Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 10, 11 March 1921 — He Moolelo no ko Helena Simoa Lanakila Ana A I OLE Ka Hoowalewaleia Ana o Halebatona [ARTICLE]

He Moolelo no ko Helena Simoa Lanakila Ana A I OLE Ka Hoowalewaleia Ana o Halebatona

:.i inau aahu ekomoanahemau lole- kumukuai hui hoike mai ana he'mau makua waiwai kona, ua o ;i o hni a aulii a mamuli o ka maemae o kona mau ; ime ka hiehie o kona kulana i hui pu ia me ka maemae ; helehelena, aohe no he ninau ana iho 110 ke kumu o ; t lehulehu makahelii ana iaia, o ka poe apau e halawai '■;e ia aole no i nele ka ume kokeia aku o ko lakou puui- aku ai lakou i mau kauwa nana. •'i.i mai oia i ko Helena ma wahi hale me he kukuka la e hoomalamalama ana ialoko, a ia ike ana . ,Mr.-. Simoa, o mai la oia i kona mau lima miomio - .keo no ke aloha ana, me ka helehelena hoihoi o ka • ■.ī nei i hele waJe a kamaaina mamua, aohe wahi mea a ...iiilahila iho, e like me kekahi mau kaikamahine o kona mnkahiki ke halawai ae me kekahi mea malihini loa i a ike he ano hoopepe a hilahila. • .ia ka Ia aku la inehinei ko maua halawai ana me ile"•■i nei a lilo koke no nae maua i mau hoaloha. O Helena : o na kaikamahine piaemae loa ma keia honua a'u i • i\;ii ai, aole anei pela i kou manao? A ina e ae mai . ..1 00. e Mrs. Simoa. makemake au e hui mau me ia i keia : v: wela. no ko'u makemake e lilo oia i hoaloha pilipaa loa : wahi ana. \kanka aku la o Mr>. Simoa no nei mau olelo maikai a ! Makoli o ka pane ana mai la, me ka haka pono ana 1 . o kona mau maka maluna o ka helehelena maemae o Kiawoka ,a hopu pu aku la no hoi i kona mau lima| : > ke aloha ana, a mamua o ko Makoli hoomaopopo ana no kt-kalii mea e hanaia aku ana maluna ona, ua kulou aku la Mr>. Simoa imua a honi'aku la ma na lehelehe ona. I Mahopa o ko Mrs. Simoa lioni ana aku ia Makoli holo ae! : ke anu maeele ma kona kino, alaila emi hope mai la oia| :iana pono aku la i ka helehelena o ke kaikainahine, me k-'-na hakilo loa aku ina he wahi nanaina iki kekahi maluna ann e ike aku ai i kulike me ka helehelena o ka wahine o ka manao arta oia ka makuahine o Makoli. ' iieaha iho la ina he helehelena ko Makoli e hooiaio mai ua kulike me ko Mariena Walabirida ,a o Makoli hoi k« kaikamahine ponoi a Man'ena Walahirida?" i ninau iho ai oia iaia iho. "Ua like kona u'i me kona maemae me ka nohea o kona helehelena me kona nanaina, aohe o'u knieana e hoahewa aku ai i keia kaikamahine mamuli o i . 'u manaoino no koua makuahine no kana hewa i hana v.i.ii ai inaluna o'u. Aohe like o ka h«;lehelena o nei kaikainahīne ine ko Manena Walabirida ia'u e nana aku nei, nolaila aohe o'u kuleana eJiocfliuoi wale aku ai no nana keia kaikamahine a aole paha." "Ae; o Helena kekahi kaikamahine maemae ma keia ili ; - >nua, e ola iho pehea la ko kekahi poe e aku manao nona. "E haawi mau ana au i kana mau mali};ini i kekahi manawa maikai loa e kipa mai ai a e kono :.ku ai hoi ia lakou e hele mau i ko maua wahi hale nei, ke 1 -.oi mai maua ianei e hoomaha ai ,a ke lana nei no ko'u manao e loaa ana no iloko o Helēna kekahi mau ano maikai e i!o ai oia i hoaloha oiaio loa nou ma nei mua 'aku." Hoi aku la lakou a ekolu iloko oka rumi hooluana a malaiia i hoohalaia ai kekahi mau minuke heiwakaiua a oi ma ke kamailio ana, alaila halele iho la o Mrs. Simoa i na kaikamanine e kamailio mawaena iho o laua, i hiki ai ia lauaj kt* hoomopopo ia laua iho, a i Joaa ai hoi i inanawa nui no inua e kamailio ai maluna o na mea a lakou o ka ike ame ka hana ana ma ka la mamua aku, tna ka manawa a lakou - ka hele ana e holoholo ma na wahi like ole o ke kuahiwi, n ma kapa o ka moanawai; me ka loaa ole o kekahi mea hookuhau i ka laua kamailio ana, a i hi.ki ia laua ke kama- : io no laua iho me ka hookakanalua ole, a i hemo ai ka manao*o kela me keia iwaho, a hoi aku la oia noloko o kona nimi moe, a hoomaka iho la ka humuhumu ana mahope o Kona lalau ana aku i kekahi .mau mea humuhumu mai kana i -hoie humuhumu mai. Oiai oia maloko o kona rumi ke noonoo la oia iloko iho na no ka mea e pili ana ia Makoli. "Ma kekahi ano ke nana aku he wahi ano hoohilahila no l>o kela wahi kaikamahine no ke ano kainalii no ,eia nae, aole no oia i hoomaopopo ia mea he hewa no kekahi kaikamahine o kona mau makahiki, no ka opiopio loa mai no, aka, e naauao aku ana vae oia ke hui mau aku me ka poe na lakou e paka aku iaia, :' iaila aole he mea maikai ka hoahewa wale ana aku iaia :io ia mau hemahema liilii wale no ona." Maila pupuku ae Ia kona lae a inoino ae la kona mau maka iaia i hoomanao ae ai 110 kela manawa i hala, na la o ka auwe, wahi ana iaia iho, a no ka wahine imihala hoi nana oia i kumakaia, a lilo ana kana hana hewa i mea nona < kaawale ai mai kona home a mai kana kane mai ,a mai ka hauoli mai hoi o na la opio, a hele ana oia i kahi e no na makahiki he iwakalua a oi, me ka hooikaika i ka hana i mea ni.na ame kana kaikamahine e pono ai ke ola ana, mamuli •< kekahi hana hewa lokoino loa e ku-e ana iaia. i "He mea kupanaha maoli no keia i ka noonoo iho," wahi j ann, "ka hoea ana mai o kela mau akua lapu a elua mai kela mau aka mai elua me ka hikiwawe loa a ku ana mamua o kona alo, i nei manawa, i ka manawa ana i ike iho ai i ka laumania o ke alahele mamua aku o'u, a e haianiu ana hoi ka maluhia ame ka oluolu o ka noonoo, me ka hplomua kona mau pomaikai mahope o4tona hakaka ana me kekahi kaua loihi me na enemi o keia ola ana, oia ka hune ame ka pololi! "Heaha la ka hopena aku o keia? He mau hiohiona aneii keia e hoike mua niai ana 110 ka pilikia nu„i 'oi aku, a i ole! ke kaumaha oi aku paha no nei mu aku ?" j laia i haalele ih'o ai i na kaikamahine o laua wale rio, ua i iehulehu na kumuhana like ole a laua o ke kamailio ana ma na mea e pili ana i ka huakai makaikai a lakou o ka la mamua iho, a mamuli o ka hehe o ka laua mau aka i loaa iho ai i ka makuahine ka manao he mau mea no nui ka laua o ke kamailio ana mawaena iho o laua, a ua lilo na mea a laua o k hoomanao ana ae no kela huaka'i makaikai i mau mea ho.>hauoli like ia laua. j Mahope iho hoikeike aku la o llelena i kana mau-kii o| ke pena ana. no ka mea, ia manawa aole oia i h'oopau i kana j hana penakii, me ia ike no nae ona he manawa hoomaha ia; o kana kula, a mamuli o na kii a Makoli o k ike'ana i hoopiha ia aku ai oia me na manao ohohia me ke akenui iloko ona e loaa pu iaia ia ike, a oia kona manawa o ka olelo ana mai ia Helena, "ua hele mai la ko'u makemake a nui e loaa ia'u kena ike pena kii." "E Miss Simoa. he manao no anei kekahi iloko ou e loaa ana no ia'u kena ike?" wahi ana o ka nana ana mai i na maka o ke aikane. "Pela no ko'u maao, oia hoi ina e ike*pu ana.oe i ke kahakii," i pane pku ai o Ilelena. "Ile nui i'o kou makemake la i nei ike?" "Ae; he kahakii 110 kekahi haawina i a'oia maloko o ka makou kula, a ina no ko'u ike nei i ke penakii e hoonui lon aku ana au i ko'u manawa me ka e lawa au i ka makaukau kahakii," wahi a Miss Elawoka.' "O, ina pela, aohe ou pilikia iki hooikaika ana e

loaa ia oe ka makaukau pēnakii, me ke penawai, a i ole ka| aila, elike me kau e maketaafee ai." ! "K,e manao hei au ma ke pena wal au e hoomaamaa muaj ai a mahope aku me ka aila. £ Helena, no ke aha no hoi e | a'o ole mai ai oe ia'y i ke pena ana oiai kaua e noho ana, a' ianei i keia kau wela ?" i hoi koke mai at no o Makoli ia| llelena no }cona a'oia aku. | Aohe pane koke aku o Helena i haina no kana ninau, no | ka mea, o kona manao paa mua, aia a pau kona manawa e i hele ai i ke kula,.alaita o kana hana no i'a i noonoo ai oia ke j a'o ana aku i kekahi poe ia ike, a<ile nae me ka haawi wa!e aku i kona ike, aka me ka uku pu, aole oia i manao e loaa j koke ana kana haumana iloko o keia manawa koke no. 1 "Aole o'u manao ua lawa au me ka ike i nei manawa e; hiki ai ia'u ke a'o aku ia oe a i kekahi mea okoa aku paha,! aole au i hoomakaukau ia'u iho no ke a'o ana aku i kekahi i mea i nei manawa,' aka, oiai he mau hora ko'u e hoohala ai, i kela anie keia kakahiaka ma ke penakii ana, e hauoli ana j no au e a'o aku ia oe ia ike, elike me kahi ike uuku i loaa | ia'u, ina nae e hiki ana ia oe ke hele maumai ianei mai ka | hora eiwa-a ka hora umi-kumamakahi o ke kakahiaka, no. ka mea, o ko'll mau hora hana ia, ma ka hale nei." "O, he mnawa maikai a lawa loa kela!" wahi a ka Makoli j pane, me ka pa'ipa'i ana ae i kona mau lima. "Ua hiki ia'u i ke hele mau.,mai ianei—he mea hauoli nui ia i ko'u manao! ka hana like ana; ke haawi mai oe i haawina mau na'u a e | uku aku no au ia oe i ēlua dala no ka hora, elike me ka' ; Hate Hitiaka i uku aku ai i kana kumukula!" ! "O, i uku aha ia, e Makoli?" i hoole aku ai o Helena. j "Kei no he mau •hoaloha hoi kaua, a no kou makemake mai j e loaa aku ka ia oe, ke haawi aku nei hoi.au ia ike ia oe; me ka uku ole; mai hana mai oe i kahi mea o ia ano, e kuu! Makoli." i "Kahaha, 1 mai nei hoi oe e a'o āna oe ia ike i mea e nui i ai ka makaukau e loaa mai ia oe i lilo aku ai oe i kumukula no iaike, a i mea e loaa mai ai ia ike ia oe me ke 4ala no hoi oe e uku aku ai, a nola'ila ina'no kou a'o mai ia'u me ke dala no hoi au e uku aku ai ia oe i mea e loaa mai ai o ia'ike ia'u." . ''He mea oiaio no ia au i kamailio mai la, aka nae, e ike | mai no hoi oe, aole au i lāWa toa i ka makaukau i nei ma-! nawa e kupono ai oe e uku mai ia'il." | "O mai noonoo aku oe no ia mea; e pono e ukuia aku ka' mea i loaa ia oe, aole o'u mākemake e aihue mai au i kou ike me ka panai ole aku i kekahi mea no ia ike e loaa mai j āna ia'u," i pane mai ai o Makoli. "Ke makemake nei au e j kope i keia kii o keia lilia melemele, na pua poni o ka haule- I lau, a pela me na pua ponimoi, a hoihoi ,aku e hoikeike ia mama. E haaheo loa iho ana au ina nei no ka hiki ia'u j ke hana ia mea, o na dala elua a'u e uku aku ai ia oe no na hora elua ua like ia tXie ka ole, o ka ike ka mea nui, a ke manao pu nei no hoi au o kou manawa e hooliloia ana no ke ao mai ia'u ua kupono ka uku no ia mau hora. Mai hoole mai oe!" wahi hou a Makoli o ka papa ana mai, me ka lele pu ana mai e honi ia Helena. "Ke hauoli nei no au i ke a'o wale aku ia oe me ka uku ole, mamuli keia o ko'u makemake ponoi iho, no'u iho e noho aku la la ea, aohe o'u makemake e lawe mai i kekahi uku mai ia oe mai," i hoole loa.aku ai o-Helena. "Ina aole oe e ae ana lawe aku i ka uku, alaila aole no hoi au e hele mai ana, a ia-manawa au e ike iho ai i ko'u hoohokaia!" O, inanao kamalii maoli kena ou, e Makoli!" i pane aku ai o lielenā. "Pela mau no ka paha kau lawelawe ana i kau liana aia no a hooko' mau ia kou makemake ponoi elike iho la me keia?" Eia np ka manao o ia, e hana māi oe elike me ka'u i makemake ai," i pane aku ai 0 Makoli, kulou mai la oia imua a honi mai ia i ka papalinā o ke aikane. "Me ka mahalo ia oe! A pehea ana, ma ka la apopo anei au e hoomaka ai?" "Aia paha ia 1 kau ike ana iho e kaawale ana oe ia la." i pane aku ai o Helena, me ka ; mau rto o ka oluolu maikai ole q kona noortoo>4c> kp ukU ;mai' iaia no kona a'o āku iaia i ke pena kii>ana,' eia nae, mamuii o kona ikē aku i ka paakiki-loa 6 trfsĀao, nodrioo iho la oia he mea maikai. ka hoompe loa ana akii ia mana6 me ka hāpai hou ole mai ,e nui hcnt ole aku ai na kamailio, ana no ia uku. I ka holopono ana. .9 ia hele mai.o Makoli i kekahi la ae a hoololi ae Ia laua i ka laua niau mea e kamailio āi ma kekahi mau mea e ae, a mahope iho tiā ike ae la o Makoli i kekahi huke e waihoia ai -na kii i pa'iia e waiho mai ana ma ka holopapa mālalo loa o ke pakaukau, o kona'lalau aku la no ia a wehe ae la 1 ka mua, a ike Iho Ja i kekahi kii ē waiho ana. O, ke manaoio nei au e tnai ana no oe 1 ka moōlelo o ka mea nona.keia kii,—he mea iealea no keia la o ka nana ih.o i ra kii o kekahi poe, au i ole ai," wahi ana. Pt!a? Pehea āuanei e lilo ai i mea waiwai nou ko'u hoakaka ana aku i ka moolelo o ka poe no lakou kena mau kii au e nana iho la? Ke manao nei au he mea waiwai ole a hoopau manawa wale no ka nana ana iho i na heleheiena 0 ka poe āu i ike mua ole ai," i pane aku ai 0 Helena. He mea hoohauoli no nae hoi ia'u ka nana wale iho no 1 na helehelena o ka poe a'u i kamaaina ole ai, e loaa mai ana no ia'u ko lakou mau moolelo. Owai keia? O kou makuakane anei keia? wahi hou ana, me ka nana pono loa ana iho ia kii. "Aohē a maua kii e mahma nei no ko'u papa," i pane aku ai o Helena; "mamuli o kekahi ulia i loaa ia mama | i ko'u manawa e hehe ana i loaa ole ai ko papa kii iaia, a ua nui no hoi ko'u kmailio ana ;aku ia mama no ia nele o maua i ko papa kii, o kana walē no nae. e pane mai ai ia'u, "mai noonoo nui aku oe no ia kii ona," O ke kii kena o ka, Ciltyati f ke kumupoo o ke kula nui ma kuu mānawi f 'pilkā 'pōno 'mai āi mai ia kula mai: Pfchea kau n.ana iho i koiia h'elehelēnā"? Ilēahā ka moolelo e loaa ae ana ia- oe mai kona helehelena ae?"- . "O.- ka mua :lqa He -kanaka pihā noonoo oia a he hiohiona hoi .o.ke kanaka naauao me ka, maikai o kona nanaina.- E nana na?ii no hoi la!" a;fMakoli me .kā heleheleua koihoi :{'Ka lua, he- kanak* kuop.m'e,ka.mana kiekie hiki ole ke hoopuhiliia aku, a hē kanaka hiki ole kevhoololiia ae kona mānaopaa, elike me a'u nēi ; e hoomaopopo mai oē i keia, i ko'u.manawa e kau ai i kekahi rula aphe a'u hoololi 1 a ho.ihoi hou ana mai i huaoleio " v Nee ae la .o- He)ena i ka ho ,»ei .iji.au olelo a 'ke! aikane a 1 aku la: .■ Pehea la,. ina eJilo ana kau rulā ana i| mea kupono qle no ka .hpokele ana. aku i kekahi hana, o ka hoopau a 1 ole o ka hoololi ae ke kupono, aole ana no anei oe e hooloH-hou ae ana la ?" j "Aole o'u manao he liana kuppno ia, o ka ruta he -rula ia, a ina aole makemake o kekahi poe ia. rula a'u. e kau ai o ko! lakou hoolohe wale mai no ko lakou pono, aole ka hoonea - j nea mai," a nee ae la oia i ka akaaka. | "Kupanaha no kal i kulou iho ai ko Helena poo ilalo i me ka pii o ka ula ma kona mau papalina. Ia manawa noo-; noo jho la oia pela ka i ae ole mai ai o Makoli i kana hoole aku i ka uku ana mai iaia no kona a'o aku iaia i kē pena ana i na kii."A owai hoi kēia mau kii?"- i ninau hou mai ai o Makoli, i me ka-huH aiia ae 1 kekahi aoāo; . | "O Hale k'ena ame Nele Sēdele, hē māu hoapāpa no'u | 1 maloko o ke kula nui i keia mākaliiki aku nei," i pane aku ai o Hēlena. . . v ! I . "O, no Haiēua ike au iaia; he- keiki oluolu a lokomai-' kai oia, eia nae he hoohilahila wale me ke ano kolohe pu; J ina e kamāiho aku kekahi kaikamahine iaia e ike koke v ana, no 6e ? i pli o ka ula ma kona mau papalina a o ke kaika- \

mahine e hoao ana e nana p.ono aku iaia e makaala mau mai ana oia iaia, a i ka manawa e loaa ai iaia. hē manaws kupono, e hQao mai ana oia e kolohe me ka hoonaukiuk pu mai. Eia nae ua loaa aku no iaia kana haawina. • • "No Nele hoi, he wahi. kaikamahine piha kolohe pu nc kela. Na i ala no ka hoi ka ai i ka meaono ame ka lem: mamua o n& maka o ke kumupoo, aohe nae ona loaa pont iki no hookahi manawa, o ka ai pineki kekahi hana kolohe ana iloko o ka manawa kula, aia a lalau na maka o ke kumi i kahi e, o ko i ala manawa iho la ia e nau ai i ka pineki aole no hoi ona hoohuoi iki ia, no ke kumu mai no paha h< punahele oia i ke kumu wahme a i na haumana pu, nolaik aole ona mea nana e ahiahi aku i na kuniu. J< Eia hou no nei mau hoapapa kula o'u," wahi hou au? o Makoli mahope o ka huli ana ae i kekahi aoao o ka buke "O keia kii maluna loa no kekahi keia o na keikikane ko lohe loa iloko o ke kula, a e hoohenehene mau ia aku an; 110 hoi e na haumana rio ka upepe ame ka nuku poupou, ete nae aohe hilahila o kela keiki, o ka helu ekahi oia o na keik kolohe loa oloko o ke kula, aole nae ma ke ano ino, aka ma ka paani wale no. "O ka mea nona Jceia kii helu elua o ka lielu ekahi oia o na kaikamahine noho malie loa oloko o ke kula, aohe on? hawanawana, aole wale, aole no hoi ona hana i kekahi hana kupono ole. a oia hookahi paha ke kaikamahine loaa ole o kekahi.kiko eleele maloko o ke kula, mamul : 0 ka lilo i.hilu, a aole wale malaila, aka ma ka paanaau pu kekahi o kana māu haawina. Eia nae, ina no kou hookokoke 'aku iaia e komo koke aku ana oe iloko n ka upena uwea kalakala, no ka mea, ua lilo na mea apau i launa aku a i kamaaiaa iaia i mea hookaumaha aku i ko lakou mai. naau mamuli o kana mati hana kolohe e hookomo aku ai i kekahi iloko o ka pilikia." Mokuna X—Ko Makoli Upu Ana 'e Lilo i Pookela. "O, u,a hoike mua aku nei hoi au ia oe ua hiki ia'u ke heluhelu iho i ka moolelo ma ka nana wale ana iho i na helehelena ma ke kii, a 'ne nui no hoi ka lealea ma ia nana ana iho; aole 110 e hiki ke heluhelu iho i na ano apau i ka manawa hookahi, aka nae, e hiki ana no ma kekahi mau ano,' 1 pane mai ai o Makoli, oiai no oia e hoomau ana i ka huli i kekahi mau aoao aku o ka buke me ka nana pu iho i na kii ma ia mau aoao ana o ka huli ana mai. "Pehea i loaa ai ia ike ia oe oiai he kaikamahine uuku wale no oe i hohonu ole ka ike ma ia mea?" i ninau hou aku ai o Helena. Akaaka malie iho Ia o Miss Elawoka 110 nei mau olelo ano hoohuoi aku a līelena, a pane mai la: "O, aohe keia he ike e pono ai e loaa ma ka a'oia mai e kekahi mea, njanao au he haawina no paha keia i ili mai mahina o'u mai ko'u kupunakane, mai a Elawoka maku? mai, no ka mea, he kanaka ākiimai loa oia ma ke kilo ana i na ouli o ke kanaka, a ua lehulehu no hoi kana mau buke 0 ke kakau ana maluna o ia kumuhana. "Aha, owai hoi ka mea nona keia kii?" wahi hou ana i ka manawa o ke kau ana iho o kona mau maka maluna o ke kii o kekahi kanaka opio nona kekahi helehelena u'i. (O ke kii keia'o Robaka Egclakona, ka ipo aloha a Ilelena). I ka alawa ana aku a Helena a ike o ke kii ia o kana UloKa, pii ae la ka ula ma kona mau papalina, a i haina nae no ka Makoli ninau pane aku la: "O ke kii kena o kekahi o ko'u mau hoaloha. O Robaka Egēlakona kona inoa." Aia kekahi mea ma ko Helena leo o ia hoakaka ana aku a Makoli i hoohuoi iho ai, nolaila nana koke mai Ia oia ia Helena me he mea la e niiiau niai ana iaia, a oiai oia e nana pono mai ana, ike koke iho la no oia he ipo aloha o Robaka Egelakona; ka mea nona ke kii ana e nana iho ana, na Helena, a ua liio holookoa ko Helena naau i kela kanaka opio, a pela me kona uhane. Aohe nae i ioihi ia nana ana mai a Makoli iaia, haule hou iho la kona mau maka ilalo, <a ia manawa i ike iho ai o Helenā Ua lilo kopa heiehelena i mea kumakaia iaia iho, oia hoi, ua hoike ae kona helehelena i ka mea huna iloko o kona naau/ "O keia ka helehelena maikai loa a'u i ike ai," wahi a Makoli, me ka makemake nui pu iloko o kona naau, e lilo iaia ke kino o ke kanaka opio nona ke kii ana e nana iho ana, a ma kei ano o kona leo o ia hoopuka .ana ae ana, i ka Helena hoolohe aku, me he mea la o ka mea oiaio maoli no ia aia ke aloha iloko ona no ke kanaka opio, a ine he mea la ina no kona hui kino me Robaka Egelakona, aole no e nele ana kona hoomaeo aku ahiki i ka lilo an.a mai o ka naau, ka uhane ame ke kino o ke kanaka opio iaia. "He nui na mea e hauoli ai iloko qu e Mr, Egelakona, eia nae, 'aole oe e ae ana e hoomahuahua ia aku ma o aku o ka kupono. Aole oe e hoopuka ana i kekahi olelo ho'opunipuni no ka hana.ana i kekahi mea lokoino no ka heopakele ana i kou ola; e wehe ae ana oe i kou panale i kekahi wahine kalewa waiu elike me ia au e hana aku ai i kekahi kamaliiwahine, a ina e hooholo ana oe i kou manao e hana i kekahi mea no kou ike he mea pono ia e hanaia aku, e iiana .aku ana oe ia mea, ola a make paha! "Nolaila e ninau hou aku aha au ia oe. e Miss Simoa, ou-ai oia? Owai kona mau makua? Pehea kau mea i ike no kona moolelo? Aia oia ihea e noho mai nei? E oluolu oe, e Helena. e hoike mai ia'u i na mea apa», ano, no ka mea, ke hoike aku nei au ia oe i ka mea oiaio loa, ua haulehia koke iho la no au i ke aloha i nei kanaka opio, i ka helelielena wale 110 lilo e ana ko'u naau, a aneane paha a hui kino aku aiwa loa aku ka makemake," a hooki iho Ja i kana kamailio ana i piha me ka manao kolohe, alaila hapai ae la 1 ka buke iluna a lioni iho la i ke kii, a pii ae la ka ula ma knna mau papalina no ne_i ano hana eu ana. Ile hana hoohaehae ia Ilelena ma ka hoomaopopo aku. Ko nei hana iho la a ke aikane. nee ae la o Helena i ka akaaka a itui ka leo; ua lohe mai la ka maleuahine ia leo | akaaka ana, a ua maopopo inai la no iaia no Helena ia leo, j o ke kumu nae o kona akaaka ana ae ohe mopopo i ka ma-1 kuahine. . ] "Kohu kamalii maoli no oe, e Miss Elawokn, mamuli iho! la o kau mau ano hana o keia manawa iho la; he ike kupanaha maoli no kena i loaa ia oe, oia hoi, ka hiki ana ia oe ke heluhelu iho i na Ano o ke kanalea nena ke kii au i nana ih° |a," eia nae aia iloko o Helena ia manawa ka manao liii kahi i hana ai. ke noonoo wale la no oia he la i'o no! paha e hiki mai-ana e hoao i'o ana no o Makoli e'kaili i kan? | aloha mai iaia aku. ' j "O Robaka .Egelakona, elike me ia a'u o ka hoike mua ana ! akii nei ia oe, he hoaloha oia no'u, he hoakulapu iloko o {;e kula hookahi a .maua oka hele pu ana. I ka papa ekahi oia ia'u i komo. aku ai i ka makahiki mua a noho aku au ma ka papa eha. He mea oiaio kan i olelo mai la he helehelena n'i i'o no kona, elike no me ia au e nana iho la," me kona ]eha iki ana aku e nana i ke kii, a ia oe i heluhelu iho la i kona mau ano apau ua pololei loa, oia maoli i'o no kona ano. • "Ile keiki makua ole oia, ua make kona makuahine i kona manawa wale no e bebe ana, a mahope aku no hoi kona makuakane o ka make ana, a na kona anakala i malania a i hoonaauao iaia. O kona home e nolio paa mau ai | aia i Nu loka, aka nae, i nei manawa ua holo aku laua i na aina e me ka anakala no onā." i hoakaka aku ai o Ilelena' nia kekahi mau mea i pili ia Robaka. ,£ Ahe! O ka £gelakona opio no anei kela a Balani Ilalemuka e kamailio ana ma ka la aku la i nehinei, a i holo aku 3 i no na aina e elua pule i hala aku nei?" i ninau mai ai o Makoli me ka iini nui e kekahi hoomaopopo ana iaia. V . . '

"Ae; oiā'nō," i pane ak\l .li o Helena. "A pehea, ua mahu'i iki no anei oe no ko iwa neho 'oihi )oa aku i na aina e 7 " "No ka makahiki hookahi, pr)a ko'n manao," i pane r>ku li o ilelena, me ka hooikaika e uumi iloko iho ona o loheia mai kana uhu ana iho. "Owai ka inoa o ka anakala ona?" i ninau hou mai ai no > Makoli. Hikilele iki ae la o Ilelena no nei ninau a Maeoli; no ka manawa mua loa o kona launa ana me Robaka Egeiakona, aole oia i lohe iki aku iaia e kamailio tnai ana 1 ka inoa o kona anakala. a nolaila aole no i loaa a i maopo» 10 hoi iaia ka inoa o ko Rohaka anakala, a no ka Makoli linau ua hiki ole iaia ke hoike aku i kona inoa. "Aohe no i maopopo ia'u ka inoa o kona anakaLa, o ka'u 10 e manao mau ai o Kgelakona no paha elike no me ko Robaka inoa. Aohe a'u manawa iki i lohe aku ai iaia e kamailio mai ana i ka inoa o ka anakala ona. koe wale no kuu Anakala Hale/ nolaila ua pohihihi like kaua no kona noa i nei manawa, aka, malia o loaa aku no palia ma nei mua aku, ke lilo nae ia inoa i mea waiwai e noonoo nui aku ai." "I holo anei laua i Europa no kekahi hana a i ole he holo makaikai wale no paha?" wahi hou no o ka Makoli nitiau. "Pela paha, aka ma ko'u manao i holo Vaua ma kekahi hapa no kekahi hana ,a no ka makaikai ana no hoi, a o kekahi hapa no ka hoomahuahua ana aku i ko Rohaka makan- ; :au ma na olelo o ia man aina," i pane aku ai o llelena, a i hou aku la nae: "Ua makemake kona anakala iaiae ike oia i kekahi mea e pili ana i na aupuni e ae o ke ao mainua o ko iaiia hoi ana mai a noho paa iho a lawelawe aku i ka laua oiharta. E loaa aku ana ko mama kii ia oe ma kekahi aoao aku," i kahamaha koke aku ai o Ilelena'i ka laua mea e kamailio ai, no kona makemake e hoololi i ka iaua mau mea e kamailio ai. no ka mea, ke ike iho la oia nona iho i kona kuleana ole e kamailio wale aku ai no i ka ha'i hana i kekahi mea inalihini loa. "E hoike mai oe ia'u i kau mau mea i ike iho la ma kona heleheiena. pehea kona mau ano?" "Eia ka mea hiki ia'u ke heluhelu iho ma kona helehelena; ka mua he wahine ahonui, he hoomanawanui i na popilikia, he koa, he manao luli ole a he—" "A heaha aku?" i ninau aku ai o llelena, ho kona makemake e lohe hou akuj kekehi mau wehewehe a Makoli no na inea e pili ana i ke n kw mal'"ahine, oiai r ke hooia la oia iloko iho ona ia ir"»r.awr. i kn p-.!olci o na wehewehe a Mako.li i hoike ia ae 'a. "Ile piha aloha ine Ln r* ka auamo i na haawe kaumaha," i pahe mai ai o Makoli, me ka leo malie loa, alaila apo mai la kekahi lima ona i ka a-i o Helena a honi mai la ma ka papalina, me he mea la e noi mai anano kona huikalaia aku no ka hoakaka ae i ke.kahi inau ano i pilipaa i ka makuahine, a ka makuahine paha i makemake ole mai ai e hoikeia ae ia mau ano ona iwaho. "Pehea la i hiki ai ia oe ke hoakaka i na ano o kekahi mea ma ka nana wale ana iho no i ka helehelena?'* » ninau hou aku ai o Helena me ke kuoo o kona helehelena. "E nana iho no hoi oe i kona mau maka, a me kela mau kaha, mahai o kona.waha, ua ike iki 110 anei oe ma na helehelena o kekahi ])oe i auamo ole i na ehaeha he nui me ka | hoomanawanui, elike me keia kii o ko mama? "E hoopau ko kāua nana ana i keia mau kii, a e hele kaua iwaho e holoholo ai," i ka manawa keia a ua o Makoli i ike mai ai i ka ha'uha'u uwe ana iho o Ilelena. "Makemake mai Ja au e nana aku ia waho o keia mau wahi aku o keia 'punana nani' i oleloia iloko o ka ululaau. Aole ane» ou maka'u i ka noho mehameha o olua Wale no maloko o ko olua hale ma keia wahi pili kuahiwi?" "Heaha auanei ka mea e mehameha ai, he lehulehu loa hoi knkou e noho nei maanei? Aohe o maua noonoo ae no ia mea he maka'u, a aole no hoi o maua wale no ke noho nei ma keia wahi; aia kela mau maka nunui ke nana mai la maluna, a he niau miliona no hoi mau maka e hoopUni niai nei ia maua malalo nei, a mawaho ae o na maka ike ole ia aku, he mau kaukani no hoT mau maka o na hoalol|a kanaka e nana mau mai nei, e ike ole iho ai ia mea hf maka'u. "E ike aku ana oe i ka hale o ka Lunakanawai Kenedola ma keia kiekiena mawaena aku ona laau,.a aia 110 hoi kana mau kauwa malalo mai mahope aku o ka ulunahele. a no ke kokoke loa mai, ua hiki loa ke kaheaia aku ina 110 ko maun makemake ia lakou, a aia no hoi ke ku mai la ka hale o ka ohana Asale, ma ka huina o na alanui, nolaila ua laukanaka maoli maua, e ike ole iho ai i| mea he mehameha," wahi a Helena. "IIu!" wahi a Makoli, me. ka hapai ana ae i kona mau poohiwi. "Aole e nele ana ka> loaa oka maka'u ia'u ma ka po, a ke manaoio nei no hoi au, aole e nele ana ko'u mako ke piha loa i na mea hooweliweli mai ke noho hookahi i ke ao." Nee ae la o Helena i ka akaaka a i aku la: "Kohu kamalii haalele loa maoli no ka oe—nohe o'u ike iho ia mea he mehameha a he maka'u iho la ke nolio hookahi owau wale no i ke ao: ke noho kokoolua iho niaua mr mama he hauoli wale 110 ko maua noho ana me he mea la aohe ike iho ia mea he mehanieha a he maka'u inai; no maua iho he makemake loa maua i ka noho maluhia a ho<v walaau oleia mai elike me ko ke kulanakauhale noho ana, mahope o ka noho ana no ka'makahiki holookoa maloko o ke kulanakauhale kahi e lohe mau ia aku ai na nakeke a hoouluhua o na ann like ole." Nana pono mai la o Makoli ia Helena no kekahi manawa a i mai !a: "Aohe ka 011 makemake ika launa mau aku me na anaina hoohauoli ? Ke manaoio nei au ooe kekahi o na kaikamahine piha hauoli loa ma kā la aku la i nehinei." "O, he mea poMlei ia ait i olelo mai la, he makemake au i ka hauoli'me ka poe opio elike me kou ano, a no ka mea, he manawa hoomaha keia no maua ma keia wiihi, a oiai ua luhi ke kino ame ka noonoo 110 na Kana ame na haawina paakiki o ke kula, o keia Wahi maikai loa e hoomahaia ae ai na manno luuluu apau, a he mea pono e laaa kekahi manawa hauoli maikai loa oiai e noho ana maanei. "Ina no aole au e huikau pu aku ana me kekahi poe opiu a poe e ae paha, e loaa ai ia .nu a he hauoli ia'u, e loaa mau ana no. ia mea ia'u maloko nei o ko maua home, a no ka mea, iloko o ko maua noho kokoolua. he hauoli mau no kn inaua hiau noonoo i na manawa apau, ua nana aku au i kp'u makuahine oia ko'u kokoolua maikai loa ma keia ola ana." i pane aku ai o lielena me ka oiaio e hoike aku ana i kona ano hoopono. Oiai o Miss Elawoka e hoolohe mai ana, eueu wale ae la no koha mau lehelehe, me he mea I.a i ka Helena nana aku he. wahi ano hoowahawaha aia i'.oko ona, eia nae. ua nalowale koke aku la no ia ano ona; alaila i ko Makoli apo ana mai i kona mau lima ma ka puhaka o Helena, leha ae la kana nana ana iluna i na maka o Heiena, a pane Ae la me ka mahalo hookainani, aia nae iloko ka ino kahi i 'noho ai: "Ile kumuhoohalike maikai maoli no oe uo kekahi poe elike me a'u nei, mamuli o kou aloha nui 110 kou makuahine, maikai ko olua noho ana, oluolu mau ko olua mau ano kekahi i kekahi; no'u iho .la ea, aohe maikai o ko maua noho ana me ko'u makuahine, no kona papa mau mai ia'u. Makoli, māi liana oe i keial No ke aha oe i hana iho nei i keiā? No ke aha oe i hana ai i kela? Aole oe e lilo ana i lede ina aole ē malama pono ana i na rula 110 ka iauna loha ana me ka oluolu me na hoaloha, a ua hana mai 110 hoi oe i ka mea hoouluhua a hoonaukiuki ia'u mai ke kakahiaka a po ka la." (Aole i pau.)