Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVIII, Number 41, 8 October 1920 — HE MOOLELO NO Elese, ka U'i Nohea i Liliia A I OLE Ka Ipo Aloha a ke Kanaka Waiwai [ARTICLE]

HE MOOLELO NO Elese, ka U'i Nohea i Liliia A I OLE Ka Ipo Aloha a ke Kanaka Waiwai

"O oe mai la ka ia! O ka'u no iā i noonoo iho nei e hoeaj mai ana oe. Heaha keia manao nui au 6 ka hoea ana mni laf'j He makemake au i kau olelo a'o, ina e ohiolu mai an oe," i pane aku ai e Hale." Ma keia kakahiaka ua laove aku nei au īa Elese e hooholoholo, o ka haawina pakalaki riae ma ia hwe ana ua halawai mai me maua o Mahela a ua lilo paha ia halawai ana i mea nona e ano e avkoe nae kona hoike a maka'anā mai." "E, pakalaki i'o no; a heaha ka mea i hanaia mahope iho?" Ia ike ana mai ana ia maua ua lele mai.la oia mailuna mai 0 ke kaalio me ka piha huhu i ka'u nana ajku, eis nae, ua hoolauna aku la au ia Elese iaia ma ke ano he kaikuahine hanauna n Ele«;e no'u. Ua manaoio mai paha oia ia mau olelo a'u a aole paha, i ka u nana aku nae aohe hiohiona hoohuoi i koe iioko ona ma ko laua manawa i haalele mai ai ja maua. "He mea oiaio ke olelo ae ua'lili o Mabela i kela ike ana mai ana i ko Elese hele pu me a'u, a me he inea la.ua hoomaluiahua loa ia aku ia manao lili iloko ona ma o kona~4k% ana mai ia Elese ua kahiko oia iaia iho a ai ka māuu iluna ,oia "h'oi, ma ka hoike maoli ana aku i ka mea oiaio, he wahine u'i maoli n Elese iloko o kona mau aahu ame kona mau mea hoonani. ka Mabela hana hope loa oia ka poloai ana mai ia Elese v hele ku i ka aha hoohauoli ana ma keia ahiahi, a ua hooholo nn o Elese i kona inanao e hele no ua aha hoohauoli la, a pehea' Ja kou manao?" "O ua pupiile kela kaikamahine i ka ae ana aku lfi." i pane mai ai o Mokana. "O ka inea oiaio oia keia, ua olelo aku au ia Mabela aia maloko o ka 'Hokele Winasoa o Elese kahi i noho ai, a ua hoike leoke mai o Mabela i kona manao e holo ae i ka Hokele hoa, no ke kii ana ae ia Elese e hele aku i kona hale, a ua keakea koke aku au i kona holo ana ae, no keia kumu e hele ana o Elese no.kekahi wahi ia la a po, a oia ko Mabela manawa 1 pane mai ai, ina aole e hoea aku ana o Elese ma ka hora eiwa. n keia po i ka hale ona, e hoouna okoa ae ana oia i kekahi mea no ke kii ana ae ia Elese no ka hele ana aku i ka hale ona. "Nolaila, e ike mai oe he mea maikai no Ele.se ka- hele ana aku i ka hale o Mabela, a mahopē i ka ike ana aku iaia no kekahi manawa pokole, alaila nonoi aku e hookuu mai iaia, me ka hoakaka pu aku he kelekalapa ka i loaa mai ia Elese e hoi aku oia i Kalivilana ,he kauoha a kona mau inakua e hiki ole ai iaia ke hoālu hou iho. Pehea la keia i kau nana mai ?" Noonoo iho la o Mokana no kekahi' manawa. a i ka loaa ana o ka manao iaia i mai la: "Ma ko'u inanao aole pono iaia ke hele aku i kela hale, e Hale. * Ma ka mea maopopo loa ke noonoo iho i nei manawa ua hoohuoi o Mabela no keia Kiilanakauhale no o Elese, a he wkahine no oia nau, a o kekahi» malia ua loaq. kekahi ike maopopo iaia no keia kulanākauhale no o Elese, a he wahine no oia nau, a ina pela, e lilo ana oe i ilina na kona inaina, he koho wale ae no nae keia." "He makemake loa nae o Elese la e hele no ka hooko ana aku i kela kono," i pane ak uai o Hale. "Kupanaha no ka! Ke ano iho la no ia o na kaikamahine i kekahi manawa e hiki ana ke kaohi aku, a i kekahi manawa e hiki ole ana ke kaohi aku i ko lakou makemake, me kona ike no he kaikamahine oia i hoopoinoia e oe. Aohe nae au i ike pela." Pii ae la ka ula ma ko llale mau papalina no keia mau olelo mai la a Mokana a i aku la: "Ua manaoio loe oia nona iho he wahine mare oia na'u, ua inaopopo ia.oe ia mea, a eia nae, i hoike aku au ia oe ikeia ine ka oiaio loa, aole au i hoopoino i kona kino a i kona inoa maikai; he oia mau kona inoa maikai me ia i keia la aohe ona wahi i manuheu: ina paha he poe okoa aku ina ua hoopoinoia kona^ino." Nanahu iho la o Mokana i kona mau lehelehe. ,jlna he mea oiaio ka Hale o ka hoike ana'āku la iaia, alaila aole o Hale o kekahi q n» kanaka opio ana o ka manao ana he kanaka limā-. nui; ia manawa haupu ae la oia no kekāhi haiia hoohihia hou ia Hale. \ "Pehea e hiki ai iaia ke hele i kela aha hoohauoli me kona kaawale ole mai ka heme mai i keia po?" i ninau aku ai o Mokana. "Oia hoi ko'u kumu o ka hele ana mai la imua ou i keia manawa, he makemake au ia Rose e hoihoi aku ia Elese i.kona iiale i keia ahiahi, a noi aku i ka makuahine ō Elese e hookuu mai iaia no keia po hookahi." "A i ka pau ana o kela aha hoohauoli alaila hoihoi hou aku iaia i kona hale?" i ninau mai ai o Mokana, me ka akaaka pu ana iho. Ua pii ae la ko Hale ukiuki ia manawa no ko Mokana kamailio ana mai la ine kela, .me he mea la o ko Elese poino he mea paani wale no ia, a pehea ana la oia e hoole aku ai. "E hele ae au e kamailio ia Rose i nei manawa," o ke ku ae la no ia ona a hel'e aku la no kahi o ka puka. "E olelo aku anei au iaia e pii no kela hale a Elese e noho mai la, a niailaila e hele pu ae ai rne Elese i kona hale?" "Ae. Ua ike hoi oe i kona wahi hale," i-pane aku ai o Hale. . MOKUNA XXIII —Ka Loaa Ana o.ka Ike ia Mabela. l'a holo aku la ke kaa e<ka\i ana o Mabela ame kona-kokoo-■aa mai kahi-aku o ka halawai ana me'Hale. ame Elese, a ho kekahi mau miniike ko Mabela noho ana me ka mumule loa, nie ke kamailio -ole aku hookahi huaolelo i kona hoa, oiai nae elua manawa ko Mrs. .Kalani kamailio ana mai iaia aole 5, -*e he mau huaolelo i pailaiia'aku. Ilalo walē no ko Mahela poo e knlou ai ma kela holo ana ;ku a laua, a ma kona heleheTena a kona -kōkoolua e ike' mai a ua haikea loa oia. me he mea la aia iloko ona kekahi ma-'-..•-o iiui kahi i nu ai, a ma kona mau maka hoi ua hele a po ' ka ula, ke ano o ka mea i piha loko i ka inaina. "Makemake au e imi akii i ka oiaiō!" wahi a ua o Mahela i puana ae ai. . .. "Heaha ia mea oaio au e imi aku ai?" i ninau mai a. o Mrs. Kalani. No Mrs, Kalani iho ua manaoio loa oiā i ka Hale 5 au niea o ka olelo ana mai he kaikuahine ka lede opio e hele l'u ana me ia nona, a ua kokuaia mai no hōi ka oiaio o kana «nau olelo e ka lede opio, a o ka mea oiāio hea la ka ka MāWla i makemake ai e loaa mai iaia? O keia ka- ka lede aoo o ka ninau ana iho iloko ona. "O. makemake au e ike i ka mea oiaio no ke kuiana o kela kaikamahine e hele pu la me Hale, kuu kane hoopalau," i pane •'«e ai o Mabela, me he mēa la nae e kamailio walē iho ana no r, ia iaia iho, aole i kona hoa. "He u'i kfrkete kaikamahine e hiki ole iho ai i kekahi kānaka opio ke ina ka pf>po loa e kuapupule ana kekalii,kanakt opio a aoō no.paha > ka manawa e ike aku ai iāia." "Auwe. e Māhela; ua poina koke iho la no ka paha oe ī ka Hale mea i olelo inai nei he kaikuahine kela riona ?' "A ina he kaikuahine hanaunā i'o kela Waikan)jahine no Hale aole ana anei oia e makemāke ana iaia i ? Lehulehu na.

kanaka i rqare i ko .lakou mau kaikuahine hanauna,". i pane Wi ai o Mabtla me-hemea la ua piha loa ōia i ka inaina. v PeHiea oe i maopopo ai he kaikuahiiiē hanauna i'o kela no Hale ? Ma kou lohe'ana_akif'Tiet no paha i kela olelo ana mai nei a ;teHia ea?" I ua o Mabela i kamailio ae ai huli aku la oia,ihQpe e nana ia Hale ma e hele la, a eia nae, aohe fe kala o Hale ma \ nalowale aku ai« mai kahi aku a lakou o ka haiawai-ana. Ia manawa koke no o ke*kauoha aku la no ia iiee kalaiwa me ka leo ko'iko'i: "E kalaiwa koke aku oe no ka Hokele .Wmaeoa-me ka hikiwawe loal" "Heaha- ka waiwai o ko kaua holo ana aku ilaila i nei mai nāwa oiai. aol/5 oia i hoi aku la?" wahi a Mrs; Kalani o ke ake'ake'a ana mai i ko ua o Mabela manao. I "O, he makemake au e holo aku ilaila e ninau ai i kekupakako o ka'Hokele ina noho o ; Elese Beranadona maloko elaila," i pane āe ai o'Mabela me ka hulili'o na maka. j Aohe mau hoakaka hou aku a ua o Mabela no ke kumu o! kona manao ana e holo aku no ka Hokele \Vinasoa, aohe nol hoi he nināu hou mai o Mrs.'Kalani, no ka mea, i kana'nana' mai ia Mabela ia manawa ua hele a kau ka en.a'ma na,.maka. Aohe oia i hoouluhua hou mai ia Mabela, no k mea. ua.ike, iho oia he wahine iliiiune oia a iie hanohano a he waiwai hoi kona hoa, ka mea nona ke kaalio a laua e kau ana, o ka hoopili pu wale mai no i kona malalo o Mabela kona pono. | Ia huli ana ae a ke kaalio no ka holo ana aku no ka' Hokele i Winasoa, aole wahi huaolelo hookahi i kamailio hou ia mawaena iho o na lede, a i ka hoea ana»aku i ka hokele, ukali 'aku la \ 0 Mrs. Kalani mahope o kona kokōolua hooknno,' ahiki i ka j hoea ana aku i ka nimi hoōkipa, me ka haohao mau iloko| ona heaha ana la ka Mahela miea e hana aku ana malaila. i "He kaikamahine no anei kekahi e noho nei maanei aia ka inoa o Elese ■ Beranadona, o 'Kalivilana, ma keia manawa?" wahi a ua o Mabela o ka ninau ana aku i ke kupakako o ka! hele ana mai a-,ku mamua o laua. | Ua emi hope hou aku la ke kupakako noloko o k& keenai oihana o ka hokele no ka nana ana maloko o ka buke, a liuliu' loa-, hoi hou mai la a pane mai la: i ''Aohe wahine opio maloko o 4veia hokele ma kela inoa, e ka j lede opio." | l 'Ua maopopo loa kena mea au e kamailio.mai la ia oe la?" "Ae, ua inaopopo 16a ia'u; ua noke mai la au i ka huli maloko o ka buke e hoopaaia ai na inoa o ka poe apau e Koea mai ana a noho ma keia hokele, aohe nae hookahi inoa o Elese •Beranadona i loaa mai rtei aohe no hoi he inoa o ia anō i i hoopāaia maloko o ka buke, a mawaho ae oia ua kamaainai ia'u na malihini .apau e noho nei maloko o keia hokele, aolej hookahi mawaena o lakou he lede opio kekahi ma kela jnoa." j "O, me ka mahalo ia oe," wahi a Mabela. j 0 kona huli ae la no ia e hele no kahi o ke kaalio e ku mai j ana, a nlahope wale.aku no kona kokooiua o ka hahai ana aku, j me ka nainunamu wale iho no iloko ona: "Ua huna mai nei | paha kela kupakako aole i hoike mai nei i ka mea oiaio, a iS ole. ua papaia aku anei oia aole e hoike mai ?" 1 kē kau ana aku a na lede iluna o ke kaalio o Mrs. Kalani ka mea o laua o ka i ana mai: vMe he mea la i ka hoomaopopo aku he hana kuhihewa loa kekahi i hanaia." "Oia ka mea maopopo loa e olelo ae ai," wahi a Mahela o! ka pane ana a.ku me ka pii o. ka lena. Ma keia manawa ua haalele aku o Ilale i ka halekuai, su ua hoi aku o Mokana iloko o kona keenahana, ma ka manawa a Mabela o ka holonui ana aku .maluna o kana kaalio mawa-j ena aku o ke alahui i piha i na kanaka, a ku iho'la ke kaa mawaho mai o ka halekuai. ! Ia lele ana aole oia i hele aku e huli i kona makna-j kane iloko o kona keenahana, aka hele pololei aku la oia noj kahi ana i maopopo e loaa aku ana.nn n Mr Vptvww »aia Ia ike ana mai o-ketkeonimana elemakule iaia ia hoea ana | aku, i mai la me ka mahamahā: "E kuu Mabela aloha, o oe mai la ka ia!" me ka leo oluolu loa oia o ia pane ana mai. Aohe i aku o Mabela i ka hua o ka maikai nei. "Ae, owau keia, aole. Mai ka lani a mai ka honua no a ku ana, a ninau j koke-aku la no: | "Ea, e Mr. A'enona, ua ike no anei oe a kamaaina paha i | kekahi ohana maloko o ke kulanakauhale o. Kālh ilana?" "He poe pili kekahi i ka inaua.oihana malaila, a o ka poe wale no na lakou e lawelawe mai la i ka hana malaila ka'u poe 1 maopopo," i pane mai ai o Mr. Veno.na. "Aole ia o ka'u poe e manao nei. O ko'u makemake ma j keia ninau aku nei a'u ina.paha he mau hoaloha a mau pilikana paha kekahi ou maloko o kela kulanakauhale?" "Aole hookāhi a'u mea i maopopo malaila, aolie no o'u mau pilikoko maloko o kela kulanakauhale, e Miss Harisona. A i ke āha la?" j "'Ua makemake au i kahi i noho ai kekahi ohana majaila ma ka inoa ō Beranadona," wahi a ka Mabela pane, me ka nanai •pono aku i ka helehelena o Mr. Venona, me ke akenui iloko | ona e loaa mai ka ka elemakule e hoole mai j "Me ke kanalua.ole iloko o'u e loaa mai ana no.kekahi pane' kupono i kou makemake ina e kakau a i ole e kelekalapa aku j ana au i kela kulanakauhale.no ka hoikeia mai o kekahi ohana j e noho mai la ilaila ma kela inoa," i pane mai ai o Mr. \ n enona. j "Aole; mai kelekalapa aku oe, ua pau ae la uo. Me ka ma- j halo ia oe e Mr. Venona. He alahele okoa ae no.kekahi e hiki | ai ia'u ke huli aku i ka mea oiaio. O ke aloha no kou. R pono; au e hele aku me ka awiwi." 0 ka oili mai la no ia o ua o mailoko mai o ke j keenahana o Mr. Vehona, me ka hoike ole ae ina kona hele-j helena i ka inaina wela e nu ala iloko ona ia manawa. "Ua aloha oia iaia—ua aloha oia iaia!" wahi a ita o Mahela | iaiā iho, me ka nui o ka hanu. No Hale keia olelo ana iho ana iaia wale no. "E huli aku ana nae au i ka mea oiaio e pili ana no kela wahi kaikāmahine hōokano, o ka hele pu ana mai nei me Hle ma ke ano hoohaehae mai ia'u, me ka hoopunipuni pu ana mai nei inaloko oia o ka Hokele Winasoa kahi o ka nolio ana a mai ke kulanakauhale mai oia o Kalivilana; hoole mai niei nae hoi o Mr. Venona aohe ona mau inakamaka a mau pilikoko inaloko o kela aohe no ona noho inaloko o ka Hokele Winasoa. Hoopunipuni mapli no !" "E ike āna kelā wahi kaikamahine hooio, e hūli aku ana au i ka mea oiaio e pili ana nona, a-ina no ka maopopo nei ia'u, e hana aku ana au i ka mea ona e uwe iho ai me ,ka hoehaehaia; o kona noonoo ma kekahi la e hiki mai ana, no kona hoāo ana e kaalo ae mamua o kuu alahele, a no kona hoao ana hoi e kaili aku i ka'u aloha mai a'u- aku!" Ia oili loa anā aku ana iwaho mai ke keenahana aku o Mr. Venona, huli ae la a komo mai la' iloko o ka halekuai a hele mai la mamua o ke pakaukaU kiiai, ine ka leha ole aku i na kaikamāhine kupakako e nāha iaia, ahiki i ke ku ana iho mawaho o ka rumi o Mokana, a kikekē aku Ia ma ka puka a i ka welieia aha mai o ka puka, o ke komo aku la no ia ona iloko me ke kalāli wale o ia hele ana aku me ka hookaukaulua ole iho; ka hele ana no hoi a ka mea hanohano a waiwai la aohe nana iho ia Rose ma. Ia komo ana aku a ua'ō Mabela iloko o ka rumi o :Mokana, nana mai la 6 MokanaJaia a ike mai la ma ka helehelena ua hele a kahu ka ena, a~ke kahaha la o Mokana ilōko wale iho ! no ona no ka Q ke kaikamahine a kona haku, ākahi: wale rtō hoi ana manawa o ana mai ia ano luelehelena o Mabela. 1 ka hiki ana i ua o-Mokana ke hoomalu iaia iho, me ka aku i na mahao koho Wale apau mai iaia aku, kunou mai la oiā me ka haahaa a hoi mai la, ilalo." Ke ninau wale la»,no oia iaia iha pehea la o Mahela i hoea aj<u ai me kela hiohiona .kamaiiao, ua huhu aneuiaia? Eia

pae, mamuli o ka oluolu o kana mau olelo, ua lpli !a kela heleheiena makukoae oTlVlabela, a ia mānawa 'i "He mea hiki anei kekahi 'ia'u e \iana-aktt ai-\riou ,e Ālifss' parisona? Ina pela. alaila ua makaukau aii e hookauwa ia'u lio nou." , "Ea, e, Mokana, owai keia Elese Beranadona?" i ninau aku! | |i, aa o Mabela me ka leo kō'iko'i ō ke kapena. I j I Aohe pane koke mai .o Mōkana i ka haina no ka ua o- Maninau, a i ka hala aVia o kekahi manawa i mai la, ,? aohe » ike." ♦ j | !"Ea, e Mokana, mai hoole mai oe ia'u; uawaopopo ia'u he j llialoha maikai loa oe.no- Hale Venona. nolaila. aole e nele ; aia kou ike i kekahi mea no-Elese Beranadona. E-noonoo | i|o oe me-ke akahele loa ; owai la ka oi-aku o ka mea heopo- ! naikai ia oe, alaila.pane rrial oe i ka'u ninau." j i"E pane aku ana au i ka haina kupono 4cau ninau ,ina nae | ehoakaka pono inai ana oe, -i hiki ai .hoi ike'aku ! manao, alaila pane aku ait i ka haina i kulike me kou { imkemake." i |Aohe kamailio koke aku o ua o Mabela a hala kekahi.niaI n|wa, a i ka loaa ana o kana mea e kamailio aku.ai, i aku la : i'Ua maopopo.ia oe ua hoopalauia au me'Hale Venona. Ua i afyha au iaia a ua nele nae au i kōna alōha. ' O ko'u halawai ik<ke ana mai nei no ia me ua o .Hale, k he kaikamahine opib j u': ke hele pu ana me ia, a o ka inoa o ua kaikamahine ta ann j o ka hoolauna ana mai nei ia'u o Elese Beranadona, he» Jcsij kinhine hanauna ka nona mai mai. Ua maopppo j iaii maniuli o kekahi mau ike i loaa ■mai.ia'u aole keh kaikaI he kaikuahine nona, ke manao nei au he wkahine np ! keja nana, a oia hoi ko'u mea e niiiau aku nei ia oe, inā hoi oe | i i|aopopo ia kaikamahine ia Elese~Berānadona." v i tOwau kekahi e ike nei i ko'u maopopo ole ia kaikamahine I la au i kamailio mai la, a ina e oluolu mai ana oe, ālāila e I hui aku au ma kā ninau ana aku i kekahi poe o iridkou niaa- | nei malia o lakou paha ka i maopopo ia kaikamāhine. ; niiāu aku ana au elike me ka maikai loa a'u e ike ana, e Mfss | Ha*isona." ' j 'O, ua māopopo no ia oe. no ke aha oe e hoopunipuni m'ai | neilia'u e. Mōkana?" m6 ka piha l'oa i ka hqhu. "Manao anei • oe aole au i maopopo ia oe artie kau hai(a? O leahi hana no I ia iu maanei o ka hoomoemoe i na kaikamahine; i loaa keiā ! ike;ia'u mai kuu makuakane mai no, a mai a Hale pu' mai no 1 hoil o kau mau ano hana,apau i hana ai a e hana nei inaanei ua .ihuwale loa. Ua maopopo ia oe kela kaikaniahine, a ke koiiaku nei au ia ike ou e hoike koke mai ia'u ,a iria e hoole [ paakiki loa mai ana oe, me .oe aku ia, a e ike ana nae oe i kej kali' hopena poino nou ma nei mua aku. i le hoaloha oe no Hale, a pela hoi o Hale nou, no ia kumu, j aole oe e nele ana kou ike i ka Hale mau mea hun,a; ua hoike j mai oia ia oe, pela ka paa o kuu eia nae hoi oe ke moe j loa mai nei i ka ole. Uoike .koke mai oe i ka. mea oiaio." I Aohe mea e ae i oi aku ka niaopopo mamua o" Mokana i ko j .Mabela ano, ina e hanaia aku ana kekahi mea nona e huhu āi; j he kaikamaiiine huhu ino oia, he like me kekahi tiga wahine j i hanau keiki ina e hooleia aku ana kona makeifiake, a ke hooi puka o Mabela i kana mea e inaina ai no ka 'pau mai ka hana aku. e hookoia ana ia olelo ana, no ia kumu aole oia e hoole aku ana i kekahi mea a Mahela e noi mai ai iaia, eia nae, he kanaka piha nwnoo o Mokana, aole oia e haawipio. wale akii i ana no me kekahi aelike maikai ole i hanaia a hooholoia. "1 ko'u nana ana no'u iho eia au mawaena o na pohaku wili palaoa elua, e M»ss Harisona. Ina au e hoole aku ana i kau noi, a huna hoi i ka mea oiaio, e komo ana au iloko o ka pilij kia, elike me ia au i pane mai nei, a ina hoi au e ana ia-Hale, e komo pu ana no au iloko o ka' pilikia. Alaila, heI aha ana la ka'u hana pono e hana aku ai, no ka mea; he mau | pilikia wale no no'u ma na aoāo a elua?" j "O kau anei i noonoo iho la heaha ana la ka'u makana e ! haawi alcvi ai ia oo rr»p. ltc ano lie *uKa lio ktt*U llieu ,1. lIOV, EKU j nei ia.oe?" i ninau mai ai o Mabelā. ma ke anp a Mokana e nana aku ana ua piha hoowahawaha loa oia iaia, "Oia maoli ko'u manao ; no keia kumu, e .ike .mai>oe he kanakā lawelawe oihana kalepa au ; no ia kumu elike m<? ke koi a ko'u lunaikehalā pela no e hanaia mai ai no'u." j "Uhu: Ina hoi ha pela, nau e hoakaka ;mai i.kou- uku, eia j nae, e lilo oe i hoahui no'u, aōle no Hale V T enoria." j "Ua pono kela i kuu manao, e Miss Harisona. He aloha ' i'o no nae oe ia Hale. ;i āohe au mea moonoo e ae o kona lilo wale mai no nau?" I "Ae; ua aloha au iaia. a e hoao aku ana au ma na anq apau I e hoopoino i ka mea e iioao mai ana e kaili aku iaia niai a'u | aku; o ka mea e hoao mai ana e pela, p'\yai la ia, a hea mai la oia, aole e moe iki ana kuu mau nwka ahiki i kuu ike ana aku ia enemi o'u iloko o ka lua kupapa'u." "Ina pela ua pono, a eia no kuu n\akemāke ,e lilo au i hoa- ; hu.i a i. lunāhoohana nui pu no hoi no keia hui," i pane akii j ai o Mokana. "E hookoia aku ana kou makemake; ma ka la e hoohuiia i. ai.au me Hale Venona ma ka mare, mamUli o kau hoōikaika j ana, ia la hookahi e lilo ai be i hoahui no keia hui, me kōli j noho pu no ma ke ano he luna hoohana nui rio keia hui/' i ! pane ak.u ai o Mabela. j "I mea e hōokoia ai o keia mau olelo au e oluolu ana anei j oe e hana mai i kekahi palapala?" i "E loaa aku ana ia ia oe ina nae e hooiaio mai ana oe ia oe I iho ua lawa kou makaukau hana 110 .ka- lilo ana i hoahui,'- i j pane mai ai o Mahela. I "E hōoiaio aku ana au. No ka hoike ana aku ia oe i ka mea ! oiaio ua aloha o Hale ia Elese Beranadona, a ua hooholō oid | i kona manao e mare me Etese. Beranadōna, kē loaa aku. kei kalii huaolelo mai a'u aku ,aka. nani hoi ia ua holo iho nfei ka , kaua aelike. e papa aku ana āu iaia aōle e mre me Elesc, ō ko j laua launa mau ana no nae ma ke aiio he mau hoaloha. a .he | mau ipo e mau no ia. I ka manawa au e haawi niai ai iā'u i j palapala me kou kakaumoa i kela pepa, e hōohiki ana e haawl j niai ia'u i.ke kulana hoahui ,oia ko'u manawa 'e hookaawale j ai i ko.laua launa mau ana." ■"Ina pela nau 110 e kakau mai i ka manao o ka pālapala,'' wahi a Mahela o ka pane ana mai me kā hulili o na maka." Aia a pau mai ia palapala i ka Hoomakaūkjiuia e oe, a paU 'hoi ka'u heluhelu ana a kupono i kō'ū makeniake, ia manawa au ! e kakau iho ai i kuu inoa." j "Ua pono ia, a e lilo ana no hoi ia palapala i mea inana, a ! no ka mea o oe hookahi wale no ke kaikaniahihe a ko mak(ia j ij kane, a aia no hoi malūna ou kona'hilinai,'o kāu meā e hand j ai ua pono ia iaia, nolaila, aohe au ui ana aku iaia no keia ' palapala a kaua e hana āi," i pane aku a ke kanaka piha maalea 1 Oiai no. ua o Mokāna e kaniailio aku ana noho iho j ilalo ia manawa, a mahope o ka hala ana o kekahi mau sekona ! iaia ma ka noonoo ana i kana mau mea e kakau ai* hophlakn iho la ke kakau ana i keia mau lalani malalo nei me ka aw'iwi loa, a i'ka paa aha, haawi aku la i ua o Atabela no.kana nana j ana iho i na mea i kakauia a penei na manao: "I ka mea i kuleana i keia: Owau, o ka mea nona ka inoa malalo -nei, ke hoopaa nei au ia'u iho e aku i ka> hana o ka hoolilo ana ia losepa Mokana i hoahui like iloko. 0 ka Hui a Harisona & Co., i ukupanai no na hana uia ko 'Mokana aoao, elike me ia malalo nei: Ka mua, e hana oia ma ria ane apau e kaawale loa ai o īlale mai a Ētese-Beranadona n>ai; a o ka lua, e hōo|kaika oia ma na ano apau i mea e mare mai a q' Hāle Venona ia'u." Heluhelu iho la ō Mabela i ka. pajapala .aelike a laiKi o ke kakauia ano iho la k ;Mokana, a ho.i aku la a maluna o\ekahi noho kaawale e ku uiai ana ma kekahi aoao o ka. huni, a i ka pāu ana i rhai lā: ! "Ua maikai keia palapala au o ka hana ana iho la; ke ike | nei au aohe a'u niau niea e hoohui hou iho manao i •kakauia maloko o keia palapala, a eia nae, kakau iho la oia i

keia lalani malalo iho no ka paku'i ana iho me nn manao i kakav»ia ma\unn o ka palapah *. "Ke kolu, e hana o Mokana ma na.ana apnu i niea e haumia ia ai ke kmoo Elese a e lilo ai oin i kaikaiHahine lioiim iā imua o na 1 maka o īea lēhulehii." HaaAvi hou aku la ua o .Mabela i ka palapala ia Mokana a r>ana iho la oia me-ka minoaka ana iho niii- kela ano debolo. ona a pane mai la: '' \'He hana hiki loa ia ke hnnaia me kau koku:rnna mai r.n nae, e Mahela. Eia ka'u kauoha ia oe. mai noho oe a hoik» iki r kekahi mea e lianaia aku ana maluna o Klese ia Uale. «> lōhe e.auanei o Hale"a.holopono ole keia mea a kaua e katnailio nei." 4, Heaha tina ka'u mea e hana aku ai ?" wahi a ka'-Mahela nmau! <S E hoea,aku ana hoi o El«se Beranadona i ko*i luile i keia po, nolaila me neia hoomakjiukßu oe i kau mea e liana aku ai nona no ka hoopoino ana i kona kino ame kona iiipa." "E aa ana anei oia ē hele ae i ko'u hale i nei* prt:" i 'iiināu mai ai o Mahela. <; E hoea aku ana oia. elike me ia a'u oka lohe ana ihn-nei ia Hale. o ke kamailo ana nlai nei, o kona manao mnoli ia e hoea aku ilaila, i nel po, fria. nae» ma ka'u mea o,k;iJohe *mn māi nei ia llale, iio ka manawa pokole wale ana no oia e noho ai maiaila a haelele aku. E hoea aku ana oia i*ko hale no ka hoike arta aku imua o ke anaina. a no ka' hooiiiio ann aku imua o ke anaina, a no }ca hooiaio ana aku hoi>iinua o kn lehūlēhu he kaikamahine maemae, hala ole oia. a he mea oiaip no nae ia ana oka ma'aao ana pela—e kala mai nae oe. e>(abela.ia'u. no ke kamailio anri ae la me kela, e lilo aku ai paha ia ipau olelo i mea nou e eha ai. o lee kumu īnai no, owau pu kekahi i aloha ia Elese, a ua .hooholo au i kiui manao owau pu kekahi e hoao e kaili mai ia F.lese mai a Hale mai. elike me ka ko makuakane i hana ai a e hana niai ana. ina no kona hoea ae i ko hale i nein po." "Kuu makuakane? Heaha kana mea i ike no Elese? (>. mai kamailio h'ou mai oe i kekahi mea e hoeha mai ai i kuu noonōo!" wahi a Mahela. "Heaha ka Harisona mea i ike no Elcse: Ha! Ahiki iho la i ka po nei o Miss Beranadona kekahi kaikamahine liana māloko o keia halekuai me makou. i lohe mai oe. Hookahi ona manawa i pakele ai inai ko makuakane mai; ua hoao .ko makuakane e*limanui ia Elese, aka, mamuli o kekahi kumu i mao p6pō ole ia'u i p*kele mai ai oia maiioko mai o ka tumi i laweia makuakane ma kela manawa mua ana o ka limanui ana, aole aku ai oia a hoopaa, a oiai aole i hookoia ka makemal<e o ko no e nele aJU kona hoao hou mni e loaa o Elese ina e loaa ana kekahi manawa maikai iaia. "Eia ka'u e noonoo iiei, hiki anei ia oe ke loaa kekahi ma nap aa iloko ou e hoike aku iaia e hoea aku aha o Miss Beranadona iko hale i keia po a e lilo ana oia i malihini hau? 11 e mea maikai no ma kou aoao ka hoike ana aku iaia tie hoinō oe ia El?se, imea nona e ike iho ai he enemi ino loa kn o F.le«se nou .alaila hoao hou mai oia e hoowalewale ia Ekse i mea v hookoia ai o kona mau manao lapuwale apau." Aohe pane koke aku o Mahela 110 nei mau olelo a Mokana. ke noho la oia me ka wili vtaje no i o a ia nei, 110 koha piha inaina loa paha iā Elese, ke kaikamahine u'i nohea nana i kaili aku ia Hale, kana aloha mai iaia aku. "Ina pela e lioao aku ana au," wahi ana. 'MOKUNA XXIV.—Ka Makuakane ame lee Kaiknmahine. ! - Me keia mau o ka paanaau iloko o ko Mahela noonoo e noi aku ana oia i kona makuakane e hoao oia ma na ano apau e kaili ia Elese a lawe aku ā hoopaa iaia ma kekahi wahi kaawale.loa e hiki ole ai ke huliia aku, a e a'o aku i konj| roak«iakane e hoohauniia ia Elese, i oili aku ai oi«l mailoleo aku o ka rumi o Mokana, a hele aku la e huli i kona makua"kane. E iho mai ana o Paulo Harisona mai kona mmi mai me kn haalulu o kona mau wawae a e paaia ana nae e kona kanaka lawelawe, ,ma ka manawa i hoomaka aku ai o Mahela'e pii no ka h4le inaluna, a no.kona ike «ana aku i ka makuakane e iho mai.ana, ku iho la oia malalo loa o ke alanuipii ahiki i ka hanle loa ana mai o Hari'ona me ke kanaka lawelawe ona īlalo loa, | a ia manawa i hookokoke aleu ai o Mahela me ka helehelena f minoaka ma kona mau papalina a i aku la: "E papa, e hoahewa' ilio ana oe~*.a oe iho ina aole oe e hele mai ana e ike i kuu'aha hoohauoli i keia po. E haawi anU au he alia himeni ame hulahula, a e lioea ae an ma ia aha hoohauoli na kaikamahine u'i loa au i ike mua ole ai, o ke kaikawahine u'i-loa nia\v«iena o ia mau kaikamahine e hoea mai aha, he wahi kaikamahine lauoho ehu, he huapala maopopo oia, a he kaikuahinē -hanauna ka 110 Hale Venotia. Nolaila, e pono oe e hoea ae i ikemaka oe i na mea e lianaia ana." " "He 4iaha hoowalewale, pela ko'u manao," wahi a Harisona oka pane ana mai. "Aole palia au e liiki mai ana cf »ke ia aha li'oohauoli «111. O ke aloha no kou.'" "O ke aloha no ,e papa. Ei nae ea. ke manaoio loa nei att. ina.no kou ikemaka ia Miss Elese Beranadona 110 hookahi manawa aole e nele ana k.ou makemake e ike hou aku iāia Hb ka lua o' ka mafiawa, a ina e hiki ole ana ia oe ke hele ae, e mihi iho ana oe nō kou ike ole ana iaia." "Pehea?" a namuilamu liilii iho la ka elemakule. me, he •mea la i kana noonoo iho ua lolie ka paha o Mahela i kekāhi mea e plli ana i kana hoao ana e lioohalimia ia Elese. a e hoahewa akii ana iaia uo ia hana ana pela. "'O ko'u manaoio maoli 110 ia elike me ia a'u 0 ka hoike ana aku nei ia oe, e mihi iho ana oe māhope tio kou ike ole ana ia Ēlese Beranadona. ' Aole.an 1 ikē mamua i kelā kaikamahine ahik'i i keiā kakahiaka ilio la, i ka manawa a'u o ka halawai ana aku me ia oiai. oia e hele pn ana me Hale ma ke alanui, nia ke ano ulia ina kahi kokoke āku i ka pukapa nui o ka paka, epaa ana oia ika lima 0 Hale Vetiona, kuu kane hoopalau. a wahi ā Hale Venōna o ka hoolauna ana mai iaia ia'u. 'he kaikuahine hanauna ka oia'nona. E papa, ua konakona loa au i kela k&ikamkhine, a ke mau nei ia hoowahawaha iloko o'u nona. he kaikamahine huapala loa oia, a ke hoino nei au iata, nōlaila 0 ka'u e makemake nei e lioao oe ma na ano apau e kāili iaia a huna aku iaia ma kekahi wahi e hiki ole ai ke huliia ?aku, a hoao pu aku e hoohaumia iaia. M Oia pu-kekahi e hoea mai ana ika hale nei i keia po. nolaila, aohe ihanāiwā kupono e ae au e hana ai i kou makemake mahina ona o keia wāle no," i liooikaika aku ai o Mahela i kann koikoi ana i ka makuakane. "E hoea i'o mai ana nae oia ianei i keia po?" wahi a llarisona o ka ninau ana ipai, me ka nui ana iho o kn hanu, no kona hoōmanao ana ae o ke kaikamahine no ia ana o ka hoao ana e pauaka, a i pakele mai ai nae mai ka hale mai ana 0 ka lawe ana me ka manao e hoopaa iaia maloko olaila. a malaila hoi e hookoia ai kona makemake lapuwale maluna ona. '"E lioea niai ana oia ianei i keia po. e papa: ke hōoia akn nei au ia oe ē hoea mai ana oia, elike me ka lohe māopopō loa i loaa mai nei ia'u. O, ea. e papa. ua hele au a piha lōa ika hoonaukiuki ame ka hoowahawnha i kela wahi kaikamahine." "Aiā kekahi ano iloko o ko Mahela leo a kona maku&kane o ka lohe ana hiai ua piha i'o kana kaikamahine i ka hoowahawaha ame ka hoino ia Elese, e hiki ole ai iain ke hoo- . hewahewa iho, a ua loaa pu aku no hoi ka manao' iaia o ka makemake maoli o. kana kaikamahine iaia ia nianawa, oia arta ina na ano apau e kaili ia Elese, a liana aku i ka mea e haUlēhia ai o Elese i ka hewa e hoōpoinōia :ii kohn kino ame kona inoa pu, nolaila ua hooniia ae la ka nlanao . debolo ilōko o ka elemakule, e hooko mai i ka manao o kana kaikamahine ma o kona hele i'o ana mai i ka nhn himeni ame hulahula e liaawiia ana e Mahela ma ia po, 110 kona pomaikai. 1 <Aole i- pau. •"