Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVIII, Number 40, 1 October 1920 — Page 5

Page PDF (1.67 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

He Moolelo no

LEOLA DALE

a i ole

Mai ke Kulana Nele a i ka Waiwai---Na

Aloha Elua i ka Ipo Hookahi.

------------

Ua nui wale na mea a Leola i kuai ai no Mrs. Tibeta, ame kana nau keiki, i ka nana aku, o na dala a Leola i hoolilo aku ai no kona mau hemahema ponoi iho, ua like no ia me kana mau mea i hoolilo aku ai no Mrs. Tibeta ame kana mau keiki, no ka mea aia na manao makee iloko o kela kaikamakine, e hoolawa like aku i na mea apau i loaa iaia, me kela wahine i noho hoomanawanui iloko o ka nele me ia.

Iwaena o ka Leola mau mea i kuai aku ai nona ponoi, he elua mau lole i paa mua i ka humuhumuia. Ma ko laua manawa o ka hoea ana aku no ka hale, ua komo iho la oia, i kekahi o kela mau lole, a ke nana aku i ua kaikamahine nei, aole oia o Leola o na la aku i hala, kela kaikamahine me kahi lole kupono ole, me na papalina hohoma, ame na maka kaumaha, aka he Leola ano hou oia, he kaikamahine me he kualana kilakila, me na maka hoihoi, a he kaikamahine o ke kulana kilakila o ka wahine u'i.

E nanea ana no ua o Leola maloko o kona wahi keena uuku, komo mai la o Mrs. Tibea a hoike mai la iaia, he wahine aoo kekahi aia ma ka hale malalo kahi i kakali ai, me ka makemake e hui pu me ua o Leola.

I ka lohe ana aku o Leola i kela hoakaka a Mrs. Tibeta, @o koke mai la oia no ka hale malalo, no ka hui pu ana me Mrs. Wekela, ka wahine a Mr. Foda o ka hoouna ana mai i kokoolua no Leola e noho pu ai ma Kakela Lome.

I ka hoea ana aku o Leola no ke keena hookipa e kakali mai ana o Mrs. Wekela,  ua ku koke ae la kela wahine iluna, me ka piha paa rula, ame ka minoaka ma kona mau papalina, paholaa mai la i kona lima, imua no ke aloha ana ia Leola, me ka pane pu ana mai:

"O Mrs. Wekela ko'u noa e kuu Miss Dale; ua ahiahi loa keia manawa no ka hele ana mai e hui pu me oe, aka nae, no ka hoike ana mai o Mr. Foda ia'u, e haalele koke iho ana oe ma ke kakahiaka o ka la apopo, no ka hele ana aku no ke Ka@ela Lome, pela au i manao ai e hele koke mai e hookamahina mua aku ia'u imua ou.

"E huikala mai oe ia'u e Miss Dale, no keia hoea ana mai la o'u, me kou maopopo mua ole. Ua hoike mai o Mr.Foda ka'u i kou moolelo piha, o kela kekahi o na moolelo ku i ka @@alohaia maoli. He mea oiaoi e pono ke kahi mea i kamaaina i na ano o ke ao nei e noho pu me oe, a'u e olelo ae nei, kekahi popoki luahine, i ike i na aoao apau o na wahine a i makaukau mau hoi e haawi aku i na kokua ana ma kau mau mea apau i makemake ai e hanaia. Pehea, manao no anei oe, ua kupono @u i kokoolua?" wahi a ka wahine malihini i pane mai ai me ka minoaka ma kona mau papalina:

"Ke manzo nei au, aole a'u mea e kue aku ai, me ko'u manaolana, e makemake ana no oe ia'u," wahi a Leola i pane aku ai me ka hoihoi.

"Ina aole au e makemake aku ana ia oe, alaila owau kekahi wahine i like aku ko'u puuwai me kekahi pohaku ka uahoa," i pane mai ai o Mrs. Wekela, me ka huki ana aku ia Leola a noho ma kona aoao. "O kou helehelena kekahi o na helehelena u'i eia nae, ua kahakahaia ka ehaeha ame ke kaumaha maluna olaila, aka mae he hana maalahi wale no na kaua ka hoauhee ana aku ia mau haawina o ka ehaeha mai kou mau maka aku. Ke nana aku i ka nee ana mai o ke au o ka manawa, e ike ana no kaua, i kekahi oli ano mui loa, e waiho mai la imua o kou alo. Ke hoomaopopo mai la anei oe i ka pololei o ka'u mea e kamailio aku nei?

"Ae, ua hoomaopopo au i ko'u kulana i keia manawa. I nehinei koke aku la no, he kaikamahine nele a ilihuna maoli @u me hookahi wale no wahi peni maloko o ko'u pakeke, i keia la, e nana mai oe i ko'u kulana, ua loli ano e ae au mai kekahi kulana a i kekahi. a pela aku ana no paha ke ano ma keia mua aku."

Me kela mau kamailio hikimua o ka hoolauna mawaena o Leole Dale me Mrs. Wekela, i noke iho ai lua i ke kamailio, me ka hoolala ana no ka lakou huakai ma kekahi la mai, a o ka mea a laua i hooholo iho ai, o ia ka ukuli pu ana aku o Mrs. Wekela me Leole ma ke kakahiaka o kekahi la ea, ke hoea mai o Mr. Foda no ke kii ana iaia, a mahope aku hoi o Mrs. Tibeta e hele aku ai me kana mau keiki.

Oiai au loihi kela nanea ana o Mrs. Wekela me Leola, ua nonoi mai la oia e hookuu aku o Leola Dale iaia e hoi, a iaia o ka hala ana aku, ku hookahi iho la o Leola ma ka puka aniani. a nana aku la iwaho, o kahi o kekahi mau hale lehulehu a ku mai ana, me ka hooho ana ae i keia mau olelo:

"He keu aku maoli no o ka mana o ke dala ame ka waiwai!" wahi ana me ka paa ana ae o kekahi lima ma kona lae. "Ma nehinei koke aku la no, owau kekahi o na kaikamahine nele !!, me ka nele pu i na hoaloha, aka i keia la, i ka manawa loaa ai ia'u o ka dala ame ka waiwai, ua loaa pu na hoa!ha he nui."

Ma ke kakahiaka o kekahi la ae, ua puoho mai la Leola Dale i ka wa kakahiaka nui, a mahope iho o kona ai ana i @@@@ aina kakahiaka, hoomakaukau iho la uo kaua huaka'i, no kona home hou, aia wale no na manao pihoihoi iloko on a, @@@@ i hana ai, kela manao pihoihoi no hoi, nana i hoohiaa i @@@@ i hana ai, kela manao pihoihoi no hoi, nana i hoohiaa i @@@@ hiamoe ana ma ka po aku i hala.

Oiai no oia e nanea ana maloko o kona wahi rumi, a e huli @@@ ana hoi kona nana ana iwaho o ka puka aniani, aia hoi, @@ aku la oia i ka holo mai o kekahi kaa nani, e hukiia ana na lio ulaula elua, o kona ku ae la no ia iluna, a iho aku la i ka hale malalo, me ka ukali pu ana aku o Mrs. Tibeta me kana mau keiki, no kahi o ke kaa e kakali mai la, i ka @@ o Kakela Lome.

Me na waimaka o ke aloha oiaio, i haalele iho ai o Leola Dale ia Mrs. Tibeta me kana mau keiki, o kona kau aku la @@ ia Mrs. Tibeta me kana mau keiki, o kona kau aku la @@@@ iluna o ke kaa, me ka hoolana ana mai i ka manao o @@ hoaoloha aoo, e kakali oia me ka hoomanawanui, ahiki i ma hoouna ana mai i kekahi mea, no ke kii ana mai ia lakou, hoi aku a noho pu me ia.

MOKUNA IV

I leloa maoli kela huakaihele no ke Kakela Lome, eia nae @@@ ia he mea no Leola Dale e uluhua ai, i kau a mea o ka @ha ia he mea no Leola Dale e uluhua ai, i kau a mea o ka @ha i ka olioli no keia kulana hou i loaa iaia. E iho aku ana @@ la ma ka aoao o kekahi lalani mauna, aia hoi ua hoea aku la ke kaa, e lawe la ia Leola Dale, ma ka palena o ke kau@@@ o Lome.

Aia ma kela ame keia aoao o ke alanui, e kuku mai ana na kauhale lehulehu, a mamua pono mai hoi o na kauhele e ku pono ana i ke alanui, e akoakoa mai ana kekahi puulu o na kanaka ame na kamalii, me ka haawi ana mai i ko lakou aloha, i ka poe maluna o ke kaa, i ka wa e kaalo ae ai mamua o kakou, a e kiei mau aku ana no hoi o Leola Dale iwaho o ke kaa, no ka nana ana i kela poe i malihini loa iaia, me ka ninau ma aku nae i ka Loio Foda:

"Ea, ua maopopo mua no anei i kela poe, e hoea mai ana kakou i keia la?" wahi ana me ke kahala loa o kona manao, i ka nui maoli o na kanaka i akoakoa ae ma ke alanui.

"Ua maopopo mua ia lakou e hoea mai ana oe, a ua lilo no hoi i mea hoohauoli loa aku i ko lakou manao, ka ike ana mai

i ko lakou haku hou," i pane aku ai ka loio me ka minoaka ma kona mau papalina.

"I hoike oiaio no ka nui ko lakou hauoil, no keia hoea ana mai la ou, e nana aku oe i na hana hoohiwahiwa a kela poe kanaka, ke welo mai la na have, ma na pahuhae, a aia no hoi na have i hoohiwahiwaia, mamua o ka puka o na kauhale ano nui, a ma na puka aniani, a e ikeia aku ana no hoi ka hoohiwahiwaia ana o kekahi mau hale, me na lau uliuli o ke kuahiwi, ame na pua."

"Ua hana mai anei kela poe i keia mau mea apau no'u? Ea, he keu aku keia a ka hana maikai maoli, e hoike okoa mai ana i ka oluou o na kanaka o keia wahi," i pane hou ae ai o Leola Dale, me ke kilohi pono ana aku i na mea a na kanaka i hoohiwahiwa ai.

"Nou wale no, i hana mai ai kela poe i keia hana hoohiwahiwa, aole no kekahi mea e ae, no ka mea, ua nana mai lakou ia oe, ma ke ano ua like pu kou kulana me ko ka moiwahine o Enelani. E hoomanao oe, mai kela hale mua loa i loaa mai nei ia kakou, ahiki i ka iho ana aku o ka aina ma kela aoao o na puu e waiho pono mai nei mamua o kakou, nou wale no ia mau waiwai apau, a o ka poe e noho nei ma keia wahi, he poe kanaka wale no lakou apau malolo aku ou," me ka minoaka hou ana mai o Mr.Foda.

Aole a Leole Dale pane aku no na hoakaka a kona loio, no ka mea ua hele oia a piha loa me na manao lilihia, no ka ike ana iho, eia, ka, oia kekahi o na kaimahine opio hanohano loa, a ke pinapina'i la hoi kona hanu ana, e hoike mai ana, i ka hele a piha me ke pihoihoi.

Aia no ke kaa ke hoomau la i ka holo ana ma ke alanui, a i ke ku ana iho o na lio, mamua o kekahi puka-pa nui, ia wa i huli mai ai o Mr.Foda a pane ae la ia Leola:

"O keia ke puka-pa nui e komo aku ai iloko," ia manawa koke no hoi i weheia ae ai ka puka a hamama, e ke kanaka i hoonohoia ma kela wahi, me ka paa ana i kona papale iloko o ka lima, a iaia i ike mai ai i ka poe maluna o ke kaa, haawi mai la oia i kona aloha, ma ke kunoi ana o kona poo.

Aia hoi ma kela ame keia aoao o ke alanui, maloko aku o ka puka-pa, e ku mai ana he puulu kamalii, me na pua e paa ana iloko o ko lakou mau lima, ma ke ano he hana hoohiwahiwa ia, no ka hoea ana aku o ka haku hou o ke Kakela Lome, a he hookahi wahi keiki uuku iwaena o lakou, i kiola okoa. mai i kana pua iluna o ke kaa, me ka haule ana iho iluna o na uha o Leola, no kela hana, ua lilo ia i mea ano nui i ka manao o ke kaikamahine opio, o kona hopu iho la no ia i kela pua, a paa ae la iloko o kona lina.

I ka hoomau ana aku o ke kaa i ka holo ana imua, ikeia aku la ka puo'a o ke Kakela Lome i kahi manao loa, a ike pu aku la no hoi o Leola i na Kauhale lehulehu i hele a kahiko, e ku mai ana ma kela ame keia aoao o ua kakela nei.

I ka hoea ana aku o ke aka mamua pono mai o ke kakela, ia wa i hooho ae ai o Leola, i ka pane ana ae: "O, ke keu ku a ke kilakila me ka nani maoli o keia kakela!"

"Aole o ka nani ame ke kilakila wale no, aka o ka maluhia pu kekahi." i pane mai ai hoi o Mrs.Wekela.

hakalia no nae a ku iho na lio, o ka wa no ia i oili mai ai o kekahi poe kanaka he eha ka nui, hele pololei mai la he elua o kela poe kamaka, a ku iho la ma ka aoao o ke kaa, a paa ae la hoi kekahi mau kanaka elua i ua lio.

O Mr. Foda ka mea i lele mua aku mailuna mai o ke kaa, a kokou aku la ia Leola ma ka lele ana i lalo, alaila oili koke mai la ke poo kuene nui o ke kakela, a haawi mai la i kana kunoou ana, me ke kono koke ana mai ia Leola e komo aku noloko o ke kakela.

Me ke kui kuikuilima pu ana me ka Loio Foda, i komo aku ai ke kaikamahine opion i loko o ka home o kona mau kupuna, me na manao ilihia, no ka hehi ana o kona mau kapui wawae, ma na papahele o kela home kahiko, i lilo oia ka on a i keia manawa, aia wale no kona mau maka, ke kilohi la ma kela ame keia aoao o ka leua wahi e hele ana, me kona ike ana aku i na kauwa lehulehu, ami an kane a na wahine, e ku laina mai ana, i kahiko wale ia no me ko lakou mau paalole keokeo, me ka haawi ana aku o Leola i kona aloha ia lakou. me na minaka e koike aku ana, i ka nui o kona hoomaikai, no na mea a kela mau kauwa i hana mai ai nona.

Ia laua nei i konio aku ai iloko o ke keena hookipa nui, e kuku mai ana kekahi poe kanaka, me na ihe loloa e paa ana iloko o ko lakou mau lima, a ike aku la no hoi o Leole i na ihe, na pahikaua ame kekahi mau meakaua e ae, e kau mai ana ma na paia, e koike mai ana ia mau mea no ke komo ana aku o ka ohana Lome iloko o ka oihana koa, malalo o ka moi o Enelani iloko o kela au kahiko.

Mawaenakonu o kela keena hookipa e moi pololei ana kekahi alapii no ka papahele elua, o ko laua nei pii aku la no ia no ka hale maluna, a ia Leola i alawa ae ai ma kekahi aoao, aia hoi, ike aku la oia i ke kau mai o kekahi mau kii nunui, a hoomanao iho la oia, aia kona mau maka ke halawai pu la me na maka o kona mau kupuna, i mke kahiko he mau makahiki loihi, mamua o kona hanauia ana mai.

No kela ike ana aku nae o Leola i na kii nunui, ua ku honua iho la oia, me ka pii hou ole aku iluna, a koho wale aku la no o Mr.Foda, i ke kumu o kela ku ana iho o Leole, mamuli mai noia oka ilihia o kela kaikamahine i ka ike ana aku i kela mau kii, a o ia kana o ka i ana mai:

"Ua makemake anei oe e ike i ke keena hooluana ame ka rumi aina? Aia kela mau rumi a elua ma keia papahele," aka mamua o ka pane ana mai o Leola, ua kaha mai la oia hele, me ka huki ana mai i ka lima o Leola.

"O keia ka rumi aina, wahi a Mr.Foda o ka pane ana ae, ia laua i komo aku ai iloko o kekahi rumi nui, i hoonaniia, me na mea e hewa ai ka maka ke ike aku. Pehea kou manao e Leola, aole anei o keia kekahi o na rumi nani?"

Luliuli wale ae la no ke poo o Leola, alaila akakai hoi aku la no o Mr Foda i kona haku noloko o ke keena hooluana, he uuku iki mai kela keena, eia nae, he nani no na lako hale oloko, aia hoi ma na paia, na kii pena a na kanaka kaulana, kahi i kau mai ai.

"Aohe mau huaolelo kupono i loaa ia'u e koakaka ae ai i ka nui o ko'u mahalo, no ka nani, ka hiehie ame ke kilakila o keia mau rumi," wahi a Leola, no kela pane nae i noke okoa ae ai o Mr.Foda i ka akaaka a i aku la:

"Eia wale no kaua ke ku nei ma ka puka o keia kakela, aole kaua i hoea aku noloko o ka rumi waiho buke, ka rumi o na meakani, ame na rumi keokeo, aia maloko o ia mau rumi, na nani i oi aku i keia a kaua e ike nei, aka nae ua hoopiha loa ia mai au me ka hauoli, no ka lohe ana aku i kou mahalo no kau mau mea apau i ike ai."

"O ka mea oiaio loa e Mr.Foda, ua hele au a piha me na manao pihoihoi, aole e hiki ia'u i keia manawa, ke hoomaopopo i na mea apau, i kau a mea o ka nani, a'u e hopohopo nei, e auhee aku ana keia mau mea apau mai kuu alo aku, e nalohia aku ana lakou, me he akaku la a hihi'o moeuhane paha."

"Aole au mea e hopohopo ai e kuu Leola, no ka mea ua kukuluia ke Kakela Lome me ka paa maoli, e nee ole aku ai ia, mai kona kahua i ku ai no na makahiki he nui i kaahope ae nei."

Ma kela wahi nae o ka laua mau kamailio, huli hoi hou mai la laua no ke keena nui, no ka pii ana aku i ka hale maluna, loaa mai la ia laua kekahi kaikamakhine lawelawe e ku ana me ke alapii, no ka lawe ana aku i ka hale maluna, loaa mai la ia laua kekahi kaimahine lawelawe e ku ana ma ke alapii, no ka lawes ana aku ia laua iluna, a ia manawa hookahi no hoi i oili mai ai kekahi kanaka opio, me ka manao e pii aku ma na anuu o ke alapii, iaia nae o ka alawa ana mai a ike ia Leola Dale, hele koke mai la oia, a ku iho la mamua o Leola, me ka wehe ana ae i kona papale,  a i mai la:

"E loaa anei ia'u ka hanohano o ka lilo ana i mea mua loa, ma ka hookipa ana mai ia oe e Miss Dale, maloko o ke Kakela Lome nei?" me ka leha ana aku o kana nana ana ia Mr. Foda, me he mea la, e hoike okoa aku ana i kona makemake, no kona hoolaunaia me ka lede opio, ua hoomaopopo mai la no hoi o Mr.Foda, i ka manao o ke keonimana opio a o ia kana o ka pane ana mai:

"E Miss Leola Dale, o Mr. Pilipo Daika, kekahi o na hoaloha pilipaa loa o kou makuakane hanauna, Geofere, a oka on a hoi nona ka hale a'u i kuhikuhi aku ai ia oe ma ka aoao mauka o ke alanui a kakou i hele mai nei."

"Ae, ke hoomanao nei au," wahi a Leola Dale, me ka haawi ana mai i kona lima, no ke aloha ana me Pilipo Daika. "O kela kekahi o na home nani a'u i ike mai nei, o ka mea i nani loa aku ai, o ia no kona ku iwaena o na kumulaau oka nunui, e hoopuni ana i kona mau aoao apau."

"O ko'u wahi home ia," i pane mai ai no hoi o Pilipo Daika me ka hopu ana mai i ka lima o Leola, a pane hou mai la : "Aole no i mamao koa ko'u home mai ke Kakela Lome nei aku, nolaila e ike mau aku ana kakou kekahi i kekahi, ma keia mua aku. O ko'u kaikuahine, ka mea kupono loa e hele mai no ka hookipa ana ia oe ma kou home nei, aka nae, mamuli o kona hala ana aku no Ladana, no kekahi hana i hiki ole iaia ke hoopanee, pela iho la oia i hoea ole mai ai; aka nae aole o'u kanalua, no ka loaa he manawa iaia ma ka la popo, e kipa mai ai e ike ia oe, ke ole nae e lilo keia huakai mai nei a'u i mea nau e maluhiluhi loa ai."

"Me ka mahalo a nui ia oe, no kau mau mea i hoike mai la, a ke hooia aku nei au imua ou, e hiki ana ia'u ke ike iaia ma ka la apopo, no ka mea aole no o'u ike iho i ko'u maluhiluhi," wahi a Leola, me ka piha paa rula.

"Oiai nae, akahi no oe a hoea mai la, ke manao nei au, ua lawa ae la keia hui ana o kaua no keia manawa, aole au e hoopau wale ana i kou manawa; a e noi aku ana no hoi au i kau mau huikala ana mai, nokeia hoea ana mai la o'u, me ka haawiole i wa kupono nou e hookuene pono iho ai maloko o kou home, mamua o ka hookipa ana mai i na malihini." Wahi a Pilino Daika me ka hoikeike ana mai i kona kulana keonimana oiaio.

"Aohe a'u mea e huikala aku ai ia oe e Mr. Daika," wahi a Leola, me kona hoolauna ana 'ae ia Mrs. Wekeia i keia keonimna malihini, a i ka haawi ana aku o Pilipo Daika i kana kunou ana imua o kela lede aoo, haawi mai la i kona lima, no ke aloha ana ia Mr.Foda, o kona huli mai la no ia hele no kahi o ka puka.

Alawa mai la ka Mr.Foda nana ana ia Pilipo Daika e hoi la, alaila huli ae la ia Leola me ka i ana aku:

"Ke lana nei ko'u manao e Miss Dale, e ike mau aku ana oe ia Pilipo Daika, oiai oe e noho ana ma kou home nei. He hoaloha pilipaa loa kela kanaka opio no kou anakala, a oia pu kekahi ma ka manawa i make ai kou makuakane. me ka manao o kekahi poe, e lilo ana la oia i" me ka hookihonui ana iho o kana kamilio ana.

Aia hoi o Leola Dale ke hoolohe mai la me ka piha hialaai, no ke ake o ka lede opio e lohi i na mea apau e pili ana no kona makuakane hanauna, ke kanaka nana i hooili aku i ke Kakela Lome maluna on a, a ikeia ae ai oia he kaikamahina waiwai a hanohano loa iloko o ka aina. No kela hooki ana iho nae o Mr. Foda i kana kamilio ana, ia wa i pane ae ai o Leola :

"E hoomau aku i ke kamailio ana mai i kau mau mea apau i manao ai, ke ake nei au e maopopo kekahi mau mea ano nui a kuu makuakane hanauma i hana ai."

"Aole keia, he manawa kupono no ke kamailio ana aku i kau mau mea e ake mai nei e lohe, aka e hoomanawanui oe, no kekahi wa okoa aku e lohe ai oe i na mea apau. Ua pololei o Mr. Daika i kamailio mai nei, ua maluhiluhi oe, e hoomanawanui na kamailio loihi ana, a no kahi wa kupono okoa aku."

"Heaha ananei hoi, in a ua manao oe e Mr. Foda he oi aku ia o ka pono, alaila ua pau ae la no, aka nae, e hoomanao oe, ua hele au a piha loa me ka makemake e lohe i ka moolelo piha o ke ola ana o kuu makuakane hanauna ame ko'u ohana," wahi a Leola me ka huli ana aku o kana nana ana i kahi e, me na maka piha hoihoi.

"Ua haawi aku nei au i ke kauoha i ke poo kuene, e hoomakaukau mai i na meaai no ka aina ahiahi, iloko o hookahi hora mai keia manawa aku," i pane ae ai o Mrs. Wekela, ia lakou o ka hoomaka ana aku e pii no ka hale maluna.

Oiai hoi o Leola Dale, e hoonuu ana i na nani like ole a kona mau maka e ike la maloko o ke Kakela Lome, e waiho iki aku kaua e ka makamaka heluhelu i ka lede opio pela, a e hookolo aku hoi kaua mahope o ka meheu o Pilipo Daika iaia e huli hoi la no kona home.

Elike me ke ano o ka mea i hele a kamaaina loa i na alanui like ole ma kela wahi, pela iho la ke kulana i loaa ia Pilipo Daika, no ka mea iaia i haalele aku ai i ke Kakela Lome, aole oia i hele aku ma ke alanui akea, aka kipa ae la oia ma kekahi alanui ololi, mahope aku o ua kakela nui, he alanui keia e moe pololei ana no kahi i ku ai o kona home, a iloko o ka manawa pokole loa ua hiki aku la oia me ka maalahi, oiai nae, in a ma ke alanui akea oia e hele ai, e hala okoa ana kekahi manawa, mamua o ka hoea ana aku i kona home.

He nani i'o keel home ke nanaia mai kahi manao mai, aka in a nae kaua e hoea maoli aku ana malail, o kela kekahi o na home kakawau o ka noho ana, i kau a mea o ka paa i ka ululaau.

Ma kekahi puka e huli pono ana i ka hikina, i komo mai ai o Pilipo Daika iloko a iaia i komo mai ai iloko o ke keena hookipa, ku iho la oia, me ka pe'a ana o kona mau lima mahope o ke kua, aia hoi na maka ke nana la iluna o ka papahele, me he mea la, e noonoo ana oia no kekahi mea ano nui, mmua o ka hoomau ana aku i ka hele ana imua, a iaia no paha ka ike, ua maopopo kana mea e hana aku ai o kona pii aku la no ia ma ke alanui no ka papahele elua.

Hele pololei aku la oia noloko o kekahi rumi nui, iaia i hoea aku ai no ka hale maluna, aia hoi maluna o kekahi ko ki nolunolu, e moe ana kekahi wahine opio, aia hoi maloko o kona mau lima e paa ana kekahi buke moolelo, aole nae oia e heluhelu ana i kela buke, no ka mea ua pili kona mau maka, eia nae aole oia i hiamoe.

O keia lede opio, o ke kaikuahine no ia o Pilipo Daika, nona ka inoa o Lora, a i kapa mau ia aku hoi ma kekahi inoa e ae, ka Lede Waka. Hele pololei mai la ua o Pilipo Daika no kahi e moe ana o kona kaikuahine, me ka nana ana iho ma ka helehelena u'i nohea o ua wahine opio nei, a kamailio iho la.

"Ua hiamoe anei oe?" wahi ana, me ke kaakaa koke ana ae o ka maka o ka Lede Waka, a ala ae la iluna me ka i ana mai:

"O ko'u heluhelu iho nei hoi ia i keia buke a no ke ku ole i ka hoihoi, haule iho nei au hiamoe, aohe he wa a pa'uhia loa aku i ka hiamoe, hoea mai la no o ee Pilipo. Pehea ua loaa aku nei anei ia oe ka on a hou o ke Kakela Lome, he kaikamahine kuaaina, elike me ka kaua i koho aku ai?"

"Ae, i ke Kakela Lome aku nei au a ua halawai me Miss Dale, ka on a o ke kakela," wahi a Pilipo, me ka luliluli ana ae o kona poo.

"He keu aku ka hoi a kou laki, o ka lilo ana i mea mua loa e ike i kela kaikamahine, a pehea, ua kulike loa anei kona mau ano apau, me ka'u i hoike mua aku ai ia oe? He kaikamahine kuaaina anei oia, me kekahi lole kalakoa, a i hele ka helehelena a piha me ka hoihoi no ka ike ana iho, i kona home nani, e haaheo ai oia ma keia wahi? Ina owau pu kekahi i hele aku nei me oe, manao au, aole ana e nele ko'u noke i ka akaaka ke ike aku i kekahi kaikamahine kuaaina, ame ke ano o kana mau mea e kamailio mai ai, a e hana mai ai paha," me ka noke okoa ana ae o ka Lede Waka i ka akakaka ma ke ano panehenehe.

"O koau mau mea apau i hoakaka mai ai imua o'u, no ke ano o Miss Leola Dale, ua lalau loa, no ka mea ua koakoa loa ke ano o kela kaikamahine mai kau o ke koho wale ana, a ke mihi nei au, no ko'u lawe ole ana aku ia oe e halawai pu me ia.?

"Ea, heaha ke ano o kau mea e kamailio mai nei e Pilio?" me ke ku okoa ana ae o ka Lede Waka iluna, aia hoi kona mau komolima daimana ke anapa wale la no ma na manamanalima.

"Eia no ka mea oiaio maoli, o ka on a hou o Kakela Lome. he wahine opio paa rula oia, he oluolu ke kamailio ana, a o ka mea nana i kaili maoli aku i kuu puuwai, oia kekahi o na kaikamahine huapala maoli.

"Aole no e hewa ia'u ke olelo ae, o ke dukewahine kona hoa elike ai. Ke ike aku la au i kou hookahahaia. ma keia mau mea a'u e hoike aku ei ia oe, owau pu no kekahi i hoopihaia mai me ia haawina hookahi, i ko'u wa ike pono aku nei iaia.

"Ia'u o ka hoea ana aku nei no ke kakela, e ku ana kela lede opio me Mr. Foda ame kekahi wahine aoo, a'u i koho wale aku ai no, e noho ana oia ma ke kakela, ma ke ano he mea nana e malama ia Miss Dale. Ia'u i ike aku ai i kela kaikamahine, me kona kulama kilakila kona helehelena o ka wahine u'i, ua kunana iho la au, me ko'u manao. aole paha i hoea mai ka ona nona ke kakela, aka nae, mamuli o ka like loa o kekahi mau ano o kela kaikamahine me ko kona makuakane hanauna, ua hoopau loa ae ia au i ko'u mau manao kanalua, a hele aku la e ike iaia, me ko'u hoikeike ana aku i ko'u kulana keonimana a piha paarula imua ona.

"O, in a no oe e ike aku ana iaia, aole ana e nele kou mihi maoli iho no i kou kuhihewa no kau mau mea i koho mua ai nona; a i lohe oe e kuu kaikuahine ea, aole o Miss Dale he kaikamahine e ae ana e huikala mai ia oe, in a nei no ka maopopo aku iaia, eia no oe i kauhale nei kahi i noho ai, aole hoi i hala aku no Ladana elike me ka'u i kamailio hoopunipuni aku ai."

"I hewa no hoi paha ia oe, he makemake no ko'u e hele pu aku nei me oe, nau nae i kauoha mai ia'u e noho, a no kekahi manawa okoa aku e ike ai iaia," i pane mai ai ka Lede Waka, me ka hoonaukiuki, no ka pai loa aku o kona kaikunane i ka haku hou o ke Kakela Lome.

"O ke kumu o ko'u ae ole ana aku e hele pu oe me a'u no ka ike ana i kela kaikamahine opio, no ko'u makemake maoli no, e lilo owau ka mea mua loa e hookamaaina aku ai me ia, i ole ai oia e hoopoina no'u, a ia'u auanei e maaloalo mau aku ai imua on a, e hooi loa ia ae ana kona makemake e ike mau mai ia'u. Ina nei no ko kaua hele pu, e hapamai ana kona noonoo nui ana no'u, a e oi mai ana kona noonoo nou."

"Akahi au a apono aku i kau mea i hana mai ai ia'u, a pehea, ua kupono aku la anei kela kaikamahine i ka iini a kou puuwai? He oiaio, ua hooneleia mai oe, ma kou lilo ana. no oe i kela waiwai, in a nei no ka lilo mai o Miss Dale he wahine mare nau."

Ma kela wahi, i ku okoa ae ai o Pilipo Daika iluna, me ka holoholo ana iho iloko o keia keena, a iaia i hele mai ai a ku mai la mamua o kona kaikuahine, pane mai la i keia mau olelo i ka i ana mai;

"Mai lilo i'o no owau ka hooilina no kela waiwai, in a aole i make kela elemakule me ka hikiwawe loa; oiai owau hookahi wale no kona hoaloha, a ua ike aku no hoi au i ka pipilipaa maoli o kona noonoo no'u,  a'u no i ike maoli iho ai, ua nana mai oia maluna o'u me he keiki ponoi la nana.

"Ua kamakamailio pu no maua e pili ana no kona mau waiwai, me kona hoomaoe mai ia'u, no ko'u lilo i mea nana waiwai, me kona hoomaoe mai ia'u, no ko'u lilo i mea nana e hooponopono i na mea apau. O ka mea apiki wale no nae, aole oia i hana i kekahi palapala, nolaila i kona make ana me ka hikiwawe loa, ua ala mai la kana palapala kauoha hooilina, i hana ai he mau makahiki ae nei i hala, a kou mai la o Miss Dale ke kuleana i kela mau waiwai apau, a ku iho la hoi au i ka hoka."

"Pehea, manao no anei oe, ua ike mua o Geofere i kela kaikamahine, mamua o kona make ana?"

"Aole oia i ike mua i kela kaikamahine, ua hana wale aku no oia i kana palapala hooilina, ma ke no koho wale, in a paha ua loaa keiki kona kaikuahine, aole paha, a o ka mea laki, he hookahi keiki a kela kaikuahine on a, pela iho la i kaa ak uai keia waiwai nui hewahewa malalo o Miss Dale.

"I keia manawa nae e lohe oe e kuu kaikuahine, aole o'u minamina, i ke kaa ana aku o kela waiwa iloko o ka lima o Miss Die, me ka awihi ana aku o kekahi maka o ua kanaka opio nei, e hoike aku ana i kona kaikuahine, i kekahi manakolohe iloko ona.

"Alaila o kou manao maoli anei a Pilipo, o ia no ka hooikaika ana aku e lilo mai kela kaikamahine i wahine mare nau? E huikala mai nae oe ke hoike maili aku au i ko'u manao ia oe, o ia keia; aole he hana maalahi, ka hoao ana aku o kekahi kanaka opio, e lilo oia i kane na kela kaikamahine. Ina he kaikamahine ano kuaaina kela, me ka loaa ole o na hoonaauao keikei ia, a i ole, he helehelena pupuka paha kona, he hana maalahi loa nau e PIlipo ke pahele ana aku e lilo mai oia i wahine mare nau; aka no kekahi kaikamahine o kela ano, me kona helehelena u'i, e ike iho ana no oe, aole ia he hana maalahi nau o ka manao ana e mare aku me ia, malia paha, he ipo okoa no ka kela kaikamahine e noonoo mai nei i keia wa?"

Kaulono aku la ka PIlipo Daika nana ana maluna ae o ke poo o kona kaikuahine, a i ka hala ana o kekahi mau sekona, akahi no oia a pane mai: "Ua hakilo aku au i na ano apau o Miss Dale, aole kela he kaikamahine, i hookamaaina nui iaia iho me na kanaka opio, me he mea la, owau no ka mea mua loa o ka maalo ana aku la imua o kona alo, aka nae, in a no he mea okoa ae kekahi iloko o kona noonooo, aole no ia he mea na'u e hopo iho ai, ua makaukau au e hana aku i na mea apau e lilo aku ai au i kapena no kela moku, a i haku hoi maluna o ke Kakela Lome."

"Ma kau mau mea apau i hoakaka mai ai no kela kaikamahine, ke kanalua loa nei au, no ka hoea mai i ka la o hookoia ai kou makemake e kuu kaikunane. Ina he kaikamahine oia, i kulike ai me ka kaua mea mau i koho wale aku ai o kona ano maoli ia, in a me ke kanalua ole au ke olelo ae, he hana maalahi loa nau, ka hooikaika ana aku e lilo mai oia i wahine nau.'

"Aole no o'u kanalua iki, no ka hookoia o ko'u makemake, o ka mea wale no a'u e hopohopo nei, aia no ia iloko o ka noonoo ponoi o Miss Dale, aka nae aole no he hewa o ka hoao ana aku. Ma ka'u mea e ike aku nei, ua hoomahuahua loa ia ae ka waiwai, o ka'u mea e hooikaika aku ai e hana, aole wale no, ke ake ana aku e kaa mai ke Kakela Lome, na aina waiwai nui hoi o Geofere malalo o ko'u malu, aka o ka mea oi loa aku, o ia no ka lilo pu mai o Miss Dale i wahine mare na'u.

"Akahi au a ike maoli iho i ka oi loa o ka pomaikai i loaa ia'u, ma o ka hooili ole ana mai o Geofere i kona mau waiwai maluna o'u, noka mea in a i hoololi mai oia ia'u i kanaka waiwai, aole au e ike i keia kaikamahine huapala."

"O ka hoao no hoi paha ka mea e ikeia ai, a in a nei no ka loaa mai ia oe o ka waiwai ame kela kaikamahine, aohe mea hou ae a ke kanaka e hauoli ai, o kela wale no." wahi a ka Lede Waka.

"Ae, e lilo mai ana o Leola Dale i wahine mare na'u, mai poina oe e kuu kaikuahine i keia mea," wahi a Pilipo Daika, me ka kunou ena mai imua o kona kaikuahine, a kaha aka la hele mailoko aku o kela rumi.

(Aole i pau.)