Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 7, 18 February 1921 — WEHEIA KE KAU MAU O KA AHAOLELO KULOKO. [ARTICLE]

WEHEIA KE KAU MAU O KA AHAOLELO KULOKO.

Ma ta hora umi o ke kakahiaka o ka Poakolu aku la 1 hala i noho ae al na hale kaukanawai a elua o ka ahaolelo 0 ke Tcritore o Hawaii nei, ma ko laua mau keena pakahi. 2s T a ka Mea Hanohano Norraan K. Lymaa o Uawaii Komohana i lawe afl 1 ka noho lunahoomalu ana no ka halo, no ka manawa, a mahope iho o ka hoomaikai ana ae o ka Rev. Kamau, me kekahi leo pule, na weheia na hana o ka hale. No ka hoonee ana aku I na hana imua, ua koho mai la ka lunahoomalu 0 ka manawa, ia Edward K. "Woodward 1 kakauolelo rio ka manawa, a i kona lawe aj»a ae i kela kulana, i kahea mai ai oia i na inoa o na hoa o kela hale, a mailoko mai o na hoa he kanakolu, he iwakalua-kumamawalu i hoea ae, ā o na hoa i hiki 010 mai, oia o John Fassoth o Maui ame Henry J. Lyman 0 Ilawaii Hikina. No ke koho ana 1 na lunanui o ka hale, i Tvaiho ae ai kā Mea Hanohano Lorrin Andrews, o ka apana eha, he olelo hooholo, e noi ana e lilo ka Mea Hanohano H. L. Holstein i lunahoomalu, o ka Mea nanohano C. H. Oooke, ka liope lunahoomalu ,a o E(lward K. Woodwar(i ke kakauolelo, ua aponoia ka olelo hooholo me ka iokahi. I ka lawe ana ae i ke kulana lnnahoomalu paamau no ka hale, ua haawi mai la ka Mea līanohano Holstcin, i na hoomaikai ana i na hoa o ka hale, no ka hookau hou ana aku i ria hilinai ana maluna ona, ma ke koiho aua iaia i 1 lunahoomalu no keia kau mau o ka ! ahaolelo, me kona hoeueu ana mai i | na hoa o kela hale, e lilo na mea apan ! i poe hooleo i na hana o ka lehulehu me na manao kui'o. No ke koho ana lioi i na paahana oloko o ka hale, i waiho hou ae ai ka Mea Hanohano Andrews i kana olelo hooholo elua, e hoi ana e hookohuia o Abraham Kanahele i makai no ka hale, 0 James M. Puailihau i elele, Samuel Keanu i pulumihale; ua apono lokahi ia kela olelo hooholo, me ka hoohikiia ana o kela mau limahana apau e ka lunahoomalu o ka hale. No ka hoiko ana aku i ke senate, ua makaukau ka hale no ka hoonee ana aku i na liana imua, i koho niai ai ka lunahoomalu i na Mea Hauohano C. H. Cooke, J. W. Kalua ame Jesse Uluihi i komite, a o keia koinite hookaki no hoi ke hui pu aku me ke komite o ke senate, no ka hoike ana aku i ke kiaaina no "ka makaukau o ka ahaolelo no na hana ma keia kau. Ua hoomaha ka hale, no ke kakali ana i kar hoike a }te komite; a i ka noho liou ana o ka hale, i hookomo ae ai Hanohano C. \lf. Cooke, he olelo hooholo hui, e noi anV e hoomaha ka hale a noho hou mai ina ka hora elua o ka auwina la, no ka hoolohe ana 1 ka palapala a ko kiaaina a no ka hoolohe pu ana i ka haiolelo a ka Mea Hanohano Myron T. Herrick, ke kiaaina mua o Ohio a amabosedoa hoi o Amerika i Palani. Ke S«nate Iloko o na min\ike he umi-kumama-ono walo no i lawelaweia ai na hana no ka hookupono ana i na lunanui o ke senate, me ko koho hou ia ana o ka Mea Ilanohano Charles ChillingTvoTth, i peresidena no ke senate, a o llarry A. Baldwin i hope peresidena, a o A. E, Lloyd i kakauolelo; oiai nae he ekolu poe i alualu i kela kulana, a o Henry Van Gieson ka hope kakauolelo. No ka hoonee ana aku i na hana o ke senate imua, i waiho ae ai ka Mea Hanohano John 11. Wise, he olelo hooholo, e koi ana i ka ahaolelo kuloko, e haawi aku i na kakoo ana, nf> ka hookohuia mai o ka Elele J. K. Knlanianaole i kiaaina no Hawaii nei. O 'Senatoa S. L. Desha ka i kokua, no ko aponoia o ka olelo hooholA>. aka ua ku mai nae o Senatoa Harold Bice, 'a noi mai e hoopaneeia ka noonoo ana i kelji olelo hooholo, he noi hoi i kokuaia mai e Senatoa Baldwin, aka nae mahope iho o kekahi mau hoakaka manao ana maluna o kela olelo hooholo, ua aponoia, e kikokikoia aku i mau kope o ka olelo hooholo, a hoolawa mai i na hoa o ke senate me na kope. H e mau bila kakaikahi kekahi i hookolmoia ae ma kola "kaka.hiaka, a ma ka ka hapalua o ka Lora umi, i hoomaha ai ke senate, a noho hou mai ma ka hora elua o ka auwina la, no ka hui pu ana aku me ua hoa o ka hale* o na lunamakaainan, no ka hoolohe ana i ka palapala a ke kiaaina, ame ka haiolelo a ka Mea Hanohano nctriek. Nui na Bila ila ka la mua loa o ka weheia ana o keia kau o ka ahaolelo, na hiki atri ma kahi o ke 47 ka nui o na bila< i hookomoia ae maloko o ka hale o na lunamakaainana, a he elima mau olelo hooholo, rae ka waihoia ana aku o kela mau bila apau iloko o ka lima o ke komite pa'i. He mau bila no ka i hookomoia ae iloko o ke senate, me na olelo hooholo, eia nae aol e i like aku ka nui, ine ko ka hale. E noho ana ka halawai kumau a ka Ahahui Hale o na Alii o Hawaii ma ke'ui Sabati iho ma ka hora elua o lia auwina la; nolaila ke kauohaia aku nei na Mamo apau e akoakoa ae ma kela halawai. *+♦ E noho ana he anaina hui o na Ek.alesia apau o ke kulanakauhale nei ma ke ahiahi <Sabati ma Kawaiahao ma ka hapalua o ka hor& ehiku e hoolohe ia Dr. Wirt mai Armenia mai.