Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 11, 18 March 1921 — HE MAU A'O KPONO E LAWEIA A MALAMA [ARTICLE]

HE MAU A'O KPONO E LAWEIA A MALAMA

Mamuli o keknhi mau hana limanui i lawelawela maluna o na wahine ame na kaikamahine opio, e ka poe kolohe. ma kekahi mau alanui o keia kulanakauhale; pela hoi ka maumaua o na hana aihiie e lawelaweia mai nei ma kekahi mau iiome; ua konoia mai ke Kuokoa nei, e hoōnaauao aku ia kakeu. no kekahi mau mea pono e hana ai, no ka hoopakele ana ae i ko kakou poe~Hrahine, a no ka hoohoka ana aku hot i ka kololle. Ua kulike ka manao o keia pepa me ko na poo o ka oihana makai, aole he meā-pono i na wahine ka | lawe ana i na pu panapana me lakou i -ka wa e hele ai i ka po, me ka manao pela iho la e palekana ai | lakou, niai ka poe kolohe mai; aka o na ulili, ka mea kupono loa a lakou e malama ai, he waln mea paahana uuku kela, eia nae he nui kona leo i ke kahea, e hoea koke mai ai na kokua, i ka wa pokole loa. ♦ Ua il«e mau ia na wahine i ka pihoihoi o ko la-' kou noonoo, i ka wa e halawai ai me na pilikia, iha he mau pu panapana ka lakou e hele pu ana, ua aneane hiki ole ia lakou ke hoohana i kela mau pu panapana, i kau a mea o ka pihoihoi, a ina nei no ko lakou hoohana aku, aole ana e hiki'ke hoohanaia me ka pono, aka e kau aku ana he mau hoopoino ana maluna o kekahi poe hewa ole. No ka ulili makai hoi, he wahi mea p.aahana unku loa ia, i kona wa e leani ai, e lohe leoke mai ana ka poe e noho kokoke mai ana ma kela ame keia aoao o ke alanui, a ka poe kolohe hoohalua o' ka po, e hooko mai ana i ka lakou mau hana eka- I eka, me ke kanalua ole ke olelo ae, e hoea mai ana na kokua i k.a wa pokole loa, e loaa pono ai ka poe kolohe, ke ole lakou e holo e, no ka pee ana i wahi no lakou e pakele ai. No ka poe hoi e haalele ana i ko lakou mau l'.ome i ka po, he mea maikai ka ho-a ana i ke kukui uwila, he mea ia e pulapu aku ai i ka poe aihue, o martao mai ai, he kanaka no koloko o ka hale, nolaila e kau ana ka weli ia lakou ke hoao mai e komo iloko oka liale. O na home i komo aihueia e ka poe kolohe, he mau home wale no i ikeia ka pouliuli oloko, e hoike mai ana aole he poe oloko o kela mau home ;o na home ao na kukui, ( aole he hoopilikia wale ia aku. O kekalii mea pono no hoi e makaalaia, o ia ka huna ana i na lako gula hoonani ma kekahi mau wahi nalo loa; o ka oi loa aku no nae o ka palekana, aole e waiho maloko o ka hale i ka wa e' hele ai; pela me ua oi aku ka palekana o ka hele pu ana me ia mau waiwai, a i ole, hoihoi paha ma kahi pāa e maluhia ai. He au naauao keia, nolaila e lawe i na keehina hoopakele apau, a e hoomanao lioi i £a olelo kati- ; lana a kahiko: "Aohe malama pau i k-a iole!"

Ua kulike loa ko makou manao, me ko ka Lunakanawai Federala Vanglian, i kona olelo ana ae i ka liooko pono ole o na kiure i ka lakou liana ma ka liookuu ana i kekahi o na koa, o ka hookolokoloia ana no ka hihia pepehikanaka, o ia ko laua pepehi ana ia George Markham Tr„ a niake a ahewa aku la hoi ika lua ona koa. M a na oleloike īmua o ka alia, ua maopopo foa ke kokua ana aku o kekahi i kekahi, no ka holopono o ka manao powa me pepehikanaka; aka i ka hookuuia ana nae 0 kekah., malalo o ke kumu. ua puni wale aleu oia 1 ke alakai hewa ia ana e kona kokoolua, ua hoikē mai na kiure, ī ka ha.ki maoli 0 ko lakou noonoo, a . ke kapakahi ho. o ka lakou olelo hooholo. Hc mau olelo oiaio loa ka ka Mea Hanohano J. \\, Kalua o Maui, oka heakaka ana ae ma ka hoīke hu. ona Kula Sabati ma Waianae, n 0 ka l.auol. o ka n,anao,. i ka nialama o na Hawaii i ka bkou olelo makuah.ne elike me i a j ike ia ma na haawina ho.ke ame na himeni; pe l a hoi ka kc Ka _ kauolelo Kaneakua, no ka pono i na Hawaii e makee .ka lakou olelo makuahine. E*!ke nuui ke kanaka Hawn kana olelo p onoi pela auane; h a. .a.a ke kamarfio.-r.ka olelo malihini me ka polo-