Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVIII, Number 27, 2 July 1920 — HAIOLELO A KA ELELE J. K. KALANIANAOLELO ILOKO O KA HALE O NA LUNAMAKAAINANA [ARTICLE]

HAIOLELO A KA ELELE J. K. KALANIANAOLELO ILOKO O KA HALE O NA LUNAMAKAAINANA

, i .. i ii lIĪI liiiiiu , . un aku k<Mfi i'nii , ! w*ii», ii i kn hniii n«in ci .in t • , i% < |itii:i, n.'i hi'ni «kvi Um H"I«U i : i )»i*4iniaii;i i k» -O.nim, n i ka ; . .» ii!» uinknhiki bo umi, un |>ii •n. iun i li'ii nk» r»rt t \H»O, mnlloko J .i iipliinn knniikn i homnnopnpola | ; I .IMII Mnnuili n kp'm holunn nui 0-j , , Vi.-i .rj «1-1 ho pniin 0 J ii: i i kiiln k'n'kie. H«.»!♦«» <» luii' 1 , | - i nkuliiin ko Kuln n l<oltainn | . . «ii hniMinwunn nnn i iiinu I»umti J . h'. iii k'.il:' lii'ii, nun' ko o'n :ifl(l i j \ iti i\i <»j. ! n i ii:i hi«nrt limn. I'iin .- •i „ <i!;i .«♦ in:ilnmni;i m*l »• ko Au T : » mp ?n:i nno ho kiiln :i % |< 11..; . Ui i. ihi nlu kiokio «nio knna n, .. l.Wilin. i kn l.inn iko nnn i nn i i i īona i Uo Inun jioo knnnkn, :i i,. .. I» hi»on:irtiinoin nnn, uti luuiwi , \.-Vnhf ;ii'.Tiin aina niii tnn Puna- .- '.il, ~i;i' nn.i i llonolulu, i m hiki ni i:» lnkou h

'..a.n ;*ku i k« boonannnli «nri, . ;n. i .. i. ii» kiikiiluin Kn Knht :» n irt ko knln lo.i iii.-i ko kr»n»ohuun o \J > \* i A iiif» Uom kuln, • :\ mikahiki mua «» n« knnnka, n> h.M';ikane » a kaika- , ~j. .. K.il<'|«ini «» imi i k»t l\- » ..' !• * .Irī* i* UH . ■■ i -it,i.. :»!.o 4» nku mahop" . , ..» U.»k» nnn' l.ilihu, v»*\ • K;»'unlii\Viihmo Hornic«> <ii;»n «j»iwni apau. i hi'«i i ;n. • I i, .1 liio, »rt kc ku- •:••>. , i ix:»l;»»»»;» i»ns» i i»:» kula Ki\ ,n"-* '<•- »u«u kul!» n« nn Itntvaii, i.n ];\kou k;t h»innaaun > I -, i , < •» l\;imuh;iu:i ike l»uk<\ H < 'i.< n:» i\e ni>»lii;ii nmr hahj- = . . , w »H !»;* hiki in'u •* |»:\ku'i •r. i, :»<•> ,> koin runu kul» h»><> "■»«*. '.»:» 'w.kniui:» he !«!*« Wnhi n»n < v.*. n i nia!<nuk:ui mnu «' ko- •• h.■»•>:» ,c h.-ipni ii»m i ko K.» U<>n»o liunalihi. uo u:» u» kuku\»v.a o kn M«m 1 .»:.',■<. ».•• w:»ihrt nn« i k»'»!»» wain,< h;\n». Kn Hnlema'i V »-ih Vāh» <> !lnx\itii o lnpnnn> i» <n, k:; ukn .>l«\ r< Knn»ehtimehft IV «5,11* KuK» 5 v . 4 ll»»rthnnnu Knpi,>lntoi, kaiii < » H;.\vāj; o k.«kuni,» ni n\e kn \sku ',M<m Knlnknun ame ka MwiwaK i. .-» o kn wniwni o ka « • 1.-:"-n.»?v«lnni. ua wnihoia no . i ;»«.» •: homo n« nn keiki wal :» hiki «e hnm\ i ke a :»o o konn nohoa)ii. i' r».- .■< "s*<i.-j jM»r< i hoikein ne «n. i i-> v »uīrhn ks p<v i haawj no na . ' - S h " ;- ■»'• ■■ o ««■ u mm» mon » h«>»>makaia ' ■■•«•», Lc bnn«"ri makahiki i hala v « a m.ikoa u.l h«.v>lal:< «n-i ■».sv.«.; :v.*u o koin nu, i hoo- ,. . » , 7!:« k»i!:» jvio»ke]n o Amerika, - :. . ; »»s a o «>ieV> aua, n> hann •vr«h;ai amo '.?* kma kiekie, n i

) m| »nIi>ir« iho li«»i «• k«.' Kuhi Nui " Hnwnli. | Vn oi aka kn uui o tm pnkeoekn o n/) J Jonn o Mnwa'l i hooliloiA no hoo- j I (irMl»ino*nn.'i iiiAinii.'i o nn mokuaion o ] Amrrikn. Mnmuli o kci:i mnkpmak(* i j pnholn nkn iwn<»nii o nn Huwnii nO K.l i hoonnniinoin, n mnoiuii o kn Inuln o j mnkoii iiuiu wnhl h(Aii.inu:io Un lo.*m : Un j»oc wn'iwni nnn* Un pop ilihnnf k"\ nunuao, »-i koin In o kn pnkonokn o h« fior lk«" 010 i tin pnliipnU» iwnonn o ko mnkon poo llnwuil nmp kn poo illk—i, un nelo lon uo in. (I'nipnl nui in.) lloko o nn maknKikl loihi o ko K.»mohnmohu l noho moi nun, un holomun nn o)hatif> o k« aiun, o oi nku mnhiun nn moa I Iko muft ittT t r n loilil kn pnnin nnn o nn ninn o na ulii tomo ko lft"kou hoohnnni» nnn,, n mnmuli o In inon, tin uhi iio ho ninnuo o noho hookulonnn mnlunn o nn niuii, n oio mnu mnuno, u* ulu no n hoomnopopoln o Knmohnmoha I. iiinmnn o konn mnke nnn, n un lilkl fl ikeia o un nnonuo la o kolōihi hoopono " pniKi ninn I uln ao mn \n hopo nnil. Mnhopi» o kit mnko nuf» o kn Moi Knniohuinohn I, un, noho no knnn koikl o liiholiho maluiia o kn nohonlii mn k« nnn o K.lmphnmeha ff. Jn mnnnAvn, nolo oin i 00. V& noho hoomnluhi ko nu puni mnlnio o ka ninln o kn Moiwnliino Knnhumnuu. -Oin ko kuhinnnui 1110 Un mnun vilo i lianA n kn moi, ō ka wnlilno koiA n Kiuuehnmoha I, ho \vnliino kulnnn Ikaikn, lV|n koin wnlil ii» hikl pnhn in'u ko hoomuikoiuo aku i nn Inln o koin Hn\o, un piuopino k.a noho ann o na wnhtnb Ilawnii i hnnnu kiokioin, ho oono I kn mnnan-n. hooknhi, o k.i Hrtlo o n.i Allt (liko mo ka »onnto) h kokun i I*a Imi nna nmo ka konHolo ana i un moa o pnno ni kn ninn, « i ko kukulu nna in Hawnii o koia l:i. 1 koin la na* kouo mau ia'mai nlnkou o nonoi nku i nn wuhino linwuii, inn ua makomnko mnkou o holomun ma nn h.inn knlniainn, oini no nao aolo i hnnwi ia aku ia lakou ko kvilcnna koho bnldtn, 1 kn hoon «ft,a o Kamohamelin T.l i nn o konn kannka makun nna, a lilo 1 moi., un maUomnko oia o mnhoioUolo hon i un alna o kona nUpuui/ clt«o mo ka manmun, Aka ua ku-o o Kaahunn\nu i koin, n mamull o ka oi ami ao o ka* ikaika o koia aliiwahino mnmua o kona, mawaho o kokahi mau haawiiu knkaikahi walo ng, ua hoopnu oia i "koln mnnao oua. Mamuli o koia maholoholo niua ana a Knmehamohn, l, ofv oulpaa na hookuionnn niua hna o ko uupmii moi, n i'hoololi iki in mni hoi »•> ka pono o na makaaiunna. alta aolo no nao i hiki o ku-r lon ia. Ta hiki uo j>aha o Uoiko ia ao mamuli 0 ko ka moi iiui nui maluua o nn mon »no hou nna i īoho a» o hanaia ana na Tahiki, o ka Ahahui Minioun o I.a.lnnn, ua hooholo iho In oia o holo i Kuolnui, a iloko o Novomabn, I ua holo nka la ka moi. moiwahino amo koliahi mno oiolo koikoi i Knolani, no ka hoonaauao ana \a lakou iho, nmo ko ako ana o iUo ina paha ho mau kumua'o o aku kokahi, i liko ka naanao, a » 010, i ol aku paha, amo na hoomann akun o aku paha, i oi aku ko kahiko a \ hiki o hoolawa pon<v. mai i nn uhano pololi, tnamua ao «» ka moa i lawein mai iloko o TS2O; n i ka !n o kona haalole nn*a iho, ua nonoi mai i kona lahui o hoomau 1 ko kn aua iloko o ka man*t>io hon !vhik\ i kona huli hoi ana mai i na pamokn. Aka o ka moi ame knna moi-

wnhlno, ua mako lnua m&hope koko ibo o ko lakou hlki aua ma LaUaoa, a i}9< lioihoiia mai ko luun mau kino makt e ka Haku Byron, o kn mokukaua Bcrif tania Blondo. Uoko o IM.I, na pii ao lii o Kamohamohn Jll, i kamanian i ;«o nj.t kn loon o Knmohamoha k.i Ua nohoiUii, i ka iwakalun v kooa «h>n mnknliiki, n i.i innuawa kokfc 00, ua ko*. ! mo h&honhi'UkU la konft iilii 'Hoko 0 hniui pili nn'puni. >fu aava6 «pau, iM iiio i mon uoonoo nui ia oia kn UolQ> pono 010 0 nn maholo alna. 0 k* nui 0 hookulennaia nu nina, e p a:\lti 1 aiia in maiiawn, kokahl trtoa ,1 ulu xifj{ no. Ko nolo iniie ka noho pnioleana 0 na mnkuainuna maluua 0 L0 lakpu I ! īu«n nlnn, koknhi mnu meu i hoooi^l 1 nkif*l konn mauno aloha kauaka, $m<> ■ ko'iko'i I ho*knu iho malunn Qrtu, ma ] nno oi/i ko liikōu mol. Pola pu iib h<ii krt hiki 010 0 hoomaopopoia> ko kupa»-. i 0 konu kuionnn mnlunn 0 un ftina.ap.7u 0 ko uupuni, mo kn hikl an&.o hoonoA, mua nku 1 uū. nln 0 ka pono, e poM- [ mai unu. 0 ikoia auu me ka lou lon i kola nnio koia U> u 0 koin >kokubi mou moa nana 0. hoomaikciVc mnu mni una i ka oinio o lu muu maua^. V'i\ kuka pu ku moi nvo na alii kiokio 0 ko pupuni, ku poo i makomako o koo'. 'kuloniinia nn ninn, a J ka m.akahiki i&)tf !i kn In 7 0 luno, uti hoopuku mai ln ()i.i 'ho kuahnua hookuloann Aina, ka toioft I hoi u.ann i hookauiana ao i koiin inoa <i |o un la i kuknlnia ni uu ktiahauu lu, u{i lilo i ln honuinnuo nuiu iu o ua Hawnii. 110 mau tnoa ano pui a ho(V polna ole i:i lui V»U\pAln I Āina 0 ua llawaii, ka mea'aole i io«fi mai mamuli 0 ka lvoowoliw«liia 0 I moi, uio ka iknikn 0 na uioa kaiia, aka • ho hnawl kao)c<»a nna mai, i ka mah^ ( j hooknumaha i ohi j>an nō kekaln. 'waoi konokuiiaAoihi, 0 ka moi naauno a pm^' 1 wni hamnma, i koi m:vi mamuU 0 kA. I oni mun. :mti 0 kn manawa, ka uotfl>ft, )i. . 1 koun lahui luuo na ha.awiua hou 0 kty I pono i 0 mui kona muu kukuua 0 ka | malamalnmn,. muluna 0 koaii aih^. 0 koīa iho ka oiolo hiwahiwa a tioo« malanmlnma 0 hooko nua i ka m'akana alii: 4 M'u h.ana mai ko Alma i miM4ht\i ap.m i hookahi koko 0 noho maluna o ka' homm mo ka 'iokahi auie -k(y malUhin. T T a hnawi pu' mai no hoi' k« Aku» i koknlu man pono iiko maliiaa. 0 n» kaiiakn Opaii, il uialuna 6 ua apau, Hmo njf makaaiuaha apau q aina nj>au. % 44 0 koia \cokti\ti 0 tia «pono. ana 5 liiawi mai ai 110 iui kana'i?»,* a&ē na apau, o ta k.a |ioho pou(S ka noho kuokon ana mai ua hoopHikiia anā, ko oln nn-laln, nmo ko kuok'oa na hua^ 1 loaa man>uli o kona oyu lima, amo i& lo«a 0 koha nuauao—a6ie nao i ka poo' 0 kii'O ana i, na kanawai. '" I T :i kukwlu mua mai ko, Akua i nupuni amo k.a hooponopono .ana i inoa o, ionn ai ko >uikahi, aka i ka. hana ana 3 mau kaunwai no ko aupuiii, 'aolo W lAoa pono 0 hana i oiau kanawai no ka itob' mālu waK? ana no i ua alii s ,mo ka pu 010 anā i na moa 0 ai i uu maka&inanaj a aolo pu uo lf»i W men pono ka hooholo an.a i' mun ! kanuwai 0 hoowaiwai ana j na, ālii. walo no, hoomaopopo 010 i . mea 0 hoowaiw.ai pu ai i ko lakou 'maa i ' makaaiuana, a ma koia hopo *ku 0 hooholoia kokahi kanaw?u, * ku-e ana, 111 a mva i hoikoia maluua.^ao,, aol« | . no hoi kokahi anhiiu e holuia,' a i 010 J hookauwl a hoohona iuia paha i kekahi | kanuka, aku e ana-i ; w maiuw i' li«&lkV- . ia maluna ae noi. |1• Ko hoolahaia aku noa mau ma- j j t»so mnhina »0 «oi, no ka hoopakolo ' avin i -ria makaa.inana. amo na aiil -o . koia 'wan paemok», oiai laWa e ūiaia- ' ma aua mo k« hooko pono ana ia mau j moa, i hiki 010 *i 1 k«k»hi «iii*« iioo-|k.-imttaha walo aku"i kekahi makaainaj nH; akA 0 noho hawoli na aiii ; mo.kaainana maialb o ka hooiu^lu. apa l a ko kanswal hook,aHi. .. ' V | 4> Ma koia ko hoomaluia aku «« j\.a moa apau, amo na k,nna.ka ap*u l.ik.m n'na pu. ko lakou mau pa-hai« ko i*kcm wa\i w«wvrsi apaw, oial : o hooko «Jia i na ksnawai a»|su6i* ' n aolo kokahi anoa 0 lawo walo ii, ineī I moa maK koe> ao % m«avli < oko kuhikuki ake ka.navrai, 0 k.O alii j o hsna k«~o ana i koia aok i oia o noho hou m ie alii ?kv koia wiau pAomoleii Hawaii, ,1 e hanaH ] ana no *oi pota kiaala*, afeY«jftt *■> i }>«»i a»o ns mia *|>a*s ""Aiā ini j o *iO«3«H «e m kek**Y_ *o* i kipai wvan * o hooko i un k*aoha * ko «a ka. I ] i na «115 0 homstoho )imi u ia^a • ma ko kniana £i»a\ \« "kona kipak'uiA a*a,' 7 | ' v i paa.)