Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVIII, Number 37, 10 September 1920 — HE MOOLELO NO Elese, ka U'i Nohea i Liliia A I OLE Ka Ipo Aloha a ke Kanaka Waiwai [ARTICLE]

HE MOOLELO NO Elese, ka U'i Nohea i Liliia A I OLE Ka Ipo Aloha a ke Kanaka Waiwai

\ohe oia i noho hou iho e hoolohe i kekahi mau olelo liou, o kona ku ae la no ia iluna a hele aku la mawaena o ke aluka kanaka e nonoho mai ana a me kona nana ole iho i ka poe e hehe ana na aka. a e noke mai ana no hoi i na olelo hoopaani ma kela ame keia aoao, hoQinau loa aku Ja i ka hele ana a huli aku la i ke kanaka nana oia i hoowalewale e hana i ka hewa ana i makemake ole oi mawaena aku 0 ka aliakanaka. Eia nae aohe waiwai o kona Jiuli ana aku iaia no ka inea c noho mai ana 110 o Mokana me ka nana ma*i mai, oiai oia e I»ele aku aiia,. a ia kpkoke anā aku o Hale, he]e mai la imua e hui pie ia ma ka puka o kekahi rumi kapenn o ka moku. "O, e kuu keiki, e Hale, o oe mai la ka ia?" wnhi ana me ka hoihoi wale o ia ninau ana mai. "Ae, o oe ka'u i hele mai la e huli," i pane aku ai o 1 lale. "O, ina pela, komp mai kaua iloko nei," alaila huli aku la 013 a mahope aku o Hale o ke komo ana aku, a papani inai ia i ka puka. MOKUN'A XIV. "Aole au e hana aku ana i kela mare hoopunipuni an o ka olelo ana mai! Aole hiki ia'u ke hana'ia hewa! Aole au e aa ana e hana aku ia mea! Aole e lilo ana kau hana debolo i mea punihei aku ai aul Aole o'u makemake ia Mahela Uari%ona! Heaha la ka kuu makuakane mea o ke noi ana mai ia'u e mare me Mahela me ko'u ike 110 i ko'u makemake ole ia kaikamahine hookano?" i kamailio aku ai no, o Malt ia koino ana aku a laua iloko o ka rumi. "Mai lioahewa oe i ko makuakane ka mea nona ke ola i alana nie ka hoOnianawanui 110 kou pono." i keakea.mai ai ke kaoaka maalea piha deholo. O wau.nei kau.e hoahewa mai ai ina he manao kekahi ouo ia ano,,a i ole o Mah'ela Harisonn paha. aka, no ko makuakane mai hooili aku oe i na ahewa ana maluna ona, a eia nae,. e like me ka nui o ka ike i loaa ia'u, atole no hookahi o maua i kupono e ahewaia mai, ,110 ka inea, ua hana maua i ka mea maikai loa nou. No'u iho, o.wau ka me.i .nana i alakai a i a'e aku ia oe mai kou manawa kamalii mai, a i nei manawa nae he deholo ka au au e kapa mai nei." Hapai ae la oia i kona mau poohiwi iluna, a huli aku h ke alo i kahi e, me he mea la ua eha aleu la oia i nei mau oielo a Hale no kona kapaia ana aku i ke Debolo. O, ua moapopo ko Hale mau manao iaia, nolaila ua haawi mai oia.i na olelo e alakaiia aku ai ko Hale noonpo a hiki i kona haule ana iloko o ka lua "Xau keia mau hana apau i hoolala i mea paha no'u e hihia ai ea, oiaanei}" i pane ak uai o Hale me ka Jeo koikoi. aole uae me ka huhu. T ae aku ana au he mea oiaio ia, na'u i'o no i hoolala," wahi a Mokana o ; ka pane ana mai. "Ua ike oe uka'u mea i hana ai. Ka mua ua koi au i ko makuakane e hookaawale 1 kekahi huina dala nui ma ke ano apuk 110 kou pono. Aole anei pela?" Aole au i hoahewa no ia mea au i hana ai, aka, o ka hopena l*ilikia nae ka u i ike. O, na na laiii e kokua mai i kuu makuakane eiemakule i alakai hewaia!" "Alaila. na'u nei no # i kuknlu aku ia Elese mamua o kou alahele a noi aku ia oe e aloha aku iaia, aole anei pela? A ina peto ua hewa iho la anei au ma ia hana ana ?" "Malia paha no'u nei no ka hewa, āohe no a'u hoahewa ana aku iaoe no ia mea," wahi a.ka Hale pane. "Malia paha no'u io ka hewa no ka hookikina ana aku ia oe e mape me Mahela Harisona, aka i hanaia nae ja no ka hoopakele ana ae ia oe ame ko mākuakane mai ka pilikia ae, he oi aku ia o ka maikai mamua o ko olua hele ana maluijia o ka ili honua me na inoa maikai ole. No'll iho anei ia hewa la ?" "Aole au i olelo aku nei ia oe pela," i pane aku ai o Hale me ka pokole loa. . "Alaila o ko'u hewa wale no au e kapa mai ai he debolo Qia ko'u oleie ana aku ia oe e mare me Elese ma ke ano hoopunipuni ea ? He kaikamah.ine o Elese nau i aloha, nolaila, ma o kou .mare ana aku me ia ma ke ano hoepunipuni .aole oe L e hoonui wale akn ana no i ke aloha" iloko ona, aka e hoohauOli pu ia ana oe ia manawa hookahi. He oiaio, ua hana pu a,u ia hana no ko'u pooo ponoi iho kekahi.", Alaila huli hou aku la ua o Mokana i kahi e me ka piha loa 1 ka huhu, a kaa lioi ma .ko Hale aoao ka hoomalimali aku iaia a i aku. la: ... "He karaima ino loa ka hoopoino ana aku i ke kino ame ka inoa o kekahi kaikamahine maemae a maikai loa e ola nei, ua ike oe ia mea." "Ua hanaia nae ia karaima?" i ninau mai ai o Mpkana. Heaha ka mea keakea mai ia oe mai ka.waiho mali.e ana .aku ia mea un kekahi manawa aku? He oiaio, na'u i alakai i kou noonoo e haiia ia keia mare hoopunipuni, a ovyau no leeia e elele aku nei ia oe i nei mauawa inai hana aku oe. Hoopau oe i kou noonoo nui hou ana aku nona, liookuu aku iala e hana 110 kona pono o ke ola ana." , . "O. aole hiki ia'u ke hana pela; ua hoike aku nei au īaia «a nui kuu aloha nona, a ua nonoi pu aku nei iaia e lilo oia i wahinemare na'u. Ua ei loa aku nei Ra'u rnea i hana ai .mamua o ka mea kupono no ia kumu, aole hiki ia u ke hoi hope, pehea e hiki ai: Kakau aku no hoi ia Mahela Harisona i ka la apopo e hoike aku ana ua hoopau oe i ka hoopalau niawaena o olua," walu 3 Mokana. "(), he hana ino loa kela ; mahope naha kona puuwai, no ka mea, na ike wau i ka nui o kona aloha ia'u," i pane aku ai o Hale. * . "O. ina pela aole au e a'o aku ana ia oe i kau mea e hana aku ai," i pane mai ai o Mokana me ke ano hoihoi ole. Ua nui loa ka'u mau hana kuhihewa i hana ai/pela ka'u ike iho. Aohe a'u mea i hana i hiki ole ke hanaia, nolaila aole kaua e noonoo hon aku he mea kekalii i kamailioia mawaena o kaua. \ole o'u makemake e hooili mai oe i na ahewa ana maluna ivu kau mau hana. me he mea la he kamalii oe a owau kou kahu hanai." . mai huhu hoi paha oe, e Mokana, no ka mea, o oe wale, no ko u hoa'.oha e hiki ai ke kamajlio aku, wahi a Hale. "Ua maopopo iau.aole i like kou manao me ko'u ma keia mea aka, aole anei oe e ike ana i ka hiki ole ia'u ke hoopunipuni a hana aku hoi ma kekahi ano e hoopoinoia aku ail Ele«e i ka inanawa ana i haawi mai ai i kona hilinai ame kona aloha maluna o'u me kona naau a.pau. E »ke iho ana 110 oe nou iho e lilo ana ia i hana hoopilikia aku 1 kona Ola īna e loaa ana iaia ka hoomaopopo he hana hewa loa ka 1 hanaia ~aku iaia. ... • 111" "Hoopau 110 hoi oe 1 kou noonoo ana aku nona, e iiale, wahi a Mokana.o ka pane ana mai. "O, he haua hiki ole ia'u ke hana akii; Aole o'u makemake e liio ia i mea e naha ai ka puuwai o kela kaikamahine opio; aole o kona wale no aka o ko'u pu ana kekāhi. O, e Mokana, ina e hiki ana ia oe ke ike iho i ka nui o ko'u aloha no F.lese, e ike iho ana no oe i ka hiki ole ia'u ke hooko hku i kau mea. e fnai nei. Aoie anei he alahele okoa ae kekahi e kiki

ai ia'u 'ki pak£le mai keh iioopslau 4nai tne loa .au e hana aku i kekahi mea a kaafvale aku ina He mea ia e hiki ai- ia'u ke mare aku me Elese.'' i Noonoo iho la o Mokana no kekahi manawa me ka haawi gle mai ia Hale i,ke alahele ana i manao ai t?o ke'kaawale mai ia Mahela mai, a' liuliu iki i mai la: ! "He alahele no, aole oe. i hoopaaia i mea e lilo ai ka pili-' !<ia o ko makuakane i mea nau e noonoo mau aku ai. <Ma keia ,aorhe kuleana ko kela ame .keia kanaka e hana ai e like me ka maikai loa ana i mana.o ,ai, ,a he aie e koi mai kna ia oe e hookomo aku oe ia oe iho iloko o kekalii. hana no . ka pono o ko .nlakuakane. ,, , j "O, ua hana mai o papa ia mea no ko'u pQnQ,.,e. Mokana," wahi a Hale. 1 . j Hapai ae 1a o Mokaua i kona mau poohiwi iiuna.a paue | mai la me ka akaaka i ka i aqa mai: j "R Hale, ma ka noonoo iho aole oe i hoopaaia e .11001100 ! aku ai oe no ko makuakane, aka ma ko'u iT\aaao he iwea pono.ia | oe ke nooupp aku po ko makakane, i ole Jkaua e kamailio hpu np kona pilikia. Eia hou ke hooko ale oe i kona makemake, j e lilo ana ia i inea nou e hoofX)ino ai i kou ola, a eia liou aole e hiki ana ia oe ke paa rnau i kena kulana 011 i nei nianawa .nei hppe aku. . e Hale, i kekahi alahele maikai e ae e lioopaiiia ai' ko olua hoopalau me Mahela, hookahi wale no hana pono ia oe e hana.ai.oia kou-haalele Ipa iaP Elese. a e hilinai aku oe maluna o Mahela oia wale no kau mea e aloha aku ai ma nei mua aku. Hoike aku iaia i ka mea oiaio 110 na kumu e hiki ole ai ia oe ke lawe .mai iaia i .wahine nau, oia hoi ua paa mjua oe i ka hoQpalauia me Mahela." "O, aole hiki ia'u ke haalele aku ia Elese," wahi a ka Hale pane a mahope o ka liala ana 0 kekahi manawa o ka noonoo ana." O, aole au e haalele ana iaia!" "A pehea hoi,"wahi hou a 'Mokana, "ina e hoike nku ana oe ia Elese no ka nui o kou alpha iaia a haawi aku oe i kou naau nona me ka haawi ole ,aku i kou inoa ?" "O, o kona kipaku koke mai no hoi ha ia ia'u, me kona j noonoo hou ole ma'i no'u, me ka haawi hou ole i mmi ilokp 0 kona puuwai 110 ko'u alolia."* Alaila kau ae la o Mokana i kona mau, lima iluna me ka manaolana poho 5 a i mai la:."0 keia wale ae la no ka mea hiki ,ia'u ke alakai aku i kou noono, a nani ia ua hoole ,loa mai la 110 oe, maanei iho la au patt, a ke hookuu aku nei au ia oe e liana aku e like me kau i manao ai ,he pono. "O ka'u wale no i noonoo iho la hookahi wale no haiia pono--1 koe ia oa e hana ai, o kou koho iho mawaena o ka haalele !oa ana aku iaia, a i ole o ka lawe mai iaia i waliine miinuahi nau, a i mea e hiki ai ia pe ke hana aku ia mea, oia no kou hana ana akii ma ke ano e hoopunipuni aku ai iaia. 7 ' Aohe pane aku o llale, holoholo iho la oia iloko o kahi rumi Uuku me ka pupuku o kona lae oiai oia e noonoo atia no ke kupono o ka hooko aku i kekahi hana e hoopoino ole ia aku ai ke kino ame ka inoa o kekahi mea maemae, a hala he minuke i aku la ia Mokana: ■ . : . "Ina he kanaka okoa ma ko'u wahi aole oia e hoohakalia ana i ka hooko aku i kou manao," wahi a Hale. "He ano pololei ia au i olelo mai ia, nolaila e noonoo iho i ke kupono o ka'u i olelo mau ak unei ia oe e aho kou mare ana aku ia Elese ma ke ano hoopunipuni," wahi a Mokana. "A pehea hoi, ina e hookuuia aku ana o Elese e hele aku i kekahi wahi okoa e huli ai i hana nana, e like me. kau e Mokana i ole.lo mua mai nei, aole ana anei oia e aku ana me ka poe e hoohihi mai ana i kona u'i a e hoao. mai ana kekahi poe e hoopoino i kona kin.o ame kona.inoa, a i ka pau ana o ko lakou makemake alaila halele mai iaia mahope iho o ka hoopoinoia .ana o kona kino ?" "Ae; e hana mai ana lakou e like me ka Hariso.na i' hana mai ai maluna ona, a ke manao nei au aole pah*. e hale ana ka : mahina mahope o kou haalele ana • aku iaia mamua o. kona ii.lo ana aku he pio na kekahi ppe manao . kolohe. e. Uke me Harisona, kela elemakule hoowalēwale i na wahi .a Mokana. "Oia hoi ka'u e maka'u nei nona, a e loaa nei keia .manao ia'ii i nei wa e hoao ana au ma na ano e hoopake)e ia Elese mailoko mai o na hana hoohilahila iaia, aole o'ia wa|e, aka mailoko mai o na hana e hoopoinoia ai kona inoa ,no na manawa a pau o kona ola ana," wahi a Male o ka pane ana aku, a ke hiolo makawalu la ka hou ma konaMae ia manawa., "Oia maoli ko'u manao elike me ia a'u i hoike aku nei ia oe," i pane mai ai o Mokana. "O; he la no e hiki mai ana e mare aku ana waU ia Elese ma ke ano oiaio aole ma ke ,ano hoopunipuni." "Aole i.keia manawa, aka, i ka manawa e ili mai ai na pomaikai maluaa ou,. a kaahope ae hoi na pilikia mai ko makuakane āe, a malia he hana maalahi na'u ke oki ana aku ia Mahela, ke ae mai .oia me ka maikai. A i ole make aku paha oia. "A eia nae, ke.manaoio nei no au ina.no kou mare nei me Mahela, a noho manualii oe me Elese, me ko Mahela ike ole mai, e oi aku ana ko Elese hauoli no kona manaoio iho he kane oe nana, me kona ike no iiae he wahine opio oia i h.oohilahilaia me ka hoohaahaaia o kona inoa." "Ina e loaa ana ia'u ka ike maopopo aole oia e ike iho ana he wahine manuahi wale no oia." "E Hale, e hoolohe inai; nialia e hiki ana no ia'u ke hoakaka aku i kekahi mea. Ua maopopo ia oe eia au ke noho nei ma ke ano he kulana luna hoohana no ka hui,< ma ia ano e hiki ana; no ia'u ke kauoha aku i kekahi hana e hanaia mai e like me ko'u makemake." "Ke hiki.ole nei ia'u la ke ike aku i ka holopono o ia hana au, e Mokana." "E nana mai paha oe, mahope koke iho o kou mare ana me Mahela ia manawe e hoolala ai au i kekahi hana no ka hoouna aku ia oe i Europa no kekahi hana a ka hui. He hana ia e manaofa mai ai e Mahela e hoi koke mai ana no oe, nolaila, ma ia ano aole o Ma.hela e hoolaau ana e holo pu ine oe, a ia oe r e holo aku ai no Europa e lawe pu oe ia lese me oe, a oiai olua ma Europa na'u ia e hoike aku ia Mahela me ka imi pu i na kumupale no kou hoi koke oJe mai,>a oiai oe aine •Elese ma Europa ua lawa loā ia maiiawa nou e hoohauoli ai i'a oe iho me kou. kaahele pu ana me Elese,ma na wahi a pau 0 Europa. Pehea keia la i kou manao? "Eia hou; oiai oe ame ko mea aloha e haulani ana nia na wahi like ole o Euiopa, na'u o Mahela e hoonana mau aku, 1 ole oia e naonoon ino aku nou no kou kawale loihi loa i Eufbpat.'. , M? kauolelo ana ae i ka mea oiaio aohe au mea e maka'u iho ai no' ia lawe 'loihi loa ou ia Elese i kahi ē, o ka mama wale no o Elese ame kona kaikuaaua, no ka mea, o laua wale no ke haohao ana no ko Elese naloWale honua ana." "Ke la o Hale i ke akamai ame ka maalea loa o k£ia hoolala ha'na a Mokana e hoike aku aua iaia, a ke noonoo pu laoia i naolelo a Elese o ka hoike ana ae iaia no'nā' olelo a ka makuahine o ka olelo ar.a mai, i ka manawa mare ple o Elese iaia wale np o Elese e hoike aku ai i kaha mau mea huna a pau, a ina e mare oifi i ke kane i ke kane wale no oia e hoike ae ai i kana mau mea huna a pau; a o keia hiau olelo apau a Hale i lohe aku ,ai mai ia Elene aku oia kana o ka hoike ana aku ia Mokana^. Ke ku la o Mokana ma ka puka aniani o kahi rumi a nāna aku iwaho me he mea la e nooiioo nui ana oia no kana mēa e pane mai ai, ina aole i lilo kana mau olelo mua o ka hoike ana mai ia Hale i mea 110 Hale puni ai, alaila ua makaukau «ia e waiho hou mai i maii manao pahele a apuhi hou i mea no Hale e haulehia ai i. ka hewa,- a ina aole o Hale o Elese. "Ina pela, e Mokana. aohe a'u hoōkunana hou ana iho. Xo ko Elese pono ame kona hanoli e hana .aku anā āii oiai aole oia. e Uopmaopopo iho ,ana ia. m6a. hoi ae au iaia* a mai keia manawa aku aohe ana mea'e ae e ike ana o ka

lW*'TO'ēria r: tia- k'ātfohara' mai laoia e ke| debo!o e hooko aku i. ka makemake o Mokana. i "Alaila e plelo maoli mai ana anei oe me kou naau a pau ua apono oe i ka'u mau mea i hoakaka aku ai ia oe e mareia oe me Elese ma ke ano hoopunipuni ?" _ j "Ae: ke ae aku nei au i kou manao .e mareia maua ma ia ' ano. a o ka'u noi ia.oe mai lawe mai oe i hoike. ma ko maua manawa e mareia a*,.o .ke.knmu no o.ko'u ae ana aku la no ka nui maoli o ko'u/aloha ia Elese, e kupono ole ai ia'u ke haale.le aku iaia, o Jilo oia i ka hoowalewaleia a lilo oia i . kaikamahine poino.'' j "Ka hupo nui a!" 1 namunamu iho ai o Mokana iloko i wale iho i>p opa, i kona manawa e ku hpokahi ana oia wale j no maloko. o ka rumi. ! MOKUNA XV. | KA HOOPALAI A\*A. i Aale i loaa iki kekahi manao hoomaoe ia Mal>ela nu ko kumu o ia hele ana aku e ilfe iaia ia la, a i !<a manawa i hoikeia aku ai iaia ko Ilale hoea ana aku ua lele wale ae la no.kona oili me-.ke kapalili o kona houpo, e like me ia e kapalili ae ai i na manawa e hoikeia aku ai iaia i na manawa mamua aku. Aohe ana hooliakalia aha'iho, īialeaiia 110 a'pāii kona mau aaliu hou i ke kamo, a pau no hoi kona lauoho i ke kāhi aine ke kilohi ana iaia iho mailuna a lalo i ke aiūani kilohi, 0 kona iho mai la 110 ia no ka rumi liookipa malalo, me ka lanialama o kona helehelena ame ka ula ohelohelo o kona mau papalina no ka hamoia ana mai i ka pa,uda, a he minoaka hoomahie hoi ma kona mau maka a ma na lehelehe. "Hauoli maoli au i ko'u ike ana aku la ia oe e Hale,'' wahi ana mahope 0 ko laua hui an;i ae, a o mai la i kona lima e haalulu ana no ke aloha ana. "lie manawa loihi loa 1 hala aku nei akahi no nae oe a hoea hou mai ianei. Ua noonoo iho au na poina loa paha oe ia'u." 1 Hopu niai la 110 hoi o llale i kahi linia haalulu ona a paa aku la iioko o kona mau lima, oiai kona mau maka e kaukolo pono mai apa i na maka o ua o Mahela, a mahope kaholo iho 1a kana nana ana mailuna a hala ilalo. Oiai pia e j nana pono la ke liooiaio la 110 oloko ona i ka u'i o Mahela, he u'i, he nani a he maemae no hoi i ku- , pono nolpko o ka halealii o kekahi emepera. Ina 110 ka lilo mai i wahine nana e lilo ana oia i hakuwaliine no ka home e haaheo ai ka naau, a he makuahine ku.pono hoi 110 ka home, aohe ana mea e hodhalahala ai, 110 ka mea, he u'i a he kulana lede oiaio. Oiai oia e kilohi la i ka loa, a i ka laula o Kapaa, ke noo--1100 pu la oia ia ma,nawa 110 Elese, ke hoohalikelike la oia nona iho i ko Mahela kulana, ka u'i a pela aku ame ko Elese. a oia kana o ka i wale ana iho 110 iloko ona, "aohe no i like aku ka nanahe a popohe me ka oliwa ku kahakai.*' He u'i ko Elese e hiki ole ai i ke kupaa o kekahi kanaka e kailiia, o ko Elese hemahema wale 110, aole oia he kaikamahine i launa mau me ka lehulehu elike me ko Mahela, a he kulana ilihune a haahaa kona, a he kulana kiekie hoi ko Mahela me ka waiwai pu, he kulana i loaa ole ia Elese. Me ka hikiwaw;e loa keia mau mea apau e holo la iloko o ko Hale noonoo, a oiai o Mahela e ku mai ana niamua o kona alo ke hooia la no oia i ka u'i o Mahela me ka makemake 110 iloko ona. a oiai ko Mahela mau lima e paaia ana eia, ua pii ae la ka ula ma ko Mahela mau papalina me kona ha'oha'o nui i ke kumu o ko Hale paa loihi «ana i koua lima, me ka nana mau aku iaia, a i mea e maopopo aku ai iaia o ko Ilale manao ma ia«paa loihi ana ana, ninau okoa mai la: . f "'Ea, e Hale, heaha keia nana pono loa mai ou ia'u, ine kou kamailio ole mai.i hookahi huaolelo? He puu nui anei kekahi o'u au i ike.mai la, a i ole, he hewa anei kekahi a'u i hana aku ai ia oe o kau noonoo loihi ana me ka pane ole mai i hookahi huaolelo? E oluolu oe e lia'i mai, akahi iho la ko'u pahaohao loa, a ke ake aku nei e hoike mai oe me kou kali hou ole aku." "E hookani aku ana hoi au i kou u'i: maemae maoli no 'hōi oe e Mahela, a pomaikai no ke kanaka e lilo ai oe i mea aloha nana," i .pane ae ai o Hale. he mau luiaolelo i makaukau loa e kau koke ana 110 ma kona mau lehelehe. "E noonoo pu e ana au aole e nele ana ka haaheo o kekahi kanaka ina oe e li.lo ana i mea aloha nana, a i hoapili hoi 110 na la apau o ke ola ana." Aohe ona mkemake e hoike koke aku ia Mahela i kona manao nui o ka hiki ana aku i ka hale ma ia manawa, aka. mamuli o ka hana a ka \vaina e hooni la iloko o kona mau aalolo, ua hiki ole iaia ke kaohi iho. "O. e Hale, he mau olelo nēma wale no paha kena au ia'u. aole paha kena o kou manaoio maoli," i pane iho ai o Mahela. me.ka huki ana aku i kona l.ima ia manawa, me he inea la ua hilahila oia, no ka mea, o ka makaniua loa keia 0 ko Hale hana ana aku iaia pela. Hopu hou aku la o Hale i ka lima o ua o Mahela a paa mai la, me he mea la he paahao o Mahela nana ia manawa. Kfe ike aku la oia i ka hapai pu o ka umauma o Mahela, ke ano o kekahi mea i piha i ,ke pihoihoi, a i ole, ka maka'u. a ke naholo la no hoi ka ula ma-na papalina o ua o Mahela. 1 "E Mat>ela," me ka huki ana mai la iaia a pili mamua o kona alo„me ka mau no o kona nana ana i na maka haaheo 0 Mabe)a," aoJe ati i manao e hoike koke akv\ ia oe.i keia mea, aka hoi, piai ka waina e hana nei iloko o'u, a lilo 110 hoi kou u'i i roea. hooni ae la i ka makemake i'oko o ko'u noonoo. nolaila he v mea pono ia'u ke hoike koke aku ia oe 1 ke kumu o .ko'u hoea ana mai la imua 011 i keia la, oia hoi» i hele mai la au e hoike aku ia oe ke makemake nei au.e lilo oe i wahine mare na'u. Pehea la kou manao, e ae mai ana anei oe i keia .uoi?" "O, e Hale, oia anei kou manaoio maoii?" i ninau mai ai o Mahela m§ ka hoihpi. Aohe pane aku. o Hale i kana ninau, aka nae. i mea e hoike aku ana i ua o Mahela o kona manaoio maoli ia, huki ruai la oia i ua 0 .Mahe.la a pili mamiia o kona -a'o fi a apo mai la' iaia ma ka puhaka.» "Ua ike kaua a ua kamaaina kekahi i kekahi no kekah*. manawa loihi i hala, mai ko kaua mau la kamalii mai a nui wale; o keia manao o'u i hoea mai la i keia la a noi aku ia oe„ o ka makemake maoli no ia o na makuakane o kaua, a 1 hele mai la au e hooko aku 'ia o laua, nolaila e noi aku ana au ia oe, e ae mai ana anei oe e lilo i wahinemare na'u, a e lilo hoi oe i mea aloha na'll a owau hoi nau. a. na„ka make. kaua e hopkaawale :" Aohe a Mahela pane, aka, i hoike no kona ae i ka Haie noi.kulou iho la oia a honi ihp ia ia Hale no kekahimanawa loihi. me ke apo pu mai o kona mau lima ma ka a-i o Hale, a no kekahi manawa loihi ko laua lulumiia ana e na kipona ikiiki a ke aloha. Nau ia e ka makamaka heluhelu e hoopiha pono aku i ka moolelo ma ia wahi aku. elike me kau e ike Lho ai nou iho. . ' O kupanaha. aphe wahi lihi iki o ke aloha iloko o ko Halfe pmiwai no keia Mahela/ o kona noonoo ame kana hooma-iiao niau *** ' Manua. aka no ka hooko ana aku i ka makemake o kona makuakane. i hoopakeleia ae ai oia mailoko ae o aole o kona makuakane wa!e no, aka oia pu kekahi, pela wale no oia i onoupoo aku ai iaia e hoopalau me ka mea ana. i aloha ole ai. a oia kana o ka nalu ana iho mahope mai. "heaha 1a . ; ka waiwai o ka hoopalau ania īne ka mea a'u i ike ole iho ai ia mea he makemake a he alpfr|a ?" . . Ppl-iki niai la pia ia Mahela a pili i kona umauma a no kekahi manawa loihi k'o laua kuwili ana, ahiki i ko Mahela

[ enā manao hooliihi a makemake ma..]) ! a huai mai la i ka meahuna Uako o:kona puuwai ana «» k,j ! hoololii ana no kekahi tnanā\\|L lo^i. niamua aku. a h,,ik e okoa mai la māmuli o kona" aioha'i ua o Hale i noi a ku ; u oia i kona makuakane ja Hari,sona e noi ae ia Mr. N'nimia no ko laua hoohuiia ma ka mare me Hale. I Ma keia la iho la i hooholo ai l;yia no Vo laua huopn n„ j ana a ua hoikeia aku ia hoopaiail ana' 6 laua i ko laua niau | makuakane. he lono hauoli ioa hoi i na olofala, koe nae k.i i hoikeia ana ae o ko laua manpwa e ayvaiauluia ai. | MOKyNA X\'l. | Ka Hana Hoohihia ia Hale ame Elese. | Ua piha loa o Elese ika liapoli a ao n.. }~,, | kona mau manao luuluu i ka manawa a ua o Elese i iko t k ;! ai in Jiale e hoi hou mai aiia no ka hui ana me ia n.. k, :)u i'ike aku i ka helehelena hoihoi o llale, aole hoi kela !ni ( | helena nīakue o Hale ma kelā manawa ana o ka I ana iho i ua o Klese. Aohe kumu e ae o ko Hale hauoli, o keia wale n. IU lanakila kona mana<"> e koi mau ae ana iaia aole e li. m/kuh aku ia Klese e hookaumahaia kona noonoo no'hookahi rninuke no ko laua kaawale, aole hoi e hookuu aku ia F.U U l kekahi mea okoa aku.e paulua maa māi iaia e 1 il<> ai ~ia , pio na ia mea i makemake wale no e hoopoino ia M im . aole hoi mamuli o kona aloha. la liui ana ae a laua. alaila huai mai la o llale i na lnuiolelo o ke aloha oiaio, na mea huna iloko lilo lga q kona wailiona noonoo, a pela hoi me na mea nani a laua like e haiM aku ai i ka .manawa e lilo ai laua he kane a he wahin., ;i hoike aku la no hoi o Elese i kona manao aole e nele ana ka hauoli o kona makuahine ame kona kaikuaana i ka nianw.i e hoikeia aku ai ia laua ua mareia oia me kekahi kanak.i opio u'i a waiwai. Ma keia manawa ifn hōoholo ilio la o Hale iloko ih<> .-n:\ e hookomo loa aku iaia iloko o ka moana akea o na han;i hoopoino i kona inoa aine ko Elese, me ka nana ole ;n--ihope i ke kapakai 9 ka palekana. o ko laua inoa inaema,ame 4ca oiaio, ka mahaloia mai ame ka inoa hanohano, a..1,- ; oia mau ano maikai apau ua kapaeia ae la mahoj)e. a kau aku la ka noonoo me ke akenui o ka iini 110 ko laua hoohuu.i ae, aole nae ma ke ano nei i kulike me ka ke ka'nawai i k. i mai ai, aka, ma kekahi ano haahaa a hilahila loa. "1l Klese, 110 ko mama ame ko kaikuaana pono an ~ k.i olelo ana mai nei, ē hoihol aku kaua ia laua a hoonoho nialoko o kekahi wahi liome maikai ma kuaaina, kalii a lan.i e no.ho ai me ka hauoli loa, a o kahi hoi e hiki ai e lapaauia o Kete e kekahi mau kauka ākamai. E huli kana mai la.ua e nolio ana malaila i mau kauka no Kete, a 110 ko m;ikuahine uuku hoi e loaa ana iaia i<a noho ana hauoli niau 1 na la apau o kona ola ana." "O, ina pela ana, maikai maoli oe e Hale, kuu ahiha,' 1 pane ae ai o Elese, me ka piha hoihōi no nei mau hoakaka a -kana ipo. "Ae; oia maoli ko'u manao," wahi a llale o ka pane ana iho; "no keia manawa ke manao 4iei au e pono kaua e hnn i i ka mea oiaio e pili ana i ko kaua hoopalau ana, maho|.e auanei lohe aku kuu makuakane a lilo hoi ia i #nea hookau maha loa aku i kōna noonoo." • "Pela 110; a pela no hoi me mama amt Kete. aole |>ono laua e lohe aku no keia mea a kaua i hooholo iho la." i pane ae ai o Elese. "Aole; manao au he mea maikai ka hoike ana aku i ko makuahine ame ko kaikuaana no keia tiooholo ana iho la .1 kaua no ko kaua hoopalau ana, aka āole i leekahi mea r»k<•;» aku mawaho ae o laua. No kuu makuakane la ea, aole pono e lohe aku oia, no ka mea, ua paa loa kona inanao o Ma bela ka'u wahine e mare aku ai, a ina e lohe aku ana oia .» oe ae nei ka'u i hoopalau ai, he uiea hoehaeha loa aku ia iaia, aole oia wale, aka, e huhu pu mai ana oia ia'u no ko'u hana i ka mea aloha ole iaia." "A pehea, ina no kona lohe aku nei e mau loa aku ana 110 anei kona huhu me ka uana hou ole mai ia oe he keiki nana? Aole ana anei oia e huikala mai ia oe i ka manawa hope ana e ike iho ai ua aloha oe ia'u? ]•* noonoo mai an.i anei oia no'u nra,ke ano he kaikamahine haahaa loa malaln iho, o kou kulana a ma ia ano e huikala ole niai ai ia oe " wahi a Elese o ka ninau ana ae. "O, ke manao nei au e huikala mai ana 110 oia ia u ma na ano apau, a no ka mea, owau hookahi wale no kana keiki, a eia maluna o'u kona aloha i na manawa apau. aka nae, e hala ana paha kekahi wa loihi mamua o kona h« .> pau ar\a i kona manao huhu, ke ike iho oia i ka, nui o ko'n aloha ia oe ame kou lilo hoi i mea aloha nana. ke hoomaopopo iho oia i kow mau ano maikai apau. Aka mai hookanmaha aku kaua i ko kaua mau noonoo no ia mea. No'u ih>» ua 00 au ma.ke kanawai a ua hiki ia'u ke hana elike me k<. n makemake." Mahope iho o ka hoopukaia ana aku U o keia mau ole!.», hoohuli ae la o Hale i ka laua mea e kamailio ai maluna <• kekahi kumuhana okoa, a no ka piha loa o Elese i ka liau oli. poina ae la na mea e ae apau iīiia, o ka noonoo nni waU' 110 iloko ona ia manawa oia kona laki no ka lilo ana o ktkahi kanaka opio u'i a waiwai i kane nana. 1 ka hoea ana aku o ka moku i kahi i manaoia ai. i ka viana aku ua poina i na mea apau raa kela he\e ana ka h< manao ana ae no Hale ame £lese no ka laua wahi o ka auwana ana aku, o laua wale no, iloko o ka ululaau, eia nae. hookahi kaikamahine hana onaloko o ka halekuai i loaa ka hoohuoi 110 kana mau mea o.ka ike ana mawaena •> k< i.l mau opio maloko o ka halekuai, a iaia i noonoo iho ai n<> k.« Hale ma hele kokoolua ana akii o laua wale no, luliluli i l ' la kona poo no ko Elese hihia ana i ke kanaka opio ;i " hoopiha loa ia oia me ke kaumaha. "Aole anei ou manao he, mau paamare kupono loa k< 1 oiai he u'i like no laua a elua, a he opio like no hoi e ku|. • • loa ai kekahi na kekahi'" wahi «ina o ka ninau ana ;< 1 kekahi kaikamahine. "He u'i, ae; aka he opiopio loa o Elese aohe i pau k ' ano kanialii, aole 110 hoi oia i ike ia inea lie manm: 1 kona manawa i komo ae ai e hama maloko o ka lialek- • O. he mea hilahila no ia.' "Kahuhu!" wahi ake mua oka ninau : 1 ae. "Alaila he lili ka paha l>ou ?" Aohe loaa o kekahi manao hoohuoi ia Elese o kela .t ! " keia kane a wahipe e uana mai.ana iaia aia he mau nia' 1 ' minmina nona e lilo ana oia iīo)co o ka.hpowalwale ia. ' poino ana knna inoa maifcai. <J a piha loa oia i ka han ' e noonoo ole ae ai no ia mau 4nea, o kana mea aloha wal« ' kana uana ia manawa, ka inea nona ka lima.e apo mai : 1 iaia oiai lalia e hele la. Iloko o ia manawa a lāua e he|e la ke haalulu wale 1 no kona kino me ka.nui oka hanu me he manu la i hooi'1» 1 iloko oka halemanu, oiai laua e hele la a mamao loa mai 1 hapanui aku ,0 ka poe o lakou. oia i ka maka u . ia manawa hookahi ke kau la kotia..mariaolana maluna • 1 1 mea e hiki mai ana, ka hana hoi e.hoohihiaia ai oia, aole 1. 1 ke ano maikai, aka. ma kekalii ano lapuwale loa. Ua hamau loa o Ilale me Jcona noonoo nui uo ka nnM e hana aku ai, a ke paa mau mai la. no Hoi o ma koi a lima me ka pili mau mai o kona poo ma lea.pppluw o Ilai: a e nana mau iho ana 110 hoi o ijāle maīuna o ka lauol-0 ehuehu o ua o Elese me kona nooaoo nui ilol<;o ona no kai. 1 mea e hana aku ai, ma no ka $io Etese i kekahi kanal .1 okoa aku. (Aole i pau. V_ • n .A 1