Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 2, 14 January 1921 — He Moolelo ko Helena Simoa Lanakila Ana A I OLE Ka Hoowalewaleia Ana o Halebatona [ARTICLE]

He Moolelo ko Helena Simoa Lanakila Ana A I OLE Ka Hoowalewaleia Ana o Halebatona

y Hoakaka—Ke panai hoii ia aktr nei keVa . n\oblelo Jioonaneā ro ko ke .Kuokoa. inaū kini makamaka hehihelu a hiala'ai moolelo me ka manaoiana o ka meakakau e loaa āna- no kekahi mr;u mea hoonaauao mailoko mai o keia mooleio'.

MOKI7NA I—Ke Kukai Olelo Anft.

O ka Lunakanawai Halebatona kekahi o na ldio waiwai loa ma Amerika, a no kekalii mau kau lehulehu : kotia noho .a lawelawe hana ana ma ke ano oia- kekahi o na lUnakana\vai .o.ka aha hookolokofo kiekie 'ina' Wakinekona, D. a rrfahōpe msi ua waiho āku oia ia'oiliā'na a ua komo aku la ina kekahi oihana kalepa maloko o ke Kulanakauhale o Nu loka nona ponoi iho. He kanaka kulana hanohano oia a he kopnnhana oiaio; he kilakila kona oiwi» he hiehie kona nanaina ma na ano apau, he kino puipui a kiekie kona o ka averika kiekie nei, he ano haikea kona helehelena, he nunui na maka me ka poni, he kanaka naauao ma kōna hiohiona ke nana aku, eia nae. ma kona helehelena ke nana aku me he mea la he mea kana i kaumaha mau ai, a iaia e minoaka inai ai, he kanaka oluolu a waipahe loa oia e hoike mai ann i kohā knilaiila kanaka u'i i kona mau la opio. O kona lauoho iia like ke keokeo me ka hau, a e hoike maf ana ia he mau makahiki lehulehu kona ola ana, a o kekahi mea kokua nui rnai ia.i ka hanohano o kona kulana> o kona huoho nae ka i keokeo, oia mau no ka opiopio o kona helehelena ke nana aku. # A elike no hoi ine ke kylana o ka waiwai, oiai he kanaka waiwai oia, he paalole kumukuāi nui kona e aahu mau ai, he nani no hoi kona. mau kahiko mai ke poo a hala i na wawae. a e ike mau ia aku ana ma ke alo o kona palule ka anapamai o kekalii pihi (laimana. He mau apana aina waiwāi nui kona maloko o ka moku-, aina o Verekinia, ko.na onehanau, a o kon?fyva-hi.hoi i hanau a i hoonaauaoia ai ; nona kekahi lua lanahu waitvai loa i hiki ole ke kohoia kona waiwaiio maloko o ia mokhāina, a nona hoi kekahi hale nani maloko o ke kulanākauhalē o Nu loka, kahi o'kāna oihāha kalepa e lawelawe ana ia. nianawa, a o konit Āvahi hore hōliō 4 āi i'-ka'hapanui-o M m#kitiiiki. Aohe ana keiki ponoi, aka nae, he keikikahe īlOokanaa kana, oia hookahi wale no ke keikikane a kona'kaikuahine hookama, a ua lilo o Rohaka Pesona Ekelakona oia ka iiioa'o ua keikikane la, i mea nui a i punahele loa no .hoi na ka .Lunakanawai Halebatona, elike no hoi me ka punahele o na .keiki hOokama i ka poe aole a lakoii' keiki ponoi. ' — 0 ka inoa ō keia 'kaikuahine'hdokama ona oia" o Aeleie. Ua hoopalauia oia me kekahi kapena koa opio ilokō ,Ō ka pualikoa kumau, a i ka hlanawa i aku āe ai;ke m%!feik.b.j o Amen'ka, ua noi aku la oia i nā 'makua o Aelele e lilo i wraliine nana. • ..•■-• Aohe i hōlopoiio keia maiiao 6na mamuli o ka hoole' anā o na makua o .Aeiele, oiai nae ua ,nui kō'laua mlihalo āihe ka makemake i ke~kapena opio nona'ka inoa o Uohaka Pekonā Ekelakona, mainuli o ka ike o-na makua he kōa oia a;o ka oihana koa ktonā w r ihi e pili mau aku ana, a e. Hlo ai ka laua kaikainahine i meā haāleleia iho ke hoi akii oia 1 kana hana. Mamuli o keia kumu ua hookaaw;aleia" na mea' aloha elua, me ka nui o ka .ehaeha o ka naau o kela ame keia mea pākāhi 0 laua, elike no hoi me ka poe i nui ke aloha a i makemake loa e hoohuiia ae ma ka mare, a i ka wa e hooleia ai e lilo ana i iaunu ma'i, pela no me keia mau opio. Ua hoi aku la ke kapena opio no kona walii o ka liana me ka pualikoa kumau ma kapa o ka Muliwai a nohoi iho la no hoi o Adele me ka ehaeha o ka naau no ko laua hoo- j kaawaleia ana, a me ka hoomanawaiiui wale no oia i uumi ai ī! ke aloha elike me ka hiki iaia. i Iloko o kola makahiki mua make iho lā na makua o Aekie,; a oiai o Halebatona e noho ,hana ana me ka pualikoa ma ka hapa hema, oiai lie kulana kiekie loa kona iloko o ka oiliana koa, a no kona hopohopo no Aelele, kona kaikuahine. ua hoihoiia mai la o Adēle e noho me kekahi ohana tnaloko o Nui loka ahiki i ka pau ana o ke kaua. Oiai o Adele e noho ana ma Nu loka, a i ka loaa ana he manawa hoomaha no ke Kapena Robaka Pesolia,' a no kona lohe ana no hoi aia kana aloha i Nu loka kahi i nolio ai, ua holo ae la oia ilaila, a malaila laua i mareia ai 4 ine ke aponoj aku o Halebatona, ke kaikunane hookama o Atlele, a noho a kane a wahine ae la laua me ka hauoli, oiai nti( ke kaua mawaena o ka Akau ame ka Hema e hoomauia aha. Mahope iho o kela mareia āna o lauā, a' no/hh ia kakaikahi wale HO ko laua nōho ana me ka hauol iiloko o ha la mahinameli, wahi a ka ha6le, ua hoi hōu aku ke Kāhena Robaka Pesōnā no kana wāhi o ka hanā' me ka pualikoā Kumau, a he mahina wale i\e' v ma ia hope iho ita make la bia iloko" o kekahi kaua hahāna loa o ka iiooukaia anā. Ua lUp ka lemo o ka hoikeia ana ,ae ia Adele Pesona no 'ka make ana o kātta-kane i mea/kaumaha lōā noiiā ,eia nae, ua hoomamaia ae no kona noonoo ma kekahi atio, oia hoi ua hapai oia ia manawa i. e hanau ana hfc keiki nana, āna nae i hiki ole ai ia manawa ke koho iho he k'efkikane ani paha a i ole he kaikamahine paha, aka nae, ua paa kona kapa iho 1 ka inoa Oi kana kane.maluna o ke keiki ke hāhau mai, a o kalii i laki loa ai ua- hanau i'o mai la' lie keikikane, elike me kana i kuko inau ā?. Ua kapa iho la oia i ka inoa o ke keiki ma ka inoa o ka makuakane, oia hoi o Robaka- Pesona Ekelakohā. Ūa haawi oia i kana makaala ame kana malama ana i ilei keiki elike me ka maikai loa aiia i ike ai no na makahiki eiiina, e hookomo mau ana iloko o ka noonoo o ke keiki i ka manao aloha, ka manao oiaio, ame na anojiiaikai apau e lilo ai ke keiki i kanaka maikai ke. lilo kanaka makua. 1 ka hala ana o ita rh'akahiki elima, a -no ka ehaeha inaU no o kona naau, ke kaumaha ame- kā lūuluu no kaila inan aloha i haalele niai iaia, a ua lilo hoi kona ike mau iho i ka helehelena o ke keiki i mea hoomahuahua mau ae i ka ehaeha iloko ona," hoihoi aku la oia i ke keiki malalo o ka malama aipe ka hoonaauao ana a ke kaikunane hookama, ffalebaiona, a ma ia hana ana iJ(i!o ai o Robaka i keiki hanai nana lUai. ia manawa mai. a o kā'hoōiUiia'wāle no hoi ānā i manao āi nA' kona mau waīwai apau māhōpē iho o"kona haalele āna mai i kēia ola an'a, j Oiai he niea hp punahelē no hoi o Adele Pesona ia Halebatona,- kona kaikunane hookama. ua like kona aloha iaia me he kaikuahine ponoi la mai ka pupuu hookahi mai, he ku-, lana i like ole mē kb kekahi mau kaikunane i ko lakou mau kikuahine.ppnoi, ua lawe maiia o Halehakpiia.i fiā:kpikoi ap.au,

■» —~— ~ ; . • ; — } r | o?ka;jnalam3r zrt&A tfialalo ona, a elike me kona ike nona S iho i kona rnalajmtjiā t kona mau makua i kona manawa e ! bebe ana, ka malliM ifni. iea hooriaauao maikai ia, peia oia il'haawi iho ai i kaha Hlalama a hoonaauao ana i kana hanai, a ! oiai aohe ana kensi jjttnoi, o keia ka makamua loa. o ko;u ik<^, ■ ana ia inea -iie keiki, ua pipili loa kona aJoha a.Aia ; hoi i mea punaiiele loa nana. I ka ulu āna aē'o īlphaka a lilo i kanaka makua ua hōomao- j popo oia ma kekahi aiio aia kekahi mau mea iloko o ka 'noonoo ; o kona makuak«i|ie [ianai nana i hoehaeha mau iaia, heaha i.naeia ia niau mbH hiiha 1 hoehaeha i kona noonoo me ka loaa ' f olē 'O na manaolāHa im ka hoohauoli ia ae ōiai .ka makuakane ; i'iloko 6 na la opio o #ona ola ana, aohe maopopo iaia o kana! | mea. wale no i hoohiipi ai aohe makemake o ka makuakane e ! laima mau ma kekam linaina oia hoi ke anaina a na wahine/ ! a he kakaikahi lda kpha kamailio mai i na mea e pili ana.i na | wahirje, a ina no korirf kamailio inai aia kekahi mea a Robaka e hooinaopopo aku clrtk nia ke ano o kona leo he hoowaiiaw r aha oia i : na wahine, ii tiife he mea la ua hoohokaia. oia e kekahi wahine ana i alōha di a ua hoohiki oia aole e mare i kekahi wahiiie mamuli o ia S,umu. / . * ; Xo ka malama .inalkai o ka makuakane iaia me ka Hooko j mau i kana maniiieh apau e makemake ai, a i k'a nana ae no 1 j hoi kekahl aōhc fnea't: : ac ; 6 noh'o niau āku imua o kona a!o o. i kotVa makuakane hanīii wale no, ua pipili paa loa kona alōha; ! malima o lialebakon.l, a ua nana aku hoi iaia ma ke anō h'e | kanaka hanohanō, he otuolu, he piha aloha, a mamuli 'o ia inau | ano ,maikai ona a|)au, Ua hooniia ae ka noonoo o ke keiki opio, e hahai aku elike a e lilo hoi oia i kanaka maikai elike me ko I ka iUakuākane. "O Anakala Male ke kanaka ui loa, ke kanaka maikai a; loa a'u i ike ai," kana e kamailiō mau aku ai i ; kekahi poe i kona maUawa e uiia mai ai no ka mea e pili ana' i kona makuakahe. t • i i īloko o keia lilo ana o laua i mau mea aloha oiaio kekahi il j kekahi. eia nae aole tio i nele ka loaa ana o kekahi mau pāeei j anā n&iwaena o laua, ua hoomaka keia no ka manawa inua ■ | ina ka manawa d ko Robaka Pesona puka ana piai ke kula ; kiekie inai, ka nuinaWa ona i hookuuia mai-ai mai ke kula mai' me na hoohanohāiio ia he nui nona no kona holomua ma kana mau hāawina kula apau, me ka loaa ole hoi o' kekahi kiko eleele maluua oiltt, ma kona manawa e noho ana inaloko o ia kula. | | Ma na .luiawinli holke apau a ma na manawa hoi apau o ka; hoike ana, o Hal&hakoha kekahi i hiki pu aku ma ia mau ma-j na\y«a, a .-,no konA piiia haholi loa no ka māikai o ko Robaka kulāiia maloko o ke kula, ua ae aku la oia i ka.Robaka noi e| hēle pu'me ia i Kekāhi anaina hookipa nui e liaawiia ana no 1 ka hanohano o n/i haUmaiia e puka ana ma kekahi ahiahi mai, • mahope o ka hoike. alia, me ia hoihoi ole no nae ona i ka hui-1 ī katt pu.;aiia aku iua iia anaina o ia ano, o'lilo na wahiue e akoakoa ae ana hia ia anainā i mea hooehaeha mai i konal hoōuoo. Iloko o.J<eia illauMVa i malamaia ai ia mau hana hooliauoli u/j ike aku la o i ka hoopipili o kana keiki me' kekahi o. na kaikhmāluhe huapaia, ehiiehu kona lauoho, alohi-; lohi na:mak;i, a ti{ljjii hoi na wili pho o ia kaikainahine a e; luhe'ana nialuna b,kjiina mau pooliiwi, a he kaikamahine huapala friaoli no oia 1 kfijin,.nana aku. no ka lipiiie paha hoi kekahi i hoopaaia ma kh wili oho apiipii o ua : kaikamaUine la,- a he lipine polu ma ka pilliaka. ;.••. . j li,e lole kona e komo aiia .i. haua maiauia: me ha lihilihi, ā e. Hiiiipa ana hoi ma kona umauma kekahi lei monli, a e kahei ahā ihā kona poōhiwi akali a hoolewalewa ma ka aōap hēma 'kēkiim lipine laula kilika keokeo a i hoopaaia e kāMipiīie e paā kona puhaka. Noiia manawā leīlltiehu ko Robaka hulahula ana me ia n*amua 6 kekahi mau kliiKahialiine okoā ae maloko o ka rumi, a 1 no na' manawa no hoi keina pili aku ma-kona-aoāO.' r6e ka nokb nl'āii i ke kamailio ame kā akaaka ana, he mau ,ano hana a laiia a Halehakona e nana aku ana, i hoalaia' ,ae ai na manao hooniioi iloko ona, a i wale iho la no ilokoi ona,'o ka hele akU itd paha auanei ia o kana hanai a lilo i ke au a ka hewaiiewa, M hana ana i makemake ole ai, oiai aole i ; pau'koiia makepiake hoouna iaia i ke leula no ka hoonaauao; anai*aia 7 , • ' ' ' "Ē Aletona, owai kela lede opio e hulahula mai la me Ro-! baka nināU aku ai oia i ke kanaka opio i kamaaiha iaiav a oia no hoi kekahi o. na haumana i puka maikāi mai mai. ke kula kiekie mai a Robaka i komo ai. O Alelona kekahi i lilo pu loa kona noonoo aine k'ana nana ana maluna o na opio e hoohehelo inai aiiā, aka, i kona lohe ana mai i ka ninau ana aku a Mr. Halehakona, huli inai, l'a oia me ka heleheiena liaikea, a e pupuku aha no hoi kona mau maka, no kā llli i ka ike aku i ko Robaka ma niniu poahi mai. ā i mai la: j i ''O Miss Simo«i,'' wahi ana o ka pane pokole ana inai. J j "Owai ia mea o M'.ss Simoa?" i ninau hou ak.u ai o | Mr. Halehakona. j "o,Miss Heleila Bimoa hoi kela. O kekahi oia o na hauj thana o ke kula kiekie, o kona makahiki mua keia o ka noho ana a hoomaha hiai la." • "Ahe. A pehea, lie kaikamahine akamai.~np oia?" i ninau hou aku ai ke kēoniihana elemakule, iio ke ake w.ale mai no I keia e maopopo iaia ke kulana o keia kaikamahine. "Akamai.-' Hā. oia hookahi ka oi : ō ko lakou papa, a he kaikamahine no lioi oia i punahele i na haumana ame na kuniukula apau," i pāhe niai ai o Aletona, me ka ula o kona matj ■ papalina, me ka tnaii ho o ka nana ana mai ana maluna o ka j helehelena o ke Keonimana elemakule. • "Owai ia—o\vai kona mau makua? H'eaha kona kulanamawaena o na kanaka, he kaikamhine anei oia na na niakua waiwai?" ''Aohe ona ma.kuai<āne, ua make. o ka makuahine wale no koe e ola, mai il<?i, ōia kekahi' o na wahine akamai loa i ke kelalole mā ke ālaliill Anuenue,'' wahi a Aletona o ka pane ana mai, me kotia uHlia pono mai i ka helehelena o ke keonimana elemakule ho ke kumu o kona hiele mau loa* ana aku, iaia no .kela kaikanj;jh/ne; j Aha, me ka hlahalo," i pane aku ai kona hoakamailio, h.t ano hopwahawaha i kn Aletona nana mai no Helena Simoa. j O ka huia ia o Rdhaka ma ahilei i ka pau ana, a mahope. o : ka anā o ifā hana o ia po hoi aku la kela ame keia no kona home. iho. : - ; Ma .kekahi nui ae. oiai-o Robaka ma e noho ana .maluna o ke pakaukāu aina i aku la ka makuakane: E kuu keiki, ke lioōmaopopo nei au i kou makemake loa i kela kaikamahine e lihiahula pu ana me oe i nehinei, ke kāikamahine a ka \Valiitie kelalole o ke alanui Anuenue." No nei olelo aha ākli la a ka inakuakane hoomanao ae la o' .Robaka no . kela iiulāhulā ana ana me Helena Simoa ma ke ahiahi mamua iho, a tnamua o kona pane ana mai, pii mua ae la ka ula ma kona hiau papalina a i mai Ia: Nawai i olelo mai ia oe o ke kaikamahine oia a ka wahine kelalole ? me kohā manao he mau olelo hoopaani wale 'aku no ka ka makuakane. O, ua loaa ia u ka tnea oiaio ma ka po aku la i hala mai kekahi mai o kou maii hoaloha. No kuu ike ana aku i kou : hialaai loa nie oliohia nui o kōu noonoo a he makahehi maoli no hoi i ka U nana āku ia oe no-kela kaikamahine, ua loaa la u ka mahao e ninau aku i kekahi ,mea e pili ana no ia kaikamaliine ame koiia mau makua, pela i lqaa ai ia'u ka ike . hona ame kona h)akhahine." i oane akil-ai ka makuakanei | Aohe pane koke mai o Robaka, no kona ike ana iho ua lilo kona hulahula ana me Helene i mea hoahewa na. koha makuakane iaia. a mailhpe o ka hala ana o kekahi manawa iaia ma ; ke kulou ana nalh, a e iiana ana no hoi maluna o na meaai maluna.o kana pa, a£a ae la oia iluna a pane maiia me ka leo. . malieloa: ,

• "Aole a'u mea i lohe iki a i maopopo mua hoj no 'kona n\akuahine ame kona makuak'ane, elike me ia au i hoakak» mii'la, koe wāle no a kona makuahine he waliine kane make, a v ;i}e kana hana h#>'!iumuhumu 10le # no ka poe e haawi aku ai]a : iaia, i hiki ai iaia ke .malama i kana kaikamahine aine k pu no kekahi mau niiak?Lhiki lehulehii i hala hope aku la, a me ia hana 110 hoi i hoo.pakeleia ae ai laua mai ka niake mai i ka pololi, a ine ia h.ma no hoi Hiiki ai iaia ke hoor?aauao i kana kaikamahine i na makahiki aku la i f hala." "lla! Ua halawai iki no anei oe me Mrs. Simoa?" <k Ac, hookahi ;wale no nae manawa. I ko Kletona \Vaita maii}iwa i holo qiai, ai e makaikai ianei i kela hooilo aku nei, au no e hoomanao Ja, ua hele pu aku au me ia ika pule. Ia manawa e makaukau ana e haalele aku i ka halepule oia ko maua manawa i "halawai ai me Mi,<s Ilelena ame kona makuahiiie, na llelena i hoolauna mai iaia ia maua. O, no Mrs. Simoa, o kekahi oia p na w.ahine u'i a'u i ike ai, a ina 110 kou ikeniaka iaia o oe ana no kekahi e haawi mai ana i kau apono no keia hoakaka ana tfku la a'u." "Ua like no nae kona u'i me ko kana kaikamahine?" i ninau mai ai ka makualeaiie.' ' • . ■ - : ' "Pela no ko'u manao a oi aku no paha," wahi a Robaka. "Ua like kana hele ana me kekahi o na moiwahine, ma kona helehelena ke nana aku he oi ae kona u'i mamua o ke kaikamhine, a eia nae, iloko o ia ui o kona helehelena me he mea la aia mau iloko ona ke kaumaha no kekahi mea i hiki ole ia'u ke ike aku i ke kumu. "A pehea, he like 110 nae paha ko Helena u'i me ko ka makuahine?" "Aohe, koe ma ke ano oluolu a ma kekahi mau ano maikai e ae. No Mrs. Simoa he uliilli kona m*au maka, he pala loa kona lauoho me ka hinuhinu me he lopi kilika īa. He oi ae, kona kiekie me kona puipui maluna o Helena, a ke hele mai oia he kulana kona o kekahi wahine waiwai a hanohano loa, a i ole, o ka.pololei paha ke olelo ae, he kulana kona i like loa ine ko kekahi o na kamaliiwahine." "A i ke &ha la, lie ipea nui no an'ei kekahi au i noonoo ai nona?" i ninau mai ai o Robaka. "Ina no kou ike aku iaia aole e nele ana kou hoomaopopo aku i kona mau ailo apau, oia hoi, ma ka olelo ana ae ma na oiaio apau he lede oiaio oia i hoonaauao maikai ia ma ke kulana kiekie loa." "Me ka nana ole aku i kana hana he kelalole, ea, oia anei?" wahi a ka, makuakane o ka ninau ana mai. "Ae, rae ka nana ole aku i ke ano o kana hana," i pane aku ai o Rot>aka, me ka hapai ana ae i kona poo a ke hulili pono aku la no hoi kona mau' maka/ he kulana a, ka makukane i loa ai ka.ike mai iaia mamua aku. I ka hala ana o keWahi manawa ia Robaka nia ka noonoo ana alaila ninau aku la: "Ea. he mea anei kekahi au i' ku-e ai nona, oia hoi, i kela wahine l , he wahine i halawai me na pilikia o keia ola ana a me wale no oia e itni īnai nei i kona pono ame kana kaikamahine ma o ka humuhumu lole ana 110 kekahi poo wahine e aku?" "Aohe a'u ky-e nona, aka, he makemake wale no au e maopopo ia'u kona kulana. 'Aohe o'ii kue iaia 110 ke ano o kana liana ana e ike ana he kupono iaia ke hana no ka imi ana i kona pono, hookahi \y.ale no a'u mea ku-e, a oia keia. aoiio o'u īmkeniake. i e komo pu aku a £ huikau me a na wahine—aole o'u makemake e lilo oe i hoahui 110 ia poe, no-ka mea, aohe oe i maopopo i ko lakou mau aoao. akia, no'u iho ua ike au i na hopena poino e kau mai ana maluna o'u i ka manawa hope," i pane mai ai ka makuakane. Ua pii. ae _ la ka ulā 'ma ko Robaka mau papalina me kona piha pu • i ka inaina ia manawa no kona lohe ana mai i ka mākemake ole o kona makuakane e huikau me na wahinē a-i iiku la : \ ' , • • • • ' "Alāila, ua huhu ka p'aha oe no kuu hulahula pu ana nie Mi'ss Simon'ina ka po aku la i hala?" g'u huhu ia oe, e kuu keiki. no kou hoike ana aku i kou mau ano maikai apau i kou mau hoaloha ame ka poe au i kamaāina ai; aka nae, o kou haawi ana aku i kou manawa aine koli hōonoo wahine i like ke kulana me Miss Simoa, maniio nei.au 'he hanā naauao ole ia au ke olelo ae, a e āo' aku aiiā a : tr fa 'ae niai hoomau loa aku oe i kou hoopilipili mau ana me na wahine." x\iai uumi jho paha o Robaka i nei mau oleloa'o kupono ole i kona makemake iloko ilio ona ?ne ka hoomanawanui, aka, 110 kona lohe ana aku i -ka inoa o Helena Simoa, ua hoolaiapaia ae la .ka inaina wela iloko ona a oi aku mamua o ka mea hiki iaia ke hoomanawanui, a no ka mea, ia manawa Ua hookaawale oia i s kekahi keena no ko Helena Simoa aloha iloko 0 kona puuwai, a oiai no hoi he hoakula no o Helena nona. a ua kamaaina wale kona ike ana iaia maloko o ke kula, a ua lilo f inea makemake nana. O kela helehelena ula ona niamua iho ua loli ae Ia a haikea a i mea nae e maopopo aku ai-ka makuakane i kona manao i aku la: f "E Anakala Hale, manao anei oe aole e hiki i ke dala ke haawi i kekahi kulana i kekahi mea, a ina e ola ana a e liaawi niau mai ana ia'u i naā hoohanohano ana apau, aole anei ia he mea no'u e haaheo loa ai no kona lilo ana he hoaloha oiaio no'u. lielena Simoa kekahi o na kaikamahine naauao a pih.a hauoli, a he u'i pu no hoi e kupono ai e lilo i mea aloha na kekahi mea, a oiai he kaikamahine oia na kekahi mākuahine ilihune loa, aole anei he hana maikai a aloha ma ko kaua aoao ka haawi ana na kokua ia laua elike me ka hiki?" I.ka pau-ana o nei mau olelo a Robaka kulou iho la eia e ai 1 na mea e waiho aniPmam'ua o kona alo, a i ka makuakane hoi e nana mau mai ana iaia me ke kahaha. me ka awili pu ia 0 kona mau manao hoahewa me ka hauoli pu no ke koa o kana keiki ma o ka pane ana aku la iaia, a hoomau aku la no laua 1 ka ai ana, a he mau minuke'mhope iho ua hoololi.ae la laua i ka laua mau kumuhāna e kamailio ai, a pela hoi ka heolala ana i na mea e aku ai iloko o ka manaw'a hoomaha. Mahope iho aohe i kamailio iki ia kekahi mea e pili ana no Ilelena Simoa e kekahi o laua ahiki i ke kakahiaka o ka hoouiaka ana e wehe i'keia moolelo. Iloko o ke kau haulelau ua Romo aku la o Robaka i ke kula kiekie mahope o kona haalqle ana iho i ke kula ,wae, aole nae oia i hoi koke akumamua o kona hele mua ana .ae e ike ia llelena Sitnoa, ,no ka haawi ana aku i kona aloha hope loa. rnc ke noi pu aku iaia e hoouna mau ae i leka naha i kona manawa kaawale apau, he noi hoi i haawiia mai ka ae e Hele m me ka hāuoli loa. a. ua haawi pu aku no hoi o Rohaka i kana hoohiki no kona kakau mau'mai i leka ia Helena i kela anie keia mānawa kupono ana e kaawale ai. Ua kaahope ae Ia na makahiki eha o ko Robaka noho ana nia\ke kula nui me ka nui o kona. mahaloia no kona holomua nia kana maū haawina kula apau. No Helena Simoa Uoi. ua< ( puka mai .oia mai. ke kula wae mai me ka mahalo nui ia a ua komo aku oia i ke kula a'okumu ma ka manawa a Robaka e lawe ana i k'ona degere.. j , Hoko o kela mau nianawa a laua e noho ana maloko o ke kul.a ua hooko mau.laua i ka laua mau olelo. hoopaa oia lioi, e hpouna aku'a e hoeuna mai kela ame keia mea pakahi o laua i ka leka, a iloko 0 na manawa hoomaha lehulehu o na kula tia| khulehu ko laua mnu manawa o ka halawai ana, a ua ikeia ■ akil.eka lehuTehu ko laua lilo ana he mau ipo kekahi na kekahi,| a iphope iho o, ko laua hoi ana mai ke kula mai, oiai I laua e kukakuka ana no ka laua maU hana o ia mua aku. ia, i!-anawa i hoike okoa mai ai o Rohaka i kona aloha ia Helena a i>fcla no.hoi o Helena i hoike aku ai i kona aloha, a no ia hooho'p ana o laun i ko laua niau manao, i noi okoa ae ai o Roba'4a i kpna,. inakuakane no ko laua hoopalauia. 1 7 x <

Eia nāe, nia kāhi d'krbM TiīānabTana e aeia mai ana no kana noi e ka makuakane, 'na hooleia mai la ia noi ana, he hooleia ana mai hoi i lilo i mea hoehaeha loa i kona neonoo, ano ka mea. aia ke aloha ke loku hala ole la iloko o kona puuwai no ka hoohuiia ae o laua a lilo i hookahi i kekahi la. "Ka f# e anakaia» ins oe e .ae mai ana ia'u e hoolaun.i aku au ia Helena Simoa imua ou, ke manaoio nei au aole loa oe e hoole ana i ka'u noi. He kaikamahine n'i oia, he hiehū' kona kulana a he lede opio ōiaio hoi i a'oia ma na ano maikai apau au e neie ole ai ka niakemake e halawai aku.me ia." "Oia 110 kn'u i noonoo iho la. Aole hookahi a'u kanaka opio i ike ai i nele ka hihia o ka noonoo i kekahi kaikamahine huapala a lakou e-ike aku ai, a o oe kekahi o lakou; i ka u'i 110 o ka helehelena ame ka maikai o ya aahu ame na olelo ua makahehi loa ko lakou naau, a pela paha oei hoohihi pu aku ai i keia kaikamahine. E kala n\ai nae oe ia'u no ka hoahewa ana aku la ia oe, a eia hou, e kala mai no oe ia'u mai kou hoolauna ana aku ia'u ia Miss Simoa, a no ka mea aohe o'u makemake e halawai me ia." "'Aole kela kaikaniahine, e}ike paha me kekalii poe e ae au e noouao la, aka, lie lede oiaio "oia, he lede i a'oia wja na ano j maikai apau au no e haawi aku ai i kou mahalo ina no kou hui a kamailio pu me ia," wahi a Rohaka o ka pane ana mai. i "Ile noonoo kupanaha loa kou ,c kuu keiki, ma o kou kapa ! ana aku i kaikamahine a kekahi wahine he kelalole ka hana e loaa ai kona pono o ke ola ana he lede oia. Ina he kaikamahine oia na kekahi ohana waiwai alaila hiki ia'u ke manao iho he lede oia, aole o ke kaikamahine a kekahi wahine haahaa he kelalohe kana hana." No kekahi manawa ko Robaka hamau ana me ka pii o ka ula ma kona mau papalina, mamuli o na oleltS hoinoino a kona anakala ia Miss Simoa, a no kekahi manawa ka ulu ana ae o kekahi manao iloko ona e kamailio aku ma ke ano kikoola i kena makuakane, aka nae, mahope o kona liakoko ana me ka ikaika iloko ona me na manao hoowalewale, pane aku la oia me ka malie ame na olelo oluolu loa i ka i ana aku: "E kuu anakala aloha, e ha'i hou aku au ia oe, he lede oiaio kela kaikamahine, ua pakaia oia ma na ano maikai apau, aohe puu aohe no hoi he wahi kee iki iloko ona, elike 'me ka'u ike maopopo nona. Ua hoonaauao maikaiia oia, he kaikamahine naauao. a no ka makahiki e mai ana e komo aku ana oia i ke kula a'okumu, no ka mea ua koho oia ia hana he a*o kula a e lilo aku aua oia he kumukula ma kekahi la e hiki mai ana." "Pela? A, he manao naauao ia ona! Alaila e lilo aku ana oia i kumukula i kekahi la," wahi a Halehakona o ka pane ana aku. "Oia ka mea maopopo loa, no ka mea, ua hooikaika mai ka kana mau kumukula iaia e lilo oia i kumukula. ina nae e koho ana oia ia hana, a tf»a ko'u manao ua koho oia ia hana i nei manawa a e hooko akii ana oia," wahi a Robaka, ine ka mau 110 o ka ula ma kona mau papalina. "Ile mea oiaio, ina no kona koho io ia hana a lilo oia i kumukula ma nei mita aku, he kulana hana oi ae ia mamua o ka kona niakuahine e hana mai nei i nei manawa, aole nae o kona lilo ana aku i kumūkula ma nei mua aku e lilo ai oia i mea, ndu e ■ aku ai o kau wahine ia e mare aku ai." .wahi ai ka mākUāk'anii'ō ka pane ana aku me ka helehelena a ke keiki'd ft"Anā'mai āha no iloko ona ka manao hoowahawaha, elike me ke ano mau o na makua makee keiki o ko lakou makemake oia no ka loaa ana i mea kupono na ka lakou keiki i makee nui ai. Huli papu mai la o Robaka a nana pono inai la i ka makuakane me ka ,wi\vxi ole a i mai la: "K anakala Hale, Jfe manao nci au he manao lokoino mnoli no hoi kou. ia'u. I aku au oe ua aloha au ia Helen.i me kuu naau kuu ola ame kuu mau mw apau; he kaikainahine maikai a naauao oia i oi ae i ko kekahi niau kai kamahine opiopio a u i halawai ai ma na anaina hoohauoli a kakou a mawaena hoi o ko kakou mau pohai. Aole oia wale, o kekahi he fede oiaio kona makuahine ; he ke kāmailio ma na oleio like ole ekolu ekolu me ka paliee; Id« 0 lina, me he mea la o kana mau oleio «e>ike mai oe he wahine oia i hoonaauao kiekieia, a ma kona moolelo a'u.i lohe mai ai, iloko o kona man la opio, oia; kekahi o na wahine u'i loa a i nanaia mai hoi h«* hoku iwaena o ka poai a ka poe hanohano, a no kekahi manawa loihi kona noho ana maloko o Europa. Eia.nae, mahope iho o kona mare ana, ua hooiiioia oia i mea ilihune loa mamuli o ke kuhmu i maoiwpo ole i.i'u, n<; ka mea, aohe i hoikeia mai ia'u ia wahi aku o kona mooieln. a no ia halawai ana ona me ia pakalaki a ke -,ti o k., manawa i lawe mai ai, ua hoomaka iho la oia e hana kino nona īho i mea nona e pono ai a pel%hoi me kana kaikamahine. i ole ai laua e lilo i mau mea makilo a i ole make hoi i ka [>olo!i "E Anakala Hale, ke manao nei au aole no hoi paha oe < manao iho ana he hana naaupo a hoohaahaa na kekahi me; : nele a i ilihune maoli ka huli ana i hana nana i mea e por., ai ke ola ana, oiai nae he kulana kiekie ko ia mea mainua. mamuii o ka halawai ana me kekahi haawina pakalaki o L au o ka manawa, pela iho la i nele ai." "Aole o'u manao pela; aole kekahi hana maikai, he haahaa nae la hana. he mea ia e hoohaahaaia ai ke kulana o kekaa:. aka nae—" Alaila, heaha la kar' i ninau mai ai o Rohaka me ke ano uluhua iloko ona i ka manawa a ka ihakuakane i hoomaha tho ai a he helehelena hoi kona a Robaka e nana mai ana aia kekahi manao nui iloko ona. "A eia, o na kanaka i hanauia mai iloko o ke kulana il; hune a ī loaa ka lakou hana he kakaikahi loa o lakou i hookuponoia no ka lawe ana ae i kekahi kulana kiekie iloko o ke <»!a ana. Ua a'oia oe e ike a- e hoomaopopo aku i ke a«o o keia ame keia kaikamahine iloko o na ahaina maikai, a e hoom .u--popo īho ana nooe nou iho, elike no me ia ia'u nH, i kulike ole o na kaikainahine a ka poe haahaa, ame ka ka j>oe waiuai hanohano iloko o ka aina; o ko'u manaoio maoii no ma kv i.i kamaiho ana aku ia oe oia keia, aohe o'u makemake e man aku oe i ka wahine i like. ole konā kulana me -kou. . °u> c kuu keiki a o kuu hooilina hoi a'u i manao ai r pam ma kuu hakahaka i kuu manawa e hala aku ai. o k< u kulana ma keia mua aku he kulana kiekie loa e Imahuwa a mai ai, a e pana mai ai paha e kekahi po<.. ; o 'kuu mak,make i ha i aku au la oe, oia k*ju mare aku i ka wahine i ku hke me kou kulana, aole ma ka u'i wale no. aole n.a ka »r:si kai wale no o na olelo aine na aahu, aole ma ka hanoh. n. wa e no o kona kulana a hiehie paha ke nana aku, aka, wanme waiwai oia elike me kou kulana waiwai " loa keia mau oleJo i ko Robaka manao. a mahone .. kona noho hamau ana no kekahi manawa i mai la: Auhea oe, e kuu anakalā Hale, no ka hoike ana a!cu ia kamea oiaio loa, ua alohā au ia Helena Simoa i nei m?nawa, a ua hooholo ati i kuu manao aole e koho ikekahi walune okoa aku mawaho ae oria ke nele au iaia " "Oia.paha kau e mana6 la i nei manawa. ua aloha oe i.«ia a oia īa oe, hookahi n.o kumu o ia aloha ana mamuli no >a o ka hui mau ana ehke me ke ano o na keikikane ame na kaikainahme a lakou ī launa mai ai iloko o na kula. he aloha e hiki ai no ke hoopauia ae ma e ike iho ana oe a hoomaoj»o I K. i kt kupono ole o la hoohuiia ana ae o olu'i." He makeniake wale no no na keikikaue ame na kaika^»hine kula kekaln i kekahi ! O, ena lani, aole; he aloha maoii no ~ Y\ 1 "°oktimuia mamuli o ka ike aku i kekahi mau a:iu maikai iloko o Helena Simoa. E Anakahi Hale. eae mai e ninau aku ia oe. ua haulehia iki no anei oe i ke alnha i Vekaln wahine mamua? No ke aha kou mea i mare oleai?" (Aole i pau. |