Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 7, 18 February 1921 — KA BILA HOOPULAPULA. [ARTICLE]

KA BILA HOOPULAPULA.

Mr. Solomou Hauohano, Kapena o ke Kilohana o ka Malamalama: —E oluolu oe e hookonio iho ma kekahi kolamu o kau pepa, ka nu-a nana e hoomalamalania nei o Hawaii holookoa i ka'u pane i ka poe ku-e i keia b}]a kanawai. Aole no o ka makamua keia o ka pane ia ana o keia kumu ku-e (Bila. Hoopulapula Hawaii), he lehulehu ka pane "| ana inaluna o keia ninau, aole nae ia he n»ca e haawipio ai ka poe hanai hoioholona, a no keaha? Eia, no ka mea he pomaikai ko lakou iloko o na aina i hookaawaleia uo lakou, a e oleloia nei he aina inoiuo, eia nae aia ilaila ke gula me ke dala a liakou e ikemaka nei i ka waivrai o ka poe hanai holoholona, a lakou e minamina loa nei i keia mau aina ke lilo i ka j>oe ilihuae; ke kii nei i ka poe kalepa e kokua ia lakou ma ke ku-e ana i keia bila, aole lakou minannna ina he mau dala nui e Hlo a-na i na loio e ku-e nei i keia btla, aia ka pono o ka holo o.'e 0 keia bila, kani no ka lakou la aka, ia oe no e Hawaii i ka iho ilalo i ka lua aole manawa e ala mai ai. Nolaila eia hoi ko kakou alii ke hoao nei i mea e pono ai kakou, o ko kakou manaolana hope loa wale no keia: ke olelo nei lakou, he poe molowa na Hawaii, no ke kumu, he koho wale iho 110 1 ka aiua, a haalele hou kekahi, aohe hanaia, haawi i na aelike e mahi i ke ko, a o ke kumu no, aole ke dala nana e paepae na hana a na Hawaii, e holomōa ai. Ke olelo nei lakou e poho ana ke aupuni ina e kokua i na Uawaii, no ka naea he poe molowa, aole e hoi ka lilo 0 ke aupuni; ke ha'i moakaka nei keia bila a ke alii, ina aole e hana kekahi Hawaii maluua o ka aina, a i ole haalele wale paha, e hoi hou no ka aina 1 ke aupuni me ka hoihoi hou i ka lilo o ke aupuni, a ina ma ke ano he bolo o keia bila ame ka hoonele mai o ke aupuni i ke kokua ana i ke dala, malia e hiki ana no i na Hawaii ke hoi iluna o ka aina e noho a hana elike me ka hiki, no ka niea he aiua loaa wale ho hookahi ilala o ka makahiki. Ke ae nei na Hawaii e lawe i ka aina me ka nele i ke dala mai ke aupuni maL Eia he Hawaii i Puna e noho nei o rrank H. Kamahele kona inoa, he keiki- opiopio loa, ua nohoia eia keia wahi o Makuu me kekahi keneka ole, ku\ulu no oia i kona halauhale ma kahakai, kahi e loaa ai ka opihi ame ka i'a & kahakai, a hoomaka e hoopulapula ekoiu puaa, i keia la oia kekahi Hawaii bolomua loa, oo keaha! He naau hoo manawanui no ko na Hawaii i na wahi laulimu o kahakai, he hoomanawanui i kahi pupupu hale me ka nana ole ae a:a a nani ka hale, o ke kumu no o ns Hawaii e pipili nei, i ke kaona no k« alualu no i kahi uku mahuahua, a hoo limalima aku i wahi rumi, manao ih( oe he kuokoa kou noho ana, p aho ih( la ia; o ke alualu no hoi i oa ainā (

weheia mai noi he maa hafteri dala ka ukhmna, noonoo ako kahi'hale, hiki <>\e aku la ke knkuln i ke apuluhāle, no ka ! mea aia i ke kulanakauhale I hale ka- ! kela ae la ko kekahi poe, a pau ia, noonoo aku o ka uku eiua, a pela wale.aka ahiki i ka hiki ole ana i kanaka ilihune ke hoopilipili aku me ka poe waiwai. Owai ke pomaikai i ka aina! O ka poe kuonoono no o ka aina f a loaa ke kila, koho hou no ka j>Cj|a wale no lakou e pii mau ai iluua, .0 oo.e Hawaii ilihune, e ku no oe iloko o ka lepo. Eia no hoi o Waiakea me ke aa, aole i kana īuai o ka pohaku, eia nae aia na dala iluna o na eka a haalele mai ia kekahi poe i ko lakou aina, ke olelo mai nei no ka a o kekahi kumu no aolo dala, a nolaila e ka poe e rala ana i ke kanawai o kV ahaolelo laliui, e akahele ka noonoo i mu'o hou ka. lahui Hawaii ma keia mua aku, a ina no e nana o!e mai ana o ko lakou kuleana no ia, a ina 110 o ko ka Makua mana loa niakemake ia, alaila e hoohioloia ana no ka manāo o ka poe aluuu, makee waiwai, no na Hawaii no ka aina, ke makaukau nei ke aupuni makua e haawi niai i ko kakou pono, ia kakou iho la no ka lulumi i' na niea maikai, ina he aina pohoku keia, «a like no me ka loaa wale. Me oe e ka Lunahooponopono ko'u hoomaikai, e oluolu oe e hoo-komo mai i keia pule, i ao kauaka ao kekahi poe o kakou. Ke hooki uei au me ko aloha. KALEI PALAOA. Hilo, Hawaii, Fcb. 11, 1921.