Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 7, 18 February 1921 — O KUHIO WALE NO KE KUPONO I KIAAINA NO HAWAII NEI Hoakaka Ka Mea Hanohano H. L. Holstein i Kona Manao No Ke Kupono e Hookiekieia Ae Ka Elele Lahui Kuhio Ma Ke Poo o Ke Teritore [ARTICLE]

O KUHIO WALE NO KE KUPONO I KIAAINA NO HAWAII NEI

Hoakaka Ka Mea Hanohano H. L. Holstein i Kona Manao No Ke Kupono e Hookiekieia Ae Ka Elele Lahui Kuhio Ma Ke Poo o Ke Teritore

Ma ka Mauna Kea o ka Poaono aku la i liala i hoea mai ai ka Mea Hanohano IT. L. Holstein o Kohala, Hawaii, a lunahoomalu hoi o ka hale o na lunamakaainana, o ka ahaolelo kuloko, a hoakaka ae la oia i kona manao maluna o ka niuau kiaaina no Ilawaii nei, i ka nupepa Ailvertiscr, e haawi ana i kana kakoo piha ana, n<» ke kupono loa e hookohuia mai ke Keikialii Kuhio i kiaaina. Ma na loina iloko o na hana kalaiaina, ua kuleana o Kuhio e pii ae ma ke kulana kiaaina no Hawaii nei, a e hookohuia mai hoi oia e ka Percsidcna Hardiug, a he manaoio no kona, e apono ana ka ahaolelo kuloko, i kekalii olelo hooholo hui, e noi aku ana i ka i Peresidena Harding, e hookoliu mai ia Kuhio. Aole ona kanalua iki, no ka hoalaia ana aku 9 na manao ohohia iloko 0 ko 1 Hawaii nei poe, no ka ninau kiaaina, mamuli 0 ka hoopu-aia ana ae 0 kekahi; mau inoa, pela hoi ka hoopukaia ana ae 0 na kii 0 kekahi mau moho i manaoia no ke kulana. kiaaiua. 1 Wahi aua o ka hoaka% ana ae 1 kona manao ponoi, iua ka 110 ka waihoia 0 «ktt ninau kiaaina >na ko Hawnii nei poe e hookolo, ma kekahi koho baloka no ka iiinau kiaaiua, e kaa ana ka hapanni, ma ka aoao kakoo ia Kuhio, me ka hoohewahewa ōle; a oiai 0 ka aha* olelo ka wahaolelo 0 ka lehulehn, lie hana kupono loa ka hana ana i mau olelo hooholo kapono, e noi ana i ka Peresidcna i kolioia, e hookohu mai ia Kuhio i kiaaina. Mai kekahi pe'a a i kekahi pe'a 0 ka aina, wahi ana, 0 Kuhio wale no ka na kanaka 1 makemake ai e pii ae ma 'ke kulana kiaaina, a tta kupono maoli no oia e hookiekieia ae ma kela kulana, mahope iho o ka paa ana i ke kulana elele lahui no na makahiki he iwakalua >ae nei i hala, Ua ike na kanaka iloko o Knhio, he

nlakai no na Hawaii, hc uiea i makc« i ka hookele aupuni kuloko, ka me* nana i koao niai i na kanaka, be o»«u kaukani e kakauinoa aku i na palapela noi, e noi aku ana i ka Pere#idcna • hookohu mai ia Kuhio. 0 ka poe e ku e nei i ke kohoia mai 0 Kuliio i kiaaina, wahi hou ana, oia no na kanaka maliope o na hui maanei nei. He hookahi kanaka i hoea okoa aku imua o ka Pereaidena i kohoia, ma ke ano he komiie ola mai na I»tti aku, a eia bou no ua ka-naka o ka holo ana aku no kela manao hookahi no, e kapa ana iaia i'oo, be komite mai ka poe kuonoono »ku. Aole i po'ipo'i iho ka Mea llanohano nolstein, i kona manao, no keia ninau ano nui, aka wahi ana, ua hoea mai i ka la e rulaia ai o Hawaii nei e na kanaka, aole hoi e na hui. £ hoea mai ana i ka la e pau ai ka noho mana ana o na hui. Ina no ka lilo o Kuhio i kiaaina, a me kekahi aha kuhina kupaa, o na ka> naka makaukau, e loaa auamei ia kakon he hookele aupunl ana, e mahaloia a\ e na papa like ole o na kanaka. O kekahi o na kumu kupono loa, no ko Kuhio lilo i liiaaina, o ia no ua ninau ano \nui e ku nei I keia manawa 1 pili ike aupunL Ona ike i loaa mai ia Kuhio, no ka manawa i aneane t piha ka 20 makahiki, ua hooiaio aui ia, no ka hoaoia ana o kona ano maikai, e hiki ole ai ke nanamakaia ako, kona makee no Hawaii nei, ame kona oliohiaia e na kanaka, ua lawa ia no ka hoonoho ana ae iaia i kiaaiaa. No na mea hoi e pili ana i ke kulann elele lahui, no ke pani ana aku ni ka makalua e hoohakahakaia iho ana e Kuhio, ua hoakaka hou ae ka Mea Hanohano Holstein, he nui loa na ka* uaka i hiki ke hoopiha ia wahi, elike m e John Wise, Robert Shing)e, Lorrin Andrcws, Theodoro Richarda, Benatoa Bice ame kekahi poe kupono e ae.