Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 8, 25 February 1921 — Page 3
| This text was transcribed by: | Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun |
| This work is dedicated to: | Dr. Michael J. Chun |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
MOOLRLO O KA HALAWAI HANA NO KA AHAHUI HOOIKAIKA KRISTIANO NO NA HANA KRISTIANO O KA MOKUPUNI O OAHU. KAU O OKATOBA, 1920.
Noho ka halawai hana o ka Ahahui Hooikaika no na haua Krisiano @ka Mokupuni o Oahu ma ka luakini o Kawaiahao i ka Poakolu, Oct. 6, 1920, bora 12 m. peerisdena Rev. H. K. Poepoe ma ka noho, a hoomakaia na hana me ka himeni 17, L. H., ame ka pule a ka peresideha.
Hoomaopopoia na lala o ka Aha ma ka kahea inoa ia ana e ke kakaulelo e hoomaka ana mai na luna nui mai.
Rev. A. Akana, peresidena C. E. Paeaina; Rev. H. K. Poepoe, Peresidena C. E., Oahu; Rev. J. K. Lota, hope; Mr. P. D. Kellett kakauolelo; Mr. J. K. Kanepuu, kakaulet; Mr. S. H. Oni, p@ku; Rev. J. K. Loata, komite hoeueu; Mr. J. K. Paele, komite kiai o na Koolau; Mr. Sam Kauka, kiai o na Kona.
Na peresidena ame na elele - Mrs. Alice Kahokuoluna, pres., Kawaiahao Makua; Mrs. Ana hUSSEY ELELE; mrs. Hussey pres. C. E. Opop, Kawaiahao, aole i hiki mai Mr. J. Maluo, elele, aole hiki mai; Miss R. Akana, pres., Kuwaena @e Pokii, Kawaiahao, Miss SussueHussey, elele, ame Miss L. Kawaiaui, alakai; Mrs. Julia Smythe, pres., C. E.Kaumakapili Makua, Mrs. Luey Viera, elele; C.E. Kuwaena, Kaumakapili, aole pres., aole elele i hiki mai; A. J. Mawae, pre., C. E Makua o Kalihi me Moanalua, aole i hiki mai, Mrs. A Spencer, elele; Miss Ane Kaulia, pres., C. E. Kuwaeha, Kaliki me Moanahia, Mrs. Mary K. Kekai., elele; Miss Alana Kauka, pres., C. E. Pokii, Kalihi me Moanalua, aole i hiki mei, Miss A. Spencer, e;lele; Mrs. A J. Mawae, alakai: Mrs. T. Keala, pres., C. E. Makua o Ewa, Mrs. J. Kapepa, elele; Mrs. S. W. Kekuewa, pres. C. E. Makua o Waialia, Mrs. L. K. Awai, elele; Mrs. Spencer, pres., C. E. Pohaialoha, alole I hiki mai, Mr. E. B. Keala, elele; Mrs. Rose Aiau pres, C. E. Kuwaena me Pokii o Waialua, aole I hiki mai; M. S. W. Kauhi, pres., C. E. Hau@la, Mr. J. K. Nakuina, elele, aole E. Waikane, Mrs. Mary Kalakaua, elele, aole I hiki mai; Mrs. M Kuikahi, pres., C.E. Kaneohe, Mrs, Kamila Ako, elele.
Na lala mau – S. K. Oili, W. Ka@iau, S. .D Nuuhiwa S. W. Kekuewa J. P. Erdman, H. P. Judd, J. K. Paele, J. K. Lota, S. K. Kamaiopiliame J. M. S. Kaleo.
Na Hoa – O ia no ua lala o ka Aha Makua am eke Kula Sabati, amen a hoe maikai e ae @ ake noi a Mrs. Alice Kahokuoluna.
Kohoi na komite ma ka heluhelu ana o ke kakauolele elike me ia malalo iho: Komite `o na palapala, J. K. Paele, G. M. Kauaulalena ame Ana Husey. Komite o ua hana hou, W. K. Poai, J. K. Lota ame Mrs. T. Keala. Komite Pa`i, P. D. Kellett, S. H. Oni ame J. H. S. Kaleo. Komite o na hoike papahelu a na peresidena, E. B. Keala, Mrs. Rose Kapela ame Mrs. A. J. Mawae. Komite hoike o na elele, J. K. Lota, Mrs. Julia Smythe ame Mrs. R. L. Clar@. Komite hoike piiku J. K. Paele, Wm. Kamau ame Mrs. M. Kuikahi. Komite hoalohaloha, W. Kamua, S. W. Kekuewa ame Mrs. L. K. Akai.
Na Mrs. A. Kahokuolina he noi o kapae I @a rula; aponoia; a nana noi I waiho mai he oleo hooholo, penei.
H@oholoia, ma@uli o ka pokole o ka Manawa, ke noi nei o na hoike peresidena apau e waihoia ae ma ka lima o ke komite o na palapala joike peresidena.
Ma ke @oi a J. K. Lota na laweia ka olelo hooholo a uooaooia, me ua hoakaka mai ka peresidena aku, oiai aia ileko o na rula ke kumukau wai, he mea paa ia, ua, @ia no ia oukou, a iua e hana hou ia aku pela mai keia hope aku; a ka uinauia ana, ua aponoia ka olelo hooholo.
Hapaiia ka hoike a na elele. Na Mea; Anna Hussey I kana hoike C. E. o Kawaiahoa Makua, Aponoia.
Na Mrs. Lue Viera i kana hoike C. E. o Kaumakapili, a aponoia.
Na Mr.s J. Kapepa i ko Ewa C. E. a aponoia.
Na Mrs. Rose Kapela i ko Wianae C. E. a aponoia.
Na Mrs. L. K. Awai i ko Waialua C. E. a aponoia.
Na Mrs. Ka@ika Alo i ko Kuueohe C. E. a aponoia.
Na Mrs. E. K. Kealu i ko Pohaialoha C. E. a aonoia.
Na Mss Sussue Hussey i ko Pohaialoha C. E. a aponoia.
Na Mrs. M. Kakai i ko Kalihi me Moaualua C. E. Kuwaena a aponoia.
Na ke kukauolelo i heluhelu i ko Hauula C. E. Wakane ame ko Kalihi me Moanalua Pokii a aponoia.
Na Mrs. A. Kahokuoluna, he hoike komite e pili ana i ke pihi C. E. me kana a ka aha I hooholo ai, aponoia.
Na E. B. Keala i ka hoike hapa o ke komite o na hoike peresidena he @ I loaa mai, @ aponoia, a kauohaia ke komite e lawe mai I kana hoike piha mahope iho o ka hookuu ana o ka Ahahui Kula Sabati. Lulu dala no ka waihana o ka aha, he $5.83.
Na S. H. Oni I kana hoike puuku a aponoia.
Ua noonooia na mea e pili ana I ka l@uahooia, @ oiai ua haalelo mai I keia ola ana o J. K. Kauepuu, nolaila, ua inoa I waihoia mai, J. K. Lota ame J. K. Pawlw, a aponoia.
Ma ke noi a Mrs. A. Kahokuoluna e hoomaha keia aha a noho hou mahope iho o ka hoekuu ana o ka Ahahiu K. S. I kana hana, aponoia. Hoomaha me ha himeni ame ka pule; hora 1:15 p.m.
Noho hou ka aha elike me ka hoomaha ana, hora 4:50 p.m., me ka himeni ame ka pule a S. W. Kekuewa.
Peresidena H. K. Poepoe ma ka noho; hapaiia ke koho ana I na @anui. Na W. K. Poai he noi e kapae i na rula a aponeia, a nana no I waiho mai I ka hoike hapa a ke komite o na hana elike me ke kauoha a ka peresidena.
Na Mrs. Alice Kahokuoluna i waiho mai he noi e hoomau ia no na luna nui mua, a e kauohaia ke kakauole e huki i hookahi bolota no kela me kaia luna niu, a aponoia.
Rev. H. K. Poepoe, Peresidena; Rev. J. K. Lota. Hope; Mr. P. D. Kellett, kakaolelo, Mr. J. H. S. Kaleo, hope; Mr. S. H. Oni, puuku; Rev. S. K. Kamaiopili. Hoakua; Rev. J. K. Lota ame J. K. Paele, lunahooia: Rev. W. Kama, komite hoeueu; Mrs. A Kahokuoluna, Mrs. R. Kapela komite kiai o ua Konna; Mrs. R. L. Clark, Mrs. M. Kuikahi, komite kiai o na Koolau.
Na E. B. Keala i ka hoike papahelu ana peresidena a aponoia.
Na Mrs. Alice Kahokuoluna he noi I hookahi kope na komite kiai; aponoia.
Noho ka aha a hoolohe I ka haawina heluhelu mai ia S. H. Oni mai, e pili ana no ka awa, elike me ka manao I hoakakola e Rev. Mr. Kamau.
Na Mrs. Alice Kahokuoluna he noi e apono loa ia ka haawina heluhelu elika me ia i hoakakaia; aponoia.
Hawaiia ka noonoo ana i na kumuhana. Kumuhana 1. Ehaawi aku keia Aha i olelo hoalohaloha no Jso. K. Kanepuu, ka puuku o ka Ahahui C. E. o ka Paeaina, i haalele mai i kaia ola ana, a he lala no kaia aha; aponoia.
2. Epaku`ila ka pauku vii o ke kumukanawai o kaia aha, ma ka hookomo ana iho I mau lunanui hou, o ia hoi, I alakai himeni a I lunahooia, ke hoola ha aku nei no kaia kau ae; aponoia.
3. Eunuhiia mai i elua dala mai ka waihona hoonaauao mai o keia kimuhana, a ma ka aoonooia ana, ua waihoia i ke komite hooko o keia aha, no ko lakou apono ana.
Ma ken oho a J. K. Lota ua hoopanee ka aha a noho ma hkahi e noho ai o ka Aha Makua. Hoopanee me ka himeni ame ka pule a ka peresidena, hore 5:55 p.m.
KAU KAPUKAHI AE LA KA MAHINA ME KA HOKU KAU AHIAHI
Mr. Lunahooponopono: - Ua manao au owau wale no ka ike, eia ka he nui a he lehulehu ma paiaka kau aoao, o ka paukiki ana ae o ia kaa atomobilr a maua pono, o ke kiu hele aumee ana ka holuholu ana mai o ka moa punee, o ia holuholu, aoha ka ike mai, oia ua pohina uakea ae la na maia ua na aekai o Kawela Bay nei, i ke kai holuholu o Hookena.
Ma ka hora 7 ae no o is p.m., po Poaha, a ao ae Polima, i pili kokoke loa ae ai ka hoku kau ahiahi me ka mahina, ahiki i kona pili ana mai mahope o ka mahina. Ua ikeia aku no kona puku ana iho malalo o ka mahina, me ka awiwi loa ma kona alahele, i ko ka mahina iho ana, o ke kupaianaha. Ua nalowale loa kona ikeia ana aku, oiai aole ia i ihi launa iho I ka ilikai Iwaena luna lani ae no, a pau hoi ka hoku niu nookahi e hoomalamalama nei i kea no o ke ahiahi a hora 8 napoo.
Mr. Lunahooponopono, ke loli mau nei ke au o ka Manawa, ua olelo ae na Kepani, he ma`iluku niu, ko keia makahiki, a o ka ninau, ua makaukau anei kakou, oiai, ke Akua ka Makua mou loa, a i Kana kaiki, e oukou, ua koko ke mai ka hopeu@. Ua ahiahi loa keia o ka Poaono o 6000 makahiki.
Kou no a mau,
J.K. Apuakehau.
Kahulu lewa iluna.
HALAWAI O KA AHAHUI EUANELIO AME C. E. O. NA MOKUPUNI O MAUI, MOLOKAI AME LANAI.
Enoho ana ka halawai o na Ahahui i hoikeia ae la maluna ma luakini o paia, Mani, ma ka Poalima, la @l o Molokai, 1921.
E hoomaka a @a ka Aha Makua m@ ke kakahiaka Poalima, hora 9:00, a pau I ka hora 12:00; a o ka Aahhui C. E. ma ka auwina la, hora 1:15.
E oluolu na lala o keia mau Aha e hele mai me ka makaukau me ka lakou mau hoike.
Me ka @
L. B. KAUMEHEIWA,
Luaahoomalu o ka Aha Makuu,
Peresidena o ka Ahahui C. E.
Honolulu, T. H., Feneruari 24, 1921.
NA HAAWINA DALA NUI A KE SENATE NO NA HANA HOU A PUNI O HAWAII
Maloko o ke senate ma na la aku la I hala I hookomoia ae ai kekahi mau bila lehulehu e ke Senatoa Harry Baldwin. Elua mau bila, oia na bila Senate Helu 10 me 11, no na haawina dala I manaoia no au hana hou a ke aupuni. Ma ka bila mua e noi ana ia na kekahi haawina dala I o@ aku ka huina maluna aku o ka $5,000,000, komo pu me na itamu malalo nei:
No ka hoopau pono I ka hana ana o na Uwapo 8, 9, 10 ma Honolulu $800,000 kukulu ana I ka Uwapo 11 ame kekahi hale malumalu maluna iho, $700,000; no kekahi uwapo hoopae laau ame ka eli aua e hoohunu ai I ke awa o Kewalo, $300,000; pakui ana aku I ka hale malumalu ame ka eli ana e hoohonu ai I ke awa ma ka uw@o Kuiho, ma Hilo, $75,000; I uwapo hou no Kawaihaae, Hawaii, $130,000.
No na hana hou ma Nawiliwili, Kauai, $200,000.
No ka halemae`i pupule hou o ke teritore o Oahu, $250,000; no ka halekula hou ae`o hanalima o na kaika@nahine ma Oahu, $254,000; no ke kula a`o hanalima na keikikane, $113,000; no ke kula keikie o Hawaii, $200,000; no na haua hou o ka halepaahoa o Oahu, $65,000; kuai ana i aina no ka halepaahao o Oahu $50,000.
No ka Mokipuni o Hawaii
Hale pakui no ka hale auhau o Hilo, $15,000; hoomau ana aku i ka haua @ $250,000; no ka luawai hookio ame ka hooloihi ana aku i ka laina paipuwai o Hilo, $425,000; no ka oihana wai o Honok@a, $50,000; hooloihi ana aku i ka laina paipu lawe meaino o Hilo, $300,000; halema`i kiahoomanao o Hilo, $150,000; ulanui holopuni o Honokaa ahiki i ka pali o ke awawa o Waipio, $100,000; alanui o Waipio mai Kikiohalele a komo i ke awawa o Waipio, $65,000; na konakalika amen a walii e pili kokoke aku ana, $125,000.
No na Alanui Ame Ma Uwapo
Ma ka bila senate Helu 11 e noi ana ia i ka huina o $3,899,378 komo pu keia mau itamu malalo nei:
No na hana hou no na uwapo amen a awakumoku:
Mokupuni o Oahu – No ka uwapo2, $270,000; pakui i ka uwapo 15A, $10,000; uwapo Waimanalo, $20,000; no ke kuai o ka aina o Robinson, $542,000; no ka apaua aina o Allrn, $149,492; no ke kuai ana i ka apua aina o ka hui kaaahi aina o ka Waiwai o Bihopa @ kuaau o Kewalo, aneane 125 eka, $125,000.
Na ka mokupuni o Hawaii – Uwapo hou no ke kaikuono Kuhio, $500,000;
Mokupuni o Mai – No ka Uwapo ame ua hana hou o ke awakumoku, $260,000
No ke Kula Nui o Hawaii, 142,000; hana hou ana i ke alanui konokalika mai Honolulu ahiki i ka Pali o Nuuanu, $150,000.
No ke alanui Kaluaopele mai ka hale hoolulu m Keaau ahiki i ka hal 12½ mile ma Olaa, alanui konakalika 16 kapuai, a mailaila aku a i ka luaopele he alanui @ kapuai, me ka konakalika ia mau alanui e hanaia ai, $215,000.
Alanui ka luapele mai ke alahaka Eha mile aku a e holo ana ,ai Hilo aku, he $50,000; ina nae e hoolako pe mai ana ke kalana o Hawaii i kekahi haawina dala like me ia.
No ke alanui e holo aua a hiki i puukapele, Ma ke awawa o Waimea, Kauai $30,000.
No ke alanui amen a alahaka ma ko Awawa o Iao, Maui, $20,000.
Hooponopono Hou Ana i ka Moolelo o Hawaii
Na Senatoa Wise i hookomo ae i ke senate he bila, oia ka Bila Helu 7 a ke senate, a e hoakaka ana no ka hookohu ana aku i kekahi komisina @ ka houluulu a hoolaha ana ae i kekahi moolelo i hoouluuluia a i hooponopono hou ia o Hawaii, a e noi ana i haawina dala o $10,000; no ia hana I ekolu mau hoa maloko o ia komisina, oia @oi, ke Kaaukula Nui, e hana ana me uku ole, ai elia mau hoa na ke kiaaina e hookohu aku, hookahio lua i kanaka Hawaii pihi, a o laua a elua he mau kanaka e lawelawe ole ana i kekahi hana malalo o ke aupuni a i ole he luna aupuni pahe e ukuia ana e je a@uai a e loaa ia laua pakahi he $10 no ka la i ka wa e hana ana, me ua uku kaahele ame na hoolilo kupono a ae, aloje nae kekahi o laua e loaa aku a oi @amua o ka $1500 no ko laua ukuhana.
Mau Alanui no Papaaloa
Na Senotoa Wise pu me ne i hookome ae i ka Bila Senate mawena aku o na aina hooluoonoouo o Papaaloa, ma Hilo Akau, Hawaii, a e noi ana i haawina dala o $25,000 no ia hana.
Na ke Senotoa Baldwin i hookomo ae in a bila senate malalo nei;
S. B. 12 – E hoolilo a ii na pauku I ame 5 o ke Kanawai 207, o ke kau o 1919, e hoakaka aua na aie a ke aupuui.
S. @ 13 – E kauoha ae ana i ka Lunahooia o ke aupuni e hoopai i kekahi mau haawina dala.
S. B. 14 – E hookaawale ana i kekahi haawina dala no ka uku ana aku u kekahi uku kaulele i ke kiaaina.
S. B. 15 – E hoololi ana i ka Mokuna 131 o na Kanawi i hooponopono hou ia o Hawaii o ka 1915, e pili ana i ua laikini, e hoakaka ana no na laikini no ke kuai ana in a pu.
S. B. 16 – E hoololi ana i ke kanawai o ke Kau o 1919, e pili ana i hoolako ana aku in a kaiki a ka oe ilihune, na wahine kaue@ake amen a makuahine i haaleleia, ae hoolako ana in a papa kuloko no ka hooponopono ana i hoolako ana aku.
Na ke Senotoa Baldwin no i hookomo ae i ke senate i ka Olelo Hooholo Hui Helu 2, e hookaka ana no ka lilo o ka hoololo @nik-@amaiwa o ke Kumukanawai e noi ana i ka ahaolel@ lahui e hoololo i ke Kanawi kumu, a e mana ia hoololi ma Hawaii nei, ma ka hoopau ana i ka huaolelo “kane” i hiki a ii na wahine i ikeia ke kupono ame ka makaukau e lawe in a kulaua hana aupuni e like me ko na kane.
Na Senotoa Wise i noi ae e hoololo i ka olelo hooholi hiki ole ai ia e lilo i kanawai mana maloko na makahiki eono. Ma kona manao, wahi ana, i loko o ua makahiki eona e ma@aoia he Manawa ia e hoonuiia ae ai ka ike ame ka makaukau in a wahine no ka hookupono aua ia lakou i mau lunamakaaiana a i mau senatoa paha.
Noi ke Senatoa Jodd e waiho i ka hoololi ma ka papa. He lohelohe na wahine e welawe mai nei in a hana a ka lehulehu maloko o ke keena hana, wahi ana a ua i keia ko lakou makaukau. Aohe hookaulua hou ana aku o ke Senatoa Lu@as kahi i kokua e waihoia ka hoololo i ka olelo hooholo ma ka papa. Wahi ana, o kela ame keia mea i aloha in a lele, aole e noonoo iho ana maluna o ka hoololi no kekahi minuke.
O ke Senatoa Russell kekahi i kokua ma ka aoao e kinai ana i ka hoololi wahi ana he hana kupono ole ka hoopane e hou ana aku. No ia kumu ua huki hou o Senatoa Wise i kana hoololi.
Kakooia ka Hoomau Ana Aku I ka Fea Tritore
Na ke Senatoa L. M. Judd i waiho ae i ka hoike no ua hana e pili ana i na fea i malamaia e ke teritore, a e hoapono ana i ka hoomau ana aku o ke teritore ia hana. Ua waihoia aku kana hoike i ke komite o na loaa amen a hoolilo.
He mau hoi mai Hilo mai no kekahi haawina dala o $1,650,000 no na hana hou kekahi i waihoia aku i ke komite o ua loaa amen a hoolilo.
Ma ka hora 9:50 A. M. ka noho ana o ke senate a ma ka hora 11 i hoopaue@ ai a noho hou ma ka hora 10 o ka Poali@ mai, Feb. 18.
MANAO KE SENATOA SMOOT E HOLO ANA KE BILA A KUHIO.
Ma ka la @ o Feberuari aku la i hala ua hoike a eke Senatoa Smoot i kona manaoio e hooholoia ana no ke bila hoopulaula e ka ahaolelo e noho mai la i nei manawa.
He hoike keia i loaa ae i ke Kiaai@a Charles J. McCarthy mai ke Elele Kalanianaole mai, eia nae, wahi ana, ma kona manao aole e hooholoia ana ka bila i keia kau mamuli o ka loaa ole o ka manawa.
“Oia mau no ke paaia o ka bila iloko o na lima o ke komite maluna o na hana o na panalaau, “ wahi a ka Elele Kalanianaole o ke kakau ana ae i ke Kiaaina McCarthy, “ua makemake kekahi mau hoa o ke komite e hoololi i ka bila. Ma ka mamao o ke Senatoa Smoot he mea pono no kea e aku i keia mau hoololi i mamaoia o ke komite. Ma kana hoakaka aole e make ana ka bila mamuli o na ku e a ka Lunakanawau Robikana ame kekahi poe e ae, aka nae ma ko`u manao aole e hooholoa ana ka bila a hala kekahi manawa mamuli o ka loaa ole o ka manawa kupono. No ke senate aole ia hale i hooholo iki maluna o na bila haawina.”
Wahi hou ka elele, i@a no no ka hooholoia o ka bila, he hopohopo nui kona, no ka holo koke mamuli o ke kulana nawaliwali o ke Peresidena Wilson, aole e kakauiuoaia ana ma ka ma nawa kupono e lilo ai bila i mea mana koke.
Wahi a ke Senatoa Smoot, “hiki no ia kakou ke hana no ia bila, a ke kau aku nei ko`u manaolana no ka mea i oi aku ka maikai. Ke hoomau nei no au i ka hana ana me keia manaolana, malia e loaa ana no he manawa i ke senate e hana a e hooholo ai maluna o na bila lehulehu like ole e pili ana i teritore mamua o ke pau ana o ke kau,” wahi hou a ke elele.
Ma kekahi leka okoa aku a ke lelel i ke Kiaaina i kakuia ma ka elele no ka mea e pili ana i ka waiho ana aku i ka hookohuo ke Kiaaina McCarthy i ka Peresidena o ka manawa e lawaae ai ka Peresidena hou i ka noho peresidena.
HOOLAHA.
HALE O MA ALII O HAWAII.
O ka halawai kamu i hoopaneeia o ka Hale o na Alii o Hawaii, e malamaia ana ia malolo o ka Halehui Phoenix ma ka hora p. m. o kaia Sabati iho, feberuari 27.
WAHIKAAHUULA KAWANAKOA 640-Feb. 25.
MAKEMAKEIA
Aho lawai1a Olona, hoike ma ii ka nui o na ia me ke kumukuai.
Kakau mai
PAHU LEKA 183,
Honolulu, T. H.
6439 – Feb. 18, 25; Mar. 4.
KU ENA LUNAKIA I KA MANAO HOAHEWA I KA ENEKINIA
Ma ka halawai a ka papa o na lunakiai o ka noho ana ma ka po Poalua o ka p@le i hala,, o ka Lunakiai Paeheeo wale no ka mea hookahi ma kona aoao i hooili ake u na ahewa ana no ke lawa ole o ka makaukau e ka haki ana o ke alahaka o Kaneohe ma na la iuo aku ne ii hala a ma ke koho ana a eono ia hookahi ua aponoia ka olelo hooholo e hookaawale ana i ka huina o $850 no ka hoao ana e eli i lua ma ke kahawai o Kaueohe, malalo pono iho o ke alahaka, elike me ia a ka E@ejinia Ohart i makemake ai.
Ma ka ka Lunakiai Paeheeo hoakaka he hana hoomaunauna wale no ia ked ala a ka lehulehu ka hoolilo ana ia mau dala, no ka mea he papa hoi o na enekinia ka i kohoia no ka huli imi pono ana i ke kumu o ka haki ana o ke alahaka, he hana waiwai a lua ole ia.
Wahi hou ana, ina no ka hooholoia o kekahi haawina dala e hoonui aku ana oia i ka hana a ka papa enekinia i kohoia ai ma ke`noi ana aku ia lakou e waiho ma ii kekahi hoike mai ia lakou mai, no kekahi wahi kupono hou aku i oi ae ka maikai no ka hana ana i alahaka hou.
“No`u iho ua loaa ia`u ka hoomaopopo ana ua kau aku maluna o ka enekinia kulanakauhale e hana ne ii nei manawa ke ko`iko`i o @a ahewa ana aku no ka haki ana o kela alahaka,” wahi a Paeheeo.
“He manao maikai a kupono ole loe ia,” wahi a Lunakiai McClennan o ke pane ana ae. “Ua hoamana kakou a ua hookahu aku i kekahi papa o na enehinia no ka huli pono ana ma na ano apau i ke kumu i haki ai kela alahaka, nolaila aia a hiki i ka pau ana o ia hana i ka hanaia e na enekinia, ia manawa kakou e hookau aku au u na ahewa ana maluna o ka Enekinia Ohrt, aole mamua ae.”
“O ko’u manao pilikino no keia,” wahi a ka Paeheeo pane.
“O ka’u hoi ea, aole o ka Enekinia Ohrt ke hoahewaia aki, a ma ka huli ana aku a na enekinia e maopopo ai kona hewa a hewa ole,” wahi a LunakiaiArnold o ke ki ana ae iluna.
Ua haul eke noi a Lunakiai Paeheeo no ke noi ana aku i ka papa o ma emekinia e waiho ma ii hoike i ka papa no ke kukulu ana aku i alahaka hou ma kekahi wahi kaawale aku a lakou e ika ana o kahi kaawale aku a lakou e ike aua-o kahi maikai loa ia no ke alahaka a o ko Pacheco koho wale no ka mea kue i ka hookaawaleia o $850 no ka eli ana i lua alalo iho o ke alahaka.
JULI HOI MAI NEI KA LUNAKANAWAI ROBERTSON
Ma ka mokuahi Wilhelmina o ke ku ana mai Kapalakiko mai, ma ke kakahiaka o ka Poakolu aku la i hala, i huli hoi mai ai ka Lunakanawai A. G. M. Robertson, mahope iho o ka hoohala anahe mau pule lehulehu a Wakinekona, no ke ku-e ana i ka Bila Hoopulapula Hawaii.
Wahi ana aole he mamaolana no ke ola o ka bila hoopulapula, o ka ninau nui nana i pepehi aku i kela bila a make, o ia no ke ku ole o ka bila i ke kumukanawai, a he mau kumu okoa ae no ka kokahi a ke komite o ke senate o ,anao ai, no ke kupono elo o kela bila e hooholoia.
Mamua ka o kaona hoea ana aku no Wakinekona, ua loaa aku ka manao in a hoa o ke komite i waihoia aki ai ka noonoo ana ma ii ka bila hoopulapula, e waiho mai ana lakou i kekahi hoike, e apono ana i ka hoololo ana mai o ke senate i ka bila, aka i ka lohe ana o kela komite in a kumu ku e i kela bila, ua hoololo hou lakou i ma mea i mamao mua ua, a o iaka ka Lunakanawai Robertson i hoakaka ae ai, ua like ka bila hoopulapula me he mea la ua make i keia manawa.
No ka hapai hou ia mai o ka noono ana i kela bila ma keia kau kuikawa ae o ka ahaolele lahu, aole he maopopo o ia mea iaia, aka na ke au nae o ka manawa e hoike mai.
I kona wa i niauia aku ai, ina paha ua lohe oia in a mea w pili ana no ka ninau kiaaina o Hawaii neim ua hole,ai poa, aiai ua haalele kahiko aku oia ia Wakinekona, mamua o ka huli hoi ana mai o ka Peresidena Haeding mai kana huakai hele hoomaha mai.
HOOKU`IIA E KE KAA OTOMOBILE A MAKE LOA.
Ma ka hora eiwa o ka po o ka Poa kolu ne ii halawai ae ai je kaikamahine Kepani o Takeko Kuda ka inoa me ka make mamuli o kon apiiia ana aku e na huila o ke kaaa otomobile e hookekeleia ana Alberta Lee, ma ke alanui Hokele e kokoke ana i ke alanui Muliwai.
I kulike ai me ka hoike a kekahi mea i ke maka i kea no o kela ilia, i ka wa ka i hoohuli ae ai o Alberta Lee i kona kaa mai ke alanui Hokele mai, no ke alanui Muliwai, o ka wa ia a kela kaikamahine Kepani i holo pono ae ai mamua o ke kaa otoobile, o ka hooku`i aku la no ia me ka pii ana o na huila o kela kaa maluna o kona kino.
O ka mea nana i hoouna mai nei he elua dala ma ke pooleka, no k uku ana i kana Nupepa Kuokoa, mai Holualoa, kona akau, Hawaii mai, me ka hoakaka ol ioeoniaknamoaaa epkhoakaka ole i kona inoa, e oluolu e kakau mai i keia keena, me na hoakaka piha e pili ana i ka mea nana kela mau dala elua.
PAKELE KE OLA MA KA ULIA KAA OTOMOBILE.
Ma ka ahiahi o ke Sabati aku la i hala, i hooku`i ae ai he mau kaa otomobile ma ka aoao ma Honolulu nei o ke awawa o Kipapa, a ma na ulia laki wale no i pakele mai ai na ola o na ohula maluna o kela mau kaa, eia nae na nui na ppoino i kai aku maluna o na kaa o ka hooku`i ana i kahi hoo kahi.
I kelike ai ma ka moolelo kela ulia, e huli hoi mai ana he elua mau kaa otomobile no Honolulu nei, ma ka aoao ma ke kaona nei o kela awawa o ia na kaa otomobile e hookeleia ana o George C. Kliue o ka hale hana hao o Honolulu nei, ame kw kaa o W. R. Farrington. Mamuli o ke pakikakika o ke pakikakika o ke alanui, he mailie ka holo ana a kela mau kaa, ai ke hoaea ana ka i ka unkee elua o ke alanui, o ka wa ia i oili aku ai he kaa otomobile nui o ehiku noho, e hookeleia ana e Sing, me na ohua he ehiku ka nui oluna a mamua o ka hiki ana ke hana aku i kekahi mea e alo ae ai ka halawai ana me kekahi ulia, o ka wa no ia ia hooku`iia mai ai ke kaa o Mr. Kiline, me ka holo pahu`a ana ae o ke kaa o Sing, a hooku’i aku ia i ke kaa o Mr. Farrington.
Aole he mau poino i loaa in a ohua a ke kaa nui, pela no hoi me na ohua maluna o ke kaa o Mr. Kline, a oiai nae, ua poino ko Mr. Kline kaa, ua waiho akoa ia kela kaa ma ke alanui a hoihoi awiwiia mai la na ohua no Honolulu nei, mamuli o ka manaoia, ua loaa paja kekahi o na wahine ma ja eha kukonukonu.
Make kakahiaka ae nae o ka Poakahi i ka wa i hoea oku ai o kekai kaa poino o Mr. Kline ua ikeia ua lilo aku kekahi o na laholio waiho wale i aihuia, pela no me kakahi mau pono e ae oluna o kela kaa, i hiki ke laweia me ka maalahi loa.
I waena o na waiwai o ka lilo ana i ka aihueia, he mau pale pakaukau lilina kekahi, i kauia ka maka Colonial o ka hoohanaia ana ma kakahi paina ma Wahiwa.
HOOJU`IIA HE KAIKAMAHINE E KE KAA OTOMOBILE
Mawaho ae nei o Kaimuki, mawaena o na alanui Elua ama Eha, i hooku1iia ae ai he kaikamahine Kepani uuku e kakahi kaa otomobile e hookeleia ana e David C. Todd e eha, eia nae ua hookauia no kela kaikamahine maluna o ke kaa otomobile nana i hooku`i aku iaia a laweia mai no ke halema i o na ulia poino.
Ma ka olwlo a na ohua oluna o ke kaa uwila, ua holo aku ka ke kaa uwila a ku ma ke alanui, no ke hoolele ana in a ohua mailuna aku o ke kaa, a iwaeena o na ohua o ka lele ana aku ilalo, o lela kaikamahine Kepani kekahi.
E holo mai ana ke kaa otomobile e hookeleia ana e Mr. Todd maiwaho mai, a hooku`i ae la i kela kaikamahine, me ka hoomau ana mai no ka o ke kaa otomobile i ka holo ana, a e ole wale no e loje ke kiakaa i ke kahea ia mai ,ahope pela aia i hoopaa a ii ka holo o kona kaa, a huli hoi hou aku la iliope, me ke kokua ana o ka poe oluna o ke kaa uwila, ma ka hookau ana aei ke kaikamahine i eha moluna o ke kaa otomobile o Mr. Todd, a hoihoiia mai la me ka awiwi no ka hale ma`i o na uli poino.
AHEWAIA NO KA ALUNU
Mahope iho o ka hoolojeia ana o kona hihia imua o ka aha a ka Lunakanawai Kaapuni Banks, i hoopuka mai ke kiure, i kaua olelo hooholo ma ka Paokolu nei, e ahewa ana ia Charles A. Willis ka makai o Puuloa, no ka hewa alunu ma ke degreo elua, a ma ka hora elua o keia la, e kau mai ai ka luna kanawai i ke hoopa`i maluna o@a.
I kulike ai mo ka oleloike i waihoia ae imua o @a kiure, ma ka wa i hooloheia ai o kela hihia, he Pake o Ah Kee ka inoa a e kau ana maluna o ke kaa o kekahi Kepahi o Oka kona inoa, ka i paaia malalo ae neu o Puloa, ma kekahi manawa i hala aku nei me ka loaa ana je amu galani okelehao ma luna o ke kaa.
Ua koi aku ka Makai Willis i kela Pake e uku mai elua haueri ma kanalima dala iaia, i wahi e paa ole ai oia i ka hopuia, a mahope o na kukakuka ana, ua ae kela Pke e uku i ka hiuna o hookahi haneri me kanalima dala.
Ma kahi pouliuli mahope o ke kaa otomobile i ukuia aku ai kela mau dala ia Mr. Willis, a mahope ka o ka helu ana o Mr. Willisi na dala, i ike ai oia, he iwakalua dalai koe alaila piha ka huina i aelike ia ai, ua koi jou mai loa oia i ka Pake, ahiki i ka uku pihi ia ana aku o kela hiuna he hookahi haneri me kanalime dala.
Mawaho ae o kela ike ma ka hoao o ka aupuhi, no ka lawelaweia o ka hana alunu e Mr. Willis, ua lae hou ia anai kekahi hoike, mo ka paaia ana he Kepani o kaloaa ana aku o kekahi @ halakahiki. Ua koi aku o Mr. Willis i kela Kapani e uku mai iaia i elia haneri dala, i wahi nona a paa ole a ii ka hopuia.
Mahope iho ae o ka ae ana o Mr. Willis e lawe i ka huina o hookahi haneri dala, ina e ukuia mai iaia e kala Kepani, ua hele okoa aku la ke Kapai e aie dila i kekahi mai Kepani malama halekuai kokoke ma kela wahi, alaila hoi mai la a haawi i ka huina o hookahi haneri dala i ka makai.
Oili e noho ana ka Makai Willis malalo o ke hoopii hoahewa a ke kiure kiekie e kue ana iaia, ua mau no kona paa ana i ke kilana makai no Puuloa ahiki wale no i kona ahewaia ana mai la e ke kiure.
PEMEI KA BOOSTER OLELO:
“Ua lohe iaia i kekahi haiolelo ka hoikeia ana aku e aloha i ka hoa@ una elike me ia iaia iho a hoao la i kekahi hoalauna e noho koko ana ma kona wahi eia nae aohe wahi waiwai iki.”
He hooko makou i ka makou mea haiolelo ai. I ka hoike ana no na w waiio o na Paalole e kakoo ana mak i ka hailolelo ma ka haawi maoli a aku i ka mea a ka oukou dalai mal make ai – a oi aku no i kekahi wa nana ae in a waiwaiio o na Paalole makou e kuai ne ii keia wa mai $32.50 a $47.50. O keia ka olelo ma Honolulu nei.
E WEHE I MOOHELU AIE.
The Model Clothier:
“Ka Halekuai Hoemi Hoolili.”
1139 – ALANIU PAPU- 1141
TERITORE O HAWAII.
Keena o ka Puuku, Honolulu, Oahu
Ma ka hana e h@pau ana i ka W PAH@ MERCANTILE COMPAS@ LIMITED
OIAI, o ka WAIPAHE MERCANTILE COMPANY, LIMITED, he ia i kukuluia ae ku ana malalo a ka mana o na kanawai i ke Teritore Hawaii, i kulike ai me ke kanaw@ hoomakaukauia a na hana o kela @ ua waihoia mai iloko o kei keena palapala noi no ka hoopau ana i ka i oleloia, hui pu me kekahi palapa ho@iaioia i hoohui pu ia me ia @ me ia i koiia ai ma ke kanawai.
NO@, @he keia ke h@awiianei ka hoolaha i kekahi mea, a @ kauaka apau, he mau kuleana mau e kuleana nei paha i keia manawa kekahi ano iloko o ka hui i oleloi@ pono e waho ma ii na ku e ana no@ aeia aku o ka palapala no i ole@ maloko o kaia keena mamua ae o @ hora 12 awakea o ka la 2 o Mei, @ a o kela ame kaia mea e makemake @ hooipheia aku maluna o ia mea @ pono e h@ kino ae ma ke kena @ mea nona ka inoa malalo iho malo@ ka Hale Mana Hooko, Honolulu m@ hora 12 awakea o ka la i oleloia hoike mai ke kumu ina ke kumu kahi i wahi e ae @le ia aku ai ka @ oala noi i oleloia.
DELBERT E. METZGER
Puuku Teritore o Wawa@
644 – Feb. 25 @ Mar. 4, 11, 13, 2@ 1, @, 15, 22, 29.
TERITORE O HAWAII
Keena o ka Puku, Honolulu, Oa
Ma ka hana e hoopau ana i ka WAIIAN JEWERLRY & NOVEL COMPANY, LIMITED.
OIAI, o ka HAWAIIAN JEWEL &NOVELTY COMPANY, LIMITED hui ua i kukuluia ae ku ana m@ a ma ka mana o na kanawai o ke @ tore o Hawaii, i kulike ai me @ k @ wai i hoomakaukauia ma na @ kaia ano, na waihoia mai @ keena ke palapala i hooiaioia i hoo@ me ia, elike me ia i koiia @ nawa.
NOLAILA, ma keia ke @ neu ka hoolaha i kekahi mea @ kana apau, he mau kuleana @ e kuleana nei paha i keia manawa @ kekahi ano iloko o ka hui i olelo @ pono e waiho ma ii na ku e ana @ aeia aku o ka palapala no ii olelo@
Loko o keia keena, mamua ae o ka @
12 awakea o ka la 2 o Mei, 1921 kela ame kela mea e makemake a @ hooloheia aku maluna o ia mea, he e hoea kino ae ma ke keena o ka nona ke inoa malalo iho maloko @ Hale Mana Hooko, Honolulu. m@ hora 12 awakea o ka la i oleiloia, hoike mai ke kumu @ua he kum@ kahi i wahi e ae ole ia aku ai ka pala no ii oleloia.
DELBERT E. METZGER
Puuku, Teritore o Haw.
Honolulu, Feberuari 18, 1921.
6440 – Feb. 25; Mar. 4, 11, 18, 26, 1, @, 15, 22, 29.
HOOLAHA.
Ke kauohaia aku nei na lala a@ ka Hui Kokua ama Manawalea@ Poola, e h@ kino ae ma ko @ hale halawai Poola Hall, ma keia kahi iho. Feberuari 28, hora @ ame oukou hoi apau e na Kaiku Poola, no ka hoomanao oiha mak@ o ka Ahahui o na Kaikunane Po@ E hoomanao pu e na hoahanau @ hole ana i ka pule i Roma, Mara@ me ka aahu o ka Ahahui.
Ma ke kauoh.
GEORGE K. KANE
Kakauolelo Moolelo, Hui Kokua
Manawale`a o na Poola.
6440 – Feb. 25.
HALE O NA ALII O HAWAI@
HALAWAI KUMAU.
Emalamaia ana ka halawai k @ o keia Hale ma ka la Sabati w @ keia @u@hina e hiki mai ana, Ma@ M. H. 1921, i ka hora 2 P.M. eli@ ke kauoha a jona kumuanawai na kanawai, ma kahi maamau, @ Hall.
WM. A. HALL.
Iku @
6440 – Feb. 25.