Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVIII, Number 38, 17 September 1920 — He Moolelo no LEOLA DALE a i ole Mai ke Kulana Nele a i ka Waiwai-Na Aloha Elua i ka Ipo Hookahi. [ARTICLE]

He Moolelo no LEOLA DALE a i ole Mai ke Kulana Nele a i ka Waiwai-Na Aloha Elua i ka Ipo Hookahi.

MOKUNA I. ! i Maloko o kekahi wahi keena uuku, ma kekalū hale i kukulliia iwaeiia ō ka nui o na hale liōolimalima, e noho ana kekahi kaikamah'ine opiopio. v O ka nianawa a kaua e ka makamaka heluhelu 6 ike aku nei i keia kaikamahine, ma ke ahiahi no ia • o kekahi la iloko o ka mahina o lune, o ka nalo ana aku 110 ia o -na leukuna o ka la, ma kekalii aoafr'p\k|^ I le wahi rumi uuku kela i hoolakoia jio nae me na pono hale e olwolu ai ka noho ana. elike me ke kulana o ka haku nona ua- liale nei. a iwaena o na lako hale o kela keena, he piano kekah'i. me he mea la i ka nana aku. o ka mea hoonani u'i hookahi wale 110 ia. mawaho ae o ka nui o na lako hale. 0 ka inoa. o kela kaikamahine opio o Leola Dale no ia, he kaikamahine lauoho uliuli hapunapu, me na maka poni uliuli, a riona hoi kekahi o na ohana ko'iko'i a hanohano iloko o ka aina, eia nae ma keia manawa a kaua e hookamaaina aku nei me ia. oia kekahi o na kaikamahine ilihune loa, me ka hpopūniia e na haawina kaumaha he nui. Oiai o Leola Dale e noho la maloko o kela rumi, aia wale no kona mau maka ke !iana la ma ka pepa o. ka paia, e hoike mai ana hoi v kona helehelena i ke komo ai ole iloko o kona waha, 110 kekahi manawa loihi. a ma kekahi olelo maoli ana ae hoi, ua hele oia a piha me ka pololi e noho aku ana. Afahope o kona noho malie ana.no kekalii manawa, ia'wa i hookomo iho :ii kekahi lima iloko o ka pakeke o kona lole, a unuhi malie ae la i kekahi mea iwaho, he wahi *eni hookahi, me ka eueu ana.ae o kona lehelehe. 110 ka ike iho paha, o kana wahi kenikeni wale no ia i koe. Kau ae la o Leola Dale i ua wahi peni nei mamua o kona mau maka, a ma kahi o ke kulu iho o kona mau waimaka, i kau a mea o ka pilikia. he minoaka kana o ka haawi ana ae; a e nana ana 110 oia i kela peni, kikeke mai la kekahi mea mawahp o ka puka o kona rumi, a me ke kakali ole, a loaa ka aeia aku e komo mai, ua weheia ae la ka puka, a koino ana no kekahi wahine aoo, aia hoi maluna o kona helehelena ke kuoo, e hoike mai ana.no ke*kahi hana ano nui loa ana i makeīnake ai e hooko koke ia. Alawa mai la ka Leola Dale nana ana 110 kahi o ka puka, me kona manao e ku ae iluna, aka iaia i ike mai ai i ka wahine aoo, ua noho hou iho la oia ilalo, me ka.hopu ana aku o kona mau lima i ke pakaukau. me ka pane ana mai i ka wahine aoo: "O ke aloha ahiahi no kou e Mrs. Tibeta." wahi ana me ka leo nahenahe, e hoike mai piha kona mau ano apau me ka oluolu ame ka waipa-he. v 4< Ae. oke aloha no kou e Miss Dale," i pana'i mai ai 110 hoi ka wahine aoo, me ka lomilomi ana o kona mau manamanalima i kona epane, oiai hoi kona mau maka. e nana pono mai ana ma ka helehelena o I.eola Dale. "I hele mai la au e ike ia oe e Miss Dale, no ka uku hoolimalima o 'kou rumi." 1 ka lohe pono ana aku o Leola i ka manao o ka hoea ana mai o ka wahine.aop. uu pii ae la ka ula ma kona papalina, a iloko o ka manawa pokole, ua auhee koke aku la ka ul'a ohdlbhelo mai kona helehelena ae. a nohoalii iho la ka haikea, me ka hoomaōe hou ana niai ia Mrs. Ti!jeta. me he mea la. aole i maopopo pono iaia, na mea a ua wahine nei o ke kamailio mua ana aku. . "I kii mai nei anei oe.no ka uku hoolimalima?'' "Ae, o ka'u ia o ka hele ana mai l.i e hui pu'me oe, no ka mea nau no hoi i kauoha ae ia'u, o keia ko'u manawa e hele

tnai aiV * . "ACi ua kauoha i'*o aku au ia oc c liele niai, alaila hooki hoiiua iho la o Leola Dalc i kana kamailio ana aku. meka pau pano ole o kana mau mea i makemakt: ai e kamailio mai i kela wahine. "No ko'u manao k>a. ua makaukau oe 110 ka uku ana mai i ka hoolimalima, pela iho.la au i hoea mai la i keia ahiahi. La kauka'i aku au maluna o ka au e uku mai ana, no ka hiki iā-u ke uku aku i ko'u hoolimalima." "Ke kaumaha loa nei au i ka hoike ana aku ia oe e M.rs. Tiheta, aole e hiki ia'u ke uku aku ia oe i ka Upolimalima, i keia ahiahi. elike me ia a'u i hoike mua aku ai ia oe. "O. mai hoike mai oe ia'u pela. e Miss Dale," i pahola okoa niai ai na lima o Mrs. Tihcla imua. "Ua kauka'i.aku au no ka hiki ia'u ke uku i ko'u hoolimalima poiloi, j*iai ka hoolimalima mai o kou rumi, a ina e liiki ole ana ia u ke uku i ko'u hoolimalima i keia ahiahi. ua niaopopo loa* e kipakuia mai ana au e ku a hele mai ko'u rumi . aku. ehia. ka hoi mea aloha o. ka'u mau keiki i lea nele, i kahi e hoomoeia ai o ko lakou mau poo. "O. e Miss Dale. e noonoo mai oe no ka pono o na keiki liilii, kela mau keiki no hoi au e paani pu ai me lakou. a ua hele lakou a aloha ia oe. Oka haku hale o kaua. oia kekahi o na kanaka huhu'loa. e lilo ai na hoopandenee wale ana i ka •uku- ana aku i ka hoolimalima, i mea nana ole ia mai eia, o ke 'kipakū wale mai no ia*u ame ka'u mau keiki e hele mai keia wahi aku. Ina aole oe i makaukau i keia manawa no ka uku 'piha ana mai i ka hoolimalima ea, alaila e liaawi mai oe i ka mea e loaa ana. malia he.niea ia e hoomanawanui mai ai ka liaku hale. 110 kekahi manawa hou aku." Nana pono ak'u la o Leola ma na maka kaumaha o Mr«. ; Tibeta. no!e e hiki iaia ke hoohewahewa aku, i ka nuf maoli o I ka ehaeha iloko o kela wahine, alaila hoopalahalaha aku la oia i konp lima inuia. kela.lima hoi e paa la i kahi peni hookahi, me ka i ana aku: . "O keia wale no kahi kenikeni hookahi i koe ia u. a Ue haawi aku nei au ia inea ia oe. ? ' Ma kahi o ka hopu ana JfrsVfi f "ibVt'a'l'kela pēni. nana mai la oia me ka helehēlena kaumalia!'alaila hōomaka iho la e uwe, me ka wklania o ka naau. mamuli o kona ike. aia ka poino ame 'ka popilikia'k'e kau mai la imua o kona mau maka, a o ia kana o ka pane ana m^ai: "Ke ike nei' au. aole lie īiiea hiki. ia'u ke hana iloko o keia manawa, koe \vale no ko kakou. kipakuia mai keia wahi aku, me ka maopopo ole o kahi e moe.-ai ko kakou mau poo i ka po, a e loaa mai ai hoi ka kakou mau meaai. , '"Ina he elala kekahi a'u e Mrs. Tibeta, ina ua hiki ia'u ke | kokua aku ia oe. ua nele au ma na ano apau, o keia wahi peni! hookahl wale no ka mea ,i koe me a'u, a ke komo pu aku nei ,au me oe. iloko o na manao kaumalia no keia pilikia i ili iho maluna o kaua. "No'u nei nae. he ,\yahi kino hookahi wale uo ko'u. ua makaukau au e ku a haalele iho i keia hale, a kuewa aku i ke ala ;me ka waimaka; oka ,mea wale no naua i hoehaeha 'loa mai i kuu noonoo, o ia tio ko'u noho aie ana aku i ka uku hoolimalima o.ko'u rumi ia oe, ka uku hoolimalima hoi e hoopakeleia ae ai oe ame kau mau keiki. mai ka hele auwana ana aku i ka loa ame ka laula o ka aina," alaila palulu ae 1a kona mau Hma i na maka. aole 110 ka huna ana ae i na kulii w'aimaka mai kona mau lihilihi mai. 110 ka mea aok e hiki iaia ke uwe, i kau a mea o ka nui o na kaumaha i loaa iaia. "Alaila, pehe? la au e hana aku ai?" i hooho. ai o Mrs. Tibeta. me ka nāna pono ana niai ma ka helehelena hohoma o Leola Pale.

"Aole hc mea maopopo iau f M i paiie.aku ai no hoi o Leola Dale. . "Ua hoao au ma na'ano apau e liana i wahi e loaa niai ai ke elala ia'u mahope o ka make ana aku o kuu makuahine. nie ka loaa no o ke dala, a ua uku mau aku au ia oe i ka hoo limalima o ko'u ruini, aka no keia manawa. ua hiki ole ia'u ke uku aku, e nana mai no hoi oe, he pena hookahi wale no ka mea i koe iloko o kuu lima nei." Holoi ae 'la o i\lrs. Tibeta i kona mair waiinaka, eia nae ata no oia ke ha'uha'u wale la. me ka pane ana mai: "E manao mai ana paha oe e Miss Dale, he wahine au » piha me ka lokoino ma ka hele ana mai nei a koi aku ia oe e uku mai i kou hoolimalima., he wahine i nele na manao aloh.i nou iloko o kou kulana nele?" "Aole loa he noonoo o kena ano iloko o u, no ka ua maopopo 110 ia'u, o ke kumu o kou kaukā i ana mai maluna o ka'u mau kokua i\na aku ia oe, no kou noho nele no ia, elike 110 lioi me ja a u i hoike aku nei ia oe i ko'u kulana oiaio loa. "No'u nei, aia iloko o'u ka manao aloha nou e Miss Dale. Ua ike au he leele oiaio oe, i kaokoa loa mai .ke ano mai o ka Uapanui o na i like. aku kp lakou mau makahiki me kou. He hookāhi nae mea e eliaeliā l'oa nei i keia manawa, o ia 110 ka'u mau keiki liilii!" "Aohe au noonoo ana mai no'u, no ka mea he wani kino lipokahi wale iho no ko u, aka o na keiki liilii kau e noonoo aku ai no-ko lakou pono. Ina.au e haalele ilio ana i keia rumi, a kuewa aku m'a na alanui, ahiki,i ka make ana, aohe mea e minamina' 110 ia make ana. no ka mea aole o'u ohana i koe ma keia ao." "O, mai kamailio mai oe pela e Miss Dale. 110 ka mea ua ike 110 oe, aole oe i nele i na hoaloha ma ka honua nei, eia no hoi au aine ka'u mau keiki, ua pipilipaa ke aloha, no keia noho akoakoa ana o kakou. o ke kaawale ana aku o kekahi, ua like no ia, me he mea la, ua make kekahi mea iloko 0 ko kakou ohana ponoi. Eia ko'u manao e Miss Dale, ina no ko kakou kipakuia mai e ka liaku hale, i keia ahiahi, i hookahi no ko kakou haalele ana iho, a kuewa like aku i l<e ala o ka ehaeha ona poino a.me na popilikia. "Ma kau wahi e hele ai, malaila aku au me kuu mau keiki liilii, iloko o kou pololi, i hookahi ko kakou pololi like ana. a ma kahi o ka loaa ia kakou o na pomaikai, i hookahi no ko kakou hauoli like aua'ia mau mea." No ka manawa mua loa, mai ka hoomaka ana o na kamailio mawaena o Mrs. Tibeta*ame Leola Dale. akahi no a ikeia aku ka halo'ilo'i ana mai o na kulu waimaka mai na lihililu maka mai' o Leola, no ka mea ua komo loa aku na olelo a kela wahine aoo iloko o kona puuwai, a i ka ike ana mai nae o Mrs.« ! Tibeta i ko Leola ano, ua wikiwiki mai la oia i ke kamailio ! ana: "E huikala mai oe e Miss Dale ia'u. ina ua lilo ka'u mau mea apau i kamailio aku nei imua ou, i mea hoehaeha aku i kou noonoo. E hoopoina oe i ka noonoo ana. no ko'u hookikina ana aku nei ia oe, e uku mai i ka hoolimalima o kou rumi. Ina i maopopo mua ia'u, na nele kou noho ana. elike me ko'u nele nei, ina aole no au e hele mai a koi aku ia oe. elike me ka'u i hana aku ai i keia ahiahi. Ua noonoo waie ae 110 au. malia paha ua ioaa kau mau haumana e a'o ai i ka hookani piano, pela au i kuhihewa ai. ua makaukau oe i ke dala no ka uku ana mai i kou hoolimalima." "Ua ukaliia au me na haawina pakalaki, aole no ka nele i na haumana e a'o ai i ka ike hookani piano, aka 110 ko'u maliliini i na kanaka hanohano ma keia Wahi, no ia malihini, ua kanalua loa lakou i ka hoolimalima ana mai ia'u e a'o aku i ka lakou poe keiki, no ka l\opohopo paha, o aihueia auanei kekahi mau mea nani a lakou e a'u. o keia iho la ke kumu o ka loaa f)le o ka'u hana e nolio nei iloko o keia mau la." "Aiiwe no ka lioi e! He helehelena anei kou o kekahi wahine i maa i ka aihue? Ile kulana leele oiaio kou ma na ano «apau, oka poe apau e nana niai ana t ma kou mau maka, e manapio iho ana lakou. aia iloko ou ka makee i ka pono. ka oiaio ame ka pololei," alaila noke hou iho la ua o Mrs. Tiheta 1 ka uwe, mamuli paha lioi kekahi o kona lohe ana aku i ke pahupahu kapuai wawae ma ke alapii, me kona noonoo ana iho. o ka'haku hale kela e liele mai ana e kii i ka hoolimaliiiia.

| "E noho liamau kaua e Miss Dalc. ke lohe nel au ika pii mai o ka haku hale o kaua, a e kakali aku i kana mea c haiia mai ana maluna o kaua," alaila noho iho la oia ilalo. me'ka palulu apa ae i na lima, ma kona mau maka. Ua nolio hamau loa iho la o Leola Dale ame Mrs. Tibeta. ! aole he kamailio iki, ke kakali la laua. o ka hoea tuai o ka haku hale. I ka hoea ana mai o ka'mea nona ke pahupahu kapuai wawae a laūa o ka lohe ana aku no ka puka, ua hooinaka mai la e kikeke, aole nae he hookahi o kela mau wahine i ku ae a hele aku e wehe i ka puka, a no ka ekolu o na manawa o ke kikekeia ana mai o ka puka, ua wehe maoli ia mai la ke pani, me ke kiei ana mai.o kekahi kanaka malihini loa iloko o ka rumi, aole hoi o ka liaku hale, elike. me ka manao a n;<. wahine elua.;i kolio mua aku ai. līe keonimana aoo keia i Uialihini loa i na wahine elua. a i ka wa i ike aku ai o Mrs. Tibcta, aole kela o ka haku hale. akahi no a loaa aku ka maha o kona noomoo, me ke ku ana ae. iluna. a ia wa i pane koke mai ai-ke kanaka aoo malihini: • "Eia anei ma keia hale o Miss Dale kahi i noho ai ?" wahi ana me ka paa 110 o kekahi īima i ke poheoheo o ka puka. a ke au Ia hoi kana nana ana mai ka wahine aoo a i ka wahimopio. "Ae. o Miss Leola Dale keia," i pane aku ai o Mrs. Tibeta. nie ke kuhikuhi ana ae ma kahi a Leola e noho mai ana. No kela pane a ka wahine aoo. ua wehe ae la ke keoniman.i malihini i kona papale, a haawi mai la i katia kunou ana iinua 0 na leele. me ke auhee koke ana aku o kekahi nanaina maik;ii ole mai kona helehelena aku. "Ua makemake anei oe e ike iaia?" wahi a Mrs. Tibcla. ine . kona hopohopo loa, no ke ala.mai o kekahi mau pilikia hou. i 01 aku i ka pilikia mua a laua a elua. i kamaiHo iho ai i ua minuke mamua akū. "Ae, ua makemake au e kamailio pu nne Miss Dale, 110 kekahi manawa, a u olua nou.' wahi ake kanaka milihini, me kona komo okoa ana mai iloko o ka rumi. Aole he manao hopohopo iloko o'u nou e ka malihini, ak.i 110 Miss Dale ea, aole he maikai o kona ola kino i keiam;i nāwa." JCe kauniaha loa nei au 110 kau mea e kamailio fnai nei, a k<* ike aku uei no hoi au i kē kaumalia 0 kona helehelena, ' pane niai ai ka malihini. »Ma kela wahi i ku ae ai o Leola Dale iluna, me ka paa ana o,,'ia hma mahope o kona noho, me ka lalau ana aku o Mi". 1 ibeta i kekahi noho a uwai mai la no'ke keonimana malihmi, nie ke kamailio pu ana mai ia Leola: K noho olua maloko nei o keia nnni-e kamailio «ii. a e h«»' aku au ma kela rumi ma 0, a ua hiki no ia oe ke kahea ae iau i na manawa apau au e makemake ai." • Ua pono kela e hookuu mai oe ia maua'A\ T alc ho g kamaiho maloko nei o keia rumi, i komo mai ai-ke: kanaka malihini, m 1 ke apono ana i kela manao o Mrs. Tobeta e hookaawale iaia īho mailoko aku o kela rumi. Ukali aku ia ke kanaka inalihini mahoiie.o Mrs. Tibcta aliiki i puka. pani aku la ika puka a paa, mahope' oka hoolan.i ana.aku 1 ka manao 0 Mrs. Tibcta. aohe ana mea e hopohop" ai, ia wa i hoi mai ai ua kanaka nei a nolio mai la ma kahi kokoke la Leola Dale. Aia «ale no kona man niaka ke nana ta ialoko o kela mn". a la 'iana ana aku nae ma ka helel.elena o ke kaikamahii..op.o, pane aku la o la ina olelo hikimua oka hoomaka ana i kana hana o ka lioea ana aku > Ke kaumaha loa nei auj ko'u hoea ana mai nei iloko o k.i manawa 1 maopopo mua ole ia oe e ka lCflc opio." (Aole i pau.;