Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 3, 21 January 1921 — He Moolelo no ko Helena Simoa Lanakila Ana A I OLE Ka Hoowalewaleia Ana o Halebatona [ARTICLE]

He Moolelo no ko Helena Simoa Lanakila Ana A I OLE Ka Hoowalewaleia Ana o Halebatona

"Ua hnulehia anei au i ke aloha mamoia?" i hoopili mai ai ; ka niuau ana aka inakuakane. "O, ena lani!" walii aka inakuakane o ka* hoolio ana ae me kā leo i hiki ole ia. Robaka 1 ke li«oma«>iK)jx) aku, a oiai oia e nana mai ana i ka helehelena o kona makuakane ua liele oia a haikea loa ia manawa, elike me ka helehelena o ke kanaka makē. **C.K e Anakala Hale. e aloha mai oe ia'u a e hoike mai, he ' hewa anei kekahi a'u i hana aku nei ia m "Aole. e Robaka, aole. aka he anoe wale ac la no no ko'u; noonoo." i pape mai ai ka makuakane. alaila i hou mai la: "Ua haulehia anei au i ke aloha mamua? No ke aha la { au i mare ole ai? Ae, he maw ninau ia, a e pono ia'u ke hoike; aku ia oe i ke kumu. lloko o ko'U mau la opio ua haulehia | au » ke aloha i kekahi wahine a'u i aloha ai, a mamuīi o ko'u I hoohokaia ana ua lilo ia i kaua nui na'u e hakaka mau ai iloko j ihoou ik>J% ai*ihana a na wahine, a mai ia manawa mai !iropau loa art& i ko'u noonoo 110 ia mea he waKine; e hoo-' j>au kaua i ke kamailio hou ana 110 ia kumuhana, a e kamailio j ae kaua no kekahi mea okoa, ke oluolu mai oe, mai noho oe a . hapai hou mai i kē kamailio ana 110 ia mea ma nei mim akU."i **C, e anakala, ke ike nei au i ko'u hewa loa nia o ko'u ninau ana aku nei ia oe no ia mea, nolaila, e oluolu <5e e hui-! kala mai ia'u. ina-ua lilo ia mau ninau a'u i mea e hoehaehaia| aku ai oe, eia nāe, aole au e ae ana e hoololi ae i ka kaua mea! e kamailio ai a#lohe niaopopo aku au i kau mau haina no ka'u! niau ninau. malia o lilo kau haina i mea e lioomalamalaniain.j o<- ai au a hoohalike aku au me oe." i "Ina .pela eia no ka haina, aole o\i makemakē e mare oe' o Helena Simoa kau waliine ,aole loa au e apono aku ana ij k«Tu hoohuiia ae meja," walii o ka pane a ka maleuakane ā o; lana olelo hoōholoUiope loa ia. He piiupuu ikaika loa keia i kuiia aku'la ia Robaka e kune-j wanewa ai oia i ka ona, nolaila, 110 kekaln manawa loihi konal hainau ana, a nana aku a naqa mai kekahi o laua i kekahi. • j 1 ka hala ana o kekahi mau minuke o ia noho hamau ana o! laua o ko Robaka ku ae la no ia a hele aku la me ka pololei a inaloeloe o kona oiwi, mamua pono ilio o ke alo o ka ele- | makule e nana pono mau mai ana iaia, a paiie iho la: j "Ina pela e mare aku ana au iaia me ia aē ole mai no ou/'| wahi a ka Robaka pane me ka leo e hoike mai arta i kon'a ma- j kuakane ua paa loa kona manao no ia mfea, a e ftooko akil arfa | oia me ka nana ole i ko ka makuakane ku-e aku ia manao ona. | MOKUNA ll—Ka Robaka Olelo Hooholo. t la Robaka i hoopuka fltai ai i na olelo ma ka hapa hope"o| ka mokuna i hala ke haka pono loa aku la na maka o ka ' kuakane maluna ona, a ua ike aku la oia ma ka helehelena haikea o .ke keiki o kona manaopaa maoli no ia elike»me ia ana; o ka hoopuka ana mai. Oia mau ke kuoo o ka helehelfena o ke keiki e hoike maii ana i ka hiki ole iaia iee hoololi ae i kona manao a i ole haawi-j pio mai paha iaia. Eia nae he kanaka o Halebakonaj me ka maalea pu ma Va imi ana i kekahi alahele e alakaiia aijka noonoo oke keiki ma kekahi ano. Ua ike oia o Uona hoao! ana akii ē paio i ke kanaka opio he hookomo ana aku ia i ka j manao inaina iloko ona e lilo ai paha laua' i mau enem? ma-1 hope aku. iwlaila. i hukiia mai ai ko ke keiki manao mai kal mea ana i aloha ai i ka hoopoina ana aku iaia no kekahi mana-1 wa malia. ma ia alahele e lanakila ai kona manao maluna o ke! keiki. j Ia manawa hookahi ua liiki ole iaia ke ike, aku i ko Robaka j manaoina e heoneleia ana o Robaka i na pomaikai apau maii iaia aku, a i ka hala ana o kekahi manawa, ninau aku la me ka leo oluolu loa ika i ana aku : ' " # 1 ' "H Robaka, pehea ana e hiki ai ia oe ke malama'i kau wa-| hine, iis4?o kou mare aku iaia, elike me Jcau i hoike mai ne>j e mare aku ana no oe iaia me ko'u apono ole aku ?" j He ninau keia a ke keiki e ike mai ana ina no kona paakiki! loa a e inare io aku ana oia ia Helena Simoa e hooneleia ana| oia i na poipaikai apau, alaila pii ae la ka ula ma kona mau; maka, e hoike mai ana ua piha.oia i ka inaina a i mai )\ "O, e huli aku ana no au i hana na'u i mea e hiki ai ia'u ke: malama,iaia t a oiai au e la-welawe ana ia hana e ik? iho anai no au i ko'u. hanohano ame ko'u mahaloia mai,'. walii a kanaj pane rpe ka haaheo loa, mahope iho keia o ka hala ana iaia o; kekalii minuke o kona noonoo ana. a j No keia 4>ane a Robaka ike iho la ka makwakane o kona nta-l nao maoli no ia a e hooko i'o aku ana no oia ia manao ana qJ kā hoike ana- mai la. me ka ae ole niai e hoihol hou aku kana olelo. i No lscia inanaopaa o ke keiki ulu ae la kekahi noonoo iloko! o ka makuakane no kekahi alahele okoa ,malia e maliu inai ana ke keiki. O kona ku ae la no ia iluna a hele mai la a hui me Robaka a'kau mai la i kona iiiau Uwa maluna o na poohiwi. a pane mai la me ka helehelena minQaka : **E kuu keiki, aole ou makēmake e paee kaua mahope o ka hala ana o kekahi mau makahiki lehulehu o ko laua nolio aloh a ana. iloko o ia mau makahiki lehulehu, wahi ap hooweliweli i ala ae mawaena o no ka niea, aole o'b makemake e hoea mai kekahi mea o ia ano., "He manao ka'u e hoike āku ana ia oe'a'u o ka lioolala ania no kekahi pianawa i liala aku nei.no ka hoike ana aku ia ua manao au no keia mea a kaua i kamailio iho nei e waiho malie kaua ia me ka hooni hou ole aku no kekahi manawa, a no ka mea aole oe i kupono no ka mare i nei manawa, aole no e kupono ana no kekahi makahiki Hookahi a elua. * 4 lloko oia ei«j ka r u e noi aku ana ia oe, e holo prt oe ine a*u 1 Europa no kekahi manawa mamua o kou hoi ana mai a hoomaka aku e lawelawe i kekahi oihana maanei no ka holi ana aku i. kou pono o'ke ola ana ma nei niua aku. _,**l.Qa,no ko kaua hcohala v i hookāhi makahiki ma na ainaH, a ina oia mau no ka paa o kou manao no ka mare i ko kaua maiuwa e hoi mai ai, ia manawa e noonoo aku ai ka mare, a ia manawa no hoi e hooholo ai. Aole oka mare ka niua, b ka hana ka mua, aia a loaa ka hana, a makaukau ma kou aoao, ia manawa e noonooia aku ai ka ninau e pili ana i ka mare. Pehea kou manao no keia heakaka aku Ia a r u ?" 1 Haka pono mai la ka Robaka nana ana maluna o ka heJehelena o ka makuakane me ka noonoo nui iloko ona. a i mai la: "Ke ae aku nei au ia manao ou, e kuu anakala, nao maikai, a ke manao nei no lioi au o oe kekahi o i>a ēlemakule maikai loa e ola nei s " "O, me ka mahalo nui ia oe no ia pane au, e kuu keiki; inki pela e hoohoto iho kaua ua. holoponp ia manao," wahi a ka niakuakane me ka hauoli a ke keiki nae e ike ole mai ana ialo|lo o ka makuakane.' f ' i ' . • , # ■ • . . ,

"Nani ia ua holopono ae la ia manao mawaena o kaua, nolaiia e hooponopono aku au i ka'u mau hana a pau i nei ma- | nawa mamua o ko kaua holo ana, no ka mea, ke makemake i nei au maloko o ka pule hookahi mai keia la aku e hoomaka l aku ai ko kaua. holo ana,.,a oiai o ka Wilemina ka mokuahi : maikai a holo loa i hoikeia mai ia'u, oi&' ka mokuahi e liolo , ana mawaena o Nu loka nei ame Livapulu, oia kO kaua moku i e kau aku ai'«ma'keia Poaoho ae. | "Nolaila i nei manawa irie nei hoomakaukau oe nou iho,i f hooponopono i kau mau mea a pau i makemake ai e hanaia ' mahope nei, i ole e loaa kekahi mea nana e hoihoi\hope i ko. : kaua noonoo ihope nei. I hana au i keia no kou pono, no ka liaawi ana aku ia oe i kekahi manawa hauoli kulaia loihi ma- i I hope o kou noho loihi ana maloko o ke kula no na makahiki; ; eha me ka i kau mau haawina .a oiai ua puka niai-' % kai mai la hoi oe. he manawa keia nou e ike aku ai i na wahij e ae o ke ao no ka hoomahuahua i kou ike, a no ka hoo-: ; hauoli pu ana no hoi ia oe me na mea hou au i ike ole ai maj ' Nu loka'nei. ua kupdno anei keia i kou mak'emake ?*' i "O, e anakala, ke hauoli loa nei au i kena manao o\i, a ua| ! hoopiha loa mai la no ia'u me-ka hauolu" 1 "(), in*i ua hauoli oe. alaila ua pono! He nui ka'u mau k-ka e kakau aku ai, nolaila.'e hokuu mai oe ia'u e hoopau koke aku ! ia hana. a e hoomakaukau no hoi oe nou iho." a iaia,i hiili ; aku ai e hele, prrpai mai la oia mahope o ke kua o ke keiki j ma ke ano paani. i No ke kanaka opio aole oia i makēmake i nei manao o ka l makuakane e holo koke aku i Eurojia me ka hikiwawe loa. rt.i | kana i makemake ai e nolio iki iho a hala mau pule a he j I mau mahina paha alaila ia manawa / iioolala ai ka liolo no ' Europa. 1 % •„ . I () kana liana i hoolala mua ai e hoohalaia kekahi manawa j | eia nia na mahina o lulai ame Augate, na mahina hoomaha o\ j ke kula o ke kau, mawaena o na mauna ,Adironaka, ko lielena! i manawa hoomaha, no ka mea ua ike oia he home ko Helena , ma me kona makuahine aia ma ia wahi, a o ko laua wahi no i hoi ia e hoi mau ai e homaha i na kau wela apau. No keia i manao e hoohala i kekahi manawa ona me Hel'ena ma kela j liome kuahiwi, ua ulu ae la ka manao iloko ona e liel.e hou aku j e noi i ka makuakane'e hoopanee ko laua holo i Europa a paū i kela mānawa hoomaha o Helena./ ; Eia nae, oiai oia e noonoo ana mea, ua nui na manaa j paio like ole i ulu ae iloko oia kana o ka nalu nui ana ; iho me ka i.ana: "Ua 'haa'wi mua aku-nei au i ko'u ae ia anat kala no ko maua 11910 aleu 110 Eui opa ma ka Poaono e hiki ; niai ana, ā ina palia fr'hele aku ana a noi aku e hoopanee j i ko maua holo ana, oiai nae, ira pau ka anakal» mau hana i ; ka hoomakaukauia no ka haalele ana x iho niahope nei i kekahi i kanaka ana i hilinai ai no.ka malama ana ifr liana ahiki i kona j hoi ana mai, e lilo ana ko'u noi ana aku i mea hoonaukiuki aku I iaia. nolaila, e aho 110 e hoopau ko'u manao a e hooko aku i aii i kona niakemake." j O kekāhi kumu nana i hooikaika loa ae 1 kona manao'no kh ! holo pu'me kona anakala i Europa he makahiki okoa ko He- ! lena Simoa e noho hou aku ai i ke kula, a oiai oia e nolio ana ! malaila, he manawa maikai loa ia nona e hele inakaikai ai mflf ; na aina e, o ka makahiki e hoohalaia ana e Helena nialoko o ! ke kula. he manawa lawa loa ia nona e hele makaikai ai ma : na aupuni ana i ikfe mua ole ai. a no ka hoomama ana ae i i kona aloha no Helena ua hiki iaia ke kakau mau mai i leka t iaia a e loaa mau aku ana no hoi iaia ka Helena leka ma na I mokuahi a nau, a e lilo ana ka laua mau leka i mau mea ' mama loa. i ke A aloha iloko o laua pakahi. * Ua maikai loa keia i kona manao, nolaila. ma ia ahiahi iho ! hele aku (a oia i ka hale o Helen.a ma. a hookipaia aku la' me ke ' aloha'pumehāna iloko o ka rumi hookipa nani i hana maiauik j na lima mikioi o Mrs. SinVoa, no ka hoike ana aku ia lērlf , j ame Helena 110 ka kona anakala mea i hoolala ai no ka makahiki e hoea mai ana. , * ' i # rt He nuhou nui ka'u e hoike aku ana ia olua," wahi aita r Lka i ana aku. mahope iho o kona inu ana ae i_ke kiaha wai- [ lemi hu'ihiu a Hplei"»- o ka haawi ana mai iaia e inu. i "He iiuhou nui!" wahi a Helena o ka hooho ana ae me ka ; piha hauoli." E oluolu hoi ha eie e lioike mai ia maua. i hooj pauia ae hoi ko maua pihoihoi no ia nuhou. Aohe mea'hooi hauoli mai ia maua i nei la a o ka po no ia, a ua lilo 110 hoi ' kā wela o nei la i mea hoomoloa me ka hoihoi ole aku i kekah; ! hana, a nani ia he nuhou kau, malia o lilo ia nuhou i mea . hooliauoli ae i ka noonoo. a hoopauia ae ka molowa. Aole j anei pela, e niama?" i ninau ae ai o Helena me ka awihi ana ! ae o kona maka. ; _ . H Minoaka mai la no ka-makuahine no ka ike mai i lva hoihō' o ka Helena i/iau olelo, a ia manawa hookahi 110 nae luliluli j mai la ,i kona poo, me he mea la e hoahewa mai ana no ka I Helena ano hana, a i mai la: j e hoopau oe i kau olelo hoahewa wal« ana i aku 110 kekahi mea; ina he nuhou maikai kau e kamailio mai ! ana ia'll no ka mea e pili ana i kou mau hoakula, a i ole kau i mau kumukula paha, he hfiuoli. au i ka hoolohe aku, aole hooi kahi huaolelo lioino no kekahi mea. Hoao iho oe e hoopono- ; pono i kou inauMiewa ponoi elike me ka hiki ia oe, e kuu keiki ; kamailio ma na mea oiaio wale 110, a e kaau mau oe i na mai nao aloha iloko 011, 110 ha'i, aole o ka ner% aku ia lakou." I O keia iho la ka uhane o ka wahine a Mr. Halehakona 1 j manao ai aole i hoonaauaoia a i manao ai hoi he wahine haa--1 haa loa nia ka.manawa ana e kamailio ana me Robaka "o kj mea & pili ana iaia, oiai o Robaka e hoike aku ana iaia i na ane « niaikai apau 0 Mrs. Sinioa. \ "Ae, he nuhou nui," i hoomaka aku āi o Robaka e hoakaka'* j "Ua hooholo kuu anakala e holo i Europa a ua koi mai oin 'l ia*ii e holo pu me ia. oia ka wuliou nui la a'u i hoike mua ! aku nei ia olua he nuhou nui ka'u." j ,"E holo ana olua i Europa!" wahi a Helena o ka hoohb ana ae me ke ano ha'uha'u a he helelielena kaumaha no hoi kona i ka Robaka nana aku. "Ae, ma keia Poaono aē."_ \ "Ahea olua holo?" i ninau mai ai 0 Helena me ka^haale * mai la o na Waimaka ma kona inau lihilihi, me ia hooikaika no 1 i nae ona e uumi i mau waimaka aohe nae he liiki. j "He pule mai keia Poaono ae," wahi a Robaka o*ka pan!e . 1 j ana aku. L "Hikiwawn no ka hoi! Aole no hoi e hiki ia olua ke hoo--1 panee a kekahi manawa okoa aku ?" wabi a Helena mē ia ha'uL i!ha'u uwe no. • * "Ae, he huakai awiwi loa keia! Aohe a'u, mea i niaopooo iki no' # ka anakala mea i hoolala ai. eia no a i keia la iho la, l i akahi 110 eia a hoike mai nei. Aole no au i apono loa i kelja L | manao ona, aka, oiai oia ka mea 1 ia'u. a hui pu L no hoi me ko'u makemake pu e holo i Europa, i ike aku ia mau aupuni kaulana o ke ao, 'pela au i haawi aku ai i ko'u . I ae." ■ . - "Ina no kou holo i Europa, aole e hiki atja ia oe ke holo ae'i l |ka Aflironadaka oiai maua e noho ana malaila i keia kau Wela." o ko Helena haalele koke mai la no ia i ka rumi n'o |,kona ikē ana iho ua hoohokaia kona manaolann. a aa hiki i ( pono ole no hoi iaia ke uumi iho i kona mau waīmak-i- Afa | mau iloko o Helena ka mamo e hoohakiia ana kekahi ma- - nawa maikai a hauoli loa e laua ma ko laua home kuahiwi, r#a ia manawa hoomaha o ke kula. aka no ke ; a lohe an3 rtiai - ar» e ho'o ana o Robaka, kana ehakoni, i Europa, tia like ia ■ { me kekahi J<ui oi loa i hou ia ctkir la iaia e wifi iho ai i ka,eha. I | laia i ho? hou mai ai, niahope o kona komo ana aku il°ko 1 aununi mamao. oiai nae ia manawa hookahi aole no i ko'u 1 no hoi ua hauoli pn no au i ka holb makaikai ana akii i ", 9.^ a e hoW ai Pkona mau maka, i aku la 6 Rohaka: 4 e ' a u ke hoololi i ko āiiakala manaopaa; o kekalii

hoehaehaia no ko kaua kaawale koke ana, a a ko'u haawipio ana aku ia'u iho malalo o ka manao o kuu anakala aole no ia he hana maalahi ma ko'u aoKo. ' "Pehea ana ka loihi o ka manawa a.ko anakala i manao ai e hoomau aku i ko olua noho ana ma na aina e?" i ninau mai ai o Mm, Simoa me ka hoihoi o kona mau maka. He \vahine oia i hoohala mau i kona manawa o ke ola ana ma ka hana i mea e pono ai oia me kana \J<aikamahine, oiai o laua wale ■ no &ohe mea nana e malama mai ia laua e kauka'i aku ai j 1 kekahi pono o ko laua ola ana na kekahi mea otfoa aku e malaiiia mai, a mamuli o ia kumu he liilii loa kona noonoo no na mea e ae, o kana kaikamahme ame ka poe wale no na lakou : e haawi mai ana i ka hana nana kana mau mea noonoo nui. i Hoko o na mahina wela loa o*ke kau, mai ka eha a ka eono i pule ktsi)a*maa e hoohala ai ma ka hoomaha ana a ma ka hoo- ■ hau6li ana iaia iho ma kona home kuahiwi, aole no kona pono j wale np, aka no pono pu kekahi o kana kaikamahine, kii ; mea ana i alolia 11111 ai. i mea e loaa ae ai ia laua ka maha ame j ka hauoli, a i loaa pu ai hoi ia laua ka ikaika maifiua o ka j hoi hou ana aku no ka hana. ! kumu liooikaika i ka hana no ka pono no ia o kana i kaikamahiiie u'i nohea, ka mea nui hookahi wale ! no iloko o kona noonoo. Ua lianai iaia m'e ka maikai | loa elike mc ka liiki iaia. a ua hooikaika no' hoi e hoonaauao { aku iaia me kana wahi loaa liilii, i mea e loaa ai ia Helena i ka pono'nona iho maliopie aku. a i nei manawa he loa kana mapawa hookuu ia Helena e huikau aku rrie aha lealea, aka nae, ua hōoikaika mau aku 'oia ia Helena e l koi aku i kona mau hoaloha ame n.a hoakula ona e hele mai | i kona hale ponoi elike ka pinepine o na manawa me kana e koho ai. I ' Mamuli iho la o keia kumu i liiki ai ia Robaka ke hoea mau | aku i ko laua hale nani, a no ka mea. mahope iho-o kona kono- | ia ana mai ua hauoli loa oia i ka hoea mau aku ilaila no ka ! hooko aiia aku i ka laua kono "hele hou mai." , Ua lilo o Robaka i mea"hoihoiia e Mrs. Simoa, a elike me ka'nee Ana o ke au o ka mana\ta. pela ka ulu mau ae o ka makemake iloko ona e ikē mau mai ia Robaka, no ka ike mai paha i ko Robaka kanaka u'i, a hui p(i me ke ano keonimana pu. o Robaka: a o kekahi no ka ike mai hoi paha kekahi hie keik.i o Robaka na ka Lunakanawai Halehakona, ke kanaka •waiwai. a e lilo ana o Robaka i hooilina no ka lunakanawai i kekahija, a ua kupono loa o Robaka e lilo i hunonakane 'nana. O kekahi kumu i>a niaopopo ia Mrc;. Simoa lie keiki makua ole o Roliaka, ua make ka a ua lilo o Robaka i keiki hookama na Halehakona, a na Mr. Halehakona i hanai a i hoonaauao iaia. Aole i loihi lea mamuā aku ua ike oia i ko Robaka ame ko Helena pipili loa kekahi i kekahi, he hoihoi mau laua ke ike kekahi i kekahi, a u3Nloaa koke ka manao iloko ona ua aloha laua, eia nae, aohe oiā i haawi i nōOnoo nui ana maluna 0 keia njau keiki nt) kekahi a i mea nae nona e ike ai ke- hiki mai i kona manawa kaawale, a oiai o Robaka amt na ho'aloha'lehulehu e ae o Ilelena e, liolo pu aku'ana.me laua i kela home kuahiwi o laua ma ka mauna, elike me ia a laua i hoolala'ai, ia manawa oia e huli pono ai nona iho i na arto a]jau o ke kanaka opio, a e huli pono pu aku hoi i ka mea (p pili ana no kona ohana. , Ua maopof)o iaia ua kiekie ia ma ko Robāka mau ano apau ana e ike mai ana he keonimana oiaio, lie oluolu, he .u'i» no hoi. no ka mea, eia no o Roba'ka iloko o kona mau la opio o ka pii ana ae e lilo ai oia i hoaloha a i me'a hauoli ia ,a o ka mea hoi ana i wehe mau mai ai i kona mau ipuka no ko Robaka kipaNnau ana akii e ike ia laua. ; O ka R«sbakSi manao i heol&la ai maniua ma kela manawa ana o ke kamailio ana me kona anakala ma kela kakahiaka, oia no ke noi ana aku i ka oluolu ame ke apono ana inai a kona no kona hoopalau me Helena i loaa ai kekahi manao maepopo e hoolala ai no ia'mua aku no kekahi hana 1 mea e pono ai ko laua noho ana ma ia mua aku, a 1 ka manawa e ioaa mai ai ke 'apono aiia a kona anakala, alaila me ia oia e hele ae ai a hoakaka ae imua o Mrs. Simoa, no ke 1101 ana aku i ka lima o Helena e lilo mai i wahine, mare nana ma kekahi m.annwa e iiooht)loia ana ma ia mua aku.' Eia iiae. ma ia noi ana aku ana i ka anakala ona 'ua hoo-| hokaia oia ma kekahi ano, eliHe me ia au e ka makamaka hehu keia eia nae, aole i lilo ka hoololiia ana mai 0 ia makemake ona i kumu nona e hoopau ai i kona makeniake e noi ae oa Mrs. Simoa e hoopalau elike me in e ike ia ana nia nei hope aku, elike me ka nee ana aku a keih moolelo. - "Manao au hookahi makahiki ka Anakala JIaU manawa i 'makemake ai ia maua e noho kaawale aku ma aa aina e, a i o)e, oi aku 110 paha,'' i nane aku ai o Robak 110 ka Mrs. Simoa ninau,'"eia nae, 110'u iho, a6he maopopo ia'u o kana<wahi 'i makemake ai ia maua e holo aku. Ua hoopiha loa ia mai au i ke kahaha i kona manawa i hoike mai ai uo keia holo aku o maua i na aina e ma keia kakahiaka iho la, a oiai he nui kanii mau hana, aohe o'u makemake e kaohi iaia ma ka ninau a'na aku no i kekahi mau. ninau lehulehu, i mea e* maopopo ai ia'u kana wahi i makemake ai ia maua e holo aku." No kekahi manawa ko lakou kamailio ana no keia huakai a Robaka ma j na aina e, a ke noke mau mai la no hoi o Mrs. Simoa i ke kamailio jio kekahi mau mea ana i. kamaaina ai ipa na wahi apau ana i liele ai, me ka nui o na mea hoohauoli ij;ka noonoo ame na mea ano hou a ka maka e ike aku ai, ma kana mau wahi apau o'ke kaahele ana. « Mahope iho ua ku ae 1« oia a aku la mailoko aku o ka hookipa no ka hoopau ana aku i kekahi hana oloko o ka Kome, a -r ko Robaka ike ana he manawa maikai loa ia nona e hele aku ai a noho ma ko'Helena aoao* o kona ku ae la nb ih a hel<; aku la, a hookahi ko laua noho pu ana irre Helena m'aluna o ka'punee. : .. "E kuu ipo, kuu aloha, aole hiki pono ia'u ke hoike akii ia oe i ka nui o ko'u kaumaha no ko'u hoohokaia ana no ka ,hele pu aku me olua i kela home kuahiwi o olua mamuli 0 keia kumu e holo aku ana au i na aina e, he manawā lioi a'u i hauoli loa ai e loaa ana ia kakou he hauoli nui ma keia kau wela, 0 keia hualeai a maua e holo aku ai aole no ko'u niakeniake maoli, aka, na kuu anakala i hoolala'i keia huakai nb . ko'iy hoomaha ame ko'u pono j)u, a nona 'pu no hoi kekahi, oiai ua makemake oia e hoomaha mai kana mau hana e ae apau e lavvelawe nei, a oiai 01'a ka mea i kuleana ia'u, aoHe hiki la'u 'ke ku-e aku i kona makemake. - . "Eia ka'u noi ia oe, e ke onaona, mai hoopoina oe i ka hoomanāo ana ae i wahi leka na'u i na, manawa kaawale ou apau e loaa ana; ua m&opopo ia'u ka paa o kou manaoio maluna o'u me kou aleha pu, oiai nae ke kai e oki ana iā kaiia a kaawale no kekahi mau niakahiki," wahi a Robaka ia Helenia Simoa oiai laua e noho like ana maluna o ka punee i ka manawa o ka makuahme o Hēlena o l ke kaawale aku .ma kekahi rurni. "He oiaio ka'u e olelo aku nei ia oe aole loa au e hoopoina ana i ke kakau leka aku ia oe, e Robaka, no ka mea, ua maopopo no ia oe ka paa o kuū manao ame kuu aloha malunia -ou, a maluna ou wale no. Pehea la ka nui o na hoowalewalē e hoea mai ana mamua o ko'u alo aioīe loa ia he mea .no'u ie punihei aku ai. I hoike aku au ik oe aole loa he wahi ab iki o ke kanalua e ala ae ana ilōkō o kou noonoo no'u, nolaila, niai noonoo iki oe no kekahi manawa no ko'u haulehia iloko o na heowalewaleia mai," wahi a Helena o ka pane ana ae. ; ! "Aohe mea he kanālua iloko o'u nou, e kuu aloha; he noi wale aku la no keia a'u ia oe mai hoopoina oe i kuu aloha, t aka, e hoopaa mau oe ia mea maloko o ka o kou naau, a i hoike no kou hoomanao mau no'u, ea, e kakau mau ae leka aloha ia'u ma na wahi apau ā'u e hoike mai ai ia oe maldk» o ka leka, oiai au ē : . , I

)j "E Helena, na'u oe mai keia la aku —ua haawi mai ia iho na'u, a e lilo ana oe i \vahinemare na'u i kekahi la <. h k; . | mai ana, nōlaila i kou lohe ana aku i kuu manawa e huli !>,, H niai' ai, e liele mai ana au e noi ak£i i;%ia mau lim.i , J mai na'u, oia ana anei?" i ninau iho*:ii o-ftobaka. 1115 ka iia|, ; ,. ii ana ae i "ka lima o Helena a hoopa ae la i kona maū lelu-1,-ln--j "Mai hopohopo iki oe no'u, e kmi aloha, ano ka nu-a, u.i iihoohihi au a ira hoopaa hoi i luiu puūwaKholooie.oa nan v Va l. no; o kuu aloha nau wale no; o keia kino nau wale hm; ~ !lit ij laila e' lohe mai oe, aole loa au e hoihoi hou niai%ana i na lui;, 1; lelo a kuu waha i oili aku la iwaho alukf i ka manawa r ]<n,, • koia ai ko kaua mau iini pakahi," wahi a Helena o ka > ana ae. "aka iiae." wahi hou ana o ka pane ana niai u ( k- - ano hookakanalua: > "Aka nae, ike aha la?" i ninau ae ai o Rohaka m« k . 1 makelnake e maopopo 110 ko Helena manao. - "Aka nae, eae mai ana no anei ko anakala i kou mako!:. ; ,kr i o\vati kau wāhine 9 uiare mai ai?" i nana pono mai aj ma 1 i t maka x> ke kanaka opio. 1 "A eia hou, e apono mai ana no anei o mama i k:tu mm,, k. - nopāku oe iaia no ko'u lilo akiKi wahine nau?" i Pii ae la ka tfl& tna ko Rol)aka mau papalina ia ) 110 nei ninau a Helena, me he mea la he kanāKa'hēwa uia .1 1 manawa. " i "No kena''nlnau aii ea, ua loaa mua ia'n ka ike o k;m !iin t:t * no ia e ui mai ana i&'u ke hoike aku au i keia manan ia m , - nolaila ua hoike mua aku au ia mea ia anakala i keia kakah:i aka; i ka'u nana aku i kona minao aolie ona makemako ia'u 1 e mare koke pi£\ 110 au e opiopio ana, eia nae, kana o ka (»K Im ana mai ia'u, ina e paa loa ana ko'u maiiao no fra mare e ka 1 kali a lioi mai maua mai keia huakai makaikai akft a ma i.i i ■ F.uropa. a mahope aku o ia manawa e noonoo ai. a ina 110 ka 1 paa loa g kuu manao o oe ka'u wahine aole aiia ku-e ana mai. a no ia manao ona j loaa iho ai ia'u keia ina no ko niaua : hoi mai, e hoomanao hou aku ana iio au iaia nia o ke n< >i hou 1 ana aku* i kona ae. i "No ke apono mai hoi oko makuahine ame ka ole. ua 1« »a;i 1 ka manao e noi aku iaia, a o ua manawa la a'u i mana«» .n ; no ke noi ana aku oia 110 keia. Kae nlai ana pālw oia n aokt paha, koe aku ia, 'aka, aohe hewa o ka ana mamua u k<i koho ana aku no." noi pu aku ana au iaia e ae mai e hoopaa aku au i keia komo (laimana-ma kou lima, aoie paha mh ke auo lu>u|»alau. aka, ma ke ano e lilo keia i mea nau e hoomanao mau ai m»'u i i na manawa apau." O keia komolima a ua 0 Rohaka o ka-jwehe «na ae mai 1 ia o kekalii wahi pahu a- i ka owaka ana 1 ae o ka anapa o ke (laimana hooho ae la © lfclena nu- ka i makemake nui: l "O, nani maoli ka hoi kena komo, e Rolwika, a- eia nae ; aole'pahā o mama e apono mai ana i ko kaua hodpalau!" "Hēaha la auanei kā mea koikoi wale aku no iaia ina e ho ole mai ana oia/' i pane aku ai o Robaka. "Ei ae o mama'ke komo mai nei; na'u e ninau aku iaia ke hiki mai maanei i keia manawa," me ka helehelena hoihoi. a ia manawa like ku ae la oia iluna i ka nianawa a Mrs. Simoa i komo mai ai. ' "Ua lohe mai nei au ika olua kamailio e ninau mai ana olua ia'u no kekahi mea, a oia ka'u e ninau aku nei, heaha ia ninau ' a olua i manao ai e ui mai ia'u?" Waht ana me ka akaaka aua mai ine kona ano lioohuoi no nae no ka ninau a na opio e ui aku ana iaia, oiai kona mau maka e 4iaka pono mai ana ia Robaka. . • Alaila me kela ano kanaka makua o Robaka a ano hoohilahila a hoopepe ole ilio i kona manao, hoakaka aku la oia i ka moolelo o kona aloha ana ia Helena mai ka mua ahiki i ka hope, a pēla hoi me kana māil' niea o ka hOakaka ana ae ia Helena no ko laua kamailio p(i ana me kona anakala ma ia kakahiaka, a ma ka hope loa 0 kana mau olelo v noi aku la oia ia Mrs. Simoax? haawi mai oia i kbtia ae 'e lilo 0 Helena i wahine mare nana ke huli hoi mai oia n'ial ka 'laua huaka'i makaikai mai i Eurqpa. Oiai o e hoakaka aku ana\i kona manao aohe pane leo mai o Mrs/ Simoa, ke .hamau loa la oia me ka hooloho pono mai ina olelo apāu ā Robaka ahiki i ka pau ana. < > kana mea e noonoo ana iloko ona ia ina lft aloha ko ke kahuhanai o ke kanaka opio iāia, o kana hana pono loa , oia ke noi ana mai e hoolāuna, aku laua me ia a kamailio he he alo me ia ame ke kaikamahiije a kana keiki i make make ai, a i ke kuu ana iho o ka Robaka mau olelo dlaila i ma« la ua o Mrs. Simoa: / "Ma ko'u inanao, he hana naauao ole ka hooi)rta ana*ia olua pakahi ina kekahi aelike oiai olua e holo aku ana 110 Kuropa; paha he wahine okoa no ka ko makuahanai ī makeinake ai nau ma kihi a olua e ana, paa e hae olua i ka hoopalauia. Ma ka hoike ana aku ia oe. e Mr. Ekelekona. ika mea oiaio. ea, ua hoohanohano'niai oe ia'u, a j»u no hoi au i kou nonoi ponoi ana mai ia Helena-.nei e lilo i wa hine nau mamua o kuu alo," me ka helehelena ol«ofti a minoaka, a no ka mea, he kanaka opio 110 oe na'U i makemake. a ,aohe no he kanāka'opio e ae i like ke kulana me kbu a'u « manao aku ai i hunonakane na'u. 1 "Aka nae, lohe mai no oe, hookahi o Helena makahiki 1 koe e hele hou aku ai i ke |cula, a he pono iaia e hoi hou akn i ke kula, nolaila au i manao iho la, he mea i>oti6 loa iaia 1 , nolio hāmau me ka hooholo ole ia o kekahi aelike maopop«» mawaena ona ame oe 110 ka manawa oiai oe e heTe makaikai arfa i iiā. ihna e, nolaila la ea. e "waiho pu wate keia manao n<» nei mānawa. elike iho la me ia i nei manawā e ku nei, a iua i ka pau ana o'kai makahiki hookahi ote mau no ka paa 0 ko olua mau manao no ka mare, ia manawa au e ike iho ai u:i paa loa no ko pkia manao 110 ka mare, aole' āu e l\pole aku ana i ka olua makemake. "No nei manawa la ea, he kanalua ko'll, no na kumu 110 a'u i hoakaka aku la ia oe, oia hoi ko Helena hol hou aku i ke kula, a me kou liolo aku hoi i ka makaikai i na aina e." -"A pehea keia komo, hiki no anei ia' Helena nef ke konvmau oiai oia e hoi akii ana i ke kula a oiai hoi au e kaawale «Mia i kahi er" i ninau aku ai o Robaka me Ua haikeā loa ae la o kona helehelena no ka hooko ole ia ana o makemake, >oiai no oia e paa aku ana i ke komo malnua o na maka o Mrs, Simoa'. *. "A°le, aole ma ke ano lie mea hoopaa mawaena ona amo oe," i pane mai ai ka lede me kā"leo oluolu 1m nie ka paa nae o kona manao a Robaka e nana aku ana, e vfci ole ai ia Robaka ke hoohuli ae i kona manāo ame kana hooholo. la!a nae i nana aa ai a ike aku la 4 i ka nana pono mai o ke kaikamahine iaia, me he mea la e nonoi okoa hiai ana iaia e ae aku i ka manāo o Robaka no ke komo, alaila i hou mai la: "Aka nae, ina he manao no ko Helena e kom6 ms\i ia konio ata no ia i kona manao; i hai aku-nftfe' ; aw ia oiua;'&ole ia ma ke ano he komo hoopaa ia olua kekahi na'kekahi'oiai olua <* kaawale ana, aka, e lawe. aku oia ma ke ano he makana na hoaloha, ffla ia ano e ku-e aku ana." O, me ka mahalo. me ka mahalo nui ia oe no kou ae an.i mai e lawe aku ® Helena i keia komo!" tf a hi a Robaka o k:> hooho ana ae me ka hauoii. Ia manawa lamalama ae la konn helehelena i heie a haikea loa mamua iho no Ica hoohōkain ana mai o.kona manao, a ia manawa o kona huli ae la no ia me ka hiKiwawe loa ia Helena, a hookomo aku la i ke kom<> idaimana ma ka manamanalima ekolii kona lima ākau ;ia pn:i ana aku la, alaila hapai ae la oia i ka ljma o Helena iluna a sila iho la i kana hana ma kbna honi ana iho ame ka hoopili ana-ihoi hoi i kona mau lehelehe maluna o ? ka lima. . (Aole i pau.) - -. v ; _