Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 16, 22 April 1921 — HE PANE POLOLEI IA HAWAII MOKU O KEAWE-PAU KA HOI ELUA I KA IPO HOOKAHI. [ARTICLE]

HE PANE POLOLEI IA HAWAII MOKU O KEAWE-PAU KA HOI ELUA I KA IPO HOOKAHI.

Mr. Solonion Hanohano, Aloha kaua' a nui: E oluolu mai kou ahonui c i hookomo iho ma kahi kaawale o ka I kaua Nupepa Kuokoa, i keia wahi| poomanao o kau a£ la malunn, a nau j hoi ia e hookau aku nialuna o Makaui- j keoe, i puehu liilii hou aku ka opala a | Peter Kamano, i haawi ae la na Ha-! waii Moku o Keawe e pulunii niai, a imi epa ae la ua hana ino ka au i ka hae; he hae i'o a»ci! Me ko ike iho 'no he hookahi no hae, o ka hae hea ka 'u i kiola ai? Pane inai? Hupo maoli no oe, ua ike no paha aole i lawa i ka hoolaha, heaha ka uiea noho malie ole; hoonahoa mai la oe i i kaikamahine a Tom Nakanelua, •moopuna hoi a Wahikapuniu, ua ku iho la o Peter Kamano anie Amalu i kahi o ka hoka, 110 ka mea, aole hiki ia laua ke pane maH, na ha'i ka e hoolaha ae, o ka hupo llii) la no hoi paha ia la, lie 18 makahiKi akahi no a loaa kahi hae. lawai i loaa ai? Id ,Tolin Makahi laua o Frcd Nihoa, ame ko hoike ana ae la »i ke akea he haumana ka o Robin» na Amalu, aole oia ke kumu a Robins 0 Jamcs M. Keanu, ke poo o ka halekukui o Kalaupapa, a nann i a'o mai 1 knu keiki a lehia nia ka hana kukui, aole na Bam Amalu! Aole o'u hoahewa aua, ina. eia ko E. Kobius kokua ke aoho uei, alaila ua hemahema aua molowa i'o elike" •nie kau pane, aole, o Robins hookahi keia e noho nei. H c ekolu makahiki ka paa ana o ka hae i keia halekukui, akahi no a lilo. E nana mai e ka lehuleliu, be hookahi kiuo, lie elua linia, no Kilauea hoi, he ekolu kino a l»e eono lima, ma leahi o ka hae i haawiia aku la ia Kilauea, ua pani hou iho la ka haku haole he mau a-la nunui, e huki mau ana o Robins i na mahina apau, he makana hoi no kona noho hookahi, a o k-i ehiku mahina keia, oia hookahi waio n o| a o kona kokua, o na mana lani kiekie, hoomamaia qe ai kana mau hana; e hoe aua. ka hoi ka waapa o kuu kcilu ī ka ale nui am,- ka ale iki, o au ana ka hoi i ke kaiuli „.e kn kaike», e alo ana. ka hoi i ka ua m<> ka makam, mea ole ke anu nie ko ko'eko'e hookahi mea nui o ka opu o ka wahine ame na keiki. oko pane ana mai nei i leo'u hoolaha ole 1 ka wa i loaa mai ai o ka I hae, ea. aole au he wahine hupo, na Peter Kanjano e hoolaha na ke kanaka nupo, me ko ike iho no aia i ka haole ka mana, iiia oia e haawi i kekalii haL e .iV k 1 U, . c ? k - pa aku » 0 ™ la no, aole h«ki ia Satti Amalu ke paa iho. Pane. hou no oe, aole ka o Pcter Ka* maiio i,ohi'uhi'u mai i kekahi puhikukui okoa aku, eia ka'u ninau ia oe, e HawauMoku o Keawe: Heaha ka manao liui o kela hoolaha o ka la 18 o M.lraki? E lawe mai ana ai' nriluna o iia manao nui, penei: Weia ka Ino, puehu liilii ka lehu o kftj>uah». Pau elua i ka haukoke i ke keiki o ka halekukui o Kilauea- k<? kuna iho la no ia oka laki, ko ' I» a ku i ka piko, a hoomanao ae 'a keia kanaenae. Aohe no kau he haua e Amalu He iniinisi wela. maoli no, ' Kc kiina iho !a uo ia o ka pono. Ke hele la ā ku i ka ii. Na >Sam Ama.lu i ' a »n akn i kekahl poo c noho nei i ka oihana kukui, a pehea keia? Ua. pono anei ke hoouhiuhi laumamane mai nei oe! E wehewehe mai oe i ka manao o keia hoolaha, maikai paha, aole palipa ke noi pu aku nej keia makapeni i na mokupuni apau o Hawaii nei « wehewehe mai i ke kaona o keia hoolaha, o ka inea e loaa ana ko kaona, a e komo mai iloko o ekolu pule i ka Nnpepa 'Kuokoa, e loaa no iaia ka makana o ekolu makahiki e heluhelu wale ai i ka Nupepa. Kuokoa, E wehewehe aku au i ka mauao nui, a na oukou ia e pane mai penei; He hao i'o anei? He lehu i'o anei? Hc kapuahi i'o anei? He haukeke i'o anei? He piko i'o anei? He iniiniai wela maoli anei? Pane mai! No kuu ike hoi i ke kaona, pela au i pane aku nei, o ia ka nupepa o ka la 25 o Maraki; eia nae, aole hiki ke kii mai i ke kaoua o kuu hoolaha, o ka haiui hiki i kamalii, o ia keia walii mele: Kaulana mai nei ka Mauna Loa, Hoopiha lauhulu o na Kona. Pane hou no oe ua huhewa na pua n kuu poe keiki, aole palia, ua pololei aku la ka lele ana o ka pua a ku ma ka lima. o Peter Kamano, ke uwe la paha i ka eha, o ia ka mea i haawi ae la nau e hoolaha, a pane hou no oe o lohe ke ola, o ka paakiki ka eha, e pekapeka ana anei oukou i ka haole Manao paha o Peter Kamano anie oe e īīawaii Moku o Kea-we i ka lenn ana o na niho o olna, o ia ka mea r j maka'u aku ai ka moopuna a Wahika puniu, aole loa; hoomauao ae la i keia mnu hua mole: I Oka lae J<eia o M.amala, | Haawi ke aloha ikiu e Kukui, Ua kohu kekake no Makahuena, T ka nuha i ka hope o Kinau moku. Kia ka'u pane ia olua mai hoolaha 1 hou ae i ke akea, na kekahi poe i a'o mni ia olua, a o ia kahi manao e boolaha ae ai: lahilahi olna i ka'u ike, ke pili ole mai oe owau se hoa. ' Aloha e kunane ma ea, ame na keiki hoonohonoho papa konane a na 'lii ko'u aloha. MOOPUNA A WAIIIKAPMi;. -- X _