Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVIII, Number 40, 1 October 1920 — Page 8

Page PDF (1.60 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

            So@ Hanohano, Lunahooponopono o @ Kuokoa: F. olnolu mai oe nou @ @ kaawao @ mokulele lawe @, puni no moku ou e Hawaii alo@ ka hoomaikeike aku  imua @ ka @ me ke lehulehu, i kekahi mau @ hou o ke kahua mai o Kalawao @, no keia kau i aneane e pau aku. I ke kau i hala aku nei, ua ike iho @ ma@ i ka nui o ka haawina dala i @ ia no ke kahuamai nei, he haa@ @ kekahi no ka homahuahua @ ana i ka ukuhana o na mai, a eia @ @ o kahi ukuhana e ikeia nei: @ ka poe noho poo ma na oihana, he @ panee hou aku; o ka poe lima @ uku mahna, he @ ka panee hou @ o ka poe hana la ma ke 50 kene@ @ i ku 75 keneka o ka la; a @ pa no ka poe i loaa ke 75 keneka @ @ pe@ aku i ka 90; me keia nei @ @ ka ukuhana o na mai i panee iki @ mailoko mai o ka haawina dala nui @ ai no keia hana

            Aoe no he mau hana ano nui o keia @, i hoohanaia ma ke kahua mai nei, @ @ ka hoea. ana mai o kekahimau @ ma ke kahua nei, no ka nana @ @ e boobanaia aku ai ka uwills, @ @ mea i hoohana la no la hana aoho @ aka.

            He kaaka kaa lawe ukana, o ia ka i @ mai a ke hoohanaia nei.

            O ka pohopoho no hoi i na hale popo@ o na mai elike me ka mea maamau, @ kokoke aku i ka wa o ka ahaolelo.

            I leia mau la ke hoomaka nei ka wawahi ana i ka pa o ka lahepaahao kahi@ no ka hoomaka ana aku i hale paa@ hou.

            Ua hanala kekahi alanui i ku no ke@ mau makahiki, me ka piha i ke @ akahi no a uhiia ka leop, ahiki hou @ @ @ ke holo ma ia alanui.

I keku @, he mau mahina loihi na @ @ @ ai a ka Papa Ola, o ia @ na loi kalo a ka Papa Ola e hoo@ nei ma ke kahua mai, nolaila he @ mahina kela i koe ai he puu dala nui i ke wahina ai a na mai, no ka mea, @ @ kekahi dala mai ka @ ai iloko o ia mau mahina, i @ manawa he emi loa ke kamukuai @ ke eke kalo, 100 paona, elike me ka @ a ka Lunanui MeVeigh i kou @, he $1.75 ke kumukuai ana e @ nei, o ia no ke kumukua e kukuia @ na mai, he mau loi ai kalo po @ ka lakou; nolaiia, ma ka hoomao@ a kau meakakau, he uuku loa ka @ o ka helu poi o na mai, e loaa ana he @ helu poi iloko o ke eke kalo @ 100 @ ma ka 21 aona o ka helu @, ua like me 43 keneka a oi iki, @ @ o ka helu poi hookahi, oiai @ he 75 keneka ka waiwaiio o ka heiu @ lookahi i hooholoia, aia ihea ke 30 @ iki kenaka i koe o ka heiu ai?

            O ka ia hou, in a e puni i na hui la waia, lawe ke lananui no ke kumukuai @ 10 keneka no paona, haawi i na @ @ ko lakou helu 7 paona o ka @, @ me 70 keneka no ka helu, @ @ keia ho emi, he 7 no paona no @ pule ke kuleana o kela ame keia @ ohi ai ma ke ano o ka helu ia @ no ka ia hou, he manawa wale no @ ai, o ka pipi hou, kini kamano, a @ paakai, o ia na mea kumau e @ ai na mai no ko lakou helu ia.

            Makemake kou meakakau e hoakaka keia mau mea apau i ike mai ka lehu @ ka poe ua lakou e hoopuipui nei @ @ o ke aupuni, aole no he nui @ @ e hooliloia nei i na mai, @ me ka mea i manaoia e kekahi poe @ @ loa ka @ o na mai i keia @, lawe manano ka make, ke emi @ makou, o ka mea nae e ikeia nei, @ maoli no ka haawina dala o hoo@ @ ia nei e ka @ no ka @ o la mai.

            He @ makahiki o kou meakakau i @ @ ma keia aina ma ke ano he @ liko o ia au, he nui ka hunia @ mai hookahi @ a oi, he uuku @ haawina dala no ke kahua mai ia @ aka o ka helu ai o ia wa o ia no ko @ manawa o ka holu pakui o 75 @ o ka pule, no kahi mea inu @ ame @ pakui no kahi haawina @, o ia no kahi paku i i oi ae mamua @ haawina o 30 makahiki i hala aku.

            No ka home i kappa Bay View Home @ @ makahiki mai kona paa ana, @ @ kuikawa i noho ai, ike kou @ maloko o ke Kuokoa, i ka @ @ haawina dala no ka hoo@ ana i ka hale helu 4 o ka Bay View Home, i na lako moe, pahuume, @ @ ame na mea e ae i hoo@ no na hale helu 1, 2 ame 3, eia @ @ hoike aku nei, aole i hoola @ @ hale helu 4 o ka Bay View Home ahiki i keia @ au e kakau @ @ @ kela huina dala.

            I keia kau i hala aku nei, ua noi na @ e ha@aia i a@anui ao lakou e @ ia, mai ka halo noho ahiki i ka @, a ua aeia ka lako@ @, ,o ka moa apiki, kali aku keia poe makapo @ i ke kokoke ana i na mahina ino @ keia aina ike lakou aohe hoailona no @ hanaia i alahele no lakou, e nako @ ana kakou iloko o ka ukelekele o @ @; @ kukakuka kekahi o ka @ @ epii kino lakou imua o ka @ uo keia pilikia o lakou, he mea @ i kekahi la kakaihele aku la keia @ makapo ahiki ana in@ o ka luna-@ a ma ae mai ka lunanni i ke noi a @ poe makapo, he mau la mahope iho @ e hana @alahele no lakou i @ @ ia; aloha no na makapo i ka hele e hooike@ no @lakou pono, he nui ka hemahema e kula home, aole hale holoi o keia home, nui ka pilikia o na wahine.

            Nolaila, hooliloia na kapu auau i wahi e holoi ai kakou, he ekolu makahiki e noho ia nei keia home, pela no ka loihi e hoomanawanui nei na wahine o keia home i keia pilikio, o ka olelo wale iho no o ka hope luna e hanaia aku ana i hale holoi ame on a hale hall i wahi e hoonanaea ai na mai o keia home, a i wahi e kau ai ua kino make ahiki i ka wa e hoolewaia ai, aole nao he hanaia.

            Heaha hoi ke kumu nui ka haawina dala, e kali ana paha ko makou lunanui a kakai aku na wahine makapo alaila oia kauoha e hana koke ia.

            Eia kekahi pilikia o keia home, aohe pahu hau i wahi e hookomo ai ke @; kau aku hoi kahi pipi mau no ka maikai; aole hoi e ai mau i na meaai paakai kupono ole i na mai, he pahuhai ko keia home mamua, aka i ka wai popopo ai, aole hoolako hou ia aku i pahu hau hou, no ka pono o ka poe mai o keia home; kekahi mea o keia home nani ma ka nana aku, aka piha i ka ukulio, o ke kunu he hookahi no kanaka hana no ia apana hana e hoomaemae ana keia kanaka i na hale ekolu, he 12 rumi o ka hale hookahi, aole lawa keia hana i hookahi no kanaka nana e hoomaemae i keia mau hale ekolu, o keia ke kumu e lanakila mau nei ka ukulio  maluna o ke kanaka.

            Ua lawa keia no keia manawa. Me ka mahalo i na keiki o kou papapai. Owau no me ka oiaio.

Emma Makaweliweli.

 

            KUU WAHINE ALOHA UA HALA.

 

            Mr. Sol. Hanohano, Welina pau ole kaua: - E oluolu mai eo nou kekahi kolamu kaawale o ka kaha hiwahiwa, a e hookomo iho hoi maloko o ia kolamu i keia poomanao e kau ae la maluna, a nana hoi e uwila aku ma na kaiaulu o ko kaua aina aloha, i ike mai ai hoi na ohana apau, ame na hoaloha o kuu wahine aloha, mai Hawaii moku o Keawe ahiki aku i kauai o Manokalanipo, e hoike aku ana i ka lohe ia lakou, o Mrs. Lono Kaalouahi ua hala, ua moe ua kuu ka luhi, a ua pau hoi na auwe ana i  na ehaeha o keia ola honua ana.

            Ua haalele mai iau na keiki, na moopuna me ka lehulehu o na ohana, u hele kohana aku la oia wale no. I hele kohana mai no au mai ka pou mai o kou makuahine, a e hoi kohana aku no au ilaila. Nana no i haawi mai a Nana no i lawe aku. E hoomaikaiia ka inoa o Iehova, wahi a Ioha.

            Ua haalele mai oia i keia ola ana ma ka hora 2:30 o ka wanaao o ka po Poalima, a iau ame na keiki imua o kona alo, ame na moopuna e hoopuni ana i kona wahi moe no ke kali ana i kona manawa hope loa, a iloko o ka manawa i hoikeia ae la maluna, kikoo mai la na lima aloha o kona Haku a lawe aku la i ka hanu ola mailoko aku o kona kino, a waiho iho la i ke kino wailua na makou e kumakena me ke kaumaha. Auwe kuu wahine aloha, kuu hoapili o ke kai me ka aina, kuu hoapili hoi o ka kek Akua hana! Wehe i ka pili la kaawale, a noho iho la au me ka ukana luuluu a ke aloha. Aole hoi e mokuhia ke aloha e na waikahe he nui, wahi a Paulo.

            Ua hanauia kuu wahine aloha ma Kauekiki, Koae, Puna, Hawaii, mailoko mai o ka puhaka o J.W.Keahi (k) ame Honuakaha (w), he luna kahiko kona makuakane no ka Ekalesia o Puula, a o kona makuahine he hoahanau no no ia ekalesia. Ua puka mai maloko mai o laua, he eono mau keiki au e hoomaopopo nei, he ekolu kaikamahine a he ekolu keikikane. Ua make mua na kaikuaana o kau wahine, ua mako pu kekahi o kona mau kaikunane, a koo iho lakou ekolu o kau wahine me elua kaikunane, a moe aku la oia a koe iho la na kaikunane elua e ola nei.

            I kona mau la kamalii ua lawe hanaiia oia e kona mau kahuhanai, oia hoi o Naalewalu ame Aholo.

            Ma Kalapana paha ko lakou nei wahi i noho loihi loa ai, a ma kahi i kapaia o Kaniumoe o Kalapana, malaila lakou i noho ai a malaila pu kuu wahina i hanaiia ai, a i holoholo ai ahiki i kona nui ana.

            I ka manawa hope loa, hoi mai la oia a noho pu me na makua, a i ka 1880 hoohuiia iho la maua ma ka berita mae mae o ka mare e Rev.J.N.Kamoku, oiai hoi oia e noho ana ke kahu no ia ekalesia, a mailaila mai ahiki i keia makahiki, ua piha he 40 makahiki o ko maua noho pu ana iloko o ka berita o ka mare. Ua nohoia me ke aloha, me ka loaa ole no hoi o na mea ku e iwaena o ko maua noho ana a na ka make ana i hookaawaleia maua. Aloha no!

            Illoko o keia mau makahiki he 40 ua hoopomaikai mai ke Akua ia maua he 12 keiki, he eono keikikane a he eoho kaikamahine, a ua make aku ekolu, a koe iho me au he eiwa e ola nei, a ua kani a moopuna ka noho ana i keia aina, a ua waiho hoi na iwi ia Molokai nei.

            I ka makahiki 1885, na komo mana i ke kula kahuuapule o ka Pakipika, malalo hoi o ke alakai a kau wahine, a he nui makou, i komo i kela kula, I loko o ia makahiki. a puka like mai no makou, oiai hoi e noho ana o Rev.C.M. Hude ame Rev.H.H.PArker o laua na kumu o ke kula ia mau la.

            I ka 1888 a i ka mahina o Ione hoomaha iho la ke kula a hoopukaia mai la he 12 haumana, a o maua kekahi; ua pau ka hapanui o makou i ka make, a eia ka haapanui o makou i ka make, a eia ka poe e ola nei o ia ohana hookahi i maopopo iau: C.M.Kamakawiwoole, D.K.Lonoehu, L.K.Kalawe, J.P.Ioaina, S.K oii a owau no hoi.

            I ka la S o Sepa, 1888, hiki mai la maua i Molokai nei, a noho iho la ma ke ano he kaiolelo no ka Ekalesia o Halawa nei, a i ka 1880, iloko o ka la 1900 Mei, ua poniia iho la au i kahu no keia ekalesia, a na Rev.S.K.Kamakahiki ame J.K.Hihio i poni iau, a mailaila mai a moe aku la kau aliiwahine, ua piha he 30 a oi inakahiki o ko maua noho ana i keia ekalesia a moe aku la oia.

            O kana huakai hope i ke one o Kahuhihewa, o ia no ka inahina o Aperila, e pili ana i na hana o ke keneturia, a i ka huli hoi ana mai e ike hope i na helehelena ame ka nani o keia aina aloha a maua i noho lihi ai, a ma ka la 26. o ka mahina o Iune i hala aku la, l@maha iho la oia i kona luhi. Pau@ka ike ana i na kualono uliuli o keia aina, kona mau kapakai, kona mau wailelo, na kahawai owe mau; ua hala, ua moe i ka moe kau, moe hooilo. Aloha wale kuu hoapili he wahine!

            Mehameha ka home ua hala oe. Ke noho nei au me ke kaumaha ame ka luuluu no kuu wahine hele loa, a na ka lehulehu o na keiki i hoomama mai i kou noonoo.

            E ka wailele o Moaula, wai hoohe@o hoi a ka malihini, ua pau kou hoopulu ana i kou mau hunawai iaia. E ko ono la'i o Maalaea, ua pau ka hehi hou ana o kona mau kapuai i kou kapakai. E Kalanihale e, kahi a na lii i noho ai ka home aloha hoi a maua i noho ai, hoolaukanaka hoi i na keiki ame na moopuna. Aole oia e maalo hou ana ma kou mau ipuka, aole hoi ma kou mau kapakai. Ua nalo, ua huna na maka i ke aouli.

            E hoomaikai nui loa ia ka inoa o lehova, ia ao aku, ia ao aku.

            Owau iho no @ne ka luuluu,

                                    J.KAALOUAHI

 

HE HOOMANAO NO KUU POKII

ALOHA MRS.E.N.DREIER.

 

            Ua hala mamuli o ka ma'i diabetes ma kekahi o na haukipila o Kalepoui i June 25, a hoi kino wailua mai la i ke one oiwi o na kapakai aloha o Hawaii nei.

            Luuluu wale au, me ka ohana apau, a pela no hoi me na makamaka ame na hoaloha lehulehu o kuu pokii aloha pu.

            Na na lei keiki a maua i hoihoi mai i ke kino o ka makua ma ka ilina me kana kane i hala mua.

            E Mr. Lunahooponopono, e oluolu mai hoi i keia hoomanao au e iiui nei, he mea ia e hoike ae ana, mai kela me keia pe'a o ka aina aloha, no ka makou mea aloha e moe oni ole mai la i ka luana o Maemae.

            Ua hanauia oia ma ka Ualoku o Hanalei, Kauai, i Oct.21, 1954, aneane no e piha iaia na makahiki i ke 66, a hala aku la.

            Oia ka ekolu o na keiki mailoko mai o Mr.Chas, Titcomb ame Kauikele, kana wahine, ka mama aloha o ko makou pokii i kuu pokii puuwai hamama no ka lehulehu apau e kipa ana ma kona home, he home hoi e poina ole ai i kona mau hoaloha apau i ike a kamaaina i kona mau ano ohaoha.

            He mau kaikaina elua kona'i haalelo iho ia mahope nei, me hookahi kaikunane @ noho mai la no i ka aina hanau. Ekolu keiki e ola nei me na moopuna lehulehu:

            Nolaila ua hala o Napuanani, ka wahine kino manu e moe nei, moe i ke kau me ka hooilo, hoonipo ana me Niolopua. Ike malihini i ke kai melemele onaona Iapana e kaulana nei, moe i ke kapu me ka hooilo, hoonipo ana me Niolopua, ka hau oki oe o Kaleponi, hoi luuluu i ke one oiwi, me au lei i ke kai nui o ka Moana Pakipika. Aloha ino oe!

            Moe i ke kau, moe hooilo, hoonipo ana me Niolopua; eia na lehua o Luluupali, ua luuluu i ke aloha nou e Napuanani e moe nei; moe i ke kau me ka hooilo, hoonipo ana me Niolopua.

            E lei i ka ohu o ka aina, ka maile i wiliia me ka mokihana, aloha ino oe e Napuanani e moe loa nei, moe i ke kau me ka hooilo, hoonipo ana me Niolopua.

            Maluna ae o na mea apau, ke pahola pu aku nei au i na hoomaikai ana no ka poe apau i akoakoa a ala pu me makou, ka ohana, e ku kihi nona ma kahi, i kauia ai o kona kino, a pela me ka poe i lawe mai i ka lakou mau makana pua; no oukou ka'u e hoomaikai nui nei, a na ke Akua e kokua mai; a Nana no e hoomaha mai i neia puuwai luuluu, oia, me he waipuna la ke aloha, ka huahuai ae e hoohanini aua i kana o ka waimaka. he makamaka la hoi ka pokii kuu pokii puuwai hamama, e lu ana ka akau, lu ka hema, aohe nana, a ma ka poe hanohano wale no, ua like wale no iaia na mea apau.

            He home kona i wee hamamaia no keel ame keia lehulehu, e kipa ana malaila. Auwe no hoi ka minamina e!                       

            Ke hooki nei au me kuu kaumaha,

                                    LIZZIE KAIO.

            Melrose La@, Honolulu.

 

 

HE ANOAI ALOHA NO SOL. ALOHIKEA KUAIMOKU.

 

            Lunahooponopono o ka Nupepa Kuokoa, Mr.Sol.Hanohano, aloha nui: -- E oluolu mai hoi in a he wahi @umi kaawa'e kekahi o ke Kuokoa, no ka'u wahi puolo waimaka hoi e kau ae la maluna, a nana hoi ia e uwila ae, i ike mai ai ka nui ohana ame ka lehulehu o ka ohana o kuu pokii aloha Solomon Alohikea Kuaimoku, ua hala, ua hala i ke ala hoi ole mai; haalele iho la ia'u kona kaikuahine ame kona aunty ame kona mama ike ole hoi i kona hanu hope loa, a hoi aku i ka poli pumehana o ko koakou makua iloko o ka lani.

            Ua hanauia kuu pokii helo loa, So@A. Kuaimoku, mai ka puhaka mai o kona mama aloha, Mrs. Emily Kaahanui, ma Haleili Home, Pahoehoe, Hawaii, i ka makahiki 1905 i ka la 20 o Feberuari, a oiai ua nalo aku la kona papa po@oi i ke Sabati, a i ka Poakahi ae kona hanau ana: nolaila ua loaa iaia na makahiki he 15 o kona hanu ana i na ea hu'ihu'i o keia ola honua ana, a hoi aku la i ka home nani ma o.

            Ka lain kuu home e mama mau ai,

            Pokole paa ole kuu noho maanei,

            A oiai he oluolu loa i ko kakou mak@ iloko o ka lani, ke kii ana mai i kaua o ka uhane a lawe aku la me he ai@ la. Aloha no.

            Aloha no kuu ike ole ia oe e kuu pokii, kuu luhi o kuu mau la kamalii. Owau hookahi me ko kaikuahine, Mrs. Julia Haili, alo ana i na ulunahelehele mai Alanapo mai, iho ana i ka halekauai o Ahwa no ke kuai ana i kini wiu nau. Auwe kuu aloha pau ole ia oe e kuu pokii. Sol. a!

            He oiaio he keiki oe iloko o ka hoomailo mau a ka ma'i, a no ia ano no i hoi ia ai a noho i Alanapo, no kahi o ka hoola, a ua lana mai no hoi; eia ka e ka ma'i hope keia pau kuu ike, a lohe hou ana aku i kou leo. Auwe kuu pokii e, auhea aku nei la oe. Aole hoi o kuu @oho a leka aku i ka mama o kakou, Mrs. Mary Hea, a haawi pu aku i ko'u aloha nou, eia ka e pau ana. Aloha wale au ia oe ke hoomanao ae.

            Maloko o ka haukipila o Kealakekua, Hawaii, a maka hora 6 a.m. o ka la 18 o Augate i pauaho mai ai oia i keia ola aua, a ma @ la 19 no @hoonaloia aku, a e hoi ka lepo i ka lepo, wahi a ka Haku, mai ka lepo mai no oe, a e hoi hou aku no i ka lepo.

            Mamuli mai no o ka ma'i loaa mai la ke kauoha i ka mama o makou, Mrs. Hea, mai ia Mr.Holstein mai, no ku mea oia ke kahu malama waiwai o keia keiki, e hoi i ka haukipila, a malaila laua ahiki i ka haalele ana mai o ke keiki i ka makua.

            Aloha wale oe e kuu mama, ko mea aloha i upu ai no ka lanakila mai, eia ka e, haalele mai ana ia oe, a hoi hookahi aku oe me ka ukana luuluu a kaumaha, me ke kino puanuanu o ka kakou mea aloha ma ke alahele loa me na waimaka, a oiai hoi au kona kaikualiine nei me Mrs. Emily Pali ma Honokohau. Mani nei, e noho aua me ka nanea, a hauoli no hoi, e hapupu ole ana no kekahi haawina kakumaha, a hoea ana no o Mrs. Lizzie Choy Foo a pane ana no, no okukou no kona manao o ka iho ana mai nei, niuau nohoi makou, a heaha keia, hai ana no hoi kela he kelekalapa mai Kona mai e ha'i mai ana o Sol. Kuaimoku ua make i keia kakahiaka.

            Ia wa no, ua like me ke anapu ana a ka uwila, he kaumaha iho la kolaila, a uwe aku ana a uwe mami i kau a mea o ke aloha, na ka waimaka no e hiolo makawalu, a oiai e ai ana no hoi ke makou aina awakea ma ka home no o kuu mau makua, Mr. and Mrs. L.K.Kalama.

            Mahope iho hoolala iho la au me k@ mau makua ma na mahele e hiki aku ai no ka oni aku i nei alahele loa, i okiia e ke kai a kaawale, a in a no hoi i loaa mua mai ke kelekalapa pilikia, in a ua kau no hoi ma ka ahiahi o ka Poalua, a in a hoi ma Maunakea e lele ana ma Kawaihae, a he aiahele malihini no hoi kela; peia wale iho la no, a hoopau wale.

            Ma ia la no, ua loheia ae la ma @o nokohau nei, e pili ana no keia pilikia kaumaha, a no ia ano ma kahi la ae ua iho aku la o Mrs Phoebe Kauhi me Mrs. Kanohomauna Kaaia me au no kahi no o kuu mau makua no ke aloha no i ka mea i hala, a peia hoi me Mrs. Emalia Liwai. Ala ae la na hoomanao ana i na la e holoholo ana ma ua kuauna nei o Honokohau me na la e hele ana i ke kula o Honokohau nei. Aloha no!

            Ma kuu alahele i hoi @ai ai au no Maui nei, i ka makaliiki 1916 paha, au pu mai@la au i ke kai me kuu pokii Solomon, me ka mama o makou Mrs. Emily Kaahanui, me ke kuku o makou, Mrs. Apikaila Kanamu, me kuu kaikuaana Mrs. Julia Haili, me ka uncle o makou, Mr. Joseph Wahinehookae me ka'u kane Mr. Simeon Pali. Ma Maui nei makou no na mahina eone, a i ole ehiku paha, a au hou i ke kai o Molokai nui a Hina i ka ulukukui o Lanikaula. O kuu pokii hele loa pu no hoi kekahi. Halia hoohuiia kona mama, a o ko makou aunty hoi iloko o ka @erita maemae loa o ka mare.

            Pau ia, mahope mai, ua hele makaikai makou a Waialua , ahiki loa i Halawa, a ike i ka wilele o Moaula; a o ia ka'u e aloha ae nei i kuu pokii. Aloha no o Kainalu i ke ko mai a ka aekai i kahaone, kahi a kuu pokii e holoholo iho ai, a maluna o ka waapa me kona hoahanau Charlie Mokuohai, a no ka papa no ia waapa, no Mr. Charles A. Kaahanui.

            Ke ano o kuu pokii, he eleu mikimiki, hoolohe makua, kaikuahine ame na kaikoeke, ame ko makou kuku, he mea nui loa au iaia ma na ano apau, a peia no hoi oia ia'u. Na'u me kuu kane i noho ia Kahaulea, o kuu pokii pu no hoi kekahi ame na wahi like ole no apau. Hele no i ka ohi kope, hele pu no, a mahope o ke kula, mea ole ka loa o kealakekua, pau no ke kula, oili ana o Kealakekua, pau no ke kula, oili ana no oia me ke kaikuaana Edward Hea. Aloha no kuu mau kaikunane hoomaua wanui.

            O Honaunau la ame Kalamakumu, Kainalu, ua hele wale ia no e kuu pokii hele loa; nona no au e kanihu mau nei; noho ana ka po me ke ao me he mea la o kuu pokii pu uo kekahi, mamuli mai no paha o ka luhi naa@po ana iaia; a ua kuu mau waimaka no e hele lei i kau a mea o ke aloha i kuu pokii.

            Auwe au e, i kuu pokii heleloa, kuu ike ole ia oe, ame kou hanu hope, ame kau mau hana aloha hope loa; ua lilo ia i mea aloha loa na'u, a 'u hoi e uwe mau nei.

            Ua pau kuu ike hou ana aku ia oe, a ua pau hoi ko'u ike ana aku i kau mau hana maikai apau he nui wale.

            He keiki paanaau o na pauku Baibal@, he naauao, a kekahi kanaka makua no o loaa ole ai.

            He mahalo loa au iaia ma ia ano, e pili ana i ka ke Akua hana; he keiki hele pule oia, a peia wale no ia apau iho la kana hana ma keia ao maluhiluhi. Aloha wale e!

            Hoi aku la ma o me ka Mea nana i hana i ka lalni ame ka honua, waiho iho la i kana mau hana maikai apau, na ka ohana o paiauma aku ma keia ao.

            Me oe e Sol. Hanohano kuu hoomai kai he nui, ame na keiki o kou keena pa'i.

            Owau iho no kona Kaikuahine,

 

            MRS. EMILY K. PALI,

            Panioi Home, Honokohau, Maui.

 

 

KUKULUIA KA HOOMANA O NA LA HOPE NEI MA HONOKOHAU.

 

            Mr. Sol. Hanohano, ka Lunahooponopono o ka Nupepa Kuokoa. Aloha a nui: -- E oluolu mai in a he wahi @umi kekahi uo kela poomanao e kau ae la malu@, a nana hoi ia e uwila aku a i ike mai ai na makamaka ame na hoaloha i ka @ hauoli ame ke ala ana ae o na hipa maikai loa ma Konokohau, Maui nei.

            He oiaio ma ka la Sabati a ma ka la 5 o Sepatemaba nei, aia hoi, ua koho iho la ka uhane o ke Akua, a ua kahea ia iho la o Bro. Luther K. Kalama i peresidena a i kumukula Sabati ame kona hoakuka ekahi, oia no o Bro. Solomon Pali, a o ka hoakuka elua hoi, o ka peresidena, oia no o Bro. Simeon Healani Pali.

            Pau ia hiki mai i ke kakauolelo o ke Kula Sabati, ua kohola o Sister Annie M. Kalama, a owan no hoi ka meakakau nei, Mrs. Emily K. Pali, ke kumu o na opio me na pokii. Ua hoopaaia keia mau mea ae la maluna pakahi o ka poe i kaheaia no ua hana la a ka Haku.

            Pau ia hiki mai i ka pule nui, aia hoi he mau hana a ko kakou makua iloko o ka lani i kahea hou ai, maluna o kaua poe i koho ai, ia wa no ua kaheaia o Bro. Luter K. Kalama i peresidena apana, ame Bro. Simeon H. Pali i hoa kuka ekahi, no ka peresidena, a a Bro. Solomon K. Pali i hoakuka elua hoi. Pau ke kaheaia ana, ame na niuau imua o ua hoahauau, ua hoopaa pakahiia me Bro Simeon H. Pali hoi ke kakauolelo o ka ekalesia. Maloko o keia halwai pule nui, ua malamaia ka ahaaina laa a ka Haku me ka maikai e ne kauwa a ko Akua.

            Ke komo liilii nei na hipa iloko o ka pa o ka manaoio, ma Honokohau, Maui nei, malalo no ia o ka hooponopono ana a ko kakou Makua iloko o ka lani.

            He maikai, he ohohia ka malamaia ana o keia mau hana, a na ke Akua ko kakou makua iloko o ka lani e kokua a e hoomaikai mai ia kakou apau.

                        O ka'u hoomaikai keia ma ka inoa o ka Haku Iesu Kristo, amene.

MRS. EMILY K PALI

 

            Honokohau, Maui.

 

TERITORE O HAWAII.

 

            Keena o ka puuku, Honolulu, Oahu.

            Ma ka hana e hoopau ana i ke JAPANESE TRADING COMPANY, LIMITED.

            OIAI, o ke JAPANESE TRADING COMPANY, LIMITED, he hui ia i kukuluia a e ku ana malalo a ma ka mana o na kanawai o ke Teritore o Hawaii, i kulike ai me ke kanawai i hoomakaukauia ma na hana o keia ano, ua waihoia mai iloko o keia keenahe palapala noi no ka hoopua ana i ka hui ioleloia, hui pu me kekahi palapala i hooiuioia i hoohui pu in me ia, elike me ia i koiia ai ma ke kannwai.

            NOLAILA, ma keia ke hawaiia@aku nei ka hoolaha i kekahi mea, a i na kanaka apau he mau kuleana mamua a e kuleana nei paha i keia manawa ma kekahi ano iloko o ka hui i oleloia, e pono e waiho mai i na ku e ana no ka aeia aku o ka palapala noi i oleloia maloko o keia keena, mamua ae o ka hora 12 awakea o ka la 8 o Novemaba, 1920, a o kela ame keia mea e makemake ana e hooloheia aku maluna o ia mea, he pono e hoeakino ne ma ke keena o ka mea nona ka inoa malalo iho maloko o ka Hale MAna Mooko, honolulu, a e hoike mai i ke kumu, in a he kuu kekahi, i wahi e ae ole ia aku ai ka palapala noi i oleloia.

 

            HENRY C. HAPAI,

            Kokua Puuku, Teritore o Hawaii.

            Honolulu, Augate 31, 1920.

            6416 -- Sept. 3, 10, 17, 24; Oct. 8, 15, 22, 29; Nov.5

 

NUPEPA KUOKOA

No ka makahiki (one year) ….. $2.00

No eon mahina )six months) …. $1.00

            O na Dala ame na Hoolaha Apau e hoouna pololei mai i ka ADVERTISER PUBLISHING COMPANY, LET, wale no, P.O. Box 208, Honolulu, T.H. 217 Alanui Moi, ma ke keena o ka Nupepa Advertiser.

            Entered at the Post office at Honolulu, T.H., as Second Class MAtter

 

CHARLES S. CRANE …. LUNA NOA