Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 7, 18 February 1921 — HE HOOMANAO NO KUU LEI MISS LILY KAHELEKULANI PALI. [ARTICLE]

HE HOOMANAO NO KUU LEI MISS LILY KAHELEKULANI PALI.

I kuu Kapena ahonui puuwai hamaiiia, ilr. Solouion Hanohauo, Anoai wale: —K oluolu mni hoi kou lokom«nikai uo'u hoi kauwahi oneki kaawale o ka hiwahiwa a ka laliui, no ka'u puoio waimaka e kau ae la maluua, i ike mai hoi ua kiiii ohaua o iiiaua. me kiiu lei e noho mai la, mai ka la hiki mai ma Kumukalii, a ka uapoo ana a ka la i ka ilikai o Lehua. Aloha iuol Oiai maua e nolio ana me kona hanaumua ma llonokohua, loaa iho la oia i ke kunu, lie mau la, oleio inai la-ia'u e lioi maua i Houokohau i ko niakou honie me kona īnau kaikuaana nui. ua ho&k#" ā(ltii la no au 'j kona makemake, hoi iio hoi maua a noho ,aolo no he ikaika :oa o ke. kunu, he hele no ma o a maanei, a he man pule mahope mui, hoomahuahim loa mai ana, a i kekahi ia, hoea mai la ko'u pokii, oi:i o Mrs. Aunie L. Kalama e ike i ka makou kaikamahine ,a. ninau mai la: Pehea ke knikamahine? Olelo aku la au, ke hooikaika loa nei ke kumi, ia manawa koi koke la. uo ia uia.ua e lioi me laua e hoomaha ai, lie mea oiaio, ua hoi aku la niaua me laua, a no ka mea, o ke .'•liiwahiue no keia n ko'u pokii kaikunniie, L. Kalama, aohe hopohopo ana 0 ka noho ana me laua. Ia noho ana aku a. makou he mau pule mahope uiai hoomaka mai- la ka maikai,. pau niai la ke kunu, holoho'o mai.la. ma o a maanei, i kahawai i ka hauo oopu, pau niai la kn hiajnoe aua i ke ao, liauoli ae la no hoi kahi manao 1 ka ,ikē aku ua. hoi hou mai kona ano elike me maniuiii I ka maliina aku nei o Okatoba o ka makaliiki i hala akn' la, r.wche ai kn fea nia Kahului, ua hele no au nie 'kup m 0 ia mau makua, Mr. ame. Mra. L. Kalama, kona mau kaikua,ana, Mr. nmt> Mrs. S. Pali, Mr. ame Mrs. Simeon Pali, koua mau kuku, Mr. ame Mrs. ,G. Kauhi, kona eousiu Stephen Kalauia, me ia aunty Mra. K. Ah Fong„ me wale no ia hele ana a makou, no ke ake aku no ho.i o ka īiianao e ike i na uieahou o keia au naanao; aole no i pau ka makomake nana i iia niea ano hou, aka r ua haiki k/i manawa, no ka mea, th,e loa .ko alahele e hoi mai h?, mo ka maikai walo no nia•kou i hoi mai ai ahiki i ka honie nei me ka hauoli. , Xoho no maua ma. ka ho.nio o ko'u, maiPpokii, elua a i oJe ekolu paha pule mahope mai, noi aku au i k&. oluolu o kuu pokii waliine e hoi maua no kp makou houie, ua. aeia mai me ika kai; ia lioi ana.o inaua, nbbo makoui.eie ka maikai, me ka haupli o kl manao, e holoholo aua iloko, iwaho o ko makou. home, i uka.i kai, i na kuauua lo'i, i na kahawai īue ka uluinahieliie o. koaa me kona pulaina no hoi j ka bebc a kona kalkunaue nui,.me ka haupu ae, aia he haawipa jko'iko'i e kau iho ana maluna, o kona kino, Hc mau la mahope niai, hoomaka hou mai no ke kunu iaia, mai Ika liilii mai a hele i ka nui loa, kuka ih.o la au aae ka'u mau keiki no ka mea pono e hana ai, nolaila hooholo ma;kou e. hele i ke kauka, ua hooko ia ia manao ; ua hele no me kekahi o.kpna mau kaikuaana; 0 ka ike a. ke kauka, he loaa. i ke a#*i, liaawi mai ke 'kauka i ka laau, lioi mai ahiki i ka liome nei, ai no hoi ka laau, pau ae ana ia laau, ai aku au.a he laau, hookahi no'ano o ke kunu aoho s wabi. mea a loaa mai ka malia; hele hou no 1 ke kauka, loaa mai. no ka laau, oi ai aku i ka laau a makehewa, oi loa mai 10. ka ikaika o ka pilūkia i kau |h0 maluna o ke kino mamua o ka mea hiki ke hana aku; puni mai la ;kona kino i i na ano eha.like oie; ia ma,nawa lipohuli i ae la kp makou noonoo ma iko kakpu ! mahele ko ka Hawaii, ua like no a like, | he ole no kahi niea a loaa mai ka maha. j "E auwe mau.aua oia i i\a ekaeha i j 'kau iho maluua o kona leino i ko ao | ame ka po, aole hiki ia maua ke 'hiamoe, 'ke oni wale la no oia iluna, ilalo, ma-o -a maanoi, me ka manao hoi h.e mea ia e loaa ae ai kah'i maha, he ole nae ia; auwe no hoi e kuu kaikamahine hoomanawanui i na eh&eha ame 'na palapu i kau iho maluna ona! . Apo mai la kona mau lima ma ,ko 'u a-i, a hoopili aku la ma kona umauma, a puliki aku la no hoi au iaia, ,he- wa iho la ia no maua e hookalie litap ana i •ko maua mau wainiaka me ke. aloha -o ka makua i ko keiki, «_ Jtc keiki Uoi ♦ ka makua, me kona uwe kaukau ana mai ia'u. mama, e haalele ana au ia oe; aole paha ia kaua ia, ina ua manao ka llaku pola, o Kona kuleana no ia; aole e hiki ia'u ke hoomanawanui, ua liele kuu kino apuni i ka eha; he ma'i auei keia, lie hoomainoino, ho hoomanaouao; auwe uo hoi ka opu.o ka lokoino ame ke aloha 010, o ka manao 'ana o ko.'u kino opiopio i ike.olo i ika pono amo ka hewa, hookau mai la i ke lakou inaina maluna o'u; aole e hikl ia 'u ke uiimi i ko 'u mau waimaka, t kuwo maoli ana no au no kana maii olelo. ku i ke aloha, mo he mea la t v-awahiia ann kuu puuwai. . Nui no hoi kuu aloha ia o©, o mama,.«ia ka e haalele ana au ia oe o nolio. Uoo kaAi, o hele hookahi jma keia mau wahi apau a'kaua i pili ai; honi mai Ia ois ia'u, a hookuu mai la; r ke noke .ne; l uo ; av i ka uwe h?lu no: kau hine. v . pa-c hou ( np koua Jeo .kaukau < . kunane .ma, e kuaana ma, e. ha&lele aoi au ia oukAu apau. loa, ilic ua keiki < kakou a'u i luhi opiopio ai, ia oukoi keiki na na hanaumua, he luhi waīi

• aku no ka'u, iio oukou no ia pomaikai. I j a.loha ka leo o ka pokii i ke I kaukau mai pela; aōii'o no hoi ka ehaelia o,kuū naau! Ma kiB. ka-kahiaka o ka Poaha, la 20 o. lanuaii, niawaena o ka hora. 7 auie 8, i lalau mai ai na lima-menemene ole a.ka anela o ka make, a lawe aku la i ola o kuu leialoha, a upo ? i iho la. kona uiau maka me ka maikai; a j waiho iho la i ke kino puanuauua na'u ! na koua mama uei, kona mau kaikua- . ana nme ka ohana apau e kumakena aku nona oo ka wa mau loa. lle wa ilio la ia no ke kupouli o kuu uoonoo, aole e hiki ia'u ke hoomaopopo i ka 'u mea e hana ai, ua hele mai la oloko o'u a mokumokuahua,i ke aloha, | ke hou hewa wale nei no au mn o a j maanei .iloko o ka rumi,. na kona poe, | kaikuaana ame kona kuku i hoopono- , pono i ikona kino a maemae a kau iluna 'n»?- ka maīkai. Kiiu minamina pau ole ,i» oe ct Ua. hanauia kuu kaikamahiue ma llonQkohau nei, i ko la 15 o iulai, 1907, mal ka puliaka mai o kona mama nei, Mr*. Hattl« Lily Pali, ame kona papa J. K. i.iiala .mua ma o; nolaila, na. piha iaia na mak'ahiki lie 13 me na maliiaa na la keu o.kona hanu ana i, na ea hu'ihu'i o keia ola lionua ana; a pau ae la no boi ka iko ana i na ii)«!t nuni o keia ao; a pau pu ne lioi ka auwo ana i na ehaeha, a no ka mea, ua-pau.ka oni ana o kona kino, ua kuu ka lulii no ka wa mau loa. . E hoonana ae ana au i ko alolia, pehea. la ia e pau aif Ua kau akn hoi kuu manaolaua maluna ou ,c o)a ana au ia oe o kuu mau la hapauea; eia ka 0 polio wale ana ia mau upn ana. Alohaino.ikuu.lei! -Aloka wale na kuauna 10-i e waiho mai nei, kalii. au e holoholo ai i uka i kai i .na. i'a baole. na pupu, pela uo hoi me kahoMai. na oopu, na opae, aka, ua pau ia uiau hana, ua nalo oe no ka wa inau loa. . .Nolaila» hele- aku )a kuu kaikaniahino me kona. mau aiio maikai apau, he kiahoomanao. ia na'u e poina 010 ai i na la apau o ko'u oia ana. Minamina wale au e! lle mea nui no.oia i kona poe kaikuaana, kahi uiea uuku.e loaa ana. ia lakou, e hoolawa like ana ia. mawaena o. lakou.. E M(aunaiwa lle mp, ka- home. aloha o kuu lei, ua pau kona hehil&hi-ku ana i kou m.au rumi nani, $ holoke ana iloko a iwaho ja*t ka hauoli, ka honie nana. 1 pulama « iaia, mai kona ha,na.u ana bhi&U koaa nui ana. Lihaliha wale au e.1....... ~Kuu miuamina pau ole i kuu luhi o kuu .ma«;ia nawaliwali, aka, o ka naau makee kiiiki no. hooinanawanui no me ia nawail R-.aU i ika inalama ana a nui wale »o, a pau 110. hoi ka pilikia; eia nae ua a! no au i ka mea i, loaa iaia, uanva)ama i o' ia'u; nolaila puanuanu kuu poli, na lala ako la oe ka mea o pumeliana : '• walel E Kal luiki ka kikh eamp, na kou mau kail iaaoa koi i noho ia -walii, Mr ame Mrs .Slmcon Pali, kauoha mai la no ia maa o hoi aku oie laua e noho ai, hoi al x la no maoa; nolaila, ua pau ka maalo liou aua o Lily ma kou mau al.ihuUai e na lae kahakai, na nalo oia no ka. wj mau loa. • E Hon koliua i Ika lau liunehune o k<s paina ia wahi a maua i noho ai a kamaAim me kona hanau mua me kana aliikane; ame Mrs Rose Maihiaa, o o«i ana ' ma k»no ma o a maanei, lioojiifla aku a 'kooa kaikuaana e lielo i kaj haleknai i mau meaai na makou, ke uleu ja ' Bla hoi mai la no ahiki i ka hale, Tva ,o keia mau .piea, liala aku la i kahaks i na opibi, ija laulimu,«na pipipi, n,a auquc, lioi mai 010010 ke oke; hauoli n< hoi ka noonoo i ka nana aku, •me ka unao koi, e mau aku ana in JiaiM)ii a eia ka aole, o haalele mai ana ka i 'u e noho u aku nona i ke ao amo ka ». Ko .la'« u mua loa, oia o Mr. Sol. Pali ame k na aliiwahine aifie na keiki, aiano 1 sou i Hoaokohau e jioho ai, kauoha i a.i la no -ia maua e 'noi aku, ko JcJe iilp la. maua, aohe nana ae o 'ka. loa o ke alahele, he otomobile ka mea nam e lawe aliiki i ka puka o ka balej a 1 i iho la me na kei-Ui me na moopiiaa loko o ka hauoli. _Na la. i ia i bauoH ai aliiki mai. la : i. keia.;la, ;c .ike nei au i na. haawe o ke kaumaha maluna. o'u. K huki helo mau ia a , inaua i.o a iauei e kona poe kaikuaan a na, ka. nawaliwali. o 'kona 1 kiiio i 1 i ai maua a noho paa. i ko ' makou h ne nei, a hala wale aku la no ! oia. M laonao no boi au ke hoomanao ae : aa. han£ ku i ke »}olia a kuu 1 lei hele >a! , • . ITa pj ia no e inaua keia mau ■ ■wahi. aī a e nei, na alanui • kikeeke na .lae 'kahakai nvai nei aku l a)iiki i unalau* a hoea i Keaukaii, a ► kiei i B īolua, a h.ala aku ma o o KaHottokoh.ua,. a ka lae o Ma- > kaluapu i, a. ke onp o Oneloa, a ka 1 halokuk . o Hawea, a (kiei a halo i ka 5 kaleaua > ko makou, hakuaina nei, Mr. i r'D."D ,F1 ilalo.aku o ka halekukui. Kq x>si i aku J keia mau wahi. a maua e helē J ho ku. no i_ka- ehanha o ka i naau ae, aolc 6 i a ' u • ke e uwe roau ana au. i Lihalihdkalc au i kuu leialoha! i _Hftlait ke Uaaīrt aku .nei au J. kuu i nui i kau ohana, i ko lakou - mai ; .e kuīopkena pu mo v ka. mealoha i hala. aku i hoi. m?- koua. poo aunty i k i Qa 113 fe<>fke- pua, no ka> j ho6hiVa^ a anB 1 " ka 8 makem ealoha.- '.. ' ■ t

>*a koua unele 110, Bfo. L. Kalama i i k« unaina liaipule maloko no o jiO makou liome, i ktfkuaia e Rcv. S. 1 1\ Kaaia anie Gcorge Kauhi, ka liooI inaikai kopo: ma kona liouie lua, a nioo aku no ka wa īuau loa. Xolaila, nie oe e kuu kapena alionui, Mr. Sol. Hnnoliano, kuu koomaikai nui. Owau iho 110 mp ka naau luuluu, MRS. HATTIE LILY PALI.