Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVIII, Number 44, 29 October 1920 — Page 7
| This text was transcribed by: | Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun |
| This work is dedicated to: | Dr. Michael J. Chun |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
MOOLELO O KA AHA KULA SABA. TI O NA MOKUPUNI O MAUI, MOLOKAI AME LANAI, KAU O SEPATEMABA, 1920.
@ ka Aha Kula Sabati o ua Moku-@ Maui, Molokai, Lanai a me Ka-@ ma ka Luakini o Kaahumanu, @. Maui, i ka Poalima, Sept. @, hora 9:30 a.m. ahiki i ka @ @.; hoomakaia na hana me ka @ H., me ka pule a Rev. J. K. @ piii.
@maopopoia na la'a o ka aha -J. Kawaakoa, K. K. S. N., D. K. Wai-@ K. K. S. A., Mrs. Pupuhi, eleele; @ Kauae, K.K.S.A., Miss Lizzie @, elele; Mrs. Ewaliko, K. K. @ Ane Mitchell; K. K.S. N., Mrs. @, elele; Mrs. H. Kaholokula, K@ K. Kina, elele; Moses Pa; @ K. K. S. A. Mrs. Mileka, elele; @ Kalaaupa, K.K.S. A., Mrs. R. @ elele; Mrs. K. Mill, K. K. S. @ Lily E. M Kepoo, elele; Have Kukahiko, K. K.S. N. @ Ulalo @ @ K. S. A., Miss AngleJane, @. Pake, K.K.S.A., Annie @ elele; R. J. K. Nawahine, @N. Mrs. LilyKuikahi, K.K.S. Mrs. Wiwaiole, elele; Mrs. Kaehu @ elele; Wm. Saffery; K.K.S.N., Liliana Hiram, elele; Mrs. W. K. @ elele; J. N. Uwahinui, K.K @ Mrs. E. K Kauili, elele; Mrs. @ Elele; Mrs. J.P. Nakeleawe, @ Ambrose Kaua K.K.S.A.
AA hoa man - J. W. Kalua, Ed. M. @ R. J K Nawahine, Rev. M. @ REv. L. B. Kaumeheiwa, Rev. @ Pleasant, Rev. J. P Inaina @ Kealoha, D. K. Kaaeamoku, James Davis, Rev. J.S Poepoe, J.K Kahoopii, Rev. J. K. Ka- @ Rev. G Lake, Rev. Orider @ A. Mitchell, Mrs. Inaina @ P. Judd, Jos. WElch, Rev. @ Davis M.P Waiwaiole. @ paiia ke komo ana i na komite like @ imi hana, M.P. Waiwaiole, A Kamae. J. N. @wahinui; komite @ elele. R.J.K. Nawahine, Mitchell, J.W Kawankoa; komite @ K.K.S.N., Moses M. Ka @ F. WElch, D.K. Kaaeamoku. @ hoaalohaloha, G. Hwaliko, Alice @ Mrs. Haehae Kukahiko. Ko-@ Kahoopii, Levi Faufata. Komite @ hou i na rula me na kumu- @ ame ke pa'i ana, J.W. Ka-M.P. WAiwaiole, E. M Kopoo. @iia ka heluhelu ana i ka hoike a @ imi hana: Na J.N. Uwahinui hoike a ke komite imihana: Na Ewahinui i heluhelu mai penei: 1, @la mau no keia aha; 2, kohoana @unite o ka altamele o keia aha @ kau o Sept., 1920; 3, koho ana i komite o na hana hoike K.S.; 4, maopopo ana i ka ale o na K.S. i @ke Ka Hoaaloha; 5, e ho'oliloia ke-@ mau dala o keia aha no na hema-@ na meapa'i; 6, koho ana i na @ o keia aha.
@paiia ka heluhelu ana i na hoike @ K.K.S.N.
Na Mrs. Annie Mitchell i ko Maka-Akau: na Mrs. Haehae Kukahiko. Makawao Hikina; Na.J. @wahinui i ko Molokai; na R. J. @wahine i ko Maui Waena.
@ o lana noi, ua kapaeia na @ na hoike mai oia i kana hoike @ ua aponoia.
@ ke kumuhana lulu dala @ he $8.80.
@popo ana i na hoike papahelu K.K.S.A. Na L. A Kanae i ko @ $1; na Mrs. Henry Kaholo @ Kalanikahua mou me $1; D. Wailehua i ko Wananalua me $1; na K.Mill i ko Haliimaile me $1; na E.M Pake i ko kihei me $1. Mrs. Lily Kuikahi i ko Puunene. @ me $1; na Mrs. Ulualoha Kelii @ Keawala i me #1; na Moses Pa @ Paihiihi me $1; na M. P. Wai- @ i ko Kaahumanu; ua ke kakau- @ ko keauau, Kalaupapa, Wainee @ kahi; na Mrs. Ale Wong Pennene Camp 1 me #1.
@aiia na hoike elele K.S. Na @ M. O . Waiwaiole i ka hoike o @manu; na Mrs, Brown i ko Wai- @ $2: na Levi Faufata i ko @ $2: na Mrs. Makuakane i ko @ Camp 5 me $2; na Mrs. Lily M Kapoo i ko Halka- @ Kaupo me $2; na Miss Lizze Kuka-@Kaupo me $2; na ke kaka@ole- iimaile me $2; na @ Rose Milikaa Lanzee i ko Paihiihi @ na J.K. Kina i ko Kalani
@oli o ka pau ana o ka manaway @kuu keia aha me ka himeni 8, @ me ka pule a ka peresidena.
Hana Elua
@ hou ka aha ma ka hora 1:30 @ Sept. 11. Weheia na hana me @ 141, I. H me ka pule a M. Waiwaiole. Hoomaopopoia ka mo- @ ka halawai i hala, a ma ke noi @ Kamemeheiwa e hilinai aku keia @ ke kakauolelo, no aponoia.
@popo i mau komite hooki- @ hoolauua no na hana hoike K/ @loia o L. B Kauiheheiwa @ A. Kalua.
@iia ka noonoo ana i ka aie o na @ i Ka Hoaloha. Ma ke kauoha a @ e oi aku kela K/S. @ K.S e uku i ko lakou.
Ka hoomaopopo ana e hooponopono @ ma kumukanawai ame ne rula o Ahahui K.S O ka lilo pa'i e ukuia @ ka waihona mai o keia aha.
@ M.P Waiwaiole he noi e waiho @ kumuhana @oko o ka lima o ke @ hooko, o ia o J.W Kalua, M. Waiwaiole ame ke kakauolelo ame @.
@paiia na hoike elele K.S.A i koe. Mr.s Elizabeth :ee i ko Huelo me @ Mrs. Lillian Hiram i ko Wainee $2; na Mrs. Kaulili i ko Waialua, @ kai me $2; na Mrs. Annie Keonoi ko Kihei me $2; na Mrs. Annie @ i ko Keawala'i me $2; na Mrs. J Nakeleawe i ko Kalaiakamanu me na Mrs. Aliona i ko Kaluaaha me @ N. Uwahinui i ko Halawa me @ W.E SAffery i ko Kaanapali @ na ke kakauolelo i ko Puunene @ me $2.
Column 2:
Na M.M Kahiapo he noi e kapaeia na rula a aponoia; oia hoi e apono loa ana i ka hoike a ke komite hoe@eu o Makawao Akua, ame ke komite hoeueu o Maui Hikina, oia o Mrs. Helen Hale-anu ame G. Ewaliko.
Na M.M Kahiapo uo he hoike komite no na mea e pili ana i na hoike K.K.S.N., no lakou ka huina he 4, Makawao Akau, Maui Hikina, Maui Komohana ame Molokai. Heluhelu ia a apono loa ia. Hookuu me ka himeni 99, L. H., me ka pule a Moses M. Kahiapo.
La Hana Ekolu
Noho hou ka halwai a keia aha ma ka hora 2 p.m., Sept 13. Weheia na hana me ka pule a Rev. J. Davis
Hapaiia ka heluhelu ana i ka mooeleo a ke kakauolelo o ka la hana elua, a aponoia.
Hapaiia ka hoike a na komite like ole. Na M.M Kahiapo i ka hoike o na K. K. S. A., ua a'o ke komite i keia mau hoike. He me pono e ike mua ia ke K. K. S. N . i na hoike apau mamua o ka hiki ana mai i keia aha, i na hemahema iloko o keia mau hoike, a o ke kulana o na hana i hanaia he meemua.
Na J.W Kawaakoa no he hoike komite na hoike elele K.S.A., nona ka huina he 24 Ma koia hoike komite ua heluheluia keia mau hoike a apono loa ia.
He noi na Re.E.E Pleasant he kumuhana e lilo ke Sabati mua o Okatoba o kela me keia makahiki i Sabati hoeueu iloko o na K.S apau o keia kalana. Aponoia.
Na E.E. Pleasant no he noi e noonoia ka lilo pa'i; na L.B Kaumehe iwa o uku ka Maui Aid i ka haa, a na keia aha kekahi hapa, aponoia.
Na M.P. Waiwaiole he noi e hapaiia ka noonoo ana i ke kumuhana, ua maua anei ke kohoia ana o na lunanui i ka aha kuikawa ma Honolulu? Ma ka noonooia ana o keia kumuhana, ua like ole na manao o kela ame keia. Ua rula mai ka peresidena o na lunanui mua i kohoia, o lakou na lunanui, aka nae, ua hapaiia mai keia kumuhana, o ka lua keia o ka manawa. Nolaila ua noi mai o M.M. Kahiapo e kapaeia na rula, a ua aponoia Ia wa no i hookomoia mai ai he olelo hooholo, e lilo no na lunanui mua i kohoia ai ma Honolulu i ka halawai kuikawa o lakou no na lunanui o keia makahiki, me ka apono ana aku o keia aha; aponoia.
Hapai hou is ka lulu dala hou ana, lona lulu $4.50. Mahope o keia manawa he mau manao paipai mai ia Joseph Welch ame G.E Lake.
Na L.B Kaumeheiwa he olelo hooholo i hooholoia, o na loaa apau o keia aha e holo aku i ka Ekalesia o Kaahuman, penei: E uku mua ia na hoolilo o keia aha ame 35 no ka waihona; apono loa ia.
Ua hooloha mai ka peresidena na na komite eiwa lala e hoolaha mai, kahi ame ka manawa e noho ai keia aha.
N.L.A Kanae he olelo hooholo i hooholoia, e uku ia na lilo o ke kakau olelo o keia aha i keia kau o $10, aponoia.
Na ka persidena, he mau olelo hoomaikai i na hoapaahana, i hiki mai i keia aha, me ke aloha o ka EKalesia o Kaahumanu, ka Hooikaki Kristiano ame ke Kula Sabati. He olelo hoomaikai mai ke kakauolelo aku o keia aha i ka Ekalesia o Kaahumanu.
Hoopaneeia na hana me ka himeni 190, L.H ame ka pule a J.F Welch.
E.D M. KEPOO
Kakauolelo
NA MEAHOU ONO O KOLOA, KAUAI
Ma ke ahiahi o ka la 9 o keia mahina i hookipaia mai ai ke Keikialii J.K Kalanianaole a me kona mau hoa, ka Hon. J. H. Wise, Hon J.H Coney ame Mr N.K Hoopii, mai ka lakou huakai kaahela pili kalaiaina ma ka Mokupuni o Kauai nei.
Ma ka home noho uluwehi o Mr. ame Mrs. Henry Blake i hookipa ia mai ai na malihini me ka ohaoha, a uo hoomakaukau mua ia he wahi paina na na malihini, i ko lakou wa e hiki mai ai, e na lala o ka Ahahui Kamehameha ma keia apana, a na aponoia aku lakou i oko o ka ulumahiehie nui.
Ma ka hora 7 ponoi lakou i hoea mai ai, a ua makaukau no hoi ka apaaina e kali wale ana no i na malihini, ua lilio ka hoomaikai ana o keia papaaina ia John H. Wise, a i ka pau ana, ua noho iho la na mea apau e haupa i na kohi kelekele a ka puukolu, eia iho ka poe maluna o keia papaaina: Ka Elele J.K Kalanianaole, ma ke poo o ke pakaukau John H. Wise, J.H Coney, N.K Hoopii, Mr.amo Mrs. Henry Blake, Mr. ame Mrs. d.K Hayselden, Mr. ame Mrs. Joe Aka, Peter Kamano Sr. M Hamauku J.K Kula John Cockett, Eddie Lovell ame John Naleimaile.
Ma hope iho o ka pau ana o ka paina, ua naue aku la ka poe apau loa no ka Hall o Koloa, oiai malaila e malamaia ai ka haiolelo mai ke koikialii mai ame kona mau hoa, he ku i ka nani ame ka ohohia na manao waiwai nui i hoikeia mai imua o na makaainana, i akoakoa mai ma kela po, a ua lohe pono na pepeiao o kekahi poe i na mea oiaio maoli.
Ua malamaia na hana me ka maikai a hiki i ka wa i hookuuia ai keia halawai. A hoomanao ae la kou kiu hanu meahou i keia wahi mele no ka elele a ka lahui:
Ke ali'i wale no ka'u makemake,
O ka luhi a maua me ia nei;
Ahiki aku i ka pahu baloka,
Koho pololei ia Kalanianaole.
E o'u mau haku makaaianana,
OK auai o Manokalanipo,
Ahiki aku i ka pahu baloka.
Mai poina ia Kalanaianaole.
He elele mai ia na ka lahui,
I ke kapikila a o Wakinekona,
La 2 ae a o Novemaba,
Mai poina ia Kalanianaole.
Na'i ana i ka pono
Kaulike no ka lehulehu,
Mui Hawaii o Keawe
A Kauai o Mano.
Ua hoaumo@ iho la ke alii ame kona mau hoa ma Koloa nei ia po, a ma ke kakahiaka ae o ka Lapule, i hoomau aku ai ka lakou huakai hele no Kapaa.
Me ka Lunahooponopono ka mahalo nui ame kou mau keiki oniuhua kepau ko'u adieu. O Wau mau no. PETER KAMANO SR. Makahuena Light Station.
O ke kii maluna ae no kekahi hui himeni Hawaii ia i laweia aku Amerika, a aia lakou i Kanada i keia mawa, e'ike me ka hoike mai a Steven Lukua Matthew ia Mrs. REbecca Lukua, kona makuahine ma Honolulu nei. He eono ka nui o kela poe, he mau Hawaii wale no, a no lakou na inoa, na keikikane Steven Lukua Matthew, John J. Matthew ame Kahaia Pahu, a o na wahine o Kuuleipoinaole, Ane Hila ame Kamaka Pahu.
Ua lehulehu na kulanakauhale i lawe hele ia aku ai lakou no ka himeni ana ma na haleaka, a ma na wahi akea e noiia mai ana , aneane e puni ka Ainapuniole Komohana a lakou i ka hele ia mamuli o ka lakou hana i laweia aku ai he himeni, me ka nui pu o ka lakou mau wahi i ike ai, a ma na leka mua o ka loaa ana ae ia Mrs. Rebecca Lukua, o ia keia e hoopukaia aku nei ma na mea ano nui:
Haalele iho lakou ia Honolulu nei i ka la 17 o Mei, a ku i Kapalakiko i ka la 25 o Mei, kau ma ke kanahi a holo no Berkely a ma ka Poaha mai holo no Okalana a ike i ka naui o ia kulanakauhale, a malaila i hele a@ uai o S. Lukua, ke keiki nana i kakau mai i ka makuahine i ka auau ma ke kapakai o Neptune, a ma ka Hokele Claremont lakou i noho ai e mailaila i kakau mai ai i ka makuahine.
Aia kela hokele i ke kuahiwi, wahi ana, piha i na haole, ao lakou wale no na Hawaii i ikeia malaila, a ma ka la o lakou i hoea aki ai ilaila, ua ike aku lakou i ka lele o na manu haole ma na auna he nui ma o a maanei, nui ka nani o ia wahi, wahi ana, e mele ole ai no ka hoohihi o kamahele.
Ma ka lua mai o ka leka, ua kakauia ma ka Hokele Commercial ma ka 18 o Iuna. Haalele lakou ia Berkely ma ke kaahi ma ka la 2 o Iune a hole ma ke alanui mauana o ka mauna kaulana o Kaleponi ke Sierra, he nui ka hau maluna o ia kuahiwai , a oiai he mau kapuahi hoopumehana no ka koluna o ke kaahi, aohe o lakou ike ia mea he anu; moe lakou maluna o ke kaaahi ia po, a i ka lua ae o ka la hoea i ke kulanakauhale o Loko Panakai, Uta, ke kahua o ka poe Moremona.
Aia malaila kekahi loko paakai nui; he awaawa ka wai ia piha i ka paakai aneene ka e hiki i kekahi ke hele maluna o ka loko.
Ma ke kolu o na la o ka holo ana hoea lakou i Omaha, Waiomina, nonanona ka na hipi ma ia wahi, a maloko o ia mokuaina na mala kulina nui o Ameriku, ka paloa, ka uala kahiki, ke pine ame na meaai e ae, a pela me na kumulaau huaai, a ma ia ahiahi iho, maluna o ka muliwai nui o Misouri ko lakou holo ana aku ma ke kaaahi a ma ka ha ae o na la, holo lakou maluna o ka muliwai nui loa o Amerika, o ia ka misisipi, a ma ka hora 11 o ia la, hoea ko lakou kaaahi i ke kulanakauhale o Kikako, a malaila lakou i paina ai i ko lakou aina awakea maloko o ke kaona.
Ma ka lima o ka la i hoea aku ai lakou ma kahi o ka hana. Nui ka nani o na wahi like 'ole o Amerika, nani na kulanakauhale, aka aohe no ka e loaa mai ka Paredaiso o ka Pakipaka. Ua hiki lakou i kahi o ka hana, a ma ia wahi i hoouna mai ai oia he $10 ma ka hila haleka na ka makuahine. Maikai ka noonoo o keia keiki.
Ma ka leka i kakauia mai ai ma ka la 3 o Iulai, mai ka Hokele REeves mai, Ohio e hoakaka mai ana ia i ko lakou himeni ana ma ka mamua iho. Nui na kanaka i hele mai e hoolohe i ka lakou mau himeni me ka nui pu o ka lakou makemake i ka lakou mau himeni i piha i na paele, a no elua hora ko, lakou noho ana malaila a holo aku la no ka lakou wahi o ka hana; ma ka Poakahi kela, a ma ka Poalua mai, holo lakou no Nilr, he kaona uuku, a malaila i kakau hou ai o S.L Matthew he leka.
He u'i ka ia wahi elike me Manoa ae nei, a malaila i ohi ai ko lakou uku hana, a he $10 ana o ka hoouna ana hana mai ua ka makuahine, a pela mau oia o ka hoouna ana mai he $10 i kela ame keia manawa e ohi ai ko lakou uku. Ma keia wahi i leka mai ai o Matthew i ka makuahine i ka nui o ka nani o na wahi ana eike aku ana; nui na mealealea aa ka maka e ike aku ai, a wahi ana malama loa oia i kana dala, no ka mea o kona hoaaloha hookahi wale no ia, ma ka aina malihini. Nui ka mahalo i aa olelo piha noonoo a nei opio.
Ma ke kana o ka poe eli lanahu o Mcdonald ka inoa, maloko o ka halepe'a ko lakou wahi o ka himeni ana, nui ka lepo o ia wahim e aho ka o Kakaako, wahi ana.
Ma ka leka i kakauia ma ka la 5 o Iulai, aia lakou ma Kanada a ma ka Hokele Arlington lakou o ka noho anam a no elima pule wale no lakou e noho ai malaila a hoi hou ae i Amerika. Oluolu na kanaka o ia wahi, wahi ana; ua auau oia iloko o ka Moanawai Erie, a nui na haole i hele mai e ike iaia i ka au no ka loheia ana he mau keike Hawaii ike au kekahi i hiki a@u me ka hui himeni Hawaii.
Ma ka leka i kakauia ma ka la 10 o Iulai ma ka Hokele The New Troy e hoakaka ana ia i ke emi no o ka noho aua ma na hokele a pela me na meaai, aole nui o na hoolilo. Ua hoea lakou i Kentucky; nui ka na Paele malaila, a malaila he elua ana kaa; kaawale ke kaa o ka poe Paele a kaawale ko ka poe keokeo; no ka hookaeia o na Paele. Ma ka la a lakou i hiki aku ai i Kentucky, oleloia mai lakou e kau i ke kaa o ka Poe PaeleL aole nae o lakou ae; a i ka lohe ana o na haole he poe Haawii himeni lakou, ua hoopau lakou i ko lakou kuhihewa; ua laweia lakou io a ia nei no ka hoomakaikai ana, a ua ike lakou i ka halehana paka nui o Amerika ame ka halehana pepa.
Ma ka leka i kakauia mai ma ka la 21 o Iulai i Kanada lakou, a ma ka Hokele Arlington lakou i noho ai a mailaila i kakau mai ai o S.L Matthew i kapa leka. Ma ka waapa ferry boat o ka Muliwai St. Clair ko lakou holo ana ae no Kanada mai ke kula kauhalae mai O Detroit, a no eono hora ia holo ana mai. Moe lakou ma Kanada ia po a makaikai i na moanawai nui ao ka LAke Erie, ame ka Huron. Nui na mala huaai ma Kanada, o ia ka apala ame ka alani. Nui na mea nani a ka naau e hauoli ai ma kela wahi.
Ma keia wahi i hoouna mai ai o Matthew i $10 hope loa i ka makuahine; o ke dala nui ma ia wahi he dala Peleka nem aole hiki ke hoouna mai; me ke dala Pelekane wale no ka lakou e ukuia ai, a he oi aku ka waiwai o ke dala Amerika mamua o ke dala Pelekane, no ka mea in a he kanaha ka dala Amerika ua like ia me kanalima ma Kanada. WAhi a MAtthew ua ike lakou i na aina mahi palaoa nui ame ka poe mahiai, e oki ana i ka palaoa a e ohi ana i na huaai, a ma kana leka e hoakaka ana i ka oi aku o ka u'i o Kanada mamua o Amerika.
Nui ka oluolu âme ka lokomaikai ka o kna kanaka o Kanada; konoia mai lakou e hele i ko lakou ma uwahi e ai ai, aole hookae o na Kanada, like ka lakou me na Hawaii ka oluolu, in a e ike mai haawai mai i ke aloha. Ua ike lakou i na moanawai nui eha o Kanada, ua inu a ua auau iloko o a mau moanawai, a wahi hou a Matthew, aneanepuui loa o Kanada ia lakou i ka ikeia.
Ua mauaeia lakou e lawe i Ladana, aole nae i maopop loa; no eono mahina lakou e noho ai i Amerika a holo aku paha i Ladana.
Ma na leka apau a Matthew o ke kakau ana mai, he maikai ko lakou mauola kino apau. Maikai ko lakou malamaia ana e ko lakou alakai, a uku maikai ia lakou; ma kana leka hope loa i ka makuahine e hoakaka mai ana na ke Akua e malama iaia, a pela me ka mkuahine, a hui hou ka makua me ke keiki.
HE HOALOHAALOHA NO MRS. LUIKA D. KAALAWAAWA.
O makou o na hoahanau o ka Ekalesia o Iesu Kristo o ka poe hoano o na la hope nei, o ka apana o WAialua, Oahu, ma o ko makou mau komite la, i kao makou makuahine i aloha nui ia, Mrs. Kaolelo Wahakoele Kanihonui, oiai ua oleole i ka Mea Mana Loa ke kii ana mai a lawe aku la i ka hanu hope loa o kau mea i aloha nui ia he keiki, a waiho iho la i kona kino puanuanu nau e u hookahi aku, me ka mokumokuahua nui o ka naau, no ke aloha iaia.
He mea oiaio nae ka Ioba e oelelo nei penei: I hele kohana mai no au mai ka opu mai o ko'u makuahine a e hoi kohana aku no au ilaila, a oiai ua like ko kakou mau la i pua ae a nalo aku, e hoomaikaikaiia kona inoa ma na lani kiekie loa, he malu ma ka honua, he aloha oia i kanaka.
Iaia nae i hala aku la ma kela aoao o ka muliwai eleele o ka make, ua waiho oia he mau keikane elua e ola nei me ke kane i hoonele ia i ka wahine.
No laila, ke komo pu aku nei makou me oe e ko makou makuahine aloha, e u pu ana me oe i loko o ka luuluu a me ke kaumaha, no kau mea aloha he keiki i hala aku la, a ke pule nei makou i ke Akua nana no e hoomana mai i kou mau luuluu ame na kaumaha, a nana no hoi e hoopoimaikai mai i na keiki makua ole, o ka makou leo pule keia ma ka inoa o Iesu Kristo.
JOHN HOLANI HAO,
HENRY N/ KANIHONUL
Waialua, Oahu
HE KULANA MANAOLANA OLE NO KE OLA O KA MOI.
ATENAI, Helene, Oct 25--He oia mau ke kulana ma'i kupilikii loa o ka Moi Alexandro ma ka la i nehinei o hiki i s ka poana, e like me ka hoike a na kauka o ka hoopukaia ana ae.
Ma ka hoakaka a ke Kuhina Nui Venizelos, e pili ana i ko ka moi kula na ma'i o kona iini ke ola ae o ka Moi Alexandero, aka nae he mea pono no ka hoomakaukau ana memua ae o ka ohea ana mai o ka hopena poino. WAha hou a ke kuhina o ka hoakaka ana ae in a no ka make nei o ka Mei, ma kona manao o ke Keikialii Paulo, ke kaikuaana hiapo o ka Moi Alexandero oia ke pani ma kahi o ka moi make, aole ana oia e keakeaia mai ana e kona makuakane, ka Moi Konasetina, no ka mea e lona aku ana ka lone iaia no ka mea e pili ana i na kohobaloka maloko o Helene aohe ma@ua hou o ua makaainana e hoi mai oia a e noho moi maluna o lakou.
KA MOOLELO O HE'MA, KE KOALIE KU PALI O KA MAKANI KAILI ALOHA O KIPAHULU<, MAUI
(Hoomauia)
Hele aku la oia ahiki malaila haule iho la noho, hookuu iho la oia ia Kekelani, paepae ae la i uluna nona, a haule aku la hiamoe; no ka nui o ka luhi i kana huaka'i paoa, hookahi no ia hiamoe ana, i puoho oia i keia mea hu'ihu'i i kona mau papalina. kaakaa ai la kona mau maka, he mea e kona pahohao i ka ike ana ae i ka la e kau aua ame ka makani e puhi ana i na ao o ka lewa ana ia hu'ihu'i o ka makani i hoala iaia; o ka loihi o keia mawa ana i hiamoe ai, he eono malama.
Ala loa ae la oia a noho iluna, nana aku la oia ma na wahi apau, me ka mahalo o kona naau i ka nani o keia wahi aina uuku ana e ike nei; ua hele no hoi na aekai a uliuli i na laau e ki ana me na pua ulaula; a o ke kula hoi, ua piha me na nahele nenee i kupaoa i ke ala o na pua like ole' ke ike nei oia, aole kuahiwai o keia aina; o ka halua ana i moe ai, ana e ike nei, he wahi puu ahua ia iluna, a o oia iho la no kahi kuahiwi.
Ku ae la oia iluna a hele makiakai aku la ma o a maanei mamuli o ka nanai o na mea apau o keia wahi aina palanaiki ana e ike kei, na ia mea i hoopoina i kona hoa hele a hoa moe pu hoi o keia Iaia i hele aku ai ma kekahi aoao malihini. Hele aku la oia ahiki i kahakai, noho iho la malalo o ka malu o keia mau laau lau uliuli punonohu, me na pua ula; nana aku la i ka ae mai a ke kai i ke one, kapa iho la oia i ka inoa o keia aina, o Uliuli a Ulunui.
Iaia i hele aku ai ma kekahi aoao o ka aina ike aku la oia i ka mooko, ua moe a ala mai, loloa ke ko; ka moouala no hou, ua hele ka ili a pakalua i ka waiho wale i ka la; ke kalo, maia ame na laau hua o kela ame keia ano. Nana aku la oia ma kekahi kula palahalaha, ike aku la oia ma kekahi kula keia mau lau poepoe palahalaha; hele aku la oia malaila, ike iho la oia i ke kuu a ka huewai ikiloa; ke olo, ka huewai pueo, ka nukupuu, ua umeke paka, ke kuoho, ke kaku ka anaha, ka piko, ke pu-'uli'uli ka nonolau.
Iaia i ike ai i keia mau mea apau, i wale iho la no oia i loko on a o ka aina ka keia o Hanakalawai e Lono; nolaila, ekolu inoa a keia kanaka i hea ai no keia wahi aina hookahi. O ka inoa pololei nae o keia aina hookahi. O Kahoupoakane, a o ka aina paha keia o Ulukaa i olelo ia iloko o kekahi mau moolelo Hawaii, o Kauehunamoku, hoohihi iho la oia i ka nani o keia wahi aina a noho iho la.
Laia i hoi aku ai i kahi ana i moe ai, aole o Kokelani ma kona wahi i wahio ai, noke oia i ka huli aole loaa manao iho la oia he kanaka no paha ko keia aina o kana nae e ike nei aohe hale. I ka uhi ana mai o ka po ike aku la oia i ka a mai o ke kukui i kahi anao mai iaia aku i iho la oia i lko on a e hele ia aku neu no ka hoe e a'u i kela oawa kukui a'u i ike aku nei i ka wa ao in a ua loaa mua kamaaiana e hele ai i kahi o ke kukui e a mai la i loaa ka hoa olelo a maopopo hoi ka inoa o keia wahi aina maikai. Eu ae la oia a hele aku la i kahi o ke kukui ana e ike la i ka a mai.
Maanei e kuu hoa heluhelu e pau ai ko kaua ike ana ia Kauluhaimalama, ke ii la kela i kamaaina nonam a haalele ia kaua aka e ike hou ia no o Kauluhaimalana i loko o ka moolelo o Kaneahaikimi, ka muli pokii hope loa o Mokuhalii ame kona mai kaikaina ka mea uana i aihue ia Kekelani a o ka pukui kamana (Kalaiwaa) moku hoi o Hawaii nei a mamua hoi o ko kaua imi ana aku i ke kamaaina e hookolo la i ka a mai a ke kukui, e pomo hoi kaua e ike lihi i ka noho ana o ko He'ma kauhale.
I ka hala ana mai o He'ma no kahi o kona mau waa ua noho o Hinapolipoli me ka manao e hoi mai ana ke kane me kaua ono o apiki no hoi o keia wahine in a e hapai o oka ono iho la no ia a hiki i ka hanau ana. Ia po haule oia hiamoe me nanea, aohe haupu aole halia apole no hoi he mau houpuupuu a ka po e loaa ai iaia ka mea e anoninoni ai kona manao no ke kane.
Iaia i ala ae ai i ke kakahiaka puka aku la oia mawaho naua aku la i ka moana o ka ike waa ak i ka holo mai. Aole nae, ka hale ia a mahana ka la. Aole no he ike waa ia; haupu ae la oia i ka olelo kauoha a kana kane no ka wahie. He mea mau i ke aloalii na kahum ua aalo ame na ohua alii eia nae nui ka poe i ke alo o ke alii eia naeka mea apiki i lko o keia moolelo o Hina ponoi no ka i hele i ka wahine.
Kakali iho la oia o ke ala mai o Laka kana keiki hiapo i ke ala ana mai o Laka hanai iho la oia a maoia, kakepa ae la i ke kaupu kapa, haua iho la a kau ke keiki i ke kua o ka piiiho la no ia i ka wahine iaia e pili ana a hala mai kauuhalae ahiki keia i ke kula pilipiliula ike aku la keia i kekahi kanaka e iho mai ana mauka mai e kauana no kana o laau lapa i ka ao a he wahi kiki puolo ilima ma hope o ka oo.
Iaia i ike mai ai i keia kaikamahine a ka u'i nui wale e pii aku ana iuka, i iho la oia iloko on a, heaha la ka hana a keia opip u'i e hele nei o ka wela, kau no ke keiki i ke kua o ia la hoi aohe u'i hele wale o Kohala aia la ka hoi ihea ka ohana waiho hoi ka hapuu i ka hale?
Noho iho la oia mahai o ke kuamoo waiho iho la i ka oo ma ka aoao hopu iho la i kahi puolo kiki ilima waiho iho ia mamua o kona alo kakali aku la o ka hiki mai o ka u'i. I ja ike ana mai o Hina i ka noho ana iho o keia kanaka i ke alanui haupu ae la oia e hana pono ole mai paha auanei kahi elekule no laila ku honua iho la oia me ka manao e hoi hou ihope i ka ike ana mai o ke kanaka i ko ianei kunana peahi mai la kona lima me ke kahea ana mai e wawe hoi mai kunana maka'u oi aole nae oia nei hele aku.
Ku ae la ua kanaka nei iluna. Hopu iho la i ka oo, me ka waiho ana iho i kahi kiki ilima me na uwala iloko i ho'omo'aoa iloko o ka lep i we'a i ke ahi o ke kumukumu pua kawaa ua hele no hoi a kohu uwala oma o keia mau la hele aku la oia ma ka hoomamao ana mai ke alanui aku. I ka ike noa mai o Hina i ka hele o ke kanaka e ku mamao mai ana, kahea mai la na kanaka nei me ka leo nui makee:
E ka opio u'i e hele ana oe ihea o ka wela? Heaha no hoi ka mea waiho ole o ka hapuu i ka hale me ka ohana?
I kona lohe ana i ka leo oluolu o ka mea ana i manao kuhihewa ai he eleao ai paka no Puunui pau ae la kona hopohopo huli aku la oia a nana ike aku la iaia e ku mai ana me ka mamao mai iaia aku pane aku la oia:
E pii aku ana au i kulakula aku nei i ke okumukumu Ulei i wahie.
Pane mai la kona hoaolelo: Heaha ka mea waiho ole i ke hapuu i ka hale me ka ohana?
Pane aku la o Hina: Aia auanei ihea ka ohana owau no me ka'u kane hele hoi ke kane i ka lawai'a i ke ahiahi nei kauoha iho ia'u e hele i wahie i keia kakahiaka nana aku nei o wela ka la aole ike waa ia aku o ke kauoha hoi a ke kane pii mai nei?
Auwe no ka hoi e, wahi a ka hoa papaolelo me e ua kaumaha haawe kekahi keiki ma ke kua hii hoi kela opu ou ma ke alo me e na kaumaha eia aku kahi puolo lai ilima hele aku a ma laila homaha wehe ne he mau wahi au aakolo ko loko ai a pau hoi aia a pau ko ai ana a hoi oe alaila na'u e pii i wahie nau a hoihoi aku au i ka hale noho nae oe a malu ka hakala o kou hale puka ae oe a noho mawaho alaila. i ike ae ia oe maopopo ka hale.
He hooluhi wale aku no iaia oe.
I mai la kela opu aloha: Auhea oe e ke kaikamahine i loaa ia'u i ka wela o ka la, ke noi aku nei au ia oe i kaikamahine oe na'u a owau kou makua hoohanaumaukama ke i mai nei hoi oe aohe ou ohana pehea ia?
(Aole i pau)
MALUNA O KA ONEKI O KA MOKU I HUI AE AI ME KUU IPO
Moe ole ka po i ka hoea ana mai o ka elele uweaolelo i ke kahiaka Poalima la 17 o Okatoha, e ha'i mai ana, Papa dear, Aloha. Clara Matsonia. Ua nui na kuluwaimaka i hookaheia aku no kona hoi mai, me ke ola kino maikai nolaila ua hoomakau koke i ka home no ka mea e ku mai ana ka moku i ka Poalua la 24 nolaila me na mea e pono ai a i ka makaukau ana i ka Po Poakahi iho ua nui maoli na mea e hoolauwili ana i ka noonoo hiki ole ke moe pono iho me he la aia wale no ka noonoo i ke ao polohiwa kahi i lalau ai a hone ana ka leo o ke kelepona a i ko'u ninau ana aku a ha'i ia mai la ua ikeia ka moku.
Nolaila me ka lelele o ka oili no ka hui ana aku me ua ipo aloha nei o ko'u hoomaemae iho la no ia ame ko'u holo ana mai i ke kaona no ke kii ana aku i ua lei a'u i kauoha ai.
Sweet pua lalana,
Sweet pua lalana,
O sweet , o sweet, ke honihoni iho.
Sweet pua awapuhi,
Sweet pua awapuhi,
O sweet, o sweet, ke honihoni iho.
Sweet pua awapuhi,
Sweet pua awapuhi,
O sweet, o sweet, ke honihoni iho.
I ke kana ana o ka hora 6:30 a.m i kau aku ai au maluna o na waapa mokuahi Young Bros ame kekahi mau ohuae ae, a eia au ke ku nei mamaa o ka rumi oiai e puka aku ana i ke awa o Mamala.
Eia ua wahi mahimahi nei ke oni nei nomua, no ka mea, he nui ae no na mokuahi liilii e holo pu nei o ia ko ke kauka ame ko ke kukeawa aia ka moku ke kalewa nei makai iho o ka poe hele aia no au ke nana la iamua a i ke kokoke ana aku o ko makou wahi waapa e ike aku ai oe i na mea apau oluna o ka oneki ua ike aku la aui ua ipo aloha nei a'u ua hele no hoi ia la a noho ka enaena o ka popohe mai o na pua rose iluna on a i ka pehia e ka hunakai. a ani aku la ko'u lima iaia, ani mai la no hoi oia i kona lima a i ka pau ana o ka ke kanaka nana ana o ka pili aku la no ia o ko makou wahi waapa ma ke alanuipii o ko'u eleu aku la no ia a kau iluna.
No kela ake no e hi aku me ia, a i ka hooku'i ana ae o na pou ihu omaua ame kuu hooku'i ana ae o na pou ihu ua nui na ninau i ninawauia aku iaia no ka'u mea e paa ana o ia hoi na lei o kana mea e paa ana o ia hoi na lei o kana i olelo aku ai o ka rula maoli no ia o keia mau paemoku i kou manawa e hoi mai ai e hooleiia mai ana oe i na wehi lei pua nani, he hoike o ke aloha oiaio imua ou.
He mea maamau keia mau mokupuni e ike aku ana oukou i ka wa e ku aku ai i ka uwapo eia maua ke kiwiliwili nei me he la he mau ipo hou a kaomi ana keia lele ma kuu poohiwi eia ka o na hoaloha i au pu mai ai e noi mai ana ia maua, no ke kumu ua hoohihi oia i na lei a kuu aloha e lei ana i ka au ana o ia hana ua hoi ae la maua maluna o ka maua pono iini maoli no kona ike mai ia'a me ka maikai pela no hoi me a'u.
Eia maua ke makaikai nei i na mea omua o ke kulanakauhale, he nani ke nana mai a i ka pili ana mai i ka uwapo a hui me kona mau makua ame nakeiki ame ka moopuna me ka hauoli a hoi mai la i ka home a ke aloha i noho ai ame ka hoomaha liilii ana ame na olelo e pili ana i kana huaka'i wikiwiki ame ka loaa iaia o ke ola kino maikai a hele aku la oia no kana hana oiai e kali mai ana na haumana nona. Ua nui ka hauoli.
Me oe e kuu kapena opio ko'u welina pau ole. Kou oiaio mau.
A.K MokuMaia
O KA HELE AKU NO HOI IA, KU IA KO WAWAE
Mr. Lunahooponopono Ma ka halawai a na Demokrata ma Laie ma ke ahiahi Poalima nei la 22 i puka mai ai imua o ke anaina ka moho wahine @enatoa o ka Mokupuni o Oahu nei a olelo ano nui mai la e koho ia Likana a oiai wahi no ana he iwi he i'o nou e Hawaii aina a Hawaii lahui a hooili iluna o Likana ka moho elele koko o Kahiki aina a lahui a ku-e ia Kahooulu i aina a hooulu pu i ka lahui elike me ka poe Hawaii Maori e pii mau mai la ka nohona kuonoono ame hooulu lahui pu i Nukilani.
Ia Ioheia ana aku o kona leo e pelu ana kona alelo ihope na oni ae la ke anaina o na wahine a one pu na noho a hooho ae la aole e koho ia oe a pehea ana apuni.
E pau ana ka bonus he umi dala ka hoopii hou ia eae maluna o kou uku mua. E mau ana no ka pipii o na mea meakuai o na halekuai o na mahiko o oe no ke ku olohelohe ana e puhee aku ana na Pilipino a huli hoi aku no ka aina hanau wahi no a lakou.
J.A KAHIONA.
HE HOOMANAO NO SOLOMON KUAIMOKU JR.UA HALA.
Mr. Solomon Hanohano welina pau ole kaua:-E oluolu mai oe no'u kekahi i rumi kaawale o ka kaua hiwahiwa a e hookomo iho hoi maloko o ia rumi i keia poomanao e kau ae la maluua a nana hoi ia e uwila aku ma na kaiaula o ko kaua aina aloha i ike mai ai hoi ka ohana ma ka aoao koua papa no kuu lei hele loa. Solomon Alohikea Kaaimoku Jr. us hala, ua moe, ua kuu ka luhi o ke kanaka hele loa ua pau ka ike ana i na hana hooluhi kino o keia ola honua e hoomaikaiia kona inoa laahia, luuluu wale!
Ma ka la 14 o Augate, ua loaa mai la ka leka a ko'u hanaumua Mary K. Hea. e hoike mai ana ia a ua loaa ia ke keiki a maua i ka ma'i taitoid fever a ua ke lepono ia ke kauka no ka nana ana i ka pilika o ke keiki a o ka ike a ke kauka oia ae la kela maluna nolaila ua hoi aku laua no ka haukapila ma Kealakekua oiai ua piha ka pule o kela ma'i ana o ke keiki mawaho mamua o ko lana hoi ana i ka haukapila a he hookahi no hoi pule iloko o ka hauka pila a hala wale aku la no oia.
Ma ka la 18 mai no o Augate na hiki mai la ke kelekalapa e hoike mai ana ia'u in a he mea hiki ke holo akau i Kawaihae ma ka Maunakea i kela po Poakolu m ia wahi na maopopo ole iho la ia'u ka'u mea e hana ai, no ka mea aole maopopo owai la ka mea nana kela wireless no ka mea aole i hoikeia mai ka pilikia o kuu leialoha aka na hala aku la no ka la i kau nui ia ai e hui aku a e ike hoi i kona heluhelu aka ua hoopauia ia pohipohi elike me ka hoike a kona kahu. E ha'i mai ana ia'u in a paha na loaa mai ka wireless ia'u e kono mai ana ia'u e hiki aku mamua o ka ualo ana aku o ke kino o ke keiki. Aloha no!
Ma ka aoao o kona papa eia kona unele Moses. K. Kuaimoku, a pela me kona mau hoahanau ke ola mai nei. Ma ka aoao hoi o kona mama nei, he elua mau kuku e ola nei John Mokuhai Apikaila K Puhalahua a he mau aunties a he mau kaikuahine a he mau kaikuaaua ke ola nei lakou apau.
Ua hanauia kuu lei aloha ma Haleili Pahoehoe, Kona Hawaii. Ma ka home o kona papa i haalele mai ia maua in a ka la 20 o Feberuari 1905. a ua piha iaia na makahiki he 15 me na mahina 5 o ke ola ana ma keia ao mauleule a hala wale aku la no me kuu ike ole o kona mau ano maikai apau.
E kuu mama aloha e Mrs. Abbie Kanamu ka hoapili hoi o na la pepe o ka moopuna ame ua la o ka pilikia o ka leialoha he moopuna eia la ua kiiia mai la e ka make a lawe ia aku la me mai la e ka palamimo loa e hiki ole ai ia kakou ke p@a aku i kona hanu hope ua malama aku oe inia like unie ka iknika i loaa ia oe, e huli ana i kahi e pono ai.
No laila e kuu mama aloha eia la ua hula oia me kana mau mea maikai apau. Ko ae la na mea i palapalaia o ke kanaka i hanauia e ka wahine ua piha oia me ua popilikia he nui.
E kuu mau kaikamahine aloha. Mrs. Julia K Haili Mrs. Emily S. Pali eia la ka pokii kaikunane o olua ua hala ua haalele mai ia kakou apau e noho aku me ke kaumaha ua luhi olua iaia me he keiki la e alo ana iloko o na mea he nui e hele ana i ka loa o Alanapo i loko o ka ua kuu mau kaikamahine aloha pokii.
Mrs. Emily A KAAHANUI
Kainalu Molokai.
HOOLAHA I KA POE PAA AIE
O ka mea nona ka inoa malalo iho nei ua hookohu pono ia mai oia i Kahu no ka poe paa aie ame ka poe paamahele o ka HONOLULU AUTOMOBILE GARAGE COMPANY LIMITED ma keia ke haawo aku nei i ka hoolaha i ka poe paa aie apau o ka hui i olelofa e waiho mai i ka lakoumau koi iaia ma ka Helu 1464 Alanui Moi Hema, Honolulu, T.H iloko o kanaiwa la, ma hope aku o ka hoopuka mua loa ia ana o keia hoolahana. O na koi apau e waiho ole ia mai ana pela, e hoole mau loa ia aku no.
M.K GOTO,
Kahu no ka Poe Paa Aie ame ka Poe Paa Mahele o ka Honolul Automobile GArage Company LTD.
6421--Oct, 8, 15, 22, 29, Nov. 5