Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVIII, Number 50, 10 December 1920 — HE MOOLELO NO Elese, ka U'i Nohea i Liliia A I OLE Ka Ipo Aloha a ke Kanaka Waiwai [ARTICLE]

HE MOOLELO NO Elese, ka U'i Nohea i Liliia A I OLE Ka Ipo Aloha a ke Kanaka Waiwai

"Oia. na'u kena leka." i pane aku ai ka wahine i j»iha me v,a ;r,anau pihoilioi. "Mai a wai mai nei kena leka oka hou;na ia ana mai nei?" lle leka pili anei kena 110 Elese?'' i ike i ka mea nana i kakau' kena leka, o ke kauoha wale no e lawe mai au i kena leka ianei ka i haawi-j i ;t mai ia'u e kekahi mea i maopopo ole ia'u." wahi o ka 1 -.•ane a ke kanaka elemakule. a o kona oili koke aku la no i i iwaho mai ka holo aku e ano pouliuli .ana 110 ia manawa. ■ "I- mama. wehe ae oe i kena leka a nana iho i na manao'; ; kakauia." i noi mai ai o Kete. O ko Mrs. Beranadona uhae ae la no l\oi ia i ka wa-hi nu- na lima e haalulu ana a heluhelu 'ae la a nui ka leo i lohe mai o Kete, a i ka hope loa nae o na manao i kakauia i:Mloko o ka leka hooliilii lo.a iho Ia oia i kona leo, no kona 1 !-iha kaumaha loa iho ia manawa. ! "E mama! O Elese!" i hooho mai ai o Kete me ka leo! nui u ka mea i piha i ke kailmaha. j la minuke me he mea la he mea kaumaha lua kekahi i ■ lio<3kauia iho maiuna o na poohiwi o Mrs. Beranadona; me 1 iir mea la ua oi loa aku kon.a J »luahine ia minuke īnamua o ; ko na manawa e ae mamua aku ; kulou iho la kona poo ilalo | ;i ke lewalewa la no hoi kona mau lima ma kona aoao, a i i ka hala ana o kekahi mau ininuke o kona lulumiia auai ' n:i manao ulupuni i ke aloha i #wili pu ia me ka inaina, I aea ae la kona poo iluna. a hele mai la a ku ma ka aoao o ke kaikamahine me ka pane ana iho nie ka leo kuoo, aka nae, me ka pilia i ka ehapha i ka i ana iho: i "E Kete, ohe o'u manaoio i na mea i hoakakaia maloko o keia leka, aka nae, e hele au i ikeia ai ka oiaio. -Aule e ae mai ana ke Akua i kela kaikamahine maemae hala ole e hoopoinoia oia ma kekahi ano. Eia k.a'u kauoha ia oe, oiai au e hele ana ea. e -noho oe ma ka hale nei a e pule me ka ikaika ame ke ku-io." "'lna.pela, e lawe pu aku oe i na wahi kenikeni a kakou apau me oe, aohe i ikeia aku ka hele mai o ka poe pakaha a aihue. o ko'u noho hookahi iho me ka hiki ole ia'u ke hana aku i kahi uiea, o ka liio aku no ia a pau loa. (j kekahi no hoi. ina no kou halawai me kekahi ulia ma ke ala ua loaa ka mea nana e hoopau ae i kou pilikia. Hoolima- j lima aku i kekahi kaalio ina no kou inanao me ia kaalio e hikiwawe aku ai oe i kela hale i kuhikuhiia mai la. "A eia hou. ina. e mama, ina he oiao ka hoakaka a kena leka. ina ua apuhiia oia a ua hoopoinoia oia, mai hana aku oe i kainea i oi $iku mamua o ke aloha. aka, e hoomanao oe «• pono kaua e aloha aku iaia a oi aku mamua o ko na iiianawa i hala. O, e kau aku maluna o ka mea e hoopoino ana a i ole i hooiK)ino iaia na ahewa ana a pau a ka Mea Mana Loa no ka hoopoinoia ana o ka inoa maemae o ke- j kahi kaikamahine hala 'ole!" wahi a Kete o ka pane ana | mai i ka makuahine. ' i

Auhe pane aku o Mrgf. Beranaduna no ia nuiu olelo a ke kaikamahine aka kunou wale aku la no kona poo me ka leha iki wale aira aku no. Oka lalau aku la no ia o ka makuahine i kona papale ooma ame kona leoloka hoopumehana. hookoino iho la i kana wahi ekeelala ine na wahi kenikeni liilii iloko o ka pakeke, lele aku la e honi ia Kete, kaha aku la hele. me ke pani ana aku i-ka puka mahop* ona. Aolie ana noonoo ana ae no ka hele ana aku e hoolimaliina i kaalio, no ka mca„ e holo ana ke kaa ju.\vila o ke *lanui ia inanawa i kona inanawa i lioea aku ai i ke alanui ekelu, o kona awiwi aku la no ia a kau ilunai o kekahi kaa a holo aku la no kahi o ka hale 'i hoakakaia maloko o ka leka. t ■ O kahi o na hale a Elese e noho ana i kuhikuhua maloko «• ka leka he mainao loa mai kahi aku o ka laina, kaa u.wila, nolaila i kona hoea ana aku ma kekahi kihi alanui. ua lele iho 1a oia ilal6 a lioomaka aku la ka helewawae ana ma ka aoao oke alaliui, nie ka makoala mau ika nana ika helu o ka hale i hoakakaia mai ai iaia ma ka leka. Aole 110 i liuliu loa ia wahi i hala niai iaia o ka hele ana aku hoea aku la oia i ka hale, o ka helu o ka pa i hoakakaia naaloko o ka leka e kau inai an.ajna ka pukapa, nolaila noonoo iho la oia ua pololei na mea i lioakakaia nialoku u ka leka. Oiai oia e hele ana a e'nana ana i ka helu o na pahale •H»he ana nana ana iho i ka lek'a, no ka mea, ua paanaau loa iaia ka lielu i hoikeia mai ai, a o ka lua no hoi ia o ka hale mai kekahi kihi mai o ke alanui. 1 k«a loaa ana o ka liale iaia o kona komo aku la'no fa a nnna aku la i ka inoa e kau mai ana ma ka pahuleka. O Kal*aka ka iuoa o ka mea nana ia paliulēka. a ia manawa ua hookuhau ia iho la o»a ? malia ua huhewa kana hale o ke komo ana aku, aka, no kona hoomanao loa no na mea i huakakaia maloko o k*i leka. o kona pii aku la no ia iluna o ka lanai, me kona noonoo pu iho la ina paha oia e hookani aku ana i ka hele e ]>uka mai ana kekahi mea tne ka huhu a kipaku niai iaia 110 ka maliaoi o kona hele ana aku ia hale, a huopuka mai 1 kekahi mau olelo hailiili e eha ilio ai oia. a kipaku pu mai ;aia e hele. ... it Aka nae, me kela manao ikaika iho la Uoko ona. o kona, kaomi aku la no ia i ke pihi, aohe nae me ka ikaika loa no! ka mau no o kela manao kakaiualua iloko ona. I kona īke-; ana aohe hamuinu mai oloko o ka Jiale noonoo iho la oia aohe palia i ikaika ke kani ana aku la o ka bele e hoalaia j aku ai ka liiamoe o ka poe oloko o ka hale, nolaila hookani j huu aku la oia no ka lua oka manawa. Kakali iho la oia no j kekahi minuke no ka paneia mai o kana k,ahea. No ka: liala ana o kekahi manawa me kona lolie ole aku / ka lia-1 mumu mai maloko, kaomi hou aku la oia i ke pihi me ka ( ikaika, me kona piha i ,ka manao koa ia mahawa. Vle minuke paha ma ia hope iho weheia mai ana ka puka nia kekahi ano kupanaha loa. Ua loaa mau ka nianao ana ia Mrs. Beranadona e paneia mai ana Eana kahea maloko :nai o ka ohe kamailio, eia nae. aohe leo o ia ano i puka mai. nolaila o kona pii okoa aku la no ia no ka hale maluna. laia i kau aku ai iluna, o kona komp aku la* 110 la a papani hou niai la i ke panipuka a paa niahope oua. O ka mea kupanaha loa i kana noonoo iho iloko o keh kani loilu o ka hele ana o ka hookani ana aku, aohe nae hookahi mea 1 oili mai a ninau mai iaia no kona inakemake o ia hoea *ma aku. a i ole nonoi aku paha no ka aeia ana mai e komo Oiai oia e ku ana ma lee poo o ke alanuipii, he mau kapupi kakaikahi wale no ka inamao o ka puka ma? iaia aku. ke ku la oia me ka lelele o kona oili heaha la maloko aku .. ka puka, a owai la ke oili mai ana e hui me ia. la manawa ua weheia mai la ka puka o ka lumi moe a «.ili niai ana kekahi mea a ninau mai la: "O oe mai la ane? Hale?" . '

Naka ae Ia ke kino o ka makuahine ia manawa a pili iho la kona mau maka. Ua lohe pono loa aku la oia i ka leo; o Elese, kana kaikamahine. "Owai oe? Heaha kou makemake o ka hele *m a i la ianei?" i ninau inai ai o Elese me ka haālulu o kona leo ia manawa. "O, e Elese, kuu lei, o oe anei ia?" "O. mama, maina!" wahi a Elese o ka huoho ana mai. Pale loa ae la oia i ke panipuka a hamam.a, a oili mai la a ku ma kahi o ka puka me kona aahu nioe po e paa ana. ma kona kino, ua like oia nie kekahi anela.' O ko ka makuahine hele aku la n oia me ke ano hikaka' a hopu aku la ia Elese i paa mai ai o' Elese iaia, aole e hina iho ma ka.paepae puka. "O mama, pehea i pololei mai nei kou hele ana uiai ianei, a nawai i kuhikuhi aku nei ia oe ianei au e loaa niai ai ia oe?" i hawanawana iho ai o Elese. "Pehea hoi oe i hiki ai i keia hale, e Elese . f,M i ninau aku ai ka makuahine me ka- leo haalulu. O ko Elese papaui mai la no ia i ka puka. la manawa aohe ona hilahila a maka'u paha, aka ai.a nae maloko o kona naau ka 'ehaeha, oia wale no nae. Ua ehaeha loa oia ia manawa no kona noonoo ana iho aia iloko o kona mama kekahi manao hoohuoi nona ua haulehia oia i ka hewa. a he kuleana np nae ko kona makuahine e noonoo iho ai pela. "Ua manao paha oe ya haulehia au i ka hewd, e inama. ea?" i ninau mai ai o Ēlese. oiai oia e alakai akii ana i ka makuahine noloko o ka rumi moe," e manaoio mai oe i ka'u e hoike aku nei ia oe aohe wahi kiko eleele iki malu.na o'u, aole ma k.uu kino a aole no hoi ma kuu inoa. "He wahine au i mareia i nei inanawa. e niama, i lohe mai oe. Ua hana au i ka'u olelo hoohiki aole au e hoike iki aku ia mea i kekahi mea. a aole no hoi ia oe, aka nani hoi ia ua hoea kino mai la oe ianei i nei manawa, me kou mau maka ame kou leo e hoahewa mai nei ia'u no ko'u hewa, iee ike nei au e hoomaina mai ana no na Lani ia'u mai ka'u hoohiki ae." "Ow ; ai -kau kane o ka mare ana?" "O Hale Venona. kfe keikikane a Alr.'Venona, ka hoahui o Mr. Harisopa, ke poo o ka hui a Harisona Co. "A aia la }ioi oia ihea?" la manawa alawa ae la ka Elese nana ana ma o a maanei o ka rumi a i kona hoomanao ana iho ua hele ka o-Hale ma kela aumoe a aole i hoi mai, pane mai la: u Ma ke ahiahi nei no kona hele ana aohe nae i hoi iki mai ahiki i nei manawa. I ke kani ana mai nei o kau bele manao aku nei au oia la ,eia ka o oe; ua olelo mai oia e hoi mai ana i keia kakahiaka a ke manao nei au he hoea mai paha koe ona i ka liale nei i nei manawa." "Alila o oe hookahi wale no ka i moe maloko o keia hale inehameha i ka po nei?" i ninau aku ai ka makuahine. Pii ae la ka ula ma ko Elese mau papalina a pane mai la, "Ae, e mama." "Ea, ua huluaa maoli no ka hoi oe o ka noho hookahi ana iloko o keia hale; ina paha n oka hoao mai o kekahi poe e hoopilikia ia oe pehea I.a oe e palekana ai mai ia pilikia ae? A i ka la aku 1a i nehpiei. pehea. o oe wale no koloko O k'eia hale?" "O maua pu no me f lale ka i nei a hele no hoi i ka holoholo. Ke kani hou mai la ka bele. a me'he mea la oia kela. ua hoi mai la. E ike aku ana oe iaiji, e mama!" O ka liolo ?ku la no i»i o ua o Elese me ka mama no ka vyehe ana mai i ka p\ika olalo o ka hale. a he mau sekona mahope iho, lohe aku la ka makuahine i ka nui o ka leo 0 ua o Elese o ka pane ana aku ia Hale me ka hauoli: "O Ha.le, ua hoi mai la ka oe?" MOKUNA XL'I — 1 loike Ana i ka Mea Oiaio. O n.a īnanao ehaeha i loaa ia Hale Yenona iloko o .na hora loihi niahope o kela kamailio ana a iaua me Mokana aole e hiki ke hoakakaia ae ma ke ano e hiki ai i kekahi kf hoonuiopopo. Ua hoea hou aku la oia imua o kona makuakane me ka 'hoike tio na rpea i kaniailioia mawaena ona ame Mokana, koe na me;i e.pili ana no Klese. no kona nianao ana iho he inea maikai ole ka hooinahuahua jiiia aku i ka.haawe kaumaha maluna o kona makuakane i kaumaha mau kona noonoo no ka pilikia ana e auamo ana ia manawa. "E pono owau ke alana aku ia'u iho nona, aole hoi ka hookomo hou ana aku i kuu makuakane iloko o kekahi pilikia hou, e hoohikiwawe koke ia aku ai kona mau la i ka lua kupapau," wahi a Hale i olelo iho ai iaia iho. Ua.nui leliulehu na mea na lakou i hooluuluu i ko Hale noonoo ma ka manawa ana i makemake ai e loaa kana olelo haoholo. Ina oia i hoopau i kona makemake ana e lawe ia Elese i wahine uana niamua o kona hoopunipuni ana iaia me kela mare hoopunipuni, ina la ua maalahi loa ma koua aoao, ua hiki iaia ke hana elike me kona niakemake, aohe no hoi ana mea e maka'u ae ai, no ka mea. ia manawa aohe ana ninau ana ae no ko Elese inoa maikai na kona makuahine no ia e makaala nona iho, aka aole pela. i nei manawa ua kumo kuhohonu loa dku oia iloko 1 ka naele o ka pilikia. nolaila o kana liana pono wale no o ka haalele aku ia Mahela a mare ae ia EJese. Me keia mau nopnooi'ike ole i lupea loa ia ai kona lunamanao a hooinau iho la i ka holoholo ana maluna o na alanui ahiki i ka malamalama ana, me ka hooikaika e loaa iaia ke alahele maalahi e puka laelae aku ai oia i ke ao malamalama. Mai lilo ole paha i mea e hoouluhu,a loa ia ai kona noonoo ina i loaa he hiamoe maikai ia po. aka oiai ua hiki ole e loaa iaia he hooluolu ana, ua iho la oia i ka holoholo ana al]iki i ka maloeloe ana o kona mau wawae, a 0 kana olelo hooholo hope loa oia ka hoi ana mai e ike ia Elese a e hoike aku iaia i na mea oiaio apau, a e noi pu aku iaia no ke kokua ana mai iaia e hana i ka pono i na mea apau. . Me keia manao iloko ona i huli mai ai oia e hoi no kahi hale kaupaku palahalaha, a ma kona alahele no ka hfile ua lehulehu na kanaka opio ana o halawai ana, e hikaka ! keleahi poe ma ha'i o na alanui. 1 mai ana no hoi kekahi poe, a e. kukahekahe ana no hoi I laia e ike aku ana i kela mau kanaka ke noonoo iho la | no oia nona ilio, no hookahi a elua paha manawa o kona hana ana elike me ia poe, a ua hoahewa loa iho la nae oia iaia iho i nei manawa no kona h'ana ana ia hana, He mea I hoehaeha loa no hoi i koua noonoo kona hoomanao ana at 1 kona alakai hewaia ana e Mokana, no ka mea, na Mokana ' i alakai hewa iaia a lilo oia i kanaka ona a i na hana maikai . ole e ae. I "Aohe kuleana e hoahewa wale aku ai no i ne : kana mau hewa i-hana ai." wahi ana i noonoo iho ai nona iho. P "A eia nae." wahi hou ana o ka noonou ana iho, "im ; aole au i alakai hewaia e kela kanaka a ka maalea ame kt akamai. nui wale. a ina no hoi aole kekahi i alak& • hewaia e kejcahi mea, aole loa e hele hewa ana kekahi. i ! aole no e komohia ana .iloko o ka pilikia e hiki ole ai | kekahi ke puka laelae aku mailoko ae o ia mau pillkia m< ka loaa o ka inoa maikai ia mea. j He helehelen.a kaumaha a inoino loa kona ma ka ma ! nawa ana o ka pii ana aku ma ke alanuipii o kahi ha'le, oia nae, he kanaka helehelena u'i no oia, aka m.mnuli o na, ma nao kaumaha like ole iloleo ana ua ho.ano-e loa ia āe kon: helehe.lena, O kona īpanaō ia pianawa oia no ka hoike sur;

aku ia Elcse e hoopau i ko laua mare ana. kona hauolii wale n ohoi o ia mua aku. • Ia Elcse i wehe mai ika puka nona e komo tnai ai .ua ; ike mai la oia aiā kekahi mea kupajiaha iloko o ko Elesei leo o ia hooho ana aku i kona inoa. aka aohe ana mea i ? hoohuoi iho no ka oiaio ia manawa. a i ka !ua o ka Elese| huaolelo o ka pane ana aku ua like oia me kekahi meaj kuli aaa ia tnana\va c hiki ole ai ke puai n\ai kona leo. j "Eia kuu makuahine i ka hale nei, e Hale," i pane aku ai ' o Elcse. "Ke hauoli nei au i ko'u hoi ana mai la." j Ia komo ana mai la ana ua like oia nie kekahi kanak;i ij hoopouliia ka nooinoo, a panjia aku la ka puka mahope ona. Ke ku la hoi o Elese me ka manao e honi aku ana la hoij 0 Hale iaia, aohe nae. ua komo loa aku 4a no o Male noloko o ka rumi moe. ! "E Hāle," i pane mai ai o Elese me ka piha i kb kahaha i 110 ko ano e. "tia huhu anei oe ia'u? Aole au i hoikcj aku nei ia hiama—aole a'u īuea i hoike aku nei iaia." "Huhu? Aole. Aohe o'u kuleana e huhu aku ai ia oc, a aohe no hoi he kum.U iki e huhu aku ai au. Pehea ka loihi o ko makuahiiie hoea ana mai nei ianei? Ko ke aha oia i hele niai ai, a nawai oia i hoike aku eia oe ianei?" "Aohe i mappopo ia'u ka mea nana oia i hoike aku, e: Hale," wahi a Elese, «ie ka h,opu ana mai i ka lima o Halē | a paa aku la i kona, ma ke ano hoomalimali loa. "Ke ma-j | nao nei au ua manao oia he hewa paha kekahi i hanaia, | aka ua hiki ia oe ke hoakaka aku iaia me ka oiaio loa aole hewa iki i hanaia maluna o'u, a e hauoli iho ana oia. E 1 mama o Hale \>.nona keia, kuu kane a'u i hoike mua aku ! nei ia oe !" i Ia manawa nana ae la o Hale imua a ike ae la ia Mr_s. Be-

! ranadona. 1 j Ina'paha i ike mua ua o Hal.e i ka helehelena o Mrs.! ! Befānadona i ka la mamua aku, iiia la ua hik.i iaia ke ike ae • ! ua luuluu a inoino loa ka naau o Mrs. lieranadona- N.ana i ae la ua o Hale i ka helehelena o ka makuahine o laua e • nana pono mai ana iaia, me he mea la e nponoo ana oia i iloko iho ona ua hoopoino paha ua o Hale i ke kino o \ kaikamahine ana. I "O Mrs. Befanadona!" wahi ana. 4 i la manawa ku koke mai la o Mrs. Beranadona i\ he.le mai ! la a pili ma ka aoao o Hale a huki aku la i ka lima o Elese i mai ko Hale lim.a aku. me ka i pu ana mai: ; "Ina lie kuleana kou i keia lima alaila aohe o'u kuleana ! e lawe mai ai, aka ina aole. alailn ua pono ko'u lawe ana j mai la; ua loaa.anei ia oe ke kuleana?" I Huli ae la o Hale a pane iho la ia Elese i ka i ana iho : ' "E oluolu anei oe e hookawale aku ma kahi e a haalele • mai i ko makuahine me a'u no kekahi manawa?" "lna o kou mnkemake ia, e Hale. e hookaawale i'o aku i au ia'u ma kahi e." i "Aohe o'u makeniake ia oe e. kaawale aku. e Elese," i pane mai ai ka niakuahine. Alaila nana ae la'o Elese ia Hale. a pela h6i o Hale ia Elese. no kekahi manawa, no keia pane a ka makuahine, a oiai o Elcse e aneane ilio ana e uwe. haalele aku la oia i i ka lima'o ka makuahine, u hele mai la a paa i ka l;ma ! o Hale. ; "E mama, e ae mai oe e hopko aku au i kana noi. e pono j au e hana aku elike me kana i noi mai la, ina no he mea ia ; e ku-e aku ana i kou makemake. Aole anei ou hoomanao | iho no kau inea i olelo mai ai ia'u no hookahi manawa i i kuu manawa e lilo ai i wahine mare na kekahi kanaka, o j, ! ka'u hana mua no ka mea no ia e pili ana i ka'u kane. ' hele aku nei au e Hale?" ' | "Kamailio'ae! . Kauoha ae oe iaia 110 ke pale aaa ae i ī ka'u kauoha ina he kuleana kou iaia!" i pane mai ai o Mrs. Beranadon,u me ka leo ko'iko'i o ka mea mana ia Elese. ; Haikea ae la ko Hale helehelena ia manawa. a me kona •' aa ole e nana mai ia Elqse, huki aku la oh i kona lima a j kamailio mai la me ka leo liilii: ' | "Aohe o'u kuleana iaia nei!" Nana pono aku la o Elese iala ia manawa me ka piha loa t i ke kahaha, aaila paa ae la i kona niau liina mamua o i kona umauma alaila pane mai la: "Aohe i maopopo ia oe ko maua manao. e Ilale. Aohe J o'u makemake e pale i ka mama kauoha. E hoike aku ana ■ o mama ia oe. nana no ia olelo i i mai ai ia'u o ke kane \ ka'u mea noonoo mua mamua o kekalii inea e ae. Aole j anei pela, e mama? Ke hooma'nao nei au ia olelo au ia'u i kuu manawa e noho kane ole ana, o oe huokahi wale i no ka'u mea e hoolohe aku ai, alea, ina au e mare i ke kane, i alaila o ke kane ka'u mea e hoolohe- aku ai aole keliahi mea ! okoa e ae. O, mai mokuahana olun. ua aloha like au ia | olua a elua!" wahi a J£lcse. "Auhea oe, e Elese, kuu kaikamahine. o ka'u i olelo aku I ai ia oe e haawi aku pe i Jcau hana mua i kau kane. Aole I keia o kau kane, he kanaka kumakaia keia ia oe. O. e kuu j kaikamahine ua hoopoinoia oe e keia kanaka mamuli o kou I makepo!" | i "E Hale,hoike ae oe ia mama ua kuhihewa loa oia, a ua ; kapa aku nei hoi i kekahi inoa maikai ole loa ia oe. Ua ; makemake o Hale e lilo ia mare i meahuna, nolaila au i j hoike ole aku nei ia oe. Kumakahi ia'u! O. e mama. aole ! ia 110 ka hoopoino ana ia'u, aka no k.a hoopakele ana ae ia'u me kuu inoa inaikai oia kona mea i marc mai ai ia'u. "Ua haaleleia ae maua mahope nia kela la a makou i hele ai i ka hoomaha maluna o ka mokupuni, a no kona malea'u I | o lilo kela hele ana o maua wale no, a np kona minamina i kuu inoa maikai a ka lehulelui e olelo mai ai ua haulehia paha ati i ka hewa me ia nei, ina no ka loheia ae ma ke akea, pela oia i mare mai ai ia'u. Hoike ae oe. e Hale. ia mama i na meā oiaio apau!" walii a El,ese. i No kekahi manawa ma ia hope iho aohe wahi leo loheia j maloko o ka rtimi a 110 ka meha loa aneane no e hiki e | loheia aku na ana a na puuwai o ke.la ame keia mea pakahi o lakou. I "E Elese," wahi a Hale o ka pane ana mai; "makemiike ! au ia oe e hoolohe mai ia'u ahikj i ka hope loa o ka'u moo- J | lelo e hoike aku'"anā. Ua hoi mai nei au me kuu moeuhane; | J mua ole e halawai ana au me ko makiiahiue maloko nei o | keia hale, me keia' manao paa iīoko o'u e hoike aku au ia' oe i k.a niea oiaio a o ka oiaio wale no." I ! "E hoike mai'i ka mea oiaio? Heaha ia mea oiaio au e j hoike inai ana, a heaha la kou manaoio inaoli, e Hale/' N I pane mai ai o Elese, ine ka nana ana ae i kpna makuahine.; j e nana ])ono mai ana iaia me ka helehelena hoowahawaha, inaina a piha hoahewa. "Eia no ko'u manao, he kanaka hewa loa au, b*a hana i aku au i kekahi liana hoopunipuni loa ia oe ma o ko'u mare j ana aku ia oe ina ke ano lioopunipuni aole ma ke ano oiaio | i ku i ke kanawai. Na ke Akua e hoopakele ae ia'u!" ! Ua hiki 6le iho la ia Hale ke kamailio hou aku, a huli j aku la kona alo i kahi e. I kana noonoo iho ia manawa ! ua oi aku kon aehaeha mamua o ka mea hik iiaia ke hooj inanawanui iho. I Mai loaa iho paha ia haawina iaia ia manawa ina hoi ; o laua wale <io me Ēlese ke kamailio ia mea a nalo iho j ia laua. a no ka loaa ana iho o kekhhi manao iaia malia e huikalaia mai paha oi.a vio ia hewa ana i hana ai. i hookanaie wale ae- la no oia ia. manawa. "E Hale!" i lohe mai ai oia i kekahi leo, hauhau uwe. "E kuu milimili, kuu.mea alolia hoi," i hooho mai ai ka : j leo o ka makuahine, me na waimaka e hiolo ana ma kona > mau papalina. "E a,e mai 6e e hoi kai|a'!" I "E Mfs. Berana<3oria, e hoptlo.be mai: Aole au he kanai I ka ino loa elike paha me ia au e noonoo la. I keia manawa ' i hoike aku au ia oe ua like ko Ēlese tnaemae rne na apela > oka lani, aohe i ho6ppitip ia kona kino ,aole hoi kona moa II maikai. ohi ma\i ia rnati ai>o mia rpo ia i .keia md-

nawa. Aole oe e manao iho o kona hdr pu ana me a'u ua hoopoinoia oia. aole loa! Koe ka hewa e hapala wale i.i mai ana.no i kona inoa e ka manaoino. ka pue i ikr i kona kaawale ana mai kona honie mai i keia po iho la. iho ,ua makaukau au e inihi aku u t- hooniaikai ;»<• hoi i kun inoa no ka hewa,a'u i hana ai ma o ka lawe ana mai iaia i keia hale. Ua ike ke Akt»a oka pomaikai nni e pono e loaa ia'u ma keia minuke a kakon e akoakoa nei oia no ke kapa ana aku iaia nei he wahine mare na'u." "E Eiese. ua lohe ae la oe i k;uia mea i kanrai!io mai ia. Pehea, tie oiaio anei ia? Aole anei oia i hoohaumia i kou inoa maemae?" i ninau mai ai ka uiakualnne. la manawa ain ko Elese mau maka maluna o Hale kalu i nana pono ai a no ia kumu aohe oia i lohe pono aku i na olelo a ka makualiine o ka pi ana mai l.a iaia. Anle hiki iaia ke hoomaopopo iho ia manawa ua hoike ae o l lale i ka me.i oiaio i kona makuahine. "E Hale, 110 ke aha la oe i hoike ole ae nei ia mama i ka mea oi.uio. E Hale, aole anei au he wahinetnare nau?" "Ē Elese, aole, he oia mau kou hihia ole ma kekahi aiu» ahiki i keia manawa!" la inanawa lele mai la ka m?kuahine a apo aku la ia Elese i kona alo, a kamailio iho Ia me ka leo liuhu: "Aole oe he wahine nana, elike me kana i hoike mai la ia oe. Aole keia lie liale na kekahi kanaka e lawr mai ai i kekahi wahine a kaikamaliine j*aha nona ka inoa maemae i makee nui ia. O K.ela ano ha.le ua kupono na na wahine i haaleleia e ka Ukoy mau kane e noho ai. eia nae. ua lawe mai oia ia oe ianei no ka .hoopoino ana ia oe, eia nae ka'u e mahalo ae, oia leo ha lani ae ple e hookoia kona makemake. "Mai hoolohe hou aku oe i kekaiii o kana niau olelo ma nei mua aku, a mai ae aku hoi oe iaia no kona uoi mai e huikalaia aku oia. Ina ayle i hoikeia ae nei ia'u kou wahi r loaa mai ai. a ua lioea mai nei hoi au i ka manawa kupouo loa e hoopoino ole ia ai oe, ina aole keia kanaka opio r noonoo iho an.u no kona hoopilikiaia aku. E hoi kaua i nri manawa a mai kali hou iho!" "E Hale, e olelo ae oe he hoopunipuni kau i hoike mua mai nei he marc hoōp.unipuni wale no kela mareia ana o kaua, i lohe ae o mama; hoike ae oe i ka mea oiaio ua man - ia kaua, ,10 ka pau iho la 110 ia o ko maua koi hou ana mai ia'u e hoi, a no ka mea, o oe, a o oe wale no ka mea kuleana maluna o'u i nei manawa," wahi a Elese. me ka leo liilii loa aneane elike nie ka leo hawanawana. "Aole oe he wahincmare na'u, e Elese," i pane hou aku a! o Hale. "O kela mare hoopunipuni i hanaia ai nialuna 0 kahi mokupuni, ua ike au he hana apuhi kiekie loa ia i hoolalaia mamua ae oka manawa. E Elese e hoolohe mai, ua hoike aku au ia oe i ka mea oiaio. oia hoi. 1 kuu m.anawa e hoi mai ai i ka hale uei i kt;ia kak.nhiaka e hoike aku ana au i ka mea oiaio ia oe, a o ia keia au i lohe mai nei; ua hoike aku nei au ika mea oinio wal.e no. Aolr ana anei oe e manaoio mai ana i ka'u i hoike aku nei?" "Ae, ua hoike mai nei oe i ka mea oiaio, e Hale, aka, hr oia mau 110 nae leo'u kanalua. Ina he oiaio na mea apau au i hoike mai nei, alaila ua haua mai oe ia'u i kekahi hana hoehaeha loa," wahi a Elcse, me ka aneane ana iho e maule. "Ae; ua iokoino loa au ma ia hoike ana aku nei. aka, aole hiki ia'u ke liuna iho i ieekahi mea. he pono e lohe aku oe mamua hoi o kou noho iuau iloko o ka pouli me ka maopopo ole ia oe o ,ka piea oiaio." !• "Me ia mau mea oiaio no iiae #iu oka hoike ana mai la | ke ike nei au oia mau 110 ko'u'aloha ame ko'u hilinai maluua ! ou." i uwe iho ai o Elese. ■ * Hopu mai la ka makuahine i kona lima a alakai aku la iaia me he mea la he kaikamahine uuku loa oia ia manawa i hiki pono ole ke hele. I ko Hale ike ana mai i ke 4caiia o Elese e ka makuahine, palulu ae l.a oia 1 kona niau maka me kona tnau liina, a i kona noonoo iho ia mana\va me he mea la o kela ame keia kaina wawae o Elese ana e lohe aku aiu e hoike mau mai ana ia iaia e hookaawaleia ana laua n<; ka manawa wale 110. Ua paniia mai la ka puka mahope o laua, a me ka malie loa i hehee iho ai o Hale, me.he mea la he lima kaumah,» kekahi e kaomi iho ana iaia ilalo, ua haule iho la oia ma luna oka papahele me ka aneane e n\aule. O i lohe aku oia i ka halulu o na kapuai wawae o Ēlese ma ahiki i kona lohe ole hou ana aku. Ua koe hookahi wale iho la no ua o llale maloko o ka hale 110 ka mea ua lawe aku la o Mrs. 13eranadona ia Ele.sc me ia no ka hale. O keia Jka hua oka Mokaifa hana o ka hoolala ana e kailiia o Elege .mai ia Hale aku a e lawe aku hoi ia Elese a haawi aku ia īlarisona. Oiai o Hale e noho hookahi ana maloko o ka hale a i ka mao ana ae hoi o na manao kupouli o ke aloha no Elcsr. ala mai la iloko ona ka hpomaōopopo ana aohe mea e ae nana i hoolala i kela hana na M,okatia no ia. alaila hoolala iho la oia i ka mea e hoi hou naai ai o Elese ino ia a e mare aku ai lioi iaia elike me ke kanawai i koi ai. • Mokuna XLII—Ka Pili Hou Ana me Kana Aloha Kahiko Oiai o Hale e noho lioo&ahi ana maloko o ka haie me h« % mea la i kana noonoo iho ua laweia aku ka malamalama mai kona ola aku, alea nae, o ka han.a ana aku e hoi hou mai ai kana mea aloha me ia he hana maalahi wale n<> ia i kaua 11001100 iho. Ua maopopo iaia i keia manawa ua konakona o Elcsc iaia 110 kona hoopunipuni ana iaia, ā me he. mea la aole oia r ae mai ana e mare me ia ina no kona noi aku e lilo i wahine-'' mare nana. N.o ia manao aohe ona kanalua, aka, oia nae kana o ka nalu ana iho. ma kahi o kekahi ninau paakiki loa. malaila kona hooikaika loa e lanakila oia nialuna o ia pilikla ,a ua ikeia ka hookoia ana o ia manao ina ia mua aku. O kana mea nfti i koe e noonoo ai i nei manawa oia ka iini ana i ka mea ē hoopakeleia ae ai kona makuakaiu mai ka pilikia nui mai e kau mai ana maluna ona, a maluna oua o Hale pu kekahi. No ka hoopiUpili hou ana aku ia Mahela he hana hoowahawaha loa ia iaia ia manawa. oiai ma kana noonoo ana iho aohe a Mahela uoonoo hou aaa mai nona mamuli o kona ike ana mai e hele pu ana oia me Elese, a mamuli hoi o lfa Mokana hoonuinui ana aku r | mare aku ana oia me Ele^. ! "E hele aku ana au a hoike okoa aku ia Mabcla aole a\\ e mare aīeu ana iaia, aka o Elese ka'u wahine e mare aku ana," wahi ana i nalu ai iho. "Aohe ana noonoo hou ana mai ia'a he kane hoopalau ,nana. Mamuli oka Mahola liana ino loa oia kona hoomahuka ana ia Elcse nie ka ma nao e hoomoemoe ia Elese 1 ka makuakane ona ua lawa loa ia e hookomo mai ai i ka manao konakona iloko o'u nona. "Ina e hiki ana ia'u ke hoopakele i kuu makuakaA* mai ! ka pilikia ae. alaila e hiki aua ia'u ke hakoko aku he al«» | a he alo me na haawina pilikia loa e halawai mai ana nie a'u, ' a ia nianawa e hana aku ai £u i kekahi haua hoopoiuo ma- ! luna o Mokana ame Mahela jm." 1 Ika hala ana oka hapalua hora iai.a ma ka nuonoo ai\a j liooholo iho la oia i kona mauao e haalele iho i kahi liale no ! kekahi nianawa, o kona laka īho la no ia i kahi hale a paa i a lawe aku la e haawi i ke ki i ke kanaka nana e malama ana } ia mau kauhale. Ua hoahewa loa oia iaia iho no kana mea i hana ai i ka manawa i hala aku, aka, oiai ua hanaia ka hana, o kana ! hana pono wale no oU koua hooikaika aku e lanakila oia ; maluna o kona mau pilikia apau. (Aole 1 pau.