Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVIII, Number 49, 3 December 1920 — HE MOOLELO NO Elese, ka U'i Nohea i Liliia A I OLE Ka Ipo Aloha a ke Kanaka Waiwai [ARTICLE]

HE MOOLELO NO Elese, ka U'i Nohea i Liliia A I OLE Ka Ipo Aloha a ke Kanaka Waiwai

• UT ae i l:a akaka no nei ninfiu a Mahela, no .. niea ke ike iho la oia nona iho ia manawa aia ka manao īluko ona. Aolie aloha oiaio iloko o no ua o Ma- • ui. aka no konā manao ana o ke alahele wale no ia 'e hoo..ia ai o kona makemake e pii ae ma ke kulana kiekie, pela .-..ile un oia i hooikaika ai e lilo o Mabela iaiā'. Ke ike nei au i rfei manawa ua aloha i'o oe ia'u elike me . u e aloha uei ia oe," wahi a Mokana. Mile; e haawi aku au ia Elese i ko maku.ikane, o keia r : u 1 noonoo iho la, no ka mea ; aole ona ]>oino bi aku i ko Ke haule..ka hoi oia ka hewa nie ko makuakane la ....hr aiakema"ke hou- ana mai o llale iaia." \\» keia kamailio ana aku Ja o Mpkana i ua o Mahela na makuakane ona e hoopoino ia itlese f aka ki iho la oia, a . ..ai ua ike mua oia i kana mea i hana ai no Elese a ua hoō- • ..kaia ia manao v ona, aohe oia i hoakaka mai i kona manao. ;\laila hoomau aku la o Mokana i kana kamailio ana me ka •i.aioli i ka i ana aku:, "l a pinepine na manawa o ko'u nana mau ana mai ia oe • 5 hele ae oe i ka halekuai, me ka iini mau iloko o'u e lilo . « na u, a ua loaa no hoi ia*u keia nianao o oe ke kaikama :nnc u i a u i ike ai mawaena wahine opio app.u, a ua i. aa ia u ka manao o oe Tca oi aku, a no kekahi mati manawa j ko'u moeuhane mau ana e lilo oe i niea aioha na'u, iloko hoi o iiiau limā a e honi aku ia oe, o keia iho la ka hookoia ana o ia mau li'a ana a'u apau." . , Alaila apo.hou mai la oia ia Mahela a hoopili aku la i Mma umauiiia, a nee iho Ta i ka honihoui ana i na lehelehe a i ka heleheleiia o Miahela. * "L*a oi ae anei ko'i? u'i mamua o Elese Beranadona?" i īnau ae ai o Alahela. •• lloko o ko Mokana noonoo ia manawa ke i walē iho, lfi i. . oia ua oi aku ko,Elese u'i mamua o ua o Malieia, aka, ka pai ana aku nae i.ua o Mahela, i aku la: "t), īie knukani oua kajjkani ka oi aku o kou u'i mamna ..īia. He u'i kou i like aku .me kekal\j moiwahine, ā'no l .lese he wahi u'i wale no i oi iki ae i ko na kaikamahine i.ana oloko'o ka halekuai." ' , L T a maopopo no ua o Mahela he oi aku ko Ele.se u'i manuia ona a oia kekahi kumu o kona lili loa ana me ka naau hna'nuwa, elike me ieana i ikemaka ai maloko o ka rumi hiKnluana ma' kela po, aka he makemake wale no kona e iuioniele i maopopo ko Mokana manao nona. "Aohe waiwai o kou koi ana mai ia'u e kakauinoa aku au i ka palapala hoopaa aelike a kaua o'ka hooholo ana iho nei," i pane ae ai'ua o j\labela, me ka akaaka ana~ae, ''aka nae, iua no no kou .lawe mai ia palapala.aia 4 no ia, ia? oe, e kakau aku ana no au i kuu inoa me ka hauoli Ioa.". Ke ike ibo la o Mokana nona iho i .kona akamaiiO; Jke. npuhi ana iua o Mahela. Ke ike iho-.la oia i»ela iaia mai ke poo a ka lū'u, he; i'a ka ,<>kqa m.e. l'opo loa, me he mea la o ka palapala hoopaa • aeHke. ang. «» ke koi ana uiai ia Mahela, ua kakauinoa-ia. ia,ia ,mftp.a%ya>r Pane mai la me ka hikiwawe loa ika i ana"Aole au e : koi ai)a no fliamua, ; Q,kau.uiau. ])uaoie|o (> aka e ia mea nie kou mau ileīiolehe, ina aole pela eJilo ana iā?;i:nxea mana ole." : ■•. •, , u •' Ā*iiur f.:i ■?. I'a .maopopo ko Mokana' manao. i ua. 6 Mabela,ja,xjiai nohe iiana a kanhikoa i koe ua.kau kawaā i ke aki; apo mai la no ia nNe konā mau lima i ka U-i o a lele mai la-.e honi no na. manawa > : >.:*■ MOKUNA XXXVIII—Ka Ae Ana o ka Makuakane.< - l"a pilia o Mokana me na nianao ulumahiehie ma ka manawa ana oka haalele ana iho ia Mahela. Aole ana mea e uana hou- aku ai i nei manawa no ka hala ana o kona manawa hamoe, no'ka'meā, ua ike iho la oia i nei'manafra e !iookiekieia āe ana oia ma kekahi kulana hou i kekahi la e lnki mai ana. Hoi aku la oia me ka awiwi loa maluna o na alanui, me ke kuekaa mau iloko iho ona i-na olelo ana i manao.ai e pane aku ia Hale Venona ame k«nā makuakane, i nēi manawa aohe laua he mau īn'ea wāiwai nona, aohe ona nana hf»u ana aku ia Aneane oia ē akaaka ae a nui ka leo no ka hauoli i koiia m*jnoo ana iho ē lilo ana 6 Mabēla iaiā, a e lilo ana hpi o Hale ma i mau mea ililiune loa, o kela naau hookiekie 6 Hale e hoohaaliaaia iho.aila a e hiki niai ana he la e iioi mai :ii oia iaia no Ka hāawi aku i na kokua iaia.

"A. e panai aku āna au iaia i ka mea Ike me kana i hana mai ai ia'u. Ua akaaka hoohenehene mai oia ia'u, o ko'u :nnnawa hoi ko*e e aka hoohenehene aku ai i^ia. " l'a kapa mai oia iaUi i ke kaiiaka hookamani me ke k< <ko!o āku mina ona, oka'u fioi koe e hana aku anā ihaliinā <»na ā e koleolō mai ana oia me ka hoohaahaa inuia A«»le i maopopō iau i nei manawa ka hoea koke niai o ia l.ekahi manawa. / Aohe ana iiiea noonoo e ae i nei mahawa ana i makemake ];i. .ika, hookahī nīea i maopopo ia'u e hiki mai ana lio-iā'u* .ii. oka paqai wāle aku no i'ka ino no ka ino i hanaiā. mai.e k<ina mau ēnemi lēhūlehu no ka hoohaahaa ana iaia-; aole . Hale wale no aka.i kekahi poe lehulehu e aku kekahi ana j .*• hoomafiaor ānā no ka hoopa'i ana aku ia poe. Ke mare oia me Mahela, a lilo «hoi oia i poo no ka llui !lari<ona, aohe āna.kuiiou-ana aku i kona poo i kekahi o i.ikou, aka mamua o kn hoea ana mai o ka manawa hē mea j"«no n«i iaia ka Tioikc ana aku i kona haku, a *oia kahakā ( !-ana e'noonoo'hiii ana iā manawa e huii akiviaia. j t'a niaopdpb K iaia ia nianawa kahi o Paiito Harisona e loaa :.lai ai iaia;.no kekahi manaua ua kokua aku.oia iaiā ma ke . ].;ihelc ana i kekalii poe wahine opio ahiki i ke konio anii I ,kn i kelā hale hoopoino i,na kaikamahine. \\'ēhe ae la c*a ) k:ina uwaki a iiaha iho la i ka manawa ma ka trialaniai.inia o ke kukui'uwila." Ua lele mama loa ka niaiiawa. no ka mea. o ka hora ekolu ia o ka wanaao, a no ka huli ana ;«ku ia Hari?ona, ke ike ole la oia i kona wahi e loaa aku laia i hoea aku ai i ka hale. kalii o Elese i laweia ai e hoo;»aa. ho<Jkani āku la oia i ka bele, no kona ike ō na.ano halē «■-like me kela e hemo koke niai ana kona puka i na ,hora ;i;i3u o ka po. no kā mea, me he mea la i ke ao e hiānioe ai na ona o ia liale. t ' . () Sera kā -wahine paele, ka i hele mai e wehe i ka puka v.o»a. 1 ka heilio ana mai oka puka kiei mai la oia iwaho ma ke ano hoohuoi loa i/ka niea e ku aku ana niawaho, ahiki i ka olelo. ōkoa ana aku a Mokana oia ia e ku aku ana, i ka lohe pono'ana aku o ka w'ahine paele i ka leo o Mo i<ana i ka i ana akii: ... ~ ' "Aohe anei ou ike pono mai ia'u, »e kuu hoaloha kahiko. ( »wan no hoi ka mea nāna i hoouna itiai i/kekahi mau wa i'iine u'i opio i kreia paierlaiso a olua no ka— • "O. ke hauoli nei au i ka ike hou ana aku lā ia oe e na! Eia no ka elemakule ianei. Oia no paha kau i huli mai ia, 'i- ■ .•

"Oia no hoi. Pehea, maikai no anei oia ? v ; 1 ''O, pilikia oia," wahi a ka wahine o ka pane apa niai. "Ue emi hope ku oia iloko o ka hplo iloko o ia.manawa ana e kamailio mai ana a papani mai la i kasuka. ( 'L r a lele paha kahi mnu liilii, ea, a hdalele ijfto la i $ca pu~ nana o ka elemakule wale no koloko?" i nee ae : al o Mokana i ka akaaka no ia ninau ana aku āna. "Oia no hoi, ua haleleia iho oia me fca pia o kona.mu ltma ame na wawae i ka naknakiia me he puāa la .e kaluaia aku ana, a nie he moa la hoi i makaukau no ka hookomhlia ana aku iloko oka oma t V wahi aka wahiTje pāele oka paiiē* aiia mai. ' . ' . : "Aneane oia e make i ka manawa i loaa aku ai īanei iho nei ke kauka, a i nei manawa aneane e hoi hou ae ka elemakule a kona ano mau,'' i pane iiiai aj o Sera. "lna pela ,aole paha auanei oia e mai .ana e ike ia'u ?*' "O, e ae mai ana no oia ia oe e komo aku e ike iaia; o oe kana mea mua loa o ka ninau ana ae, me kona.makemake loa e ike ia oe i ke o.ka la apopo, a nani loa.Jioi ua hoea koke mai la oej e pii aku oe e ifce iaia i nei Aohe oia i moe, ke ala mai la no. Pii mai !" .1 kulike me ia koi a ka wahine hahai aku la o Mokana mahope o ka wahine no kahi o ka rumi i l^oopaaia. Elese, a o kahi hoi a ka elemakule Harisona e moe ana maluna o ka moe i hoomoeia ai o Elese, a i weheweheia ai kona 'mau aahu. "Ua. hoopihaia o Mokana me jia manao kahaha no kana mea i ike aku ai me kona mau maka iaia i komo ku ai iloko o ka nimi. Aole oia i ike i kekahi mea kupanaha loa ia Paulo Ilarisona ahiki i kona ike ana i ke kana|ca lawelawe 0 ua o Marisona e hana ana i kekahi hana kupana.ha ma* luna o ua o Harisona. - ... "Auwe no hoi oe e! . Heaha keia .pilikia nui oi\?'' i ninau aku ai o Mokana. "Heaha mai hoi Aohe ka oe i ike mua i kekahi kanaka e moe ana o ka nioe?,; oiai ke kanaka lawelawe o ua o Harlsona e noke ana i ka lōmi i na au o ua o llarisona. ."Manao mai nei au ua ma'i ia la qe, eia nae ke ike aku nei au oia mau no ka oe. I hoea mai la au e ike ia oe i|P kuu lohe ana ae nei ua lele ko manu mai.ka punana aku, a no .kuu manao e makemake hou ana v no paha oe i mānu la au e hoopaa hou mai iloko nei o' ka halenieinu, oia au i hiki 'mai la." "Pela no hoi paha, o ko'u makemake no ia/ aka pehea ana e hiki ai? E Sera, e hoi aku oe i kou au 1 ma'i, he maeele wale no no kuu nakinakiia kela wahi' kaikamahine. lapuwale. O kona hana ana aku la nae ia i pakele ai, ina nb kona paa hou mai, o koifa ha.pa aku ia wi ka niho ona. ''Jna oe v e hoi aku, ea, hoouna mai oe ia Godina ianei. Olelo aku oe iaia e lawe mai i pavtda hoohiamoe no'u- me ia. Aia ihea kela wahi kaikamahine ?" Ke ike aku la o Mokana i ua o tlarisona ta msAiawa ua oi a'leu kona haalulu i kona manawa mainua aku: He haalulu kona leo me ke kakana o ke kamailjo ana mai, me he mea la lia piha»oia i ka inaina ia manawa, a me he mea la na ha'i i hana kona poino. nana ponoi no, i ka ua mea o ka piikoi. x ''Aohe oia e ola lohi' aku ana," i nalu rhdār o Mpkana i>oko ona,".ā k'e make aku ka hoi oia la eā, o ka pau Ida āna n\ai no : ia o mea āpāil malalo o ko'u mana, ka hālekuai ame na waiwai apau. ' ' r,, lna aii'eliāawi aku ana iaia ia E!ese, e lilo ana oia i mea hoo"ululiiia aku ia Harisona e lilo ai i kunlu make koke iibnā, alālla o'ka lilo'nō'ia o Elese iā'u. - •, • . 1"k h'āaw? aku anā du ia H'ale i manāwa pōna e .marfe aku āi ih lSfāhela, a 0 Elese kona wahine laweiawe. O keia ko'u manawa kupono'me ke kali hou ole aku." . i ; ,T Pēhēā hoi oe i pāne ole mai ai i ka'u ninau?" walii a . k4 'N T o ke aha kou kn inai malailā a. nana ; -pono >vālē rrrai no iau?" ' . • '

IH manawu. noho iho la o Mokana ilalo a hoomaka e (ehmaih'o r kaiia mholelo mc.ke kali ole i ka i ana aktt : j ; pefed'e_; āekela kaikamahine i laWeia f rpai ai ianei h\aitittii ō katt'kaiiōha n ua lioi hou de i ko i Hoho ai ahiki i jca hoi ana mai o liale a hoihoi aku la iaia i hdTē!' bia i pa.kele ae ai?" •. / ' "0, kfefsi ieanaka Ojiio lapuwale! Ua hana ōia a aloha i 4cela kaikamahine a i kuii'kaikamahine pu. ;E iini ana no ia i ka pilkia ponoi nona.,% ''Ua potōlei ia au i iolelo mai la, e oi aku ana ka pilikia mamua o kana i manaō ai, e'Mokana: Ua aloha oia ia Elese Reranadona, a e marfc aku ana iaia ina oia e. n'oonoo ole ae an«'t he pilikia onai nia ia mare aha •aku." i "Mare aWu iaia!" 'wahi a l4ārispna. oia hē wailine nana i nei manawa?" "Kela kanaka hupo? Aole.' Ua hoopunipuni aku oia ia Elese ma o ka mare aiia aku iaia nia ke ano hiK>|)Unipuni, a i ka wa i Jcaā mai ai o/El6%e malalo o kona ?n«*na hē!.*ka hana ana aku ia Elese elike : , nie kona makemake, ua haulēhia maoli aku la oia i ke albha ia Elēse me ka n>akeinake e inare aku iaiā. Kupanaha, ea, pela paha oe ē olelp.inūi ana,. aole anei pefe?"; • ' "Oia no hoi; a no keaha la ka hoi oia i mare ole aku ai ia Elese?" i ninaii mai ai o Harisona, me ka hoao.mai laj 0 kona mau niaka e jjeluhelu i īeo Mokana noonoo. ; ; "No ka rfiea hoi paha e ntaffe hoi oia ia v Mabela,: a i ole pela e liakoko a.ku alia oia ihe ka s hi4āhtila nui. No-: laila o kona haalele wāle hiai no ia Efese kona pono, a ia; matiawa e lilo mai ai q EiēMe ia oe. v Feliea la'-ia "i kau nana : mai?" • - •" ' H ' ' . "lla Ileahā koli manao ma ia olelo ana. iliai la au e hakoko akū ana o llale me ka hilahila? E mai paani miai.oe ia'u elike me ia au i hah«l aku ai i poe ōkoa ! ; īīoike mai oe i kou manaoio, aōle ka nanenane mai o kau olelo. Ua maopopo no ia oe he makemake mau au e maopopo ia'u kau mau mea apau e kamailio >mai ai?" Ua haalulu ka leo o ka elemakule ITarisona ia nianawa me ka naka wale no o koaa ma.ū> lehelehē ame' o.a lima, aka nae, ua loaa ka hoomaopopo ana |a Mokana he oia mau no ka maikai o ka noohoo o ka elemaieule elike me ka mau | mamua aku. "Aole au i hoao no hookahi manao e.apuhi ia oe, e Harie'hana aku ai ia oe. O ko'u manaoio maoli no ia oia ka soi\ji, a no-ka~mēa ua ike au he hana makehewa no iā hoike ana aku ia oe ina niea oaio 'walē no a'u i ike ai. Oia [ ko'u kiuhu oka hoea ana ulai la imna ou i keia hora'o ka ; po, e kuu hakij." - "lna pela hoike mai i na mea apau att i manao ai e kamailio niai ia'ū me ka.&una olē aku i kekahi. e Joe." "A'ēia| ua hnao o Mf. Venona e hoohana i kou inoa ma ke ano \ kunui imi poiiiaikai nona me ka nianao * holopono ana ia hana i mea nona e lilo ai i onamliona, eia ! nae, ua holoponō ole ia haila ana i manao ai a ua huli ku-e 1 iiiai iaia, a no ka holopono ole ana o ia hana uā apuka oia i kou inoa a ua hoopaa aku malalo o kekahi nota no kanalima kaukānitlaīa." '• - "Ua apukaia kuil inoa!" wahi aka elemakule. ! 'O, he hana hUpo a lapuwale maoli ka kela'anā i liana ai|" "Ae; oia kana mea i hanā ai, i lohe n&iloē; : 'JJa h° a o oia, ē hoōkaa mua i kela nota a e 4iunā i kela palapala i hanaia manUia' d kou ike anā ia hewa ārta i hana at, ēia.nae ua h.uli j ku-e niar na mēa apau ana i nianāo ar.e pakēle afta oia iaia, i a hookahi walē no alahele e pakele ai oia, oia ko Hale mafe 1 aku me Mabela. ' ' ; "A, ke ikē akii la au! Alaila o Hale ka N i manaoia e lilo i i poe no ka hui, 6ia anei ? O, inā e maopopo ana ia'u ia mea | aole Ipa au e hana aha i kēkahi rtiea o - ia āno. • Aole au e j ae ānā o Hale ke lilo i poo no ka hui." : ✓ -

maoli kp Mr. Vcnona manao. v e ike mai oc. No ia; kumu aole o HaleLe -aa ana e mare me Elese, o pilikia au(L : j nei ka makuakane, ona a pilikia pu no me ia." "Alaila, e mare i'o ana anei oia me Mabela?" "Aia ka holopono o ia mēa maluna o ka Mabela noonoo; ana inai, aole malima o ka Hale 'niea e noonoo ai.'' "Nolaila ua hoopuniia o .Mabela e oe iloko o kau upena' liilii ea, oia anei ? Māalea no e Joe!" ''L'a manao au ma ia hana ana au e hana ana au nou e i kuu liaku, i mea e lilo ai o Elese ia oe." ' j "A e hana pji ana uo hoi oe no TvOu pono pu kekahi ea. ■ oia paha? Eā,-e Mokani, ila ike oe aole hiki ia oe ke hoo-; punipuni ia'u no kt4cahi manavva loilii. l le manao nui kpu i" iloko o keia hana, pela ka'u nau r a aku. Aolie o'u iki o oe kekahi i imi i kekahi hana e pilikia ai o Mr. Ve-! no.na, i mea nona e poi'no ai a o oe ke pii ae ma kona wahi. i "He poo noouoo maikai no nae kou no ka hooholomua' ana i kekahi hana, nolaila aia no ia i kau hana ana aieu, a eia nae ka'u noi ia oe, a e hoike mai oe i ka mea-oiaio wale no,J ina 110 ka hiki ia oe, pēhea oe i manaō ai e holopono «nna! kau hooke|e ana i ka haiia no kou pomaikai ponoi?" ' i Ua maopopo ia Mokana ka manao o kona hakuhana, no-| laija aole oia i hoohakalia iho i ka huai ana aku imua ona ! i kana mau mea apau i inakemake ai ame kana mau mea i | ai. : , ] I ka pau ana o ka ua'o Mokana hoakaka ana, nana maii la-o Harisona iaia no kekahi manawa, a leha ae la i ke 1 -kaula o. ka'hele e lewalewa ana ma ka aoao o ka moe, alaila minoaka iho.la me he mea _la lve manao ano nui ka ilokp' ona, alaila hoolono hou mai la i ka Mokana kamailio aku. I M lJa noho hana aku au malalo ou ine ka malama maikai i ka hana o ka hui no ka manawa loihi i akv\ nei,"" wahi, a Mpkana, "a ua loaa mau no hoi ia'u ka manaolana e lilo i hqahui nou> Ua .ike .au he kanaka naaupo o Mr. Venona, a ua makaukau oia e hookomo iaia iho iloko o kar«iima po ka imi ana i mea no llale e lilo ai i kanaka waiwai, a 0 Hale pu no hoi kekahi kanaka opio hjki ole ke hilinaiia." "Eia nae, he kanaka opio pjha eleu a hoihoi oia,'' walii a Paulo Harisona p ka pane ana mai, me ka minoaka nia kona mau maka, i kona manawa i noonoo iho ai no ko Mokaiia hoao ana e hoohihia ia Hale. . "He kanaka opio hupo oia elike no me kona makuakane,'' 1 pane aku ai o Mokama, me 'ka liilii loa iho la nae o kona jeo 'i like iOle me ko niamua aku; ''Mai mare aku paha o'\a i ko kaikamahine a nialama pu ia Elese Beranadona i wahiue malama hale nona, eia nae ua hoohemjihema oia ia mau manawa kupono e lilo ai laua a elua iaia, a i nei manawa e nēle loa ana oia :mio ka mea, e lilo ana o Ēlese ia on? 0 Mabcla hoi ia'u." i ninau mai ai o Ifarisonia. 'Tela no ko'u manao, no'u iho e mare aku ana au ia Mai>ela ke ae mai nae oe." Nana pōno mai la o Harisona iāia 110 kekahi manawa me ka piha i na manao kahaha a ninatt mai la: '•'lPehea ana-ko Mabela manao, e ae ma ana no anei oia ia n'ianao ou? 1 ' "O, nona; aolie au kanalua ana, no ka mea, ua loaa niai kona ae e mare me a'u: Mailaila mai !a au i hele polplei mai. la ianei, ua kuka mai nei maua 110 ia mea a ua holo:kp maūa mau manao, i hakalia wale no i kou ae mai. M Ko kekahi manawa ko Harisona hamau ana alai)a ne?c ae la i ka akaaka i mai la: '"E Joe fc ua lke kou 'maalea me ko ka nahesa.' He keu aku 110 paha oe a kanaka piha maalea. Ua ike no .oe ina C ae mai ana o Mahela aohe no a'u hoole ana. aku i kona manao. ]na o kon r a makēmake i'o ia mare «ku oe iaia ! ?> . MOKU.\'A XXXIX. •' No keia pane a Hafisona ua ike mua o Mokana oia ana no kana pane ke ku 'i koiia makemake, a i ole e hoole loa mai atia paha i kana noi ke ku olie iho i kona makemake. ' No kela aka haalo'ulo'u a Harisona ke ike iho la no ua o Mokana he aka hoohenehene wale no ia ipia, aka, aohe ona nana, aku ia aka ana, no ka mea/ua puka mai la kona manao.e ae 'mai ana i leona manao. Lla lahakila oia, nolaila heaha auanei kana nahā ana aku i koe. O kekahi no hoi ua p*afupalu ō Harisona a he īnawa wāle no hona e niake aku ai, aole oia e ola loihi aku ana.. O koiia ku ae la 110 ia iluna mai kona noho ae a'i aku ia: ''E hoouna mai apa au ia Godina.ia nei, a ia manawa kahi e iawe pu mai ai oia ia Elese v ianei i hoa moe nou. Oiai ua haawi mai la hoi oe ia Mahela i'wahine na'u, nolaila- o ka'u hana pono hoi ina ko'u aoao oia ka huli. ana aku i piliaoao nou. "Pehea la ia i'kou manao e kuu haku?" M Aolie d'u inakeniake iaia ianei i keia'po; mai hoouna mai oe iaia ianei. Aia no au a makemake kauoha aku ia oe e lāwe mai iaia anei," i pane mai a o Harisona me ka liikiavāwe loa. # "O keia ka manawa-kupono loa e lawe mai ai ia Elese ianei, no ka mea oia wale no-ko ka hale i nei manawa, adle 0 Hale pvi kekah me ia, a he hana maalahi loa ke kaili an'a mai iaia, no ka mea ita manao o Hale a ke kakahiaka apopo e hoi aku āi a hoike aku i ua o Elese i kana' hana epa i hana aku ai i ua o Elese," i pane aku ai o M6kana, tne kona hoihoi ole«iho la i ko Harisonh hoohakalia ana i ke kauoha mai iaia no ka lawe ana mai ia Elese, he maopopo ole K'a ioaa hōu o'Elese iaia mahope āku. * "Heaha auanei kau nana ana akii ia Hale? Aole oia he kanaka opio naaupo," wahi a Harisona. • ua ike o Hale i ke. aloha i kela kaikamahine. nolailā aole'ona makemake e lilo o s Ele.se i kaikaniahine i hoohāu* miaia. 1 Kai iio o ka ae mai kou a na'u ia e hoi ae a hoouna mai iaia ianei." ' ' v O, aole! Mai hoopa aku oe i kelj kaikamahine ahiki i kuu 'man&wa e kauoha aku ai ia oe!" Avahi 'a ka elemakule. , ''A pehea ana a.ii e haiia aku ai,no Mr. Venoha?" i niiiaii aku ai o Mokana. "Auhea kela mau palapala a Mr. Venona i hana ai la?" "Ae, aia no ma'-kuu hale kah'i i waiho ai." | "Ina pela e haawi mai oe i kela māu' palapala ia'u. E ho I j ehaeha mua aku au a Venona mamua o kuu kiola ana aku j iaia iloko o ka halepaahao. Mai-kamailio iki aku oe iaia i \ kekahi mea e pil ana i* keia ua ike au, e Mokana, maopopo ! la keia ia oe la?" s ' 1 - "Ua maopopo aku la ia'u." | "'lna pela, e hoi aku oe a hoouna mai ia Godina ianei me j ka pauda a'u i hoike mua nei ia oe, fna aole e loaa mai ' ana kelā pauda ai6)'e'e hiki āna iali ke hlamoe." | "Haalele aku la o Mokana ia Harisonā a hoi awiwi aku } la no ka hale a hoala akū - la iā Godiria me ka hoike pu ana ; aku iaia i ke kauoha 'a Harisoua o kā haawi ahā ma iaiā. I j kā liula-o ke aku la oia nie ka a\Viwi loā no ■ leona hale ponoi. * laia i hoea aku ai hale ua piha loa oia-i ka hauoli no | ka" holopono o kāna kuka ana me Harisona, aka ua ike n'o j nae oia aole e hiki iaia ke pauleleīōa aku māluna o'ua o ) Harisona no ka lilo mai o*Mabela īaia, aōhe n6 hoi hc''mea | pono e loaa aku kekahi'ike ia Hale a i ole 'ia Elese no kona 1 hoopalau ana me Mahela.- - .{ "E huikala "mai ana o- Elese iā Hale ina no koua hoike j aku i ka mea oiaio aole laua i mareia iiialalo o ke kqfiaAvai," ] wahi a ua o Mokana i nalu iho -ai iloko iho ona. "liia no ] ke kau mai o kekahi inoa liilaliila maluna ōMāle, e kau pu ' aku anā no kekahi inoa hUahila maluna o \ia o Elēse, ke | mare aku oiā iā Hale. !\ra ia ano e lilo o Mahela ia'tt. E pono ati e hopkaawāle ia Hale mai ia Eltse māi āhiki i ko Harisona hophaumia ana ia 'Elese. A ke manao nei pu ke ike nii no au i ke ano e hanā aku ai ahiki i ke ko ana o.fo mānao." ' r ; : .. ■. v , i j|i'

K'omo :iku la oia iloko o kekahi o kona mau r«mi liilii, me ia nohoia 110 nae o ia rumi e kekahi mea. 110-a ae la oia i ke kukui uwila a hookokoke aku la i ka moe a kekahi kanaka elemakule e moe ana. a puoho ae la ka hiamoe o ia kanaka mamuli o ka malamalama o ke kukui ana o ka ho-:i ana ae. "O oe anei ia e Mokana, kuu keiki?" i ninau ma ai ka elemakule me ka pau dle o ka makehiamoe. . . "Ae, owau no keia e kuu makuakane," i pane aku ai ua n >lokana. "K ala, he hana 'k'a'u e haawi «iku ana nau e hana. Komo i kou mau aahu pumehana ame k"o papale. 110 ka mea aole o'u makemake e ikeia mai kou helehelejia." "He hana i'o ka kau, e ala i'o aku au, e losepa." "'Ke poeleele nei no, aka heiha auanei ka nana ia?" "Aohe nana ana aku ia poeleēle,'' i pane mai ai ka elemakule." Aohe o'u nana 110 ia poeleeīe ina he hann kan i inakemake ai ia'u. e hana aku nou, e Joe.' ! "Awiwi hoi ha! O kou lohe akn keia « mare aku au i kekahi kaikamahine u'i a waiwai loa o Nu loka nei, a he manawa pokole loa ma ia hope aku e kau ana an ma ke poo o ka.liui a Harisona & Co." "Pela ? M Anaanai ae la ka eleinakule i hoolilo iaia i kauwa na kana keiki me ka hauoli a i mai la : 1 • "O, hauoli wale ka lohe ana aku la ia meahou! Alaila e lilo ana ke keikikane a —" "O mai kamailio mai oe i kekahi mea e pili ana i kuu makuahine, a i ole, kau paha. l'a lawa ko'u ike ana ia olua ame ka olua mau hana maikai no'u!" Mamua o ka pau ana o na huaolelo hope a ka elemakule ua oili mua aku la o Mokana iwaho. lloi aku la ua o Mo* kana a loko o kona keena kakau a hnki mai la i ke>kahi mau pepa a hoomaka iho la e kaieau. • , "E kakau ae au i keia palapala me kuu lima hema," wahi ana iaia iho. Aohe mea e ike mai ana i ko'u lima kakau. aohe no he mea e ike ana na'u keia i kakau, aka nae, h'e pono no ke hana me ka makaala loa. Wae ae la oia a ka apana pepa maikai loa, a mahope o kekahi mau minukp o kona noonoo ana no kana mea e ai, hoonlaka iho la ke kakan ana. O kona helehelena ia munawa aohe maikai. l'a like kon& hiohiona me kekahi kanaka i i>iha me na manao ino a e hana ana hoi i kekahi hewa ino lok. I ka mmiawa i pau ai o kana mau mea apau i makemake ai e kakau, hoomaka iho la e heluhelu i na manao i hoopaaia, elike me ia malalo nei: "VRS. RRRA\ T At)ONA: —Ke leakau nei au i keia leka no ka hōouna ana aku ia oe i mea nou e ike iho ai i kekahi mea e pili ana 110 kau kaikamahine no Klese; mai haohao iho oe i ke kumu o ko'u hoike ana aku ia oe i keia, koe \yale no ko'u Inakemake e hoike aku ia oe i ka mea oiaio loa.e pili ana nona. Ke manao mau la paha oe aia o F.le«e me Rose Piasona. Aole oia n\e ia. Aia oia maloko o kekahl hale i kaulana i kk nohoia e ka poe hookamakama maiika loa aku nei- o ke kaona ,a maloko hoi o kekahi hale e no|»o pu mai la me Hale, ke keikikane a kona hakuhana. l J a o Ilale.iaia ma o ka mare ana iaia ma ke auo hoopuni puni ina nae ua' puni i'o oia ia hana ana a Hale. K hele ieoke ae oe i ke-la hale i nei manawa a mai hoohakalia, a e loaa.ana oia ia oe maloko olaila me ke kanalua ole. Ina'oe e hoohakalia ana, e loaa ole ati?i oia ia oe. Aia oia hialnko ' 0 ka-lu.i o na hale kaupaku palahalaha. • "N T A KKKAHI PIO A IIALK VKXOXA. M MalaM loa iho o kekahi kihi o ka apana pepd i kakau iho ai 'oia i ka'helu o ke alanhi ame ka helu hale, alaila ho'6kom<j ilio la i ka leka i piha me ka manaoino iloko o ka wa-hi a sila iho la: Hookani aku la ,i ka hele'e waiho ana malima o kana pakaua'}<au ā ia manawa i komo mai ai koiia makuakaile elēmāikule* liie k& papale luhelnhe e luuia anai 1 kona helehelena. "K lawe koke ākli.oe i keia leka.i kahi i hoakakaia maw;aho o ka wahi a i ka mea hof non.a ka inoii e kau uei; Maawi pono aku oe iloko o kd lima o Mrg. Beranadonā. I kou manawa e ike aku ai ua loaa poiiio aku iaia, hoi koke mai oe me lea palamimo loa e ike ale ia m'ai ,ai, alaild* pee ae oe mawa'ho o ka hale a iiakilo mai ho kahi a kela wahAe e hele akii &i a hahai iuaj op mahope. Kia he Wla»<lal!j. aku i kaalio nou e kau aku ai. Auiw'i!"

MOKUNA XL—Ka Loaa Ana. lle ohana ala kakahiaka loa ka Heranadona, no ka mea, pela' wale no lakon e pono ai, no ka mea, he poe ilihune lakou, o ko lakou makaala i na hanh e pono ai lakou, pelā • wale iho la no e loaa ai ko lakou mau pono o ke 'ola ana. Maloko o kela hapa o ke kulanakauhale Wahi a lakou e noho ana he nui ka poe waiwai, aia no ko lakou ala i ko' kahikole o ka lp, oluna o na punee nolunolu ko lakou imu. wAhi punahele loa, aka, no ka ohana Heranad<lna aole pela; i no ko lakou ilihune no hoi paha miki kakahiaka loa la- ; t kou ina na hana e pono ai ko lakou noho ana, oia lwii ka > hoomakaukau ana i ko lakou ainii kakahiaka a maliope i aku na hana e ae. . i l'a hoahewa loa o Mrs. Beranadona i kong hookuu ana i ia lile.se e hele, no ka mea, oia hookahi ka mea iiik ike i kokua iaia ma na hana o ka hale, a ma ke ahiahi mamua aku/ aohe a Mrs. Beranadona inio Kctc inau mea - e ae o ke kamailio ana o kela hele wale nna aku no o Elese mi ko lakou wahi home aku. i , "Ca hoahewa loa au i ko'u hookuu ana e helt; o I''lesc. • L ke makēmake loa nei au oia pu kekah ma ka home nei i nei H manawa no ke kokiia ana mai ia mama, 1 ' wahi a Kete. "Aohie no hoi au mea noonort e ae o Klese wale no; ua i hele paha ko Elese kaawale ana aku nei a lilo i mea kau k • māha loa no kou noonoo,'' i pane akn ai ka makuahine. i Oiai'iio nae laua e u kamailio ana, lohe mai la *taua i ka haluhi aku o na kaina wawae maloko o ka holo, a ia manawa n&na aku a nana mai ka makuahine i ke kaikamahme, ar pela hoi ke kaikamahine i ka makuahine, me he mea la e ninaii aku ana, owai mai la la hoi kela mawaho e halulu \ mai la kapuai wawae inaloko o ka hofo," a i ka hiki aiia i hiai i kahi o ka puka pau n>fii la ka halulu ana o kapnai 3 wawae, ' "O Elese anei? Manao au aole oia, no ka, mea, aple pela . ke ano o kana hele ana," i 'hawanawana akii af\*> Kiēt% i k\ e makuahine. ' j Oiai rio lauA e hoolono ana oko laiia lohe mai la no ia | i ke kikeke mawaho iiku o ka puka. -t "He niea okoa loa kela mawaho, no ka mea, ina o Elesc a aole oia e kikeke mai ana, "i nui iho ai ka lianu o ka ntā- - 11 kuahine. "Pehea la he nuhou kaumaha anei ka kaua e o \ lohe 'mai ana?" Hele koke aku 1 ao Mrs. }seranadona ne kahi o ka pukn a wehe koke mai la me kon& makauk'iu e kamāilio aku i j Uekahi mau huaolelo i-ka'men mawaho mai. !le kanaka o; kua oohu elemakule me ka adhu huluhulu a e luheluhe ana a| nō hoi kona papale, kana o ka ike'ana ako. a) "O oe anei o Mrs. Reranadona?" walii aka ninau a. ka ' malihini. e! "Ae. owau." "i "Jīe oiaio anei kena au o-hoike mai nei? \ T ana iho'ana oe o | i ka inoa e'kau !a mawalio o ka wa-hi ina i'o ō oe, a nau hoi u j kena leka." * ei AneaUe loa o Mrs. P»eranadona e kaili mai ika leka ( mai kī lima mai "o ke kanaka, a ke hanai i»u wale 1a o: hoi kona umauma me ka nui o ka hana. Ke ike koke iho )a e | nō ōia aote ia o ko F.lese Hmakakau, hē mea -okoa loa ka ii | mea nanā la leka i kakau mai. ? \ i , (Aole i pau.) • . "