Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVIII, Number 46, 12 November 1920 — Page 6

Page PDF (1.72 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

He Moolelo no

LEOLA DALE

a i ole

Mai ke Kulana Nele a i ka Waiwai Na `

Aloha Elua i ka Ipo Hookahi

 

            Aole e hiki ia Leola ke u@ni iho i kona akaaka, no kela @ olelo a ka haku opio. me ka i ana mai:  "Ina o keia wale

@ kaua hana aole ana e nele ko kaua molowa," alaila hoomaka houaka @a oia e hookani, me ka himeni ana i na pauku @ o kela himeni.

            "Me na mahalo a nui ia oe," wahi a ua haku nei, mahope o @ noho mumule ana no kekahi mau sekona. "Ina paha @ wai a ma ka ulia pomaikai wale no i hui malihini ai kaua, @ ka'u e olelo ae i ka laki, i ka lohe ana i kou leo nani i @ himeni e Miss Dale."

            @H@aha auanei ko kaua kumu e halawai ole ai, no ka mea e He mau mai ana no au i kou hale nei, ma na manawa e loaa @ia'u ke kono mai kou mau makua mai, nolaila ua kuhi@ loa kou olelo ana mai nei, ma ka ulia laki wale no ko @ halawai ana i keia la," alaila ku ae la o Leola iluna me @ nana ana aku i kona haina-ka.

            E@ o kou hoi koke iho la no ka ia @ Aole ka i loihi iho ko @ nanea ana maloko nei o kuu keena, o kou haalele hoo-@ mai la no ka ia ia'u. I ka wa hea au e ike hou aku ai ia @ o ia hoi i ka wa hea au e hele aku ai no ke Kakela Lome?"

            Ua hiki ia oe ke hele ae i kau manawa i makemake ai," @ a Leola, me kona mahalo no ka huna ole iho o kela haku @ i kona makemake.

"Alaila e manao ana ka paha oe e hoea like aku au me ka @ o kekahi poe e makemake ana e ike ia oe i loko o na hora @ ke kakahiaka! aole o'u makemake e hele pu aku me kekahi @ e ae aka owau hookahi wale no ke hele aku, i ka wa kupono a u i manao ai, o ka wa maikai iho la ia. Ua pono a nei keia mana a'u e ka@ailio aku nei?"

            E @lo no i mea hauoli no'u, ka ike ana ia oe, i kau manawa @ makemake ai e loaa no au ia oe i ke Kakela Lome i na hora apau o ke ao. I hoike aku no nae au i a oe e kuu haku he @kahi @ oka poe e hele ae nei e ike ia'u, o na mea haule @ no i ka hele mau ae i ke kakela oia o Pilipo Daika ame kona kaikuahine me ka Lede Waka."

            "Eia @ ka o Pilipo Daika ilaila e hoea mau aku nei a pe@ he hoihoi no nae paha oe i kela kanaka ea?"

            "Ma ka'u hoomaopopo he kanaka oluolu maoli o Pilipo Daika @ pane mai ai o Leola me ka ulololohi loa.

            "Ke olelo mai nei oe he kanaka oluolukela heaha kana mea hana mai ai? O keaha kana mau hana i ike aku ai oe i kona oluolu?

            "Elike no hoi ke ano mau o na hana a kekahi poe e ae lawelawe ai malaila iho la e hoomaopopoia aku ai ko lakou oluolu."

            Alaila no ka like o ka Pilipoo Daika hana me ka kekahi poe @ ae pela oe i kapa aku ai iaia i ke kanaka oluolu. No'u iho aole o'u hoihoi iki i kela kanaka, i hoike okoa aku ai ka Haku P@umona i kona manao no Pilipo.

            Nana pono mai la o Leola ma na maka o k haku opio, me ke kahaha no ka hunahuna ole iho o keia haku i kona manao a mamua o ka Haku Baumona ia Pilipo ua weheia mai la ka puka ma kekahi a@ao mai o kela keena a komo ana no kekahi kail=kamahine opio iloko.

Ma ke ano o ka weheia ana mai o ka puka a hui pu iho me ka haikea o ka helehelena o kela kaikamahine ua hiki ke ko@ aku he mea ano nui loa kana i makemake ai e ike iaia @ae i nana mai ai i ke ku aku o ka Haku Baumona me Miss Dale ua ano kuha'u aku la oia eia nae hele malie mai la oia a hoopa aku la i ka lima o ka Haku Baumona me ka pane ana aku.

            "Heaha ka mea i halawai me oe i keia la?"

            "Auwe, o oe mai la ka ia," i pane iho ai ka haku opio me ke kau ana iho o kekahi lima maluna o ka poohiwi o ke kaikamahine opio. "Heaha ka manao o kau mea i ninau mai nei ia'u?"

            "Ua pololei kau mea i lohe ai aohe no he wa a piholo au iloko o ka wai" wahi a ka haku opio me ka minoaka ana mai alaila huli mai la ia Leola oiai hoi o Leola e nana pono loa ana i ke kaikamahine malihini a i aku la.

            "He kau aku maoli no ka hikiwawe o ka nuhou e pili ana i ko'u hauie ana iloko o ka wai i hoikeia ae nei i ke akea. E hoolauna aku ana au ia oe ia Cicile o Miss Leola Dale keia o ke Kakela Lome a o Cicile Kauahope keia he kaikuahine h@hanau mamao loa no'u.

            Mahope o kela hoolauna ana aku a ka Haku Baumona i na kaikamahine opio i haawi mai ai o Leola i kona lima no ke aloha ana a hopu aku la no hoi o Cicile Kanahope i kona lima me ke kamailio pu ana mai o Leola.

            "Ua andane i'o ka Haku Baumona e piholo iloko o ka wai aka @ae ke lana nei ko'u manao ua kaawale loa oia mai ka po@ mai."

            Nana pono loa aku la o Cicile Kanahope ia Leola me na maka ano huhu me he mea la ua hiki ia kaua e ka makamaka heluheli ke olelo ae aia ka hoihoi ole iloko o Cicile no Leola aka nae pane aku la oia.

            "O oe pu anei kekahi i ike i kela ulia?"

            "Ae owau kekahi ma kahi i haule ai kuu haku iloko o ka wai aka nae he mea kaumaha na'u ka hoike ana aku ia oe aole he mean hiki ia'u ke hana aku no kona palekana."

            "Anuhea oe e Cicile ua aie nui au i kuu ola nei i kekahi keonimana malihini o ka hoea ana mai i ka manawa kupono loa oia ka mea nana i hoopakele ae ia'u mailoko mai o ka lokowai Ina paha no konda lohi aku i hookahi minuke i koe manao au aole kakolu e kamailio hou i keia hora."

            "Eia kela keonimana ihea?" i ninau aku ai o Cicile me kona nana ana ae ialoko o kela keena a no kona ike ole aku nae i kekahi mea ninau hou mai la "Owai ka inoa o kela keonimana? O, e ka Haku Baumona o kela keonimana ka mea @ana i hoopakele ae i kou ola!"

            "O kela keonimana i'o ka mea nana i hoopakele i kuu ola a ua noho aie au iaia. O kona inoa oia no o Kikila Kinikele; a ua hele au a piha loa i ka hauoli in a oia pu kekahi maloko nei o keia keena eia nae ua hele aku oia me ke kakali ole mai @a hoomaikai mai ia'u aku."

            "Owai hoi paha kela kanaka, a eia kona wahi ihea e noho nei?" i ninau aku ai no o Cicile me ka nana ana aku ia Leola a nana ae ana ia Baumon.

            "Aia oia ma ka aina hanai holoholona o Miss Dale e noho nei ola ka lunanui o kela aina hanai holoholona."

            "Ua maopopo ae la ia'u kahi i noho ai o kou hoopakele no laila ma ke kakahiaka o ka la apopo e hele aku ana au e hui pu me ia a haawi aku i ka'u mau hoomaikai ana iaia no kana mea i hana mai ai nou e kuu haku." wahi a Cicile me ka hoihoi.

            "O kana like a elua ke hele ilaila i ka la apopo," wahi a Baumona me ka leo malie. O ka'u wale no a'o aku nei ia oe e Cicile mai noonoo nui loa oe no ka ulia i loaa ia'u i keia la, no ka mea ma o kela ulia la i loaa ai ia'u a ia oe kekahi pomaikai o ia no ka loaa ana he mau hoaloha oiaio ia kaua. Ke manaoio nei au e lilo oe ame Miss Dale i mau hoaloha pilipaa ma keia mua aku."

            Ke hoomanao nei no oe i kela kii a'u e hele mau ana e pena ma ka'e o ka lokowai i keia la i hoea mai ai i ka holopono ana o na mea apau a'u i iini ai no ua kii nei no ka mea ua loaa maoli ia'u ka wahine opio kino ola nana e hooi ae i ka nani o kela kii. I hoike aku au ia oe e Cicile iwaena o na wahine opio apau o Miss Dale hookahi ka oi no ka mea me kona kulana lede kona kulana hanohano a waiwai aole oia i nana ae ia mau mea aku ua hookauwa oia iaia iho ma ka hoihoi ana mai nei i kuu noho. Aole malaila wale iho la no e maopopo ai kona kulana lede oiaio ua ae mai oia e himeni imua o'u me kona leo nani a'u i lohe ole ai i ka lua elike me ia koe wale no paha ka leo o na anela."

            "Ea ke noke wale mai nei no oe i ka akena no'u a oi wale aku mamua o ka mea oiaio maoli," wahi a Leola me ka noke ana ae i ka akaaka. "E kuhihewa mai ana o Miss Kanahope he oiaio kau mau mea apau i kamailio ae nei iaia."

            "Mai kahea hou aku oe iaia o Miss Kanahope o hiki ole auaunei i kekahi mea ke hoomaopopo mai i kela inoa aka e kapa mai oe iaia o Cicile a i ole o Cis."

            "Ae e kahea aku ana au iaia ma kena mau inoa ke ae nae hoi oia e kahea mai ia'u o Leola a i ole o Leo aole hoi o Miss Dale."

            aia iloko o cicile ke manao kanalua no kona lokahi me na inea a Leola i kamailio meai ai, a o ia kana o ka i ana mai: "O kela inoa o Leo he inoa ia no ke keikikane aole no ke kaikamahine."

            "He inoa no kela no ka ilio," wahi a Leola me kona hilahila ole i kona kaheaia aku i kela inoa o Leo.

            "He mau inoa maikai kela a 'elua," wahi a Baumona me kona @oke ana ae i ka akaaka. "Ua hiki ia oe e Cicile ke kapa aku iaia o Leola in a aole ou makemake i ka inoa Leo."

            “Ea ua lawa keia noho ana o’u maloko nei o kou keena pena kii e kuu haku e kala mai oe ia’u e hele aku au no kahi o ko’u poe e nanea mai la malia paha ke noke mai la lakou I ka huli no ko’u wahi nalowale ai.”

            “Ae aia ko oukou poe ke noke mai la I ka huli ia oe a ke holo ke wale la no o Pilipo Daika iuka a ikai me ka maopopo ole o kou wahi e loaa aku ai iaia,” I pane aku ai o Cicile.

            Ina pela e hookuu ma iolua ia i@ no ka mea ua hele paha ka noonoo o kela poe a pioloke loa I ko’u nalowale.”

            “Owau kekahi e hele aku me oe I hoakaka pono aku ai au I kela poe I ke kumu o kou hoea koke ole ana aku imua o lakou I ka wa pono no ka mea ke manao nei au maluna o’u ka auamo ana I na ahewaia mai no ke kumu o kou nalowale ana” I pane aku ai Haku Baumona me ka hoihoi.

            Alawa mai la ka Cicile nana ana I ka paa lole o Baumona e komo ana he paalole I kikohukohu I ke pena e kupono ole ai iaia ke hele aku iwaena o kela anaina lalawai me na lole nani a I ua haku nei no paha ka hoomaopopo mai I ka manao o kela kaikamahine pane mai la oia I ka I ana ae.

            “Aole he pilikia iki o keia lole e iho aku no hoi kakou ahiki ilalo alaila hoi hou mai no au me ka hookokoke ole aku I kahi o na malihini,” o ko lakou oili like aku la no ia iwaho me ka iho ana aku ma ke alapii o ka mea apiki nae ua hele olalo o ka holo nui a piha I na kanaka no ka mea ua haule iho la ka ua I kela manawa pela iho la I holo mai ai na malihini iloko o ka hale I ole ai lakou e pulu.

            Aia o Pilipo Dale ma ke kumu o ke alapii kahi I ku mai ai a iaia I ike mai ai ia Leola ua pane koke mai la oia I ka I ana mai.

            “O, e kuu Miss Dale ua hele makou a piha me na manao pihoihoi nou. Ua manao maoli no makou ua nalowale oe me ka pahola ana ae o kekahi lono hoolelehauli no ke piholo ana o kekahi mea iloko o ka wai,” me ke kiei loa ana aku o kana nana ana maluna o Leola.

            Aia ka I laku Baumona mahope aku o Leola kahi I iho mai ai ua lole mai oia I na olelo a Pilipo Daika I kamailio aku ai a o ia ka ua haku nei o ka pane ana mai.

            “Ua nalowale I’o no o Miss Dale aka owau ka mea mai aneane e piholo iloko o ka wai.”

            “Auwe no ka hoi e!” wahi a Pilipo me he wahi mea ano ole la kela ulia I loaa I ka Haku Baumona. “Ke lana nei ko’u manao aole oe e loaa ana I ke anu.”

            “Aole o’u anuanu I keia wa me he mea la he o ia mau no ko’u  ano mai kela Manawa mai I loaa ole ai kekahi ulia ia’u,” alaila nana pono loa aku la ka Haku Baumona ia Pilipo Daika pela no hoi Pilipo i nana mai ai me he mea la e hoomaopopo ana ua mau kanaka nei I ko laua kulana ikaika pakahi no kekahi hakaka a laua e paio aku ana.

            Iloko na o kela Manawa i loheia aku ai ka huila kaa ia wa ikeia aku ai o Mrs. Wekela e hele mai ana e huli ia Leola o ka huli mai la no ua o Leola a haawi i kona aloha ia Baumona ame Cicile ma ke ku@ou ana ma eia nae o Cicile hookhi wale no ka mea I noho aku a ike I ke kau a@ o Leola maluna o ke kaaa aka no ka haku opio ua hoi pololei loa mai la no oia noloko o kona keena pena kii.

           

MOKUNA X

 

            Ma kela mana a Kikila Kinikele I haalele mai ai I ka Haku Baumona ame Leola ke hele la oia me ka awiwi loa me he mea la ua hopohopo loa oia o kahea ia aku auanei e noho aku a I ole e hele pu aku paha me ka haku opio no kona home eia no nae ua paa no ka manao o ua kanaka opio nei ina no e kaheaia mai ana oia aole no oia e hoolohe aku ana ia leo kahea.

            He awiwi wale no kela hoi ana o Kikila ahiki I ka hoea ana aku I ke alanui ololi e moe pololei ana no na kauhale e hoopuni ana I ke Kakela Lome akahi no oia a hele maile iho. Iloko o kona pulu I ka wai ua hele nae oia a wela i kau mea o kona mama i ka hele ma kona mau maka nae ke nana aku me he mea la aia kekahi hana nui iloko ona kahi I loku ai he mea oiaio ua hele ka noonoo o ua kanaka nei a piha me ka pihoihoi me ka nalu ana iho iloko ona no ka oi loa o ka pono ina aole oia I hoea aku ma ka lokowai a hoopakele ae I keola o ka Haku Baumona.

            Aole nae o Kikila he kanaka lokoino ua makaukau mau oia e mauna I kona ola ina ia he mea e hoopakeleia ae ai kekahi mailoko mai o ka make o ke kumu nae o ke ala ana mai o kela noonoo lapuwale iloko ona mamuli o kona hopohopo o lilo aku auanei o Leola I kela haku no ka mea he kanaka hanohano oia he waiwai a he kulana kiekie aole ana paha e nele ka hoohihi mai o kona manao ia Leola pela hoi o Leola e makemake aku ai I kela kanaka.

            Iaia nae I kiola aku ai I kela noonoo lalau mai kona poo aku akahi no oia a hoomaka aku e hele me ka awiwi a I kona hoea ana aku no ka puka pa e komo aku ai I ka aina hanai holoholona aia hoi e ku mai ana kekahi kaikamahine opio.

            O Pole Madena ka inoa o kela kaikamahine ka mea I kapaia mamuli o kona wahine u’I a huapala ka hele o ka aina hanai holoholona. Aia na makahiki o kela kaikamahine ma kahi o ka umi-kumamaiwa e like me ke ano mau o na kaikamahine a’I apau ka hoopipili nui ia e na kanaka opio pela iho la kea no o kela kaikamahine eia nae he hookahi kanaka opio @ana no kela aina hanai holoholona oi loa o ka pipili ia Pole a ua nana aku no hoi na mea apau ia lana me he mea la ua hoopalau maoli ia no kela mau opio. O Ede Iana ka inoa o kela kanaka opio aka nae ma ka aoao o Pole Madena ua nana aku oia I na kanaka apau me h@ mea la ua like wale no imua ona e kamailio pu ana no oia me lakou apau a e haawi mau mai ana no hoi i kana minoaka ana ia lakou e pulapu maoli ia ai no ka manao o kekahi mea me he mea la ua makemake kela kaikamahine iaia oiai nae o Pole wale no ka i ike  i kona noonoo.

            Ma ka Manawa nae a Kikila Kinikela I noho aku ai he hunanui no ka aina hanai holoholona ua hoomanao loa mai la o Pole iaia iho main a kanaka mai I maa iaia I ke kamailio pinepine mamua aku no ka mea ua komo aku la na manao hoohihi iloko ona no Kikila I kau a mea o ka u’I me ka hiehie maoli no o ke kulana o keia kanaka opio.

            He kanaka hana o Madena ka makuakane o Pole ma ka aina hanai holoholona ma kela ano iho la ua lehulehu wale na Manawa maikai e halawai ai o Pole me Kikila. Iloko o na Manawa apau ana e hui aku ai me KIkila e haawi mau aku ana oia I kana mau minoaka hoohie ana I ka lunanui o ka aina hanai holoholona o ka mea apiki nae he kunou wale no ka Kikila e haawi mai ai iaia a hele aku la no oia ma kana mau hana aole no hoi o Pole Madena wale no ma kela ano hoohie ia Kikila o na kaikamahine opio e ae kekahi e noho ana ma kela wahi he ole nae ka maliu aku o Kikila i kekahi o lakou.

            Ua kamaaina mau na Manawa a Kikila e maalo eho ai ma kahi I ku ai o na kauhale o na kanaka hana ma na hora o ke kakahiaka pela me ke awakea am eke ahiahi iloko o kela mau Manawa oka la e hoea mau aku ana o Pole ma ke puka pa me na pua mamua o kona umauma no ke kakali no keia ia Kikila I ka oili mai a e haawi mau mai ana no hoi o Kikila I kana kunou ana ke ike mai ia Pole.

            I kekahi manawa e hele okoa aku ana no o Kikila no ka hale no ka makemake e kamailio pu me Madena a o Pole no kekahi e hoomaaloalo mai ana imua ona me ka minoaka ma kona mau papalina me ka hooninau  ana mai iaia nei e pili ana ia Mrs. Tibeta ame kana mau keiki a no na holoholona no hoi eia nae he uuku wale no na olelo a Kikila e kamailio mai ai.

            Ma keia ahiahi hoi a Kikila e huli hoi aku nei no kona hale ua ike mai la o Pole iaia ke olu la ka manao o ua kaikamahine nei a I ke kokoke loa ana aku o Kikila ike mai la o Pole I ke kaumaha o ka helehelena a ua hele hoi kona lole a pulu I ka wai a o ia kana o ka pane ana mai.

            “Oke aloha ahiahi no kou e Mr. Kinikele? Ea, heaha keia pilikia I loaa ia oe? Ua pulu maoli kou maul lole.”

            “Ae, ua hele ko’u lole a pulu I ka wai,” I pane aku ai o Kikila me kona ku ana iho a nana mai la ia Pole. “Iloko aku nei au o ka wai a hoi mai la!”

            “I hele aku nei anei oe  e hoopakele I kekahi hipa I haule iloko o ka wai? Ea ina aole oe e makaala ke hopohopo loa nei au e loaa ana oe I kea anu malia o hoea mai kekahi ma’I o kou make no ia.”

            “Aohe au e make I ka wai he kumu lokoa loa ko’u mea e make ai,” wahi a Kikila I paue aku ai ma kea no hoomaauea.

            Paa okoa mai la o Pole i kona lima ma kekahi poohiwi o Kikila: “Aia hoi paha la ua hele maoli oe a pulu a he loa okoa aku no keia wahi au e hoi ai ahiki I kou hale.”

            “He umi wale no minuke a’u e hele aku ai o ka hoea no ia I ka hale nolaila mai hoopilikia I kou noonoo e Pole.”

            “Nokeaha mai hoi ka ole ua nui kela may minuke e loaa ai oe i kea nu. Ina oe e ae mai ana alaila e hoi ae oe I ka hale a e haawi aku no au i kekahi pola @ pumehana nou ua wela ka wai i@ o ke kapuahi e ku mai la a he rama no hoi kekahi o kuu makuakane he mau mea kokua mai kela no ka hoopumehana ana aku I kou kino ahiki i kou hoea ana I ka hale.”

            “Heaha auanei kau mea e hole mai ai ina o ka laau ia nana e hooikaika aku I kou kino! Ihea kou wahi I pulu mai nei I ka wai?”

            “Iloko o ka lokowai. Eia no nae paha kou makuakane I ka hale nei ea?”

            “Aole, ua hala aku nei oia uo ka aina hanai holoholona. Pehea oe I haule ai iloko o kalokowai?”

            “Ma kekahi ulia, pela iho la au I haule ai.”

            Oiai o Pole e nana mai la maluna o ke kanaka hookahi ana I nana aku ai ma kea no e hoea mai he la e lilo aku ai I ipo aloha nana na hooi loa ia ae ka hoohihi ame ka makemake iloko ona no Kikila a o ia kana I kamailio mai ai.

            “Pehea no hoi ina e noho malie iho oe I ko maua hale a e hoouna aku au i kekahi mea e kii I lole pumehana nou aia a komo mai kela lole hou alaila hoi aku oe no kou hale oiai ua hopohopo loa au no kou loaa mai I ke anu.”

            No kela koi paakiki loa mao o Pole iaia e inu i kekahi @ pumehana ae okoa aku la o Kekila me ko laua hoi ana aku iloko o ka hale he mau kapuai helu wale no mai ka puka pa aku aole no ko Kikila makemake maoli aka no ka hooluolu ana aku i ka manao o kela kaikamahine a miki koke aku la no o Pole a ke pola alaila ninini iho la i ke ti iloko me ka haawi ana mai ia Kikila.

            "Ehookomo mai oe i elua puna kopaa iloko." wahi a ua o Kikila a i ka momona ana o kona pola ti o ka inu ae la no ia ahiki i ka pau ana haawi aku la i kona mahalo ia Pole me ka haawi pu ana aku la i kona aloha o kona oili maila no ia iwaho o ka hale no ka hoi pololei loa ana aku no kona wahi.

            Ua  ukali mai no o Pole mahope o Kikila me ko laua hele like ana mai a hoea i ka puka -pa me ka noke ana no hoi i ka hokiokio ia ike ana mai nae i kela oili pu ana aku o Kikila me Pole ua hooki honua iho la ola i kana hokiokio ana mai me he mea la ua pa'iia aku kona waha a ku malie iho la oia me ka nana ana mai me na maka hookokoe o ka piha huhu ia Pole.

            No Pole no ka manao nui o ka hele ana ae o kela kanaka ma kela ahiahi me kona manao kuhihewa nae e loaa hookahi mai ana o Pole iaia eia ka ua hewa ka i'a a Umiamaka he okea oloko nolaila ma kahi o ka hoomau ana mai i kana hele ana imua ua kaha aku la oia hele no loko o ka nahelehele me ka hoihoi ole mai la e ike ia Pole ma kela ahiahi.

            Hakalia no a komo o Kekila maloko o ka puka-pa o kona hoi pololei aku la no ia ma ke alanui e hoea aku ai no kona hale eia nae iloko o kona nanea ua oili hou ae la o Ede Iana a ku ana ma kapa o ke alanui me ka haawi ana aku no hi o Kikila i ke aloha ahiahi i kela kanaka aole nae he haawi mai o Ede Iana i kona aloha aka ke noke wale la no oia i ka namunamu me ka nana ole aku no nae o Kikila iaia koe wale no ka nalu ana iho iloko ona i ke kumu o ka namunamu ana o kela kanaka pela hoi ka hele o kona helehelena a haikea.

            Oiai o Kikila e hookokoke aku ana i ka hale aia hoi o Mrs. Tibeta ke ku mai la ma ka puka-pa me ka palulu ana i kona mau lima ma na maka i hiki ai iaia ke ike pono mai ka poe e hele aku ana ma ke alanui ua piha kela wahine me na manao hopohopo loa no ka mea ua hoea aku kekahi lono i ka aina hanai holoholona no ke piholo ana o Kikila iloko o ka wai.

            I kela ike ana mai nae o ua wahine nei ia Kikila i ka hoea ana aku holo okoa mai la oia imua a puliki mai la i ka lima o Kikila me ka pane ana mai me ka piha i ke pihoihoi.

            "O e Kikila ihea hoi oe i nalowale iho nei? Ua hele oe a pulu loa i haule anei oe iloko o ka wai?" me ke kilohi pono ana mai o ua wahine nei maluna mai o ke po@ o Kikila ahiki i na wawae.

            "Mai hoopihoihoi i kou noonoo e Mrs. Tibeta i ka au@ aku nei no au a hoi mai! E hoi aku @ iluna no ka wehe ana i ko'u mau lole pulu. Auwe no ka hoi e!" wahi a Kikila hoohoae ai iaia i ike aku ai i na kamalii a Mrs. Tibeta e holo mai ana me ka piha loa i ka hoihoi no ka ike ana mai iaia nei. "Ma ko oukou ano a'u e koho aku nei me he mea la ua hopohopo loa oukou no kekahi poino nui i kau mai maluna o'u."

            "Heaha mai auanei kau ua hoea mai nei kekahi lono no kou lele ana iloko o ka wai e hoopakele ai i ke ola o Miss Dale nolaila e ike mai oe i ko makou hele a piha loa me na manao pihoihoi no kou palejkana."

            "Aohe pololei o ka mea a oukou i lohe ai o ka mea oiaio ea o ka Haku Baumona ka i haule iloko o ka lokowai a no ka hoopakele ana i kona ola i lele aku ai au iloko o ka wai a huki mai la i ka aina maloo," wahi a Kikila me ka luliluli ana ae i kona poo no kona piha me ke kahaha no ke ano o ka nuhou i hoikeia mai ai i ka poe e noho ana ma ka aina hana holoholona.

            Me kona kakali hou ole iho hoi pololei aku la oia noloko o ka hale a pii loa aku la noluna o kona rumi a no ka manawa mua loa akahi no o Mrs. Tibeta a ike aku aia ke kaumaha ma ka helehelena o Kikila.

            Oiai hoi o Kikila i hala aku ai no kona rumi kii aku la o Mrs. Tibet i lole maemae a lawe aku la no ka hale maluna ka rumi o Kikila. Ma kahi nae o ka wehe koke ana ae o Kikila i kona lole noho iho la oia ma kahi o ka puka aniani me kela lole pulu no ona a kalele iho la ke poo maluna o kona mau lima me ka leha ana aku o kana nana ana i kahi i ku ai o ke Kakela Lome.

            No na minuke he umi kela noho malie ana o Kikila lalau aku la oia i kana papa kahakii a hoomaka aku la e kaha i ke kii o kekahi kaikamahine maluna o kekahi o kana mau kii i pau pono ole i ka hanaia no ka hapalua hora kela kahakaha ana iho me ka penikala aia hoi ua ku ae la kekahi kii o ia no ke kii o kela hiona ana i ike ai ma kapa o ka lokowai ana o ka hoopakele ana i ka Haku Baumona he kii hoi i like aku me ka ka Haku Baumona i kaha ai.

            No kekahi manawa loihi kela nana ana iho a ua o Kikila i kela kii me kona noonoo ole ae e wehe i kona lole pulu eia no kona ku ana ae a kii i kona mau lole maloo i waihoia mawaho o ka puka o kona rumi a i ke kokoke ana o kela lole ana e komo la e maloo ae no ka mea aia kona noonoo nui iluna o ke kii ana i makemake loa ai e kaha.

MOKUNA XI.

            Ma kela haalele ana aku a Kikila ia Pole, aole ua kaikamahine nei i hoi koke aku no kona hale aka ke ku malie la no oia ma ka puka-pa o kekahi kumu no ke kakali mai o ka hoi aku o kona makuakane.

            Iaia no ane e nanea ana i ke ku ololio ana no o Ede Iana ua hele no hoi na maka o ua kanaka nei a @ena a elike no me ko Pole ano mau i na manawa apau ana e ike mai ai ia Ede Iana haawi mai la oia i kona aloha ahiahi me ka minoaka pu ana mai no hoi aohe nae he wahi mea a kunou aku o Ede iaia no ka mea ua hele ua kanaka nei a wela oloko e noho aku ana a o ia kana o ka ninau ana aku me ka leo o ka mea i kuleana maoli no i kela kaikamahine.

            "Ea, heaha mai nei ka Kikila Kinikele hana o ka hele ana mai nei no ko olua hale?"

            "Alaila he hewa ka paha i kekahi keonimana ke hele mai i kekahi manawa i ko maua hale ea? Heaha ka pilikia o ka hele mai no hoi e ike a hoi aku no me ka hawi ana mai i ke aloha ahiahi?"

            "Aole loa he kuleana iki o kekahi keonimana e hoomaaloala mai ai maanei nei no ka haawi wale nai no i ke aloha ia oe." wahi a Ede Iana me ke piha maoli i ka huhu.

            "O oe wale no i kena ano manao lalau no'u iho aole o'u ku-e i ka hele mai o na keonimana a haawi mai i ke aloha ia'u. No Kikila Kinikele oia kekahi o na kanaka keonimana maoli."

            "Aohe no mea i hoole i kona kulana keonimana aka ma ka'u nana aku me he mea la ua lilo na kanaka keolnimana i mea nui loa ia oe e Pole."

            "O ke kumu no ea aole o lakou kuai i na puna keleawe o na puna dala wale no ka lakou makemake a o kekahi no hoi aole ia poe i ike i ka hooku'eku'emaka nui."

            No kela pane a Pole o ke ano pahenehene ua hooi loa ia ae ke Ede Iana piena a ninau okoa mai la me ka leo pikanana.

            "Eia kou makuakane ihea i keia manawa?"

            "Aia no oia i ka hale hanai holoholona aole i hoi mai nei a heaha kou makemake iaia au e ninau mai nei?"

            "Ke manao nei au e hele aku e huli iaia a hoike aku i ka'u mea i ike ai i keia ahiahi."

            "E hele aku no oe e ike i kuu makuakane malia o loaa mai kau" wahi a Pole me ke ka ana ae i ka lauoho e luhe ana ma kekahi aoao o kona a-i."

            Ku iki iho la o Ede Iana me ka pane hou ole mai alaila kaha aku la hele no ka mea ua hele loa mai la oia a piha i ka hoonaukiuki no ke ano o ka Pole mau mea apau i pane aku ai iaia e nele ole ai ka pii o kona huhu.

            I kela ike ana aku hoi o Pole i ka hele o Ede Iana ma ke ano nuha ua noke okoa ae la oia i ka akaaka me ka leo nui no kona ike maoli ana aku no hoi kekahi i ka piena maoli o kela kanaka.

            Hilinai aku la ua o Pole i ka pou o ka pukapa me ka nana ana aku hoi i kana aloha e awiwi la na kapuai wawae i ka hele alaila lalau aku i kekahi mau pua e ulu ana ma ka aoao o ke alanui a hana ae la i bo-ke. Aole loa he wahi noonoo iki iloko o ua kaikamahine nei no Ede Iana aka aia wale no kona noonoo no Kikila Kinikele ana no e ike maoli iho la i kona aloha no kela kanaka opio me ka hoohiki ana iho o ua kaikamahine nei ina pela ka hiki iaia ke ume mau mai i ko Kikila manao ma ka maliu ana mai i kana k@i aku e kipa ae ma kona home alaila e hoea mai ana i ka la e haulehia ai kela kanaka i ke aloha iaia aka i hoole mai oia i ka panai ana mai i ko ia nei aloha alaila e hoowahawaha aku ana ua o Pole iaia elike me kekahi kanaka pupuka mo haalele loa.

            Ua poeleele aku la i kela manawa aia no nae ua o Pole ke ku la ma ka pukapa o kekahi kumu o kona hoi ole ana aha iloko o ka hale mamuli o ka wela o kela ahiahi a iaia i i'e aku ai i ke konane o ka mahina ua nanea maoli oia i ka nono ma kela nalowale ole alaila e kakali ana no oia ahiki i ka hoea ana mai o kona makuakane.

            Oiai no nae ua o Pole e nanea ana i ka nana i ka mahina.

            Ua poeleele aku la i kela manawa aia no nae ua o Pole ke ku la ma kapukapa o kekahi kumu o kona hoi ole ana aku iloko o ka hale mamuli o ka wela o kela ahiahi a iaia i ike aku ai i ke konane o ka mahina ua nanea maoli oia i ka noho ma kela wahi ana i olelo wale iho ai no iloko ana ina no kona molowa ole alaila e kakali ana no oia ahiki i ka hoea ana mai o kona makuakane.

            Oiai no nae ua o Pole e nanea ana i ka nana i ka mahina lohe aku la oia i ke pohapoha kapuai wawae lio. Ua lelele koke ae la kona oili no kona kuhihewa o Kikila Kinikele kela e holo mai ana oiai he mea maa na ka lunanur o ka aina hanai holoholona ka hele holoholo ana ma kana mau wahi apau e makemake ai i ka po a oiai no nae oia e kakahi aku ana o ka ike pono i ka mea hololio o kela po mahina oili ana no kekahi lio eleele ma ka uakee o ke alanui e moe pololei mai ana i kahi o ka puka-pa a ike koke iho la no oia aole kela o Kikila aka o Pilipo Daika.

            Ua hiki loa ia Pole ke ike aku mamuli o ke konane o ka mahina aia kekahi noonoo nui loa iloko o Pilipo Daika no ka mea ua hookuu malie aku pia i kona lio e hele me ka mama ame ka lohi ana i makemake ai a aia hoi ka nana ana a ua kanaka nei iluna o ka honu.

            Heaha la ia aea ana ae o kona puu iluna ua ike mai la oia i ke keokeo o ka lole o Pole e ku ana ma ka puka-pa la wa i lalau koke aku ai ua o Pilipo Daika i na kaula kaohi a paa mai la iloko o kona lima a hoao aku la ola e hoauhee i na noono like ole mailoko aku o kona poo me ka hoomaka ana mai e holo i kona lio no kahi o ka puka-pa.

            (Aole i pau.)