Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 2, 14 January 1921 — E KUAI MA KO KAKOU WAHI PONOI [ARTICLE]

E KUAI MA KO KAKOU WAHI PONOI

Mamuli o ka iioomaopopo ana, aia he heluna nui 0 ko Hawaii nei poe, e kauoha inau nei i ka lakou mau ineakuai ma Amerika, i kela ame keia manawa, e hoouna ana hc mau elala mahuahua ma na bila lialeleka, i na halekuai kukaa nui ma Amei'ika, ua konoia mai na kanaka kalepa o keia kulanakauhale, I e hoala ae i na ku-e ana 110 keia hana, he ku-e hoi a i makou e manao nei, ua hookahuaia ia malalo o kekahi mau kumu kupono loa. I-Ie hana maa na na halekuai kukaa nunui ma kekahi mau kulanakauhale ma-Amenka Huipuia, ke pa'i ana i na buke kuhikuKi 110 ke ano o na waiwai kalepa maloko o ia mau halekuai, me ke kau ana i na kumukuai, i ka loaa ana o na buke o kela ano i ko Henolulu nei poe, ame ka poe ma na wahi like -ole o ke ao nei, ua punihei aku ko lakou noonoo, i na ano waiwai i hoolahah, ame ko lakou mau kumukuai, a kauoha aku la i ka lakou mau mea i makemake ai, ma o ka oihana leka la, ma keia ano iho la, ua holomua loa kela mau halekuai kukaa. i O kekahi ona kumu ku-e ma ka aoao oko Hono- ' lulu nei poe kalepa waiwai, 110 ke kauoha ana o koonei poe i na waiwai ma Amenka, ma o ka haleleka la, o ia no ko lakou lilo ana i poe hoopomaikai aku 1 na kanaka kalepa ma Amerika, 110 ka mea o na dala | a lakoii e hoouna ana i kahi e, e lilo loa ana ia mau dala, me ka hoi hou ole mai i Hawaii nei. Ma kekahi aoao hoi, o na dala e kuaiia ana i na waiwai ma Hawaii iho nei, he mau dala ia e waiho malie ana maanei, me ka holo ponoi ana iho no maanei, e hoopomaikaiia ai kekahi heluna nui o koonei poe, e uku ana koonei mau halekuai i na auhau nunui, ē holo aku ana ia mau dala auhau, 110 na hana like ole o ke aupuni, ma keia ano, ua hoopomaikaiiā aku kekahi heluna nui o na kanaka ma Hawaii nei. Aole ma Honolulu nei wale 110 i hoalaia ae nei keia ku-e ana ma ka aoao o na kanaka kalepa waiwai, aka ma kekahi mau kulanakauhle 110 kekahi o Amerika, na wahi i holomoku ai na kanaka, i ke kuai ana i na waiwai mai na kulanakauhale mai, mawaho 0 ko lakou mau kulanakauhale ponoi. He kakiikahi loa paha iwaena o na Hawaii, e kauj oha nei i ka lakou mau meakuai ma Amenka, njai na halekuai kukaa mai, na lakou na buke kuhikuhi i ina waiwai i hoounaia ma kela ame keia wahi; he I mea pono nae e loaa iho ka ike ame ka noonoo ia kakou, he oi ae ko kakou hoopomaikai ana i ko kakou poe kalepa maanei nei, mamua o ka hoopomaikai ana aku i ka poe o kahi mamao loa. 0 keia kekahi o na mla paa iwaena o na na Pake, ame na Haole no, o ia ka hoopomaikai ana 1 na oihana a ko lakou Jahui ponoi e lawelawe ana maanei nei, aole wale no, no ke kokua ana aku ia lakou, aka mamuli pu kekahi o ka manaoio ana, he oi ae ko lakou hoolilo ana i ka lakou mau dala maanei, no ka mea e hoio poaiapuni ana ia mau dala, ma ke anq e hooponiaikaiia aku ai kekahi heluna nui o na kanaka.. Nokeaha no'hoi r|a kanaka Hawaii i hoohalike ole aku ai me keli mau lahui, ma ka hoao ana, e kuai i na wāiwai kalepa a ko lakou poe ponoi iho, mamua o ka hoopomaikai ana aku ia ha'i? Aia no he mau Hawaii he mau hana kalepa ka lakou e lawelawe nei, eia nae aole he kipa aku o na Hawaii, ma ke kuai ana i ka lakou mau waiwai. he wahi ano maikai ōle ke nana aku iwaena o kakou, ma ke ano he lahui. 1 walii nae e lanakila ai keia mau hooikaika ana ■ ma ka 'aoao o ko - kaleou poe kalepa waiwai, ua ili aku ke maluna o lakou, ka hoemi ana mai i na kumukuai o ka lakou mau waiwai, ma ke ano e hiki ai ke kaohiia mai, koonei poe, mai ke kauoha ana i ka lakou mau mea i makeniake ai, ma kahi t loaa mai ai ia lakou me ke kumukuai oluoln. Me ka minamina nui makou e hoike aku nei i ko makou manao, no ka hala ana aku o Samuel MailAak>a -Kanakanui ma kela ao, kekahi o na kanaka Hawaii, i mahalo nui ia no kona mau ano oluolu, a ma kekahi olelo ana ae hoi, he makamaka no na Hawan. Ma kona ano he luna oihana no ke aupuni, oia kekahi o na kanaka i hooko aku i kana mau hana me ka makaukau, ka mea nana i ume aku i na manao mahalo ona poo oke aupuni nona. O kona nalo ana ' aku mai o kakou aku nei, ua waiho hakahaka iho kona makalua, e lilo ai i hana paakiki ka hoopiha ana aku. Me ka wahine kanemake, ame ka ohana, ke Kuokoa e koino pu aku nei iloko o na haawina o ke kaumaha ame ka hmluu no ka mea i haalele mai i 'keia ola ana»