Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVIII, Number 51, 17 December 1920 — Page 3

Page PDF (1.60 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

HE HOALOHALOHA NO KA MAUA

LEI ALOHA @

KANEIKAWAIEOLA

----------------

            @ oe o kuu Solomen Hanohano, Aloha @ kaua: --Eia au ke holo aku nei @ o kou alo me ka luuluu; e oluolu @ oe e hoakomo iho ma kahi kaawale @ ka Nupepa Kuokoa, ka milimili hoi @ ka lahui, no ka'u puolo waimaka, a @ hoi, e kau ae la maluna, i ike @ hoi kuu nui ohana e noho mai la i @ puka ana a ka la, a i ke komo ana @ ka la i ka mole olu o Lehua.

            Auhea oe e kuu luhi, e kuu lei, kuu hoapili, kuu hoahele o na wahi apau; @ wale au e, i ka hapapa hewa i ka @ hamauleo o Ewa. Auwe luuluu wale @ aloha ke hiki mai, hiki mai ko aloha auwe no au. Auwe kuu keiki hoo-@ e, i na ehaeha he nui i kau @ maluna ou e, a kaua e noho kokoo @ ai o ka la, me he la no hoi kaua @ mau wahi mea kamaole, i ahona paha @ i ka nui lehulehu, i ka hele mai @ ia oe ame a'u i kou pilikia e kuu@ hele loa.

            Auwe au e, manaonao wale, i ahona @ au i ko hanaumua ame ou mau @. Aloha wale ae ana no au i ko @ e kuu lei, i ka hea mai, mama, tea, mama me no haalele you, you pau no @ me. Auwe kuu aloha pau ole i ka leo aloha e kuu lei e!

            Auhea oe e kuu kaikuaana, Mrs. Mag-@ @ Tick, kuu makuahine hoi o kuu @ la popilikia, me ka lei a kaua i @ mai la ia kaua; kuu makua hoo-@ i ka lei a kaua, ka luhi @ au i luhi ai, ua haalele mai ia ia oe. Aloha ae au ia oe i kona mau la e na-@ mai ana, auwe kuu kaikuaana e, na @ waimaku no e hiolo ma o a maa -@ kuu kaikuaana hoomanawanui e, i @ lei a kaua e ku kiai mai ai oe ia'u me ka lei hoi a kaua i kona mau la @, nau na lawelawe ana mai i @ mea apau.

            Auwe, luuluu wale au ia oe, i ko'u @ ole ana ia oe iloko o na @ hope @ aho i haalele mai la ia oe e ka makua nana i luhi, aloha wale kaua!

            Aloha no hoi ka leo o ka luhi, ke nihau aku au he aloha no oe ia Aunty Maggie! Ae, aloha no au, na kuu waimaka no e hele i @ lohe ana aku i kona leo i ka pane ana mai.

            Luuluu wale au ke homanao ae i @ leo aloha i na la apau o kuu ola ana, kuu lei hoi, kuu milimili o kuu mau la opio kuu hoa alo kehau o ke kula o Kahauiki.

            He aloha ia kula loa, ia kula welawela hoi a kaua e naue ai i ka hana mahi halakahiki, o oe e kuu lei i ke @, o na kini ai no hoi a kakou i kuu @ e oni ai kakou, o kakahiaka nui i ka hana e hauwalaau mai ai no hoi oe @ o kuu @, aloha wale!

            Ahiki aku kakou i kahi o ka hana @ aku au o ke oeoe o ke kani @, kani ke oeoe hana, haalele iho la olua iwaho o ke alanui e holo hele ana i o a ia nei; ke hana la no hoi au me ka makuakane o olua i pono no kakou; no nei ola honua ana. Auwe, luuluu wale au ke homanao ae ia mau la e nohe ia ana iloko o ka inea me ka hoo-@ i wahi pono no kakou, mea @ ka ua me ka makani, e piliia ai e @ ia kula loa i ka hana.

            Auhea oe e Victoria Lum Long e, ua pau @ olua ike hou ana mai ia'u e hele aku ana me kuu lei Kam Chong i @ olua ipakahale, e hea mai ai oe Kam Chong come, come inu kope, ua pau @ ua nalo na maka i ke ao polohiwa a Kane. Ua pau kou lohe ana aku i kona leo; auwe luuluu wale au a!

            Aloha no hoi olua, eia ou mau makua @ aloha Mrs. Heleu Kauhane ame Mrs. Rose Kapaku i ka hea mai Kam Chong, mai, hele mai kakou e ai. O hele e kahea ia mama e hele mai kakou @. Auwe no hoi e, aloha no olua i ka ike ole i ke keiki a kakou e, aloha no hoi ia mau wahi i piliia ai e a'u me kuu lei poina ole. Hele kakou i kahakai, hookahi ko kakou oni like ana. Auwe luuluu wale au i ke aloha e hana @ ole nei i kuu puuwai. Aohe no au waiwai nui o ke aloha wale no ia oukou apau, me na wahi apau i pili aloha @ e kuu lei.

            Auhea oe e kuu kaikuaana Mrs. @ Kailihou, ua pau kou ike hou ana ia Kam Chong e holohele aku ana imua o @ ipukahale, e kahea aku ai ia oe Aunty, mama like you go up our house. @ mai ai no hoi oe Kam Chong @ inu kope. E aloha wale ae ana no @ ia oe, ia home au e pili ai me ka lei ! kaua, e iho aku ai au me ka lei @. He ai a he i'a ia olua. Aloha @ au e, i ka haawe i ke aloha no kuu @ a. Luuluu wale!

            Auwe eia au e Lipeni, ka haawi nei e aloha @ ka lei a kaua, o ia home @ i pili aloha ai me kuu lei, he ai a @ i'a ia oe, e ai au a lawa me ka lei a @, pau no hoi kou hea ana mai Kam Chong, pehea oe, you sick? Aloha kou @ i ke kahea mai i ka lei a @; ua @ kou ike hou ana i kuu lei Kam Chong i kou ipukahale aloha, pau no @ lohe ana i kona leo. Auwe, aloha wale!

            Auhea oe e Luika, e haawi aku oe i kuu aloha a nui ia Keoki liilii, ke hoe @ hoi o kuu lei Kam Chong, e @ ai o ia mau wahi, he aloha @ leo i ka hea mai Kam Chong, @ me ko aikane e puani ai. Ho mai ke aloha no oukou apau, hana mao ole @ puuwai ke hoomanao ae. Auwe @ lei hele loa e!

            Eia au e kuu kaikaina aloha, Mrs. Manuel Matias, ke haawe nei i ke aloha no ka lei heleloa a kaua. Aloha ae @ hoi au ia oe e kuu kaikaina, i ka hea mai i ka lei a kaua, Kam Chong come eat. Auwe au e. Ua pau kou ike hou ana a ua pau kou lohe hou ana i kona leo. Luuluu wale au a!

            Auhea oe e kuu makuahine alona, Mrs. Sam Manuwa, ka mea hoi au i olelo ai haule no hoi oe ia Kam Chong ke pii mai iluna nei, ke hoea no oe i kauhale o ka ia la hea aku la no ia oe, kuku come ai; pau no hoi kou hea hou ana mai Kam Chong come kiss kuku; aloha no hoi oe e Papahi, pau kou hea hou ana Kam Chong. Ua pau, ua pau a ua nalo na maka i ke ao polohiwaa Kane. Aloha wale au e i ka hapapa hewa, o'u mau lima i ka i'a hamauleo o Ewa. Hamau ko leo e kuu lei no ka mea, ua haalele mai oe ia'u ma nei kapa o ka Muliwai Eleele, o kae aloha poina ole no'u e kuu lei.

            Aloha ae hoi au o nei kula loa a kakou i hoi mai ai malupa o ke kaakalak, me Aunty Emily Pali, aloha nei kula loa a Johnnie Kaleialoha i lawe uluulu mai ai ia kakou ma ke kalaka. Eia ka i hoi mai kakou me kou ola kino maikai i ko onehanau e haalele mai ana oe ia makou, ka mea hoi au i @ mua ole ai, e haalele mai ana oe ia'u me ko makuakane, ko hanaumua ame ou mau pokii aloha; kuu keiki hoomanawanui, @ keiki i na hana maikai apau ame lawe mai ai ia mau hana apau i kiahoomanao no'u i na la apau.

            Auhea olua e kuu mau makua puuwai hamama o ke aloha e, Mr. ame Mrs. Kalama no olua kuu aloha nui poina ole i ka olua mau hana maikai apau, au hoi e lei nei. Owau kau mau keiki ku ana imua o olua; pa kahea mai, mai maloko nei, peia iho kakou a ai aku; i kau mau keiki e holo hele ana iloko a i waho o ka hale, aole olua i apo'ipo'i mai. He ai he i'a ia olua ma na ano apau, na makou e ai ai a lawa.

            Auwe kuu aloha poina ole ia olua e kuu mau makua aloha e, aloha no hoi iahome a'u ame kuu mau lei e pili ai i na la apau. Aloha ko olua mau leo i ka hea mai Kam Chong good morning. Auhea oe e kuu cousin Stephen e, ua pau kou holoholo ana me na keiki a kakou maluna o ke kaa au e huki hele ai i o a ia nei i na keiki a kakou e uwa hele ai o ka la. Manaonao wale au ke ike au i kahi a oukou e hauoli ae ai. Kuu aloha i na makua o kaua @ aloha hoi ia oe e Stephen.

            Aloha wale ae ana no hoi au i kuu lei hele loa Kam Chong Kaneikawaieola, naue no oe e kuu lei, naue pu no me ke aloha, anoai ko aloha ke hiki mai, hiki mai ana no e uwe no au i kuu luhi. Aloha ae au i ka lima akau o kuu kane, ka lima akau hoi a maua i manaoai o ko maua mau la nawaliwali e hiki mai ana, eia ka e poho wale ana ia manaolana ana. Aka ua hiki no!

(Aole i pau.)

----------------

HOOKUʻI HE KAA OTOMOBILE ME KE KAA KALAKA

----------------

            He kaa kalaka, ma ka oleloia na ka Hui Hana Soy, Ltd., ka i hooku'i me kekahi kaa otomobile e kalaiwaia ana e S. Imada, he Kapani, aneane ma ka @ 10 o ka po Sabati nei ma ka alanui Beritania kokoke i ke alanui Piikoi.

            Ua kolaia o Imada imua ma kela manawa o ka hooku'i ana a mokumoku kona helehelua i ke aniani @ makani omua o ke kaa, a laweia ae i ka halema'i o na poino ulia no ka lapaau ana i kona wahi i eha. Mahope iho o kona lapaauia ana ua hoihoiia aku oia no kona hale.

HE HOALOHALOHA NO D. K . UWEKOOLANI

----------------

            I ka Lunahooponopono o ke Kuokoa, Aloha oe: --E oluolu hoi oe no ka makou hoalohaloha, a nau hoi ia e hookau iho maluna o ka kakou aha'ilono mama, i like mai hoi na makamaka, na hoaloha ame ka ohana o ka mea i hala, e noho ana ma na kaiaulu aloha o Hawaii.

            Ua hanauia o D. D. Uwekoolani i ka makahiki 1869, ma Kanaio, Honuaula, Maui, mai ka puhaka mai o Uwekoolani (k) ame Makakehau (w), a ua piha hoi iaia he 51 makahiki.

            He lehulehu lakou he mau kaikuahine a mau hoahanau, aka, ua lawe ka make i ko lakou papa, na kaikuahine ame hookahi o kona hoahanou.

            He Kino oma'ima'i no kona, a ma ka mahina aku nei o Okatoba, ka hoomahuahua ana, a ma ka la 8 o Novemapa nei i hoi aku ai a noho ma ka haukapila o Lahaina, a ma ka la 26 o Novemapa nei i haalelo mai ai ke ola i ke kino.

            Ua hoihoiia mai kona kino lepo a hoomoeia me kana wahine i hala mua ma ka papa luakini o Piiloa Hale ma Ka-@. Aloha no!

            He kanaka heahea a oluolu oia, he hoahanau, he lala K. S. ame C. E. no ka Ekalasia o Kanaio nei, oia kekahi lima kokua nui a he koo ikaika hoi no na hana maikai e hooholomua i na hana pili hoomana. Minamina no! Pomaikai ke make iloko o Kristo Iesu.

            Aole o kaki home paamau maanei. Me he mahu @ i pua ae a nalo kokoe no pela ko kakou ola ana. E hoomaikai nui ia Kona inoa ia ao aku, ia ao aku. Amene.

            O makou o na hoahanau o ka Ekalasia o Kanaio, Honuaula, na haumana K.S. ame C. E. ma o ko makou mau @ la, ke komo pu nei e uwe me @ ame ka ohana, no ko makou hoapaahana, i haalele mai, a ke noi haahaaa aku nei i ka Makua lani, Nona no e holoi i na waimaka ame na kaumaha mawaena o kakou.

            E hooholoia, i hookahi kope i ka Nupepa Kuokoa, i hookahi i Ka Hoaloha, i ka ohana.

            O makou iho no,

                        REV. J. S. POEPOE,

                                    Komite Ekalasia;

                        HELEN GOODNESS,

                                    Komite Kula Sabati;

                        GUY S. GOODNESS,

                        EMILY KUNUKAU,

                                    Komite C. E.;

                        GEO. K. KUNUKAU.

            Kanaio, Honuaula, Maui

----------------

NA LEKA KII OLE IA MAI NO KA PULE E PAU ANA I KA LA @ O DEKEMABA, 1920.

----------------

Ai, Mrs. Sara L; Lawai, John K; Haleanu, Helen; Lono, Mrs. Hattie; Honolii, Miss Helen; Maui, Pukani; Kaaihue, Joseph; Malama, @ John (2); Kaalele, Jos.; Kaohiai, Mrs. Juilie Malama; Miss Kaim; Kaona, Miss Kaena; Makini, Mrs Gertrude K; Keala, Ned; Keanu, Same; Maui, Mrs @ P; Kia, Abraham; Nuuhiwa, Miss Diana; Kupau, Miss Elizabeth; Pelio, Robert; Kuapahi, John; Palakiko, Miss Piilani; Leialoha, Sam

            E oluolu e ninau ma na leka i hoolahaia in a e kii mai i kekahi o keia mau leku.

                                                            D. H. McADAM

                                                                        Luna Leka Nui.

----------------

O ka Halekuai me ka

PAPA MU MA KE ALO

he hoikeike kaili puuwai kona o na

MEA PAANI KARISIMAKA

NA KII, NA MEA HOONANI, BANJO MANDOLINS, KUMULAAU, BANJO TENORA, PAHU OLELO, VAIOLINA, GITA, UKULELE, KOLIANA, PEPA LEO MELE, ROLA PIANO, NA PEPA KARISIMAKA, NA PEPA KAKAU, NA MEAHOOMANAO

E nana no ka Papa Mu ma ke Alo.

Aole Oe e Huhewa!

HAWAIIA SALES CO., LTD.

ALANUI NUUANU NOKOKE I MOI

----------------

HELELEI HE MAU KANAKA MAILUNA MAI O HE KAA @

----------------

            Ma ka @ 5 o ka @ @ Poakahi nei he elima mau kanaka i halawai me ka eha mauwale ma ka manawa i hookuiia aku ai lakou e ka pale @ o ke kaa otomonile e kalaiwaia ana e Miss M. H. Claude oia i lakou e kau ana maluna o ka papa ma ka aoao o ke kaa uwila o ke alanui Nuuanu a pau i ka helelei iluna o ke alanui.

            Ma kahi kokoke i ke alanui Kukui maluna o ke alanui Nuuanu kela @ o ka loaa ana. E holo mai ana ke kaa uwila o ke alanui Nuuanu mauka moi me ka mama loa, a e holo aku ana hoi ko Miss Claude kaa otomobile makai aku nei me kona @ mau @ ho@pilipili ae i kona kaa ia ha'i o ke alanui eia nae, oiai oia e hoao ana e hana pela ua hiki ole, o ka manawa no ia i pa aku ai ka pale owaho o kona kaa i na kanaka e kau ana maluna o ka papa mawaho o ke kaa uwila a pau elima mau kanaka i ka haule iluna o ke alanui, a no ia haule ana i loaa ai ia lakou na palap@ like ole, a o na inoa o ia poe i haule ai o John Cassasco, M. Marukawa, Alfred Sareno, Tein Sin ame Ayan.

            U laweia ae kela mau kanaka i eha no ka halema'i o na poino ulia a malaila i lapaa@ia mai ai na wahi o lakou i eha, a kauhoaia aku e hoi no ko lakou mau home mahope iho.

----------------

HAINA NANE

----------------

            Mr. Sol. Hanohano, ke Kapena wiwo ole nana e hookele nei i ka mokukaua Alabama a o k@ Hokuhele hoi o ka Pakipikia, ke Kilohana, Pookela no ka Lahui Hawaii; welina kaua: --E oluolu mai kou hanohano no'u kekahi @ koawale o ka hiwahiwa a ka lahui, @ ka'u haina o ka nane wahi ka puniu a ke kae'ae'a a hiapiole o ka @, J. W. K. Kakelamaluikaleo, i paha iho ai penei.

            Eia au la he kama, he kupua, he @, a he keiki papa hoi ne Hawaii nui akea, o ke keiki au a Kapukepu me Holei o ke kiai pali au o Panau, Puna i Hawaii; no'u na akaku like ole ekolu e maalo nei, a pela au i heaia mai ai e ko @ honua holookoa, "Na Aloha Ekolu i ke Ipo Hookahi."

            Akahi: He keiki @ ua kupa a ua papa hoi ma ka aina ame ke kai, a i ole au e loaa ia oe ilaila, alaila e @ malie iho oe, aia hiki mai Mahealani, e manao ae oe owau @ hoa. Owai au ia oe!

            Haina: Kaua. O ke kaua keia o Europa i haalulu ai na wawae o ke Kaisa iloko o kona mau @ @, e kaua ana i ka aina ame ka moana kai, e nee papa ana na pualikoa o ka aina, a pela no hoi na aumoku kaua ma ke kai, a in a au e kakali malie a hoea mai o Mahealani, alaila, kohu ke @ ana o se hoa.

            Kaua i ka holoholo pa mahina,

            I ka @ holuholu i ka muliwai;

            Elua wale iho no kaua,

            I kolu i ke aka o ka mahina.

            Alua: He malihini au i ko alo, a ua kamaaina no nae hoi i ko leo, a pela au i lilo ai i aikane hulumanu na ke onaona, ua noho pu no au me oukou, mili e malama@a, a lilo au i mea hooko i ka makemake o ke @. Owai la hoi au!

            Haina: Kani. Aole keia o ke kani o na @ oluna o na aumokukaua ame ko ka @ nei aka o ke @ honehone no iaa o ka leo o ka @ o Kanikawi, a Kauakahialii e noho ana i ka uka iuiu o @, nana i hooipoipo ke aloha a hoaa o Kaililauokekoa, a aia i na keiki o ka Bana Hawaii e miliia mai nei, a i na pualikoa e hooko ana i ka makemake o ke kauoha.

            Auhea wale ana oe e ka Ua Niihau,

            Aia ka makani i ka mole o Lehua,

            O ke kani a ka ohe i Pihanaakalani,

            E Kaililauokekoa e ua moe oe.

            Akolu: He inoa ko'u ua kaulana apuni na moku, loaa ae no au ia oe i ka moku o Mano, aia au la i ka piko o Waialeale malalo pono ma ke kowa o na @; ke ole @ au ilaila, alaila e loaa ae ana au ia oe ma ka poli o Kawaikini e hoop@ipo ana me ka leo o ka ohe o Kanikawi. Owai @ hoi au ia oe!

            Haina: Lehua. Aole keia o Lehua ailana au i ke kai, aka o na pua lehua keia kau i ka iu, e @ i ka poli o Kawaikini.

            Hanohano Hanalei i ka ua nui,

            E pakika i ka limu o Manuokepa;

            Anu hewa i ka wai o Lumahai,

            Ka lehua makanoe o Luluupali.

            Ina e hoohuiia na akaku ekolu a o na aloha hoi ekolu a lilo i hoekahi, loaa no ka inoa o ua ipo la a na aloha ekolu, "Kauakanilehu."

            Ea, komo @ aku la ppeha ke kipukaili hala ole ma na kiwikiwi o ua wahi kolohe nei, ke moliolio nei ke kaulaili i ka @ o ka noho Italia.

            Ke haawi mua aku nei no au i ko'u aloha Kalikimaka ame Hap@ Nu @ ia J. W. K. K@kelamaluiokaleo ame na hoa huli nane pohihihi, oiai ke hoekokoke mai nei na ia hope o keia makahikia, aole no paha e loaa ana keia nane a huli keia makahiki.

            Me ka Lunahooponopono ame na keiki o ka hapapa'i ko'u adios.

D. K. K. LAUHUNEHUNEOKEKIAWE

            Mauna H@pe.

----------------

Mokumoku @ mai la ke @ ili a ke keiki paniolo pipi o Hu'ehu'e, a haki pu mai la hoi ka makuu o ka nohe Italia, i kau a mea o ke pilik@a maoli no o ka pipi holo uahele oluna o Mualalai. Hana hoiu ia mai ke kaula a paa, a hooheiia ma na wawae i @ niho o ke kolohe. Huli hou ia mai! -- L. H.

KUM@MANAO

----------------

(hooma@ia; mai.)

@a ike no ka @ipi i kona haku,

A o ka ho@i hoi i kahi hanai @ kona kahu;

O ka Iseraela, aole ia i ike mai,

            Aole i malama ko'u poe kanaka.

            Mahele 2. Ka ike ole o ka Iseraela.

I aku la o Mose ia Assrona, e lawe oe i wahi ipuk@ a o @ i ke ahi maloko, mailuna mai o ke kuahu, e kau hoi i ka mea ala maluna, a e hele koke aku i ka anaina kanaka a e hookalahala no lakou, no ka mea, ua helo aku la ka inaina mai ia Iehova aku; ua hoomakaia ke ahulau.

            Lawe aku la o Aarona elike me ka Mose i kauoha ai, a holo aku la iwaena o ke anaina kanaka; aia hoi ua hoomakaia ke @ iwaena o ke poe kanaka; kou iho la ia i ka mea ala, a hookalahala aku la no ka poe kanaka. Ku iho la ia iwaena o ka poe make a me ka poe ola; a hookiia iho la ke ahulau.

            A o ka poe i make i ke ahulau he umikumamaha tausani me ehiku @, he okoa ka poe i make no ka mea o Kora, a hoi hou ae la o Aarona i o Mose la, ma ka puka o ka halelewa o ke anaina a ua hookiia ke ahulau.

            Olelo mai la o Iehova ia Mose, i mai la, e olelo aku oe i na mamo a Iseraela, a e lawe ae i ke kookoo o kela kanaka, a i ke kookoo o keia kanaka, no ka ohana o ko lakou poe kupuna, o na luna o lakou apau, no ka ohana o ko lakou poe kupuna, i na kookoo he umikumamalua.

            A e kakau oe i ka inoa o kela kanaka, keia kanaka maluna o kona kookoo iho; a e kakau hoi oe i ka inoa o Aarona maluna o ke kookoo no ka Levi: hookahi kookoo no ka luna ohana o ko lakou mau kupuna ia; a e waiho oe ia mau mea ma ka halelewa o ke anaina, imua o ke kanawai, kahi a'u e halawai ai me olua.

            A o ke kookoo o ke kanaka a'u e wae iho ai, e pau no ia; a e hoopau no au mai o'u aku nei i na ohu@ @ a ka poe mamo o Iseraela e @ aku nei ia olua. Olelo aku la o Mose i na mamo a Iseraela, a haawi mai la kela luna keia luna i kekahi kookoo iaia hookahi luna hookahi kookoo no na ohana o ko lakou poe kupuna, he umikumamalua mau kookoo; a iwaena o ko lakou mau kookoo, ke kookoo o Aarona; a waiho aku la o Mose i na kookoo imua o Iehova, maloko o ka halelewa o ke kanawai. A ia la ae, komo aku la o Mose iloko o ka halelewa o ke kanawai; aia hoi ua opuu mai ke kookoo o Aarona no ka ohana a Levia, a ua mohala ae ua opuu, ua pua i na pua, a ua hua mai i na hua alemona.

            Lawe mai la o Mose i na kookoo apau iwaho, mai ke alo o Iehova mai, a imua o na mamo apau a Iseraela: nana @ la lakou, a lawe aku la kela kanaka keia kanaka i kona kookoo iho. I mai la o Iehova ia Mose, e lawe hou mai i ke kookoo o Aarona imua o ke kanawai, e malamaia ai i hoailona no ka poe kipi; a e lawe lilo aku oe i ko lakou ohu@ ana mai o'u aku nei, i make ole ai  lakou.

            A hana aku la o Mose; elike me ka Iehova i kauoha mai ai iaia pela ia i hana ai.

            Olelo mai la na mamo a Iseraela ia MOse, i mai la: Aia hoi, ua make makou, ua pau makou, ua pau makou apau. O ka mea hele a kokoke aku i ka halelewa o Iehova e make ia; e pau loa anei makou i ka make! Olelo mai la o Iehova ia Aarona, maluna iho ou ame au mau keiki ame ka ohana a kou kupuna e ili ai ka hewa o ke keenakapu; a maluna iho ou ame au mau keiki e ili ai ka hewa o ka oihanakahuna.

            A o kou poe hoahanau hoi o ka ohana a Levi, ka ohana a na kupunakane, o lakou kau e lawe pu ai me oe, i hui pu ia ai me oe, a e lawelawe lakou nau aka, o oe ame kau mau keiki me oe, imua o ka halelewa o ke kanawai oukou; a malama lakou i kau oihana ame ka oihana o ka halelewa apau: aole nae lakou e hele mai a kokoke i na ipu o ke keena kapu a i ke @uahu, i ole ai lakou e make, aole hoi oukou.

            A e hui pu ia lakou me oe, a e malama lakou i ka oihana o ka halelewa o ke anaina no ka hana apua o ka halelewa; aole no e hele mai ke kanaka e a kokoke i o oukou ia, a e malama oukou i ka oihana o ke keenakapua, a me ka oihana o ke kuahu; i kau hou ole ka inaina maluna o na mamo a Iseraela; a owau nei la, ua lawe no au i ko oukou poe @ o na Levi, maiwaena mai o na mamo a Iseraela; ua haawii@ lakou no oukou, i haawina no Iehova, e lawelawe i ka hana ma ka @ o ke anaina.

            Nolaila la e malama oe ame au mau keiki me oe i ka oukou oihanakahuna, no na mea apau o ke kuahu a maloko o ka paku; a e malama oukou ua haawi aku au na oukou i ka oihanakahuna i oihana i haawi lokomaikaiia; a o ke kanaka e ae e hele wale mai a kokoke e make no ia. Olelo mai la o Iehova ia. Aarona, aia hoi, ua haawi aku au ia oe i ka malama i ka'u mau mohaihoali, o na mea la a pau a na mamo a Iseraela.

            Ua haawi aku au ia mau mea nau, i kuleana nau a na kau mau keiki, ma ke kanawai mau loa. O keia no kau no na mea laa @, mai ke ahi mai.

(Ehoomauia aku ana.)

----------------

            Ma ke ahiahi o keia Poalima e malamaia ae ai ke Kumulaau Krisimaka maloko o Kawaihao no ka pono o na haumana Kula Sabati.

----------------

HOOP@LAP@LA, HOOLAUPAʻI, KUOHOA, HOOWAIWAI, HOOKAHI NO IA.

----------------

            @ solomon Hanohano, Aloha kaua: --Eia @ au ke hooluhi hou nei ia oe, aka, e oluolu mai ana no oe, i na mea maikai no ka hoomalamalama ana i na mea i pili pono no keia ola honua ana o ia ka manao nui o ke poomanao e kau ae la maluna.

            I ka hoomaka ana e lawe mai i keia kukulumanao ana mailoko mai no ia o na mahele eha @ kau ae la maluna, i ka nee ana mai o ka manawa, ua lawe mai no ia i na mea i manaoia a kukulu aku imua o ka lahui i mea e ike ai i ka mua ame ka hope o ia mau kukuhimanao ana; nolaila ua nui ka poo i hoike i ko lakou manao maluna o keia mea hookahi no, a kakele mai la ma ka hoopuka ana ma kau nupepa, a pela no hoi ka poe e kue ana i keia mea hookahi no; ua heluhelu no ka meakakau nei ia mau manao a ua paio aku no hoi ma ke kamilio pu ana me ka poe kue mai.

            Nolaila ua komo kuhohonu loa aku ko'u lunaikohala maluna o ka mea oiaio, nolaila i ko'u hoihoi pono ana ae i ko'u manao, a kaupaona maluna o ka mahele ekahi, elike me ka mea o kau ae la maluna o ia no ka hooiaio ana o ka mahele wale no ia e ulu hou ai keia lahui, @, e hoomaopopoia ai.

            Ina he elua ohana e noho ana ma ia kahua aina me ka noho maikai, me ka hana i na mea e ola ai ko laua noho on a ua loaa na mea e pono ai e malama ana i na mea maika, o ia ka mahiai, ka lawai'a ana me kela ake e loaa ae na mea e ulu ai iloko o ia noho ana aole loa e nele ka hua mai o na mea maikai, o ia hoi in a e kanu aku ana i ko aki, e ulu mai ana no i ko; ina hoi e ka@u i maia e ulu mai ana no ka maia; pela no me ke kan@u kalo ame ke ka@u uala e ulu mai ana no.

            Nolaila ua loaa ae la na meaai, a i ka hoihoi pono ana ae i ka noho home ana a hanau mai i keikikane ka kekahi, a i kaikamahine ka kekahi i ka pii ana mai o keia mau opio me ka ulu maikai o ko laua kino, aia ke ulu mai la ka maia, aia ke ulu la ka uala, ke hina aku la ke ko, ua oo mai la ke kalo ke ai nei na k@maiki i na ai maikai, aole o kela ano ai o ke kulanakauhale nei, o ia hoi ka meaono me ka aikalima, ke ko no hoi, he mea e popo ai ka niho, a i ko laua nunui like ana, me ka loaa o na a'o maikai ana, e a'o ana i na mea e pono ai laua, aia maluna o ka makua ke ko'iko'i o ia mahele.

            I ka nui kupono ana o ke keikikane, e a'e i na mea pili heluhelu a mea akeakamai, ame ka pili maiai, pili lawai'a a me ka hoomo'a ana i ka meaai, i kona maa ana ma ia @ aole loa e hemo aku ia mau haawina mai iaia aku, no ka mea, aole oe i painuu aku a pailani aku, ua a'o aku oe i na mea nona e pono ai, pele po ke kaikamahine, e a'o i ka noho home ana, ka humuhumu, na mea akeakamai, ame ka malama iaia iho no ka mea, aia iloko ona na mea i oi ae, e malama pono ia ai ka nunui like ana o laua e like ana laua ma na mea apau o ia ko laua malama ana i kekahi, aole e hoopoino wale ia mai, no ka mea, ua loaa ia laua na loina a ko laua mau makua e hana ana no ko laua pono, a i ka loaa ana o ka ike ia laua iho o ka hookoia no ia o ka iini i loaa i na makua o ia hoi ko laua lilo ana i hookahi ma ka pana ana a ko laua puuwai hookahi ma ka hana.

            O ka hoomake ana keia e hoopulapula oiai ua loaa ae la na lala a ulu akku la ke pii mai la na keiki maia, ke nui mai la na maka ko pela me ka oha pela me ka uala, ke aiia nei ka maia pela me na meakanu e ae oiai ke ulu nei ke kanaka ulu pu me na meakanu au i hana ai, a ku iho la oe a olelo iho o ka hoopulapula oiaio ia, no ka mea, ulu na meakanu, ulu pu me ke kanaka a hele mai la ka anela o ka pono ma ka ipuka o kou home i ka po, @ maikai, hoomaikai iho la i keia mau ohana me ka wai o ke ola mau no ka mea ua lawe ae ua mau ohana la i na mea maikai o ia ka malama mau ana i na hana Kristiano oiaaio pela no na meaulu e ulu mai ana iloko o ka oiaio oiai ua nui na lima nana e malama ia mahinaai.

            I ka hoomaka ana, he elua no lima, a i ka nui ana o na lima, ua nui ka mea ulu iluna o ka lepo, e hoopulapulal ana kela hua ame keia anono i haule aku ma kela ame keia kipohopoho lepo i mea e ulu mai ai na laau huaai alaila o ka hoonui ana keia i ka hoopulapula ma ka malaai a pela me ka hoopulapula ana ma ka home no ka mea, ua @ like mai keia mau mea i ka manawa hookahi, alaila ko ae la ka olelo a ka mea manaoio ae ua hana au ia na mea a'u i manao ai, o ia maoli no ka oiaio aia hoi ke ulu mai nei na huaai, he mea e pono ai keia ola honua ana.

            Ke hua mai nei na hua mailoko aku o kou puhaka me ka mohaha maikai, no ka mea he nui na meaai maikai, paamau ka manawa ai, maikai ka ea, akea ke kahua aina o ka hale nui kahi e holoholo ai, aole mau hoowalewale e poino ai, moe maikai ka po mohala maikai ka maka ke ala mai o kakahiaka malama i ka haipula ana aole lohe i na olelo pelapela aole hoi e pili aku me ka poe i mua i ka hele pu me kela moi @ona kela moolelo hoopoino i ka poe opiopio, no ka mea, ua ku aku ka makuakane maikai a makuahine maikai mahope o kana kaikamahine a a'o i na mea maikai no kona ulu ae.

(Aole i pau.)

----------------

UA OLELO AE O BOOSTER

            "ua komo aku au me ka PUULU--ka Puulu o ka Poe Kuai i na Lole Maikai. Kohe mai lakou ia'u i kiaipuka. Na'u e lawe i na puolo ma na alapii elua." He mea kaili i ka noonoo on a @ ke mio ke kahiko ana. O ke kaila ka hiaai o na wahine. Ua hiki ia oe ke WEHE i MOOHELU AIE--o ia hoi e koe ana kau @ Krisimaka no na mea e ae--a mahope uku mai i kau mea i kuai ai maanei.

NA KUKA UA--NA KUKA KOLOKA

HEMO MA NA AHIAHI

THE

MODEL CLOTHIERS

"Ka halekuai @ Hoolilo."

1139--ALANUI PAPU--1141

----------------

HAINA NANE

----------------

            Kaulana mai nei o Kookena

            I ka hau @ @ launiu

            He niniu mai hoi kau

            I ka pewa o ka manini

            Sol. Hanohano, Esq., Lunahooponopono o ka Nupepa Kuokoa, Aloha nui kaua:--E oluolu hoi oe e hookomo iho ma kahi kaawale o ka hiwahiwa a ka lahui i ka'u haina o ka mea hooni ononoo a Kakelamaluikaleo, a me he la o ka iniki ana keia wi ka niho o kahi kolohe. Eia iho ke kukulu ana o ka nane:

            Eia au la he kama, he kupa, he ewe a he keiki papa hoi no Hawaii nui akea o ke keiki au a Kapukapu @ o Holei, o ke kiai pali au o Panau, Puna, Hawaii. No'u na akaku like ole ekolu e maalo nei, a pela au i heaia mai ai, e ko ka honua holookoa, na aloha ekolu i ka ippo hookahi.

            Ka mua: He keiki au ua kupua a ua papa ma ka aina a ma ke kai, a i ole au e loaa ia oe ilaila e kakali malie iho oe, aia a hiki mai o Mahealani, e manao ae oe owau @ hoa. Owai au ia oe.

            Haina: Hau. O ka hau makani no keia o ka po e pa nei mai ka aina a kekai; o keia no ke kiai pali o Panau a pela no na aina pali e ae pili i kahakai he makani heaia e ka poe hookele waa. Haua, haua!, ko kikala i ka nuku o ka waa!

            Ka lua: He malihini au i ko alo, ua kamaaina no nae hoi i ho lea, a i iho la au e lilo ana au i aikane hulumanu makaonaona na oukou, ua noho pu no au me oukou milimili a malama a lilo ou i mea hooko i ka makemake o ke kanaka. Owai au.

            Haina: O. O keia kekahi o na lak@ oluna o ka papaaina e hoomakaukauia ai i mea e pono ai no ka lalau ana, hopu ana, paa ana, a pela aku. O kekahi no hoi pili no keia O he leo kahea.

            Ke kolu: He inoa au i kaulana apuni na moku, loaa ae no au ia oe i ka moku o Mano, aia i ka piko o  Waialeale malalo pono ma ke kowa ae o na mokupuna, ke ole nae au ilaila, aliala e loaa ae ana au ia oe ma ka poli o Kawaikini, e hooipoipo ana me ka ohe o Ka@ikawi. Owai au ia oukou.

            Haina: Li. O ia no ka hoopaa ana i ke kaula ma ka a i, a hoolewalewa ma ke ano lawe i ke ola; ua kaulana apuni na moku i keia ano hana he Li, aole nae ma ka piko o Waialeale, o ia hoi ke poo o ke kanaka, aka, malalo iho ma ke kowa o ke kino ame ke poo o ia hoi kahi o ka puu, e oleloia ai he puukani o mea, ai malaila kahi i kapaia o Kawaikini i ka hooipoipo me Kanikawi.

            I ka hoohui ana i kela mau akaka like ole ekolu, Hauoli, loaa iho la "Hauoli," o ia ka ipo hookahi a na Kamakolu Hau--O ame Li--i aloha ai.

            Ke hooki nei me ke aloha a nui i ka Lunahooponopono ame kou mau hoapaahana.

                                                                        - POHAKUOPELE

Kealia, S. Kona, Hawaii

----------------

            Aole mai la no i wi ka niho o ke kolohe, he iniki malie o ka ili ke manumanu a koe aku no ka piko kahi momona. Aia kahi kolohe iloko o ko inoa kapakapa kahi i hoekopue ai, e akahele nae oe o hopu hewa i ka punapuna, loaa pono oe i ke pa'i mahanahana ma ka papa auwae. Imi hou ia mai ka mea pohihihi!--L. H.

----------------

H@ HOOMAIKAI

----------------

            Ke haawi aku nei ka ohana o Ben Mahi Jr i ko lakou hoomaikai kiekie paleua ole i na hoaloha ame ka ohana  i komo pu mai me lakou i lokoko o ke kaumaha pela. hoi me ka lakou makana pua i hoohiwahiwa iho ai maluna o ka lakou mea aloha i haalele mai i keia ole ana.

                                                                        NA KA OHANA

6431 Dec. 17