Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 12, 25 March 1921 — He Moolelo no LEOLA DALE a i ole Mai ke Kulana Nele a i ka Waiwai-Na Aloha Elua i ka Ipo Hookahi. [ARTICLE]

He Moolelo no LEOLA DALE a i ole Mai ke Kulana Nele a i ka Waiwai-Na Aloha Elua i ka Ipo Hookahi.

:e keii akn kela a ke keiki naaupo, aia oia a hoea aku 'K'.l.iihiki elike me ko'u nei, ia vva oia e ike iho ai, aole , . kn hana a kona lioaloha pilipaa loa. i niea nana e hov.* :i niai i kona noonoo, e ike ana oia i kona mihi me ka !.»a. no keia mea ana i hana ai. laia e noho mai la . ~ k< »na keena, me ka noonoo nui no kona hoaloha, eia . }'ilipo Haika, ke kanaka hookahi ana i hoowahawaha . ke hooikaika nei ma na ano apau, e lilo ku o Leola , i!:ie nana. a i hoike aku au ia oe e kuu wahine ea, Ki mai ana i ka wa e lanakila ai o Pilipo maluna ona; mea ehaeha loa, o ia no ke poho wale o kona mau : .ii:i:ia no Leola a no kona hoaloha hoi." • m;!u olelo pololei loa kela a ka Makuika Hao i kamam: ai i kana wahine, no ka mea. pehea ka lulumi mai o h:t ma ua aoao apau o Leola, aia mau-o Pilipo ma i na wa apau. me. N ka mau o ka peahi lima, no ka peapeahi ana aku ia Leola, he hana ii.M.hei aku ana i ko Leola noonoo. k:i iuiea ana mai i ka maanwa no ka paina ahiahi, ua - . n-. ina ko Pilipo Daika aoao ka hanohano, o ke kuikui;ma aku me Leola noloko o ka rumi hookipa, a i ka • . : t • i:i uo n ka ai ana, a hoomaka hou na hana hulahula, I.)aika no ka hoa hulahula o Leola, ma ka hula mua mahope aiai na kanaka opio e ae e hulahula rnai ai iinku wahine o ke Kakela Lonie. ,ia l.rla po, a Leola e hulahula ana ine kona mau paka- . :;ke "le. he hookahi wale no manawa i haalele mai ai - : . uii)irhie i kona helehelena, a hekau mai la hoi ka liaikea ::k<-ua inau papalina, o i» no kon.a manawa e hulahula : una me ka Haku Make, he lukanela koa, no kekahi aina - -.»:i kokoke aku ana i Lome. :;r kanaka ka Uaku Hake e hoohakalia ole iho ana i koiia : i«i • j j;!<» ana i kekahi mau mea ano oiaikai ole, eia nae ..r»a lawe mai i kekahi mau mea oiaio loa a malama ► > wale no ke kamailio ana ina ke ano hoomakeaka, a paa•lr- hoaloha kahiko keia no ka Makuika Hao, a o ka hana :/;.:kemake nui loa a keia kanaka, o ia no ka oihana maanie ka hana hanai l\oloholona. a i ka loaa ana he ma!?.wa uuku no laua e hoomaha ai, mahope iho o ka pau ana ka l.ulahula, kamailio aku la oia ia Leola, i ka i ana aku: "L"a h-.10 makaikai aku au no kou mau aina ma kela mau i aku nei i hala, a he mea na'u e hauoli nei ka hoike ana iku ia «"<e. e hoea mai ana he la. e papaumi ia ae ai ka loaa . kon nian aina; me ka nui o ko'u mahalo me ka hoomai"ai i ke ano o ka hoohana ana a Mr. Kinikele i kou mau fle nui nae ka'u mea i lohe mai ai i ke kamailioia pehea. ua nalowale aku anei oia ma ke ano pohihihi l'a hele ka helehelena o Leola a haikea pu. i kela mana■.i a ka Haku Hake e kamailio aku nei no Kikila, aka nae ke hoa<. mau la ua o Leola e uumi me ka hoom.anawanui : kv.ua mau ano pihoihoi. iio ka mea ua like pu kela mau ' '•<-!.» apau me na poka e lele makawalu iiku aua a ku ma V..aa punwai, eia nae nana mai la oia i ua haku nei a pane ?r.ni la: ' "Malia paha he oiaio na mea apau i kaniailioia nona, aohe :nra maopopo ia'u, koe wale no keia. ua hoopau aku au i ko sir. Kinikele hana ana mai malalo o'u. Ea, ke kani hou rnai la ka pila!" "Ae. e hulahula hou kaua." i pane mai ai ka Haku Hake. ka lalau mai la no ia ia Leola, a hoomaka aku la e hulaimla. me ka maopopo ole nae iaia. no ka lilo o kana mau 'rl<. i kamailio aku ai e pili ana 110 Kikila, i mea hoehaeha i ka manao o kona paka-na. n ka noonoo iloko o Leola, ma kela manawa a laua o ke '■n h<«u ana aku e hulahula, o ia no ka nui o na mea e kamai -oia ana no kela nalowale honua ana o Kikila, eia nae, he •""kahi ana mea i hoomaikai iho ai iloko ona, o ia no ka ••"ho pouliuli- ana i na mea apau. no kona kapaeia ana ae e K'kila ma ka paia. a lilo aku la i kekahi kaikamahine o ke • , lana haahaa loa. l'a hoohauoliia aku nae ua o Leola i ka wa i pau ai ka ulahula ana, no ka mea ua hoea koke mai la o Pilipo no •>■'• kii ana iaia, akahi no a pahola ae ka minoaka ma kona papalina. ka mea hoi nana i hookapalili aku i ka pana na • i ko Pilipo pnuwai, "I : a. o keia hulahula aku, ka'u hulahula hope me oe e Dale i keia po." wahi a ua o Pilipo, iaia i haawi mai i kona lima ia Leola. "Ra. aole i hoea aku i ka hapalua o ka papakuhikuhi o •i hulahula o keia po, o ka pau koke iho la no ka ia o kou 1 'i-ihula an.a," wahi a me kona piha i kekahaha. He nui no hoi paha na hulahula i koe, aka nae. he ekolu ' :ilr u,» o'u manawA e hula pu ai me oe, ua paa na hulahula i kekahi poe okoa aku." "Ke kaumaha loa nei au, no ka mea ua aneane au e kamailio okoa akn ia oe e loaa ia'u he manawa e hoomaha ai, ka hulahula hou ole no kekahi manawa. Aole no ko'u 'n.iluhiluhi, aka no'ka nui o ka wela, ua hele au a ikiki in.i' ii." 'La ike.no au, ua nui maoli kou hulahula ana, e pono ai e loaa he manawa nou e hoomaha ai, aka nae e oluolu ! mai oe e hula mai me a'u, no kekahi manawa'uuku wale| 'io. alaila hookuu aku au ia oe e ;hooinaha." "N'o kati -noi 4*oi ea. ke ae aku nei au, "alaila ku ae la ua o Leola iluna, ,a hoomaka akn la e hulahula me Pilipo, a iwao ka laua luilahula ana, i hooki iho ai o Pilipo a lawe -ku la ia Leola no kekahi wahi kaawale. a o ia lea Leola o i kn pane ana ae: 1 < "H lawe ana oe ia'u ihea?" "K'lawe aku ana au ia oe, no kahi e loaa ai he hoomaha! anaia oe. Aia he mau kli pepa nunui maloko o kela rumi | īna-o, he wahi kupono loa keia no ka hoomaha ana, a he I v vahi no hoi i kaawale loa, mai ka-nui mai o na kanaka."j wahi a Pilipo, me kona alakai ana aku ia Leola; no kekahi j rmni nui. a ku.ana laua mamua pono o kekahi mau kii nu-j "U!. he kii no kekahi halekula, a he kii no kekahi kulana-1 kauhale. ) Ke nana la o-Leola i kela mau kii. a ke k" la no hoi o ma kona aoao, aia wale no ke lelele la kona oili, no «a inea ua aneane e hiki.hou ole iho iaia ke huna aku i ka iloko o kona puujvai, pane ae la nae ua o Pilipo, ir >a ka i ana mai:: "Pehea kou manao e Miss Dale. aole anei he keu keia o na kii maikai ?" "Ae. he maikai no kekahi mau kii, a he hapa mai no hoi o kekahi." "loa nae e.hookukuia k«ia mau kii, me na kii e katt mai ■ a maloko o ke Kakela Lome, aole i li.hi launa ak.u ka maikai o keia mau kii, i na kii maloko o kou home." "He mau kii maikai i'o no kela jna k$ kakela, aka'nae

aole he maopopo ia'u o ko lakou mau moolelo, a ina paha no ka ike mai o kekahi o ko'u mau kupuna i ko u ano e noho nei maloko o ke kakela, aole ana e nele ko lakou piha me ka huhu." alaila noke okoa ae la ua o Leola i ka akaaka. Ma kō'u manao, oiai kela mau kupūna ou, e nana iho ana ia oe. mailuna mai o kahi i kau ai o ko lakou mau kii nia ka paia, he hookahi no a lakou mea e olelo mai ai, o ia keia: "He nui no ka poe u'i a huapala iwaena o kakou, aka nae. ?.ole i loaa aku ka u i, ka nohea, ka huapala. o ka kakou pulapula." Huli ino ae la o Leola nana ia Pilipo, no ka lohe ana mai i kela mau olelo, a ike mai la oia e kukuli ana o Pilipo iialo, a e paa aku ana hoi kekahi lima i ka lima o Leola. a hoomaka hou aku la ua kanaka nei e kamailio: "Auhea oe e LeoJa, aole e hiki hou iho ia'u ke noho malie, no ia kumu. i kono ok6a ia mai ai au. e hoike ae i ka meahuna a ku upuuwai e malama nei, me ka hiipoi loa. Iloko o ko u ola ana, o keia ka po mua loa a'u i ike maoli iho ai no i ka hoopihaia mai o kiiu puuwai me ka hauoli, aka nae, ua kau aku maluna ou. ke ko'iko'i o l<a hoomau ana aku ia hauoli. a hoohioilo aoa paha. E hoolohe iki mai hoi oe e Leola ia'u, i hookahi;minuke," oiai nae ua kuemi aku la o Leola. ihop.erma;lkevaiio pui.wa, a ke .kau pono mai la kana nana an,a mahma o' Pilipo, me ke kahaha. "Aole loa au e hookikina aku. ana ia oe e Leola ma kekahi no, aka e hana mai maluna o'u elike me kau i ike ai he pono. ba hiki ia oe ke hooJjlo mai i ko'u ola ana iloko o ka hauoli, a i ole, e kipaku mai paha ia'u e kuewa hele aku i ala me ka waimaka, nou wale uo ia kuleana apau; aka nae. e hoom.auao i keia, aole he kanaka me ka nana ole i kona mau ano maikai, a m&u ano ino paha, i oi aku kona aloha innia ou. L nana niai naa kuu mau inaka, aole e loaa ia oe kekahi wahi hoailona i kahakahaia malun.a olaila, e hiki ai ia oe ke ike mai he kolohe a he epa kekahi, o ka oiaio wale uo me ka piha i ka maemae." lieke aku la o Leola ine ka hoomamao iki aku iaia mai ia Pilipo aku, aka nae, 'hoomau aku la no ua kanaka piha maalea nei, i ka lu ana i kana palu ma ke kamailio hou ana mai; * 'Wlalia palia he poe e ae kekahi mamua aku o'u, i aku imua ou, i ka nui o ko lakou aloha nou, ke olelo aku k nei nae au ia oe, he aloha wale no ko lakou ma ka lehelehe, he nloha hookamani, aole el'ike me ko'u aloha, mailoko lilo loa mai ia o kuu puuwai, ua hiki u<> ia oe ke pan mai ni'ianei nei, a ike no oe i ka pa-na kapalili. "Lla maka-ukan loa au e alana akn'i ko'u niau niea apau ma ka honua nei nou e Leola, iua no ia e kojia mai ana au. e haawi aku i ko'u ola. Me mea oiaio, ma na la aku nei i hala, aia kekahi mau alalai mamua o ko'u alahele no ke ku-e ana mai i ka holoinna o ka'u mau mea i iini ai, no ka papahiJa mai o ko'u mau manaolana apau me na haawina maemae loa mailuna mai; aka nae i ke.ia po, no k.a manawa mua loa iloko o ko'u ola ana, i pili kokoke loa mai ai oe ma kuu aoao, ka mea nana i ho-a ae i keahi o'ke aloha iloko o kuu»puuwai e hiki hou ole iho ai ia'u ke hoomanawanui, pela au e waiho okoa aku nei ia aloha imua ou e Leola."

Ma kela wahi o na olelo a Pilipo Daika 6 ke kamailio ana aku, hooki iho la oia. no ke kakali ana aku, e lohe i ka Leola pane, aia no ke poo o ua kaikamahine nei f k® kulou malie la ilalo. aohe nae he hoailona a Pilipo e ike aku la no ka lilo o kana mau olelo, i me.a e hoopienaenaia ak« ai o Leola, aka ke hoomaopopo aku la oia, me he mea la e hoea mai ana i ka vva a Leola e .ae mai ai i kona manao. nolaila aea pono ae la kona poo iluna, a hoomaka hou aku la e kamailio; "O ke aloha a'u e waiho aku nei imua ou e Leol'a, aole ia he aloha no ke kanaka me na manao kolohe ,aka he aloha ia i piha me ka maemae ame ka oi,aio loa. Owau hookahi wale no ,ka mea i ike i ko'u puuwai, a ina he mana kekahi i loaa ia'u, e wehe ae ai i ua puuwai la a hoikeike aku imua ou, e ike mai ana no oe me ka hoohewahewa ole, ua piha ia me ke koko aliali o kealoha oiaio. "Ua aloh.a aku au ia oe e Leola me kuu puuwai apau, 6 ka'u e nonoi aku nei ia oe. e ae mai e lilo au i mea nana e kiaL a e pulama aku ia oe iloko o kou mau la .apau o ke ola # lilo au i mea nana e kiai, a e pulama aku i.a oe iloko o kou mau la apau o ke ola ana; e lilo au i mea nana e hoohauoli aku i kou mau la i koe o ke ola ana ma keiā honua. 0 keia ka'u leo pule, ka pule hoi i hiki ole i kekahi kauwa pepeiao mai ka hookipa ana aku i kela leo uwalo, alaila aole ke waiho aku imua o kekahi wahine ma ka honua nei, ia oe wale no e kuu Leola; a ina e papa-ni mai ana oe i kou mau loa ia e hoopukā hou ia mai ko'u mau lehelehe aku. "I keia po, ke waiho aku nei au i kuu ola iloko o kou mau lima e Leola, ua hiki ia oe ke hana mai eiike me k.au i ike ai he pono; ina ua ike oe aole hewaiwai iloko o kuu ola ana, aole i'o e hiki ia'u ke hoohauoli aku ia oe. .alaila e keehi iho 1 kuu ola me kou mau wawae. a e kipaku mai ia'u e kuewa hele aku, i ke alanui me ka waimaka. me he inea la i nele i na hoaloha e hoopuni ana i kona mau aoao." Hooki hou iho la no o Pilipo i kana kamailio ana, no ke kakali aku no o ka lohe i ka. Leola pane, aole no nae he wahi mea a onioni ae o ua kaikamahine nei, ke mau la no ke kulou o kona poo ilalo. eia nae, aia na olelo waimeli a Pilipo, ke wawahi aku la i ka puuw.ai uahoa o ua kaikamahine nei, a ke ike aku la no hoi o Pilipo, e hoea mai ana i ka wa e-weluwelu liilii ai. a e maliu mai ai ua o Leola, aole oia e pakele ana, i kana.mau uwalo ana aku imua ona. "K hoomanao oe e Leola, aole au e koi aku ana ia oe e aloha mai ia'u: aka e ae m.a-i oe e hookij*i aku i ko'u aloha, a e ae mai hoi ,e hoolilo au i ke koena o ko'u mau la i koe o ke ola ana, i nianawa na'u e hooikaika ai- e loaa ia'u 'ke alohaia mai ia oe mai. E manaoio mai ia'u e kuu Leola, ia'u e koi aku nei ia oe e lilo mai na'u, ua hookahuaia ia mamuli wale mai no o ka makee e pulama aku i kou ola ana, ahiki i ka hopena o ko kaua mau la ma ka honua nei. " La, ruai noho mumule mai oe e l eola, aka e hoike mai i hookahi wahi hunaolelo o ka manaolana. E ae mai-ana anei oe e hookipa aku i kuu aloha, a e lilo au i mea nana e hoohauoli aku i kou ola ana?" Aea ae la ke poo o Leola iluna, me ka nana sna mai ia 'Pilipo, al.aila kulou J>qa,.i.ho la ila)o,.a kamailio mai la: "Ina au e baawi:.a<ku ana i ka'u pane, e ae ana e hookipa mai i kau aloha, alftila,heaha kau mea liou e koi mai ana mahope aku?" wahi a ī-eo.la, me he mea la, aole he maopopo iaia o kana niea e kamailio .<ina. "Ina oe e haawi mai ana i kou ae. alaila aohe a'u mea hou e koi aku ai no keia manawa," wahi a Pilipo, me ka nui. an.a iho o kona hanu. "Mahope o kou hookipa ana aku i kuu aloha, e noi aku no au ia oe e lilo mai i wahine mare na'u, aole paha no keia manawa. aka no ka mauawa kupono no au i ike ai, ina no e konoia mai au e kakali aku no kekahi.mau makahiki. O kou haawi wale mai no ka hoi la i kou ae, ua hoolilo mai oe ia'u i kanaka hauoli hookahi ma ka honua nei. "O e Leola, he mea pono e loaa ia oe kekahi mea nana e kiai a e alakai ia oe i na la apau o kou. ola ana. O kou w.ahine u'i ka maemae o kou puuwai ame kou kulana hiehie, ua koi mai ia mau mea apau, i na kiai ame na hoopa'kele ana i kekahi mea, i loaa na manao makee e hiipoi nou." "Heaha ka manao o keia mau mea au e kamailio mai nei ?" wahi ,a Leola me ke komo ana aku o ka manao hoohuoi iloko ona. malia paha ua ikeia ka meahuna a kona puuwai, ua pololei no nae ia hoohts)i ana, no ka mea ua kaa aku ka leka a Kikila Kinikele malalo o ka malu o kela kanika ino, a ua ike -oia i na meahuna mawaena o Leola ame Kikila. a o ke kumu hoi o ka noke ana o ua kanaka hei i ka hooikaika ma na an<j apau e.lilo aku o Leola i wahine nana. "H-e hookahi no manao nui o ka'u mau mea apau i kamailip aku nei ia oe, o ia no kuu waiho ana aku ia'u iho iioko

0 ka poho o kou mau lima : a iloko o ia mānaWa īipokahi. ke uwalo hs.u oei au, e lawe aku oe i kuu alpha,. me ka loaa ole he nianawa ma keia hope aku au e n.ihi ai, mea i hana mai ai i keia po, ina ua kulike ka pana a ko kaua mau puuwai pakahi." I pane ma ko Leola aoao, hapai ae la oia i kona 1-ima akau, a haawi mai ia-imua o Pilipo, o ka hopu koke aku la no hoi ia o ua kanaka nei, me ka hoopili ana ae ma kona mau lehelehe ; he hana naaupo loa nap kela ma ka aoao o Pilipo o ka pupuahulu ana aku, me kona ike koke ana iho hoi i kona hewa, no ka mea ua aneane maoli no ua.kanaka nei e kukuli iho imua o Leeola. aka hooikaika wale ae la no oia. ma ke ku ana iluna, a pane aku la: "0. e hoomanao e kuu moiwahine, i ka hui o ka hauoli 1 loaa ia'u i keia po, no ka mea au i hana mai ai! Ua loihi maoli no ka manawa 6 ko'u haulehia ana i ke aloha nou, akahi nae a piha ke kiaha o kuu aloha. ua hoea m,ai i ka hookoia ana o kuujini." "Ua lawa kou kamailio ana mai ia'u. e oluolu oe e hookuu hoōkahi mai ia'u no kekahi manawa, a e lawe mai oe i kuu kihei hoopumehana.". Aia iio ke kihei Daika kahi i paa ai. nolaila hoōuhi ae la oia nia ka poohiwi o Leola. hopu hou akii La i ka lima o l<a wahine ana i ake loa aku ai e lilo mai nana, me ka hoopili ana ae ma kona mau lelielehe, o kona oili aku la no ia iwaho. me ka haalele hookahi ana iho ia Leola. I kela noho hookahi ana iho hoi a Leola, hapai ae la oia i kona.lima iluna o kona poo. ine he inea la akahi no a hoi pono mai kona noonoo maikai. a o ia kana o ka hooho aaa ae: — • ■ "Auwe, heaha la ka'u mea i hana aku ai i keia po? Ua moeiihane ia anei au? Ua haawi aku anei au i ka .ae e lilo i wahine nana? O e Kikila! E Ua hoolilo m-ai oe ia'u i wahine hehena i keia po." He manawa pokole wale no nae kela hele ana akii a Pilipo, hoi koke mai la no ua kanaka nei, a iaia i ike mai ai i ka haikea maoli oka helehelena o Leola, ninau mai la: "Ua loaa anei oe i ka' ma'i e kuu moiwahine?" me ka hopu ana ae i ka liina o Leola. e paa ana ma ke poo. "Aole au i loaa i kekahi ma'i," wahi a Leola ine ke kama-* ilio lohi an:a jnai. "He maluhilu'hi wale no ka mea i loaa ia'u, pela ka'u koho." alaila ku ae la oia iluna, me ka hopu ana mai 110 hoi i ka linia o r'iljno, o ko laua huli hoi aku la 110 i,a noloko o ka mmi hulahula, me ka hoi pono ana mai nae o kela ano hoihof ma ka helehelena o ua o Leola, e loaa ole aku ai ka manao hoohnoi i ka nui ae o na malihini,. aia kekahi mea maikai'ole i halawfii mai me ia nia kfla nalowale ana aku o lau-a no kekahi manawa pokole. 1 ko lau-a nei komo ana aku na« noloko o k'a rumi hula-

hula, he mii na manao kohokolio iloko o ka poe e ōonoho inai ana, me ko lakou nalu wale ana iho no, ua noi aku o Pilipo ia I.eola i wahin-e nana, a ua haawi mai kela leaikamahine i kona ae. ",v - Ma nae a ka lehulehu ma-loko o ka rumi hulahula e kohokoho mni la no ke kulana o kela iuau opio. o ka manawa hookahi no ia a Kikila Kinikele, e holo-ke la maloko o kona rumi, ma ka hokele ma Ladana, no ka piha n&uki, no ka lohi loa o ka manawa e haalele aku ai ke kaaalii no Lome. • MOKUNA XXXIV. Aole he mea ano nui hou aku i ikeia ma kela po, koe wale no ka huli hoi ana aku o na malihini i konoia no ko lakou mau home pakahi, aka nae o Pilipo Daika hooka.hi iwaena o lajkou ka mea i piha loa me ka hauoli, no ka hplopono ana, o kana mau mea apau i hoolala ai, elike me ia a kaua e ka makamaka heluhelu i ike mua ae nei. Oiai hoi na malihini o ka hoea ana aku ma kela aha hulahula, i huli hoi aku ai no ko lakou mau hom.e, ua haalele aku la ke kaaahi o kela aumoe ia Ladana, he kaaahi lohi keia o kona holo ana, e Lawe ana i na ohua ame na ukana, o ka nui uae o ,na ukana, maluna o kela kaaahi, o ia na kini waiu, mai ana no na wahi kuaaina i hoounaia aku ai ka waiu no Ladana. Iwaena nae o na ohua apau maluna o kela leaaahi, o Kikila Kinikele ka mea i pi.ha loa me na manao kuaki, i kau a me.a o ka lohi, a e nana mau ana oia i kaua uwaki, i kela ame keia hapaha hora, a ke hoea aku ke kaa ma kekahi hale hoolulu, no ka hoolele ana aku i kekahi mau ohua, ame na ukana, e hemo okoa aku ana oia i\yaho, me ka ninau mau ana i' ka poe han,a oluna o ke kaaahi, i ka manawa e hoea aku ai o ke kaa, iio ka hale hoolulu ma Lome. Ua hele no hoi a awakea loa, akalv no a hoea aku ua kaaahi nei no Lome, ia wa i hooho ae ai o Kikila, i ka pane ana ae: "L hoomaikaiia na lani, ua hoea mai la au i I.ome nei." wahi ana me ka hoopuiwaia ana aku nae o kekahi wahine luahine" e nanea ana i ka hiamoe, mahma o koua noho, i ka lohe ana mai i kela mau olelo a- Kikila. Heoiaio, aole he kaa i hoouniia aku no ka hoihoi ana mai iaia no kona hale ma ka aina hanai holoholona. nolaila pihi ae la-ua o Kikila i kona kuka a paa, oiai e pa mai ana kekahi makani me ka ikaika, o kona lele aku la Uo ia mailuna mai o ke kaaahi, a iaia e hele ana iwaena o aluka o na kanaka. ike aku la oia 'i kekahi kanaka mahiai elemakule, a haawi aku la i kona aloha kakahiaka, aohe nae he pana'iia mai 0 kona aloha, ke nana mai la kela kanaka elemakule, me na maka hookokoe iaia, me kona ike ole aku ua'e, oiai ke mau 1a no oia i ka hele ana imua. Maalele aku la k«ia i ka hale hoolulu, a hoi pololei mai la ma ke alanui e moe ana no kahi o ka aina hanai holoholona, o v ka mea mua loa o ka halawai ana mai me ia, kekahi no o na kanaka hana o ka aina hanai holoholona, o Gila kona inoa, e kau ana kela kanaka maluna o kona kaa, a iaia 1 ike aku ai ia Kikila i ka ho'i mai, haalele aku Ia i na kaula kaohi o kona lio, a nana mai la ia Kikila me ka piha kahaha. "O ke aloha kakahiaka no kou e Mr. Gila?" wahi a Kikila me ka piha hoihoi. "Auwe. ua huli hoi mai nei ka oia!" i pane mai ai o Mr. f,ila, me he mea la, aole oia i lohe mai i>ko .Kikila aloha ana aku iaia. r ' v > ' Ku mah'e iho la o Kikila i kahi hookahi, me ka ana aku hol maluna o Mr. Gila me.ke kahaha ,a e hoomaka aku ana oi.a e ninau i k'e kumu o ka nana kee ana niai o kela kanaka iaia. o ka wa no ia i hili aku ai o Mr. Gila i kona lio a iiolo akuia kona kaa, oiai aole ona makemke e hooniele aku o Kikila iaia, e hoopau wale- ia ai kona manavva e ka lunanui 'o ka aina hanai holohōlona. Me ka nana ole aku no nae o Kikila i kela kanaka. e holo la maluna o kona kaa, hoomau mai la no oia i ka hoi ana ahiki i ke alanui e moeke'a ana, holo kekahi mana- no ke Kakela Lome, a holo kekahi no ka aina hanai holoholona. kipa ae la oia ma ka mana alanui e moe ana no ka aina holohotona. O ka liale mua loa o ka loaa ana aku iaia, he hale no kekahi kahunapule opiopio. he I<anaka oiuolu, a i lilo 110 hoi he hoaloha maikai no ua o Kikila, i ka ike ana mai o ua kahunapule nei ia Kikila, kunou wale mai la no kona poo i ka wa a Kikila i aloha aku ai iaia .aole hoi elike me kona maa mamua aku, e hele mau mai arra oia e lululima me ia nei. i kela la nae, kaha aku la oia hele me ke ku ole mai e kamailio pu me Kikila. "Ua hehenaia anei na mea apau i maliu ol.e rtiai ai lakou ia'u?" wahi ā ua o Kikila i hooho ae ai iāia ē ku ana hana, j ki o ke kahunapule. me he mea la, ua hēle kela kanalea a hoowahawaha loa iaia nei. Ua hele maoli mai la ua o Kikila a no kona

mmmmm——wmmmmmmm ——^ nanaia ak« me he kanaka malihini 1?.. oiai ° ka |>oe apau i halawai mai ai me ia. he poe wale no i kamaaina. a i māa nō hoi i ke kamaiiio pu me ia nei.*o ka lakou nae i hana mai ai i k«la manawa. o ia no ka nanakee mai me ka piha i ka hoowahawaha a hookae paha iaia. me he me.:t la, ua loaa i ka ina'i hookaawale. I ka hoea ana aku o ua.o Kikila mamua o ka puka-pa o kona hale. ua oi l<sa mai la kona homiaukiuki. nolaila i kona wehe ana aku i ka puka-pa, aole ia me ka malie. aka me ka ikaika. a ina aole ka paa maoli o na 'ami i hAuaia ai. o kela puka-paiiiha ua hina okoa; i kau a im»a o ka ikaika o ka hooku'i ana aku i ka paia n ka hale. No kela hooku'i -ana. aku o ka puka-pā me ka ikaika i ka hale. ua lohe mai la o Mrs. 'ril>etk. oiai oia maloko o ka halekuke, a holo mai la a ku mamua o ka puka o ka hale, iai.a nae i ike mai ai ia Kikila, haule ihvi la oia maluna o kekahi noho. me ka noke āna i ka uwe. me ka oni ana hoi o kona kino i o a ianei. 1 ke kau ana aku o Kikila noluna o ka lanai o ka hale, nana aku la oia i ka uwe mai o Mrs. Tiheta. kela wahine, i like maoli nie he makuahine la nona. a o ia kana o ka ninau ana aku: "I r .a. heaha keia mau waimaka e hookahe mai nei?" wah» a Kikila me ka leo kuoo, e hoike aku ana i kona piha mo ka huhu. "Auwe no hoi oe e Mr. Kikila. pehea la oe i nana >ii i keia mea?" i pane mai ai o Mrs. Tiheta me ka noke no i ka uwe haalo'ulo'u. "O ka mea hea kau e niilan mai nei e Mrs. Tibeta?" wahi a Kikila me ke kahaha. "O kou hoi hou ana mai nei hoi!" wahi a Mrs. Tiheta, me ka mau ana no o kona uwe haa4o'ulo'u. "Heaha ili oauanei ke ano nui, o ko'u hoi hou ana mai la, he mea mau no ia-i na kanaka apau, o ka hele ana no kekahi wahi, a hoi mai? Heaha-ke kumu oko oukou nanakee ana mai ia'u, me he mea la he mea au i make. a ola hou mai? F.a, ka manao oka oukou mau mea e hana mai nei ia'u?" "O. e Kikila, pehea la oe e hoolalau wnle mai nei no i ka ni%au ana ia'u?" i mau mai ai nu'o Mrs. Tiheta i ke kamaiiio ana, me kela mau no i ka uwe.

Ua hoopiha maoli ia mai o Kikila, ni<* ka lioonaukiuk», tio ka hoakaka pono ole aku o Mrs„ Tihfta iaia. i ke kuniu o ka nanakee ana o na kanaka iaia. a o ia kana o ka pane hou ana mai, me ka leo kuoo; "}\a, ke makemake nei hu e hoopau koke oe i kou uwē ana e Mrs. Tibe.la, a e hoike mai i ka mea oiaio!" wahi a ua o Kikila, nie ka wehe ana ae i kona kuka koloka, a kiola aku la ihma o ka noho. ke ano o ka hana.a ka niea i piha nie ka hoonaukiuki. "Ea, lieaha ke kumu nui oke ano e ana o ko oukou noonoo. he me.a anei kekahi i loaa i ka ma'i ?" lJa liooi loa ia aku la ka uwe ana a Ms. Tibetn, mamuli 0 kona hoomanao ana niai 110 ī.eola, a o ia ka ua wahine nei 1 kamailio mai ai: "Aia oia iloko o ke kulana ma'i e waiho mai nei, pehea auanei e nele ole ai kona ma'i mamuH o kau hana, o ia kou holo mahuka ana, oiai ua ike no oe, aia kona noonoo uui loa maluna ou." wahi ana me ka piha heionaukiuki. "Alaila e olelo mai ana anei oe ua ma'i loa ia o wahi a Kikila.me ka lalau koke ana aku i kona kuka, , ma'i kupilikii koina e waiho mai nei. o ka'u «onoi ia oe, mai hoao oe e Kikila e liele aku e ike iaia. no ka mea ke kanalua loa nei au v no kou aeia mai e komo akn iloko o ke kakeia." Waiho hou .aku 1a o Kikila i kona kuka, me ka hele ana ma.i a paa aku la kekahi liuia maluna o ka poohiwi o Mrs. • l Tibeta, a i aku la: "Ua aneane loa oe e hoolilo mai ia'u i kauaka pupule. inamuli o kou hoike koke ole mai ika mea oiaio! Aole anei e hiki ia oe ke kamailio maoli mai i ka mea i hanaia?" "Ua oi aku kou ike e Mr. Kinikele no ka mea i hanaia mamua o'u. Pehea la oe i haalele iho ai i kuu haku wahine m.ahope nei, e hoehaehaia ai kona noouoo. L a ike no oe aia4ca uoonoo uui ana o Leola maluna 011. o kr>u haalele iho la no nae ia iaia. a holo aku la me kela kaikanūihine: iapuwale." "Heaha kau mea i kamailio mai la. no ka'u ium i ha«a ai? Owai kela kaikamahine a'u o ka hele pu ma aku me ia? E wiki ma ka pane ana mai i kela mau ninau. ua aneane loxi au e piha nīe na manao hehena." "O. mai huhu mai oe ia'u e Mr. Kinikele." me ka hooman ana aku no o Mrs. Tibeta i ka uwe ana. "Ua ku aku au a paio no kou pono ahiki i ka manawa ho]>e l<ia. hiki hou ole \ aku la ia'u ke hana nou. no ka mea ua hoea okoa mai la ka leka a kela kaik.amahine; ua ike o Leola i kela leka, a ua ike hoi na mea apau; nolaila he oi loa ae ka pono, ina anle <»r i.huli hoi hou mai nei. a o ka'u e a'o aku nei ia oe. o ia no kou hoi an.a aku, a noho pu m.e kela kaikamahine. me ka hoikeike hou ole aku i kou helehelena imua o kuu haku.** "Me wai au e hoi aku ai e noho pu?" "Ua ike 110 oe, me Pole \ladena. ko hoa o ka holo mahuka pu ana no Ladana." i hoike okoa mai ai o Mrs. Tibeta i ka mea oiaio. ī ka lohe pono ana o Kikila i kela mau olelo. lalau aku !a kona mau lima a elua ma na poohiwi o Mrs. Tibeta. me ka hooluliluli ana aku iaia, a i aku la; l 'Ra, heaha ka manao o kena mau olelo au i kamailio mai nei ia'u? Heaha ka'u mea i ike 110 Pole Madena e keia wa hine pupule?" "O oe hookahi wale no e Mr. Kinikele ka i ike i koua wahi i noho ai," i pane mai ai o Mrs. Tibeta me ka leo okalakala. "He keu no lioi o ke kaikamahine ia au oka hoomahuka ana a holo aku no La<iana e noho ai?" "Ua holo mahuka anei au me Pole Madena?" walii a Kikila me ka hele o kona niau papalina a pii ka ula, i kau a me.n o ka piha me ka huhu, no kona kapaia ana aku i ke kanaka lapuwale o ka holo mahuka ana me Pole. ka mea nae ana i ike ole ai. "Ma ka inoa o na lani. ua hehena ; a paha oe e Mrs. Tibeta! Aole loa au i ike ia Pole Madena, malia paha aia no oia ma kona x 4ja!e kahi i noho ai?" "Aole oi? mā kona hale i keia manawa, aka aia oia ma kau wahi o ka hoomahuka ana aku iaia. M "Akahi a maopopo ia'u, :ke kumu o ko oukou ano e ia'u; alaila ua pahola aku anei ka lohe no ko'u holo mahuka ana me Pole Mhelena?" me ka luliluli ana iho o ke poo o Kikila. "Pehea la oe e Mrs. Tibeta i manao ai, be kanaka au e ae ana e hooko i kekahi hana lapuwale o kela ano, nie kou hookau ole akn i na ahewa ana maluna o kekahi mea okoa ae mawaho o'u ?" "Pehea auanei.e hiki ai ia'u ke alo ae, oiai e kukuluia niai ana na mea oi.aio apau imua o ko'u alo. no kou pili i ka liewa! Aole anei o Pole Madena pij kekahi i kau maluna o ke kaaahi hookahi, au o ka holo ana aku no Ladana?" "Aole ofa r kau pu me a'u malmia o kekaaahi hookahi," i pane aku ai o Kikila me ka leo pikanana, eia nae ala koke mai la kana mau ana no kona ike ana i kekahi wahine ooio. i paa me ka uhimaka manoanoa, o ke kau ana ae iluna o ke kaaahi, ma ka manawa hookahi ana i kau aku ai, an.a no hoi i ike hou aku ai i ua wahine 1a e huikau pu ana me na kanaka, i ka wa i ku aku ai o ke kaaahi nīa ka hale hoolulu ma T.adana. "Ai.a hoi paha la. ke maopono mai la ia oe. ua ike na mea apau e noho nei ipa keia wahi, no kau mea i hana ai." me ke kuhikuhi ana mai o ka lima o Mrs. Tibeta ia Kikila, e hookau mai ana i na ahewa ana maluna ona. "E hoomau aku i ka hoike ana.mai ia'u i na niea apau. M wah.i a Kikila me ke auhee ana aku o na manao- huhu mai iaia aku: "Uā olelo māi nei oe, ua kau pn mai o»a* me a'u maluna o ke kaaahi hookahi, heaha hou aku kekphi?" (Aole-i pau.)