Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 8, 25 February 1921 — Page 2
| This text was transcribed by: | Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun |
| This work is dedicated to: | Dr. Michael J. Chun |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
KE SENATE
La Hana 1.
Maloko o na minuke he 13 wale no @ iho o ka weneia ana o ke kau mau @ ka umi-kumamakahi o na ahaolelo teritore ma ka hora 10 o ke kakahiaka Poakolu o ka pule aku la i hala ua koho lokahiia o Chas. F. Chillingworth i Peresidena @ ke Senate ame Harry A. Baldwin i hope peresidena; o A. E. Lloyd ka i kohoia i ka@ me na @ ewalu, eha no O. P. Soares a ekolu no Joseph Ordenstein. O Henry van Gieson ka i kohoia i kokuaolelo.
Na John H. Wise i hookomo ae he olelo hooholo hui e apono ka ahaolelo i ka Elele Kuhio Kalanianaole i kiaaiana hou no Hawaii, a he elima mau @ i hooholoia ma ka heluhelu ekahiia ana ma ke poo elike me ia malalo nei:
B. S. 1-E noi ana i haawina @ o $30,000 no na hoolilo o ke kau.-Chase. @.
B. S. 2-He hila e hooleli ana i ke kanawai hoaie i ka oihana mahiai.-Wise.
B. S. 2-He @ e noi ana e hoololi i na @ o ke kanawai e pili ana i ke komisina o ua hana e pomaikai ai ka lehulehu.-Wise.
B. S. 4-He @ e hoakaka ana no kekahi kiahoomauao no na kane ame na wahine o Hawaii i komo pu i ke Kaua Nui o ke Ao, a e hookaawale ana i haawina o $25,000 no ia hana.-@ M. Judd.
B. S. 5-He @ e hoakaka ana ne ka hoopii ganisi ia o ka poe i hoopomaikai ia e ke aupuni.-Tavares.
Ma ka hora 10:45 i hoomaha ai ke senate ahiki i ka hora 1:45, a ma ia manawa i hui ae ai na hoa o ia hale makaainana no ka hoolohe ana i ka maloko o ka rumi halawai a na luna@ a ke kiaaina.
@ o ka hoi ho uana aku o na @ o ke senate no ko lakou rumi halawai ma ia auwina la i hookomoia ae ai na @ i hoikeia ae la, maluna.
Hoopaneeia ka halawai a noho hon ma ka hora 10 o ke kakahiaka Poaha.
La Hana 2.
Na @ i hookomoia ae:
B. S. 7-E noi ana ne ka hookohu ana aku i kekahi komisina no ka ho ulula ame hoolaha ana ae i ka "moolelo i hooponopono hou ia o Hawaii" a e noi ana i haawina o $10,000 no ia hana. I ekolu lala o ia komisina, oia ke kahu kuia nui, a e hana oia me ka uku ole, a i elua mau hoa e ae e kohoia aku e ke kiaaina, hookahi o ia mau kanaka i Hawaii oiaio, a oia mau kanaka e kohoia aku ana aole laua he mau kanaka e hana ana malalo o ke aupuni @ ohi ana i kekahi uku mai ke aupuni mai a e ukuia laua i $10 no ka la i @ manawa e hana ana, me ka @ pu aku o ko laua mau hoolilo kaahele a aole no hoi e oi aku maluna o ka %1500 ka laua ukahana-Wise.
B. S. @-E noi ana i haawina o $25,000 no ka hana ana i mau alanui mawaena aku o na aina hookuonoonoo o Papaaloa. Hilo Akau, Hawaii.-Wise.
B. S. 10-He @ e hookaawale ana @ haawina dala o $5,000,000 no ua ha na hou @ ke aupuni.-Baldwin.
B. S. 11-He @ e noi ana i haawina @ o $3,899,379 no ka hana ana i @ awapo ame na awakumoku-Baldwin.
B. S. 12-E hoololi ai i na pauku 1 ame 5, Kanawai 207, o na Kanawai o ke Kau o 1919, e hoakaka ana no na aie a ke aupuni-Baldwin.
B. S. 13-E kauoha ana i ka lunahooia e hoopau i kekahi mau papahelu o na @.-Baldwin.
B. S. 14.-E hookaawale ana i haawina dala no ka uku ana aku i kekahi uku kaulele i ke kiaaina.-Baldwin.
B. S. 15-E hoololi ai i ka mokuna 121 e na Kanawai i Hooponopono Hou ia @ ke Kau o 1915, e pili ana i na laikini, a e hoakaka ana no ua laikini no ke kuai aua i na pu.-Baldwin.
B. S. 16-E hoololi ai i ke kanawai 129 o ke Kau o 1919, e hoakaka ana no ka malama ana i na keiki a ka poe ilihune, na wahine kanemake ame ua makuahine i haaleleia e na kane, a e hoakaka ana @ kekahi mau papa e hooponopono i ka malama ana ia poe.-Baldwin.
S. C. R. 2-E noi ana i ka ahaolelo lahui e hoololi i ke kanawai kumu, a e lilo ka hoololi umi kumamaiwa o ke Kumukanawai i mea mana ma Hawaii nei, e hoopau ana mai ia hoololi ae i ka huaolelo "Kane" i hilei ai i na wahine i hookuponoia ke noho ma na oihama aupuu ielike me kana kane.
Waihoia aku i ke komite o na loaa ame na hoolilo na noi mai Hilo mai e hookauwaleia i 1,650,000 no na hana hou.
Hoopanee ke senate ma ka hora 11 a. m. a noho hou ma ka hora 10 a. m. o ka Poalima, Feb. 18.
Mahope iho o ka pau ana o ka hapaha hora haipale eehia i malamaia e ka Rev. Akaiko Akana e noi ana i ka @ homaikai o ka Mea Mana Loa e alakai i na noonoo o na hoa o ke senate maluna o na hana apan e pili ana i ke aupuni, komo pu me ka noonoo ana ma luna o na hana apau e pili ana i ka pono o na lahui like ole e noho nei maloko e keia Teritore, i lilo ai na lahui apau i poe Amerika oiaio ma ka hana @ ma ke ano o ka noho ana, ua hookomoia ae la e ke Senatoa H. A. Baldwin ka hila Senate 24, e hoamana ana i ke komisina i'a ame manu e hana i mau rula hoomalu hou mai kekahi manawa a i kekahi me ke apono mai o ke kiaaina.
Holo ma ka heluhelu eluaia ana ka @ @ a ka hale e hookaawale ana i haawina o $40,000 no na hoolilo o ke kau mau.
Na ka Peresidena Chillingworth i hoolaha mai o ke kakauolelo a ke kiaaina John F. Stone, ka mea i hookohuia aku @ ka heluhelu ana in a kope o na hila i hoohoioia, @ o ko lakou @ ana aku i ke kiaaina, a ua hoakaka pu mai oia ma ke kau i hala elua mau bila i lilo ole i kanawai mamuli @ ka hewa o ke kakau kikokikoia ana.
O ka Bila Senate 15 he bila na ke kiaaina, a i hookomoia mai ai e ke Senatoa H. A. Baldwin, ua waihoia aku i @ komite e ka oihana koa. E hoamana ana keia bila i ke kiaaina, i ke aliikoa kiekie Amerika nana e hoomalu ana i ka'oikaua koa ma Hawaii; a i ke aliikoa kiekie @ ka oihana kaua Amerika maleko @ ke awa o Puuloa, e lawe i na pu apau iloko o ka manawa e ala mai ai kekahi nunenune kaua mai na hakaainaua mai. He mea paha kekahi o ia ano e ku nei maloko o Hawaii, a aoie paha, ua waihoia aku nae ia hana iloko o ko lakou mana na lakou e koho.
Ua hoopaneeia ku noho aua a ke senate ma ka hora 10:15 a. m., a noho hou ma ka hora 10 o ke kakahiaka Poakahi uei, Feb. 21.
La Hana 3.
B. S. Helu 18-E hoakaka ana aole e oi aku ka huina o na aie a kekahi hui e aie ai, ma kekahi manawa mamua o kona kumuwaiwai ame na huina oi aku: e hoololi ana i ka pauku 3302 o na Kanawai i Hooponopono Hou ia o Hawaii.-A. F. Tavares.
B. S. Helu 19-E hoololi ana i ka pauku 3333 o na Kanawai i Hooponopono Hou ia e pili ana i na hui banako, e kaupalena ana i ka huina aie.-A. F. Tavares.
B. S. 20-E noi ana no ka hana ana i mau alanui mawaena aku o na apana aina i mahele ia e ke Kiekiena o Alewa, Honolulu, e hoololi ana i na pauku o ke Kanawai 194 o na Kanawai o ke Kau o 1919, i hiki ai ke hoopii ae i ka haawina dala mai ka $10,000 a i ke $35,000.-King.
B. S. 21-No ka hoopakele ana i ke pihi hoailona o ka American Legion me ke kau ana i hoopa'i no kona hoohana bewaia, a e hoololi ana i ka pauku 4013 o na Kanawai i Hooponopono Hou ia o Hawaii.-Judd.
B. S. 22.-E noi ana i haawina dala o $10,000 no ka huli a hooponopono ana i na kuleana o na pono wai o ke Teritore o Hawaii malana o ka mokupuni o Hawaii, a e kauoha ana i ka loio kuhina nana e lawelawe i keia hana @ e hoopii aku i ka poe i kuleana ole in a he mea pono ia e hanaia.-Desha.
B. S. 23-E kauoha ana i na lunahooia kalana e puhi i ke ahi i na palapala aupuni kahiko loa i oi aku mamua o kekahi mau makahiki-Russell.
Aponoia ka hoike a ke komite o ka oihana koa o ke senate, @ M. Judd, e pili ana i ka ahakuka o na mea ana o ke ao.
Na bila i waihoia i ke komite:
I ke komite o na loaa ame na hoolilo na hla senate 9, 10, 12,13 ame 14.
Holo i ke senate ka bila 1 e hookaawale ana i ka huina o $30,000 no na hoolilo o ke kau o ke senate ma ka heluhelu ekolu ana.
Loaa ae i ke senate ka bila 1 a ka hale e pili ana i na hoolilo o ia hale no ke kau a holo ma ka heluhelu ekahiia ana.
PEHEA LA @ MAKE NEI KA LAHUI HAWAII-A HEAHA KA MEA E HANA AI I OLA AI OIA?
Kuu Solomon Hanohano, Aloha maikai no kaua:-Eia no au ke noi aku nei i kou oluolu, mai ana no oe, i na manao maikai e kalaiia ana maluna o ka mea oiaio a ka maka i ike ai, a o ka manao e kau ae la maluna, ua hoohui ia iloko o ke kino hookahi a kela ame keia i hoike pakahi mai ai; i 'ike mai ai ko kaua koko ame ko kaua lahui oiwi e noho nei apuni na mokupuni, ame kuu manaolana e oluolu mai ana no oe i ka hoihoi poo ana ae i ko'u kalaimanao ana maluna o keia mau poomanao a elua.
E manaoia, ua lawe mai au i na kalaimanao ana a na makamaka, ma ke Kilohana o ka Malamalama, ame ke Alakai o Hawaii, ame Ke Aloha Aina, ua nui ua olelo naauao a kuli'u no hoi, i oi aku mamua o kou kiu nei, aka, ua loaa like ua noonoo maikai i kela ame keia, me kona lunaikehala pu i lilo i panana nona e pae aku ai ma kela aoao o ke ola honua ana.
Nolaila, ua nui na olelo e pili ana i ka nui o ka make, o ia hoi no ka mihi ole, ua piha i ka hewa o keia ola honua ana, a o kekahi hoi no ka hehi ino i na akua a na kupuna, a o kekahi hoi, no ka malama ole ia Iehova, a he puni le'ale'a, a he nui aku na kumu make, a pela no hoi i ka mihi, pau pele pau mano, me ka oiaio, a he nui aku na kumu e ola hou ai ka lahui.
Nolaila i ka hoihoi pono ana ae i keia mau kukulumanao ana, hookahi no mea nui e loaa mai o ia no ka mea i ikemaka ia, o ia no ka make. Nolaila ma ia kumu ka'u kukulu ana, o ia hoi e lawe mai au i ke kumu ekahi, oiai he laula ka manao, aia ma kela ame keia ipuka hale o ka Hawaii oiaio, mai ka poe waiwai ahiki aku i ka ilihune.
Nolaila aohe on a palena nana e paa mai i ka lawe ana mai a kou meakakau nei i ko'u noonoo, o ka haina maamau no, e oleloia ai ma na alanui, a maloko o na hale halawai, ke make nei no kakou ia kakou iho, o ia hoi, aole malama pono i ke kino, a he puni uhauha, a he nui aku, o ia niau ano olelo, aole nae he mau olelo e olelo mai ana eia ke ki ame kahi e pau ai ka make ana.
He nui na mea e make ai ke kanaka ai nui, me ia maikai no ke nana aku o ka make no ia, inu nui i ka way e make ana no, e hele ana no e make ana no, e mow ana no e make ana no, he make ma na wahi apau, ina no he mea hoopoe oe, aia mau ia ma kou alahele, o ka mea wale no i manaoia ai, o ia keia, pehea la i nui ai ka make a uuku hoi ka ulu ana, o ia hoi, hoopiha aku ma kahi i hakahaka, o ia ka ninau e lawe mai.
(Aole i pau.)
WASHINGTON, Feb. 22.-Ua lokahi na komite kukakuka o ka hale ame ko ke senate i keia la maluna o ka bila senate e kaupalena ana i ka hoopae ana mai i na limahana o na aina e no 15 mahina, e hoomaka ana mai ka la 1aku o Aperila, i 3 pakeneka o ka heluna o na lahui e mai kela ame keia aupuni pakahi mai maloko o Amerika ma ka manawa o ka lielu kanaka o 1910.
KA HALE
La Hana 1.
Na bila i hookomoia ae a i holo ma ka heluhelu ekahi ia ana:
B. H. 1-Hookaawale ana i haawina dala o 740,000 no na hoolilo o ka hale no ke kau.-Cooke.
B. H. 2-E kauoha ana i ka loio kuhina e hana aku ma kekahi ano e loaa mai ai na pono o na kai lawai'a apau maloko o ke Teritore no ka pomaikai o na makaainana o Hawaii.-Kupihea.
B. H. 3-E hoakaka ana no ka uku ana ia H. @ Hapai, ka luna kope moohelu waiwai o ka lehulehu i 85% o kona uku mahina i nei manawa, oiai oia aneane e waiho mai i ka hana, a e hoomauia aku ka uku ana oiai oia. e ola ana.-Kupihea.
B. H. 4-E kau ana i uku hana haahaa o 83c no ka la no na limahana o ke aupuni-Goodness.
B. H. 5-E hoakaka ana no ke kuai ana a lilo ka Hale Kapiolani e ku nei ma ke kihi o na aianui Moi ame Alakea i hale oihana no ke aupuni kalana a e hoakaka ana no ka hoopukaia ana o kekahi mau bona o $150,000 ka waiwaiio-Uluihi.
B. H. 6-No ka uku ana i $100 o ka mahina ia Jr W. Matthews, ka luna o ka laina paipu meaino o ke kalana-Uluihi.
B. H. 7-E hoomahuahua ana i ka waihona dala kaa mau hoaie i ka oihana mahini i ka $500,00, ame ka huina kiekie o kekahi aie dala i ka $5000-Muller.
B. H. 8-E hoakaka ana o ke dala auhau i ohiia maloko o kela ame keia kalana e ukuia ae i na pauku kalana ma kahi o ka puuku teritore-Muller.
B. H. 9-E hoakaka ana e hoopuka aku ka lunahooia o ke kalana i na bila kikoo dala ma ka pau ana o kela ame keia mahina i na kanaka no lakou na ukuhana i hooholoia e ka ahaolelo a i ele e na papa o na lunakiai-Muller.
B. H. 10-E paku'i ana i 10 mau panku hou i ke kanawai e pili ana i ke aupuni kalana o Kauai.-Hoopii.
B. H. 11-E hookaawale ana i haawina o $90,000 no ka hana ana i mau alanui mawaena aku o na apaaa aina hookuonoono ma Kapaa.-Hoopii.
B. H. 12-E hookaawale ana i $16,000 no ka halii ana i na alanui o na aina hookuonoono ma Wailua, Kauai, me ke ili-W. A. Fernandez.
B. H. 13-E pili ana i na ukuhana o na lunakauawai apana ame na kakauolelo o ke Kalana o Kauai-Fernandes.
B. H. 14-E pili ana i ka hoomaha ana o na limahana o ke aupuni-Ahuna.
B. H. 15-E hoakaka ana no ka loaa aku o $7 o ka la i na limahana o ka papa hoopaainoa no eono hora o ka hana ana; o na lunanana o na mahele koho i emi iho ka heluna o ka poe koho baloka maloko o ia mahele i ka 400 i $15 o ka la, a o na lunanana o na mahele kobo i oi aku maluna o ka 400 poe koho i $20 no ka la-Ahuna.
B. H. 17-E hoakaka ana no ka uiku o na hoike e kiiia ana mamua o ke koronera no ka aha nieniele e loaa aku i $ no kela ame keia la o ka hoea ana ae, a i 10 keeka no ka mile na lilo o ka uku mile-Hayselden.
B. H. 18-E pili ana i ka hoohanoia ana o na keiki oo ole ame na wahine-Andrews.
B. H. 19-No ka hoopakele ana i na limahana he mau lala lakou no na hui uniona limahana-Adrews.
B. H. 20-E pili ana no ka paa ana me ke ku-e i ke kanawai o na pepa hooia lala no kahi hui uniona-Andrews.
B. H. 21-E hoakaka ana no na hoolaha aua ame na noi ana no na limahaua iloko o kekahi manawa olohani a i ole kekahi pilikia paha i ala ae no @ limahaua-Andrews.
B. H. 22-E pili ana i na ukuhana ame na hoolilo o na aha hokolokolo kaapuni-Andrews.
B. H. 23-E pili ana i ka hookama ana i ua keiki oo ole.-Andrews.
B. H. 24-No ke kokua ana aku i ka Citv Mill Co.-Andrews.
B. H. 25-E pili ana i ka piliwaiwai ame na hana imi pomaikai e ae ma ka manawa e lawelaweia ai e na ahahui malama ola a mau ahahui e ae paha.-Andrews.
B. H. 26-E pili ana i ka heluna o ua lunakanawai o ka aha kaapuni-Andrews.
B. H. 27-E pili ana i na hana ma na hoopii ma ke kaulike-Andrews.
B. H. 28-E pili ana i na hoopii i hoohikiia maloko o ku aha kaulike-Andrews.
B. H. 29-E pili ana i na hoopii kivila o na aha hookolokolo apana-Andrews.
B. H. 30-E hookapu ana i na hakuhana o na limahana mai ka akeakea ana mai i na hana a na limahana-Andrews.
B. H. 31-E hookapu loa ana i na hakuhana o na limahana mai ka hookikina ana i na limahana i mea e kuai ai i kekahi mau mea waiwai-Andrews.
B. H. 32-E hookapu loa ana i ka hoike ana ae i ka hewa o ke ano o ka hana-Andrews.
B. H. 33-No ka hoomalu ana i ke kauia o na pihi hoailona o kekahi ahahui limahana-Andrews.
B. H. 34-No ka hoopakele ana i na limahana ma ke ano he poe koho baloka-Andrews.
B. H. 35-No ka hoolake ana i na palapala hookuu oihana i ka manawa e haalele ai kekahi limahana i ka hana a kekahi hui-Andrews.
B. H. 36-E pili ana i ka hoolimalima ana i kekahi akena a hope kuikawa paha, makaikiu a i ole "poe hakio"-Andrews.
B. H. 37-No ke kaupalena ana i ka manao o ka huaolelo "ohumu" a e hoakaka ana a e keakea ana i na kauoha ame na olelo papa-Andrews.
B. H. 38-E hookaawale ana i la hoomaha mai na hana mai-Andrews.
B. H. 40-No ka hookahua paa ana i kekahi aha hookolokolo no na ohana kuloko-Andrews.
B. H. 41-E hoamana ana i na lunakiai o na kalana no ka uku ana i na lilo kaahele o na elele a na ahahui makaainana-Jarrett.
B. H. 42-No ka hookohu ana, hoopau ana ame ka mana o na hope kakauolelo o Kauai-Fernandes:
B. H. 43-E hoaaaka aua ua kekahi man luna aupuni-Fernandes.
B. H. 44-E hoakaka ana no na ukahana o na luna aupuni o ke Kalana o Kauai-Hoopale.
B. H. 46-He kanawai no ka hoopakele ana i na wahine-Hoopale.
B. H. 47-E hookaawale ana i $40,000 no ka hana ana i mau alanui hou no Kauai-Hoopale.
B. H. 48-Ka bila haawina dala no kela ame keia mau hoolilo.-Komite Kuikawa.
La Hana 2.
B. H. 49-Ka bila haawina hoolilo no ua kula-Komite Kuikawa.
B. H. 50-No ke kuai ana e lilo mai ai kekahi apana aina e pili kokoke ana i ka halepaahao o Kawa ma Kalihi i apaua aina mahiai no ka halepaahao-Komite Kuikawa.
B. H. 51-E hoolako ana i $25,000 no na lilo o ke ana ana i ka hohonu o na kai e hoopuni ana ia Hawaii-Komite Kuikawa.
B. H. 52-E hoakaka ana i ka manao o ia mea he hoohiki wahahee-Komite Kuikawa.
B. H. 53-E hoakaka ana i ka manao o ia mea he hoohiki wahahee-Komite Kuikawa.
B. H. 54-E hoakaka ana no na hoopii e hoihoi hou ia mai ai ka waiwai o ke keena aupuni o na hana hou i laweia-Komite Kuikawa.
B. H. 55-E hoakaka ana no kekahi kahua waihoua ilala no ke keena o ka oihana hoonaauao-Komite Kuikawa.
B. H. 56-E hoakaka ana no na ukuhaha o ua lna aupuai o ke Kalana o Maui-Joseph.
B. H. 67-E hoopehu ae ai i ka ukuhana o ka lunahoomalu o na lunakiai o ke Kalana o Maui mai ka 3600 a i ka $3900-Joseph.
B. H. 58-E hoakaka ana no ka uku hoomau ana aku i na makai, na kanaka kinaiahi ame na kanaka o ka Bana Hawaii-Goodness.
B. H. 59-E hoakaka ana no ka auhau makuhiki o $7 no na hana o na kula aupuni a e hoakaka pu ana i ke ano o ka hana ana aku i na mea pili i na auhau kino, alanui ame kula-Goodness.
B. H. 60-E hoakaka ana no na huina dala hookuu mai ka auhau ae-Goodness.
B. H. 61-E hoakaka ana no ka hoolilo ana aku i na dala o ka lehulehu-Uluihi.
B. H. 62-E hoopau ana i ke Kanawai 36, Kau o 1920-Uluihi.
B. H. 63-E hoakaka ana no na hookupono ana i na hope kakauolelo o Honolulu-Uluihi.
B. H. 64-E hookumu ana i mau uku laikini paa mau no na hana kalepa-Muller.
B. H. 65-E pili ana i na opio ilihune a e kaukai ana i ko lakou mau pono maluna o ka malama ana aku a kekahi poe-Cristy.
B. H. 66-E hoakaka ana no na aelike hana a ke aupuni, komo pu me na bona no ka hana ana ia mau mea, ame na waiwai hoopaa maluna o ia mau bona-Cristy.
H. B. 67-E hoakaka ana no na hana a hoopakeleia aku ai na haku aina-Cristy.
B. H. 68-E noi ana no kekahi haawina dala kokua no Sam A. Macy-Cristy.
B. H. 69-I haawina dala uku hoomau no Jos. Richards-Cristy.
B. H. 70-I haawina dala uku hoomau no Mrs. G W. R. King ame kekahi poe e ae-Ahuna.
B. H. 71-E hoamana ana i na lunakiai o Honolulu e uku aku i na limahaua o ke Aupuai Kulanakauhale ame Kalana o Honolulu i na huina dala o ko lakou mau ukuhana ae iloko o na ko kakou mau ukuhana aei loko o na mahina o Aperila ame Mei, 1914-Ahuna.
B. H. 72-E hoakaka ana no ka uku o na kiure-Hoopii.
B. H. 72-E hoakaka ana no ka uku
B. H. 73-E hoakaka ana no na ukuhana ame na hoolilo o na aha hookolokolo kaapuni-Hoopii.
B. H. 74-E hoakaka ana o ka olelo Enelani ke kahua o ka olelo e a'oia o ka olelo Hawaii-N K. Lyman.
B. H. 75-E noi ana e hoomahuahua ae i ka waihona dala hoaie i ka poe mahiai ame ka huina e hoaieia aku i ka poe e aie dala mai ana-N. K. Lyman.
B. H. 76-No ke kukulu ana i kula kiekie ma Honokaa-N. K. Lyman.
B. H. 77-No ka hana ana i mau alanui mawaena aku o na apana aina hookuonoono o Waiakea.-N. K. Lyman.
B. H. 78-E hoakaka ana no ke kokua ana aku i na keiki ilihune ame na makuahine-N. K. Lyman.
B. H. 79-E hoakaka ana i ua ukuhana ame na hoolilo no ua aha hookolokolo kaapuni-Kalua.
B. H. 80-E pili ana i na buke kula o na kuia aupuni-Paeehoal.
B. H. 81-No ka hoopakele ana i na upena uwea, na lokoi'a ame na uwea, a pela aku-Kupihea.
B. H. 82- E kau ana i ukuhana paa mau haahaa no na makai ame na kanaka kinaiahi-Kupihea.
B. H. 83-E hoakaka ana i ka lukuia o na i'a ame na meaai e ae maloko o ke kai-Kupihea.
B. H. 84-He noi i haawina dala kokua no H. R. Atkins-Kawaha.
B. H. 85-No ka hoihoi hou ana aku i ke Kalana o Hawaii i ka huina o $1049 a ia kalana i poolilo ai no na alanui ma Kau-Kawaha.
B. H. 86-E hoakaka ana no na uku o na hoike ma na hihia karaima-Kawaha.
B. H. 87-E hoakaka ana i ka mea pili i na pu ume na poka-Hayselden.
B. H. 88-E hooponopono a e kau ai i rula no ka nui kupono o na hale moa e hanaia ai-Andrews.
La Hana 3.
Na hila i hookomia ae:
B. H. 89-No ka ninaninau ana i na pono hookuleana i na aina aupuni kuai ma Kauai.-Hoopale.
B. H. 90-E hoakaka ana no na hoololi o na kanawai auhau.-Goodness.
B. H. 91-E kau ana i uku makahiki no na laikini o ka poe maauauwa.-Goodness.
B. H. 92-E hoakaka ana no na laikini o na halelio.-Goodness.
B. H. 93-E koi ana i na hui i mau uku hoomau no na limahana.-Uluihi.
B. H. 94-E noi ana i mau alanui mawaena o na aina hookuonoono o Kalopa Hawaii.-Vaunatta.
B. H. 95-E nei ana i haawina dala kokua o $2442 no kekahi poe.-Jarrett.
B. H. 96-E hookahuaia ai kekahi waihona dala no ka uku hooinau ana aku, no na limahana kalana ame teritore e hoomahaia aku ana mai ka hana aku, a e hoopau ana i ke kanawai 23 o 1917.-Jarrett.
B. H. 97-No ke kukulu ana i halekula kiekie ma Kapaau,Hawaii-Aona.
B. H. 98-E hoakaka ana no ka haina auhau hookuu no na aina hookuonaono.-N. K. Lyman.
B. H. 99-E kau ana i mau ukupaa mau no ka hoao ana i na kaupaona, ua mea ana kaumaha ame na mea ana lole, a pela aku-N. K. Lyman.
B. H. 100-E pili ana i ka hoolilo ana aku i na uku mai na kuai ana aku a i ole hoolilo ana aku i kekahi mau waiwai e na makai nui, a i ole e na hope makai nui.-Andrews.
Holo ma ka heluhelu ekolu ia ana ka bila 1 a ka hale e pili ana i na hoolilo o ka hale no ke kau he $40,000, a hoouuaia aku i ke senate.
La Hana 4.
Na bila i hookomoia ae i ka hale:
B. H. 101-No ka hoopau ana i ke Kanawai 227, na kanawai o ke kau o 1919, e hoakaka ana "no na luna aupuni wale no", he mau huapalapala i ikeia maluna o na kaa otomobile apau, a i ole mau kaa e ae i onaia e ke kalana a i ole e ke teritore paha.-Uluihi.
B. H. 102-E kau ana i uku makahiki kula paa o $4 a e ukuia e na kane apau mawaena o na makahiki he 20 me 60.-Silva.
B. H. 103-E hookaawale ana i haawina dala o $5000 no ka hana ana i mau alanui mawaena aku o na aina hookuonoono o Kaapoko, Hawaii.-Silva.
B. H. 104-E hookaawale ana i $144.34 no ke kokua ana aku i ka waiwai o Akana Amelia Richardson.-Silva.
B. H. 105-E hookaawale ana i $40,000 no ka hana ana i mau alanui mawaena aku o na aina hookuonoono o Papaaloa, Hawaii.-N. K. Lyman.
B. H. 106-E hoakaka ana o na keikimai ka ewalu a ka umi-kumamalua makahiki, ma kahi o ka 6 a ka 15 ke koiia aku e hele i na kula aupuni.-Archer.
B. H. 107-E noi ana i uku hoomau o $50 no ka mahina no J. Kahaulelio.-Ahuna.
B. H. 108-E kauoha ana i na hakuhana e hoolaku i wai e inu maemae no na limahana.-Kupihea.
B. H. 109-E hoakaka ana e lilo na noteri no ka lehulehu i mau akena haawi palapala mare a e kauia i hookahi dala ka uku no kela ame keia laikini mare e hoopukaia ana, a e kau ana i hoopa'i ke oi aku ke kahi maluna o ka $1.-Kupihea.
B. H. 110-E pili ana no na apana ohi auhau, koho baloka. hoonaauao me hookolokolo o Kauai.-Hoopii.
B. H. 11-E hoakaka ana ua hiki no i kekahi lunakanawai kaapuni nana i hoolohe i ka hihia o kekahi keiki kolohe a hoonohoia aku maloko o kekahi hale no ke a'o ana iaia ke kauoha hou aku ia keiki no ka hoolohe hou ia o kona hewa, in a he mea kekahi e koiia ana no ka hana ana e pono ai ia keiki.-Hoopii.
B. H. 112-E noi ana i uku hoomau no Rev. R. Puuki, ka lunakanawai apapna o Kawaihau, Kauai, no na makahiki he 30 i hala.-Hoopii.
B. H. 113-E noi ana i haawina dala o $10,000 no kekahi home a no ka malama ana i na keiki a ka poe ilihune maloko o ia home ma Kauai-Hoopii.
B. H. 114-No ka hoamana ame ka hooponopono ana i ka oihana lapaau haha a lomilomi ame kaha, a e hoakaka ana i ka hoopa'i ke ku-eia ke kanawai, a e noi ana e hoopau ia na kanawai ame na hapa kanwai e ku-e ana.-Cristy.
B. H. 115-E hoakaka ana o ka poe apau i hookaa ole i ko lakou mau auhau waiwai e uku lakou i uku kula no ka makahiki o $10.-Hoopale.
B. H. 116-E hookawale ana i haawina lala o $17,500 no ka hooloihi ana aku i ka laina paipuwai o Kula ahiki i na apana aina pili kahakai o Keokea.-Kaumeheiwa.
B. H. 117- E hookawale ana i $30,000 no ka hana ana i mau alanui mawaena aku o na apana alua hookuonoono o Kaauhuhu, Kohala, Hawaii.-Muller.
B. H. 118-E pili ana i ka auhau loaa makahiki.-Jarrett.
EHA HOOKAHI MA KA ULIA KAA OTOMOBILE
Ma ke kukahiaka nui o ka Poalua iho nei, i hooku'i ae ai he kaa otomobile ame ke kaa lawe hau, a o ka hopena i keia, ma o kela ulia ia, o ia no ka halawai ana o Herbert Melnerny, a pakele mahunehune aku hoi ke koena aku o ka poe maluna o ke kaa otomobile ame ke kaa lawe hau.
He ekolu põe maluna o ke kua otomobile, oia o Herbert McInerny, R. L. Cummins ame Gilbert Patten o Hilo, a o Mr. Cummins ka mea nana e hookele ana i kela kaa otomobile.
E holo mai ana ke kaa otomobile no ke taona nei, ma ke alanui Moi, a ma kahi kokoke i ke alanui Vitoria i hooku'i ae ai me ke kaa lawe hau.
E holo ana ke kaa lawe hau ma ke alanui Moi, no Waikiki, me ekolu poe maluna o kela kaa, ke hui pu ia me ke kiakaa, a ma ka olelo a ke kiakaa o ke kaa lawe hau, o kahi o ka loaa ana o kela poino, o ia no ka holo ana inai o ke kaa otomobile nia ka aoao pololei ole o ke alanui.
Ua hoole ae nae ke kiakaa o ka otomobile, me ka olelo ana, o ke kiakaa o ke kaa lawe hau ka i hooholo i kona kaa, ma ka aoao pololei ole o ke alanui; o ka mea a piki nae, ma ka aoao aku o ke kaa lawe hau ka hooku'i ana aku o ke kaa otomobile.
Iwaena o ka poe apau maluna o kela mau kaa elua, o Herbert McInerny hookahi wale no ka mea i eha, ma kona kuli, a pela no hoi ma kekahi o kona mau lima, a i ka wa i hoihoila ai noloko o ka Halema'i Moiwahine, a nanaia mai e na kauka, ua hoike ae lakou, he kulana kupilikii ka i loaa ia McInerny.
SHELTON, conp., Feb. 22.-He ewalu poe i make ame iwakalua kumamaluna i hoehaia iloko o ka manawa o ka hooku'i ana o kekahi mau kaa awila ma keia wahi ma keia ahiahi.
ANEHENEHE KE OLA O NA KANAKA MOKULELE
Ma ka huakai a na mokulele o ka oihana kona o Amerika, o ka haalele ana iho i ko laua mau kahua hoolulu ma Oahu nei, no ka lele kaapuni ana i na mokupuni apau o keia Teritore, e hoike ana kekahi meahou o ke kakania ana mai i ka Advertiser, mai Hilo mai, ma ka Poaono aku nei i hala, i ka halawai ana o kela mau mokulele me kekahi ino ikaika loa oiai iluna o ka lewa, a ku a pilikia maoli no ka peo oluna o ua mau mokulele nei, i kau o mea o ka lele makawalu o ka uwila ma na aoao o na mokulele.
Ma ka haalele ana aku o na mokulele elua i ke kaikuono o Kealakekua, Kona, Hawaii, ma ka laua haakai no Hilo, i loaa ai i ka ino, a uo like pu na mokulele me na apana pepa, ka olepelepeia e ka makani, a wahi a na kanaka na laua e hookele ana i uela mau mokulele, o kela ka huakai mua loa i ikeia ai ka ikaika maoli o ka makani ame ka ino, ma ka moolelo o na mokulele.
Ma ka Poalima kela huakai a na mokulele o ka lele ana no Hilo, a i ioaa ai hoi i ka ino ikaika.
Ma ka hora ehiko o kela kukahiaka Poalima, ua haalele iho la ka moku Eagle 40 i ke kaikuono o Kealakekua, no ka holo ana mamua, a iloko no hoi o ia mauawa hookahi i hoomakaukau iho ai na mokulele, no ka laua huakai no Hilo.
Oiai nae e hookakuukau ana i hoomaka mai ai ka pa ana a ka makaui, nolaila ua hooka ulua iki ia ka haalele ana aku o kela mau mokulele, aka i ka hoea ana i ka hora umi-kumamalua, ua loli ae la ka pa ana a ka makani, e hou pono ak uana mamua aku, o kahi e hoomaka mai ai na moku e lele, aohe nae he hooka'ulua hou ana aku, a i ka hoea ana i ka hora ekahi a oi, o ka manawa no ie o ua mau mokulele nei i hoomaka aku ai e iele.
Aole e hiki ke hoohauaia ke kelekalapa mai na mokulele mai a i na mokukiai ,oiai ke uwila e olapa ana me ka ikaika, i ka makani ame ka na e nou pono mai ana mamua, uo keia kumu, na ha'oha'o ka poe maluna o na moku kiai, a kuli hoi hou mai ihope no ka nana ana, malia paha ua pilikia na mokulele, a he ewalu ka mile o kela hoi hou ana mai o ka moku kiai ihope, ike mai la i ka lele o ua mau moku nei ma kahi he iwakalua-kumamalima mile ka mamao mai ka aiua mai; o ke kumu, no ka manao o na pailaka o na mokulele, he oi aku ka palekana o ka lele ana, maluna o ka moana, mamua o ka lele ana ae maluna o ka aina paa.
I ka hala ana ka o kekahi mau mile loihi, ma kela lele ana maluna o ka moana, ua hoohuli ae la ua mao mokulele nei no Hilo, a oiai aia ka makani mahope kahi i pa aku ai, ua oi aku ka mama lele o ua mau moku nei, ke hele ia a he hookahi haneri me kanakolu mile i ka hora.
I ka hoea ana nae no Hilo, na loaa mai la kela makani o ka hema, i ka makani mai ka akau mai ,a hiki ole iho la i na mokulele ke nee aku imua, o ka haua pono wale no, o ia ka lele kaapuni ana ia Hilo, alaila hookuu iho la ma ke Kaikuono Kuhio.
Iloko ka o kela manawa a na kanaka o ka mokulele e noho ana maluna o ka lakou mau moku, ua hele a pulu loa i ka ua, a o kekahi kumu o ka pilikia, o ia ka hiki ole ke wehe o ns papale, ame na mea hoolohe, i kauia ma ko lakou mau pepeiao, eia nae, ua hoea no lakou me ka maalahi no Hilo.
Ma ke kakahiaka o ka Poakahi nei i haalele aku ai kela mau mokulele ia Hilo, no ka hoomau ana aku i ka laua huakai no na mokupuni e ae, e hala ai kekahi manawa loihi, mamua o ka hoea hou ana mai no na kahua hoolulu mokulele ma keia mokupuni.
NA KOMITE A KE SENATE
O na komite kumau a ke senate elike me ia i hoolahaia mai ai e ka Peresidena Chillingworth ma ka la hana elua, oia keia malalo nei:
No ke komite o na loaa ame na hoolilo: Chas. A. Ricr, lunahoomalu; R. Hind, J. H. Wise, H. W. Rice, J. W. Russell, C. E. King ame J. Lucas.
Komite hookolokolo-J. W. Russell, lunahoomalu; A. F. Thvares, E. A. K. Akina, L. M. Judd, W. M. Ahia.
Komite o na aina aupuni ame na ha na hou-H. A. Baldwin, lunahoomalu; R. Hind, J. H. Wise, S. L. Deshn, J. Keahloha.
Komite ola-S. L. Desha, lunahoomalu; A. F. Tavares, L. M. Judd.
Komite ola-S. L. Desha, lunahoomalu; A. F. Tavaress, L. M. Judd.
Komite Hoonaauao-Chas. E. King, lunahoomalu; L. M. Judd, E. A. K. A. Akina.
Komite pa'i-J. H. Wise, lunahoomalu; J. Lucas, J. Kealoha.
Komite o na palapala-H. W. Rice, lunahoomalu; C. E. King, L. M. Judd.
Komite o na rula-E. A. K. Akina, lunahoomalu; C. E. Rlee, J. Lucas.
Komite ulula ame hooholomua-R. Hind, lunahoomalu; W. M. Ahia, H. W. Rice.
Komite o na hoolilo o ke aupuni-J. Lucas, lunahoomalu; W. M Ahia,
Komite o ka Oihana Koa-L. M. Judd, lunahoomalu; W. M. Ahia, John Lucas.
Komite maluna e na hana a na poo aupuni-H. A. Baldwin, lunahoomalu; C. A. Rice, L. M. Judd.
APONOLA MAI NEI KA BONA AIE KULANAKAUHALE
Mahope iho o ke kakali ano na @ kahi manawa loihi ae nei i hala, i loaa mai ai ka hoike i ke Kiaaina M@ @ thy, ma ke kelekalapa, ma ka P@ iho nei, mai ke kakauolelo mai o ke keena kalaiaina, e hoakaka mai ana @ ke apono ana o ka Peresidena W@ na bona aie kulanakouhale o $600,000 @ ka hoomoe ana aku i na paipu @ meaino no Waikiki ame Kalihi.
Ua hooka'ulunia ka hoomoe ana @ paipu lawe meaino no Waikiki @ Kalihi, mamuli o ka ulolohi loa, o ka loaa ana mai o ke apono ana a ka @ resididena Wilson, no ka hoopuka @ aku i na bona aie, elike me ia a ka Honolulu nei poe i koho ai, ma ke @ ho baloka o ka mahina aku nei @ @ vemba i hala, akahi nae a @ ka hana koke ana aku i na mea i @ naoia, na lona mai nei ke apono ana i ka Peresidena o Amerika Huipoia.
O keia ka manawa mua loa i @ kaia ai o kekahi hona aie mai ke Kula nakauhale a Kalana'aku o Honolulu nei mamuli o ke apono ana o ka hapanui na mana koho baloka o keia kulana kauhale; nolaila ua hoea mai i ka manawa e hoopauia ae ai na pilikia, o na wahi i nele me na paipu lawe @ a e hoopakeleia ae ai no hoi na wala i ike mau ia ka pilikia, iloko o na wa ua nui.
E hoomaka ana ka hoomoe ana mai i na paipu lawe meaino mai Wakiki mai ahiki i ke alanui Ward, alaila loa ku'i aku me ka laiha paipu lawe mea iuo e holo nei, ma ka hale pauma ma Kakaako.
E hana pu ia ana he laina paipu lawe meaino ma ke alanui Moi, ma na wahi kiekie o ka aina, a o na wahi haahaa wale no, na wahi i hoohanaia ai o ka pauma ana.
Mauka ae nei hoi o Kalihi, e hooloihiia aku aua ka moe ana o na paipu lawe meaino, ma na wahi i lako ole me aa paipu lawe meaino i keia manawa.
MAKE IA HAOLE KAMAAINA O HAWAII NEI.
Maloko o ke kulanakauhale o Na Ioka, ma ke Sabati aku nei i hala, i haalele mai ai o Konela Geo. W. Macfarlane i keia ola ana, kekahi o na ka ole kamaaian loa o Hawaii nei i ke ana o ke aupuni moi, a hoaloha pilipana loa hoi o ka Moi Kalakaua.
He mau makahiki kona o ke kaawale ana mai Hawaii aku nei, eia nae o kana mau hana i lawelawe ai, oioi maanei nei, ke ku mai nei ia, i mau mea hou manao nona, a iwaena o kana mau hana lehulehu i lawelawe ai, o ia no ka hooikaika ana e loaa ka huina o $2,000,000 ale, mai Ladana mai no ke aupuni o Hawaii nei.
Ma ka makahiki 1846, i hoea mai ai na makua o Konela Macfarlane no Honolulu nei mai Auckland mai, a maanei lana kahi i noho ai me ka hanau ana o ka laua mau keikikane maanei nei.
Ua hanauia o Konela G. W. Maefar lane ma Honolulu nei, i ka makahiki hi i hoonaauaoia ai. Iloko o kona mau makahiki he umi-kumamaha, i hoomaka ai kona noho hana ana, ma ke ano he mea hana, noloko o ka halekuni meaai o A. S. Cleghorn, he elua maka hiki kona noho ana maloko o kela halekuai, alaila hoi aku la oia a noho hana maloko o ka hui o C. H@ewer, ma ke ano he mea kuai.
He elua no makahiki o kona noho ana maloko o kela hui, alaila hoi aku la oia a noho hana ma ke ano he luna nui no na mahiko o Kapena James Makee ma Ulupalakua, Maui, ma kela mahiko i loaa mua ai iaia ka ike e pili ana i ka oihana kanu ko ame ka hana ana i ke kopaa.
Iaia i haalele aku ai i ka noho luaa nui ana no ka mahiko ma Ulupalakua ua hoi ae oia a noho hana maloko o ka hui o Janion, Green & Co., he hui nui e ku ana ia manawa, no ka hookomo ana mai i na waiwai Pelekane i Hawaii nei. Ua lilo oia he mea ukulala no kela hui, a i ka wa i lilo ae ai ka hui ia T. H. Davies & Co., ua hookiekieia ae oia ma ke kulana kakauolelo pao, he kulana ana i paa ai no na makahiki elima.
He hoaloha pilipaa o Mr. Macfarlane no ka Moi Kalakaua, mai ko laua mau la kamalii mai, a i ka wa i pii ae ai o Kalakana i moi no Hawaii nei, na koho mai la oia ia Konela Macfarlane i kouela no kona puali kiai pilikino.
I ka makahiki 1888 i hookohuia @ o Konela Macfarlane e ka Moi Kalakaua i puuka nona, a ma ia kulana @ i paa ai ahiki wale no i ka make ana o ka Moi Kalakaua ma Kapalakiko.
NA LETA I KII OLE IA MAI AHIKI I FEBERUARI 19, 1921.
Ani. Miss Bernice Kailianu. Sam
Keo Pekelo A Kauahi, J A
Kahalewai, Mrs Sarah Kahale, Miss Sarah
Hoohuli, Joseph Karne, Mrs Ageus
Hanaukama, Lilia Kapaki, Mrs Lilia
Kaonohi, Mrs Mary Kekipi, Mrs Lilv
Kana, Miss Laura Kupau, Miss Elizabeth
Kaili, Henry
Kaiu. Mrs Kalahiki Lono, Miss Lacy
Lilinoe, K K
Kaili, Henry Maihui, E Paul
Kaaa, Mary Miss Poniauleni, Emily
Kailihiwa, Elijah Panaole, Peter