Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 18, 6 May 1921 — Page 6

Page PDF (1.70 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

            "Aole au i pupuahulu, ma ka hoike koke ana aku iaʻu iho imua o Wela, aka keku malie la au. nana i kana mau hana kuapo bebe, a iaia i waiho aku ai i ka bebe a Wanawoka, ma waho o ka puka aniani, a hoi ae la hoi oia a noho ma ka aoao o ka bebe i kuapoia, e moe ana iluna o ka moe bebe, o koʻu oli aku la no ia iwaho, me ka hele ana aku a ma ka holo akea, komo mai la malaila mai noloko o ka rumi e waiho ana o ka bebe me Mele Wela.

            Iaʻu i wehe aku ai i ka puka, loaa aku la iaʻu o Mele Wela e noho hoolaʻi mai ana ma ka aoao o ka moe o ka bebe, me he la, aole oia i lawelawe i kekahi hana ekaeka loa; eia nae ua ike aku au i ka hele o kona helehelena a mae, i kona we i ike mai ai i kuu komo ana aku iloko Kauoha aku la au iaia e iho no ka hale malalo me kuu haawi ana aku mai, no ke kuai ana i laau no Mrs. Wanawoka.

            "I kela hala ana mai o ua o Mele Wela, kiei, aku la au mawaho o ka puka aniani e waiho ana ka paiki ie, o koʻu hapai mai la no ia iloko, iaʻu i nana iho ai, ua kulike loa ha ano apau o na bebe elua, aole e hiki iaʻu ke ike iho, i ka like ole o kekahi mai kekahi mai. Ua like loa no na lole o kela mau bebe e komo ana. nolaila komo koke mai la ka hoohuoi i loko oʻu. ua aihue o Mele i kekahi lole o ka bebe a kuu haku. pela iho la i kulike loa ai na lole a elua; me kona manao e nalowale ana kana hana karaima ekaeka loa.

            "He hana maalahi wale no naʻu ka hoihoi no ana @ i ka bebe e moe ana iluna o ka moe bebe. noloko @ ke ie, pela hoi ka bebe mailoko mai o ke ie, noka moe bebe, eia nae, ike iho la au i kekahi pine kaiepa eleele, ma ke kaiepa o ka bebe malihini, ma kaʻu koho iho, ua wiahoia kela pine, i wahi e ikeia ai ka like ole o na bebe a elua, nolaila weheia mai la kela pine kaiepa e aʻu a omouia aku la he pine kaiepa gula, me ka huaolelo ʻmilimiliʻ, a Mele o ka poiha ana, i kona wa i lawe mai ai i la bebe a Mrs. Wanawoka mamuli o kona pupuahulu loa. a i ole i ka mea nana i hoolimalima mai iaia no kela hana karaima, ke ike iho i ka holopono loa o ka hana a laua i manaoʻai, oiai nae he wahi mea liilii loa ka nalowale ana o kela pine gula mai na makua aku o ka bebe a Wanawoka.

            "I ka pau ana o, kaʻu kuapo ana i na bebe, hoihoi hou aku la au i ke ie mawaho o ka puka aniani, a kakali aku la o ka huli hoi mai o Mele Wela. Aole no nae i loihi loa kela kakali ana, huli hoi koke mai la no ua kaikamahine nei ua hele no hoi a nui ka hanu me ka pihoihoi pu, me he mea la, i holo wale ia mai no eia, i kela pii ana mai no ka hale maluna.

            "Nana pno loa mai la oia iaʻu, me ke koi ana mai e hoi hou au ilalo no ka i ana i koʻu aina ahiahi, ua hoole aku la nae au iaia. aole oʻu makemake e ai a hookuu aku la iaia e hele, me koʻu makemake hou ole iaia no kela po. He heleehlena o ka maha kaʻu i ike aku ai maluna o kona mau maka. o kona kaha mai la no ia hele.

            "Noʻu iho, ua komo aku la au no ka rumi e pili koke mai ana me ka rumi e waiho ai o ka bebe a kuu haku, a ma ka puka aniani au i hakilo pono loa mai ai i ka Mele Wela hana. no ka poeleele o kela rumi, aole e hiki ia Mele ke ike mai iaʻu. aka owau nae ke ike aku iaia me ka moakaka loa. Hakalia no a hoea ua o Mele Wela nowaho o ka lanai, kahi ana i waiho ai i ke ie, okona lalau iho la no ia me kona nana ole in a paha o ka bebe kela ana o ke kuapo ana. aole paha, a hele aku la ma ka aoao mahope o ka hale, oiaai aia no malaila kekahi alapii e iho ai a hoea nolalo, me ka manao kuhihewa, o ka bebe a kona haku wahine kana e lawe la, oiai nae, o ka mea oiaio loa, ke hoihoi la no oia i ka bebe hookahi ana i lawelawe mai ai."

            Aia o Haliaka ke hoolohe pono loa mai la i ka moolelo a Mrs. Kalona e kamailio aku nei a i ka hooki ana iho o na olelo hope loa a ua wahine nei, nana mai la ua o Haliaka ia Robaka, alaila hilinaʻi mai la ma kona mau poohiwi, o kona kookahe aku la no ia i kona mau waimaka, aole he mau waimaka no ka ehaeha, aka he mau waimaka o ka hoomaikai ame ka hauoli.

            Puliki mai la o Robaka i na lima o kana Haliaka aloha, alaila huli aku la imua o Mrs. Kalona a ninau aku la:" Pehea, aole ani he manawa mahope mai, au ihuaʻi ae ai i na hana kolohe a Mele Wela?"

            "Aole e kee hoaloha; I kinohi o koʻu manao mua loa, o ia no ka hele pololei ana aku imua o Mr. Wanawoka, a kamailio aku iaia i kaʻu mau mea apau i ike ai; aka nae, mahope iho o koʻu noonoo ana me ke akahele ma kela po holookoa, hooholo iho la au i koʻu manao, he oi aku ka pono ka noho hamau loa ana, me ke kamailio ole ae i kekahi mea. O ke kumu o koʻu manao ana, he oi loa aku ka pono o ka noho malie ana, o ia no ke kuhihewa loa o Mele Wela o ka bebe a kona haku kana o ka aihue ana, ma ia ano iho la, aole he poino e ili mai maluna o ua bebe nei; in a nei no ka loaa aku o ka ike  ia Mele, aole i hookoia kana hana karaima i makemake ai, alila e imi hou mai ana oia ma na alahele apau e poino ai ka bebe a Emile Wanawoka.

            "I hoike aku nae au ia olua e oʻu mau hoaloha ua hoopiha loa ia mai au me na manao hoonaukiuki, no ka hiki ole ana iaʻu ke ike i ka mea pono maole aʻu e hana ai; aka nae, oiai he meahuna pohihihi kela, e hiki loa ai ke kuekaaia ae ka mea oiaio maoli, o ia hoi ke kulike loa o ka helehelena o na bebe a elua; pela hoi ka manao nui, o ke ala ana mai o ka makemake e hooko aku i kekahi karaima ekaeka; pela hoi ka hopena o kela bebe malihiniʻi manaoia e kaa aku malalo o ka malama ana mai a kekahi mau makua maikai loa. hooholo iho la au, e noho hamau.

            "Ua ala ae no kekahi noonoo iloko oʻu e hele aku e huli ma kekahi ano malu loa, no na mea e pili ana i kela bebe malihini, aka he hana nae ia e ala mai ai na hoohuoi ana he nui, nolaila, ua manao iho la au, o ka mea aʻu i hana aku ai, o ka hana pono wale no ia.

            "He ekolu nae mahina mahope mai o kela kuapo ana a Mele Wela i na bebe i kekahi la, hoea mai la oia imua o koʻu mau haku, a hoike aku la no kona waiho mai i ka hana, o kona hele aku la no ia. me koʻu ike ole iaia mahope mai. a lohe paha e pili ana nona. Iloko o keia mau makahiki loihi, ua hunakele loa au i keia meahuna, me ke kamailio ole aku imua o kekahi kino ola, ahiki i ka huli hoi ana mai o kaʻu kaikamahine, o Kela Alani ka inoa, he pule wale ae nei ho i hala, a hoike mai la iaʻu no na hana hoopilikia i hookauia aku maluna o Emile Wanawoka ame kana kaikamahine.

            "Ua hoihoi pu mai oia ia Emile Wanawoka me ia, ka mea ana i malama aku ai no na makahiki elua ae nei i hala, he ku maolu i ke aloha ame, ka ehaeha, kana moolelo i kamailio mai ai no na mea i hanaia aku maluna o kela wahine; a o na hoopilikia hoi i kauia aku maluno o kana kaikamahine, na kekahi kanaka no ia ame kekahi wahine i piha me na manao lili, ka meea nana i imi i ke alahele e hoauwanaia aku ai kela kaikamahine, mamuli o kona huai ana ae i ka moolelo o ke kuapoia ana o na bebe elua.

            "Nolaila e na hoaloha, o ka mano nui o kaʻu huakaʻi i hoea mai nei i keia la no ka hoike ana aku no ia ia Judika Gilibati, aole i holopono ka hana ana i hoolala ai e hoopoino aku ia haʻi, kela hana hookahi no hoi ana i hoolimalima aku ai ia Mele Wela e hooko; a no ka hooikaika ana no hoi kekahi i wahi e loaa ai iaʻu ko Mr. Robaka Pilikina wahi i noho ai, no ka hoike ana aku iaia i ka mea oiaio maoli.

            "Iaʻu nae i hoea mai nei, hoikeia mai la iaʻu, he poe kekahi i hoea mua mai nei maloko o keia hale, nolaila, o ka hana pono wale no iaʻu, o ia ke kakali ana ma kela rumimawaho, ahiki i ke kaawale ana ae o Judika Gilibati. Oiai au e kakali malie ana, ua hiki loa iaʻu ke lohe mai i na olelo apau e kamailioia ana ma lokok nei; aka i kuu wa i lohe pono mai ai i ka noke ana mai o keia wahine i ka hoinoino maluna o ke kaikamahine opio, o koʻu komo mai la no ia, me ke kakali ole aku, a loaa iaʻu ka aeia mai, owau pu kekahi i kuleana i na mea e kamailioia ana e oukou; a ke hauoli loa nei nae au i ko oukou loaa ana iho la apau mea oiaio ole i hookaulanaia. e hoopilikia wale aku ana i ka noonoo o ka mea hewa ole; a e hoihoiia mai ka hauoli maluna o ka wahine opio ka mea i kuleana i na haawina pookela apau loa," me kona huli ana mai ia Haliaka, oiai ua kaikamahine nei i holoi ae ai i kona mau waimaka a nana aku la ma na maka o kana kane.

            "Ke hooia aku nei au imua ou e Mrs. Kalona ua aie maua a elua ia oe, no na mea au i kamailio mai nei, ka mea nana i hoauhee aku i na ao omamalu mailuna aku o maua." wahi a Robaka Pilikina, i pane aku ai me ka hele o kona leo a piha i ka haalulu. "aole loa e hiki iaʻu ke hoopoina i ka mea au i hana mai ai i keia la, elike me ka loihi i jiʻu ola ana, no ka mea ma ou wale la no, i hoihoi hou ia mai ai ka manaolana haouli iloko oʻu. ka mea hoi aʻu i manao loa ai. ua kailiia aku ia mai iaʻu aku, e ike hou ole ai au ia mea he haouli ma keia noho kino ana"

            "Auhea olua e oʻu mau hoaloha ke hauoli loa nei au, no ka lilo ana, owau ka mea nana e hoihoi hou mai i ka hauoli iloko olua," wahi a Mrs. Kaloha me ka nana ana mai me na maka oluolu maluno o Robaka, alaila huli aku la imua o Kaliaka a hoomau lou aku la i ke kamailio ana:

            "Ua papaluaia iho koʻu hauoli nou e kuu kaikamahine, no ka mea aia mau iloko oʻu ka mano aloha nou i na wa apau, mahope iho o kou hooko  ana aku i kekahi hana ku i ke aloha oiaio loa maluno o ke koko ame ka iʻo o kuu iʻo O oe e ke kaikamahine opio ke Samaria oiaio loa, ka mea nana e hoopakele ae i ke ola o ke kamaiki opio oiai oe maluno o ke kaaahi a i haawi aku hoi i kau mau kokua ana me kau mau dala he nui i kona makuahine; a he mea na kee uhane e haouli loa nei i kona ike ana ua hoea mai i ka wa au e ohi ai i kou uku makana. no ka mea au i hana aku ai no haʻi."

            "Alaila o Mrs. Alani ka mea nana i kiai a i malama iaʻu iloko o koʻu wa e waiho ana i kekahi maʻi kulipolopo loa ma Galani Roka, okau kaikamahine anei ia?" wahi a Haliaka me kaluliluli ana iho o kona poo. i kau a mea o kona piha loa i ke kahaha.

            "Ae, o kaʻu kaikamahine hookahi wale iho no kela, he kaikamahine oia i piha me ka oluolu ame ke aloha i kona makuahine ; eia ae eua piha kona ola ana me na haawina hoehaeha be nui. me kona kaniuhu ole, no na haawina i kau aku maluna ona."

            "E kau aku ko kakou manaolana, e oi ae ka maikai o keia mua aku mamua o ka wa i kaahope  aku nei," i komo hou mai ai o Robaka ma ke kamailio ana. Ma ke ano he pohaku paepae e hoea mai ai i ka hookoia ana o kaʻu mau olelo mamua ae nei a ma ke ano hoi, he makana mai kaʻu wahine aku ame aʻu pu. no kana mau hana ku i ke aloha ame ka lokomaikai a pela pu hoi me oe e loaa ana ia olua he home no olua iho e noho ai me ka oluolu, no ke koena i koe o ko olua mau la ma ka honua nei,"

            "E oʻu mau hoaloha ke haawi aku nei au i kaʻu mau mahalo kiekie ana ia olua mailoko lilo mai o kuu puuwai." alaila hiki hou ole aku la ia Mrs. Kalona ke kamailio mai no ka mea, ke hiolo makawalu mai la kona mau  waimaka.

            Ma kela manawa a Robaka o ke kamailio ana aku no kona haawi makana aku i home no kela wahine ame kana kaikamahine, alawa ino mai la ka Akeneki nana ana iaia. me ke aki ana iho o kona kuʻi, aia hoi na maka ke hulili la me ka piha inaina, ame ka lili maluna o Robaka ame Haliaka, a no ka hiki hou ole iho iaia ke hoomanawanui hou, oiai ua ke oia i kahi o ka hoka, a ua huaʻiia ae hoi kekahi moolelo ke i ka hilahila e pili ana iaia, ua anehe aku la oia e hele no kahi o ka puka e hamama mai ana aka nae ua holo ae la o Haliaka a ku mai la mamua, me ka i ana mai:

            "Auhea oe e Miss Hazelafila." wahi ana me ka leo oluolu, me ke kulana hiehie hoi o ka wahine uʻi, "me koʻu nana ole, no ka nui o kau mau hana hoopilikia a hoopoino i hookau mai ai maluno oʻu: aole e hiki iaʻu ke noho malie a hookuu aku ia oe ehele me kena ano uluahewa ou. Oiai aole e hiki iaʻu ke alo ae mai ka hoahewa ana aky ia oe no kau mau mea apau i hana ai : eia nae, aole loa he manao ino iloko oʻu nou. O ka mea i loaa ia oe e keia la, o ka hopena iho la no ia o kau mea ihana ai. elike me ka hoi hou ana aku o ka poino ihope, i ka pe na lakou i hoolala ia mau mea.

            "Aole oʻu manao e hoomau aku ana oe e Miss Hazelafila i kau mau hana ino. ahope iho o kou ike ana, maluna ponoi iho no o kou hokua ka auamo ana i na haawina ehaeha, aka e hoao oe e hoolilo i kou ola ana, ma na hana e kokua aku ana ia hʻi, a i hoike aku no au ia oe ea, aole hoa e hoikeia ae i ke akea na mea a kakou apau i lohe ai nou, i wahi e hookauia aku ai ka hilahila maluno ou, aole loa.

            "Ke olelo hou aku nei au ia oe, elike me ia aʻu i kamailio mua aku ai, aole e lilo na ulia pakalaki pili i ka hanauia ana mai, i mea e hoololiia ae ai ke ano oiaio iloko o kakou, aka aia maoli no ma ko kakou mau ano pakahi iho. Aole anei e lilo kaia mau hoakaka aʻu i mea hooluole aku ia oe, a ma keia hope aku e hoohana i kau mau kalena, kou waiwai, ma na alahele e loaa ai ka hauole oiaio, ma ka hana ana aku i ka maikai ia haʻi?"

            "Ua kuiʻo maoli kela mau olelo a Haliaka e uwalo aku a no ka pono o kona enemi ino loa a o ka poe apau maoko o kela rumi i lohe mai ia mau olelo, ke nana mai la akou maluno o Haliaka, me na manao kahaha, me ka hiki ole ia lakou ke hoohewahewa mai i ka maemae, ame ka oiaio iloko o ka uhane o Hailiaka.

            I kinohi o kela ku ana ae o Haliaka mamua, ma ke ano akeʻakeʻa mai ana ia Akeneki Hazelfila ua hele ua o Akeneki a piha maoli i ka huhu. ua aneane no oia e pane mai me ka hoopuka pu i na olelo hailiili. i kupono i kona ino hoowahawaha no Haliaka aka nae i ka manawa a Haliaka i kamailio aku ai me ka leo oluolu, me na olelo e @walo mai ana iaia e lilo i wahine maikai ua hoauheeia aku kela inaina mailoko aku on a a nohoalii iho la ka hilahila me ke kulou ana iho o kona poo ilalo. a i ke kuu ana iho o ka Haliaka kamailio ana mai aole e hiki iaia ke pane aku, aka kaha aku la oia hele, me ke aea ole ae o kona poo luna. a haawi mai la hoi i ke aloha i kela pe e noho aku ana

He Moolelo no

LEOLA DALE

ai ole

Mai ke kulana Nele a i ka Waiwai-Na Aloha Elua i ka Ipo HOokahi.

            "Pela iʻo ka ohi!" wahi a Pilipo me ka piha i ka huhu ame ke kuaki. "Ke mahalo nei au ia oe e Leola i ke kamailio ana mai iaʻu i keia mea i ka wa kupono loa. nolaila e haawi ana au i koʻu wahi no Mr. Kinikele, kela kanaka kauwa; a ke lana nei no hoi koʻu manao, e ae pu mai ana no me Miss Madena, e hookuu a haalele i kana mau koi apau maluna o kela kanaka. He mea oiaio anei keia?" alaila noke okoa ae la ua o Pilipo i ka akaaka, ma ke ano pahenehene, "He mau olelo kuiʻo anei kela au ikamailio mua mai nei, a i ole he mau olelo hoohaehae waie mai no paha iaʻu." alaila loli koke ae la ke ano o ua o Pilipo, me ke kulou hou ana mai imua o Leola, a noke mai la i ka hoomalielie:

            "O e Leola, e maliu mai i kaʻu mau uwalo ana aku imua ou! E hoopoina no au i kaʻu mau olelo kupono ole i kamailio aku nei imua ou, in a no hoi oe e hoihoi hou aku ana i kau mau olelo ikaika i pane mai nei. E hoomanao e Leola. iwaena o na wahine apau e noho nei ma keia wahi, ua nana aku na kanaka o oe wale no ka wahine no hoi oe no ke kakela Lome, e ae ana no anei oe e hoohaahaa ia oe iho, ma ka ma@e ana aku me kekahi kanaka kauwa, i nele i ka inoa ame ke kulana?

            "Ua manaoio loa na kanaka, ua holo mahuka o Mr. Kinikele me kekahi wahine okoa no Ladana, kahi e nalo ai ka laua mau hana, a e hoohala ai i ko laua mau la o ka hauoli ma kela kulanakauhale. E noonoo pono mai oe e Leola me ke akahele loa, no ke ano o kela mau olelo, aole ia he mau mea liilii, aka he mau mea ano nui loa, e kau mai a na hana hoomaewaewa a ka lehulehu maluna ou."

            "E malama malie aku no oe i kena mau  olelo au, no ka mea i lohe oe e Mr.Daika ea, aole loa he mea aʻu e hilahila ai no koʻu aloha, ame ka hopena e hoea mai ana, no ia aloha, o kaʻu mea wale no e hilahila nei, o ia koʻu puni wale ana aku mahope o kau mau hana epa o ka hoopunipuni ino loa."

            "Alaila mamuli o keia mau mea au e hoa@kaka mai nei imua oʻu e Leola, o na mea oiaio anei, ke hoopau mai nei oe i ka hoopalau i hanaia mawaena o kaua, a koho aku la oe i ke kanaka kauwa i kane nau?"

            "Auhea oe e Mr. Daika, ua hookaakaaia ae kuu mau maka no kou mau ano oiaio maoli, a in a no i pa-uniia ae ke ino o Mr. Kinikela elike me kau i hapala mai ai i ka inoa o kela kanaka imua oʻu, aole loa au e lilo aku i wahine ma@e nau," wahi a Leola, me ka hulili o kona mau maka, i ka inaina.

            "Alaila o kau hiana iho la anei ia, aʻu e manao aku ai, ua pau ka hoopalau mawaena o kaua?" wahi a Pilipo me ke ku maoli i kahi o ka hoka.

            Aohe a Leola pane no kela ninau, aka kunou wale mai la no kona poo, e hoike mai ana okona manao maoli no ia, alaila i hou aku la o Pilipo:

            "Ke lawe mai nei au i kau mau olelo apau, me na manao maikai iloko oʻu, aka nae e hoomanao oe e Leola, mamuli o keia mea au i hana mai la, e hoea mai ana he la ma keia mua aku, e mihi loa ai oe me ka walania, no kou hoolilo ana mai iaʻu i wahi kanaka ano ole loa," alaila lalau aku la ua o Pilipo i kona papale, no ka hele ana aku no kahi o ka puka e hemo loa aku ai i waho o ke kakela, aka nae mamua o kona hiki ana aku i kahi o ka puka, ua wehe e ia mai la ka puka, a komo ana no o Mr. Foda iloko,

            Oiai he pouliuli oloko o ka rumi i kela manawa. ua kuhihewa mai ua o Mr. Foda o Leola ka mea e hele aku ana no kahi o ka puka, a o ia ka ua kanaka nei i pane mai ai:

            "Ea, eia anei oe Miss Dale maloko nei? He keu aku a ka poeleele o keia rumi, aole hi hiki pono iaʻu ke ike aku!"

            "Ae, eia no o Miss Dale maloko nei e Mr. Foda," i pane aku ai o Pilipo me ka hookahaha loa ia ana mai o kona noonoo. no kela hoea ana aku o Mr. Foda me ka maopopo mua ole iaia.

            "Auwe, o oe no ka keia e Mr. Daika," wahi a Mr. Foda, me ka peʻa ana ae o kekahi lima mahope o ke kua, eia nae ua ike aku la o Pilipo me Leola he palapala ke paa ana iloko o kela lima.

            "Ae. owau no keia e Mr. Foda i ka lima o Pilipo me ka haawi ana mai i kona lima, no ke aloha ana.

            hopu mai la o Mr. Foda i ka lima o Pilipo me ka hookomo pu ana iho no hoi i ka palapala i loko o ka pakeke o kona kuka alaila hele mai la no kahi a Leola e ku ana, me ka i ana mai:

            "Oleloia mai nei hoi aia no oe e Miss Dale. Maloko o kou rumi kahi i noho ai, eia ka oe maloko nei! ke lana nei koʻu manao he maikai kou ola kino e kuu kaikamahine!"

            "Ae he maikai au ma na ano apau a i ka wa hea oe i hoea mai nei e Mr. Foda?"

            "Aole au e kala i hoea mai nei, he mau hora ae nei i hala: aka nae, he keu aku a ka wela maoli o kou lima kohu ahi!" alaila nana pono loa aku la oia ma na maka o Leola, a alawa pu aku la no hoi ma ka helehelena o Pilipo, a pane hou mai la:

            "Ea, aia anei kekahi mea ano nui loa i halawai mai ai me aʻu kekahi mau hiona maikai ole aʻu e ike aku nei? Ua hoike mua mai nei o Mrs. Wekela iaʻu i ka nuhou hauoli, a i hoea mai la au, no ka haawi ana aku i kaʻu mau hoomaikai ia olua e na opio"

            "Aole i maopopo mua iaʻu ua hoea mai nei oe e Mr. Foda, heaha la ke kumu hoike mua ole mai o kekahi o na kauwa iaʻu nou?" i kaa mua mai ai ke kamailio ana ma ka aoao o Leola, me kona pane pololei ole mai nae no ka ninau a Mr. Foda

            "Naʻu maoli no i kauoha aku i na kauwa aole e hoopilikia wale aku ia oe, pela iho la i loaa ole aku ai ka lohe ia oe no koʻu hoea ana mai nei." wahi a Mr. Foda me ke kulou ana mai imua ma ke ano piha paa rula.

            "Aole he kumu nui o koʻu hoea ana mai la e huli ia oe e Miss Dale, no ka haawi ana aku no ia i kaʻu mau hoomaikai ana ia oe ame Mr. Daika. Ma kaʻu mea i lohe mai nei mai ia Mrs. Wekela mai ua hoopalau ka olua eia nae hoi ke ike aku nei au i kekahi hiona e hoike mai ana ua ala ae kekahi pilikia mawaena o olua e na opio."

            "Ua pololei kau mea i lohe mai nei, ua hoopalau iʻo maua." i pane mai ai o Pilipo Daika.

            "Ua pololei mo ka ia nei e kamailio aku nei ia oe, aka no keia manawa ua pau kela hoopalau mawaena o maua," i kamailio mai ai no hoi o Leola

            "Auhea olua e na opio e ae mai e lilo au i mea uwao aku mawaena o ohua. Ina he mau pilikia liilii kekahi i ala ae nei iloko o ka manawa pokole loa mawaena o olua e hoopau koke ia pilikia he hookahi mea nui e nana aku ai o ia ko olua noho iloko o ka hauoli."

            "Aole loa he wahi lihi hoihoi iki iloko o Leola, no kela mau olelo homalimali a Mr. Foda e kamailio aku la no ia hoihoi ole i haaelle iho ai ua kaikamahine nei i kona wahi e ku ana a hele aku la no kahi o ka puka o ka wa nae ia i pane aku ʻai o Mr. Foda i ka i ana mai;

            "Alia oe e hele e aku e Miss Dale mai malama i ka huhu, he mea pau wale no ia, o ka mea nui o ia no ka noho kuikahi mawaena o olua a elua. E noho mai oe e kuu kaikamahine a e ae mai  hoi e hoomau aku au i kaʻu kamailio ana, oiai he hana ano nui loa kekahi aʻu i makemake ai e kukakuka pu kaua ma kekahi manawa o keia ahiahi.

            "He hana kaʻu i makemake loa ai me oe e Msis Dale aʻu hoi i makemake ole ai e lilo keia wahi ku-ee liilii ano ole mawaena o olua i mea nui, no ka mea ma o ko olua ole mawaena o olua i mea hui no ka mea ma o ko olua noho me ka lokahi wale no e ukaliia ai ko olua ola ana me ka hauole. He kanaka au i nui koʻu mau makahiki ua ike hoi i na ano o ka noho ana o no kanaka o ka honua nei a o ia kaʻu e uwalo hou aku nei ia oe e kuu kaikamahine, e maliu mai i kaʻu mau olelo, a e hoopau loa i na mauao maikai ole iloko ou, in a he mea kekahi o ia ano."

            "I lohe hou oe e Mr. Foda i koʻu manao ea, mai keia manawa aku, ahiki i ka hopena o koʻu mau la ma ka honua nei, aole loa he mana ma@keia ao, nana e hoolilo ae iaʻu i wahine hoopalau na Mr. Daika, aka he kanaka oia i malihini loa iaʻu," i pane mai ai o Leola, me ka maliu ole mai i ka leo uwalo o kona lolo iaia.

            "Auhea oe e kuu kaikamahine, mai hoopaakiki oe i kou manao, a mai haalele mai hoi ialoko nei o keia keena!" wahi a Mr. Foda me ka ike ana aku i ka paa maoli o ko Leola manao, e nana mai ia Mr. Daika, ma ke ano he kanaka malihini loa. "O keia wahi pilikia i ala ae nei mawaena o olua e na opio, he mea pono e hoopau koke ia, aia kekahi kumu ano nui loa o koʻu nonoi ana aku ia olua e na opio, e hoopau i ko olua mau manao maikai ole apau, a e nana aku kekahi i kekahi me na mano makee no ko olua pono wale no," alaila hooholo ae la o Mr. Foda i kona lima ma ka pakeke maloko o kona kuka, kahi l=hoi o kela palapala ana i hookomo aku ai.

            "Aole loa e hiki iaʻu ke ae akū i kou manao e Mr. Foda, no ka mea owau ka i ike i kekahi mau kumu  koʻikoʻi loa, e hiki ole ai iaʻu ke ae aku e lilo hou i meapaahana iloko o na lima o keia kanaka ino," wahi a Leola, me kona kaha okoa ana aku hele no kahi o ka puka e hamama mai ana.

            "Ea, aole loa he pono iki o keia ano!" i hooho ae ai o MR. Foda me ka piha me ke pihoihoi, pupuu ae la hoi i kona mau lima mamua o kona umaum, me ka hele ana mai a ku iho la mamua o Mr. Pilipo Daika, a pane aku la:

            "E Mr. Daika, aole loa he pono iki e mau keia ku-ee mawaena o olua. Ua maopopo no anei ia oe e Mr. Daika, o kou hana ole aku i kekahi mea e hoopauia ae ai keia pilikia, he kumu ia e nele ai oe i kekahi momi makamae loa ma ka honua nei?"

            "Heah auanei ka mea hiki iaʻu ke hana aku, i wahi e hoomaaliliia ai kona huhu? Ina he alahele kekahi au i ike ai pela iho la e hoopauaia ae ai kela ano iloko o Miss Dale, alaila e hoike mai ua makaukau au e hooko koke aku me ka hakalia ole. O koʻu hoea ana mai nei no ia i keia ahiahi, me ka haupu mua ole e ala mai ana kekahi pilikia, eia ka auanei iloko o ka imo ana a ka maka ua loli ano e ae la kona noonoo, a huli ku-e mai la oiaiaʻu.

            "O kaʻu hana o ka hoea ana mai nei no ka ike ana iaia, o ia no ka hoike ana  aku i koʻu hooko pololei ana i kana kauoha o ia ka hoopau ana aku i kela kauwa ana ia Mr. Kinikele."

            "Akahi au a hoomaopopo aku la i ke kumu o ke ala ana mai o keia pilikia. Ma kaʻu koho aku, ua noonoo o Miss Dale, aole i kupono na mea i hanaia aku maluno o kela kanaka, o ia hoi, ua ikaika loa paha kau mau olelo i kamailio aku ai iaia, pela iho la i lokahi ole ai ko Miss Dale manao me kau mea i hana ai, ahiki i kona ala ku-e okoa ana mai ia oe e Pilipo."

            "He hookahi kumu o ka huli ku-e ana mai o Miss Dale iaʻu, ua haulehia oia i ke aloha no Kinikele, kana kauwa."

            Me he mea la nae, aole he hoolohe mai o Mr. Foda i kela pane a Pilipo, a o ia ka ua kanaka nei o ka pane ana mai:

            "Ua nui koʻu mau makahiki, ua kupono a ua kapaia mai he makuakane nou e Mr. Daika, a ua maopopo no iaʻu ua aloha aku oe ia Miss Dale, aole anei pela ka mea oiaio?"

            "Oiai o na lani koʻu hoike, ke hooia aku nei au imua ou e Mr. Foda, ua aloha iʻo aku au ia Leola me kuu uhane apau, a in a he mea hiki ia oe ke heluhelu mai ma kuu helehelena nei, alaila e maopopo auanei ia oe ka meahuna iloko o kuu puuwai," wahi a Pilipo Daika, me ka hele a lamalama kona mau papalina, i kau a mea o ka hoolauaia mai o kona manao.

            "Ea, ua maikai maoli kena pane au e Mr. Daika a pehea ua makaukau anei oe e hana aku i na mea apau e hoohauo@iia ai o Leola?"

            "Ina pela, o kaʻu aʻo wale no ia oe e ka hoaloha, e hele koke aku imua on a i keia manawa, me ka hoohakalia hou ole iho, a e uwalo aku iaia, ma na ano apau i mea e maliu mai ai oia ia oe! Mai hoohakalia a ka la apopo, malia o na minuke kakaikahi au e houlolohi wale ai, he mea ia e hiki ole ai ia oe ke hana aku i kekahi mea, e hoi hou mai ai no noonoo maikai o kela kaikamahine nou!"

            "E hoakaka pono mai oe iaʻu e Mr. Foda i ka mauao maoli o kena mau olelo au e kamailio mai nei." wahi a PIlipo, me kona ike no he hana paakiki loa nana ka hoao ana aku e hoomalielie ia Leola.

            "Eia no koʻu manao maoli in a oe e kakali ana ahiki i ka la apopo, e oi loa ana ka paakiki o Leola, me ka maliu ole mai i kau mau uwalo ana aku imua on a, no kou pono, a oiai owau kona loio. e konoia mai ana au e ku mahope on a i na manawa apau, me ka nana ole aku no kou pono . Ke hoomaopopo mai la anei oe i koʻu manao?"

            "Ea ke pohihihi loa nei au no ke ano o kau mau mea e kamailio mai nei e Mr. Foda?"

            "Elike no me ia aʻu i kamailio aku la ia oe, he loio au no Leola, a e ku aku ana au a paio no kona pono wale no ina no ia he mea e ku aku ai imua o na aha hookolokolo. He nani hoi ia, o kaua wale no keia maloko nei, he mea pono iaʻu ke hoakaka aku ia oe, i ka manao maoli o kela mau olelo, o ia keia:

            "Hoko o na hora elua ae nei i hala, maloko au o ke keena waiho buke kahi i nana ai i kekahi mau palapala, a ua loaa aku iaʻu kekahi mea e hoololiia ae ai ke ano o ke ku ana o ka waiwai. aka nae, he waina anei kekahi maloko nei o keia rumi i keia manawa?"

            "Aole i maopopo iaʻu aka nae e hele ae au i kii i kekahi waina nou." wahi a Pilipo, me ka hookani koke ana aku i ka hele kahea no kekahi o na kauwa lawelawe, aole no hoi i loihi iho, oili ana no kekahi kauwa, a haawi aku la o Pilipo iaia e kii i kiaha waina, a i kona hoea hou ana mai, o ka inu ae la no ia o ka Loio Foda, a hoomau hou mai la i kana kamailio ana:

            "I koʻu hoike ana aku ia oe i kaʻu mea i noonoo ai, aole ia maluna o kekahi kumu e ae  aka no kou pono no ia e Mr. Daika a no ka pono pu hoi o Leola ka mea a kekahi loio e hana ole ai pela owau wale no. Ua olelo mua mai nei oe iaʻu ua makaukau oe ehaawi aku i kou mau waiwai apau ma ka honua nei ia Leola, pela anei e Mr. Daika?"

            "Ae, ua paa loa kuu manao e hana aku pela, in a ia he mea e loaa ai ka hauoli ia Leola."

            "He nani ia. ke hoakaka mai nei oe i kou manao maoli no ka pono o Leola, akahi au a hoike aku i ka mea i loaa iaʻu." alaila unuhi ae la ka Loio Foda i kekahi palapala loihi o ka loaa ana iaia. maloko o kekahi o na ume o ke pakaukau, maloko o ke keena waiho huke