Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 5, 4 February 1921 — He Moolelo no ko Helena Simoa Lanakila Ana A I OLE Ka Hoowalewaleia Ana o Halebatona [ARTICLE]

He Moolelo no ko Helena Simoa Lanakila Ana A I OLE Ka Hoowalewaleia Ana o Halebatona

he innau auo kamahao loa paha keia a ke kanaka opio o ka u* aku i ke keonimana aoo, aka, oia nae ka mea e kau ana i kona umaiuna ia manawa, e hiki ole iho'ai iaia ke uumi, me kona hiki ole naē ke hoōmaopopo aku i ka hopena o kapa ninnu. Ua hele mai oia i keLi keenahana o ka Loio Halehakona, r!ike me kana i inanao ai, no ke kaipakamailio ana no ka_mea j.ili wale no i kekahi hāna, a eia naē, ua oiii ae la hoi ka inoa 0 Helena Simoa ma ke ano hoopohihihi loa mai i kona noonoo ana i manao ole ai o kekahi kumuhana ia a laua e kamailio ik'4, X0 kau ninau e pili ana i ko Robaka makemake ia Miss Si'.noa, ea. he mea pono iib ia'u ke hoike aku i ka mea oiaio ia oe," wahi a Mr. Halehakona. "Ua hooniaka ia aloha iloko ona he mau makahiki lehulehu i hala hope aku nei, a ke ole au e Mie hewa, ke hoomanao nei no au i kau inea o ka olelo ana mai ia'u ma kela po au e poina ole la, he humuhumu ka ha.na a ka makuāhine o Miss Simoa no ka poe e hoolale aku aiia iaia e hana, oia anei ? "No'u iho, ua hooholo au i ko'u manao, a ke paa nei ia manao o'u pela, o ka wahine kupono a Robaka e niare aku ai oia ka mea 1 like ke kulana ma ka waiwai me kona, aka nae, oiai maua e hoolala nei i nei manawa 110 ka holo ana aku e makaikai i na aina e, a e hala ana paha he makahiki hookahi ia maua ma na aina e, aole o Robaka e noonoo an ano i mare a hala kekahi manawa, a mahope o ko maua lioi aiia mai ia manawa paha oia e noonoo aku ai no ka mare. " Nolaila, oiai maua e kaawale aku'ana he waiho ana iho ia 1 ke kahua akea ī.ou e paani ai no ka lilo mai o Miss Siinoa ia oe, ina he mai:e:nake kou i;:ia, e lilo i waliine nau, me ka loaa ole o ka maii 10 hopuhopo iloko ou 110 ka hokaiia mai e kekahi kanak-i opū» r-k-o,'!. no ),-a mea, o oe hookahi wale iho 110 koe mahoj>e nei," a hooki iho la ke keouimana aoo i kana kamailio ana me ka imo a minoaka pu ana aku i ke kanaka opio. me he mea la e hookikina okoa aku ana 110 ia Hahali Alekona e hoao oia ma na ano apau e lawai'a i mea e lifo mai ai ka ulua, Miss Simoa, iaia. O keia maoli nb ka manao iloko o ke keonimana aoo e lilo o Helena Simoa ia Habati, i ole ai o Robaka e manao hou aku ia Hetena Simoa ma ke ano o kana wahine ia e mare aku ai; 0 ka lilo aku o Helena Simoa i ka mea e a nele o Robaka, oia ko ka elemakule Halehakona iini e. noho ana ia manawa, 110 kona makemake ole e mare kana keiki i kekahi wahine liaaKaa a ilihune. "E hoopau ko kaua kamailio hou'ana uo ia mea, a e kamailio kaua 110 k ahana; heaha ka hana kupono loa i kou manao la ,ka hana au i oi aku ai kou makemake?" i ninau ifiai ai ke kēonimana elemakule. '*Ua hoike aku hoi au ia oe ma keia kakahiaka, oiai kaua maloko o ka he kakauolelo au na kuu anakala no elua makahiki, a ma ko'u manao ua haawi oia i kona apono nie 'ka mahalo 110 kā'u mea i hana ai nona ma ke ano he mea malaina buke helu waiwai," i pane aku ai ke kanaka opio. la wa, o ko Mr-. -llalehakona lalau aku la 110 ia i kekahi huke moohelu waiwai e waiho ana maluna 0 ke pakaukau, a panee mai la mainua 0 ke kanaka opio a i mai la: K hoike mai ana oe i ka mea hiki ia oe ke liana me na huah£ki.' % x - r O k6* Alf aku la-no ia i ka penikala a hoomaka iho la ka houluulu ana i na huahelu ma na kolamu, me ka nui o k*Jco oiai oia e houluulu ana. No ka umi minuke paha i pau īaia ma ia houluulu ana ma ka manawa o ke keonimsna aoo o ka hooki ana mai iaia i ka i ana mai: "Ua lawa ae la, ke ike aku nei au he hikiwawe maoli oe ma ka houluulu ana 'me ka pololei pu o na huahelu. Ile makemake kun kakaiiolelo poo i kokua nona oiai au e kaauale aku ana, nolaila, ke haawi aku nei au ia kulana hana īa oe i nei mana\va 110 ka lioao ana, ke apono mai nae oia, no hookahi mahinā, a ina e ike ana oia i kou kupono ma ia kulana, alaila loa ia aku oe ma ia \vahi. () kou ukuhana no ka pule mai nei manawa aku i iwakalua dala. Ina e ikeia ana kou makaukau a hoopono e hoopii nou ia akn ana'kou ukuhana i ka iwakalua-kumamalima dala o ka pule ntt k*'pau ana o na maliina ekolu. Pehea la makemake no ānei be ia ano hana ?" 1 na a^U . * a ° 6kona i ke keonimana me ka piha i ke kahaha, no ka mea, o kana hoi ia i makemake ai o ka loaa mai o ka hana, a he hana hoi ka ua keonimana la o ka haawi ana mai la. eia nae he ninau hou mai ka ina he makemake oia īa kulana hana, me ia hoakaka aku 110 nae ona 0 kana hana hoi ia o ka lawelawe ana no na makahiki elua 1 hala, oiai oia e noho ana me ka anakala ma Rokekona r , , K an . a noonoo iho, iloko o kela kulana nele ona, ua like kela hana a ke keonnnana elemakule o ka liaawi ana mai la me he mea la, ina 110 paha oia e lioole ak« ana, o nele ,ho . a no hoi i haawiia mai ma ke ano ana e noonoo īho ana he kokua mai iaia iloko o kela manawa rtele ona 1 ka hana. "No ka hoike ana aku ia oe i ka mea oiaio loa ea, e Mr Halehakona ua makemake au i ka hana au o ka hoaiai ana mai la. a e haawi pu aku ana au i ka mahalo nui ia oe 110 īa makana maikai au, aka nae, ke maopopo ole nei ia'u ke kumu o kou pika oluolu a lokomaikai loa ia'u, a no ka mea kanaka loa au ia oe, aolie oe i kamaaina i ko'u mau ano mamua, a i ole, i kekahi mea hoi e pili ana i ka'u hana o ka lawelawe ana mamua, mai kou manawa kamaln mai e hele arfa i keleula." "Pela no', aka Kookahi no kumu. a oia keia, he makemake mau au- e hapai ae i na kanaka opio ma kekahi kulana. i hiki ai la lakou ke hoomaka e pii nia ke alanuipii, i ka poe nae e makamake mai ana i hana, elike me oe. a e hoao ana hoi e kokua.ia lakou iho, aole i ka poe makemake ole i ka liana La. hoike akii ne*au ia oe e holo aku ana au.i na aina e' a e hala ana kekahi manawa loihi, nolaila no ia huaka'i a 'u f ho °M* T ; io aku an.a hoi, au e loaa 1 kakauolelo hou 1 kokua 110 ka'u kakauolelo mua' i nei inanawa,- a e ike aku au i ka hana ana mai oiai au e noho ana .1 ner mau la: ua hoike mai oe i kou makemake loa e loaa kau hana, a ma e hooiaio mai ana oe nou iho ma Kau.hana o oe ke kanaka a'u i makemake ai no keia ku'lana nana, e jnau loa aku ana kou noho ana ina ia wahi elike ka loihi me kau e hōoholo ai nou il»o." Ke noho. la o Alekona me ka hamau ame ka hoolohe P°no aku 1 na mea apau a ke keonimana aoo e kamailio mai ana, me ka haikea o kona helehelena, no kekahi mau minuke. Ua hoopihaia oia nie ke kahaha ame ke pahaohao no ka mea, ma kana noonoo iho aia kekahi mea ana i ike ole ai ma o aku o keia hana i haawiia mai la iaia i liiki o!e īaia ke hoomaopopo aku. Ua inanao inau ola ia Mr. Halehakona ma ke ano he kumu alakai no nā kanaka opio e ae—he kanaka koikoi' he naauao, he waiwai, a ma ia ano aole paha oia e nana 'mai ana no ka pono o kekahi mea i halawai me ka hune ame ka pilikia, aka nae ua kuhihewa loa oia ma ia noonoo ana

on3 pela; o kela manao hoohuoi onu mamua aku no lana o ke keonimana aoo he kanaka oolea, maua, makona 3 pela aku, ua koho hewa loa oia, aohe ia mau ano maikai ole iloko *ona ,aka, he kanaka piha lokomaikai a piha aloha oia, a e haawi aku ana hoi i kana kokua i na mea apau iloko o ka popili£ia, a no keia mau ano maikai o ke keonimana aoo, ua hoolana loa ia ae la ka manao o ke kanaka opio me ka loaa o ka manaolana hou no ka loaa o kona puuhonua. Aohe ana hoopaapan ana aku no ka lokomaikai nui o ka haawiia ana inai la Laia e na akua hoopomaikai, o kana walp no o ka hana aku elike me ka maikai loa ana e ike ana no ka pono o kona liakuhana, a kakali aku no ka hopena. "Ke ike nei au i ko'u aie nui ia oe e kupoiio ai ia'u e haawi aku i na hoomaikai nui," wahi ana o ka pane ana aku mahope iho; "ke haawi aku nei au i ko'u ae no ka lawe ana mai ia hana au i haawi mai la me kou lokomaikai, a ke hoohiki pu aku nei lioi imua 011 e lawelawe aku ana au ia hana elike me ka makaukau apau i loaa ia'u. Ahea au hoomaka aku ia liana, a i ka manawa hea au e hele hou mai ai e ike ia oe ?" "A ke kakahiaka o ka La apopo, ina e oluolu mai ana oe. lle makemake au e ike aku ia oe ua komo aku i ka hana mamua o ko'u kaawale ana aku, a he mau la kakaikahi wale no hoi ia i koe e kakali aku ai a hoea mai ia nlanawa," i psne mai ai ke keonimana aoo. 'Ina pela ua pono ae la. Ke hauoli nei au i ka loaa ana mai la o ka'u hana, a ke hauoli pu nei hoi i ka hana hou aku elike me ia i maa i ka hana mamua, no ka mea, ua ehaeha loa ko'u lunaikehala i na la aku la i hala, no'ka loaa ole o ka'u hana. A ka hora ehia au e hoea mai ai ?" wahi a ke kanaka Apio o ka ninau ana aku. "A ka hora eiwa o ke kakahiaka apopo, a no ka mea, aole au e hoea mai ana ianei mamua ae o ia manawa, no kuu manao na'u ponoi no oe e hoolauna aku ia Mr. Laiki, kuu kakauolelo." Oiai no oia e kamailio mai ana, ku ae la oia iluna a hele mai la e lulu lima me ke kanaka opio, oiai ke kanaka- opio i ku pu ae ai iluna ia manawa me ka makaukaii no ka haalele ana mai ia keena, a huli aku e hoi no kona w.ahi hale o ke ano haahaa loa e noho ana, me ka naau mama a hauoli no ka loaa ana o kana hana.^ Ma kekahi kakahiaka ae, ua hoea kakahiaka ae !a oia no ke keenahana o ka Loio Ilalehakona, elike no me ia ma ka la inamua iho. la hoea ana aku ana ma ka manawa a laua o ka hooliolo ana inamun aku, e noho mai ana ka Loio Halehakona i ke keena no ka hookipa ana aku iaia, a lie minuke ma ia hope iho hoolaunaia aku la o Alekona ITabati iinua o Mr. Laiki, ke kakauolelo poo a ka Loio Halehakona, ma ke ano he kokua kakauolelo hou, a i ka pau ana o ia hana, ua haawi ke ia inai la ka hana iaia a o kona hoomaka koke aku la no hoi ia i ka hana, he hana hoi i hoopiha loa ia iho ai oia me ka liauoli, no ka mea, ua loaa iho la ka hana e loaa ai ka nianaolana no kona palekana mai ka haiaia ana mai e ka Olohe. Aole o Alekona he kanaka opio mikimiki a eleleu elike me kekahi j)oe opio e ae i like na makahiki me kona, aka nae-, lie kanaka opio hoopono a makaukau oia ma ka malama na i na bukc moohelu waiwai, a oiai ua halawai oia nie na haawina pakalaki o ka manawa i na la i kaahope aku, a i lilo ai hoi i mea hooilihune loa iaia me ke kaumaha o kona noonoo. ua hooikaika oia ma na ano apau e lanakila oia maluna o kona mau hemahema apau, me ka nialama pono i ka hana i loaa mai la iaia. Mamuli o koiia ohohia nui ole aku i na lealea a he kanaka oj)io noho malie maoli no oia, a maluna o kana hana koiia hilinai uui, ua lilo koke oia i mea makemakeia mai e kona hakuhana, no ka mea. oiai oia e hana.ana ua lehulehu tia mauavv'a a kona haku o ka hakilo loa ana mai iaia ame kona mau ano apau, a ua lilo kona mau ano maikai lehulehu i mea tiiakem.ake.loa ia e ka Loio Halebakona mamua o kona holo ana aku ilo Luropa. Ma ka auina la mamua o ka holo ana aku o Mr. Halehakona ma 110 Europa, hui mua ae la o Mr. Halebakona me Alekona ina kekahi wahi mehameha no kekahi mau minuke kakaikahi no ke kamailio pu ana me ia, no ke a'o aua mai i ke kanaka opio 110 kana mau mea e hana ai e pili ana f i kana hami, i ka i ana mai: "K Mr. Alekona, he manaoio ko'u e ike ana no oe nou iho i ko Mr. Laiki mau ano apau ke loilii aku kou noho hana ana me ia, he kanaka piha 11001100 oia a lie hoaloha maikai loa no hoi, a ma ia ano e lilo ana no olua i mau lioaloha niaikai loa oiai au e kaaawale aku ana, ina nae e hoomau aku ana.oe i kou hoopono ame kou makaala ana ma ka hana, elike me ia au i hana iho la i keia mau la. "Aole.au e ike hou mai ana ia oe a hala he makahiki hookahi.'Uolaila, oiai au e kaawale ana, e pono oe e malama loa i ka-hana, ine kou makaala mau mai ame kou liana inau aku hoi me ka hoolohe i ka Mr. Laiki mau mea e kauoha mai ia oe; mai pakike aku oe iaia, e liana oe me he hip.a la malalo o ka mea e ako ana i kona hulu, a ia manawa hookalii, e haki]o loa oe i ka Mr. Laiki mau inea apau e hana ai. "Elike ine kou punihei ole aku i na lealea, a elike me kou makaukau a hoopono i ka hana i keia mau la iho la, pela no oe e hoomau aku ai ;a eia hou, mai uhaai wale oe i kau dala e loaa aku ana ia oe, aka, e a'o iho oe i ka hoomakaulii, i ole oe e halawai hou me ka nele, a i loaa ai hoi ka mea nana e kokua ia oe iloko o kou nianawa pilikia. "Eia hou. e hookanaka oe, a malia o hiki mai ka la e loaa ai ia oe kekahi haawina pomaikai, o kou lilo no ia i hoahui. O kuu makemake aine kuu iini i keia manawa oia 110 kuu ike aku ia oe e pii aku ana i ka puu i kekahi la e hiki mai ana* a ua inaōpopo no ia oe, o ke alahele wale no e hiki ai oia ka hoopono, ka hoonui aku i ka naauao, ka hoonui i kou mau hoaloha, ka poe na lakou e kakoo inai ia oe, a mawaho ae o lamau kumu, e hoomanao pu i keia, o-ke dala ka mea e hrki ai na mea apau. O kuu hauoli oia kou holomua ma kau mau hana apau ma keia mua aku, e noho hoaloha me kou poo nta ka hana a me na kanaka apau au e ike aku ai,he poe akiaki ole mai mahope o kou kua, a e hooikaika pu hoi oe e liolomua ka hana ; okeia ka u a'o hope ia -oe mainua o kuu kaawale ana aku. laia i hooki iho ai i kana kamailio ana, a t>iai no hoi oia e paa ana i ka lima o ke kanaka opio, a ma ka hope loa o kana inau olelo o ke kamailio ana mai i ke kanaka opio, pii ae la ka ula ma kona mau papalina a ha'uha'u iho la me he mea la e uwe īho ana. O, me ka mahalo nui ia oe," i pane aku ai o Alekona, me ka pn ana ae hoi o ka ula ma kona mau papalina, a hoomau aku la i kana kamaiho ana: "He liilii loa oka hapa inua o, kou makemake ka i hookoia aku, aka nae, ua paa kuu manao e hoo.ka,ka ma na ano apau e hiki ana ia'u no ka hooholomua ana aku i ka hana " v "Ua n, a opopo ia oe, e Mr. Ale'kona. o na kanaka naau palupalu apau aole e 1.10 ana ka naau o na tede opio ia akou, i pane inai a, ka elemakule ma ke ano paani, "'o kau e manaolana nei l ohe ae ana'au mai kekahi mea ae ma, nei ae ua 1.10 ka naau o Miss Simo.a ia oe mainua o ka hala hepe ana o kekalu mau mahina lehulehu " Nana aku la ke kanaka opio me na maka wi« o a paweo me he mea ala he mea kana i maka'u ai, a i ka loaa ana ae i nae o ka manao koa ,a,a haka pono a.ku la kona mau maka ine he mea la e nmau aku ana o ko ka elemakule manaoio maoh no paha īa, a pane aku la: "O kou manaoio maoli no nae ia?" ! "Ae; o ko'u manaoio k eia e U i o 0 Miss Sim ■ „ me ke kunou ana aku o kona poo.

Kulou aku la o Alekona imna kokoke loa, ame ka leo liilii loa i aku la: I "Ālalia paha he kane okoa no ka Miss Simoa 1 makemakej āi, a ina pela, alaila ua hooholo mua hoi ha oia i kona manao a ua hanaia kekahi aelike mawaena ona ame kana kane i makemake ai i nei manawa." "Aole o'u manao elike me ia au i hoike mai la, Eia ko'u manao, e Alekona, me ke kulou ana mai o ka elemakule a kokoke loa, a kamailio māi l.a me ka leo liilii loa: "Ina e lilo ana kela kaikamahine ia oe i wahine mare nau, a mareia hoi olua mamua o kuu hoi ana mai, e hookaawale ana au i umi kaukani dala ma kou inoa ma kc ano o ka'u makiuia ia no kou mare ana." Ua hoopihaia aku ke kanaka opio me ke kahalia a oi aku mamua o ka inea hiki iaia ke uumi iho no nei manao o kona h'aku hana. a e hoike mai ana hoi ma kona mau maka ka mcalruna iloko o kona naau, a hala kekahi minuke i mai lā: "E Mr. Halehakona, ma ka'u noonoo pokole ana iho la, nie he mea la i ka nana aku he manao ano nui a he kumu kp'iko'i loa paha kekahi iloko ou no kou makemake ana mai ia'u e mare aku me Miss Simoa." "Aohe no he kumu okoa aku o keia wale no, mamuli no ia o ko'u ike ana ua pipili loa kou naau ia Miss Simoa, a oiai au e makemake mau ana e ike aku i ka poe opio e hauoli ana, pela au i manao ilio la he hana maikai ma ko'u aoao kc kokua ana aku ia oe i īnea e ola a e hauoli Uke ai olua ma nei mua aku," i pane aku ai o Mr. llalehakona me ka akaaka. "Kia hou, mamuli o kela ulia i loaa ai i kela lede opio i ka la aku la i nehinei, a i hoike aku ai hoi oe i kou menemene nona ma o ka holo ana aku e kokua iaia, a ua lohe pono iho no hoi au i kau mau olelo o ka pane ana iho e hoiko mai ana ia'u he ipo oia nau, pela au i numao iho nei he hana maikai loa, i mea e hookaaw.aleia ae ai ke.kahi mea hoopoluluhi i ko'u lunaikehala, ka ike ana aku ua hoohuiia ae olua ma ka m.are. Pehea la ia i kou manao?" Aohe pane koke aku o ke kanaka opio, ke kulou ala kona peo il.alo, a no kekahi iirau miijuke lehulehu kona noonoo kaholo ana, oiai na manao like ole e hana ana iloka ona. I ka hala ana o ia manawa, aea ae la kona poo iluna a nann pono mai la i kona hakuhana a pane inai la: "Ke manao nei au iw maopopo aku la ia'u kou inanao, nolaila, ke hoohiki aku nei au imun ou e hoao ana au ma na ano apau e lilo io mai oia na'u, oiai o Rohaka e kaawale aku ana. E hooikaika ana au ma na ano apau e loaa ia'u kekahi manawa maikai loa e halawai aku ai nie ia a nonoi aku i kona oluolu, a no ka mea, ke ike nei au alua a'u mau hana ko'iko'i e hana aku ai, oia hoi ka hooikaika ana e loaa ia'u ke kuonoono ame ka holomua o ka hana, a o ka lua, oia ka hoao ana me ka ikaika e lilo m.ai ka naau o kela lede opio ia'u. "Ina pela ua pono; ke hauoli aku Ia au i kena mau olelo au: a %ia hou, ke hoohiki aku nei au iinua ou a imua o ria lani, e lohe mai ana i ka'u inau olelo, ma kou la e inare aku ai ia \Miss Simoa, e loaa aku ana ia oe ka huina dala a'u i hoike mua aku nei ia oe, a e hoomanao oe i keia," wa.hi a Mr. Halehakona o ka pane ana mai e hoike ana i ka paa o kona manao. O kon hopu hou mai la 110 ia i ka lima o ke kanaka opio a lulu iho la no ka haawi ana i ke aloha hope a huli koke aku la hele. ' Eia nae ma ia hele āna &ku a ke klinaka waiwai mai kahi aku i» kan.a hana ma kela la> aole ia me ka manao hauoli, aka me na manao kaumaha, he haawina i ike ole ia eia mamua. 110 ka nieii, ua lilo kela manao haakei ona i mea alakai ak.u iaia e harta i kekahi haua hewa, aole ma kona ae wale aiija 110 iaia iho e komo iloko o ka hoowalewaleia, aka ma ko.na kau. pu ana kekahi i kekahi niea hoo.wale.wale ino i mea e poino ai kona hoakanaka. .La ike. no oia nona iho 1 ka lilo aku o kona mau ano inaikai apau, a pela hoi kona mahaloia mai e Habati Alekona, a no ka mea, ua hoomaopopo oia i ko ke kanaka opio ike hiaopopo ana inai i kona manao ame kana hana i uiea nona e hihia ai, a ua ike no hoi me ka maopopo i ke kuniu o kona niakemake ana mai iaiā-e-mafe aku me Miss Simoa. 0 keia ka manawa inua loa iloko o kona ola ana i kipe ;u oia i kekahi kanaka, a malia paha e hoowalewale aku ana iaia a hana aku i kekahi karaima i mea e lilo mai ai na lima ni.iemae o ke kaikamahine noua k,a helehelena nohea, a malia, hoopoino pu aku paha i kona ola. a -ulupuni maoli kona noonoo, a ua inoino maoli no hoi e aneane ai oi.a e pupule mamua o ka hoea ana aku o ua keoniniana elemakule Ia i kona home, kahi a Robaka e no-ho-mai ana me ka hooKuoi ole no kekahi hana lapuwale a kona haku hanai e ku-e aku ana iaia. a e kali mai ana nona 0 ka hoi aku. Me ka hiki pono ole o Halehakona i hoonalonalo iho ai 1 k '° ,la wanawana mau ae ana iloko ona, ka ninau hoi a Kauia , ninau aku ai i ke Akua, "Owau anei ke kahu'o kuu kaikama?" -r a !l i a i ,a i , ma " I)U,C ,chu ! chu . lli amua oka hiki ana iua 0 Ali. Halebakona ke hoopoina i keia hana ino ana, a mai kona punihei ana hoi i ka hoowalewale i hihia ai oia ma ka iimiumi a i haawipio aku ai oia iaia iho, a i ole haawij)io īaia īho i na lealea ana o ka noonoo wale ana 110 na manawa loihi. Ma ke awakea o kekahi la ae i holo aku ai ka inokuahi nana.i-lawe.aku īa Robaka ma i Europa, a oiai oia e ku ana ma ka> hope o ka moku e haalele iho ana i ke awa a holo aku no ka inoana, ua piha kona mau maka i na waimaka, oiai oia e huli mai ana iliope nana i ka waiho aku o ke kulanakauhale kahi e noho aku ana ka mea nui hookahi uale no iloko o kona mau la o ke ola ana me Helena Simoa 1 kela manawa aia no hoi o Helena Simoa maloko o kona num ma ka hale kahi i noke pu ai i ka uwe, me ka noonoo mau iloko ona pehea ana la e hiki ai iaia ke hoomanawanui hou iho iloko o na la o ke ola ana no ka makahiki holookoa nie ka ike ole i ka helehelena o kana aloha. Kkolu hora mamua aku ko laua ike hope lo.a ana kekahi 1 kekahi, ua holo ma-lu ae o Robaka i ka liale o Helena ma no ko 'Aua ike hope ana mamua o ko laua kaawale ana, a no ka Lawe ana ae no hoi kekahi o Robaka e haawi ia Helena ī kekahi o kona mau kii i mea hoomanao na Ilelena īaia oiai laua.e kaawale ana. Ma kela manawa o ko lana ike hope ana me ka helehelena' lioihoi wale no o Helena o ka lioike ana mai i kana alolia. oiaj nae aia maloko o kona naau ka eliaeha no ia hookaanaleia o laua no kekahi inanawa loihi, o ke kumu no ana o ka noonoo ana ilio. i ole e hoehaeha loa ia ko Rol>aka noonoo, eia nae. nialiope ilio ua liiki ole i u a o Helena ke hoomanawanui i ke aloha a ke uumi iho hoi i na waimaka ! a i ole ai e ikeia mai kona kumakena ana ua hoi akn la oia a loko o kona rumi moe. papani mai la i ka puka a pna, a lioohanim aku la i Mana i ka wai opua. O ia ka eha a ke aloha, he eha hma ole Mai hoi koke aku paha ua o līelena iloko o kona nimi e uwe ai o ka hoea koke ana aku o kekahi mau hoaloha ona, a no elua hora paha. ko lakou nanea.ana, mahope koke iho! no keia o ko Robaka hala anaaku. nolaila aohe manawa no lelena e hoi koke aku ai noloko o-kona rumi e uwe ai a i ka hoi ana aku nae o na hoaloha ona, a i kana nana ana aku i ka uwaki he hapaha hora ī hala ae o ka umi-kunnma-lua ia manawa. ike iho la oia ua haalele mai ka mokuahi e lawe 4-u ana i kana aloha, i ka uwapo, ia manawa ua hiki ole īaia ke uumi hou iho i kona aloha, holokiki aku la oia a loko o kona rumi, papani mai la i ka puka a paa. i ole e komo aku kekahi poe e i kona manawa kumakena, hina aku Ia iluna o ka moe a hookahe aku la i ka ukana a ke aloha he waimaka»

He hora okoa i hata iaia ma ka uwe ana, ka noonoo ana no hpi no ko laua kaawale ana, eia n'ap, i ka hala ana o ia manawa, hoopau ae la oia i kona mau kaumaha apau a lana loa ae la i kona manao, a np ka mea, e hoi hou xna» ana no o Robaka a kii mai iaia i mea aloha nana, oiai ua paa ka laua olelo hooholo no ko laua mare me ka nana ole ae i ka hoole mai a ko'Laua mau makua, nolaila ma ia ahiahi* he helehelena hauoli loa ko ileleiia, lamalama kona mau maka, a ua haohab no hoi kona makuahine no ka oi aku o kona u'i ia manawa mainua o kekahi manawa mamua aku oiai oia e noho ana ma kahi o kanp mea kahakii, no ka hoopau pono ana i kekahi kii ana i makemake loa ai e pau mamua o ko iaua liolo ana aku no ko laua home ma ke kuahiwi Adironadaka, no ko laua hoomaha o ke kau wela. Oiai oia e hoop.au pono ana i ke pena ana i ke kii a no ka lilo loa o kekahi hapa o kona noonoo i Manua, ua hala he manawa loihi loa iaia tna ka hana ana, no ka mea. e pena ana i kekahi manawa, a e noho hoola'i ana kuko i kekahi manawa no ko laua lioho ana o ia mua aku, ke hoi mai o Robaka mai kana huakai makaikai mai i na aina e, a no ka mea, ia manawa e pau ai kona noho ana ina ke kiik'U a e hoohauoliia ana lnua inaloko o ko laua wahi home hou ke nLirc ae laua ma ia mua aku. Ma ka manawa o ko laua aina ahiahi he heleheleaa piha hauoli loa ko Ilelena oiai oia e hoomakaukau ana i ka laua mau meaai, me ka hoihoi o kana kamailio ana aku i kona makuahine ma ka mea e pili ana i ke kii a Robaka o ka haav. i ana inai iaia i mea hoomanao nana iaia, a me ka Robakva mau mea hoi o ka olelo ana mai iaia e loaa mau mai ana kana leka no ka hoike ana inai i ua o Helena i ka Robaka mau wahi apau e hele ai. Mahope o k\a pau ana o ko laua aina ahiahi, a oiai laua maloko o ko lana r«mi inoe, ua heluhelu ao la oia a nui ka leo i kekahi mau mea i kakauia maloko o kekahi buke moolelo i lawe nui ia e na kanaka i ka makuahine, a e hoomaka aku ana oia e heluhelu i kekahi mooleio hou, kaui ana ka hele ma ka puka, a ia manawa komo mai ana ke kaikamahine kauwa a haawi mai la he apana pepa, a nnluna o ia apana pepa e kau ana ka inoa o Habati Alekona, ke kanaka opio no nona ka moolelo au, e ka makamaka o ka ike ana ae nei mamua. MOKUNA V—He Hoakula Kahiko. Nui iho la ko Helena hanu ma ka manawa ana o ka waiho ana iho i kana buke ilalo, a ku ae la no ka hele ana aku i lea rumi hooluana 110 ka hookipa ana mai i ka inalihini, oiai nae aia no iloko ona kekahi makemake huna kahi i hoopue ai no ke kanaka opio i hoea tnai la. No ka hoihoi loa ame ka maikai no hoi o na olelo a ke kanaka opio o ia halawai ana ae a laua, e hookaawale loa ia aku ai, ke pi, ka maiia, ka huhu ame ke konakona tnailoko aku o ka lede opio, ua lilo ka manao hoonaukiuki iloko o Helena mamua iho no ka hoohaunaeleia ana o kona ma* nawa heluhelu i mea auhea loa aku ia manawa, a kookahi ko laua kamailio ana mē ka hauoli loa me kona hoakula kahiko, a maluna o na mea e piii ana i ko laua manawa g hele ana i ke kula ka laua kumuhana o ke kamailio nui ana. "Ua aie au ia oe, e. Miss Simoa, no ke noi ole ana aku ia oe e huikala mai, no ko'u kipa ole ana mai mamua no ka ninau ana aku ia oe no kou eha a eha ole paha mamuli o kela haule ana ou i ka lio ma kela pule aku nei, hookahi no a oia keia, mamuli o ko'u paa loa i ka hana ma kela kulana hana Ikhi a'u e hana mai nei i mn manawa. a no ko'u kaawale ana i keia ahiahi, aohe hoi he nui loa o ka hana, pela au i hoea mai la e ike ia oe a v ninau aku i kou kuhina i nei manawa. "Eia nae ma kou helehelena a ma kou kulana i nei manawa ke ike a'ku nei au aohe ou pilikia, a he kino ola maikai kou i manawa," wahi a ke kanaka opio. <4 Ua pololei oe, e Mr. Alekoiia; aohe o'u wahi i eha, elike no me ia a'u i hoike aku ai ia oe ma kela manawa a'u o ka haule ana," wahi a Helena me ka akaaka iki ana iho, ma kona manawa o ka hoomanao ana ae no kela ulia." He pihoihoi wale no ko'u me ka makau pu no kekahi manawa no kela haule ana o u a i lilo ai hoi i kumu no'u e ano maule ai no kekahi manawa, elike me ia au o ka ike ana, a ua pau.koke ae no nae ia mau ano haalulu mai ia'u ae. lVhea oe i hiki ae ai ma kela wahi ina kela manawa, oia hoi, heaha ke kiunu nana i koi mai ia oe e hele ae a ina kela wahi noho ?" "No ka'u hpna ole ma ia la, pela au i hele holoholo aku ai noloko oka paka. E noho ana au maluna o kela noho laau au o ka. noho ana a e heluhelu ana i ka'u nupepa kakahiaka, ma kela manawa au ame kela inau hoaloha ou o ka holo ana ae a liuli ae ai ma kela wahi kee o ke alanui. "No kā halulu o na kapuai lio ko'u kumu o ke aea ana ae iluna, a oiai oe e holo mai £na a e holo aku ana no hoi na Ho e kauo ana i ke kaalio, ua koho koke au e hooku'i an.i kou lio me na lio e kauo ana i ke kaa, a i ka manawa i hooku'i mai ai kou Uo me na lio elua e kauo ana i ke kaa ua ike aku au i ke kipa ana aku o kou lio nia ka aoao o ke aianu«, a ike pu aku la 110 hoi i kou haule ana aku. nolaila aolē ia he mannwa no'u e ku nana wale%ku ai, o kou holo aku la no ia a liopu ia oe mamua o ka hiki ana aku o kela keonimana elemakulk au o ka ike ana nia kahi a'u e hii ana ia oe." "Owai ka inoa o kela keonimana elemakule o ka holo ana ae e nana ia'u?" i ninau ae ai o lielena, mahope o kekahi mau sekojia o kona noonoo ana. « Nana pono aku la ke kanaka opio ma k& helehelena o ka lede opio me ke kahaha no kona ike ana iho aohe ka i ike 0 Helena ia Mr. Halehakona mamua. a pela hoi me ka mea e pili ana i ko Robaka pili ia Mr. lialehakona. Ua loaa koke ka noonoo iaia ia manawa ai>le e hoaiaj loa aku i kekahi mea e pili ana no ia keonimana. aka o ka hoike wale aku no i kona inoa ūiia ua lawa ia i ka i ana aku: "O Halebakona kona inoa. Ile kanaka ko'iko'i oia malok° 0 loka nei, he loio kana oihana, a mamuli o kela uHi 1 loaa ai ia oe ma kela Poalua i halawai mai ai au me kekalu haawina pomaikai, no ka mea, iloko o ko maua manawa o ke kamakainailio ana mahope iho o ko oukou hala ana aku, ua loaa ia u ka ike he makemake kela keonimana i kakauolelo kokua nana. a oiai hoi ua hoike akti au iaia o ka*u hana ia e noonoo ana o ka loaa o kekahi hana na u e hana aiMia haawi koke mai oia i hana na'u ma kekahi la ae." "He mea oiaio anei ia? O, he haawina pomaikni i'o maoli ka hoi ka i loaa iA oe ma kela la, a ke hauoli loa nei au i ka lohe ani aku la i kena mau olelo au," i pane mai ai o Helena me ka hoihoi. "He kanaka maikai i'o no kela o ka helehelena i ka'u nana aku, maikai pu me kana mau olelo, a he kanaka kulana kiekie nt> hoi ma ko'u hoomaopopo aku i kona kulana, i ko'ti manawa no o ka ike ana aku iaia, ua komo koke ia mai ko'u noonoo e haawi aku i na hoohanohano ana maluna ona." Akaaka aku la o Habati Alekona no nei mau olelo a 11?lena, a ke noonoo la nae oia iloko iho ona pehea ana la ko Helena manao ina e hoike aku ana oia i ke kumu o ko Mr. I lalehakona haawi ana i kona noonoo nui maluna o ua o Helena ma kela manawa ana o ka ike ana aku i ka liaule ana. "Ae, he kanaka maikai a oluolu oia, a aole wale oia, aka, he nui aku kona mau ano maikai mawaho ae o ka u'i o kona helehelena," i pane aku ai o H&bati. (Aole i pau.)