Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVIII, Number 29, 16 July 1920 — Page 4

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

@@@@ @ keia manawa pipii o ka ukuhana e loaa nei i na limahana o ua mahiko aupuni keia Teri@@@@. he mea na heia pepa e hauoli loa nei, ka ike ana. ua haalele okoa aku kekahi poe kanaka Hawaii me ko lakou mau ohana i ko lakou mau home kuaaina. a hoi mai ia e noho paa ma na mahiko o Oahu nei; no na kuaaina keia i nele i na mahiko, aka no na wahi e ae he mau mahiko, he mea pono no i na Hawaii o kela mau wahi e hele i na hana mahino, ina ua nele lakou me na hana kupono, e hana ai ka uku maikai. He heluna mahuahua o ko Honololu nei poe ka@aka Hawaii. i hoi aku e noho paa ma na mahiko me na ohana. a ma ke ano nui ke olelo ae, ua palekana he heluna mahuhua o na ohana Hawaii mai na pilikina ame na auwe ana, o na la aku nei i kaia. uo ka mea. ua hookaakaaia ae ko lakou mau maka i keia wa. ua papalua a papakolu ae ka pono e loaa ana ia lakou ma ka noho hana ana ma na mahiko. mamua o ka noho ana m keia kulanakaui ale. O ka mea nui nae ma keia noho hana ana aku ia no ua mahiko, me ka ohi ana mai i ua ukuhana nunui o ka mahina, o ia no ka loaa o ka noonoo i loko o kakou na Hawaii, ua pau na la o ka noho uhauha. e lilo na ukuhana nunui e loaa mai ana i mea malama. a hui pu iho me kekahi hapa o ka ukuhana ahiki i ka puha ana o ka makahiki, e loaa maoli ana he nohona kuppoono ana i kekahi poe kakou ma keia mua aku. Ina no nae e pilili mau kela ano i kamaaina ia kakou o ia ka luana o ka akau me ka hema, i ka wa e ike iho ai i ka nui o ka loaa, alaila he mea ehaeha no ke noonoo ae. i ka liko o na hooikaika ana i mea makehewa. E ao kanaka mai kakou i keia manawa, ua lawa ua makahiki o ko kakou noho hoomanawanui ana, i mau makahiki e a‘oia mai ai kakou, e lele ae i anuu hou. a e nana aku i ka hana a kekahi mau lahui e ae, e noho pu nei me kakou, e ike no aunei kakou, aole keia he hana paakiki, aka he hana maalahi loa. mamuli o ka uumi ana i na makemake o ke kino a me na lealea hua ole o ka pouli. He elua mau mea ano nui loa ma keia ola ana aku o kakou na kanaka Hawaii, e pono ai e hooliloia na dala e malamaia ana ma ke ano hoomakaulii, o ia no ka hoonaauao ana i na keiki; he mau panihakahaka keia, ma na wahi a kakou e lu wale ana i na dala nunui o na wa ae nei i hala. O keia mau mea a elua, ua haule hope maoli kakou. Aole mamuli o ka lilo ana o kekahi he limahana, he kumu kupono ia no ka hiki ole e loaa he home nona ame kona ohana, a pela hoi ka hiki oleana e hoonaauao kiekie i kana mau keiki, o ko kakou ike maoli iho no, he mau mea pono loa keia alaila e hooko aku ahiki i ka lanakila ana, e hauoli ai no ka manao o ka limahana, ame kona ohana elike me ka nee ana o keia au naauao. Ke manaoio nei nae keia pepa, o ka hoi ana aku la o kekahi mau ohana Hawaii lehulehu a nohopaa ma na mahiko, e kaawale ae ana lakou mai na hana hoowalewale ae, nana i hookomo mau ia lakou loko o ka noho nele ana, a e hookanaka makua iho ana, ma ka malama a na i ka lakou mau dala, elike me ka ehaeha o ka hana a lakou e hooikaika ana i kela ame keia la.

Oiai keia manawa nunui o na ukuhana e loaa nei i na limahana o na ano hana like ole, he mea pono loa, i kekahi poe o kakou, e kukulu mai i kekahi mau hana elike me James I. Holt e hooiana mai nei ma ka Makeke o Aala i keia mau la, i hookahi ka ohi like ana i kekahi hapa o kela mmau ukuhana a na limahana e hoolilo nei ma kela ame keia wahi, aole hoi o na Kepani ame na Pake wale no ke ohi ia mau pomaikai!

He keu no hoi ka nui ana ae nei o na makeke, ke kumu ia e emi iho ai ke kumukuai o ka i‘a. he o ia mau no ka pipii, a o ka mea oi loa aku, o ia @@ ka nui o ka hana ma ka aoao o ka lehulehu, o ka holoke ana mai kekahi makeke a i kekahi, no i a nana anai kana meakuai i makemake ai.

Ua loaa aku ka ike i na limahana Kepani olohani. iloko o na mahina elima a oi i kaahope aku nei. ua pulapu maoli ia mai no lakou e na alakai hoeueu olohani, i keia manawa nae, ua hooiaio loa ia mai ko lakou epa maoli ia ana, ma ko lakou ole@@ia ana aku, ua kaa ka lanakila o ka olohani ma ko lakou aoao!

Eiake hookokoke loa mai nei ka wa koho haloka wae moho no na hoa o ka ahaolelo kuloko, me ka elele lahui, in a aole oe i hoopaa i kou inoa maloko o ka @uke o ka poe kupono i ke koho baloka, @ keia ka manawa e hele ae ai e kakau i kou inoa, aole o ke kakali a kokoke aku, o ka wa ia e hele ae ai. aole i ikeia aku na uila o ka manawa, malia e lilo ana ka hoopaneenee ana i kumu e hele ai oe i ka mana koho. O Ka eleu ka lanakila!

E kau aku ko kakou manaolana, o ke kipa ana mai o na hoa o ka ahaolelo lahui no Hawaii nei, e lilo ana ia i mea e hoopomaikaiia mai ai keia Teritore, ma o na mea a lakou i ike mama ai, i ke kulana oiaio o keia Teritore o Amerika Huipuia.

UA HOOPUNIPUNI MAOLI IA

O ka mea oiaio i hoomaopopoia, mahope iho o ka hoi hou ana aku o na limahana Kepani olohani no na mahiko, a koi aku e haawi hou ia mai na hana kahiko a lakou i lawelawe ai maloko o ka halewili, a ma na wahi e ae o ka mahiko, me ko lakou haalele ana aku i ka mahiko, i ka wa i hooleia mai ai ka loaa ana ia lakou o kela mau kulana mua, ua puni maoli no kela mau limahana i na hana pulap me ke apuhi a na alakai o ka Hui Uniona o na Kepani, ame na a‘o hewa a na nupepa Kepani e kakoo ana mahope o kela hui uniona.

O na limahana Kepani olohani, i puni aku i kela mau a‘o hewa ana a na alakai o ka Hui Uniona o na Kepani, ame ka poe hoeueu olohani, ua poino maoli lakou, me ka poho pu, iloko o na mahina elima ae nei i hala, oiai e manaoio mau aku ana i na a‘o lalau ana mai a ka poe kakaikahi; o ka hana pono wale no. iloko o keia manawa ma ka aoao o kela mau limahana Kepani, i alakai lalauia, i ia ko lakou ku ana ae, a kue aku i na alakai, na lakou i hookau mai i na pilikia maluna o na limahana olohani o na mahiko o Oahu nei.

No kela manaoio i ua a‘o ana a ko lakou mau alakai. ame na lunanui o ka Hui Uniona o na Kepani, ua kaa ka lanakila ma ka aoao o na limahana olohani, a e hoihoi hou ia ana lakou apau, ma ka lakou mau hana kahiko, i hookohukohu aku ai ka hoi ana a kela poe Kepani no na mahiko a lakou i noho hana mua ai, o ka mea nae i hanaia mai ia lakou e na lunanui o na mahiko o ia no ke kauohaia ana mai e lawelawe aku i na hana e haawia mai ana; ma keia wahi, e hoonaauaoia aku kela mau limahana e pono ai, he mau hana alakai hewa a hoopunipuni wale no kela a ka poe hoeueu olohani, me ka manao, pela iho la e kau ole aku ai na ahewa ana maluna o lakou, no ka hoohokaia ana o ko lakou manao olohani, i wahi e ili aku ai he poino maluna o na on a o na mahiko.

He mea nae na kakou e hoomaikai ai, mamuli o keia hoalaia ana ae o ka olohani e na limahana Kepani, no ka mea pela iho la i poholo aku ai he heluna nui o ko kakou poe kanaka Hawaii iloko o ua hana o na halewili ma keia mokupuni, a ma na paumawai, ua hoi okoa aku hoi he mau ohana o na Hawaii a noho paa ma na mahiko i keia wa, me ka hookaakaaia ae o na maka o na on a o na mahiko, he oi aku ko lakou kauka'i ana mai maluna o na limahana ponoi o ka aina nei, mamua o na limahana Kepani, ka poe e hoao mai ana, elike me ka maua i loaa ia lakou, e a'e ae maluna o na haku hana, ma ka hookikina ana mai, e hanaia aku ka lakou mau mea apau i makemake ai.

I wahi nae e hoopauia ai na manao kuhihewa mailoko aku o na limahana Kepani i alakai lalauia, ua hoopukaia ae na pepa hoolaha, ma na mahiko, e hoakaka aua i na mea oiaio loa, no ka lawe hou aku o na mahiko i na limahana Kepani, no ka ike ole ia ana aku o ka Hui Uniona ma kekahi ano, pela hoi ka hoonoho ole ia o na limahana Kepani olohani ma. ua hana maua a lakou i lawelawe ai, ame kekahi mau hoakaka e ae. a i ka wa i waihoia aku ai kela hoolaha, i na nupepa Kepani o keia kulanakauhale. no ka hoopuka ana ae ma ka olelo Kepani, ua hoole mai la kela mau keena nupepa. he hoike ana mai keia, aia ka maka'u ame ka hopohopo iloko o na on a na lakou ia mau nupepa, no ke ala kue mai o ka hui uniona. kela hui a ua mau nupepa la i kaawi aku ai i pa kokua ana, a i kokua pu aku ai. ma ke alakai la'au ana i na limahana olohui.

He heluna nui no nae o na limahana Kepani noho paa aku ma na mahiko, me ka lawe mai i na ano hana apau e haawiia mai ana ia lakou, mamuli o ko lakou manaoio ana, o ka palua ia o ko lakou pulapuia ana e ka poe i kapa ia lakou iho he mau lunanui no ka Hui Uniona. a he mau alakai no na limahana.

Ua ike na Kepani i huli hoi mua i ka haua o na mahiko, i ko lakou a'o hewa ia, ua mihi lakou no ka ae wale ana mai e komo i mau lala no kela hui uniona, a i keia la, he poe lakou i loaa ka noonoo kuokoa e hana no lakou iho, me ka loaa he haawina a'o maikai loa. o ka hoomau ma i ka hana o ka mahiko, ka mea e ohi mau ai i ua ukuhana kiekie o ka mahina; a o ka noho palaulelo ana ae. ma ke ano noho hoopiliwale, e kauka'i ana i ua kokua ana mai a ha'i, he hana ia i kue i ko lakou lunaikehana. a i ko lakou noho lahui ana.

Ua pono ka hooneleia ana, aku o kela mai limahana olohani, o ka manao ana e haawiia mai ana ka lakou mau hana kahiko. ma ia wahi e haawiia na mahalo kiekie ana i na lunanui o na mahiko o Oahu nei, no ka noonoo ana i ka pono o na limahana, wawahi olohani, i komo aku e hoopakele ae i na haku o na mahiko mai ka poino mai, ma ka hoomau ana aku ia lakou ma na hana o na halewili, ame na hana e ae he nui i haaleleia iho e ka poe olohani ma ke ano hoonaaikola i na mahiko.

Aole no ka ninau ukuhana ke kumu o ka hoalaia ana o ka olohani o na limahana Kepani, no ka mea ua hooiaio maoli ae no kela mau limahana, i ka nunui o ka uku e loaa ana ia lakou, mamuli o ka uku manuahi no ka mahinal aka no kekahi kumu okoa aku, e lilo na limahana i komo iloko o ka hui uniona i poe na lakou e @ula mai i na haku hana.

Ma keia haule pahu ana nae o ka ollohani a kela mau limahana o na mahiko, ko lakou ku ana i ka hoka, ahiki i ka haawipio okoa ana, no ka hiki hou ole iho ke ku maluna o ko lakou mau wawae, ua hoea mai i ka wa e lilo ai ka mana o na alakai o kela hui uniona i mea ole, a e weluwelu liilii ai ka ikaika a lakou i manao ai, pela iho la e noho mana ai na limahana Kepani apuni na mahiko o keia Teritore.

Ma Pearl City, ma ka la 3 iho nei o keia mahina, i hookuiia ae ai e ka Rev. D. A. Kaaiahua, ma ke @erita o ka ma@@, o Henry Kanoho me Rachel Piilani.

Ua huli hoi mai nei na keiki himeni i laweia ai i Siberia e Jerry McGarry no lakou keia mau inoa, Chas Demen@, John Oku, @@@@ Hanapai ame John Hiekey.

No ka hoopaa ana i kona kaikaina me ke kaulahuo, i wahi e noho maile ai kela keiki i ka hale, i lawela me ai he kumu hoopii e kue ana ia August Borges no ka hewa hooha.

Eia mau @@ ka poe wawahi olohani ke hele nei i ka hana o na mahiko i keia manawa, a na manaoia, e mau aka @@@ ko lakou hoohanaia ahiki i ka pau ana o keia kikina oki ko.

No ka ae ole ana wai o na lunahui o kekahi mau mahiko, e haawi i na @@@@ AKu nei no na mahiko, i haalele hou aku ai kela mau limahana i na mahiko.

@oko ae nei o ka mahina o Augate e hoea wai ana, e hoopii hou ia ae ana ka uku o ua ohua kaaahi, o ka @uuni Alahao Oahu, pela pu ka uku o na ukana, e halihaliia ana mai kekahi wahi a i kekahi.

Me keia keena mai ka Lunakiai Jos. Uahinui o Molokai, a ma ka Mikahala o ka Poalua nei i huli hou hou aku ai ola no ka Moku o Hina. He o ia mau uo ke kulana eleu o na kauwa nei a ka lehulehu.

He hookahu haneri dala ka hoopaʻi i kaia mai maluna o Sarah Hoopii ma ua koina o ka aha federala no ka hana suaipa. Ua ae oia i kona hewa ma ka manawa i hooloheia ai kona hihia ma ka Poalua nei.

Ke anauwa mai nei kekahi mau mokupuni i ka papaala, kanono ka wela moanaopu kukahaoa o ke kau; ua hele ka kehahi mau kahawai a pik@o, oiai naʻe ko Oahu mau mahiko o hauoli ana no na kuaua o ka hanini ana iho ma kela mau po aku nei.

Mahope o ka hoo@@@@ ana i kekahi mau pule lehulehu ma ma Amerika, i hali hoi mai ai o Senatoa J. H. Wise me kana wahine haole no Honolulu nei, maluna o ka mokuahi Grent Northern, me ka ukali pu ana mai o ke kaikaina o kana wahine ma kela huakai.

Iloko o ka makahiki i pau iho la ma ka la 30 o Iune o ka aha hookolokoio federala he $13,780.45 i ohiia no na hoopaʻi ame na koina no na hihia kue waiona, a he $638.30 i ohiia no na kaa otomobile i hopuia ai no ka lawe i ka waiona a i ku@alaia aku ai.

Ma nehinei i pau ai ka uku ana i na auhau wai me ka ukupaneo ole, a o na hookaa ana ma keia hope aku, me ka ukupanee wale no ia, e kauia mai ana o umi pakepeneka no ke dala, a in a aole e ukuia ae ana na auhau, alaila e kiiia mai ana na pono wai e oki e na kanaka o ke aupuni kalana.

Mamua o ka haalele ana iho o na hoa o ka ahaolelo lahui me ko lakou mau ohana ia Honolulu nei i haawi ae ai o Kiaaina ame Mrs. McCarthy he aha ike me hoohauoli ma Wakinekona Hale, ma ka Poalua nei, me ka akoakoa ana ae o kekahi poe kamaaina o keia kulanakauhale, no ka halawai pu ana me na malihini ma ia la.

No ka ninauiuau pono ana aku i kekahi mau mea e pili ana i na aina aupuni maanei nei a no na mea pu hoi kekahi e pili ana i ka hila hoopulapula hou i na kanaka Hawaii, i haule iho ai kekahi o na hoa o ka ahaolelo nona ka inoa o Cassius C. Dowell, me kona hala @@@ aku no Hilo, Hawaii, ma ka Mauna Kea o ka Poakolu nei. E malamaia ana he halawai makaainana ma Hilo, a ua makemake oia e loaa aku iaia na pane kupono apau i makaukau ai oia me na hoakaka no ke kakoo ana i ka @ila.

HE HOOMAIKAI NUI

Mr. Sol. Hanohano, Aloha oe: Ma ka aoao o ke Kula Sabati o Waianae, Oahu, ke haawi aku nei au i ka hoomaikai a nui i na Kula Sabati o Makua me Ewa, i ko laua komo pu ana mai ma na hana hoike hapah o Iune 13, 1920, ia Mr. Ben Pulaa, Mr. J. K. Pule, me Mr. me Mrs. S. W. Kekuewa no ka lakou mau haawina manawalea, ame ka poe no hoi apau i haawi mai i ko lakou mau lima kokua no ka pono o ka ke Akua hana.

O kekahi keia o na hoike maikai loa, hooneeia na haua me ka eleu, a piha no hoi me ke ohohia, a loaa no hoi $222. Mahope iho o ka pau ana o na haua hoike ua malamaia he wahi paina a ua hoopihaia ka lua o ka inuina a lawa. Nolaila ke hooki nei au me ka manaolaua e laweia aku keia mau hoomaikai, a na ko kakou Mkua lani e hoomaikai mai ia kakou apau.

Owau iho no me ka haahaa,

LOWELL K. KUPAU,

 

NUHOU KUWAHO

RED BLUFF, Iulai 12. Ua paha kekahi mokuea i hoohanaia no ka hoomakakiu ana maloko o na ululaau ma kahi he 400 kapuai ke kiekie i ka lewa ma ka Poaono a make o Wayman Hanley ame elua mau kanaka e ae. Hookahi o na kanaka i make ai he Pilipino.

GREENCASTLE, Iulai 12. Ua hoapuka hou ia aku kekahi aʻo maloko o kekahi leka i kakauia e Henry P. Fletcher, ke kuhina Amerika mua i Mekiko, i ke kakauolelo o ke aupuni Colby, e kue ana i ka ike ana aku o Amerika ke aupuni kuikawa o Mekiko mamua ae o ka loaa ana ia aupuni he kulana onipaa ahiki ke hilinaiia aku.

KETCHIKAN, Alaska, Iulai 13. Ma ka la aku ia i nehinei i hoea mai ai ianei ke kakauolelo o ka oihana kaua moana Josephus Daniels, ke kakauolelo o ka oihana kalaiaina Payne, ame ka Adimarala Rodman o ke aumokukaua o ka Pakipika, me kekahi mau moku hahai topido. Ua hoea mai ua laua aupuni o ka aha kuhina iauei no ka huli pono ana i na ninau maloko o Alaska e pili ana i ko laua mau keena oihana pakahi.

LONDON, Iulai 13. He lono hauwawa ka i holopuni ae maloko o kekahi mau keena o na luna aupuni ma ka ahakuka a na aupuni huiia ma Spa, Belegiuma, o pili ana i ka loaa ana ae i ke Kuhina Nui Lloyd George o kekahi Iono keʻekalapa mai ke kuhina nui mai o Rusia, e apono ana i na manao a na aupuni hui i hooholo ai no ka hoomaha ame i ke kaua mawaena o Busia ame Polani, elike me ka hoakaka a ka lono i loaa ae i ka Exchange Telegraph.

 

PII LOA KE KUMUKUAI HAAHAA I KAUIA AOHE MEA KOHO

Ma ke kakahiaka o ka Poalima aka la o ka pule i hala i kudalaia aku ai e ke kakauolelo poo o ke keena aina ke kahua o Honolulu Hale e pili pu la me ka haleleka o Honolulu ma ke alanui Kalepa ame kela apana aina @ua ke alanui papu i keia ka "Esplanade," aohe nae he poe i koho, no ke kumu ma ka oleloia, no ka pii loa o na kumukuai i kania.

O ka waiwaiip o ka Honolulu Hale i auhania he $59,320, a @ ka apana hoi ma ke alanui Papu he $50,000. Ma ka hoakaka a ke Komisina Aina C. T. Bailey o ka hoike ana ae he mau kumukuai keia i kauia maluna o kela mau apana aina elua e ka lunaa@@@@, aole nana.

Ka hui kaaahi o Oahu nei, a nia kekahi ano i maopopo ole, ua hu aku la he elua mau kaa e kau ana o na wahine limahana, mai ke alahao aku, a no ka piha loa o ka poe e kau ana maluna o kela kaa, ua lele okoa aku ia he kaikamahine Paniolo mailuna aku o ke kaa, ma na hana ana nae i halawai ai oia me ka make.

He põe wahine hou ae kekahi he umi a oi i lele mailuna aku o ke kaa, ua ko lakou piha loa i ka makaʻu, a o lakou kekahi i lona i na eha ma ko lakou mau kino, aka no ka poe nae i hoomau no i ko lakou noho ana maluna o ke kaa, aole he mau poino i loaa ia lakou, no ka mea aole i huli ke kaa; aka ua hoopaa koke ia ka holo ana o ke kaaahi, mahope iho o ka wa i keia ai, ua hu kekahi o na kaa e kauila ana e na limahana mai ke alahao no.

Ua haawiia na kokua ana i ka poe i eha, e na lunanui o ka hui alahao, me ko lakou hoihoiia ana aku maloko o ka halemaʻi ma Waipahu, no ka lapaauila mai o ko lakou mau palapu.

I ka manawa hoi i huli hoi mai ai o ke kaaahi, o na limahana o ka mahiko o Honouliuli, a ike i kela uila, ua lilo kela mau limahana, i poe kokua mai, ma ka hookau hou ana i na kaa i hu @@ai ke alahao ae, noluna o ke alahao, alaila huli hoi loa mai la na kaa o na limahana no Honolulu nei, me ka haule hope nae mai ka manawa maamau e hoea mai ai na kaa no Honolulu nei.

 

NA MARE

Akong Dolas ia Elizabeth Ramos, Iulai 9.

Kalama Opio ia Mrs. Annie Keliihaunaele, Iulai 12.

 

NA HANAU

Na Ung Ha ame Sarah Kekaula, he keikikane, Iulai 1.

Na J. H. Kawaauhau ame Jennie Keahi, he kaikikane, Iulai 9

Na Geo. Jane Jr. ame Mamie Kaululehua, he kaikamahine, Iulai 10.

Na David Pua ame Kailiponi Puka, he kaikamahine, Iulai 10.

 

NA MAKE

Wm. Lee Jr., ma ke Alanui Dement, Iune 30.

Mary Kaiewe, ma ka Home Leahi, Iune 30.

Joe Makea, ma ka Halemaʻi Moiwahina, Iulai 8.

Kala Hoomann, ma ke Alanui Puaohia, Iulai 10.

Maria K. Wongham Moore, ma ke alanui Cartwright, Iulai 10.

Solomon Kahaleulei, ma ke Alanui hustace, Koula, Iulai 10.

John Kailihiwa, ma ka Halemaʻi Moiwahine, Iulai 11.

Mary L. Kauahi, ma ka Halemaʻi o na Kamalii, Iulai 13.

Elizabeth Kaulani, ma ka Halemaʻi Pupule, Iulai 13.

 

HAALELE HOU KEKAHI POE KE PANI I NA MAHIKO

(Mai ka aoao Ekahi mai)

 

Olelo Hoolaha

"I mea e loaa ole ai na manao kuaihewa, ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha i na Kepani apau e ake mai nei e loaa aku ia lakou ka hana, aole i ikeia aku, a e ikeia aku ana paha ka Ahahui Uniona Limahana Hawaii, aole loa hoi he koi i hooponoponoia ma kekahi ano, a o na kulana no keia haawi hou ana i ka hana, penei iho no ia:

"Ke makemake nei makou e loaa ka hoomaopopoia, aole loa he wahi manao enemi iloko o ka lunanui o ka mahiko, a manao maikai ole paha, e pili ana no na limahana Kepani, e hoi hou mai ana i ka hana, a ua makaukau ka lunanui e hana aku i na mea no lakou e pono ai elike me ka mea e hiki ana.

"Aole he mau hoololi hanaia e ka mahiko no ka ninau ukuhana, a maluna paha o ka papa uka manuahi.

"Aole loa e hoopauia aku kekahi limahana e paa ana i kekahi hana akamai, hana hapaakamai, a hana akamai ole paha, i wahi e komo aku ai kekahi Kepani i hoohana mua ia ma ia kulana.

"O na Kepani e haawiia aku ana ka hana ia lakou, e noho lakou maloko o na hale e haawiia aku ai e ka lunanui.

"O na Kepani apau loa i hoi hou mai i hele ole nae i ka hana, ma na hana i haawiia aku ia lakou e ka lunanui, iloko o na hora he 48, mahope iho o ko lakou hoi hou ana mai, e konoia lakou e haalele mai i ka mahiko.

"Ina e hoao ana kekahi poe Kepani i hoi hou i ka hana e hoopilikia e ae paha, i kupaa mahope o ka mahiko, a i ole, ma ka manao paha o ka hana a ma ka olelo paha, e kue ana i ka limahana kupaa, e hoopauia aku no oia, a e kipakuia mai ka mahiko aku."

Ua unuhiia ka hoolaha maluna ae, a hoounaia aku i kekahi mau halepaʻi o na nupepa Kepani ma Honolulu nei, na hooleia mai nae ke paʻi ana i kela hoolaha, me he mea la, mamuli mai no ia o ka makaʻu i ka ahahui uniona; no keia hooleia ana mai nae, i kakau maoli ia ai me ka hua Kepani, a paʻiia aku, me ka lilo ana na kekahi o na halepaʻi o keia kulanakauhale e h@a aku i kela hoolaha.

 

MAKE NO KA LELE ANA MAI KE KAAAHI AKU.

Ma ke ahiahi o ka Poaha o ka pule aku nei i hala, i halawai ae ai he kaikamahine Paniolo opio me ka make ulia, mamuli o kona lele ana mailuna aku o ke kaa e kau ana o na limahana o ka mahiko o Waipahu, a pakele mahunehune hoi ke ola o kekahi poe wahine he umikumakolu, me ka loaa nae o ka eha kukonukonu i kekahi poe o lakou.

O ke ano o ka loaa ana o kela uila, elike me na mea i hoakakaia ae e na lunanui o na hui alahao o Oahu, e huli hoi mai ana ke kaaahi me na limahana, me ke alahao mai o ka hui mahiko, no ke kau ana ae o na kaa ma ke alahao. Mahope o ke kahea ana no ka poe koho a aohe poe i haawi mai i ka lakou kumukuai ua hoopau waleia ke ku@ala ana no ia mau apana aina, a hoomakaia ke kudala ana aku i kekahi mau apana aina okoa ae ahiki i ka lilo ana me ka holopono. No keia mau apana aina ae la i koho ole ia e kudala hou ia aku ana ma nei mua aku, elike me ua a ke komisina aina aupuni o ka hoikio ana ae.

O na apana aina e ae i kudalaia aku oia keia malalo nei: Kela apana aina e waiho nei ma ke poo o ke alanui Alapai, ua lilo aku ia Mrs. M. D. Whittington no $700; he apana aina ma Auwaiolimu ia Albert Lino ka lilo ana no $1010, o ke kumukuai haahaa i kauia no ia apana he $800; ka hoolimalima o 153 eka aina ma ua aina ma na aina hookuonoono o Waianae no 15 makahiki ma ka $5 o ka eka, ua lilo ia Henry Ontai; ka hoolimalima o 513 eka no 15 makahiki hoolimalima ma ka $10 o ka eka ua lilo i ka mahiko o Waianae.

 

HAALELE KE KAUKA McGETTIGAN I KEIA OLA ANA

Ma ka hora 6:30 o ke kakahiaka Poakolu nei i pauaho mai ai i keia ola honua ana ke Kauka R. M. McGettigan ma kona home ma Waipahu, kahi ana i noho hana ai ma ke ano he kauka no ka mahiko o Oahu no kekahi mau makahiki lehulehu.

No na mahina eono kona kaa maʻi ana mamuli o ka maʻi puuwai. Ma ka aoao o kona moe make kana wahine ame na keiki he umi ma kona manawa i lele loa ae ai ke aho. Ua laweia mai kona kino no ka hale waiho kino make o H. H. Williams, a ma ka Halepule Kakolika ma Waipahu ma ka auwina la o nehinei i malamaia ai kona anaina hoolewa.

No @ makahiki he 24 ko ke kauka lawelawe ana i ka hana kauka no ka papa ola o ke Terirore, ua noho hana mua oia ma Hana, Maui, a mahope mai ma ka mahiko o Olaa ma Hawaii, a o ka hope loa a waiho aku la kona kino no ka hoomaha loa ana ma ka mahiko o Oahu.

He lala oia no ka Honolulu Lodge 616 B. P. O. E., a he 51 on a mau makahiki ma kona manawa i hala aku la.

 

MEXICO CITY, Iulai 13. Ke hoomakaukauia mai nei he kanawai no ka waihoia ana aku i ka ahaolelo Mehiko, maloko o na keena o ka Peresidena Adolio De La Huerta, no ka hookupu loa ana i ka waiona maloko o Mekiko, elike me ka hoakaka a kekahi nupepa.

 

MAHALOLA KA ELELE KUHIO E NA HOA AHAOLELO

(Mai ka aoao Ekahi mai)

"Ua hauoli loa au no ka loaa ana iaʻu o ka ike maluna o na ninai kalepa me pili lahui. He kuleana ko oukou ka hoopakeleia malalo o na kahakahana o ka have hoku, elike me kekahi waʻa ae o Amerika Huipuia, maloko o @@@@ lena o kona mau teritore. O keia na mea aʻu i lawe mai nei a hoike @@ imua o oukou.

"Oiai e mahalo ana i ko oukou @@@ mokupuni elike me ia i keia wa, @@@ nae oukou i hoopa aku iawaho o ka @@ lomua o keia mau mokupuni. Ia @@ ae ko oukou kopaa, ka halakahiki @@@ kekahi mau oihana mikiala e ae, mamuli o ka hoopalahalahaia ana @@@@ aka nae aia kekahi mea oi aku. e p@@@ ai e hanaia mamua o ka noho malie wa @ iho no, me ka manao, ua lawa iho la @@ keia.

"Ke makemake nei au e hoike @@ o ko oukou awakumoku, o kekahi ia o na awakumoku nui hookahi no ka @@@@ ua kalepa, a he awakumoku kupono @@ ke kupale ana aku, malalo o ka have @@ ku. Ua loaa iaʻu he mea e hoihoi aka ai imua o ka ahaolelo lahui, ma ke ano o keia mokupuni, ke kahua kupale @@ kela no Amerika Huipuia a he waa hoi i nohoia e na Amerika.

PAʻIPAʻILA KA ELELE KUHIO

O ka Elele Kuhio ka i konoia e kamailio i ka wa i pau ai ka haiolelo ana a ka mea mamua aku ona, a me ka @@@@ huna ole iho i kona manao, i hoike aku ai oia i na hoa o ka ahaolelo lahui, @@@@ he ninau pili lahui ma Hawaii nei, aka he Amerika na mea apau, me ka nana ole i kekahi ma ke ano o kona lahui, aoao he ninau pili lahui ma Hawaii nei, aka he Amerika na mea apau, me ka nana ole i kekahi ma ke ano o kona lahui, o kuhikuhi pu aku ana hoi imua o lakou o ka misionari mua loa, ka mea nana lulu i ka anoano o ka @o Amerika anama Hawaii nei, he kookahi haneri makahiki aku la i hala.

"I ko oukou hoouna ana i elelele i Wakinekona, me ka loaa he mana koho iaia, o ka hoea ana mai ia, i ka pau ana o kona waiwai," wahi ana. E like pu ana oia me ka nui ae o na hou o ka ahaolelo, ka hele e hooikaika e loaa na kakoo ana mai, i wahi e holo ai kana mau hila punahele. O ka mea i oi ae ai ka elele lahui mai Hawaii aku nei, o ia no kona nele ana i ka mana koho, a i kona wa e hookomo aku ai kana mauhila, e loaa mai ana na manao aloha a na hoa o ka ahaolelo, nolaila he mana ume kela."

Ua hoakaka pu ae oia, no kekahi manao kuhihewa loa maloko o na keena ma Wakinekona e pili ana i ke kulana oiaio o Hawaii nei, ma ke ano ua lilo aku ia ia Amerika, o ka mea oiaio loa, he hapa o Hawaii no Amerika, he oi aku hoi ko Hawaii kuleana ma ke ano he teritore mamua o Alaska.

"He mea oiaio, eia ka ninau pili lahui ke oiliili ae nei, aole nae ia me Hawaii nei. Ma Hawaii nei, aole i ikeia ia mea he ninau pili lahui.

"O kekahi mea aʻu i makemake ai e hoike aku ia oukou, aole loa na kanaka o Hawaii nei, i like me ka oukou paha i manaoio ai, e walea ana malalo o na kumulaau pama, me ka hookani ana i na ukulele i ka la. Eia me makou ko o @ kou poe kanaka Amerika, ka poe na lakou i hoolilo ae i keia mau mokupuni a oi ae ka nani, a ua hoikeikeia aka imua o na kanaka o Amerika, maanei wale no i huikau like ai na lahui kanaka apau, a i noho like ai me ka hauoli.

 

HOOKIPAIA MAI NA HOA AILA.

OLELO ME KE OHOKIA.

(Mai ka aoao Ekahi mai).

e makaikai ai, me ka ai ana i na halekahiki momona, a mailaila aku i nee aku ai ka huakai imua no Laie, a hoea mai no Kahuku, me ka ike ana i kahi o ke keena o ke kelekalapa uwea ole, a mailaila mai no Wailua, ua hoea na malihini ilaila ma ka home ekahi o ka auwina la.

Ua ulolohi loa keia huakaʻi kaahele a na malihini, mamuli o ka nui o ka lakou mau wahi e makaikai ai, a oiai ua hoomakaukau mua ia kekahi aka aina luau na lakou ma ka hokele o Haleiwa, ua hookipaia aku la na muli hini maluna o na pakaukau, me ka hoohalaia o kekahi manawa, ma ka hoolohe ana i kekahi mai haiolelo pokopoko mai na hoa mai o ka ahaolelo ame na kamaaina, alaila hoomau hou mai la ka huakaʻi, ma ke alahele o Leilehua no ka makaikai ana i na kahua hooluʻa o na koa.

 

Hoaumoe Mauka Nei

Mahope iho o ka makaikai ana i na wahi ano nui o Oahu nei, ma kela @@@ kai, i huli hoi pololei mai ai na kaa @@ ke kulanakauhale nei, me ke kii ana o na malihini i ko lakou mau ukana maluna o ka moku, a hoi aku la ma ua @@ kele, no ka hoohala ana i kekahi maa po mauka nei o ka aina, ahiki i ka hoi hou ana aku noluna o ka mokuahi, ma ka Poalua nei, ka manawa i haalele iho ai ua mai malihini hanohano la, no ka hoomau ana aku i ka lakou huakaʻi au moana no ka hikina.

No ka haawi ana aku i manawa @@i kupono no ka poe kupono i ke koho haloka e hoopaa ai i ko lakou mau inoa e weheia ana ke keena o ke kakauolelo kalana o ke Kulanakauhale a Kalana o Honolulu nei, mai ka hora ehiku aka o ke ahiahi ahiki i ka hora eiwa.