Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 2, 14 January 1921 — Page 4

Page PDF (1.53 MB)

This text was transcribed by:  Mahealani Fronda
This work is dedicated to:  Yuki, Asia, Taitai, Sakura. Izzy, Jojo, Ke'oke'o, Dutchess & Apple Fronda

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

NUPEPA KUOKOA, HONOLULU, T.H.,  POALIMA, IANUARI 14, 1921

 

NUPEPA KUOKOA

SOLOMON HANOHANO, LUNAHOOPONOPONO   HOOPUKAIA I NA KAKAHIAKA POALIMA APAU

POALIMA    - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -   IANUARI 14, 1921

 

KA POINO O KA HAALELE I NA HANA MAHIKO

 

            Ma kekahi wahi o keia pepa e puka aku nei ke hoopuka aku nei makou i kekahi leka hamama i hooinaia mai e Mr. Clinton S. Childs o Maui e hoakaka  ana i ka hopena poino a pilikia maoli o na lunahana o na mahiko i haalele aku i ka lakou mau hana paa a holo aku no Kaleponi me ka manao e kaa ana na hana maikai ame na ukuhana maikai nollaila o ka hopena nae i halawai mai me lakou o a no ka nele ame ka hoaa ahiki i ka uawlo okoa ana aku imua o na ahahui kokua manawale’a no ka hoopakele ana ae ia lakou mailoko mai o ka poino.

            No ka pono o na limahana o na mahiko mo Hawaii nei ke kokua nui aku nei ke Kuokoa i ka manao e Mr. Childs ma ke kaohi ana i na limahana mai pupuahulu i ka haalele ana i na hana o na mailoko i keia ukuhana no ka mea aole ia he ma’i iwaena o na limahana mahiko wale no maanei nei aka ke pahole mai la ia pilikia hookahi iwaena o na limahana apuni o Amerika i keia la.

            Iloko aku nei o ka manawa kaua ka wa e pipii ana ke kumukuai o na mea apau ua konoia aku na haku hana e haawi aku i na ukuhana kiekie i na limahana oiai pipii ana na kumukuai o na meaao ame na waiwai kalepa apau a ka lehulehu e uku ana me ka ike ole o na haku hana i ko lakou poho ma ka haawiiana i na ukuhana kiekie i na limahana.

            O ke kulana o ka wa o ke kaua ma Europa aole a i keia wa ke emi mai nei ke kumukuai o na meaai ame na waiwai kalepa ma ia ano he hana hiki ole loa ma ka aoao o na limahana ke kauka’i ana aku e loaa na ukuhana kiekie ea lakou; a oki loa aku hoi ka ae ana mai o na haku hana e hooko i na koi a na limahana ua ahona ka hoopau ana i ka lakou ohana mamua o ka aa ana e hookomo ia lakou iloko o ka poino.

            Ma Amerika i keia wa ma na oihana apau ua holo mai na limahana mamuli keia o ka ae ole ia na mai o na koi hoopii ukuhana a na limahana a ke noho mai ka he mau kaukani o ka kaukani limahana ma ka hoaa:  o ke alahele wale no e hoopakeleia la ai lakou mai ka poino mai o ia ka lawe ana mai i ka hana e loaa ana me ka ukuhana e ukuia ana i keia la.

            O keia ke kumu pilikia o na limahana o na mahiko o ka holo ana aku nei i Kaleponi me ka manao kuhihewa e loaa ana na ukuhana kiekie ia lakou malaila he pilikia pu hoi e pahola mai ana e haalele aku i ka lakou mau hana a kauka’i mai e loaa na kona ia lakou ma keia kulanakauhale a ma na wahi a ae pa’a.

            Eia ke kumukuai o ke kopaa ke emi mai nei i keia manawa pela me ke kumukuai o ka laika o ka hoomau ma aku i ka uku ana i na limahana o kela mau oihana a elua me na ukuhana kiekie o kekahi ia o pa hana hiki ole loa a ma na hoike i loaa mai i keia keena ua ku a pilikia maoli na ona o na mahi laiki ma Hawaii nei e komo maoli ai kekahi poe o lakou iloko o ke poho no ka pii mailo o ka uku o na limahana.

            Ua pinepine ko kakou lohe i na kamailio o na manawa ae nei i hala i ka oi aku no o na uku haahaa e loaa ana i na limahana i ka wa emi o na meakuai mamua o na ukuhana nunui me ka pipii pu o na meakuai:  ina pela he hana naauao ma ka aoao o na limahana ka hoomanawanui ana me na ukuhana e loaa nei ia lakou i keia wa; no ka mea e hoea mai ana i ka wa e hoihoi hou ia mai ai ke kumukuai o na mea apau elike me ka manawa mamua aku o ke kaua.

            Ina ua hoaa na limahana ma Amerika i na hana e pono ai lakou i keia la pehea na limahana o na mahiko ma Hawaii nei e manao aku ai e loaa he hana na lakou ma Amerika?  Ina e kauka’i mai ana na limahana o na mahiko ma kekahi mau hana mawaho nei e pono ai ko lakou noho ana aia ihea ka hana a mau hana e hiki ai ke hoolawa aku ia lakou?  O ka mahiko wale no kahi hiki e hoolawa mai i ka hana i loaa mamua o ka ae ana aku e hookomo aku loko o ka pilikia ka mea a kela ame keia limahana i makee i kona ohana iho i weliweli ai e kipa mai ka poino ma ka ipuka o kona hale.

 

E HOAKAKA PONO MAI

 

            Eia ma ke keena o ke Kuokoa nei he mau dala mahuahua i hoounaia mai e kekahi poe lawe nupepa a makou e malama nei no ka maopopo ole o ka poe na lakou ia mau dala no ka mea aole he mau hoakaka mawaho ae o na bila dala i hoounaia mai e hiki ai ia makou ke ike i ka poe na lakou ia mau dala no keia kumu i konoia mai ai makou e hoike aku i keia piliki i ole ai e hoomau ia mai na hoouna dala ana o keia ano.

            Ua hoounaia mai no na dala no ka uku ana i ka nupepa ma ke kikoo bila haleleka me kekahi leka ole e hoakaka ana i ka mea nana i hoouna mai aka nae ma ko makou ike ana i ka inoa o ka mea nana ka bila kikoo e kau ana maloko o ka bila i konoia mai ai makou e manao iho o ka mea no ia nana kela dala a o kekahi kumu no hoi o ka hiki ana ia makou ke maopopo mamuli o ke kauia ana o ka inoa ma ke kihi hema maluna o ka wa-hi leka.

            O ka pololei loa nae a o ka makou ia e a’o aku nei ma na hoouna dala ana mai apau no ka uku ana i ka Nupepa Kuokoa e hoike maopopo mai maloko o kekahi leka i ka mea nana ke dala a mau dala paha maloko o kela leka a mai poina i ke kau ana maluna o ka leka i kahi noho i pololei ai ka huli ana aku ahiki i ka loaa ana o ka inoa pololei o ka mea lawe nupepa.

            Ma kekahi mau leka i loaa mai i keia keena e hoike mai ana no ka hoounaia mai o ke dala eia nae aole he dala maloko o kela leka a ma kekahi mau leka hoi aole he kauia o kahi noho o ka mea nana ke dala i hoouna mai nolaila he hana pohihihi ka hookolo ana aku iloko o na haneri o na haneri inoa o ka poe lawe i ke Kuokoa ahiki i ka loaa ana.

            Ke ole makou e kuhihewa ua maopopo no ka poe na lakou keia mau dala a makou e paa nei ko lakou hoouna ana mai i ka lakou mau dala no ka nupepa a i wahi e hoopauia ae ai keia pohihihi ke kakali aku nei makou o ka loaa mai o na hoakaka pololei i hiki ai ke hookomoia ae keia mau dala no ka hookaa ana i na nupepa a ka poe i kuleana i’o ia mau dala.

            Ke makee mau nei makou e loaa ole he mau pilikia mawaena o ka poe lawe nupepa ame keia keena i wahi e hookoia ai keia manao ke uwalo hou aku nei makou imua o ka poe heluhelu o keia pepa e hooko i na manao hoakaka maluna ae a e hoakaka pono mai ma ke ano ku i ka naauao e hauhili ole ai ma kekahi ano.

 

E KUAI MA KO KAKOU WAHI PONOI

            Mamuli o ka hoomaopopo ana aia he heluna nui o ko Hawaii nei poe e kauoha mau nei i ka lakou mau meakuai ma Amerika i kela ame keia manawae hoouna ana he mau dala mahuahua ma na bila haleleka i na halekuai kukaa nui ma Amerika ua konoia mai na kanaka kalepa o keia kulanakauhale e hoala ae i na ku-e ana no keia hana he ku-e hoi a makou e manao nei ua hookahuaia ia malalo o kekahi mau kumu kupono loa.

            He hana maa na na halekuai kukaa nunui ma kekahi mau kulanakauhale ma Amrika Huipuia ke pa’i ana i na buke kuhikuhi no ke ano o na waiwai kalepa maloko o ia mau halekuai me ke kau ana i na kumukuai i ka loaa ana o na buke o kela ano i ko na kumukuai i ka loaa ana o na buke o kela ano i ko Honolulu nei poe ame ka poe ma na wahi like ole o ke ao nei ua punihei aku ko lakou noonoo i na ano waiwai i hoolahala ame ko lakou mau kumukuai a kauoha aku la i ka lakou mau mea i makemake ai ma o ka oihana leka la ma keia ano iho la ua holomua loa kela mau halekuai kukaa.

            O kekahi o na kumu ku-e ma ka aoao o ko Honolulu nei poe kalepa waiwai no ke kauoha ana o koonei poe i na waiwai ma Amerika ma o ka haleleka la o ia no ko lakou lilo ana i poe hoopomaikai aku i na kanaka kalepa ma Amerika no ka mea o na dala a lakou e hoouna ana i kahi e e lilo loa ana ia mau dala me ka hoi hou ole mai i Hawaii nei.

            Ma kekahi aoao hoi  o na dala e kuaiia ana i na waiwai ma Hawaii iho nei he mau dala ia e waiho malie ma Hawaii iho nei he mau dala ia e waiho malie ana maanei me ka holo ponoi ana iho no maanei e hoopomaikaiia ai kekahi heluna nui o koonei poe e uku ana koonei mau halekuai i na auhau nunui e holo aku ana ia mau dala auhau no na hana like ole o ke aupuni ma keia ano ua hoopomaikaiia aku kekahi heluna nui o na kanaka ma Hawaii nei.

            Aole ma Honolulu nei wale no i hoalaia ae nei keia ku-e ana ma ka aoao o na kanaka kalepa waiwai aka ma kekahi mau kulanalauhale no kekahi o Amerika na wahi i holomoku ai na kanaka i ke kuai ana i na waiwai mai na kulanakauhale mai mawaho o ko lakou mau kulanakauhale ponoi.

            He kakaikahi loa paha iwaena o na Hawaii e kauoha nei i ka lakou mau meakuai ma Amerika mai na halekuai kukaa mai na lakou na buke kuhikuhi i na waiwai i hoounaia ma kela ame keia wahi he mea pono nae e loaa iho ka ike ame ka noonoo ia kakou he oi ae ko kakou hoopomaikai ana i ko kakou poe kalepa maanei nei mamua o ka hoopomaikai ana kau i ka poe o kahi mamao loa.

            O keia kekahi o na rula paa iwaena o na Kepani na Pake ame na Haole no o ia ka hoopomaikai ana i na oihana a ko lakou lahui ponoi e lawelawe ana maanei nei aole wale no no ke kokua ana aku ia lakou aka mamuli pu kekaki o ka manaoio ana he oi ae ko lakou hoolilo ana i ka lakou mau dala maanei no ka mea e holo poaiapuni ana ia mau dala ma ke ano e hoopomaikaiia aku au kekahi heluna nui o na kanaka.

            Nokeaha no hoi na kanaka Hawaii i hoohalike ole aku ai me kela mau lahui ma ka hoao ana e kuai i na waiwai kalepa a ko lakou poe ponoi iho mamua o ka hoopomaikai ana aku ia ha’i?  Aia no he mau Hawaii he mau hana kalepa ka lakou e lawelawe nei eia nae aole he kipa aku o na Hawaii ma ke kuai ana i ka lakou mau waiwai he wahi ano maikai ole ke nana aku iwaena o kakou ma ke ano he lahui.

            I wahi nae e lanakile ai keia mau hooikaika ana ma ka aiai i ki kakou poe kalepa waiwai ua ili aku ke ko’iko’i maluna o lakou ka hoemi ana mai i na kumukuai o ka lakou mau waiwai ma ke ano e hiki ai ke kaohiaa mai hoonei poe mai ke kauoha ana i ka lakou mau mea i makemake ai ma kahi e loaa mai ai ia lakou me ke kumukuai oluolu.

 

            Me ka minamina nui makou e hoike aku nei i ko makou manao no ka hala ana aku o Samuel Maikaaloa Kanakanui ma kela ao kekahi o na kanaka Hawaii i mahalo nui ia no kona mau ano oleole a ma kekahi olelo ana ae hoi he makamaka no na Hawaii.  Ma kona ano he luna oihana no ke aupuni oia kekahi o na kanaka i hooko aku i kana mau hana me ka makaukau ka mea ana i ume aku i na manao mahalo o na poo o ke aupuni nona.  O kona nalo ana aku mai o kakou aku nei ua waiho hakahaka iho kona makalua e lilo ai i hana paakiki ka hoopiha ana aku.  Me ka wahine kanemake ame ka ohana ke Kuokoa e komo pu aku nei iloko o na haawina o ke kaumaha ame ka luuluu no ka mea i haalele mai i keia ola ana.

 

Nuhou Kuwaho

----------

 

            Ma ka la 16 o ka mahina ae nei o Feberuari e weheia ai ke kau mau o ka ahaolelo kuloko.

----------

            Mamuli o ka nui o ke kai i komo iloko o ka Mauna Kea ma kona huli hoi ana mai ma ka Poalua aku la i hala ua hele a pulu na ekeleka mai Hawaii ame Lahaina mai i ke kai.

----------

 

            Ma ka la apopo e pau ai ka hookaa ana i na auhau wai me ka ukupanee ole a kaa aku mahope o ka la 15 o keia mhio e uku ai i ka ukupanee o umi keneka.  O ka makaala ae na ka lanakila!

----------

 

            Ma na hoike i hoea mai nei i keia keena ua holopaa ka ino o keia mau la aku la apuni keia Teritore me ka nui no hoi o na poino i loaa ma kekahi mau wahi a liilii no hoi na poino ma kekahi mau wahi.

-----------

 

            Ua paa na kulenana aina pohihihi o Waialua, Oahu i ka huliia e KALE HAPAKINI i ke keena Aina o ke Aupuni.  E hui me ia i maopopo pono kou kuleana.

----------

 

            E malama ae ana ka Ahahui o na Kaukamahine ame na Keikane o Hawaii i ka lakou halawai makahiki ma kahi o ka Moiwahine Ema Kaleleonalani mauka ae nei o Hanaialamakama, Nuunu ma keia Poakolu ae Ianuari 19, ma ka hora ekolu o ka auwina la.

----------

 

            Eia ka Rev. D.P. Mahihila o Kalaupapa, Molokai ke hoohala nei i keia mau la ma keia kulanakauhale me ke mea la me keia mahina ae e huli hoi aku ai oia no kale o kana hana ma ke kahuma’i ma Molokai.

-----------

 

            E haawi ae ana o Willian Kalahale he keiki Hawaii makapo he ahamele me hulahula maloko o ka Odd Fellows Hall kihi o na alanui Moi ame Papu ma ka po p ka Poaono, Feb. 5.  O na pomaikai o kela ahamele e holo aku no ia ia William Kalahale.

----------

 

            O ka Rev. D.P. Mahihila o ka Ekalesia o Kanaana Hou Kalaupapa, Molokai ka haiolelo ma Kaumakapili ma ke awakea o ke Sabati aku la i hala.  O kana poolelo ma ia la aia ma Kanawailua, mokuna 8:11.

----------

 

            Eia ka paaia nei kekahi mau dala i hoonuaia mai i keia keena e ka poe lawe i ka Nupepa Kuokoa no ka maopopo ole o ka poe na lakou i hoouna mai ia mau dala e oluolu e hoakaka pono mai i keia keena ka poe i kuleana i kela mau dala.

----------

 

            Ke pii mahuahua mau ae nei ka maikai o Mrs. Vera Fidler kela wahine haole i kiia ai i ka pu.  Ua weheia na poka elua mailoko aku o kona kino me ka holopono loa.

-----------

 

            Maloko o ka aha a ka Lunakanawai Hoomalu Lightfoot i kania mai ai ka hoopa’i maluna o William Mossman no ka hewa hoeha i hana wahine he kanakolu la e noho ai maloko o ka halepaahao ma ka Poakahi iho nei.

----------

 

            Ma ka Mauna Kea o ka la apopo e huli hoi aku ai ka Loio Kalana Beers ame kona ohana no Hilo ma ka Mauna Kea mahope iho o ka hoohala ana ho mau la pokole maanei nei no ka hoolewa o Mr. S.M. Kanakanui.

----------

 

            Iloko ae nei o ka mahina o Iulai e hoomaka ai ka hoikeia ana o na kumukula apau o na kula olelo e mawaho ae o ka olelo Beritania ke hoomakaukau mai nei ke kahukula nui o ka papa hoonaauao i na alahele e hoomaalahiia ai kela hana.

----------

 

            Mamuli o ka loaa ole mai o kekahi hoike e pili ana i ka waapa lawai’a o ka Hui Lawai’a Pakipika nona ka inoa Maehiko Maru ua pau na manaolana no ka pae aku o kela waapa no kekahi wahi.  Ma ka la 12 o Dekemaba aku nei ka holo ana o kela waapa ma ka hana lawai’a ua manaoia ua loaa ia o ka ino i ua poino.

 

PIHOLO ILOKO O KE KAI A MAKE LOA.

----------

 

            Ma ka Poaono aku nei i hala oiai me kona mau hoa lawai’a mawaho ae nei o ke awa i halawai ai o Kahue Pahu me ka make mamuli o ka loaa ana i ka huki o kona wa i niu ai iloko o ke kai.

            Maluna o ka waa o Kahue Pahu ame kona mau hoa oia o Maku ame Niulii o ka holo ana aku ma kela la a oiai e lana ana ko lakou waa ua luu aku la ka o Kahue Pahu iloko o ke kai no ka makaala ana i ka upena o ka wa iho la ia i loaa ai i ka huki me ke piholo ana iloko o ke kai.

            Mamuli o kela piholo hikiwawe ana o Kahua Pahu ilalo na hiki ole ke lawelaweia aku kekahi hana e hoopakeleia ae ai o kona ola e kona mau hoa.

            He lawai’a ka Kahune Pahu hana o ka noho ana ma ke alanui Ala Moana a he kamaaina oia no Kailua o Oahu nei ma kona manawa o ka make ana aku la ua piha iaia na makahiki he kanalima.

 

Nuhou Kuloko

----------

            LOS ANGLES, Jan. 10.-Ua make o R.C. Thorne, ke keikikane a C.H. Thorne ka puuku o ka hale kauoha nupepa Kikako i keia la ma ka manawa i kahuli ai kana kaa otomobile malina o ke alanui pakika.  O Thorne he onamiliona oia ma kona inoa ponoi e holo ana oia wale no ma ka manawa o ka poino ulia.

----------

 

            SACRAMENTO, Cal., Jan. 5.-He bila kanawai ka i hookomoia aku iloko o ka hale ahaolelo o Kaleponi i keia la e hoakaka ana no ka hookaawale ana i na keiki Pake maloko o na kula i kaukua mai na kula mai e heleia ana e na keiki a na makua haole.

----------

 

            LONDON, Jan. 5.-Ua hooholo ka Haku Reading i kona manao e ae aku u ka hookohu a ka Moi no ke kulana Kiaaina o Inia i haawiia mai ai iaia ma kekahi manawa kokoke i hala aku nei a ua hoolahaia ae ia mea ma ka po aku la i hala.

-------------

 

            WAKINEKONA Jan. 5.-He 2,325,000 mau kanaka hana i nele i ka hana maloko o Amerika Huipuia elike me ka hoike a ka nupepa a na limahana Plum Plan i hoopukaia ae mahope o ka nanaia ana o na hana imi pomaikai lehulehu.

----------

 

            SAN BONITA, Texas, Jan. 7.-Ua kelekalapa aku nei na lala o ka American Legion onei i keia la i ka poe he mau aina ko lakou maloko o ke Awawa o ka Muliwai Rio Grande i kaawale ma kahi e e noi aku ana e haawi mai i kekahi kauoha ia lakou e kaiehu aku i na Kepani i hoea mai ai maanei a hookuonoono iho ma kekahi mau heluna uuku.

----------

 

            BUDAPEST, Jan. 8.-He umi-kumamalua poe i lawe ponoi ae i ko lakou mau ola i ikeia maanei mamuli o ke anu ame ka make i ka pololi elike me ka hoolaha a kekahi luna aupuni o ka hoopuka ana ae maanei i keia la.

----------

 

            SANFRANCISCO, Jan. 10.-Ehiku mau moku Eagle i kauohaia mai ai ma kekahi manawa i hala koke aku nei e holo aku ana no na kai e Hawaii i holo aku i keia la no ke awa o Puuloa kahi o lakou e kukulu mau loa ia aku ai no ka manawa i maopopo ole.

 

NA MARE.

 

            Thomas M. Stone ia Violet Solomon, Dec. 28.

            H. H. Kaaihue ia E. K. Kamakoa, Jan. 3.

            William Kamana ia Lily Kaihe, Jan. 5.

            John A. Baker ia Maru Baty, Jan. 6.

            G. C. Aguda ia Cecilia Kaluaapana, Jan. 6.

            Kealaula Haupu ia Mary Haupu, Jan. 8.

 

NA HANAU.

 

            Na Mr. ame Mrs. Hiram M. Kaihe, he keikikane, Dec.1.

            Na Mr. ame Mrs. George Keoho, he kaikamahine, Dec. 30.

            Na Mr. ame Mrs. Kamai, he kaikamahine, Jan. 2.

            Na Mr. ame Mrs. Thomas K. Beckley, he kaikamahine, Jan. 2.

            Na A. G. Johnson ame Bella Gay, he keikikane, Jan. 3.

            Na Mr. ame Mrs. William Kalama, he kaikamahine, Jan. 3.

            Na O.J. Henning ame Elizabeth Espinda, he kaikamahine, Jan. 8.

            Na Mr. ame Mrs. Thomas Kane, he kaikamahine, Jan. 10.

 

NA MAKE.

 

            Kaui Kala, ma ke Awawa o Manoa, Jan. 4.

            Gabriel Ahulua, ma Hilo, Jan. 4.

            G.W. Napeha, ma ka Halema’i Moiwahine, Jan. 4.

            Kahue Pahu, ma ke alanui Ala Moana, Jan. 8.

            Samuel M. Kanakanui, ma Waikiki, Jan. 10.

            Caroline Lukela, ma Pauoa, Jan. 10.

            William Kino, ma ka Halema’i Moiwahine, Jan. 10.

            Y.W. Napihea, ma ka Paka Aala, Jan. 10.

            Annie Pelio, ma Honolulu, Jan. 11.

            Hannah K. Burgess, ma ka alanui Auld, Jan. 11.

            Henry M. Keaweamahi, ma ke alanui Ala Moana, Jan. 12.

 

HOOKAPU KAI LAWAI’A.

 

            Ke papa a ke hookapu loa ia aku nei na kanaka apau aole e hele e lawai’a ma kuu kai lawai’a ma Keauau Kaimana Hila Oahu me ka loaa mua ole o ka ae ia mai ia’u aku a i ole i kekahi mea okoa ae paha a’u e hoamana aku ai.

MRS. BLANCHE HUMMEL.

Honolulu, Jan. 13, 1921.

6434-Jan. 14,21,28.

 

HOOKAPU KAI LAWAI’A.

 

            Ke papa a ke hookapu loa ia aku nei na kanaka apau aole e hele e lawai’a ma kuu kai lawai’a ma Keauau Kaimana Hila Oahu me ka loaa mua ole o ka ae ia mai ia’u aku a i ole i kekahi mea okoa ae paha a’u e hoamana aku ai.

MRS. BLANCHE HUMMEL.

Honolulu, Jan. 13, 1921.

6434-Jan. 14,21,28.

HOIKE NA KULA SABATI O OAHU.

 

            E malamaia ana ka hoike hapaha ame hoike hui o na Kula Sabati o Oahu elike me ia malalo iho penei:

            Kaneohe, Feb., 1921;  haawina o Jan., 1921; Waikane, Feb. 13, 1921, haawina o Feb., 1921; Hauula, Feb 20, 1921, haawina o Maraki, 1921; Kahuku, Feb. 27, 1921, haawina o Dec., 1920.  Hoike hui o na Kula Sabati o na Koolau ma Kahuku.

            Waialua, Maraki 6, 1921 hawina o Jan., Feb. ame Maraki, 1921; Makua, Maraki 6, 1921, haawina o Jan., 1921; Waianae, Maraki 13, 1921, haawina o Jan., Feb .ame Maraki 1921.  Hoike hui o na Kula Sabati o na Kona ma Waianae.

            Ewa, Mar. 20, 1921, haawina o Feb. ame Maraki, 1921; Kalihi me Moanalua, Mar. 20, 1921, haawina o Jan., Feb.  ame Maraki, 1921; Kaumakapili, Mar. 27, 1921, haawina o Jan.  Feb. ame Maraki, 1921; Kawaihao, Mar. 20, 1921, haawina o Jan., Feb. ame Maraki, 1921.

            E hoomakaia ka hoike o na Kula Sabati apau i ka hora 9 a.m.

            O kela ame keia Kula Sabati e hele ana no ka hoike hui ua hiki no ke lawe i haawina kuikawa ke makemake ia Kula Sabati e hana pela.

            E hoomakaukau i na haawina kokua no na hoike hui e hiki mai ana.

            Na ka Haku no e haawi mai i na hooponopono ana i mea e holopono ai o Kana hana.

            Aloha makahiki hou.

JAS. H.S. KALEO,

Kahu Kula Sabati Nui o Oahu.

Ianuari 10, 1921.

 

HE AHAMELE NA KE KEIKI MAKAPO.

 

            Maloko o ka Add Fellows’ Hall e haawi ae ana o William Kalahale he keiki makapo he ahamele me hulahula ma ka po o ka Poaono, Feberuari 5, 1921.

            E hoikeike mai ana oia ina ano mele like ole apau i hiki aiai ke paani mai kona manawa liilii mai ahiki i keia manawa; he mau keiki makapo kekahi e kokua pu mai ana iaia ma kela ahamele.

            E hookani mai ana kekahi keiki makapo i ka piano pela hoi kekahi makapo okoa aku ma ka pila mendolina a e hookani mai ana kekahi keiki makapo i ke gita me ke kiula a ma na ahamele a keia mau keiki makapo e haawi mua ae ai maloko no o kela hale na nui ka mahaloia no ko lakou akamai maoli i ka hookani ana i ka lakou mau meakani i a’o ai a lehia.

 

HE HOOMAIKAI.

 

            E Mr.  Lunahoponopono, Solomon Hanohano, Aloha oe:-No ka pahola hou ana aku i na hoomaikai i o’u hoa paahana iloko o ka ke Akua hooponopono ana mai ke hooia nei au ma kou ae ana mai i rumi kaawale no ke poomanao e kau ae la maluna o ia hoi ma ka ahamele i malama hoi ua e ka Ekalesia o Hanapepe ma Waimea Hall, Dec. 11, 1920 ua loaa mai keia huina dala he $132.50.

            No oukou e na komite ohi dala ka poe no lakou na inoa malalo iho ka’u hoomaikai nui.

            Mrs. Sam Maliekai ame Mrs. Rosie Chu, $26; Mrs. Lucy Wright, $39; Mrs. F. Waipa Akana, $12; Mrs. Enoka Lovell, $10; Mrs. Minnie Aka, $2; Mr. D.K. Kapahee, $4; Wailemi, $20; na loaa ma ka puka, $14; huina loaa, $132; hoolilo, $11.50; koena ma ka waihona, $121.

            Maluna ae o na mea apau na ke Akua no iloko o Kona lokomaikai e haawi mai ia oukou pakai i na mea i oi aku elike me kona makemake.

            Ke haawi pu nei au i ka’u hoomaikai i ka poe komo pu mai e kokua i na hana himeni, Mrs. Emma Lino himeni pakahi Mrs. Nora Chang, me kana kaikamahine Juanita Chang, Mrs. Aloehuwai Hunt ame Mrs. L. Wright iaia hoi ke kiani palanehe ana o na ki o ka piano he u’i maoli no a pela me ke kalapu himeni Hula Bulu mai na kihi eha mai keia o ka aina a no ka nui o na mea maikai ua minamina maoli ka poe i ikemaka ole a ua noi hou ia mai a ke manaolana nei no makou e wehe hou no ma Waimea Hall i ka wa e makaukau ai.

            No keia mau maikai i hoikeia ae la ae waiho aku nei me ka haahaa ma o ko oukou makuahine la me ka malu mai ke Akua mai.

F. SABO.

 

LIMANUI IA KEKAHI KAUKAMAHINE OPIO.

 

(Mai ka aoao Ekahi mai).

 

            Ma kekahi manawa nae o kela po i ka manawa a Edward Hopkins he mea e noho hana ana maloko o ke keena o ka lunahooia o ke kalana i kaalo ae ai ma kela wahi ua lohe oia i kekahi leo hauwalaau a i kona huli pono ana aku i ke kumu o ka walaau i loaa aku ai iaia o Miss Benawitz iloko o ke kulana kupoli a pela hoi me James Poe.

            Ua ike o Mr. Hopkins i ka nahaehae o ka lole o Miss Benavitz a ua haukae pu no hoi i ke koko pela me ko james Poe lole nolaila ua kahea okoa aku la oia i kekahi kiakaa otomobile a maluna o kela kaa i hookauia aku ai o James Poe ame Miss Benavitz a lawe loa ia mai la no ka halewai.

            I ka hoea ana no ka halewai i hoi pono mai ai ka noonoo maikai o keia kaikamahine opio a wahi ana aole i maopopo iki iaia ka mea i hanaia aku maluna o kona kino eia nae ma na hiona i hoomaopopoia aku ua lawelaweia kekahi hana aumeume elike me ke ano o ka mea i ikeia no kona lole pela hoi ka eha ma kona helehelena.

            Imua o ka Makaikiu McDuffie i ae okoa aku ai o James Poe no kona pili i ka hewa a i ka wa i ninauia aku ai i kona kumu i lawelawe ai i kela hana karaima o kana kumu wale no i olelo ae ai mamuli o ka haawina mau i loaa i ke kanaka.

            Ua ae pu ae no hoi o James poe imua o na makai ua noho mua oia maloko o ke kula hoopololei ma Waialee.  He kanaka opio oia ma kahi o ka 24 makahiki a ua mare i ka wahine me ka loaa ana he hookahi aku ai  a laua keiki.

            I ka manawa i hoikeia aku ai ke ano o ke karaima i hanaia e James Poe i ka Loio Kalana Heen ua lawe koke ae oia i na heehina e oili mai ai ke kaulike ma o ka waiho ana aku iloko o ka lima o ke kiure kiekie ka noii pono ana mai i na mea e pili ana no ka hewa i hanaia.

 

E HAAWI ANA NA MAMAKAKAUA HE AHAMELE ME TABALO.

 

            Ma ka noho ana o ka halawai a ka Ahahui o na Mamakakaua maloko o ka hale heluhelu buke o ka lehulehu ma ka Poaono aku nei i hala i hooholoia ae ai ma ia halawai e wehe aku i ahamele ame hoikeike tabalo maloko o ka hale o ka Papa Hawaii ka Memorial Hall ma ka po o ka Poakahi ame ka Poalua Ianuari 24 ame 25.

            Ua ala mai keia manao iloko o na Mamakakaua e lawelawe aku i kela hana mamuli o na leo uwalo i hoea mai i Hawaii nei no ke kokua ana aku i na keiki e uwe mai la i ka pololi ma Europa o ka loaa apau mai keia ahamele mai e holo aku no ia no ke kokua ana i ka poe popilikia ma Europa.

            O na himeni apau no ka ahamele ma kela mau po he mau himeni Hawaii wale no a o na hoikeike tabalo hoi he mau hoikeike ia i pili loa aku i na moolelo o Hawaii nei me ka hoakakaia mai o ke ano o kela ame keia hoikeike tabalo.

            O kekahi mea i hoolalaia ma kela mau hana hoikeike o ia no ka hoike ana ae i ke kuahu hula ka mea a na haole kamaaina ame na malihini i ike ole ai mamua a oiai ke kuahu e ku ana e lawelaweia ana na hana hula ma ke anu ku i ka maemae.

            Oiai ua pili wale no na hana a na Mamakakaua i manao ai no Hawaii nei aole ana e nele ka lilo o kela mau po elua i mau po no ko ke kulanakauhale nei poe e ake loa ai e ike i na mea a lakou i maopopo mua ole ai.

 

            MELBOURNE, Jan. 19.-Aohe mau kaaahi a mau kaa mahu e ae e holo nei maluna o na alanui maanei mamuli o na keehinahana i laweia ae e ke aupuni no ka pakiko ana mai i ka hoohanaia o ka lanahui no ka hookunanaia ana o na hana o na moku mamuli o ka olohani a na limahana.

 

Pioneer Building & Loan Association of Hawaii

_______________

 

HOAKAKA NO KE KULANA

Ma ka Pau Ana o ka Oihana, Dekemaba 31, 1920.

________________

 

NA LOAA.

 

Dala kuike ma ka banako ………. 617.83

Ma ka lima……………………….183.90 $  855.72

Moraki……………………………….…150,795.52

Hoaie Kumiwaiwai…………………….6,462.50

E Loaa Mai Ana

Uku Kumau…………2,416.00

            Ukupanee……………1,521.15

            Uku Kaulele…………..973.00..

            Uku Hoopa’i………….460.76

            Lako  Keena………….200.00

            Moohelu Waiwai Loaa Mai.  1,379.39

            Na Buke Lawelima………..58.50

                                                ---------------

                                                $165,122.54

 

NA AIE.

 

            Hoahu a ka Poe Paa Mahele ame na Loaa……………………$130,652.56

            Na Mahele i Oo……………………………………………….      4,800.00

            Na Bila no ka Uku Ana……………………………………….    13,000.00

            Na Nkupanee e Loaa Mai Ana…………………………………….153.93

            Na Hookaa Ukumua……………………………………………….461.00

            Na Moohelu Waiwai no ka Ukuia…………………………………776.04

            Na Aelike- Na Hale e Kukuluia Ana…………………………….9,173.05

                        Uku no ka Nana Ana…………………………………….       3.75

            Moohelu Waiwai i Hookaawaleia………………………………6,100.10

                                                                                                            ---------------

                                                                                                            $165,122.54

 

                                                                        )

Kulanakauhale a Kalana o Honolulu.             )ss.

            Teritore o Hawaii,                               )

            OWAN, o THEO F. LANSING, Kakauolelo o ka Pioneer Building and Loan Association of Hawaii. Ltd., ke hoohiki nei o ka hoakaka maluna ae ua pololei ia i kulike ai me ka’u i ike ai a i manaoio ai.

THEO. F. LANSING

Kakauolelo.

 

Hanaia a hoohkiiia imua o’u keia la 12 o Ianuari, A.D. 1921.

L.J. REED,

Noteri no ka Lehulehu, Apana Hookolokolo Kaapuni Ekahi, Teritore o Hawaii.