Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVIII, Number 29, 16 July 1920 — O KE ALOHA O KE KEIA LAHUI KANAKA HAWAII, UA HIKI MAI NO IA. [ARTICLE]

O KE ALOHA O KE KEIA LAHUI KANAKA HAWAII, UA HIKI MAI NO IA.

] hoomaoe wale ae la no au i keia mau mamalaolelo e kau ae la maluna, /namuli o manao pepa i hoopuae maloko nei o ka hiwahiwa a ka ]:ihui i ka pule i hala aku la, lulai V, nona ke poomanao e kau ana maluna: He 30 mau ma'i e hookuuia mai ana. Ma ko'u aoao o ka mea nana keia ?nakapeni e kakau nei, ua lawe mai an n hoomaopopo i ke ano nui o keia pooinanao, a noonoo me ke akahele, ne lahui kanaka keia i hope'a wale ia, -inamuli o na kanawai kupono ole i hii,aia mai no keia lahui iloko o na miiahiki he 46 a i ole 48 paha i ae nei, me ka olelo pu iho o ua poe hoomakaleho aina nei, aole epiha ke oO makahiki mai ua mau la la mai, aohe he kanaka Hawaii e koe iho ana maluna o ka lepo aloha o ko lakon aina. Eia nae, a i ka hookokoke ana aku i ka :'jo makahiki, he okoa loa ka mea e ]keia aku nei, a e hanaia mai nei. Mahope iho o ka holo ana ae o ua kanawai la a ua poe la, hoomaka mai ia īakou e lauahi i na ano poe apau, ka makahelei oe, o ka pepee oe, o ka lin.v lina oe, o ka wela ahi oe, o ka pepeiao nui oe, o ka ihu nui oe, o ka puho oe, o ka oopa oe, a pela wale aku, he ma'i Pake wale iho la no ia iloko o ia mau la, a he ku no hoi i ka manaonao ame ka weliweli ke huli aku ihope e nana ni i na mea i hanaia mai, i ka poe o keia lahui l>erita, o ke Akua, oiai o ko'n u»u ana ae ia ia wa. O ka mea nana i hooi loa ae i. ka weliweli, a me ka manaonao iloko o ii mau la, o ia no na leo kumakena o na makua i na keiki, o ko na keiki hoi i na makua, o na kupuna hoi i na moopuna, :i o na moopuna hoi i na kupuna, o na kane hoi i ka lakou mau waihne, a o na wahine hoi i ka lakou mau kane, o ika mana hoi o ke kanawai mare i laweia mai e na kahuna o ke Akua, ua pau i ka mokumokuia e keia mau hana ku i ke aloha ole, a o keia anau mea apau i hoikeia ae la, he mau mea ole wale no ia i ka poe na lakou ua olelo la e pili ana i ka 50 makahiki. O keia mau mea apau i hoikeia ae ia he nui no ka poe i ike kumaka i 'keia mau Jnea e ola mai nei, a he poe hoike kupono ke laweia mai a noonoo. Aole Jieia o ka mua loa o ka hookuu ia anii o ka poe o keia ano, ua hookuu mua ia mai no, he mau makahiki i hala ae nei, koe wale no, aia he like ole ma o keia mau hookuuia ana; o ko ka mua he poe kokua ma'i i holo i o a haule ko lakou kuleana i hele aku ai, a 0 ka lua, o kela poe no i ohi hapukuia ai elike me ka'u i hoike mua ae nei, eia iho o Mikahaka, o Naiwi, o John Kaiu, o Kane Naholoholo, a he nui lakou i hookuuia mai. O ko keia poe hoi i hookuuia mai la he poe i paa aku a hoomaluia, a hanaiia i Jca laau aila Chaulmoogra, a mailoko ae o ka nui o ka poe i hanaiia 1 ua laau la, i hookuuia mai ai he .58 ka nui, mamūa aku nei, ua hookunia no, a i keia hoi he 30, a ke huiia he 58 lakou pau loa. Nolaila, he mea pono ia kakou na kanaka Hawaii ponoi, ke lawe mai i keia laan aila a noonoo me ke akahele, oiai nou ponoi keia-pomaikai, nolaila i noho a i loaa kekahi o kakou i keia ano ma 'i e manaoia nei, he ma 'i lepera, mai hoohakalia i ka hoi ana iloko o ka pa ma'i o Kalihi i ka wa kupono, a elike me ka lahilahi o ka pii ana ae o ka ma'i a loaa i ka laau, o ka pau koke no ia. Ina o ka manao a nui, a manoanoa, a paa aku i ka hopuia, manao ae he mea ia e pau koke ae ai, a hemo koke mfti, inahope auanei ohumu wale aku i na kauka, a olelo ae, o, kauka mea, he ino, a pela wale aku, a ulu ae na manaoino iehulehu. a hiki i ka holo mahuka maoli ana, a hele loa i ke ino; nolaila, ina ke noho mai nei kekahi poe, no ke aloha i ka ohana ke kumu o ka holopee ana, he hana naaupo loa ia, oiai heaha ke ola o ka ohana ia oe e ke kanaka un loaa i ka ma'i, oiai oe e pee hele ana? Aole loa! Ka i no o kou ola mai kou ma'i ae o hele i ka hana, a loaa mai, alaila kuai ka mea kuai, a hoihoi na ka ohana ame na hoaloha, e hiki mai ana he hauoli hoi ia o ka noho ohana ana, me k" 1 pomaikai pu o ka ohana ia oe; nolailn, mai holopee, hoohana ke aloha no ke aloha, a hoomalule ka noonoo ana no ke kuhihewa. l'a kukulu iho au i ko'u manao elike ia e kau ae la maluna, e pili ana i ke aloha o ke Akua i keia lahui kanaka Hawaii, ua hiki mai ia, malia paha 0 olelo mai o hoauwaepuu ma kekahi ar»ao, Heaha iho la la ke kohu o keia olelo ana mai na ke Akua mai keia aloha, oiai nae, he mau Haole ka mea nana 1 huli a loaa keia laau, aole he Akua? He mau manao maikai no ia ke hui nae keia mau'mahele elua iloko o ko ke kanaka hoomaopopo ana, pela i loaa ai ka 'u mau mamala manao, e pane ae imua o ke akea i keia la, a uo ka mea, •o na makahiki o ka hooiloilo, h*e .mau makahiki ia e lilo ai i mea noonoo nai ia, ahiki mai nae i keia mau makahiki «e nee aku nei, e piha ai ka 50-; ke ikeia *\'cu nei ka weheia aua ae o na apo i ma.naoia, o Kalaupapa aime Kalawao, o ia ka pahuhopu ame ka l»a pa-u o ka make mau loa i manao ia ai no keia hui kanaka, ilaila e hoonohoia ai a nalowale loa. Aka nae, o ua makahiki la i manaoia

| o ia ka ke Akua i haawi inai nei i laau I ola no keia lahui kanaka Hawaii, ma o na haole la, ka lahui kanaka ana i haawi aku ai i ke aupuni na lakou e hooponopono, a o ia keia haole. peresidena o ke. Kula Kiekie o. Hawaii, A. L. Denn, ame. Kauka .1. F. McDonaM, na mea nana e huli nei i ka laau ola o keia ano ma'i hooweliweli, a ke ikeia nei ka holopono aipe ke kakoo pu mai hoi o na lala o ka 3sapa Ola i keia poio Eiii o kekahi poe o kakou, a nolaila, .> kahi o ka make aane ka pau loa aku, Le ola kolaila, a me ka ulu hou ae. . A oiai, ma ka la i hoolaaia ae ai ka Halelaa o Laie, i pule hoolaa ae «i ke Kaula Nui o ia Ekaleaia imua o ka poe hoano, iloko o kana leo pule no na mea pili i ka Haleiaa, ahiki i ka ili ana o kana leo pule iliina o na kanaki Hawaii ponoi, penei oia i pule ai: "Na ke Akua auanei e hoopomaikai a e hooulu "hou mai i keia lahui kanaka Hawaii maluna iho o ka lepo aloha o ko lakou aina kulaiwi." Nolaila, he manaoio Joa ko'u e hoi mai ana ia leo pule ihope nei, me koaa waiwaiio, oiai he kauwa oiaio oia na ke Akua ka Makua mau loa, a oia ano poe ka poe kupono, ke nonoi aku i ke Akua aole nae me ka manao a e nonoi aku no, a loaa koke mai no, aole; aka, maa na alahele lehulehu ke Akua e hele mai ai ahiki i ka lawa pono ana o ka mea i manaoia. Ua like no keia me ka ninau kuku'.u hale, aole o ka papa hookahi, iaia no paa ka hale, aole; aia no he mau mea lehulehu e hoohanaia ai a paa ka ha'e, pela no hoi keia ninau pomaikai, o ia hoi ke ola ame ka ulu hou o ka lahui, ke manaoio loa nei au o keia laau aila Chaulmoogra kekalii pou oolea e paa ai keia hale (lahui Hawaii), no keia nee ana aku omua, a ke hoomaikai nui ae nei au i ke Akua, no keia pono nui Ana i haawi mai nei ma o keia m.iu Haole la, a ke nonoi nei au i ke Akua, ka Makua inau loa, Nana no auanei e hooniaikeike hou mai i na alahele i koe aku, ana i manao ai he mea ia e pomaikai ai, a e ulu hou ai keia lahui kanaka Hawaii, ka lahui kanaka berita hoi ou e. ke Akua, ka poe e noho hoomalu ana malalo iho o kou kanawai hookuleana. O keia ka'u leo pule iloko o ka inoa hemolele o kau Keiki o Tesu Kristo, amene. Mai ko no paha keia olelo hooiloilo oiai lakou e manao ana, e kaa mau aku no ka noho hoomalu ana o keia mau paeaina malalo o ka lakou hoomalu ana, ane ko lakou hana ana mai i na kanawai lapuwale ahiki i ka lilo maoli ana .a'ku o ka pono pilipaa o ke kanaka a ke Akua i haawi mai ai, o ia hoi ka mana koho, ua lilo maoli no iloko 0 4 makahiki malalo o ko lakou mani, a ua haawiia mai ua mana koho la i na malalo o ke ana waiwai a mimuli o ia hana i lawe ae ai ke Akua, a haawi aku i keia aupuni malalo o ke aupuni o Ameri'ka, ke aupuni ana e noho moi nei, anai kona hookumu ana ia Ameiika ahiki i keia la, a mailaila mai 1 hoomaka ai ke pulou ana o keia man olelo hooiloilo ilalo, a ke kokoke loa aku nei i kona palaha loa ana.

Nolaila, ua hookumu ke Akua he aupuni maluna o ka honua nei, he aupuni Repubalika, o ia hoi he aupuni no ka lehuleliu, ma o ka lehulehu, a no ka lehulehu, a mamuli iho la o ia ano i lawe ak uai ke Akua i ke aupuni o H.iwaii nei a hoohui me ke aupuni o Amerika, o ia hoi, e hooponoponoia e ka lehulehu, aole e ka poe manaoino aloua ole, a o ia keia a kaku e ike nei i keia la. Nolaila, ke hooki nei au i ko'u mau manao hoakaka imua o oukou e ka lehulehu, no ka pono nui e loaa mai aaa ia mau hoa makaainnna aloha o kakou. Ke hoomaikai nei au i ka Lunahooponopono o keia wahaolelo ame -..a keiki o ka papapa'i ko'u welina. Owau mau no o C. K. KEALOHA.