Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVIII, Number 52, 24 December 1920 — HAINA NANE. [ARTICLE]

HAINA NANE.

Mr. Lunahooponopono o &e Kiloliana a milimili hoi a ka labui, ipnkukui owila hoi e anapa hele apnni na I>aeino'ku o Hawaii nei ,aloia oe a nni loa:—E oluolu iion mai oe i kekahi rumi kaa'Wale o ka MwaMwa a ka. lahui, no ka olua o ka manawa, no kahi mamalaai e kau ao la maluna, ka mea nani hoi ake kae 'ae ? a J. W. K. Kakelamaluikaleo, ka paakiki hoi o na paakiki, a o ka mea huna pohihihi hoi, e wawahi ana i ka puniu poo o na loea, na makaula hoopapa ,a huli meahuna, mai Ilawaii moku o Keawe a Niihau ka palena o na moku i ka moie o Lehua. "Me kuu manao la hoi e puehu liilii mai ana ka hulu o ua wahi manu nei, i o 'u mau hoa uhaiaholo ma oihana, eia ka hoi aia ka paa, aia ka puka, aia ka lakaia; nolaila, ua kn a uluhua maoli ka ike mau aku i ka maaloalo ae i ka maka, no ia kumu ua k'onola mai ko'u lunaikehala e hoao i pau ke kuiihewa. A eia iho ka 'u kapili kepau ana ame ka unuunu ana i ka hulu o ua wahi manu kolohe nei. Ka mua: He keiki au ua kupa aua p&pa hoi ma ka aina ame ke kai, a i ole au e loaa ia oe ilaila, alaila e kakali malie iho oe, aia ahiki anai Mahealani, e manao ae oe owau se koa. Owai au ia oe? Kaina: Ola. Wehewehe ana: O-ke ola, he mea nui ike ia, ua noho a kupa, a kamaaina i ke alo, no ka mea, na hanaia mai ka lani ame ka honua, ka aina hoi amo ke kai amp na mea apau loa, nolaila, e ike mai kakou, o ka aina he wahi no kakou e noho ai, a e huli ai hoi i ola no kaleou, a pela hoi ma k,e kai, he ola no malaila, a ina e kaltali malie au, ahiki mai Mahealani, manao ae oe owau se hoa, ua polo!ei maoli, no ka mea, he .mahina piha a poepoe o AEahealani ,a i ka piha ana o ka mahina, o ka poe hana ma ka mahina ka ohi, o ia ka manawa e kani mai ai ka manu pelehu, pokeokeo, manao ae la ke ola o ia keia e hone ae nei: I pili mai no oe me a'u, I ka wa moni a o kuu pakeke, Nele ae au i ka mea poepoe, Pau ka pilina ma kuu aoao. Sure kela! . Ka lua: He malihini au iko alo, a ua kamaaina no nae hoi iko leo ,a pela iho la au i lilo ai i aikano hulumanu na ke onaona, ua noho pu no au me ou« kou,- mili a malamaia, a lilo au i mea hooko i ka makemake ke kauoha. Owai la au .ia eluaf Haina: Pa. "Wehewehe ana. Aole keia o ke pa e waiho ai na meaai a kakou i hele a kamaaina i ke alo, he pa kela, na na keiki lawai'a o k» Aukaha ame ka poe no hoi apau i makaukau ma ia kulana. lawai 'a, a oia ke kumu i ma: lihini ai i ke alo, a i ka hoohana aoia i keia pa, e pono no i ka mea e lawelawe, ana, i ua pa nei, e pahappha inua ae i kona mau aiimakua lawai'a no ka hooko ana i ka.makemake o kana kauoha, a hookuu aku e hQoaikane me na i'a o 'ka moana k|iiuli, kai hohonu, jp,a. ka hoopokole ana ae he pa hiaku hiahi, a.'pela'- wale aku. Ea, pehea '.mai ee hoa, ke hiu ia o Meleuwila e. ka eueu o ke aupuni ahi!

Ke kolu: He inoa au ua kaulana apuni na moku, loaa ae no au i& oe i ka moku 0 Mano, aia au la i lta piko o Waialeale, malalo' pono ma ke'kowa ae 0 n mokupuni, i ke ole aae'au ilaila, alaila o loaa ae ana au ia oe ma ka poli 0 Kawaikini e hooipoipo an'a mei ka leo o ka ohe a Kanikawi. Owai li hoi au ia oukou! {■ Ilaina: Kauwila. Wehewehe ekolu! Ua ike a ua mao|>6po no ia kakou apau' keia laau he kauwila, ua kaulana hov apuni na moku, e 0 ana ma ka olelo ana, ae, ke kauwila holu o Puukapele, a i' ka moku o Mano kahi e loaa ai keialaau, aia i ka piko 0 Waialeale malalo' pono ma ke kowa 0 na mokupuni, kahi e ulu nei keia laau ahiki mai i keia manawa ,a o na kupa 0 ka moku o* Mano, ka i ike a kamaaina ia mau wahi pana kaulana mai kahiko mai. 3vo ole nae au ilaila, alaila e loaa ae ana.au ia 00 ma ka poli o Kawaikini/ e hooipoipo ana me ka leo 0 ka ohe a; Kanikawi, pololei no, a no ka mea, oiai ka leo hone 0 ka ohe a Kauakahialii e hoolele pau ana i ka hiamoe o Kaililaū'okekoa, 5a wa hookahi no e lolii hooipo-. ipo ae ana ke kauwila i ka poli o Ka-" a n<> ka inea, 0 ka ulunahele no ia 0 ,ke kavrwila holu 0 Puu.kapele. Ea; •e olohelohe ana ka mnnu a kaua i ka hulu ole maloo paha auanei nā iwi q Hua i ka la, -p. no ka mea, kē uw.e 'mai la 0 i.ka -welā a ka la/ aohe .pahuna haīa ā k'a Maluakele, urfkomo a poholo pono aku la i ka poli olu a nanea! ]S r o!aila, | ka hoohui ana ae.i keia' mau .kolu lilo. i .hook&hi, alaila,, e" ike iho ana kako.u apau ,e o'u mau hofe i ka -meahiiha 'hoonaluea noonoo, a ka loea i ka wai oopu, B?a--kelamaluikaleo, a ke ao holooko'a hol e olelo nei, Olāpa ka uwila. Ke lana nei ko'u manao ine keia maū wehewehe ana, ua weluwelu liilii akū na pani. paa o X r wahipouli . i ka poka kila makeneti, o ka,pu kuniahi 14 iniha o ka papu o Waikiki-kai, Kawehewehe, ma ka inoa i kapaia Fort De BuBay, a ina ua pono, a ua pololei ea, alaila ke pahola aku nei au i ka lima akau 0 ke aloha JMikimaka ame Hape Nuia ia oe. a ina aole i kupono āku la i ko piko ea, e opualii iho no hoi a e komiaomi malie, 'malālo ka lawe. 3Ce oe e 3£r. Lunahoononopono aho-, «!V.; v*.-„ v - 11" -A nui ko'u anoai Kalikimaka ame Hape:

Xiiia, a pela pu no hoi i kou mau keiki ulelehua mekala o kou papapa'i ma ia haawina hookahi. Kou no a mau, II lī. K. KEALAPIIAKAOPAE. Lihikai o Puuhale Aohe Trahi mea a mahinu mai la k.i paa o na panihao o Uwahipouli i na po ka kila o kau pukuniahi; o na j>ok:i kila ka i hele .mai la a pepee, hio ia mau no ka uahoa o ua keiki bnnkalakupua nei. - Uoouoaia mai i topi<i<>. malia o ka hana ana mai ia e wi «ī ka niho oke kolohe. Huli hou ia mai' —L. H. PIjYMOITTH, Dcc. 22. —TJa malamai;' ka hanohano o ka 300 makahiki o k:i hoomanaoia nna o ka pae mua ana mai 0. n.a kuuui mikanele aaalihini ianei i ( keia la.