Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVIII, Number 33, 13 August 1920 — HE MOOLELO NO Elese, ka U'i Nohea i Liliia A I OLE Ka Ipo Aloha a ke Kanaka Waiwai [ARTICLE]

HE MOOLELO NO Elese, ka U'i Nohea i Liliia A I OLE Ka Ipo Aloha a ke Kanaka Waiwai

N'au ilio la k<» Mokana mau ku'i no īiei mau olelo a Hak*j ;:!(.• ka ]»iha i ka huhu, aka i mea e holopono ai kana papa j ii.ma o ka ln <>lala ana. uumi wale iho la no oia i kona inaina j ni / ka l;oa< mau e hoohaahaā mai iaia iho imua o ke kanaka \ ■ ])i< . ahiki i ka manawa kupono ana e hoohana aku ai i kana h.ana. īiolaila. akaaka wale niai la no oia me ka namunamu . ; ::a "E Ilak', aohe waiwai o kou kamailio aiia mai ia mea ki'u. ile wahine mare aku ana ])aha o Miss Beranadona ::;;U a i <»k- he ipo hooheno wale ana no pa'na. he mea huna i i ia'u. E pono oe e ike mai ia mea. A ina aole au e hui pu aku ana me kau i hooholo ai me ka hikiwawe aine ka noomua ole o ke kumu mai no o ia malia no ko'u ike mua i n amea e ]>ili ana i ka hopena au i ike ole ai hou iho." ka oluolu loa o ia mait olelo a Mokana o ke kamailio ,- t :. y.i\ ua mihi iho ia o Hale i kona kamako loa ma ke kainaii-'.. a: a aku me ka hikiwawe anie ke oolea loa. No ia īke ana iho r •. ae aku la oia e hele laua me Mokana noloko' .. ka rumi ma-lu o Mokana, oiai nae ua hoike mua aku oia ia M< 'kana aole ona makemake e kamailio hou maluna o kekalii mea e ]»ili ana ia Miss Bierenadona. Ia laua i k<»mo aku ai a neho like iho la ilalo, alaila ninau :nai la < • Mokana : "Ea. ua n<»ono no anei oe i ka ko makuakane mea e ka::ai!:-. mai ana ia oe. e Hale.''" "< » ka'u i manao ai e ku-e mai ana oia i ko'u manao. O 'hana : inakemake ai o ia kuu mare aku ia Mahela Harisona. ik:t nae e olelo aku ana au iaia, aole hiki ia'u ke mare ia .Mahela me kuu aloha ole iaia. " \ pehea. malia e olelo mai ana oia aole hiki ia oe ke ola maluna o ke aloha wale no. Ma kekahi olelo ana ae, malia r kamailio mai ana oia ia oe ina no kou mare nei i kekahi kaikamahine hana oloko nei o keia halekuai, nau ponoi e h.«<lako n».na ma na'mea apau e ])ono ai oia me kona haawi «>k- i kekahi kokua ia oe." Aiaila nui iho la ko Hale hanu no nei hoakaka a Mokana nana e huli ponoi ke ola ame na mea apau e pono ai kāna wahine. me ka l«ia ole mai o kekalii kokua māi ka makuai.ane mai. oia ; aha ko Mokana manao maoli: iloko o kona mau la apau o ke ola ana aohe ana inanawa i lawelawe ai i I.ekalii hana nona iho, ua a'oia oia e nana mau aku imua no ka ili mai o ka waiwai nui o kona makuakane maluna eiia. "Aole paha oia e lokoino loa ana ia'u elike me ia au i hoakaka mai la. e Mokana, a no ka mea, owau h'ookahi wale no kana keiki. a ua nui no hoi kona aloha ia'u e hiki ole ai iaia ke hana mai i kekahi hana lokoino loa elike me ia au i hoakaka mai la. Eia hou. o Elese ke ano o ke kaikamahine ku]on«» e lilo ai i mea aloha nana; ina no kona ae mai e mare au o Elese ka'u wahine, e lilo ana oia i mea nui ia Ele<e. a e ike ana no oia he wahine kupono loa o Elese! naii." "I' JI ale .o koti manao kau i ike, aka no ko makuakane, ua paaJoa kona manao o Mahela kau wahine, no ke kuniu, he kaikamahine u'i o Mabela, e haaheo iho ai no kekahi kanaka ke mare o kana wahine ia. aoka lua. e lilo ana oe i ]»<>«» no ka hni a Harisona & Co. Pehea keia la i kou manau? l-lia huii. ma ka nana aku aia iloko ou ka manao akenui v lil<» i ]h»o 110 ka hui, aole anei?" "( ». ina he liaj»a kuleana wale no ke loaa mai ia'u, ua i.iua iho la nu ia i kuu manao," i paue aku ai o Hak me ka |h -k«>k' loa. "A eia hoii. ua hana oe ia Mabela a aloha loa oia ia oe. l'a ike oe nie ka maopopo 'loa ua aloha oia ia oe. a ua lilo oe i nu-a nana e hoomanao mau ai, me he mea la he akua oe :aīa a <» <>c kana mea e hoomana mau ai i na manawa apau." "Ke ike ole nei au ia aloha ana m.ai ona iā'u; a ina ua ike au ia aluha ona, aole no'u ia hewa. aka nona no. me kuu noi t»le aku iaia e aloha mai ia'u." wahi a ka Hale pane. oiai :iae ke ike la no oia i ka pololei o ka Mokana mau mea e kmailio mai la iaia. "No'u iho. aohe o'u aloha iaia, he oki i.a: he kaikamahine huhu ino oia a he pupule mamuli o ka ]»iha i ka manao lili. a'u no e-ike e nei i nei manawa, ina no k<»*u mare nei me ia aole loā e loaa iki ana ka nolio hauoli ana niawaena o maua, a o ka ukali maopopo mhope mai o ia iie !i»'»«jpii okimare. he mea na'u e hilahila e nei i nei manawa." "lle <'iaio ke hooia ])U aku nei au imua ou he kaikaniahiue U<«-kiekie a haakei oia. aka aok paha ia oe, e Hale. ina no| ko olua mare nei. Eia hou, o ka manao koho oiaio aole ia mawaena <» Mis> Beranadona ame Mabela. aka aia mawaena ka mea waiwai ame ka mea ilihune; no ka mea. ua mao- .< •] <. lua ia'u ua kalele loa ka noonpo o ko makuakane nia'una <» kou mare me Mahela Harisona, a ina no kou hoohokā .<ku i kona manao e hoole 'mai ana oia ia oe aole he keiki •ia:.a. O keia ka'u koho aku i kona manao." i'inana ae la ko Hale lehelehe me ka piha loa i ka . awaha. Ua manapio loa oia no ka hiki iaia ke hoakaka aku i koua manao e oluolu mai ai kona makuakane iaia l me na olelo maikai loa. a ūā oi aku kona ike i ke ano o kona makuakane manuia o ku Mokana ike nona. "Ina ao'e i<ia e haawi mai ana i kekahi pomaikai no'u aohe im a'u nana ana aku no īa mea. aia ia i kona manao," vahi a ka Hale pane. "Mahope au o ka'u mea i makemake i k<»ho ai ahiki i ka hookoia ana." alaila ku ae la oia iluna i . ka haalele ana ihu ia rumi. "E. llale. e oluolu oe e noho iki'mai. a e hoolohe mai i a'u mau mea i manao ai e hoakaka aku ia oe." i ])aj)a ma'i' „i o Mukana. me ka hele ae la o koiia heiehelena a haikea. "E ae mai ia'u e nui aku i kau noonoo akahele ana a nau e houhulu nou iho. E noonoo iho oe i ka like ole okou kukma kiekie me k kela kaikamahine au e makemake kuhihe wa nei. E noonoo iho oe i ka ko mau hoaloha e noonoo a e kamailio mai ana nou. Pehea la e hiki ai ia oe ke nana aku ia lakou 'me ka paweo ole ou m'au maka?" "t'). e Mr. Mokana, aohe waiwai o kou hoopau wale ana i kuu aho no kena mau mea au e kamailio mai nei: ua' hooholo au i kuu manao a ua paa ia manao no ka hooko aku; na e ae mai ana o Elese e lilo i wahine na'u. e mare aka ana au iaia. Aole hiki ia'u ke ola me kona lilo ole nlai :ia'u." . Ma keia manawa a ua o Hale e kamailio ana aia oia ma kalii o : ka pUka kahiia ku ai a e p?ia ana kona linia i ke parti-< j»ul a; ua ku o Mokāna a Ua hele mai a pili; iaia a e ku mai ana kekahi lima ona maluna o ka lima o uā o Hale, ia

Hale i huli aku ai e nana i na maka o Mokana ke ike aku | la oia i ka hulili o kona mau maka e hoike aiia i ka mea oiaio iloko o kona puuwai. ' "E Hale, e noi aku ana au ia oe e hele aku imua o ko makuakane a hoike aku iaia i kou manao. elike me ia au ( i hoakaka mai nei imua o'u. lle noi keia a'u e waiho akvi nei imua ou no ka mea ke ike nei au aole loa oe e kala ana ia oe iho ina no kou hana ole pela. Eae mai ana anei oe c ! hele aku imua (ina i nei manawa?" " Heaha iho )a £c kumu ame ka pilikla iiui au e hookikina j mai nei ia'u e hele koke aku imua o kuu makuak'ane a hoike ; aku iaia i ko'u manao. e Mr. Mokana?" i ninau aku ai o Hale. , ' "Aole hiki ia\i ke hojke aku ia pe ia mea i.ne.i manawa, I ina no kou hele aku e lohe mai ana no oe i na mea apau mai j ko makuakane mai; ina he wahi aloha iki kekahi iloko ou l no ko makuakane. Ice noi hou aku nei au ia oe e heie aku oe imua ona a hoike aku iaia i. kou manao ame _Jcaa j mea e hana aku ana. He niaka'u anei oē i ka hele aku iiiiua ona? Aohe au kumu e maka'u iho ai v o kou jnakuakane ia.. „a hc mea pono e lohe aku oia i kou manao ( i nei mana-wa." No ko I:tale makemake ole e hele koke hui me kona makuakane ia manawa a e hoike aku i kona nianao imua ona. hoopinana ae la oia i k'ona lehelehe me.ka hoowahawaha loa a pane aku la: . . { . "Ua maopopi.) no ia oe'aole o'u maka'u laia. li, hele ; fiku ana au imua ona a hoike aku i ko'u manao iaia. A-e. Ke manao nei au oia ka liana maikai loa. Aka mai inanao iho nae oe e haawipio wale aku ana au ia'u ih© no kuii maka u 0 loaa ole mai kekahi waiwai ia'u mai 'iaia mai, a i ple kekahi kokua paha, aole. No ko Mlese pono, ua aa loa. au e paio aku me ka nele ame ka h'une o ke ola. ana iloko o na hakoko ikaika ana no na mea e pono ai keia ola ana." Ō ko Hale oili aku la no ia inai ka rutni aku o ka. lunahoohana Mokana me na manao'like ole e hana la iloko ona. 1 no ka pii ana aku no ka rumi maluna kahi»a kona makuakane e noho mai ana. . O ko Mr. Harispna haalele ana iho ho ia ia rumi. a ia Hale i komo aku ai o ka makuakane wale no kc npho mai ana. Aohe o Hale i hoohakalia i ka lioike ana aku i kona manao, iaia no a noho pono iho iluna o ka noho ua-huli koke aku la oia i ka mea e kau ana i kona umauma, i ka i anaaku: "E papa, ua hoea mai la au e luii me oe no kuu makemake e lohe a e maopopo aku hoi i kou manao no ka mea e pili ana i.kau i hoolala ai no ko'u mare aku me Mahela j Harisona. Ua maopopo ia'u ua hooholo oe i kou manao o j ka'u wahine ia e marc aku ai, aka e hoike aku au ia oe i keia, aohe o'u aloha a makemake hoi i.aia, he kaikamahine | hookiekie ōia a he lili inoino. au ho e ike iho ai aole e loaa ana ka noho oluolu ana maA\aena o maiia ina o komi maii j ano maikai ole ia. mawaho ae p, ia e hoike aku au ia oe, e kuu makuakane. he mea okoa ae ka'u i makemke a i aloha ai i nei manawa." He i>uupuu ikaika loa keia i ku'iia aku la i na maka o Mr. \*enona. Nana pono mai la oia i na maka o Hale me ka haikea loa ae o kon'a helehelena a loihi, a i nlai la : "E Hale. kiiu keiki. aole oe i maopopo i kau mea i 'kamailio mai la; e mare oe me Mahela Harisona e pono ai, a mai huole .mai oe i kuu makemake." "E mare aku au me Mehela Harisona? O, aole; aole loa! Ma keia aupuni ua hiki i kela ame keia kanaka: ke mare aku ika mea ana e makemake ai. Ua hui au me kekahi- kaikamahine. he.leele opio ka poloiei ke olelo ae,.a: ua' liaulehia au i ke aloha iaia,.hc aloha hiki ole ke make ilokō .o'u ahiki i kuu moe pu ana iloko oka lua kupapaii. ;•. /. "He kaikamahine ilihune oia, a ke hana ne.i' no koua pono o ke ola ana, aka nae, he maemae oia, he W.de' opio hala ole. a he u'i i pakoluia aku mamua o kp. Mebela liarisona au e makemake mai nei ia'u.e mare aku.me ia. E oluolu oe o ka'u wahine ia e marp aku ai, a e lokahi like kajua ma ka manao ma ka liooholo like ana oia ka wahine oi aku o ke kupono na'u manuia o Mehela, kela kaikamahaine hookiekie a haakei, aohe ike wale iho.i ka poe haahaa a ilihune,. no ka paiia ae paha e ka waiwai ame ka hanohano." _ ! Ku ae la kona makuakane iluna mai kona noho ae. a iaia i hele mai ai a kokoke ia Hal.e ike akw la oia i kona haalulu. He nui ko Hale aloha i kona makuakane, a lele koke āku la oia e paa mai iaia. lloomaka aku la o I.Ja!c e kamailio, uo ka hoakaka ana aku i kona manao. eia-nae. .paj)'a e mai la ka makuakaue me ka i ana niai me ka leo. liilii a haalulu: "Ua kamailio pu .no nae paha ue m\: ia. J Ua hooholoia anei ka hoopalau mawaena o olua?" "Aole. e papa." wahi a Hale i ]>ane aku ai. "O. ina pola e hoomaikaiia na-lani! A.uhea oe. e llale. kuu keiki a'u i aloha nui ai. aole honkahi-.a'u. mea-'i hf>ole akn ai no kau mea i makemake ai; o kuu ola hei hd hakaka aloha ia no ka hoolilo ana ia oe i kanaka hauoli maluna o ka ili honua mahope aku o kuu. make ana. Ua maelipopo ia mea ia oe :aole anei pela?" . "Ae, he mea oiaio.loa ia au i hoike mai ila. e papa." "Ae: he mau kaiikani ona kaukani dala i hoahuia ma kou inoa i kela ame keia makahiki mai a'u aku; aole anei pela?" "Ae: he mea oiaio loa ia. e pap'a." "Ae: o ka'u i makemake ai a e manao mau nei no e hanaia pela. mahope aku o kuu make amu e haalele ilio nu ia oe he kanaka waiwai loa. a e lawe pu oe i ke kulana elike me na kauaka waiwai e ae o ke ab, oia.maiiao ke mau iiei no me a'u, ina nae e ae mai ana oe me ka oluolu loa e kokua mai ia'u." wahi a ka makuakane me ka leo haalulu o ka 'makua i piha i ke aloha keiki. • _ - "E papa, hookahi a'ii mea.e uoi mua akju ia oe. niai hoomare oe ia'u me Mebela Hārisona, no keia kumu. ua hoike mua aku nei au i kona mau kee e kupono'ole ; ai oiā'e lilo i mea alolia a i hoakuka no keia ola ana." ' "Aole no au e noi aku ana ia oe no ia mea," i paiie mai ai ka makuakane me ka leo haalulu. "Aole au e noi aku ana no.kona lilo ana he kaikamahin'e na ka makua waiwai a no'kā nui paha o kanā dalā. hookahi wale no kliniu nui, a oia keia, i hoopakeleia ae ai kāiia niai ka poino nūi' niai' e kau niai ana maluna o'u. "E kuu keiki. ua kakau au a ua hooikaika hoi no kou pono, a ua h.iki ole nae e holopono ka'u mea, i makemake ai. Mai kuhihewa mai oe i kuu manao e hoakaka aku la. Aole no ke dala. e Hale." a hooliilii loa iho la oia i kona leo. me ka leha ana ae o koiia mau niāka fna o a maaiiei. "he mēa 1 " oi aku mamua oka nele me vT kā ililiune. E lilo'anā ka inor. o'Venon%i; kou makuakane nei i mea hoopaumaeleia. a e lilo aku aua aii i pio noloko o ka halepāāliao. malaila e niake ai rne ka liilahila ame ka hoinpiā." ■''O, e .papa. h'e'iiiea cnaib anei ia ?' ' - ' ' "Ae: he mea oiaio loa keia. e Hāle. Oka inoa o ka htii ka i hoohanaia e a'u no kekāhi hana hoopukapuka. a ua poho nae au ma ia hana ana. T ka manawā e huli pono ia mai ai keiia mau liana. ina aole o oe ke poo o ka hui ma o kou mare ana me Mehela Hari'sona. «hia ka hoi mea alohn owau, e hoopiiia m'ai ana au'no ka hewa feloni. No kou pono wale no e Hale i hana ai au i keia, a ina no ka holopono. e noho ana oe iluna o ka waiWai a halā koii māu la o ke ola ana. eia nae aole i holopoiic>. a no ia nele e konio aku ana a.u iloko o ka pilikia ko'iko'i e ike liōu ole ai oe i kuu mau inaka. E haalele mai ana and oe i hei m'anawā' 6 'k&W^iMkiā,' e ktui 'keiki; Naii ia 'e noonōo' iho," ā iho kā i krrtia"kāinailft> nna me na \vai niaka e haalele mai ana ma kona mau lihilihi.

Ma keia manawa eia o Hale mawaena o na mea aloha elua, lie aloha okoa ko ka makuakane he aloha pUmehana, j he aloha okoa no hoi ko ka ipo. he aloha huihu'i. ina hoi e hoole ana oia i ka manao o kona inakuakane e ae okoa aku ana oia iaia e noho iloko o ka halepaahao, a malia e nele pu ana oia i na pomaikai apau a kona makuakane i huli ai me ka hoomanawanui nona. Ua hiki ole ia Hale ia manawa ke ike i ka mea pono ana e hana. ar. ke k,ali,e Aa.ka hou jna kona lae. hamo ae la oia i ka hou e kakahe iho a"a me kona mau lima me he mea la ua maka'u oia no ka naha ae o kona poo, a ke haka pono la kana .nana ana maluna. o ka lielehelena o kona makuakane me ka piha i ke aloha ame ke kaumaha pu. A hala paha.he minuke o ko laua ku ana me ka hamau, o ka makuakane ka mea mua i pane mai i ke noi ana mai: "Ē'Hale, e pane mai, hoike mai i kou manao e kokua anā oe ia'u, a e hoopakele ae ana oe' i kou makua nei tnailoko ae o keia pilikia nui." i uwe mai ai ka makuakane. "Aoje i pane koke aku o Ilale a hala kekahi manawa loih: alailā i aku Ia: * ; "Ke ; aku, ; nei, aii i kou manao. e kuu papa, no keia kumu, he mea loaa waīe no ka wahine i ka hnliia aku; aka nou, e i ka makua. aole. E hele aku atia au e kamailio ia mea ia Me|bela Harisona i keia la."' I • Mokuna Vl—Ka Lelo Hokai Elemakule. Ta Hale i haalele iho ai i ka makuakane aneane oia e maule, me ka hikaka oia o ka liele ana aku me he mea la ua loaa i ka ma'i 1010. Ua hakaka.oia i ke kaua hahana loa o kona ola ana a ua hulepio. Ua ike iho oia ia manawa ua hoolei aku i ka hauoli o kona ola ana 110 ka hoopakele ana j i ka inoa hanohano o kona makuakane. Ma keia manawa ua oi pakela loa ae kona aloha ia Elese mamua o kekahi manawa mamua aku. Ua maopopo iaia o na haawe a ke aloha i kau iho maluna ona oia haawina hookahi ke kau aku ana maluna o Elese, a iloko hoi o ka manawa a laua i ike iho ai i ke kaulike 0 ko laua mau aloha, oia iho la ka hoi ka manawa e hookaawaleia ai. he haawini ehaeha loa keia i halawai mai la me ia, o ka nana ae hoi j ka pilikia o kōna makuak^pe. "Aole hiki ia'u k.e haalele ia Elese." wahi ana iaia iho, aka nae iaia i hoopuka ae al ia mau huaolelo aohe manao ano nui iioko o ia mau huaolelo. Ua hoopuka wale ia ae no ia mau olelo hoike ana i kona ehaeha ame ke poho o kona manaolana. Aohe ona manao e liele aku e ike ia Mokana, aka nae, oiai oia. e iho mai ana ilalo ma ke alanuipii halawai mai la oia me Mokana ma ke ano ulia, a ma ka manawa a ko Mokaha mau maka i kau mai ai i ka ike maluna o ka helehelena 0 ke kanaka opio ua hiki koke 110 iaia ke ike iho ua haawipio aku o Hale i kona manao paakiki i ka makuakane, aka 1 mea nae nona e ike maopopo loa ai i aku la: *\E Hale,' wahi ana. ma ke ano o ka leo ana o ka i ana aku, me he mea la e ninau aku ana, pehea mai la? Nana mai la o llale iaia me na maka huhu no kekahi manawa a pane mai la: "Ua maopopo mua no ia oe ka'u mea e lohe mai atia mai ko'u makuakaiie mai. a i ninau aha ana mai ia a\i ia'u?*' "Ae: ua maopopo mua ia'u, e kuu keiki. Ua ike 110 oe i ko'u'hilinai anie ko'u aloha i ko makuakane. O kana meahuna e nalo ia ia'u. Ke hoike aku nei au ia ōe i kuu manaoio inaoli e 'pono oe'e hoōpakele iaia, no kk niea, iiia aole pela lie kanaka make aku ana oia.'' "Pela no ka hoi paha. Heaha āku la auaiiei ka'u mea e ae e hana aku ai o ka hooko wale aku 110 i kona'manao." Alaila loli ae la ko Hale leo me he niea 1a ua piha loa oia i ke kaiimaha ia manawa. "E Mr. Mokana, heaha la ka mea hiki 'w' vke hana aku? Aole hiki ia'u ke haalele ia Elese, ua a/olia au iaia me kuu uhane a pau ame kuu ikaika, o kuu nele ia Elese he kumu hoopilikia mai ia i kuu ola.'' "Heaha la hoi auanei kou mea e haalele ai ia Elese. o Hale?" i nihau aku ai o Mokana me ka leo oluolu loa, elike me ka maikai loa ana e ike ana. Hulili ae la na maka o Hale no ka piha loa i ka huhu a i mai la: "E Mr. Mokana. mai kamailio hoti mai oe me kela. Aole au e hooiohe hou aku ana i kekahi olelo mai ia oe mai e hoohaahaaia ai r> Elese. līe aiiela oia o ka papa maema? loa. lna oe e hoakaka hou mai ana i kou īiiano elike me ia au i hoike mua mai nei, ke hoike aku nei au ia (»e o ka hopena loa ia-o.ko kaUa launa hoalōha ana." Ua ikaika loa keia mau olelo a Hale i ko Mokana manao, Kinahu iho la oia i kona lehelehe tio ka piha i ka huhu. a kuiiou mai 1a k'ona poo no ka hoohaahaa ana mai ia Hale. "Ua ])ono ia e Hale. e hoopau ko kaua kailiailio ana 110 ia uiea i nei manawa, aole au e ku-e aku ana i kou nianao. Huli aku la o- Hale hele mailoko aku o ka halekuai, me ka nana oie ae i na kaikamahine kupakako o ka halekuai e nana inai ana me ka akaaka iaia. mahope mai p ke pakaukau kuai. Hoomau aku 1a o Mokana i kana nana ana mahope o ke kanaka opio i piha i ka huhu a īiiki i kona nalowale loa ana aku aldua namunamu wale iho la no iaia iho: "Ua hikiwawe loa koii loli aiio e ana e Hale Venona, aka. e ike iho aim nae oe i ko hul'i hou mai a mihi mai ia'u aole e hala ana kekahi manawa loihi loa ma nei inua iho. No kela wahi kaikam'ahine hana oloko nei ,kahi kaikamahiiK u'i nana i hoohihia i kou noonoo. he papahana ka u e hoomakaukau ana nona i mea 11011 e lolj ai mai kou paulele ana maluna o v Eiese a ia Mehela." Huli aku la oia hoi me ka hele malie loa noloko o kona keena. a ia nianawa hookahi ke hoolala la oia iloko o kona noonoo i piha me ka niaalea 110 kekahi hana ino hoohihia ia Hale. . ... "Hoike ae ia'u i ka manawa e hoi hoU mai ai o Mr. Harisona." wahi ana o ka olelo ana aku i kekahi o na kupakako mamua o kona komo loa ana aku noloko o kona rumi. Ua hala paha he hapalua hora ma ia hope iho hele aku ana kekahi mea e hoike iaia ua komo mai o Mr. Harisona, o kona hele koke aku Ia 110 ia e hui me ia, me ka helehelena minoaka e paani ana ina kona mau maka a ma kona mau lehelehe. He kanaka o Harisona aole i piha na makahiki i ke kana--0110. he kanaka manao ikaika 110 ka hana, a iloko o kona mau la īihi o ka īawelawe ana.i ka oihana kalepa he mau miliona kona waiwaiio, a mamuli o kona loaa mau i ka ina'i un hoelemakule kokeia oia, 110 ke kumu. ua hoohala nui oia i kekahi manawa o kona ola ana ma ila hana hun ole. ame pa lealea pau wale. o keia ola ana. a ma ka oleloia, oW, kēkahi o,"'iu kanaka. puni lealea o ia.mau la. "Ke manaoio nei au he makemake oe e ike ia'u, e Mr. Mokana. oia anei? "Ae; he makehiake au e kamailio pu me oe. a e noi mua aku ana nae au i kau huikala ana inai 110. keia hele ana mai 1a a'u e hoohaunaele i kou manawa hana." i pane aku ai o Mokana me ka anaanai ana ae i kona mau lima. "Ua manao mai nei au ua makemake' paha oe i kekahi o na kaikainahine e lawe aku i kekahi mau lihilihi i kou hale na Mebela. Harisona." ' "Aolie o'u inakemake. Ina he' makemake o Mehela i lihi'lihi nana 110 e kauoha mai i kana mea i makemake ai. Owai "ka i olelo aku nēi ia oe he makeinake a,u e ike ia oe?" "Aohe au 1 maopopo i ka mea naiia au i kamailio mai nei he makemake oe e ike ia'u, aka aia he kaikamahine hou ma-|

loko oka rurai kuai lihilih» ' nei manawa alll ' lla "» " no kuu manao c makemake aha e hoounaak >i U kalii kaikamahine i kou hale me kekahi mau ,I ' l,hh ' " a Ml bela. oia ko'u kumu o ka hele ana mai la e hoike aku u u "Ina no kou hele ae māloko o kela rumi e īke aku ana n , oe i ua kaikamahine la, aohe oia e nalowale, he ehuehu kona lauoho, he uliuli kona mati ohohimaka, he u i kona he e helena. a he kaikamahine ōjpiopio hoi 1 ike ole īa mea lu ie "-Pela?" i ninau iriai ai o Harisona no ka hoomaopopo lva ana mai i ke ano o Elese. " ,\ e • he opiopio oia a he umi-kumamaono wale no on , mau makahiki. Ua hookomo mai au iaia i ka hana malok.. 0 ka halekuai 110 ka hoolūoUi ana aku 1 ko liale manau. no ko'u ike he halia ia na'u o ka hoike mua ana aku ia im < ! ia oe, pela au i hele mai ln.' . » "Ua pono kou hele ana mai la e hoike ia u 110 īa nu-., eia nae, o kau liana no ia o ka hookomo inai 1 mau limahai;.; hou, ke ike oe i ke kupono o ia mea. E hele aku ana au i ike iaia no ka huli pono ana no'u iho iha he wahi kaik.i mahine hiki oia ke hiiinaiia no ka lawe ana aku i kekal mau lihilihi ia Mcbela Harisona. "He kanaka ino a lapuwale maoli ka o Hale. e mare aki ana hoi oia rne kuu kaikamahine a eia ae nei ka lle kaikamaliine okoa. kana e lioohihi nei me ka manao e mare aku iaia. lapuwale maoli! E pono kaua e makaala loa nona nv> ka liooikaika e hookaawale iaia mai na hoowalewaleia mai. ea? He umi-kumamaono wale 110 makahiki o kela walu kaikamahine, a he u'i pu kona helehelena, oia anei e Mokana? O, e liele i'o aku au e ike iaia." "Ae; he oiaio ioa keia mau mea a'u e hoike aku nei ia oe: aole au i ike i kekahi kaikamahine maemae o ka helehelena elike me Miss Beranadona; he hiehie kona kulana. nani kona oiwi me ka pu'ipu'i o kona kino,'a ina no kou iko aku i kona helehelena e lilo ana ia i mea nau e hoonian.u. mau ai." /'Ha! IIa! Ha!" i nee ae ai o Mr. Ilarisona ika akaaka. "Ma ko'u koho iho o ōe pu aku la no hoi kekahi i haulehia 1 ka makemake i kela kaikamahine, ma ke ano o kau haanui e noke mai nei 110 ka u'i o kela kaikamahine! E hele i o aku au e ike ia kaikamahine i pau kuhihewa. akahi ka Ik-i kou noke loa mai i ka akena!" wahi a Harisona. "E loaa aku ana oia ia oe ma ke.poo o ke ])akaukau e kuaiia ai na lihilihi, mahope o kahi e kauia ai na lihilihi. a ina no kou ike ole aku iaia ea, ninau aku oe ia Kose IMasona." "He liana hoehaeha aku keia ia Hale. aole anei. e Mokana?" • "Pela no, aka, heaha ka nana aku iaia. Mai poina oe i keia, he kaikamahine ike ole kela ia mea he hewa, a e haha'i aku ana oia ia oe i. kekahi hale i kaulana i na hana pelapela me kona hookaulua ole a haupu ae paha he hana apuhi ia iaia, ina e olelo aku ana oe iaia o kou hale ia e noho ai." "E Mokana. ua maopopo wale ia oe kau mea e hana aku ai no na kaikamahine. Aole anei ou manao he kaikama hine kela e nui aku ai ka hana mahope a e lilo ana oia i me.i hoopilikia mai ia'u. ina 110 'kona —?" "Ma ko'u koho iho he kaikamahine liikiwawe loa kela i ka punihei mai ina 110 kona hoaoia aku, aka nae, ina no kuu haawi aku i kekahi huina elala nui e haulehia koke ana kona kupaa a e hookoia ana kou makemake." ''Pela no —pela 110," i namunamu iho ai o Harisona, me ka haalulu no ka piha loa i ka makemake e hooko kokeia kon.i manao lapuwale e hoohihia ia Elese. "Malia paha aole e holopono ana ka'u hoao ana iaia i ka manawa mua, a i k:i lua a i ole i ke kolu aku o na manawa e loaa.ai oia a haulehia kona kupaa. Aia ma kahi e kuaiia ai na lihilihi oia e loaa aku ai, ea? Ina pela e hele potblei aku ana au nolaila. Ile hana maalea a akamai niaoli kflJa a'u, e Mokana," wahi hou a Harisona o k'a pane ana mai. Papale ae la oia i na iiupepa e niokaki ana maluna o kan i pakaūkau kakau ia manāwa, a hele aku la no kahi e kau mai ana o kona'kuka ame kona papale. Na Mokana i kokua iaia ma ke kii ana aku ia mau liiea nona, me ka nee pu aiia i ka akaaka ma ke ano hoohenehene no ka hāālulu o n.i lala o J larisona, ka e nianao ana ia manawa e hoao i kona laki nana e hoau mua o Elese. Lapuwale! 1 ka loaa ana mai la o keia \nati mea. wehe mai la o Mokana i ka puka 110 ka oili aku o kona liaku iwaho, oiai oia e hele aiia nie ka liookolo ame ka haaluln o na wawae. nn kona hooikaika e ku mou iluna me ka hina ole iho ilalo. elike nie kaiia e hele ai i kona mau la opio. a hoomau aku l.i. "Aohe kanaka hupo e āe elike me keia kanaka elemakulo hupo!" i namunaniu ilio ai o Mokana iloko. wale ihu nu ona, oiai oia e nana aku ana i ka hele malie o kona liaku. 0 ka maikai loa keia a'u i ike no ka hana au i a'o mai .ii ia'u, a eia nae. ua liiki ia'u ke hoolilo aku ia oe i nei manuw.i 1 mea paahana na'u. no ka mea, ua hoomaunauna oe i k-»i: ola i na la opio a ua palupalu oe i nei manawa mamuli o kau mau hana uhaai o na la i hala. "A. e kiliia aku ana e a'u kela mau kaikamahine u*i .1 elua mai ia oe mai a mai ia Ilale mai, i ka manawa e lilo ai au i poo no keia hui, 110 ka mea, ua aloha au ia laua like . elua. (No Elese ame Mehela kona manao), wahi a Aiokana i olelo iho ai iloko ona. Oiai ua o Mokana e 11001100 ana 110 keia mau mea ua hau pu koke ae la oia malia o hoao mai o Rose Piasona e Ikjo pakele ia Elesc mai ia Harisona mai ma o ka aua ana iai.i aole e hele, nolaila o kona lalau aku la no ia i kekahi apan 1 pepa e waiho ana maluna o ke pakaukau kokoke mai iai.i a kakau iho la me ka awiwi loa i keia lalani: "Haawi mai oe ika lihilihi ia Harisona ke noi aku. 1. M. Ia paa ana haawi aku la oia i ka apana pepa i kekahi kai kamahine e lawe aku a haawi ia Rose Piasona. "Awiwi! Mai hoohakalia i hookahi minuke!" He mau olelo keia ana o ke kauoha ana aku me ka liiki wawe loa i maopopo ole mai la ka manao ia Mr. llaris*jna A oiai he kauoha keia na ka haku aohe houlolohi ana ih< • o ke kaikamahine i kana misiona o ke kauohaia ana aku. a he mau sekona wale no loaa aku lā ka leka ia Rose i ka īua nawa a •Rose e nana mai ana me ka maikakok o kona no<> 1100 no ka ike ana mai ia Harisona e hoōkokoke aku an. iaia no kahi a. Elese e ku mai ana. Kaholo iho la kana heluhelu ana i kā apana pepa i iu awiia aku la iaia, alaila aea ae la iluna a nana mai la no kai a Mokana e ku aku ana 110 hoi o Mokana i ua o Rosc, in< ka mkioaka ma kona mau maka ia Elcse. Mokuna VII—Ka Nahesa ame ka Nunu. Ua hoopihaia ko !Clese naau me ka hauoli; ina oia heuk.. hi wale 110 ma kona wahi o ka hana ina ua himeni ae oia kekahi mau himeni hooipoipo, aka o. kona nana ae hui a 1 lehulehu loa na kaikamahinē e ae ma kahi kokoke mai kana wahi o ka hana, uumi wale iho la no ia makemak iloko. Aole hookahi huaolelo a Hale i hoike aku iaia 110 kon. aloha iaia. a eia nae me he mea la aia no he leo liilii e ha wānawana ae ana iloko o kona naau e i ae ana o HaU nana a oia na Hale. A ma kekahi ano ua hauoli oia no ko Hale kamailio oi ana aku 1 kekahi huaolelo e pili ana i kona aloha iaia. 110 k■« mea, i kona noonoo iho ina paha o Hale i hoike aku i kekahi mea o ia ano iaia, o kana hana mau wale paha ia o ka lioik' aku i, J^ii Mi j,akualiine ina huaolelo e pili a «a ike alolia ilhiln min r Jult olr ni i.īia ke uumi ilio ilokn ona. (A«le i.pau.