Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVIII, Number 33, 13 August 1920 — Page 6

Page PDF (1.57 MB)

This text was transcribed by:  Maryann Acker
This work is dedicated to:  Shelley Foster, you're a great friend

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

6          NUPEPA KUOKOA, HONOLULU, T. H., POALIMA, AUGATE 13, 1920.

 

Elese, ka U’i Nohea i Liliia

A I OLE

Ka Ipo Aloha a ke Kanaka Waiwai

 

            Nau iho la ko Mokana mau ku’i no nei mau olelo a Hale me ka piha i ka huhu, aka i mea e holopono ai kana papa hana o ka hoolala ana. uumi wale iho la no oia i kona inaina me ka hoao mau e hoohaahaa mai iaia iho imua o ke kanaka opio ahiki i ka manawa kupono ana e hoohana aku ai i kana hana. nolaila. Akaaka wale mai lo no oia me ka namunamu ana iho:

            “E Hale aohe waiwai o kou kamailio ana mai ia mea ia’u. He wahine mare aku ana paha o Miss Beranadona mau a i ole he ipo hooheno wale ana no paha. he mea huna ia ia’u. E pono oe e ike mai ia mea. A ina aole au e hui pu aku ana me kau i hooholo ai me ka hikiwawe ame ka noonoo mua ole o ke kumu mai no o ia malia no ko’u ike mua i a imea e pili ana i ka hopena au i ike ole ai hou iho.”

            No ka oluolu loa o ia mau olelo a Mokana o ke kamailio ana mai ua mihi iho ia o Hale i kona kamako loa ma ke kamailio ana aku me ka hikiwawe ame ke oolea loa. No ia ike ana iho ana ae aku la oia e hele laua me Mokana noloko o ka rumi ma-lu o Mokana, oiai nae ua hoike mua aku oia ia Mokana aole ona makemake e kamailio hou maluna o kekahi mea e pili ana ia Miss Berenadona.

            Ia laua i komo aku ai a noho like iho la ilalo. alaila ninau mai la o Mokana:

            “Ea. ua noono no anei oe i ka ko makuakane mea e kamailio mai ana ai oe. e Hale?”

            “O ka’u i manao ai e ku-e mai ana oia i ko’u manao. O kana i makemake ai o ia kuu mare aku ia Mabela Harisona, aka nae e olelo aku ana au iaia. aole hiki ia’u ke mare ia Mabela me kuu aloha ole iaia.

            “A pehea malia e olelo mai ana oia aole hiki ia oe ke ola maluna o ke aloha wale no. Ma kekahi olelo ana ae malia e kamailio mai ana oia ia oe ina no kou mare nei i kekahi kaikamahine hana oloko nei o keia halekuai, nau ponoi e hoolako nona ma na mea apau e pono ai oia me kona haawi ole i kekahi kokua ia oe.”

            Alaila nui iho la ko Hale hanu no nei hoakaka a Mokana nana e huli ponoi ke ola ame na mea apau e pono ai kana wahine. me ka loaa ole mai o kekahi kokua mai ka makuakane mai. oia paha ko Mokana manao maoli; iloko o kona mau la apau o ke ola ana aohe ana manawa i lawelawe ai i kekahi hana nona iho, ua a’oia oia e nana mau aku imua no ka ili mai o ka waiwai nui o kona makuakane maluna ona.

            “Aole paha oia e lokoino loa ana ia’u elike me ia au i hoakaka mai la e Mokana a no ka mea, owau hookahi wale no kana keiki a ua nui no hoi kona aloha ia’u e hiki ole ai iaia ke hana mai i kekahi hana lokoino loa elike me ia au i hoakaka mai la. Eia hou o Elese ke ano o ke kaikamahine kupono e lilo ai i mea aloha nana; ina no kona ae mai e mare au o Elese ka’u wahine e lilo ana oia i mea nui ia Elese. A e ike ana no oia he wahine kupono loa o Elese na’u.”

            “E Hale o kou manao kau i ike, aka no ko makuakane, ua paa loa kona manao o Mabela kau wahine, no ke kumu, he kaikamahine u’i o Mabela. e haaheo iho ai no kekahi kanaka ke mare o kana wahine ia. a o ka lua. e haaheo iho ai no kekahi kanaka ke mare o kana wahine ia. a o ka lua. e lilo ana oe i poo no ka pui a Harisona & Co. Pehea keia la i kou manao? Eia hou ma ka nana aku aia iloko ou ka manao akenui e lilo i poo no ka hui aole anei?”

            “O ina he hapa kuleana wale no ke loaa mai ai’u. ua lawa iho la no ia i kuu manao.” i pane aku ai o Hale me ka pokole loa.

            “A eia hou. ua hana oe ia Mabela a aloha loa oia ia oe. Ua ike oe me ka maopopo loa ua aloha oia ia oe a ua lilo oe i mea nana e hoomanao mau ai, me he mea la he akua oe iaia a o oe kana mea e hoomana mau ia i na manawa apau.”

            “Ke ike ole nei au ia aloha ana mai ona ia’u; a ina ua ike au ia aloha ona. aole no’u ia hewa. aka nona no. me kuu nei ole aku iaia e aloha mai ia’u.” wahi a ka Hale pane, oiai nae ke ike la no oia i ka pololei o ka Mokana mau mea e kamailio mai la iaia. “No’u iho. aohe o’u aloha iaia. he oki loa: he kaikamahine huhu ino oia a he pupule mamuli o ka piha i ka manao lili a’u no e ike e nei i nei manawa, ina no ko’u mare nei me ia aole loa e loaa iki ana ka noho hauoli ana mawaena o maua a o ka ukali maopopo mahope mai o ia he hoopii okimare he mea na’u e hilahila e nei i nei manawa.”

            “He oiaio ke hooia pu aku nei au imua ou he kaikamahine hookiekie a haakei oia aka aole paha ia oe e Hale, ina no ko olua mare nei. Eia hou o ka manao koho oiaio aole ia mawaena o Miss Beranadona ame Mabela aka aia mawaena o ka mea waiwai ame ka mea ilihune; no ka mea. ua maopopo loa ia’u ua kalele loa ka noonoo o ko makuakane maluna o kou mare me Mabela Harisona, a ina no kou hoohoka aku i kona manao e hoole mai ana oia ia oe aole he keiki nana. O keia ka’u koho aku i kona manao.”

            Pinana ae la ko Hale lehelehe me ka piha loa i ka hoowahawaha. Ua manaoio loa oia no ka hiki iaia ke hoakaka aku i kona manao e oluolu mai ai kona ike i ke ano o kona makuakena mamua o ko Mokana ike nona.

            “Ina aole oia e haawi mai ana i kekahi pomaikai no’u aohe no a’u nana ana aku no ia mea. aia ia i kona manao.” wahi a ka Hale pane. “Mahope au o ka’u mea i makemake a i koho ai ahiki i ka hookoia ana.” alaila ku ae la oia iluna no ka haalele ana iho ia rumi.

            “E Hale e oluolu oe e noho iki mai a e hoolohe mai i ka’u mau mea i manao ai e hoakaka aku ia oe.” i papa mai ai a Mokana. me ka hele ae la o kona helehelena a haikea. “E ae mai ia’u e noi aku i kau noonoo akahele ana a nau e hooholo nou iho. E noonoo iho oe i ka like ole okou kulana kiekie me k kela kaikamahine ay e makemake kuhihe wa nei. E noonoo iho oe i ka ko mau hoaloha e noonoo a e kamailio mai ana nou. Pehea la e hiki ai ia oe ke nana aku ia lakou me ka paweo ole ou mau maka?”

            O e Mr. Mokana. aohe waiwai o kou hoopau wale ana i kou aho no kena mau mea au e kamailio mai nei: ua hooholo au i kuu manao a ua paa ia manao no ka hooko aku; ina e ae mai ana o Elese e lilo i wahine na’u. e mare aku ana au iaia. Aole hiki ai’u ke ola me kona lilo ole mai na’u.”

            Ma keia manawa a ua o Hale e kamailio ana aia oia ma kahi o ka puka kahi i ku ai a e paa ana kona lima i ke pani-pula; na ku ae o Mokana a ua hele mai a pili iaia a e ku mai ana kekahi lima ona maluna o ka lima o ua o Hale, ia Hale i huli aku ai e nana i na maka o Mokana ke ike aku la oia i ka hulili o kona mau maka e hoike ana i ka mea oiaio iloko o kona puuwai.

            “E Hale. e noi aku ana au ia oe e hele aku imua o ko makuakane a hoike aku iaia i kou manao. elike me ia au i hoakaka mai nei imua o’u. He noi keia a’u e waiho aku nei imua ou no ka mea ke ike nei au aole loa oe e kala ana oa oe iho ina no kou hana ole pela. E ae mai ana anei oe e hele aku imua ona i nei manawa?”

            “Heaha iho la ke kumu ame ka pilikia nui au e hookikina mai nei ia’u e hele koke aku imua o kuu makuakane a hoike aku iaia i ko’u manao. e Mr. Mokana?” i ninak aku ai o Hale.

            “Aole hiki ia’u ke hoike aku ia oe ia mea i nei manawa. ina no kou hele aku e lohe mai ana no oe i na mea apau mai ko makuakane mai; ina he wahi aloha iki kekahi iloko ou no ko makuakane. ke noi hou aku nei au ia oe e hele koke. aku oe imua ona a hoike aku iaia i kou manao ame kau mea e hana aku ana. He maka’u anei oe i ka hele aku imua ona? Aohe au kumu e maka’u iho ai. o kou makuakane ia a he mea pono e lohe aku oia i kou manao i nei manawa.”

            No ko Hale makemake ole e hele koke aku e hui me kona makuakane ia manawa a e hoike aku i kona manao imua ona. hoopinana ae la oia i kona lehelehe me ka hoowahawaha loa a pane aku la:

            “Ua maopopo no ia oe aole o’u maka’u iaia. E hele aku ana au imua ona a hoike aku i ko’u manao iaia. Ae. Ke manao nei au oia ka hana maikai loa. Aka mai manao iho nae oe e haawipio wale aku ana au ia’u mai iaia mai, a i ole kekahi kokua paha, aole. No ko Elese pono. ua aa loa au e paio aku me ka nele ame ka hune o ke ola ana iloko o na hakoko ikaika ana no na mea e pono ai keia ola ana.”

            O ko Hale oili aku la no ia mai ka rumi aku o ka lunahoohana Mokana me na manao like ole e hana la iloko ona. no ka pii ana aku no ka rumi maluna kahi a kona makuakane e noho mai ana.

            O ko Mr. Harisona haalele ana iho no ia ia rumi. a ia Hale i komo aku ai o ka makuakane wale no ke noho mai ana. Aohe o Hale i hoohakalia i ka hoike ana aku i kona manao. iaia no a noho pono iho iluna o ka noho ua huli koke aku la oia i ka mea e kau ana i kona umauma, i ka i ana aku:

            “E papa. ua hoea mai la au e hui me oe no kuu makemake e lohe a e maopopo aku hoi i kou manao no ka mea e pili ana i kau i hoolala ai no ko’u mare aku me Mabela Harisona. Ua maopopo ia’u ua hooholo oe i kou manao o ka’u wahine ia e mare aku ai. aka e hoike aku au ia oe i keia. aohe o’u aloha a makemake hoi iaia, he kaikamahine hookiekie oia a he lili inoino. au no e ike iho ai aole e loaa ana ka noho oluolu ana mawaena o maua ina o kona mau ano maikai ole ia. mawaho ae o ia e hoike aku au ia oe. e kuu makuakane. he mea okoa ae ka’u i makemke a i aloha ai i nei manawa.”

            He puupuu ikaika loa keia i ku’iia aku la i na maka o Mr. Venona. Nana pono mai la oia i na maka o Hale me ka haikea loa ae o kona helehelena a loihi. a i mai la:

            “E Hale. kuu keike. aole oe i maopopo i kau mea i kamailio mai la; e mare oe me Mabela Harisona e pono ai, a mai hoole mai oe i kuu makemake.”

            “E mare kau au me Mebela Harisona? O, aole; aole loa! Ma keia aupuni ua hiki i kela ame keia kanaka ke mare aku i ka mea ana e makemake ai. Ua hui au me kekahi kaikamahine. he lede opio ka pololei ke olelo ae. a ua haulehia au i ke aloha iaia, he aloha hiki ole ke make iloko o’u ahiki i kuu moe pu ana iloko o ka lua kupapau.

            “He kaikamahine ilihune oia, a ke hana nei no kona pono o ke ola ana. aka nae, he maemae oia. he lede opio hala ole. a he u’i i pakoluia aku mamua o ko Mebela Harisona au e makemake mai nei ia’u e mare aku me ia. E oluolu oe o ka’u wahine ia e mare aku ai, a e lokahi like kaua ma ka manao ma ka hooholo like ana oia ka wahine oi aku o ke kupono na’u mamua o Mebela. kela kaikamahine hookiekie a haakei, aohe ike wale iho i ka poe haahaa a ilihune, no ka paiia ae paha e ka waiwai ame ka hanohano.”

            Ku ae la kona makuakane iluna mai kona noho ae. a iaia i hele mai ai a koke ia Hale ike aku loa oia i kona haalulu. He nui ko Hale aloha i kona makuakane. a lele koke aku la oia e paa mai iaia. Hoomaka aku la o Hale e kamailio. no ka hoakaka ana aku i kona manao. eia nae. papa e mai la ka makuakane me ka i ana mai me ka leo liilii a haalulu:

            “Ua kamailio pu no nae paha oe me ia? Ua hooholoia anei ka hoopalau mawaena o olua?”

            “Aole. e papa.” wahi a Hale i pane aku ai.

            “O. ina pela e hoomaikaiia na lani! Auhea oe. e Hale. kuu keiki a’u i aloha nui ai. aole hookahi a’u mea i hoole aku ai no kau mea i makemake ai: o kuu ola nei he hakaka aloha ia no ka hoolilo ana ia oe i kanaka hauoli maluna o ka ili honua mahope aku o kuu make ana. Ua maopopo ia mea ia oe: aole anei pela?”

            “Ae. he mea oiaio loa ia au i hoike mai la. e papa.”

            “Ae: he mau kaukani o na kaukani dala i hoahuia ma kou inoa i kela ame keia makahiki mai a’u aku aole anei pela?”

            “Ae: he mea oiaio loa ia. e papa.”

            “Ae: o ka’u i makemake ai a e manao mau nei no e hanaia pela. mahope aku o kuu make ana. e haalele iho au ia oe he kanaka waiwai loa. a e lawe pu oe i ke kulana elike me na kanaka waiwai e ae o ke ao. oia manao ke mau nei no me a’u. ina nae e ae mai ana oe me ka oluolu loa e kokua mai ia’u.” wahi a ka makuakane me ka leo haalulu o ka makua i piha i ke aloha keike.

            “E papa, hookahi a’u mea e noi mua aku ia oe. mai hoomare oe ia’u me Mebela Harisona. no keia kumu. ua hoike mua aku nei au i kona mau kee e kupono ole ai oia e lilo i mea aloha a i hoakuka no keia ola ana.”

            “Aole no au e noi aku ana ia oe no ia mea,” i pane mai ai ka makuakane me ka leo haalulu. “aole au e noi aku ana no kona lilo ana he kaikamahine na ka makua waiwai a no ka nui paha o kana dala. hookahi wale no kumu nui. a oia keia, i hoopakeleia ae ai kaua mai ka poino nui mai e kau mai ana maluna o’u.

            “E kuu keiki. ua kakau au a ua hooikaika hoi no kou pono. a ua hiki ole nae e holopono ka’u mea i makemake ai. Mai kuhihewa mai oe i kuu manao e hoakaka aku la. Aole no ke dala, e Hale.” a hooliilii loa iho la oia i kona leo. me ka leha ana ae o kona mau maka ma o a maanei. “he mea i oi aku mamua o ka nele me ka ilihune. E lilo ana ka inoa o Venona, kou makuakane nei i mea hoopaumaeleia. a e lilo aku ana au i pio noloko o ka halepaahao. malaila e make ai me ka hilahila ame ka hoinoia.”

            “O. e papa. he mea oiaio anei ia?”

            “Ae: he mea oiaio loa keia. e Hale. O ka inoa o ka hui ka i hoohanaia e a’u no kekahi hana hoopukapuka. a ua poho nae au ma ia hana ana. I ka manawa e huli pono ia mai ai keia mau hana. ina aole o oe ke poo o ka hui ma o kou mare ana me Mebela Harisona. ehia ka hoi me aloha owau. e hoopiiia mai ana au no ka hewa feloni. No kou pono wale no he Hale i hana ai au i keia. a ina no ka holopono. e noho ana oe iluna o ka waiwai a hala kou mau la o ke ola ana. eia nae aole i holopono. a no ia nele e komo aku ana au iloko o ka pilikia ko’iko’i e ike hou ole ai oe i kuu mau maka. E haalele mai ana anei oe ia’u i nei manawa o kou pilikia. e kuu keiki. Nau ia e noonoo iho,” a hooki iho la ka makuakane i kana kamailio ana me na wai maka e haalele mai ana ma kona mau lihilihi.

            Ma keia manawa eia o Hale mawaena o na mea aloha elua. he aloha okoa ko ka makuakane he aloha pumehana, he aloha okoa no hoi ko ka ipo, he aloha huihu’i. ina hoi e hoole ana oia i ka manao o kona makuakane e ae okoa aku ana oia iaia e noho iloko o ka halepaahao, a malia e nele pu ana oia i na pomaikai apau a kona makuakane i huli ai me ka hoomanawanui nona.

            Ua hiki ole ia Hale ia manawa ke ike i ka mea pono ana e hana ai. ke kahe la ka hou ma kona lae. Hamo ae la oia i ka hou e kakahe iho ana me kona mau lima me he mea la ua maka’u oia no ka naha ae o kona poo, a ke haka pono la kana nana ana maluna o ka helehelena o kona makuakane me ka piha i ke aloha ame ke kaumaha pu.

            A hala paha he minuke o ko laua ku ana me ka hamau. o ka makuakane ka mea mua i pane mai i ke noi ana mai:

            “E Hale. e pane mai, hoike mai i kou manao e kokua ana oe ia’u. a e hoopakele ae ana oe i kou makua nei mailoko ae o keia pilikia nui.” i uwe mai ai ka makuakane.

            “Aole i pane koke aku o Hale a hala kekahi manawa loihi alaila i aku la:

            “Ke ae aku nei au i kou manao. e kuu papa, no keia kumu, he mea loaa wale no ka wahine i ka huliia aku. aka nou. e ka makua. aole. E hele aku ana au e kamailio ia mea ia Mebela Harisona i keia la.”

 

Mokuna VI—Ka Lelo Hokai Elemakule.

 

            Ia Hale i haalele iho ai i ka makuakane aneane oia e maule me ka hikaka oia o ka hele ana aku me he mea la ua loaa i ka ma’i lolo. Ua hakaka oia i ke kaua hahana loa o kona ola ana a ua hulepio. Ua ike iho oia ia manawa ua hoolei aku i ka hauoli o kona ola ana no ka hoopakele ana i ka inoa hanohano o kona makuakane.

            Ma keia manawa ua oi pakela loa ae kona aloha ia Elese mamua o kekahi manawa mamua aku. Ua maopopo iaia o na haawe a ke aloha i kau iho maluna ona oia haawina hookahi ke kau aku ana maluna o Elese, a iloko hoi o ka manawa a laua i ike iho ai i ke kaulike o ko laua mau aloha. oia iho la ka hoi ka manawa e hookaawaleia ai. he  haawina ehaeha loa keia i halawai mai la me ia, o ka nana ae hoi o ka pilikia o kona makuakane.

            “Aole hiki ia’u ke haalele ia Elese.” Wahi ana iaia iho, aka nae iaia i hoopuka ae ai ia mau huaolelo aohe manao ano nui iloko o ia mau huaolelo. Ua hoopuka wale ia ae no ia mau olelo no ka hoike ana i kona ehaeha ame ke poho o kona manaolana.

            Aohe ona manao e hele aku e ike ia Mokana, aka nae, oiai oia e iho mai ana ilalo ma ke alanuipii halawai mai la oia me Mokana ma ke ano ulia, a ma ka manawa a ko Mokana mau maka i kau mai ai i ka ike maluna o ka helehelena o ke kanaka opio ua hiki koke no iaia ke ike iho ua haawipio aku o Hale i kona manao paakiki i ka makuakane. aka i mea nae nona e ike maopopo loa ai i aku la:

            “E Hale,’ wahi ana. ma ke ano o ka leo ana o ka i ana aku. me he mea la e ninau aku ana. pehea mai la?

            Nana mai la o Hale iaia me na maka huhu no kekahi manawa a pane mai la: “Ua maopopo mua no ia oe ka’u mea e lohe mai ana mai ko’u makuakane mai. a i ninau aha ana mai ia au ia’u?”

            “Ae: ua maopopo mua ia’u, e kuu keiki. Ua ike no oe i ko’u hilinai ame ko’u aloha i ko makuakane. O kana meahuna e nalo ia ia’u. Ke hoike aku nei au ia oe i kuu manaoio maoli e pono oe e hoopakele iaia, no ka mea, ina aole pela he kanaka make aku ana oia.”

            “Pela no ka hoi paha. Heaha aku la auanei ka’u mea e ae e hana aku ai o ka hooko wale aku no i kona manao.” Alaila loli ae la ko Hale leo em he mea la ua piha loa oia i ke kaumaha ia manawa. “E Mr. Mokana. heaha ia Elese. ua aloha au iaia me ku uhane a pau ame kuu ikaika, o kuu nele ia Elese he kumu hoopikikia mai ia i kuu ola.”

            “Heaha la hoi auanei kou mea e haalele ai ia Elese. e Hale?” i ninau aku ai o Mokana me ka leo oluolu loa, elike ma ka maikai loa ana e ike ana.

            Hulili ae la na maka o Hale no ka piha loa i ka huhu a i mai la: “E Mr. Mokana. mai kamailio hou mai oe me kela. Aole au e hoolohe hou aku ana i kekahi olelo mai ia oe mai e hoohaahaaia ai o  Elese. He anela oia o ka papa maemae loa. Ina oe e hoakaka hou mai ana i kou manao elike me ia au i hoike mua mai nei, ke hoike aku nei au ia oe o ka hopena loa ia o ko kaua launa hoaloha ana.”

            Ua ikaika loa keia mau olelo a Hale i ko Mokana manao manahu iho la oia i kona lehelehe no ka piha i ka huhu. a kunou mai la kona poo no ka hoohaahaa ana mai ia Hale.

            “Ua pono ia e Hale. e hoopau ko kaua kamailio ana no ia mea i nei manawa. aole au e ku-e aku ana i kou manao.”

            Huli aku la o Hale hele mailoko aku o ka halekuai. me ka nana oie ae i na kaikamahine kupakako o ka halekuai e nana mai ana me ka akaaka iaia. mahope  mai o ke pakaukau kuai. Hoomau aku la o Mokana i kana nana ana mahope o ke kanaka opio i piha i ka huhu a hiki kona nalowale loa ana aku alana namunamu wale iho la no iaia iho:

            “Ua hikiwawe loa kou loli ano e ana e Hale Venona. aka, e ike iho ana nae oe i ko huli hou mai a mihi mai ia’u aole e hala ana kekahi manawa loihi loa ma nei mua iho. No kela wahi kaikamahine hana oloko nei, kahi kaikamahine u’i nana i hoohihia i kou noonoo. he papahana ka’u e hoomakaukau ana nona i mea nou e loli ai mai kou paulele ana maluna o Elese a ia Mebela.”

            Huli aku la oia hoi me ka hele malie loa noloko o kona keena. a ia manawa hookahi ke hoolala la oia iloko o kona noonoo i piha me ka maalea no kekahi hana ino hoohihia ia Hale.

            “Hoike ae ia’u i ka manawa e hoi hou mai ai o Mr. Harisona.” wahi ana o ka olelo ana aku i kekahi o na kupakako mamua o kona komo loa ana aku noloko o kona rumi.

            Ua hala paha he hapalua hora ma io hope iho hele aku ana kekahi mea e hoike iaia ua komo mai o Mr. Harisona, o kona hele koke aku la no ia e hui me ia, me ka helehelena minoaka e paani ana ma kona mau maka a ma kona mau lehelehe.

            He kanaka o Harisona aole i piha na makahiki i ke kanaono. he kanaka manao ikaika no ka hana, a iloko o kona mau la loihi o ka lawelawe ana i ka oihana kalepa he mau miliona kona waiwaiio, a mamuli o kona loaa mau i ka ma’i ua hoelemakule kokeia oia, no ke kumu. ua hoohala nui oia i kekahi manawa o kona ola ana ma na hana hua ole ame na lealea pau wale o keia ola ana. a ma ka oleloia, oia kekahi o na kanaka puni lealea o ia mau la.

            “Ke manaoio nei au he makemake oe e ike ia’u, e Mr. Mokana. oia anei?

            “Ae: he makemake au e kamailio pu em oe. a e noi mua aku ana nae au i kau huikala ana mai no keia hele ana mai la a’u e hoohaunaele i kou manawa hana.” i pane aku ai o Mokana me ka anaanai ana ae i kona mau lima. “Ua manao mai nei au ua makemake paha oe i kekahi o na kaikamahine e lawe aku i kekahi mau lihilihi i kou hale na Mebela Harisona.”

            “Aohe o’u makemake. Ina he makemake o Mebela i lihilihi nana no e kauoha mai i kana mea i makemake ai. Owai ka i olelo aku nei ia oe he makemake au e ike ia oe?”

            “Aohe au i maopopo i ka mea nana au i kamailio mai nei he makemake oe e ike ia’u, aka aia he kaikamahine hou maloko o ka rumi kuai lihilihi i nei manawa kahi i hana ai a no kuu manao e makemake ana paha oe e hoouna aku i kekahi kaimahine i kou hale me kekahi mau lihilihi na Mebela. oia ko’u kumu o ka hele ana mai la e hoike aku ia oe.

            “Ina no kou hele ae maloko o kela rumi e ike aku ana no oe i ua kaikamahine la, aohe oia e nalowale he ehuehu kona lauoho, eh uliuli kona mau onohimaka, he u’i kona helehelena a he kaikamahine opiopio hoi i ike ole ia mea he hewa.”

            “Pela?” i ninau mai ai o Harisona no ka hoomaopopo loa ana mai i ke ano o Elese.

            “Ae: he opioopio oia a he umi-kumamaono wale no ona mau makahiki. Ua hookomo mai au iaia i ka hana maloko o ka halekuai no ka hooluolu ana aku i ko Hale manao a no ko’u ike he hana ia na’u o ka hoike mua ana aku ia mea ia oe, pela au i hele mai la.”

            “Ua pono kou hele ana mai la e hoike ia’u no ia mea eia nae, o kau hana no ia o ka hookomo mai i mau limahana hou, ke ike oe i ke kupono o ia mea. E hele aku ana au e ike iaia no ka huli pono ana no’u iho ina he wahi kaikamahine hiki oia ke hilinaiia no ka lawe ana aku kekala mau lihilihi ia Mebela Harisona.

            “He kanaka ino a lapuwale maoli ka o Hale e mare aku ana hoi oia me kuu kaikamahine a eia ae nei ka he kaikamahine okoa kana e hoohihi nei me ka manao e mare aku iaia. lapuwale maoli! E pono kaua e makaala loa nona me ka hooikaika e hookaawale iaia mai na hoowalewaleia mai ea? He umi-kumamaono wale no makahiki o kela wahi kaikamahine, a he u’i pu kona helehelena, oia anei e Mokana? O, e hele i’o aku au e ike iaia.”

            “Ae; he oiaio ioa keia mau mea a’u e hoike aku nei ia oe: aole au i ike i kekahi kaikamahine maemae o ka helehelena elike me Miss Beranadona: he hiehie kona kulana. nani kona oiwi me ka pu’ipu’i o kona kino, a ina no kou ike aku i kona helehelena e lilo ana ia i mea nau e hoomanao mau ai.”

            “Ha! Ha! Ha!” i nee ae ai o Mr. Harisona i ka akaaka. “Ma ko’u koho iho o oe pu aku la no hoi kekahi i haulehia i ka makemake i kela kaikamahine. ma ke ano o kau haanui e noke mai nei no ka u’i o kela kaikamahine! E hele i’o aku au e ike ia kaikamahine i pau kuhihewa. akahi ka hoi kou noke loa mai i ka akena!” wahi a Harisona.

            “E loaa aku ana oia ia oe ma ke poo o ke pakaukau e kuaiia ai na lihilihi. mahope o kahi e kauia ai na lihilihi. a ina no kou ike ole aku iaia ea, ninau aku oe ia Rose Piasona.”

            “He hana hoehaeha aku keia ia Hale, aole anei. e Mokana?”

            “Pela no. aka. heaha ka nana aku iaia. Mai poina oe i keia, he kaikamahine ike ole kela ia mea he hewa, ae haha’i aku ana oia ia oe i kekahi hale i kaulana i na hana pelapela me kona hookaulua ole a haupu ae paha he hana apuhi ia iaia. ina e olelo aku ana oe iaia o kou hale ia e noho ai.”

            “E Mokana. ua maopopo wale ia oe kau mea e hana aku ai no na kaikamahine. Aole anei ou manao he kaikamahine kela e nui aku ai ka hana mahope a e lilo ana oia i mea hoopilikia mai ia’u. ina no kona--?”

            “Ma ko’u koho iho he kaikamahine hikiwawe loa kela i ka punihei mai ina no kona hoaoia aku. aka nae, ina no kou haawi aku i kekahi huina dala nui e haulehia koke ana kona kupaa a e hookoia ana kou makemake.”

            “Pela no—pela no,” i namunamu iho ai o Harisona, me ka haalulu no ka piha loa i ka makemake e hooko kokeia kona manao lapuwale e hoohihia ia Elese. “Malia paha aole e holopono ana ka’u hoao ana iaia i ka manawa mua. a i ka lua a i ole i ke kolu aku o na manawa e loaa ai oia a haulehia kona kupaa. Aia ma kahi e kuaiia ai na lihilihi oia e loaa aku ai, ea? Ina pela e hela pololei aku ana au nolaila. He hana maalea a akamai maoli kona au. e Mokana,” wahi hou a Harisona o ka pane ana mai.

            Papale ae la oia i na nupepa e mokaki ana maluna o kana pakaukau kakau ia manawa, a hele aku la no kahi e kau mai ana o kona kuka ame kona papale. Na Mokana i kokua iaia ma ke kii ana aku ia mau mea nona, me ka nee pu ana i ka akaaka ma ke ano hoohenehene no ka haalulu o na lala o Harisona, ka elemakule e manao ana ia manawa e hoao i kona laki nana e hoau mua o Elese. Lapuwale!

            I ka loaa ana mai la o keia mau mea. wehe mai la o Mokana i ka puka no ka oili aku o kona haku iwaho. Oiai oia e hele ana me ka hookolo ame ka haalulu o na wawae. me kona hooikaika e ku mau iluna me ka hina ole iho ilalo. elike me kana e hele ai i kona mau la opio. a hoomau aku la.

            “Aohe kanaka hupo e ae elike me keia kanaka elemakule hupo!” i namunamu iho ai o Mokana iloko. wale iho no ona, oiai oia e nana aku ana i ka hele malie o kona haku. O ka maikai loa keia a’u i ike no ka hana au i a’o mai ai ia’u. a eia nae. ua hiki ia’u ke hoolilo aku ia oe i nei manawa i mea paahana na’u. no ka mea, ua hoomaunauna oe i kou ola i na la opio a ua palupalu oe i nei manawa mamuli o kau mau hana uhaai o na la i hala.

            “A e kiliia aku ana e a’u kela mau kaikamahine u’i a elua mai ia oe mai a mai ia Hale mai. i ka manawa e lilo ai au i poo no keia hui. no ka mea. ua aloha au ia laua like a elua. (No Elese ame Mebela kona manao), wahi a Mokana i olelo iho ai iloko ona.

            Oiai ua o Mokana e noonoo ana no keia mau mea ua haupu koke ae la oia malia o hoao mai o Rese Piasona e hoopakele ia Elese mai ia Harison mai ma o ka aua ana iaia aole e hele. nolaila o kona lalau aku la no ia ia kekahi apana pepa e waiho ana maluna o ke pakaukau kokoke mai iaia a kakau iho la me ka awiwi loa i keia lalani:

            “Haawi mai oe i ka lihilihi ia Harisona ke noi aku. J. M.”

            Ia paa ana haawi aku la oia i ka apana pepe i kekahi kai kamahine e lawe aku a haawi ia Rose Piasona.”Awiwi! Mai hoohakalia i hookahi minuke!”

            He mau olelo keia ana o ke kauoha ana aku me ka hiki wawe loa i maopopo ole mai la ka manao ia Mr. Harisona.

            A oiai he kauoha keia na ka haku aohe houlolohi ana iho o ke kaikamahine i kana misiona o ke kauohaia ana aku. a he mau sekona wale no loaa aku la ka leka ia Rose i ka manawa a Rose e nana mai ana me ka maikai ole o kona noonoo no ka ike ana mai ia Harisona e hookokoke aku ana iaia no kahi a Elese e ku mai ana.

            Kaholo iho la kana heluhelu ana i ka apana pepa i ha awiia aku la iaia, alaila aea ae la iluna a nana mai la no kai a Mokana e ku aku ana no hoi o Mokana i ua o Rose, ma ka minoaka ma kona mau maka ie Elese.

 

Mokuna VII—Ka Nahesa ame ka Nunu.

 

            Ua hoopihaia ko Elese naau me ka hauoli; ina oia hookahi wale no ma kona wahi o ka hana ina ua himeni ae oia kekahi mau himeni hoopioipo, aka o kona nana ae hoi a la lehulehu loa na kaikamahine e ae ma kahi kokoke mai kana wahi o ka hana, uumi wale iho la no ia makemake iloko.

            Aole hookahi huaolelo a Hale i hoike aku iaia no kona aloha iaia. a eia nae me he mea la aia no he leo liilii e hawanawana ae ana iloko o kona naau e i ae ana o Hale nana a oia na Hale.

A ma kekahi ano ua hauoli oia no ko Hale kamailio oi ana aku i kekahi huaolelo e pili ana i kona aloha iaia. no ka mea, i kona noonoo iho ina paha o Hale i hoike aku i kekahi mea o ia ano iaia, o kana hana mau wale paha ia o ka hoike aku i kona makuahine i na huaolelo e pili ana i ke aloha o Hale iaia e hiki ole ai iaia ke numi iho iloko ona.

(Aole i pau.)