Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVIII, Number 31, 30 July 1920 — Page 7

Page PDF (1.61 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

He Moolelo no

MAGARITE ADAMU

a i ole

Ka Hoohokaia Ana o na Manao Lapuwale o

ka Mea Kolohe-Ka Papahi Ana o ka Mea

Hoopono i ka Hanohano me ka Waiwai

 

            "Ua hiki hoi paha e ike ana oe e kena kanaka, e wi aku ana ko niho ia'u, o oe maoli no ka mea nana i hoomahuka ia Margarita. Maihea mai i loaa ai kela tikiki kaaahi no Bosetona, e hookolo aku ana au, ahiki i ka loaaa pono ana aku ia'u, aole loa e moe kuu mau maka ma keia hana ano nui loa."

            I kela hoea ana aku noloko o kona numi, kii aku la oia i kekahi mau lole, a hookomo mai la maloko o kona paiki, a no ke koena aku o kona mau ukana, kauoha aku la oia i kekahi o na keiki lawelawe o ka hokele, e hoakoakoa a hookomo maloko a kekahi paiki okoa, alaila kakali malie ahiki i ka loaa ana mai o ke kauoha, no ka hoouna ana aku no kahi i makemakeia.

            Oiai ke hoea ae la i ka manawa e holo ai o ke kaaahi, o kona haalele aku la no ia i ka hokele, me kona hele ole aku o ike ia Kalani Fiki, aka, e waiho loa ana kona noonoo ana no jela kanaka, a e hookolo ana oia mahope o ka meheu o Magarita, ana i manaoio ai o            Kalani Fiki ame Nina Hilakona no mea no laua kela hana hoomahuka.

            I kona hoea ana aku ma ke kulanakauhale o Bosetona, aole he kaaahi e haalele kokeiho ana no Nu Ioka, nolaila unui maoli ka manawa nona e heleaku ai e hui pu me kekahi makaikiu, a iloko o kona lima i waiho aku ai oia i ka hana, o ka hookolo ana, ame ka hakilo ana no na alahele apau e loaa hou ai o Magarita.

            Mamua nae o ka haalele ana iho o Tede ia Bosetona, ua lawe pololei aku la ka makaikiu iaia no ke keena kelekalapa, kahi i hoounaia mai ai ke kelekalapa mua o ka loaa ana iaia ma ke hokele ma Manakeka a maluna o ke kope  o ke kelekalapa, i ike like iho ai laua, he wahine ka mea nana i kakau i kela kelekalapa, aole hoi he kane, a o ia ka ka makikiu o ka ninau ana mai:

            "E hiki ana anei ia oe ke hoakaka mai ia'u i ke ano o ka wahine nana i hoonua aku i kela kelekalapa?"

            "He hana pohihihi loa na'u ka pane pololei ana aku i kena ninau," wahi a ke kanaka o ke keena kelekalapa i kamailio mai ai. Aia he nau keena lehulehu, e hookomoia mai ai na manao i makemakeia e hoonua aku ma kela ame keia wahi, o keia nae ke keena kikowaena, a he mau kakauolelo leahulehu ke noho hana nei ma kela ame keia keena, a mamuli o ka nui loa o na kelekalapa i kela ame keia la, he hana paakiki loa, ka hiki ana e hoomaopopo, i ke ano o ka wahine nana i waiho mai i keia kelekalapa.

 

MOKUUNA XXVI

 

            Aole he mau kokua i loaa mai ia laua nei, ma kela ninau ana aku i ke keena kelekalapa, a oiai ua waihoia aku la ka hana iloko o ka lima o ka makaiku, aole he waiwai no ua o Tede Dougala, e hoopau manawa ai ma ka noho ana ma kela kulanakauhale. Ua haawi aku nae oia i ke kauoha i ka makaikiu, i kahi e hoonua ae ai i ka lohe iaia, in a nei no ka loaa o Magarita, nolaila, i ka wa i ku aku ai o ke kaaahi e holo ana no Nu loka, o kona kau aku la no ia, me ka piha nauki, no kona lohi loa, aole hoi he hoea aku i ka wa pono, e halawai koke ai me Kapena Rede.

            Hoko o ka noonoo o Tede Dougala, aole loa he wahi kanalua iki, o Kalani Fiki, ka mea nana i kokua aku, ma ka hoouna ana ia Magarita'e holo i Bosetona a o ua kanaka nei no ka mea nana kela kelekalapa o ka hoouna ana i Bosetona, me ka haawi ana na kekahi wahine e kakau i ka manao o ke kelekalapa i ole ai e loaa pono kona kolohe, eia nae aole he mau hooiaio maopopo loa, e hiki ai iaia, ke ahewa aku i kela kanaka. Aole malaila wale iho la no pau kana maumea i noonoo ai, aka ala pu mai la iloko o kana mau hoomanao ana no kela kelekalapa i hoounaia mai ai iaia, aia he wahine keka'hi iloko o kela hana kolohe, a me he anapa ana la na ka uwila, ia wa oia i hooho ae ai i keia mau olelo:

            "He keu aku maoli no ko'o poina, pehea no la au i noo-noo ole ae ai no Nina Hilakona. Auwe! ua hiki loa ia'u ke heluhelu aku i keia manawa, me he mea la ua kakauia a paa maluna o kekahi apana pepa, o kela wahine kekahi i komo juhohonu iloko o na hoolala ana, no ka hookaawale loa ana aku ia Magarita i kahi mamao, mamuli mau keia o kona piha lili i ka u'i ame ka huapala o keia kaikamahine, me kona manao, pela iho la e lilo aku ai o Kapena Rede iaia."

            Ma kela wahi o na mea i noonoo ae ai, i luliluli iho ai ke poo o ua o Tede, me ka hooho hou ana ae nae i keia mau olelo:

            "Heaha la ka waiwai o ke kauoha ana ia Magarita e haalele ia Manakeka, oiai aia o Pilipo Rede i Nu loko kahi i noho ai." O ka mea maopopo loa, o Fiki ka mea nana i hoouna i kela kelekalapa, aole hoi o Nina, no ka mea o ka hana a ka poe kolohe, o ia no ko lakou haawi ana na kekahi wahine e kakau i na manao, alaila e haawi ana oia na kekahi kane, e kakau mai i kana kelekalapa. Heaha mai ana la ka Pilipo Rede mea e hana ai no keia mau mea, ke lohe aku oia?

            Me he mea la nae, ma ka nana iho a ua o Tede, o kela kekahi o na huaka'i kaahele loihi loa ana i kau ai maluna o kekahi kaahi, a i hakalia no a hoea ke kaa ma ka hale hoolulu ma Nu loka, o kona lalau aku la no ia i kona paiki, a iloko o ka manawa pokole, aia oia ke ku la ma kahi o na ohua e lele aku ai ilalo, no ka mea ua makemake loa oia e hoea koke ake imua o Pilipo Rede i ka manawa kupono, a hoike aku i kana mau mea apau i ike ai imua o kela kapena koa.

            Aia na kaa lehulehu ke kuku mai la ma no aoao o ke alanui, i hakalia no a lele aku ua o Tede mailuna mai o ke kaaahi, o kona holo aku la no ia a kau ana maluna o ke kaa otomobile kokoke loa, me ke kauoha ana aku i kekiakaa e lawe iaia me ka hikiwawe loa no ka hale koa, me kona hooia ana aku i ke kiakaa e haawi no oia i hookahi dala mawaho ae o ka uku maamau o na ohua, in a e kuupau ana oia i ka holo o kona kaa.

            No kekuhihewa o ke kiakaa otomobile ke koa o Tede no kekahi o na puali, a o ke kumu ia o ka makemake loa o kela kauaka opio e hoea koke aku i ka halekoa, a hui pu iho me kela hookahi dala hou ae e loaa aku ana iaia, ua kuupau i'o aku la ke kiakaa i ka holo o kona kaa a iloko o ka manawa pokole loa, us hoea aku la laua no ka halekoa.

            Ua makaukau mua o Tede me ke dala, iloko o kona lima, i kela ku ana iho  no o ke kaa, o kona haawi aku la no ia i ke dala i ke kiakaa, a lele aku lailalo, me ka holo pololei ana aku no kahi e loaa ai o Kapena Rede iaia.

            O kahi nae o ka laki, i ua o Tede e bookokoke mai ana i ka hale koa, oili aku la o Kapena Rede mai loko aku o ka haleaina, o ko laua halawai ae la no ia mawaho, a oiai he pihoihoi ke ano o Tede a Kapena Rede e ike mai la, ia wa i kau mai ai na lima o Kapena Rede maluna o kona mau hoohiwi, a i mai la:

            "Ke ike aku nei au ua hele oe a piha loa me ka pihoihoi e Tede. Aole keia he wahi kupono no kaua e kamailio ai, aka e hoi ae kaua no ko'u keena, o kona lalau mai la no ia i ka lima o Tede a alakai aku la no lona keena."

            Hakalia no ia laua nei o komo aku noloko o ke keena o Kapena Rede, ia wa i huli mai ai ua kapena nei imua o Tede a i mai la: "Eia ihea o Miss Adamu?"

            "O ke Akua hookahi wale no ka mea i maopopo, a no'u nei la, ua pohihihi maoli au i kahi e loaa ai o keia kaikamahine opia," wahi a Tede, me ka pihoihoi.

            "Ke makemake nei au e kamailio mai oe e Tede me ka leo liilii, aole he pono, e loaa aku ka ike i ka poe e noho ana maanei i keia hana nui mawaena o kaua. O ka'u wale no i makemake ai e ike, ihea oia i hele aku ai, a owai pu me ai?"

            "Ma ke kakahiaka nui o nehinei kona haalele ana aku i ke kulanakauhale o Manakeka, maluna o ke kaaahi mua loa o ka haalele ana aku i kela wahi, a o ka mea kapaianaha, aole oia i kuai i kekahi tikiki ma ka hale hoolulu, he mea nae keia e haawi mai ana ia kaua i kekahi ike, aole mamuli o ka manao ponoi iho o kela kakamahine, i haalele ai oia ia. Manakeka, aka mamuli o ka makemake o kekahi mea okoa a o kela mea ka i kuai i tikiki nona."

            "Ina o kena iho la ka mea oiaio, alaila, ua hoohuoi anei oe i kekahi mea, a o ua mea la, ka i makemake e kaawale aku o Miss Adamu mai Manakeka mai?"

            "Ae, ua loaa ia'u ka manao hoohuoi, o Kalani Fiki ka mea nana i hoouna aku i kela kaikamahine no Bosetona."

"He mau hooiaio anei kekahi ma kou aoao, e hiki ai ke kau aku na ahewa ana maluna o kela kanaka?"

"Pehea na mea e pili ana i ke kelekalapa, ua loaa mai anei kekahi ike ia oe?"

            "E hoakaka aku ana au ia oe i na mea apau, a nau ia e ike iho i ke ano o na mea i hanaia a i hoolalaia e ka mea kolohe. Oiai no au e hiamoe ana maloko o ko'u rumi, ua hoalaia ae la au e kekahi o na keiki elele o ka hokele, me ka haawi ana mai i kekahi kelekapala ia'u, i kakauinoaia me kou ino. Maloko o kela kelekalapa e kauoha ae ana ia ia'u e holo mai au no ka hui pu ana me oe maloko o ka Hale Paka, ma Bosetona.

            "Aole i maopopo mua ia'u, ua hala mai oe no Nu loka nei, me kuu manao no aia oe maloko o ka hokele; aka nae ua hoonua okoa aku la au i kela keiki, e ninau i ke kupakako o ka hokele, a i ka huli hoi ana mai okelakeiki, akahi no a loaa mai ka ike ia'u, eia ka ua hala kahiko mai oe ma kekahi manawa o kela po."

            "No ko'u manaoio oa, o oe maoli no ka mea nana i hoouna ae i kela kelekalapa, o ko'u haalele koke aku la no ia ia Manakeka, a holo mai la no Bosetona, me ka hoi ana aku maloko o ka Hale Paka, e kakali ai ia oe. Ua kakali au ma kela la ahiki i ka po ana, pela hoi mai kela po ahiki i ke ao ana ae ma kekahi la mai, aole ou wahi mea a hoea ae, mai hoomau no paha au i ke kakali ana ia oe malaila, o ka hoea wale ana ae no o kau kelekalapa, i hoounaia mai ia'u, mai Manakeka mai, a iloko o ko'u kahaha, ike iho la au, eia ka oe i Nu loka nei.

            "Ua hoi hou aku la au no Manakeka ma ke kaaahi o kela kakahiaka, a huli aku la ia Miss Adamu, me ka loaa ole ia'u, elike me ka'u i hoakaka mai ai ia oe maloko o ka'u kelekalapa. No ko'u ike aole he waiwai o ko'u noho hou ana aku ma Manakeka,, ua lau hou mai la au maluna o ke kaaahi no Nu Ioka nei, no ke kukakuka pu ana me oe no na mea pono e hana ak uai i wahi e loaa hou ai o Miss Adamu ia kaua.

            I ka hoea ana mai nae o ke kaaahi ma Bosetona, ua loaa he manawa nui kupono ia'u e noho iki ai malaila, mamua o ka hoomau ana mai o ka holo ana o ke kaaahi no keia kulanakauhale, nolaila ua hoolimalima okoa aku la au i kekahi makaikiu, no ka hookolo ana mahope o ka meheu o Miss Adamu. Ua hele pu aku au ma ke keena kelekalapa, a mailaila i loaa mai ai kekahi ike, he wahine ka mea nana i hoouna ae i ke kelekalapa i'u, ole hoi he kne."

            "In he wahine ka mea nana i hoouna aku i ke kelekalapa kolohe ia oe, alaila, pehea oe i manao ai, he luleana ko Kalani Fiki ma keia hana kolohe?"

            "Auhea oe e kuu kapena maikai. He hana maalahi loa nau, mamuli o kau oihana, ke koho ana aku i ke kulana o kou mau enemi, i ka wa o ka hoouka kaua, aka ma na hana o keia ano o kaua e kamailio nei, e hoike aku ana au imua ou, ua oi aku ko'u makaukau ma ia hana mamua ou. Ke hoomanao nei oe e Kapena Rede, no elua wale no mau mea, i makemake loa, e kaawale aku o Miss Adamu mai Manakeka mai, o ua mau mea la, oia no o Kalani Fiki ame Nina Hilakona."

            "Ke manzo nei au, ua opulepuleia oe e Tede, i manao ai, e owili mai ia Nina Hilakona, iloko o keia hana. Aole anei ou ke, aia iloko o Nina Hilakona na manao makee no kela kaikamahine, elike me ko kaua makee maluna one?"

            "Eia no au me ko'u mau manao maikai apau e kuu kapena, a i hoike aku no au ia oe i'ka mea oiaio ea, aole he manawa e ae i e ae i loaa ai ka manao maikai elike me keia. E hoolohe mai oe i kahi i lilo ai o Nina Hilakona i meapaahana no Kalani Fiki:

            "Pehea ka uahoa ame ke kuoo o kekahi kanaka, e lilo ana ia kuoo i mea ole mamauli o na hana maalea a kekahi wahine opio, pela iho la kou ano e Kapena Rede, imua o Nina Hilakona. Ua hoikeike mai kela wahine i kona mau ano maikai he nui imua ou, me ka manao, pela wale no e hilinai aku ai oe maluna on a, ma ke ano he hoaloha oiaio loa oia no kela kaikamahine."

            "Ma ia wahi e Tede, ke manao nei au, ua kuhihewa loa oe, a ke palua aku nei ka'u olelo ana, aole loa o Nina Hilakona, i lihi launa aku iloko o ka hana, nana i kono mai ia Miss Adamu, e haalele aku ia Manakeka."

            "Aole loa au e haawipio aku ana imua ou e kuu kapena maikai," wahi a Tede me ka luliluli ana ae o kona poo. "O ko'u manaoio maoli ea, o Nina Hilakona ka mea nana i hoouna ae i kela kelekalapa ia'u, no ka mea ma na hana kolohe apau e lawelaweia ana e kekahi kanaka, aole oia i makemake e ikeia mai oia, aka e haawi ana oia na kekahi wahine e kakau i ka manao o ke kelekalapa, a na kela wahine e hoouna mai i ka mea i makemakeia ai e loaa aku kela kelekalapa."

            Minoaka iho la Kapena Rede no ka lohe ana mai i na hoakaka a Tede no kana mea i manao ai, no Nina Hilakona, a o ia ka ua kapena nei o ka pane ana mai:

            "Iloko o ke kupilikii o keia kumuhana a kaua e kamailio nei e Tede, ua lilo kau mau hoakaka i mea hookahaha mai i ko'u manao; me ko'u makemake ole ia oe, e hoohuikau wale aku i ka inoa o Nina Hilakona, me na hana i pili ia Miss Adamu. O ko'u manao maoli ea, aole oe e hoopuka hou i ka inoa o Nina Hilakona, ma ke ano ua lilo oia i meapaahana na Kalani Fiki."

            Aole a Tede pane no kela mau olelo a Kapena Rede, aia nae iloko on a, ka manao paa, ua pololei kana mau mea apau i koho ai: Ke nana la o Kapena Rede iwaho o ka puka aniani no kekahi mau minuke, me ko laua noho hamau loa a i ua kapena nei no paha ka maopopo kekahi mea, akahi no oia a kamailio hou ae:

            "O keia kekahi o na kumuhana ano nui loa i ko'u noonoo, no ka mea eia au ma keia wahi ke noho nei, me ka paa o na lima ame na wawae i ka hauhoaia i ke kaula, e hiki ole ai ia'u ke haawi aku i na kokua ana no ka pono o Miss Adamu. He manawa wale no no'u e kauohaia mai ai e hooko aku i ka'u hana ma ke ano he kapena koa, nolaila ua hiki ole loa ia'u ke lawelawe i kekahi hana mawahi ae o na hana i pili loa i ka oihana koa. Ua lohe aku nei au i kou olelo ana mai nei, ua waiho aku oe i ka hana iloko o ka lima o ka makaikiu, pela anei?"

            "Ae ua waiho aku au i na hana apau iloko o kona lima."

            "Ina he mau mea kekahi e loaa ana iaia, ihea oia e hoike mai ai ia oe?"

            "E hoi aku ana au maloko o ka hokele ma ke alanui elima e noho ai, a i kela hokele oia e hoouna ae ai i ka lohe ia'u."

            Ua hoea mua ae nei anei oe no kela hokele, e ninau ai, in a he kelekalapa kekahi i hoounaia mai ia oe e ka makaikiu?"

            "Aole, ua holo pololei loa mai nei no au no ka halekoa nei no ka hui pu ana me oe, aia au a haalele iho i ka halekoa nei, ia wa au e hoi aku ai no kela hokele."

            "Ina pela, e hoouna ae au i kekahi elele, e hele koke i ka hokele i keia manawa, in a paha he kelekalapa kekahi i hoounaia mai nau e kakali mai la ma kela hokele," o ke kaomi ana aku la no ia o Kapena Rede i ka bele kahea, aole no hoi i ema iho, ku ana no kekahi o na koa kiai, a o ia kana o ka i ana aku:

            "Ke makemake nei au e hele oe no ka hokele ma ke alanui elima, a ninau aku, in a paha he mau leka kekahi na'u, a i ole he kelekalapa paha ma ko'u inoa, a ma ka inoa pu o Tede Dougala, a e huli hoi mai me ka awiwi loa!"

            Hakalia no a pau ka hoakaka ana a Kapena Rede imua o ke koa kiai, o ka pii ae la no ia o ka lima akau o ua koa nei iluna, a kaha aku ka heke, no ka hooko ana i kana kauoha, a i ka noho kokoolua ana iho o laua nei maloko o kela keena, ia wa i kamailio hou aku ai o Kapena Rede, i ka i ana aku ia Tede:

            "He oi aku ka hikiwawe o ka loaa mai ia kaua o kekahi pane, ma o keia koa la, mamua o ka hoouna na aku i kekahi elele, a in a aole he mau leka, a he kelekalapa paha, i hoounaia aae ma kela hokele, alaila e hoouna aku kaua i kekahi kelekalapa i ka makaikiu ma Bosetona, no ka ninau ana aku, i kana mea i ike. Aole keia he wahi hana uuku, aka he mea pono e loaa ia kaua ka ike no Miss Adamu iloko o ka hora hookahi mai keia manawa aku."

            Ua hoomau ua mau kanaka nei i ke kamailio ana, ahiki wale no i ka hoea hou ana mai o ke koa, aia hoi ma ka helehelena o Kapena Rede, e hoike okoa mai ana i kona ano pihoihoi, no kona akenui loa, e ike i ka hopena o Miss Adamu, a o ia kana o ka ninau ana mai i ke koa:

            "E hoike mai no ka holomua o kau huaka'i i hele aku nei!"

            "He hookah wake no kelekalapa i loaa aku nei ia'u, na Tede Dougala, aole he leka nau a i ole nana paha." wahi a ke koa, me ka haawi ana mai i ke kalakalapa ia Tede.

            I ka pau ana no o ka hoakaka ana mai a kela koa no kaua huakai, haawi mai la i ke aloha ia Kapena Rede, a hele aku la iwaho, oiai hoi o Tede i uhae koke ae ai i ka wahi leka, a heluhelu iho la i na manao maloko.

            He kelekalapa kela i hoounaia mai e ka makaikiu ana o ka hoolimalima ana ma Bosetona, a penei iho na mea i hoikeia mai e ka makaikia:

            "O ka lede opio e huliia nei, ua hoea mai oia no ka hale hoolulu kaaahi, a malaila i halawai pu ai me kekahi lede aoo. Ua kau pu aku kaua maluna o kekahi kaapio, a holo aku la no ka Hale Putana, malaila i komo mai ai i kekahi lole nani, me ke kau hou ana maluna o kekahi kaa okoa aku a holo like mai la kela mau lede no ka hale hoolulu kaaahi, malaila i kau hookahi aku ai ka lede opio maluna o ke kaaahi no ke kulanakauhale o Nu Ioka."

 

MOKUNA XXVII

 

            No kekahi manawa loihi mahope iho o ka heluhelu ana ae a Tede i ka manao o ke kelekalapa me ka leo nui, aole e hiki i kekahi o kaua ke pane ae he hookahi huaolelo, no ka mea ua hoopohihihi maoli ia aku ko laua noonoo, no na mea a ma makaikia i hoakaka mai ai, aka, ua kaa nae ma ka aoao o Tede ka pane mua ana ku:

            "Heaha kou manao e kuu kapena maikai, no keia kelekalapa a ka makaikiu i hoouna mai nei, no kana mau mea i ike, e pili ana no Miss Adamu?"

            Aia ka Kapena Rede nana ana iwaho o ka puka aniani i keia manawa, a o ia nae kana i pane mai ai:

            "Aole he maopopo ia'u o ka mea e pane aku ai, koe wa'e no keia, malia paha, ua pulapuia mai kaua e Miss Adamu!"

            "Aole loa o'u manao, he kaikamahine kekahi mawaho ae o Miss Adamu i oi aku kona hoopono ame ka oiaio elike me keia, a o ia ka'u e olelo aku nei ia oe, aole loa kaua i pulapuia mai e kela kaikamahine, aka o ua kaikamahine loka i pulapuia aku e ka poe kolohe."

            "Ua pololei oe e Tede e kamailio mai nei," me ke ku okoa ana ae o Kapena Rede iluna, a hele holoholo ae la maloko o kela keena, a iaia i hoi mai ai a ku pono aku la mamua o Tede, ia wa i kamailio mai ai:

            "Ke ice nei au i ka hewa loa o na olelo a'u i hoopuka ae nei no Miss Adamu, a ke ike pu nei no hoiau, ika hoea ana mai o keia pilikia, mamuli o ko'u hoike mua ole ana aku ia oe, no ko'u holo mai i Nu Ioka nei, ma kela po. Mamauii o ka hoounaia ana aku i kekahi kelekalapa apuhi ia oe he hoike oiaio loa ia, no kekahi mau hana kolohe, i hoolalaia no kekahi manawa loihi, e hoohoka mai ia kaua, a e hookau aku hoi kekahi poino maluna o Miss Adamu.

            "He hookahi nae mea nana i hookahala loa mai i ko'u manao, o ia no kona hooko ole ana i na mea a'u i kakau ai maloko o kekahi leka a'u o ka haawi ana aku ia Robaka," aole nae i pau aku kana mau mea i makemake ai e hoakaka mai inua o Tede, noho iho la oia ilalo, a hoomaka aku la e kakau i kekahi kelekalapa no ka hoouna ana aku i kona kanaka e noho mai la ma ka hokele ma Manakeka, oia o Robaka, a o keia kana o ke kakau ana iho:

            "E hoouna koke mai i na lio, maluna o ke kaaahi mua loa a haalele aku ana ia Manakeka, mahope iho o ka loaa ana aku o keia kelekalapa ia oe. E haawi aku i ke kauoha i na kanaka o kuu moku heihei, e huli hoi mai no Nu Ioka me ka hakalia ole. Ke makemake pu nei au ia oe, e kau mai maluna o ke kaaahi me ka noho hou ole aku i hookahi la i koe."

            I ka paa ana o ke kelekalapa i ke kakau, haawi mai la o Kapena Rede ia Tede no ka heluhelu ana,oiai hoi ua kapena nei i hookani aku ai i ka bele kahea, a i ka hoea ana mai o kekahi o na koa kiai, ua haawiia aku la kela kelekalapa iaia, no ka lawe ana i ka hale kelekalapa, a hoonua aku i kona kanaka ma Manakeka.

            "He hookahi wale no manaolana a'u e kau aku nei, o ia no ka hoea mai o Robaka, malia e hiki ana iaia ke hoakaka mai ai kaua, in a ua halawai pu oia me Miss Adamu, ma ke kakahiaka ana ae, o ka la a'u i haalele aku ai ia Manakeka.

            "Ua kakau au i kekahi leka a haawi aku ia Robaka, no ka lawe ana aku a hawi'ia Magarita. Aole loa o'u makemake e hoea hou no Manakeka e noho ma la ea?"

            "Ae, aia no o Kalani Fiki ma Manakeka kahi i noho ai."

            "Ina pela, alaila malia paha o kela kanaka o ke koi ana aku iaia, e holo mahuka pu laua mai Manakeka aku, a Miss Adamu o ka hoike ana mai ia'u ma kela manawa o ko maua halawai mua loa ana, oia ka mea nana kela hana kolohe maluna ona?"

            Luliuli ae la ke poo o Tede, a i aku la: "No'u iho, ua paa loa ko'u manao o Kalani Fiki maoli no ke kanaka nana keia mau hana apau, aole he mea okoa aku, eia nae aole e hikiia'u ke waiho aku i na hooiaio ana imua ou, no kona pili i'o i ka hewa. He hookahi a'u mea i ike no'u iho, aole loa o'u hoihoi iki i kela kanaka, he kou aku kona piha i ke akamai, ka maalea ame ka wahawai. Heaha hou ae kau mea i manao ai, maluna o keia kumuhana?"

            "Eia ko'u manao, e hele hou oe e hoolimalima i makaikiu, ua ike au i kekahi makaikiu akamai loa ma keia kulanakauhale, a ua hiki ia'u ke kuhikuhi aku i kona wahi e loaa ai ia oe e Tede."

Alaila ke makemake nei anei oe e hele koke au e hoolunalima i kela makaikia i keia wa:

            "Ae, aole a kaua hoololohi hou ana iho i koe. He hana hiki no keia ia'u ke hele kino ana aku e hui pu me kela makaikia, eia nae, he nui ka'u mau hana, a o oe hoi o kaua ka mea kaawale. He manawa wale no e hoea mai ai ke kauoha, no ko'u nee ana aku imua me ko'u pualikoa, pela iho la i hiki ole ai ia'u ke kokua aku ia oe e Tede ma keia hana nui."

            Lalau aku la o Tede i kona papale, no ka hoomakaukau ana e hele aku e hui pu me kekahi makikiu hou ma Nu Ioka, me ka ninau hou ana mai nae ia Kapena Rede:

            "Ua manao anei oe, he mea maikai na'u ke kelekalapa ana aku i Bosetona no kekahi mau hoakaka, no ke ano o ka lole o Miss Adamu, ma kona manawa i haalele aku ai ia Bosetona?"

            "Aole no he hewa o kena noonoo ou, aka e hoakaka aku nae oe i kau mau mea apau i manao ai imua o ka makaikiu, oa oia ka i maopopo i na mea e holopono ai kana hana."

            Oiai aohe he mea loaa ia laua ma ka noke ana aku i ke kamailio, o ka haawi ae la no ia o ke aloha hope mawaena o Tede ame Kapena Rede, a hele aku la ke kanaka opio, no ka hooko ana i kana hana, ma ka hui kino ana aku me ka makaikiu.

Ma kela haalele ana iho ia Kapena Rede, ua hele pololei loa aku la o Tede no ke keena kelekalpa, a hoouna aku ia i ke kelekalapa i ka makaikiu o Bosetona, aole no hoi oia i haalele iho i kela keena ahiki i ka loaa ana mai o ka pane, akahi no oia a hele aku e hui pu me ka makaikiu o Nu Ioka. Aole maloko o kona keena kela makaikiu ma ka manawa i hoea aku ai o Tede, he hapaha hora paha kona, kakali ana, ua hoea mai la ua makaikiu nei, me ko laua hoohala ana he hapalua hora, ma ka hoakaka ana aku o Tede i ka mooleio piha e pili ana no ka nalowale ana o Miss Adamu mai Manakeka aku.

            I ka waihoia ana aku o ka hana iloko o ka lima o ka makaikiu, ua hoi pololei loa aku la o Tede no konahokele, a ma kela po ana iho, akahi no a loaa he moe maikai ana iaia, a i ke ao ana ae ma kekahi la mai, aole he mea nui e ae iloko o ka noonoo o Tede, o ke ake wale no e loaa mai kekahi ike, no kahi i noho ai o Magarita.

            He elua ana mau manawa o ka hele ana aku e hui pu me ka makaikiu, o ka mea i loaa mai iaia, aole loa i loaa aku i kela makikiu kekahi wahi moali, no kahi i noho ai o Magarita, a no kona molowa i ke kakali, o ka lohe mai i kekahi nuhou e hoohouoliia mai ai kona manao, ua hele okoa mai la oia no ka ike ana ia Kapena Rede.

            O kona hoea ana aku no nae ia, aole i loihi kana kamailio pu ana me ua kapena koa nei, ia wa i komo mai ai kekahi koa kiai, hoike mai la ia Kapena Rede, no ka hoea ana mai o kana kauwa mai Manakeka mai. No ke ake loa o ke kapena e ike i kana kauwa i haawi aku aku ai oia i ke kauoha i ke koa kiai e hele aku e hoike ia Robaka, uamakemake loa ia oia, a oiai e kakali ana laua o ka hoea mai Robaka, ua nee aku lao Tede a noho malalo o kekahi puka aniani, i hiki ai iaia ke nana mai, a ke hoolohe mai hoi i na mea e kamailioia ana manawaena o Kapena Rede ame kana kauwa.

            I ka wa i komo mai ai o Robaka iloko, ua kunou wale mai la no o Tede iaia, me ka pane ole mai he hookahi huaolelo, dme ka nana pu ana aku no hoi maluna o Kapena Rede, o kana mea nae e hoomaopopo mai la, o ia ke ano kukule iloko o Robaka, aole hoi elike me ke ano o no kauwa maikai a hoopono, he mohala maikai ka lakou nana ana aku maluna o ko lakou mau haku, no keia kauwa nae, aia wale no kona mai maka ilalo kahi i nana ai, nolaila hooholo iho la ua o Tede, e hakilo pono loa ana oia i keia kauwa me kona hoohuoi, ua komo pu oia, iloko o ka hana e kokua aku ana, i ka mea kolohe, ma ka imi i wahi e kaawale ai o Miss Adamu mai Manakeka aku.

            "Auhea oe e Robaka, ma kela manawa a'u i haalele aku ai ia Mankeka, ua waiho aku au i kekahi leka malalo o kou malu, na Miss Adamu; ua haawi aku anei oe i kela leka iaia?"

"Alaila ua loaa aku no anei kela kaikamahine ia oe ma kona home, i kou wa i haawi aku ai i ka leka iaia?"

"Ae, ma ka hale no oia kahi i noho ai, i ko'u wa i haawi aku ai i kela leka."

            "Ua maopopo no anei ia oe, ua haalele aku o Miss Adamu ia Manakeka?"

            No kela ninau a Kapena Rede, ke onioni wale la no o Robaka i o a ia nei me ka leha ana aku o kana nana ana maluna o kona haku, a nana iho ana iluna o ka papahele, a oia kana oa pane ana aku:

            "Aole he mea i maopopo iki ia'u, in a paha ua haulele aku o Miss adamu ia Manakeka, aole paha; o ka'u wale no i ike, ma kela wa a'u o ka hoea ana aku no kona home me kela au i kakau ai."

            No kekahi manawa aole i ninau hou mai o Kapena Rede i kana kauwa, aka nae, ke ike mai ia oia, ua okoa loa ko Robaka ano mai kona mau ano i kamaaina iaia, a o ia ka ua o Kapena Rede o ka i hou ana mai:

            "Auhea oe e Robaka, ua loaa anei oe i kekahi pilikia?"

            "Aole he pilikia iki i loaa ia'u, he o ia mau no ko'u mau ano apau, elike me kau i kamaaina ai ia'u."

            "Ina hoi ha aole he pilikia i loaa ia oe e Robaka, alaila heaha ke kumu o kou nana pono ole ana mai ia'u, i kou wa e pane mai ai i ka'u mau ninau, elike me ka'u i kamaaina ai ia oe? Aia anei kekahi mea au i maka'u ai e Robaka ia'u?"

            Alawa ino mai la ka nana ana a Robaka ia Kapena Rede, me ka haikea ana ae hoi o kona mau papalina, elike me ke ano mau o ka poe i ike i ko lakou hewa, a wikiwiki aku la i ka pane ana:

            "Heaha auanei ka'u mea e maka'u ai ia oe e kuu haku?" wahi ana me ka leo ana haalulu?"

            "Aole a'u mea i maopopo, koe wale no keia, pehea ke koa ame ka maka'u ole o kekahi kanaka iloko on a, in a ua hana oia i kekahi hewa, ke koi hou mai la kona lunaikehala e hoike oia ke mea oiaio, a no kona huna ana i kela hewa, pela i hoanaoeia ae ai kona mau ano."

            Kulou hou iho la ke poo o Robaka ilalo, me ke kuwakuwai ana o kona mau wawae i ka papahele, a i mai la:

            "Aoel he maopopo iki ia'u o ke ano o kau mau olelo e kamailio mai nei."

            Nohoh pono ae la o Kapena Rede maluna o kona noho, aia hoi kona mau lima a elua ke kalele la ma ka aoao o ka noho, me he mea la, e hoomakaukau ae ana oia e ku iluna, a pane mai la:

            "Ke manzo nei au, aole oe i haawi aku i kela leka a'u i waiho aku ai ia oe, no ka lawe ana imua o Miss Adamu."

            No kela pane, i ku okoa ae ai o Kapena Rede iluna, me ka huli papu ana mai imua o Robaka, a i hou mai la:

(Aole i pau)