Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 12, 25 March 1921 — HOLO KAAPUNI O REV. C. M. KAMAKAWIWOOLE IA OAHU. [ARTICLE]

HOLO KAAPUNI O REV. C. M. KAMAKAWIWOOLE IA OAHU.

(Kakau(ia e J. K. Mokumaia) Ma ke kakahiaka pouiponi 0 ka la 21 0 Febcruari, hora 7:-'<o a. m., i hiki aku ai kuu mokukaa i ka homp aloha 0 kaua mau keiki ina Peterson Lane, oiai ua makaukau mua ua makua mai'iai nei, aia na moopuna ame ka hunona wahine ke eleu mai la i na mea e pono ai keia huaka'i nui, a i ka hoihoi pono ana ae i keia mau lei awapuhi e kala mai i kou kiu nei oiai ma ka po mainua iho o kela la oiai au e moe lolii ,ina iloko 0 ko'u kiheipili houe aha ka 'eo o ke oiai 'e mea iho ana •? hooipo me anoipua. . I hoi iho au e moe O'eo'e ana ko i nei knli Kuhi au la o Saoio Kuu hoa hooipo o ka po. Owai la hoi keia kolohe nui 0 ka po 1 ka hoala i ko'u hiamoe ua nanea; alo, )wai keia o ke aumoe? O Kamakawiwoole opio keia; ae, ua ike no hoi oe he po hu 'ihu 'i keia, hooala ana oe i ko 'u moe ana ua Heaha nei pilikia nui e kuu hoa maikai? O makemake' 0 papa e lawe oe iaia ame na moopuna ike i ka Mokupuni 0 Oahu nei. Mea ,iku nei hoi au, i kaa Kepani no hoif •lohe makemake, no ka mea, ua hoopa;» mua i kona hiki ana mai, nau p lawe iaia. I r a pono, e hiki aku ana elike me kn manawa i makemakeia aij o ka hora ehia keia 0 ka po? I ka nana ana iho 0 ka hora umi no ia, a ua pono, i k:i hoi hou ana iho e moo, oki pau oe i k.-t hia.a aka launa ole. v j Ke hono aenei, | Hone i ke knniu 0 ka hann, 1 A he hana ole ka ke aloha, 1 O ka pulale ana mai. I ko k;m ann mai 0 na mea apnu, aia •i.'i inokukaa nei ke aloalo noi i ke kaona ia kakahiaka nui, a i ka. makaukau pouo a.na", 0 ka oni aku la no ia ma ke il.mui Nuuanu e auku ana ka ihu i kft makani, oiai «a makua maikai nei e hoike mai ana i kona mau la opiopio, e .hume ana 3 ka malo, aia mau maluna ' >»n£ ka minoaka' i na manawa. •TTa piha maoli na mea apau mt* ka hauoli i kana mau olelo maikai, kaalo » ne la 0 Kuakini, moa aku la au, heahfl la ka mea i kapaia ai keia alanui me kela inoa? Minoaka iho la, a mea mal la, ae, no ia inoa ea, he mea hanohano no i k:t hoomanao ana ao i ka mea nona ia inoa, oiai ua moe aku oia, aka 0 ke 0 ana 0 kona. inoa, o ia mau no, a mea aku la no hoi kou kiii hei', o kela ano eu no, aole anoi 0 ka mea. •nnoli, i kii i ka hanai punahele a nh, kupuna, ike 0 ia. a alualuia ai, a 0 ka pakela mama kohu kukini, pakele ai mai ha'iha'i ua iwi; hu ae la ka aka, 0 na men. apau, a kaalo ae ln kahi a na alii e moe mai ana, me ka nani ke nana aku.

Oiai ko onou mai 'la, ka m,akani mnmua mai, aia na mea paahana ke noke nei iluna a ilalo e holoke ai, a ku iho la i ka nuku 0 ka pali, maikai keiā la, ahuwnle na oawa ame ka waiho maikai mai o Kaneohe, oiai ke alualu nei makou me ka oiai ua kauoha mua ua mnkua maikai nei i ka Ilope Makai Vui R. W. Davis e hiki aku ana oia ia kakahiaka, a e paina me ia. j Nolaila 0 ka manawa ka mep, mala- | ma, 0 ka iho aku la no ia 0 makou, a I mea aku 1a au, ma keia wahi kuono e | kulu n.ei keia wahi wai, ua kaulana mni 0 loa mai uo, 0 ia hoi iloko o keia wahi fka• ui 0 ka hahai a na kup^^|g|i[. ke kua, aohe kee, na miloia a ae la ko makou o'ka;

aia makou lee ti-o nei imua a ihope o kulona ai, oiai ua hemo pau na k,i, ti holu ana i ka honua paa, a pii ana i kahi piina ikiiki, a mea aku la au, o keia wahi pu u la f ua oleloia, o kukulu laah; -holu ana i ka uwapo haki o"KAr neoho, ame na aloha kaleahiaka nui ana me f ia mau makamaka oia īeaha,'aia no ke bni la nomua, a ku iho la i ka homei o ka Hope Makai Nui o na Koolau, ame na lulnlima pnmeliana ana, o ka hora 8:30 a. m. ia. Oiai ua makaukau na mea e pono ai keia kino, ua lyiluiia mai na mea o ke kai a uluwfiii\n>hi oluna o ka papnain*, no ka»mea, aol« ka le.-ie ma ka houio, ma ka nana aku ;t kou'kiu/ua lawa maeli no ua\hope oiakai nui 'nei i ie kuke, no ka mea no ea, ua a 'oia «n'd e na kupuna, a ike i ka hoolei ikōi f i ka hele o ua kaaka nei a ulumahiekie, oiai ka makua maikai ame na nioopunai e ai aua, aia hoi kou kiu nei ke kīl<y nei i ka nee a ka uakoko, a haupu ae la |ika nee a ka uakoko, a haupu ae la an l keia mau wehi:

Auhea wale oe e Ke kualau, E ka ua nu hele ma ka moana, Hoike ae oe i kou nani, i I ka. malamalama oi kelakela. i Olapa 'ma Kahikina, j Malamalama ma kc Komohana. Oiai aia a Hanale ke holo la, oiai o I Keoni Bulu e ku ana me kona nani, oiai | na hookaau olelo ana a haalele iho la : i ua makai nui nei, a me kana Inau ole- | lo i kou kiu nei, e pili.ana i ka home p l ka inakua maikai, ame kana kaikamaj hine, i ka hana ana mai iaia, i na mea maikai, "ua nui kona iauoli i ka hui ana me ka makua maikai, oiai aole oia i hui ine ia i kona i holo ai i Hamakua, no ka mea, ua hoi oia i kona home hookuonoono, aka, ua hui iho la maua me ke aloha oiaio, a oni mai la ka ihu o ua mokukaa nei nomua, o ka hora 9:40 a. m. ia, a kū iho la i ka. uwapo ,kaki o Kaneohe, a pa'ikiiia oia ame kona ohana. Oiai ana ka manawa innia, hala ae la o Heeia, kaalo ae la o Punaluu, e waiho ma.i ana o Waikane ame Waiahoh?j Uole Waimea i ka ihe a ka ma■kani, honihoni ana mo Kualōa, mfca ole J kou loa i ka iini a ka puuwai. kapalulu ana iloko o Kahana Bay, a hoopulu ia ua papalina o na kamahelo e ka ua l'ilii ame na hunakai, a kn iho la i Hauula, a hui iho la ri\e kela keiki kae'ae'a o ia kaha, Mr. Lokana, ame kona oluolu maikai mai, loaa mai la ho niau omole waimomona-, amo na puolo. nieaono, ame ko'u Uoolauna ana i ka .niakua maikai me ua ka'ea'eā nei, no.ka mea he home hookuonoono kona, aia i Papaaloa. Xolaila ua nui ko laua hauoli, o. ka hiu nmi la no ia o na pe'ahekle, o.ka oni mai la no ia nomua, e kau hoola'i m.ai' ana ka u 'i o L:dewai ,ame ka home aloha o ia hana pono, -oiai-o keia holo ana a ka makua maikai, ua hele .aku kaj)a ike, ahiki i Waikane pau; nolaila ma ia huli mai, ke ha'i la au i na mea 1 i ha'iia mai i. kou kiu nei, a. ku iho la | ua moku]<aa iiei o makou I ke. kahua, j kahi e ku noi o ka halelaa, a .me k.i makaikai. liiiii ana, a eia ke nee nei | no mua; J»o ka.inea,. ua hele no hoi kai na jke aJi]ki. i Kahuku. I 'ma keia holopuni i pnni ni | iiiia* ua kau .ksJ>au o Maunakea, akahi ; nb..a'{>Qpi; k>a;--icQna piha hauoli, oiai maikai na mea apau, oiai no nae na makemakeia e hiki; i ke kaona i ka Jiora '4 p.' m. i ke kaalo ana ac 0 Kahuku,. o .kau hoola 'i mai ana o Waialoe, a e oni ae- ana q,-\Vain»ea, e waiho lapuu mai ana o Kawailoa, a hoI lubolu arta ia Wa.ialua:, ina o Mine kuu ! lio holo, mea ole ke anuu ka ihona pali, a. ku ih'o la i ka home aloha o Mr. J. 'A.A,wai,'.'oiai ' ua makaukau na mea e pono ai kfeia kino, oia.i ua hele wale a heahea • k.ahi qpu, oiai e lululima ana 'ine ko ka hōine oiai o kou kiu nei ua ike nui ia a haiil* 1 ibo la a hoopiha mai 1 kowaho i na mea piaikai oiai o ka hora 12:30 j> ,gi, ia a i <ka piha ana i na mea e pono ai aia tia makua maikai nei ke ; hapu'ku-mai lā i kela. ame keia opala o ka piKa o ke'kaa-ka nana a haalele ihoJa i ka hora 1:45 p.m.; me na lululima pumehana ana me ko ka homo poe, a oni mai la ua mokukaa nei nomua, me ka auku o ka ihu i ka makani. Aia mau no ka, makua maikai e ha'i j ana i na mea ana e noonoo ai ,oiai ma ! ka manao maoli o kou kiu nej, iria paha i kona manawa he umi-kumamalima makahiki.Jtcia, ina ua hooi hou ae, oia i na mea paahJvna 0 kona noono», aka, i keia kulana.'ana e ola nei, o.ia. mau no ke konekonea o ka makua r . iho 'no na > lima maiuna -o ka makuahine lepo, e hana ana, a,i keia manawa, ua.pau ka hana, ua hoihoi ia mai la na mea apau • i kahi o ia ka. noonoo ana i ka , mua amo ka h'ope o keia ola honua ana, a 'kaālo iae ia ka oihana kaua aina, a iho' anā i yfaikakalaua, maheai "Manu- ■ elō, ma heaha kana.hana, hamohamo . kikāla p.'pi; ' hooiho ana i •kipajpa, Jiolu ana ' Waiau, kau hoola'i ?nnj ana' o Aiea, kau ana kē anuenue i Pukaki, no k& mea, ua ikeia mai ka makua maikai*- honi hoomau ana me lfa'ik<?au, kipu malie i Tce kulā loa o Kalihi. naueue na kuli o Kapalama, a > • ku iho la ma ka haleleia i ka hora 4:10 p.. m., me ka maikai o na mea apau.- . Oiai o iooponopono ana i kekahi n**au ano inīi, no kona poao, a huli hoi la i.kā. h;ome me- ka- ma>uhiā, aoie > i 6iaf. ūa makna maikai ti<?t e hopkaawale mai i na huaa', .maii'ōe; o ka. alani, k'e kālo. na lau' luau, 'o kā i 'a hoi, -haawi ka ' akau, pii-. Ka lima hema me ke aloha , oiaio,; 'oiai ua piha naaoli keia makua k na . mea maikai, i oi ae o ke ameie gula, a ka Makua Lini

i waiho mai ai i na mea maloko ona,' [ aole o ia wale, aia maluna o ksn» leialoha he keiki, a komo loa aku S aa | moopuna. I j Me ka lulnlima pumehana ana me ka| J makua maikai, o ka 'u leo pule e loaa liaia ke ola kino maikai ma keia huaka'i holopupni ana, ahiki i kona home. [ Me oe e kuu kapena opio ko'u welina j pau ole. ! — v