku.

"Ua paa kuu manao e kuai hoolilo aku iaia i ka poe o ka akau, aole ana e nele ka loaa o kekahi kumukuai kiekie loa no keia wahine."

(Aole i pau.)