Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 4, 28 January 1921 — HE PILIKIA E PONO E HOOPAUIA AE [ARTICLE]

HE PILIKIA E PONO E HOOPAUIA AE

= Ma ka pule aku la i hala, i hapai mai ai ka Ahahui Kalepa o Honolulu nei i ka noonoo ana malut,a o kekahi ninau ko'iko'i, e pili ana no ia i na alahele, e hoolakoia aku ai na makaainana o Honolulu nei, me na home no lakou e noho ai, a ma ke ano hoolimalima paha.

Ua loaa ka hoomaopopo ana i na kanaka lawelawe oihana o Honolulu nei, i ka lawa ole o keia kulanakauhale me na home, no na makaainana e noho ai, a pela pu hoi na malihini, i manao e hoolilo ia Hawaii nei, he wahi no lakou e noho ai, a c hoohala ai paha i kekahi manawa. I ka nana aku, he mahele uuku wale no o na makaainana o keia kulanakauhale i loaa he mau home ponoi no lakou e noho ai, o ka nui, aia maloko o na hale hoolimalima, me ka lawa kupono ole no, me ke konoia aku o kekahi poe e noho ma na wahi mamao loa mai ke kulanakauhale nei aku, aole no ka makemake maoli e noho ma ia mau wahi, aka i waliii t loaa ai he mau hale no lakou e noho ai. Ua njti no na aina e waiho wale mai nei, ma na -wahi like ole o keia kulanakauhale; i kupono no ke kukulu ana aku i mau home, o ka pilikia nui, o ia no ka pipii o ke kumukuai, e hiki ole ai no i ka poe uuku oka lakou dala ke kuai aku; ao na hale hoolimalima hoi i kukuluia ae ma kekahi mau wahi kupono, he keu aku no o ka pipii o ka hoolimalima; o keia no kekahi kumu i hiki ole ai ke hoolawa aku i koonei poe me na home kupono no lakou c noho ai. Ina nae, aia iloko o ka poe waiwai a kuonoono o keia kulanakauhale ka manao makee e loaa na home kupono, no ka poe nele home e noho ai, £ole ia he hana paakiki, o kekahi ia o na ninau maalahīi loa, koe wale no a hooliloia ka ninau kukulu home, i ninau huli pomaikai, o ka mea ia e lilo ai ka lakou mau hooikaika ana i mea hua ole.

Ma ka manao o keia pepa, ina e kukuluia ana na hale lehulehu, e na hui hoopukapuka dala o keia kulnakauhale, maluna o na aina kupono, pili tna na alanui maikai, a waiho aku ia mau home imua o ka lehulehu, ma ka uku liilii anā ahiki i ke kaa ana o ke kumukuai o ka aina ame ka hale, e lioea mai auanei i ka maweheia ana ae o na pohihihia apau no keia ninau ko'iko'i.

O ka nele mai i ke riala ke kumu hiki ole i ka r.ui o na makaainana ke kuai i mau home no lakou e noho ai. Ona aina e waiho mai nei, me na hale i kukuluia iho maluna, aia ma kahi o ka elua kaukani dala a oi aku ka haahaa, a pii aku ahiki i kahi oka elima a eono kaukani dala; ua hiki ole loa i ka poe uuku o ke dala ke manao aku e loaa he mau home no lakou, aka no ka poe nui o ke dala, aole he olelo ana. ua hiki ia lakou e kuai i home, i kela ame keia manawa e makemakeia ai.

Ua kupono loa keia ninau o ka hoalaia ana ae nei, o keia kekahi o na hana pono aleo Hawaii nei poe kuonoono, e noonoo mua ai, no ke kokua ana aku, elike me ka hiki, i koonei poe iho; ma ka hana ana pela, aole loa he poho e kau aku ana ma ko lakou aoao, no ka mea ila hoihoiia mai ka lakou mau dala apau, e ka poe ē lawe ana ia mau home, ma ka uku liilii ana mai ahiki i ke kaa ana o ke kumukuai o ka aina ame ka hale.

I ko'iko'i no keia ninau i ka lokahi ole o ko kakou poe kuonoono, ina aia kela inanaoio iloko o lakou e hooko aku i keia tiana, me kela makee e noho kuokoa kela ame keia makaainana maluna o kona home ponoi iho, ua hiki ke hoopihaia na wahi kaawale apau e ikeia ana me na home, e lohe hou ole ia«ai na olelo ma keia mua aku, no ka lawa ole o Honolulu nei i na hale e noho ai.