Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 18, 6 May 1921 — Ala Ae na Ku-e no ke Kanawai Palena Pauahi Hoihoi Hou ka Papa Lunakiai i Kela Kanawai Malalo o ke Komisina Nana i Hana HOOKAHI KUMU KU-E NO KA LAULA LOA Like na Manao Ku-e Apau no ka Hoopilikia o Kela Kanawai i ka Poe Ilihune [ARTICLE]

Ala Ae na Ku-e no ke Kanawai Palena Pauahi

Hoihoi Hou ka Papa Lunakiai i Kela Kanawai Malalo o ke Komisina Nana i Hana

HOOKAHI KUMU KU-E NO KA LAULA LOA

Like na Manao Ku-e Apau no ka Hoopilikia o Kela Kanawai i ka Poe Ilihune

Ma ka halawai a ka papa o na lunakiai o ke Kulanakauhale & Kalana o Honolulu nei, o ka noho nna ae, ma ka po o -ka Poalua aku la i hala, i ala mai ai na ku-e ana, no ke kanawai palena pauahi hou, i manaoia, no ke iulanakauhale o Honolulu nei. O ka hopena i ikeia mnmuli o kela mau ku-e, o ia 110 ka hooholo ana o ka papa e hoihoi hou aku i ke kanawai iloko o ka lima o ko komiaina, a e ko* noia aku hoi kela komisina, e hoopuka ae i kekahi hoolaha, no ka malamaia he halawai makaainana, no Ka hooloho i na ku-e ame na apono maluna o ke kanawai palena pauahi hou, alailao ka mea e hooholoia ana, mahope iho o ka lohe ana i na manao o ka lehulehu, o 'ka ke komisina ia e waiho aku ai imua o ka papa o na lunakiai. Ua hoala mai na Lunakiai Paeheeo ame Kumalae i na ku-e ana, no ka hoi* hoi liou ana aku i kela kanawai iloko o ka lima o ke komiaina, aka e hoomaka aku no ka papa i >ka noonoo ana, a e ikoho elike me kana mea i ike ai he pono, eia nae. ua' kaa ka hapanui o na hoa o ka papa ma ka aoao e waihoia kela kanawai i ke komiaina. O ka poe i hoea ae ma ka aoao e ku-e ana i 'kela kanawai, oia ka Loio W. C. Aehi, Ferdinand Schnack, A. M. Christy ame J. A. Matthewman. Mawaho ae o kela poe o ka hoea kino ana ae imua o ka papa, he elua mau tpalapala hoopii i waihoia a eiinua o ka papa, i kakauinoaia e na nuikaainana 0 Kalihi ame Kapalama, e ku-e ana no ka hookomo ana mai i kela mau apana iloko o ka palena pauahi. TJa lokahi ka manao o >ka poe ku-e apau i kela kanawai o <ka hoea ona ae ma kela' po, no «ke kau aku o na hoopilikia ana maluna o ka lehulehu, ina e hoakeaia aku-ana na palena paualii, nhiki i na wahi e nohoia nei e na kannka ina ko lakou mau home. Wahi a Mr. W. C. Aehi, inā e hookomoia mai ana kn apana o Kapalama iloko o ka palena paunhi, e koiia ai ka 1 .oe e noho ana ma kela apnna e kukulu aku i na hale o ka papa ekahi ame ■<a papa elua wale no, elike me ka niakemake o ke kanawai, alaila he hana paa-kiki loa ke kukulu ana i na kauhale, ma ke ano hoolim&lima, mamuli o ka pipii o ka papa ame na hoolilo o ae, e kupono ai elike nie ke kanawai. 0 na uku hoolimalima o na kauhale e nohoia nei ma kela ipana, aole ia i lawa, no ke ano o na hale i makemake:.:i ai e knkulu, me ka nui o na hoolilo, a aole no hoi oia i ike i ka waiwai iki 0 ka hooneeia ana aku o ka paleua pauahi ahiki i ke alanui Houghtailing. koe wale no, ka makemakeia ana e hoopakele ae i na malako e ulu nei malaila, niai ka pau ana aku i ke ahi. Ua like no ka manao o Mr. Aehnaek me ko Mr. Aehi, ma kona manao, aole he kupono iki o ka hoonee ana aku i ka palena paualii i keia manawa, aka e ku no ia elike me ia i keia wa, a ina no ka manaoia e {hooloihi aku, alaila mo ka liilii e hana ai ma kela ame keia manawa, aole hoi i kR wa hookahi. Wahi ana, o ka hooaken loa ana aku i ka paleim paualii, 9 konoia mai Miin na ona aina, e hoopau i ke kukulu ana i na hale, no ka waiho ana aku nialalo o ka hoolimalima, no ka mea e konoia aku ana lakou, e kukulu 1 na liale elike me na ano o na kauhale ma ke taona ponoi iho nei, na kanhale e loaa nei na uku hoolimalinia kiekie, oiai nae aole e ae ana ka poe hoolimalima e uku i na uku hoolimalima kiekie ma na wahi mamao mai ke taona ponoi aku. T'a like no na manao ku-e o nR Loio Matthewman ame Christy, ma ko lana manaoio, o ka hooholo ann i kekahi kanawai o kela ano, e hookauia aku ana na pilikia mahma o ka poe ona aina, o ka oi loa aku nae, maluua o ka poe ilihnne ,a iloko no hoi o ia manawa e hoemiia mai ana ka waiwaiio o na aina. Mamnli iho la nae o kela mau ku-e ana i hooholo ai ka papa e waiho hou i ke kanawai malalo o ka malu o ke komiaina, a e loheia hoi na- manao o ka lehulehu maluna o ke kanawai, mamua ae o ka waihoia ana aku imua o ka papa o na lunakiai, no ka noonoo ana mai.