Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 18, 6 May 1921 — He Moolelo no LEOLA DALE a i ole Mai ke Kulana Nele a i ka Waiwai-Na Aloha Elua i ka Ipo Hookahi. [ARTICLE]

He Moolelo no LEOLA DALE a i ole Mai ke Kulana Nele a i ka Waiwai-Na Aloha Elua i ka Ipo Hookahi.

"Pela i'o l<a hoi!" wahi a Pilipo me ka piha i ka huhu | ame ke kuaki. "Ke mahalo nei'au ia oe e Leola i ke ilio ana k mai ia'u i keia mea i ka \va kupono loa, nolaila e haawi ana au i ko'u wahi no Mr. Kinikele, kela kanaka kauwa; a ke.lana nei no hoi ko'u manao, e ae pu mai ana no me M»ss Madena, e hookuu a haalele i kana mau koi apau maluna o kela kanaka. He mea oiaio anei keia?" alaila noke okoa ae la ua o Pilipo. i ka akaaka. ma ke ano pahenehene, "He mau olelo kui'o anei kela au .i kamailio nma mai nei, a i ole he mau olelo hoohaehae mai no paha ia'u," aiaila loli koke ae la ke ano o ua o Pilipo, me ke kulou hou ana mai imua o Leola, a noke mai la i ka hopma(i,elie: "O, e Leola, e maliu mai i ka'u mau uwalo aaa aku imua ou! E hoopoina no au i ka'u mau olelo kupono ole i kamailio aku nei imua 011, ina no hoi oe e hoihoi hou aku ana i kau mau olelo ikaika i.pane mai nei. R hoomanao e Leola, iwaena o aa wahine apau e noho nei ma keia wahi, ua nana aku na kanaka o oe wale no ka wahine kilakila hookahi iloko oka aina, a he haku wahine 110 hoi oe no ke Kakela Loifie, e ae ana no anei oe e hoohaahaa ia oe iho, ma ka mare ana aku me kekahi kanaka kauwa, i nele 1 ka inoa ame ke kulana? manaoio loa.na kanaka, ua ho,lo mahuka o Mr. Kinikele me kekahi wahine okoa no Ladana, kahi e nalo ai ka īaua mau hana, a e hoohala ai i ko laua mau la o ka hauoli ma kela kubnakauhale. l'l noonoo pono mai oe e Leola me, ke akahele loa, no ke ano. o kela mau jlelo, aole ia he mau. mea aka he mau mea ano nui loa, e kau mai a na hana hoomaewaewa a ka lehulehu maluna ou.^ "E malama malie aku 110 oe i kena mau olelo au, no ka mea i lohe oe e Mr. Daika ea, iiole loa he'mea a'u e hilaliila ai no kp'u aloha, ame ka hopena p hoea mai ana, no ia aloha, o ka'u mea wal.e no e hilahila nei, o ia ko'u pu.ni wale ana aku mahope o kau mau hana epa o ka hoopunipuni ino loa." . "Alaila mainuli- o keia mau mea au e hoakkaka mai īiei imua o'u e Leola, o na mea oiaio anei, ' e hoopau mai nei oe i ka hoopalau i hanaia mawaena o kaua, a koho aku Ja oe i ke kanaiea kauwa i kane nau?" "Auhea oe e Mr. Daika, ua hookaakaaia ae.kuu mau maka. no kou mau ano oiaio maoli, a ina no i pa-umiia ae ke inp o Mr. Kinikela elike me kau i hapala mai ai i ka inpa o kela kanaka iniya o'u, aole loa au e lilo aku i wahine mare nau," wahi a Leola, me ka hulili o kona niau maka, i ka inaina. "Alaila, o ka,u haina iho la anei ia, a'u e manao aku ai, ua pau ka hoopalau mavyaena o kaua?" wahi a Pilipo me ke ku maoli i kahi o ka hoJ<a. > Aohe.a Leola pa.ne no kela ninau, aka kunou wale mai ■ la.no kpna poo, e hoike mai, ana, okona manao maoli 110 ia. alaila i 'hou aku la o Pilipo: "Ke lawe mai nei au i kau mau olelo apau. me na manao maikai iloko.o'u, aka nae e hoomanao oe e LeoJa, mamuli 0 keia mea au i hana mai la, e hoea mai ana he la ma keia mua aku, e mihi loa ai oe. me ka walania, 110 kou hoolilo ana mai ia'u i wahi kanaka ano ole loa," alaila ial.au akū !a ua o Pilipo i kona papale, no ka hele ana aku no kahi; o ka puka e henio Joa aku ai iwaho o ke kakela, aka iiae ma-mua-o kona hiki ana aku i kahi.o ka puka, ua wehe e ia mai ja ka puka, a komo ana no o Mr. Foda iloko, Oiai he pouliuli oloko o ka rumi i kela manawa. ua kuhihewa mai ua o Mr. Foda o Le<da ka meā e hele aku ana no kahi o ka puka, a o ia ka ua kanaka nei i pane mai ai: "Ea, eia anei 'oe e Miss Dale maloko nei? He keu al<u a ka poeleele o keia rumi. aole he hiki pono ia'u ke ike aku!" ' "Ae. eia no o Miss Dale maloko nei e Mr. Foda," i pane aku ai o Pilipo me ka hookahaha loa ia ana mai o kona noonoo. no kela hoea ana aku o Mr. Foda me ka maopopo mua'ole iaia. "Auwe, o oe no ka keja e Mr. Daika," wahi a Mr. Foda, me ka pe'a- ana ae o kekahi lima mahope o ke kua, eia nae ua ike aku la o Pilipo me Leola he palapala ke paa ana iloko o kela lima. "Ae~. owau.no keja e Mr. Fodji," wahi a Pilipo me ka haawi ana mai i kona lima, 110 ke aloha ana. Hopu mai la o Mr. Foda i ka lima o Pilipo me ka hookomo pu ana iho no hoi i ka palapala iloko o ka pakeke, o kona kiika, alaila.hele mai la np kahi ;i Leola e ku ana, me ka i ana mai: "Oleloia mai nei l\oi, aia no oe e. Miss Dale nialpko o kpu rumi kahi i noho ai, eia ka oe maloko nei! Ke.lana nei ko'u manao, he maikai kou ola kino e kuu kaikamahine!" "Ae, he maikai au ma na ano apau, a i ka w.a hea oe i hoea mai nei e Mr. Fod'a?" "Aole au e kala-i/lioea mai nei, he mau ho.ra ae nei. i 'hala; aka nae, he keu aku a ka wela maoli o kou lima, koliu ahi!" alaila nana pono loa aku la oia ma na maka o Leola. a alawa pu aku la no hoi ma ka helehelena o Pilipo, a pai?e hou mai la : ' "Ea, aia anei kekahi mea ano nui loa i halawai mai ai me a'u kekahi mau hiona maikai. ole a'u e ike akli nei? Ua hoike mua mai. nei o Mrs. Weke)a ia'u i ka nuhou hauoli, a 1 hoea mai la au, no ka haawi ana āku i ka'u mau hoomaikai ia olua e na opio." "Aole i maopopo mua ia'u ua hoe.a mai nei oe e Mr. Fodja, heaha la ke kumu hoike mua ole mai o kekahi o na kauwa ia'u hou?" i kaa mua mai'ai ke kamailio ana ma ka aoao o Leola, me kona pane pololei ole mai nne no ka ninau a Mr. Foda. : "Na'u maoli no i kauoha aku i na kauwa. aole e.hoopilikia wale aku ia oe, pela iho la i loaa ole aku ai k f a lohe ia oe no ko'u hoea ana mai nei," wahi a Mr. Foda me ke kplou ana mai imua, ma ke ano piha paa rtila. "Aole he kumu nui o ko'u hoea ana inai la e huli ia oe e Miss Dale, no kā ana aku no ia i ka'u mau hoomai•kai ana ia oe ame Mr. Daika. Ma ka'u mea i lohe mai nei mai i.a Afrs. Weke/a mai. ua hoopa|au ka olua, eia nae hpi I ke ike aku nei au i kekahi hiona, e .hoike mai ana, ua aia ' ae kekahi pilikia maw.aena o olua e na opio." j "Ua pololei kau mea iJohe nei, ua hoopalau i'o maua." i pane mai ai. o Pilipo Daika. "Ua pololei no ka ia nei e kamailio -ikit nei ia oe, aka no keia manawa. ua pau kela hoonalau niawaena o maua," i kamailio mai ai no hoi o Leol.a. "Auhea olua e na opio. e ae mai, e lilo au i mea uwao aku niawaena o ohia. Ina.he mnu pilikia liih'i kekahi i ala ae nei iloko o ka manawa pokole loa mawaena o olua. !e hoopau koke ia pilikia. he hpokahi. mea nui e nana ak'u ai, o ia leo olua noho iloko o ka hauoīi." Aole loa he wahf lihi hoihoi iki iloko o Leola, no kela ■mau olelo homalimali a Mr. Foda e kamailio aku la { no la hoihoi ole* i haaelle iho ai ua kaikamahine nei i kona wahi

e'ku ana a hele aku la no kahi o ka puka, o ka wa nae ia i p«me aku ai o Mr. Foda, i ka i ana m*!». - •• \ii a 0 e e hele e aku e Miss Da.lc, m.ai malama 1 ka hu lni, he meapaii wale no ia, o ka ffiea mii, ō >a no ka noho kuikahi mawaena o olua a elua, E noho mai oe e kuu kaikainahine, a e ae mai hoi e hoomau aku au 1 ka u kamailio ana, oiai he liana ano nui loa kekahi a n . m ? kemake ai e kukakuka pu kaua iiia kekahi manawa o keia ahiahi. "He hana ka'u i makemake loa ai me oē e Msis Dale, a'u hoi i makemake ole ai, e lilo keia wahi ku-ee luiii ano ole mawaena o olua. i mea.nui, no ka m® a ma o ko olua noho me ka lokahi wale no e ukalha ai ko ,olua ola ana me ka hauoli. He kanaka au i nui ko'u mau makahiki, ua ike hoi i ua ano o ka noho ana o na kanaka o ka honun | nei, ao ia ka ? u e uwalo hou ajcu nei ia oe kuu kaikama i hine, e maliu mai i ka'u mau olelo, a e hoopau loa i na manao maikai ole ilpko ou, ina he kekahi o ia ano. "I lohe hou oe e Mr. Foda i ko'u maoao ea, raai keia mnnawa aku, ahiki i ka'hopena o ko u mau la ma ka houua nei, aole loa he mana ao, nana e, hoolilo ae ia u i wahine hoopalau na Mr. Daika, aka he oia i malihinl lon ia'u/' i pane mai ai o Leola, nie ka nialiu ole mai i ka leo uwalo o kona loio iaM|. . "Auhea oe e kuu kaikamahipe, m#i hoopaakiki oe i kou manao, a mai haaleie mai lioi iak) t ko nei o keia keena!" wahi a Mr. F oda me ka ike ana aku i ka paa m»oli o ko Leola manao, e nana mai ia Mr. Daika, ma ke ano he kanaka malihini loa. "O keia wahi pilikia i al«a ae nei mai waena o olua e na opio, he mea pono e hoppau koke ia, aia j kek;ihi kuniu ano nui 103 o : ko'u npqoi ana aku ia olua e | na opio, e hoopau i ko olua mau manao maikai ole apau, a e nana aku kekalii i kekahi me. na manap makee no ko olua pono wale no," alaiUi hooholo. ae la o Mr. ho4a i kona linia, ma ka pakeke maloko o. kona kuka, kahi hoi o kela palapala ana i hookomo aku ai. "Aole loa e hiki ia'u ke ae akn i kou manao e Mr. Foda, 110 ka.mea owau ka i ike i kekahi mau kumu ko'iko'i loa, e hiki ole ai ia'u ke ae aku e lilo hou i meapaahana iloko o na liina o keia kanaka ino," wahi a Leola, me kona kaha okoa ana aku hele no kahi o ka puka e hamama niai ana. "Ea, aole loa he pono iki o keia ano!" i hooho ae ai o Mr. Foda me ka piha me ke pihoihoi, pupuu ae la hoi i kona mau lima mamua o kona umaum", me ka hele ana mai a ku iho la mamua o Mr. Pilipo a paiie aku la: "E Mr. Daika. aole loa he po.no iki e mau keia ku-ee i mawaena 0 olua. lia maopopo no anei ia 0$ e Mr< Daika, i o kou hana ole aku i kekahi. mea e ae .ai keia pilikia, he kumu ia e neie ai oe i kekahi inomi makamae 1 ioa ma ka honwa nei:'' "llealr auanei ka mea hiki ia'u ke liana. aku, i >yahi e hoomaaliliia ai kona Ina he alahele kekahi au i ike | ai. pela iho la e hoopauia ae ai kela ano ilpkp o ,Miss Dale, 'alaila e. hoike mai, ua makaukau, au e hooko koke aku me .ka ole. O ko!u hoea ana mai nei no. ia i keia .ahiI ahi, me ka haupu m«A ole e ala mai ajia kgkal?i ,pilikia, eia j aiianei, iloko, oka imo ana a ka. ua ioli ano eae la kona noonoo, a huji ku-e mai, la oiaia'u. u O ka'u hana oka hoea ana mai npi .no ka ike ana iaia, 0 ia no ka hoike ana aku i ko'u hooko pololei ana i kana kauoha, o. ia ka hoopau, ana aku i kela kauwa ana ia Mr. Kinikele." "Akahi au a hoomaopopp aku la i ke. kumii o ke ala ana mai o keia pilikia. Ma ka'u koho aku, ua noonoo o Miss Dale, aole i kupono na mpa i hanaia aku kela kanaka, o ia hoi, ua ikaika loa paha kau mau olelo i kamailio aku ai iaia, pela iho la i io.kahi ole ai ko Miss F)ale manao me kau niea i hana ai, ahiki i kona ala ku-e okoa ana mai ia oe e Pilipo." "He hookahi kumu o ka huli ku-e ana mai o Miss Dale ia'u, ua haulehia oia i ke aloha no Kinikele, kana kauWa." Me he mea Ia nae, aole he hoolohe mai o Mr. Foda i kela pane a Pilipo, a o ia ka ua kanaka nei o ka pane ana .mai: "Ua nui ko'u mau mak.ahiki, ua kupono a ue kapaia mai he makuakane nou e Mr. Daika, a ua maopopo no ia'u r ua aloha aku oe ia Miss Dale, aole aaei pela ka m«a oiaio?" "Oiai o na lani ko'u hoike, ke hooia aku nei au imua ou e Mr. Foda, ua aloha i'p.aku. au ia L.eola me kuu uhane apau, a ina he mea hikj ia oe ke heluhelu mai ma kuu helehelena nei, alaila e maopopo auanei ia oe ka meahuna iloko o kuu puuwai," wahi a Pilipo Daika, me ka hele v a lamalama kona mau papalina, i kau ,a mea o ka hoolaaaia mai o kona manao. "Ea, ua maikai maoli kena pane au e Mr. Daika, a pehea 11,1 makaukau anei oe e hana akn i na mea apau e hoohauoliia ai o Leola?" I "Ina e konoia mai au, e haawi aku iaia ina mea apau i kuleana ai au ma ka honua nei, ua makaukau loa au e hana aku pela, a e molia aku hoi i kuu ola no kona haūoli wale 110." "Ina. pela, o ka'u a'o wale no. ia oe e ka hoaloha, e hele koke aku imua ona \ keia manawa, me ka hophakalia hou ole iho, a e uwalo aku iaia, ma na anp apau, i mea e maliu mai ai oia ia oe! Mai hoohakalia a ka la apopo, inalia 0 na minuke kakaikahi au e houlololii wale ai„ he mea ia 0 ■hlki ole ai ia oe ke hana āku i kekahi mea, e hoi hou mai ai na noonoo maikai .o kelĀ kaikamahine nou 1" ' K hoaknka pono mai oe ia'u e Mr. Foda, i ka manao maoli o k?na mau oleio iu e kamailip mai nei," wahi a Pilipo, me kona ike no, he hana'paakiki loa nana ka hoar> ana aku e hoomalielie ia Leola. "Kia no ko'u .maoli, ina oe e kakali ana ahiki i ka la apopo, e oi loa ana ka paakiki o Leola, me ka ntaltii ole mai i kau mau uwalo ,aua aku inwa ona, no kou pono, a oiai ow.au kona loio. e konoia mai ana au e ku mahope ona 1 na«manawj aj>au, me ka nana ole aku no kou pono. Ke hoomaopopo mai la anqi oe i kp'u manao?" Fa, ke pohihihi loa nei au no ke ano o kau mau mea e kamailip mai nei e Mr. Foda?" Elike no me ia au i kamailio aku la.ia oe, he loio 'au no Leola a e ku aku aua au a paio no kona pono wale no, ina no la he mea eku aleu ai imua ona aha hookolokolo. He nani hoi īa, o kaua wale no keia nei, he mea pono la u ke hoakaka aku i a oe, i ka manao maoli o kela mau olelo, o la keia: , "Iloko o na hora efiia ae nei i hala, maloko au o ke keena waiho huke kahi i uana ai i kekahi mau palapala, a ua loaa aku ia'u kekahi mea e hpololii* ae ai ke ano o ke ku ana o ka waiwai, aka nae, he waina anei kekahi maloko nei o keia rumi. i keia manawa?" "Aole i maopopo na<> e.hele.ae au e k«t i Jcekahi •waina nou, wahi a Pilipp, me ka hookani koke ana aku i ka. hele kahea no kekahi o na lawelawe, aole no hoi 1 loihi iho,-pili ana no kekahi kanwa, a haawi aku la o Pihpo iaia e kii i kiaha waina, a i kona Hofca hou ana mai, o ka mu ae la no ia o ka Loio Foda, a hoomau hou mai la | kana kamaiho ana: . . ' I ko u hoike ana aku ia oe i ka'u mea. i noonoo ai, aole la maluna o kekahi kumu e ae, aka no kou pono no' ia e Mr. Daika, a no ka pono pu hoi o Leola» ka mea, a kekahi loio e h&na ole ai pela,.6wau wale.no. Ua olelo mua mai nei oe la u ua makaukau oe ehaawi aku i kou mau waiwai apau ma ka honua nei ia;Leola, pela anei e Mr Daika ? " "Ae.ua paa loa kuu nianap e hana aku pela, ifla ia he mea. e loaa ai ka hauoh ia Leola." He nani ia. ke hoakaka mai nei oe i kou manao maoli no ka pono o Leola, akahi au a hoike aku i ka mea i loaa ia.u. alaila unuhi ae la ka Loio Fofc i kekahi palapala 1i 1 ? , ana \ au >yMpkp o .ketoi ona ume'o ke pakaukau, maloko o ke keena waiho huke. (Aole i pau.) ,