Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVIII, Number 38, 17 September 1920 — KUU KAIKUAANA ALOHA J. S. NAILAU UA HALA. [ARTICLE]

KUU KAIKUAANA ALOHA J. S. NAILAU UA HALA.

Mr. Solomon Hanohano, Aloha kaua: E oluolu mai oe i kou ahonui e hookomo iho ma kekahi wahi kaawale o ka hana hiwahiwa i kahi puolo e kau ae la maluna a na ka kaua hiwahiwa ia e aha'iaku ma na kihi 4 o ka honua, mai ka puka ana a ka la ahiki aku i ka welona a ka la i Lehua. Ma ka la 10 o Augate, 1920, o ke ahiahi, ua halawai no au me kuu kaikuaana ma ke ola kino maikai. Ma ke kakahiaka nui o kahi la ae, Augate 11, 1920, ua hoi aku la oia no kahi hana no Molokai Ranch, a ua hoouna aku la ka haku Jas. Munroe iaia ame kekahi poe, oiai o lakou ka poe paniolo o ka aina hanai holoholona o Molokai Ranch. I ka pau ana o ka lakou hana, ua hoi mai lakou a ka puka pa o Palaau me hookahi dia na Joe Joao. Lole lakou apau, mahele na wahi i'o dia. Hoi no hoi kona mau hoa no ko lakou wahi, hoi mai no hoi oia; no ka manao e hoihoi mai i wahi i'o dia na makou a waiho iho alaila hoi aku no ia iuka o Kualapuu. Ma ia hoi ana mai ana ua loaa mai la iaia na ulia o ka pilikia i kona haule ana i ka lio, me ka ike ole ia. Ua waiho oia malaila ma ia ahiahi ao ia po, a ma ke kakahiaka nui, ua hele mai he mau Kepani i ka hana, a ua ike keia mau Kepani i ka waiho o kona kino ma ha'i o ke alanui, ua hele aku kekahi Kepani oia o Kaneko a kahea, "Ia wai kela?" Pane, "Nailau." Ninau hou ke Kepani, "Pilikia?'' pane, ''pilikia.'' Kau hou o Kaneko i kona lio e kelepona i ka Haku Jas. Munroe, a o ka lua hoi o ke Kepani ua hele loa mai oia no Kaunakakai. a ua loaa mai ia moopuna a maua oia o Dan Puaa. Ua hoike aku ke Kepani iaia no ka pilikia o Nailau, ua holo loa aku o Dan Puaa ahiki i kahi o ke kino o kuu kaikuaana e waiho ana, ua ninau aku oia pehea oe, a o kana pane, he maikai no. Ua kii aku ka moopuna a maua e hooponopono iaia, ua pane mai oia, eha loa au, a ua waiho aku oia iaia, a kau hou oia maluna o ka lio o ka hoike ana aku i ka ohana. Iaia i hele mai ai ua halawai mai la oia me Jas. Munroe maluna o ke kaa otomobile me ia keiki a maua, Hiram K. Nailau, ua holo like aku lakou a ma kahi e waiho ana ke kino eha o knu kaikuaana; ua hookau ae lakou iluna o ke kaa a kamoe mai la no ka home, kahi koi a ka ohana e kan nui aku ana e ike i kona pilikia. Ua hiki aku kona kino noloko o kona home me ke kamau iki no o kona aho. Ma ka hora 8 a.m. o Augate 12, ua niau aku la ka uhane ola a ke Akua i haawi mai ai a haalele iho la i ke kino o kuu kaikuaana aloha e waiho oni ole ana. Aloha kaumaha a luuluu wale hoi au me ka okana ia oe e kuu kaikuaana hele loa. Aloha, aloha ino! E Kalaiakamanu e, o kou mau ala hele laula, a alohi, e ka lau hunehune o ke kiaiee ame kou mau lala e holu ana i ka pa a ka makani, ua pau ko Nailau hele hou ana maluna o kou mau ala akea, a ololi, aole hoi oia e maalo hou ae malalo o kou mau lala ame kou mau lau, ua pau, ua pau loa. Aloha ino! E Kalamaula e, ka home kupa o na makua o makou, ka uluniu o Kulilole e, ame ka wai puapuai i ka lihione o ia kaha, ua pau kou ike hou ana ia Nailau e hele holoholo ana malalo o kou malu, aole hoi maluna o kou ili lepo, aole hoi ma kou lihikai. Aloha, aloha no! Huli hou aku nana i ke kula o Maunaloa, kahi hoi ana i noho hana ai me na keiki a maua malalo o ka Molokai Ranch, nolaila o kou mau kualono, na puu, na awawa ame kou mau alanui, aole oe e ike hou ana ia Nailau e hele ana ma kou mau palena; aole. aole loa! E ke kuahiwi o Kamoku, ka puu o Hanakalilolilo, e kau iho ana maluna o kahi a olua e noho ai, me ia hoahanau o kaua (Liwai Mahiai), kou mau meaulu maluna iho ou, kou mau kualono, ua kahawai uliuli ,a ka wai hoi e uwehone ana ma kona alahele, kahi hoi a kuu kaikuaana ame Liwai Mahiai e hoomanawanui ana i ke anu, ka ua, ka makani, aole ana oe e ike hou iaia, aole hoi oe e ike hou ana iaia e akou hou ana i ka liko lehua, aole, aole loa! E kuu keiki, Hiram K. Nailau e, ua pau kou pili ana me kou unele, pau kou moe pu ana me ia i ka hale hookahi o ka M. R.., pau pu hoi kona maalo ana mamua ou, aole hoi e hui a kamailio pu me ia, ua pau kona ike hou ia ana, ua hele aku ia ma ke alahele loa, e hiki ole ai ia kakou ke ike akn, a no ka mea na ke Akua no i haawi mai a Nana no i lawe aku. Hanau kuu kaikuaana J. S. Nailau i Aperila, la 10, 1872, ma Kaunakakai, Molokai. a ua piha iaia na makahiki he 48. a hoi aku la kona kino no ka honua, a moe aku la i ka moe kau a moe hooilo, aole oni, aole hanu hou ana. He piha oia we ka lokomaikai, heahea, a he eleu oia ma na mea apau. Aloha no! Ke haawi aku nei makou i ko makou hoomaikai i ka poe i kokua mai ai i ka la hoolewa o kuu kaikuaana. Nolaila o na luuluu, na kaumaha maluna o makou ka ohana, na ke Akua no ia e hookaawale aku. O makou iho no me ke aloha, MAS. E. NAILAU, MISS MARY NAILAU, Z. PALI PAHUPU. MRS. PALI PAHUPU, MRS. KUALAAU. Kaunakakai, Aug. 13, 1920.