Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 21, 27 May 1921 — Page 3

Page PDF (1.17 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

ke kaukaʻi aku o ka pono ia haʻi, o ka oi loa aku, mamuli o ke kulana paonioni me na lahui e ae e noho pu ana me lakou. Ua loaa ia lakou he ola hou ana elike me ia ahiki i keia wa, i kaokao ae mai ke ola ana i maa ia lakou, a ke ku aku nei lakou ma ko kulaa@ i makaukau ole, ma na mea e pili ana i ke kulana lawelawe oihana. Ina i hookoeia na aina o kanaka Hawaii, elike me ka aina o ka Waiwai o Bernice Pauahi Bishop, a in a i loaa ke aʻe pono ia ana manawa ma ka hoonaauao ana no kekahi ike lawelawe oihana, aole loa e ikeia na kulana elike me ia i loaa aku ai i ka ahakui

(Aole i pau.)

 

MA KE KAUOHA.

KUAHAUA KOHO BALOTA LAULA O KE KALANA O KAWAI.

 

NO KA MEA ua kauohaia ma ke kanawai e malamaia i koho balota ana no na Luna Aupuni Kalana ma ka Poalua mua mahope aku o ka Poakahi mua iloko o ka mahina o Iune, 192, maloko o ke Kalana o Kawai, Teritore o Hawaii, a o ia mau Luna Aupuni e kohoia ana ia manawa, ame, a i ole ia, i kohoia ma ke Koho Balota Wae Moho mamua iho o ke Koho Balota Laula, e noho aku ma ka lakou mau oihana ma ka la mua i Iulai mahope aku i ke Koho Balota Laula i oleloia a e noho hoi ma ia mau oihana ahiki i ka manawa e kohoia ai a e hookupono io ia ai ko lakou mau hope;

A NO KA MEA ua kauoha pu ia no ma ke kanawai e hoopukaia i Kuahaua no kekahi Koho Balota Laula e ka Papa Lunakiai aole e emi iho malalo o na la he kanakolu mamua mai o ia Koho Balota Laula ana;

NOLAILA i kulike ai me ke kanawai ma keia ke hoolaha a ke kuahaua aku nei ka Papa Lunakia o ke Kalana o Kauai i olelo ia e malamaia ana he Koho Balota Laula maloko o ke Kalana o Kauai nei no ke koho ana i na Luna Aupuni i haʻiia malalo ae nei no ke Kalana o kauai nei ma ka POALUA, IUNE 7, 1921, mawaena o ka hora ewalu kakahiaka ame ka hora hora ewalu kakahiaka ame ka hora elima ahiahi o ua la la, penei:

HOOKAHI LUNAKIAI NO WAIMEA

HOOKAHI LUNAKIAI NO KOLOA

HOOKAHI LUNAKIAI NO LIHUE

HOOKAHI LUNAKIAI NO KAWAIHAU

HOOKAHI LUNAKIAI NO HANALEI

HOOKAHI LUNAMAKAI NUI

HOOKAHI KAKAUOLELO NO KE KALANA

HOOKAHI LUNAHOOIA

HOOKAHI PUUKU

HOOKAHI LOIO KALANA

KE KUAHAUA HOU IA AKU NEI

o kela ame keia Lunakiai e kohoia no ia e ka poe koho balota o kela ame keia Apana oloko o ke Kalana o Kauai nei.

O na mahele koho balota ame na wahi e koho balota ai i hoomaopopoia ma na kanawai o ke Teritore o Hawaii nei no ke koho balota ana i na Lunamakaainana maloko o ka Apana Koho Lunamakaainana Eono, o ia no hoi ke Kalana o Kauai nei, o ia no na mahele koho balota ame na wahi e kobo balota ai no na Luna Aupuni Kalana i haʻiia maluna.

Ke kahea nei ka Papa Lunakiai o ke Kalana o Kauai nei i ka poe koho balota apau o ke Kalana o Kauai nei e akoakoa ae ma ka manawa a ma na wahi i haʻiia no ke koho balota ana i na Luna Aupuni Kalana i olelo ia a elike hoi me ia i kauohaia ma ke kanawai

I HOIKE NO KA OIAIO O KEIA

(SILA)

ke kau nei ka Papa Lunakiai o ke Kalana o Kauai nei malalo ae nei o keia i ko lakou mau lima me ka hoopili pu ana mai me keia i ke Sila o ke Kalana o Kauai nei. HANAIA ma ke Kahua Poo Oihana o ke Kalana ma Lihue i keia la 29 o Aperilla, M. H. 1921.

PAPA LUNAKIAI,

Kalana o Kauai.

H. D. Wishard, Lunahoomalu;

T. BRANDT,

W. D. McBRYDE,

J. F. BETTENCOURT, JR.,

A. MENEFOGLIO.

Ikea:

J. MAHIAI KANEAKUA,

Kakauolelo, Kalana o Kauai.

6451-Mei 20,27; Iune 3.

 

TERITORE O HAWAII.

 

Keena o ka Puuku Honolulu Oahu.

Ma ka hana e hoopau ana i ke HAWAIIAN CORPA COMPANY, LIMITED.

OIAI, o ka HAWAIIAN COPRA COMPANY, LIMITED, he hui ia i kukuluia a e ku ana malalo a ma ka mana o na kanawai o ke Teritore o Hawaii, i kulike ai me ke kanawai i hoomakaukauia ma na hana o keia ano, ua waihoia mai iloko o keia keena he palapala noi no ka hoopau ana i ka hui i oleloia, hui pu me kekahi palapala i hooiaioia i hoohui pu ia me ia, elike me ia i koiia ai ma ke kanawai.

NOLAILA, ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha i kekahi mea, a i na kauaka apau, he mau kuleana mamua a e kuleana nei paha i kea manawa ma kekahi ano iloko o ka hui i oleloia, e pono e waiho mai i na ku-e ana no ka aeia aku o ka palapala noi oleloia maloko o keia keena, mamua ae o ka hora 12 awakea o ka la 25 o Iulai, 1921, a o kela ame keia mea e makemake ana e hooloheia aku maluna o ia mea, he pono e hoea kino ae ma ke keena o ka mea nona ka inoa malalo iho maloko o ka Hale Mana Hooko, Honolulu, ma ka hora 12 awakea o ka la i oleloia, a e hoike mai i ke kumu, in a he kumu kekahi i wahi e ae ole ia aku ai ka palapala noi i oleloia.

DELBERT E. METZGER,

Puuku, Teritore o Hawaii.

Honolulu, Mei 17, 1921.

6452-Mei 20, 27; Iune 3, 10, 17, 24;

Iulai 1, 8, 15, 22.

 

TO Murata Furniture Store

(Na oho hoolimalima me lake pa maanei.)

Na Lako Hale Hou me Kahiko.

Hoolimalima me Kuai Hoolilo.

715 Alanui Hema, Honolulu, T. H.,

Kelepona 1965.

 

MA KE KAUOHA

Na Kanawai Ahaolelo Kau

o 1921

(Mai ka aoao 2 mai)

 

KANAWAI 145.

[B. S. Helu 187.]

HE KANAWAI

 

E HOOMANA ANA I KA PAPA O NA LUNAKIAI O KE KALAMNA O MAUI E KUKULU I ALAHAKA MALUNA O KE KAHAWAI ALELELE, MAKAWAO, KALANA O MAUI.

 

E Hooholia e ka Ahaolelo o ka Teritore o Hawaii.

 

PAUKU 1. O ka Papa o na Lunakiai o ke Kalana o Maui ma keia ke hoomanaia aku nei e kukulu i alahaka maluna o ke kahawai Alelele, Makawao, Kalana o Maui, a eia ma keia ke hookuleania nei e hoomaka ma ke kuai a i ole ma ka hoopii e loaa ke ala e hiki aku ai i ke alahaku i oleloia.

 

PAUKU 2. E mana no keia Kanawai mai a mahope aku o ka la o kona aponoia ana.

 

Aponoia i keia la 22 o Aperila, A. A. 1921.

 

C. J. McCarthy,

Kiaaina o ke Teritore o Hawaii.

 

KANAWAI 146

[B. H. Helu 289.]

HE KANAWAI

 

E HOOKAAWALE ANA I HAAWINA NO KA POMAIKAI O J. F. CHILD.

 

E Hooholoia e ka Ahaolelo o ke Teritore o Hawaii.

 

Oiai, i ka la 30 o Mei, A. D. 1919, e holo ana o Mrs. J. F. Child maluna o ke kaa okamobila o J. F. Child ma luna o ke alanui Beritania, maloko o Honolulu, ma ke ala i ke taona, a oiai e holo ana pela, me ka hoohemahema ole ma kona aoao, ua hookuiia e kekahi lio hiki ole ke paaia e kekahi lunakoa o ka puali koa lahui o Hawaii oiai oia e hooko ana i kana hana ma ke ano he lunakoa; a

Oiai, mamuli oia poino i loaa ia Mrs. J. F. Child ame ka pilikia i loaa i ke kaa okamobila i oleloia, ua hoolilo aku o J. F. Child he mau dala lehulehu;

Nolaila, i mea e ukuia aku ai o J. F. Child i oleloia no na hoolilo i loaa mamuli o ka hookui ia ana i hoikea maluna ae;

 

E hooholoia e ka Ahaolelo o ke Teritore o Hawaii:

 

PAUKU 1. O ka heluna o ekolu haneri ame kanaiwa-kumamalima dala ($395.00) ma keia ke hookaawaleia nei mai loko ae o na dala iloko o ke Teritore o Hawaii, aole i hookaawaleia mamua, no ka uku ana aku ia J. F. Child i oleloia no ka hoihoi ana aku ia J. F. Child no na hoolilo i loaa no ka malamaia ana ame ka lapaauia ana o Mrs. J. F. Child, no na eha i loaa iaia oiai e holo ana maluna o ke kaa okamobila o J. F. Child, i ka manawa i hookuiia ai e kekahi lio hiki ole ke paaia a e kauia ana e kekahi lunakoa o ka puali koa lahui o Hawaii me ka kaa okomobila; a me ka hoihoi hou ana mai ia J. F. Child no na poho i loaa i ke kaa okomobila e like me ia i hoikeia ae la maluna.

 

PAUKU 2. O ka heluna i hookaawaleia maluna e loaa koke no, a ma keia ke hoomanaia nei ka puuku e uku aku ia mea ia J. F. Child i oleloia i ka manawa a J. F. Child i oleloia e waiho mai ai e ka J. F. Child i oleloia me ia, ka puuku i oleloia, o kekahi hookuu a pau loa a J. F. Child i oleloia ame ka wahine i ke Teritore o Hawaii o na koi apau o na ano apau a Mr. ame Mrs. J. F. Child i oleloia, a o laua pakahi no ka mea e pili ana i na mea maluna ae.

 

PAUKU 3. E mana no keia Kanawai mai a mahope aku o ka la o kona aponoia ana.

 

Aponoia i keia la 22 o Aperila, A. D. 1921.

 

C.J. McCarthy,

Kiaaina o ke Teritore o Hawaii

 

KANAWAI 147.

[B. H. Helu 366.]

HE KANAWAI

 

E HOOMAOPOPO ANA I UKU HOOMAU NO JOHN W. MATTHEWS, SAMUEL A. MACY, MRS. ROSABELLA KANEPU, A. R. PIMENTA, MRS, J. J. FERN, W. C. KIANA, JULITA NANI ALAPAI, O. B. LARSEN, AME HENERY KAHOINEA HEANU, A E HOOMANA ANA A E KUHIKUHI ANA I KE KULANAKAUHALE AME KALANA O HONOLULU E UKU IA MEA.

 

E Hoooloia e ka Ahaolelo o ke Teritore o Hawaii:

 

PAUKU 1. O ka papa o na lunakiai o ke Kulanakauhale ame Kalana o Honolulu ma keia ke hoomanaia nei a ke kuhikuhiia nei e uku kela ame keia malama, e hoomaka ana me ka malama o Aperila, 1921, a e hui pu ana ka malama o Iune, 1923, ia John W. Mattheyws, kanahiku-kumamalima dala ($75.00); ia Samual A. Macy, kanahiku-kumamalima dala ($75.00); ia Mrs. Rosabella Kanepuu, kanahiku-kumamalima dala ($75.00); ia A. R. Pimenta, kanaono dala ($60.00); ia Mrs. J. J. Fern, hookahi haneri me kanalima dala ($150.00); ia W. C. Kaikana kanaono dala ($60.00); is Julita Nani Alapai, kanaono dala ($60.00); ia C. B. Larsen, kanaono dala ($60.00); a ia Henry Kahoinea Heanu, kanaono dala ($60.00); aka nae, aole kekahi mea uku hoomau malalo o keia Kanawai e ae ia e unuhi i ka heluna i hoikea maloko o ke Kanawai in a o ua mea uku hoomau la e paa ana i kekahi kulana ukuia o ke Teritore o Hawaii a i ole kekahi maele kalaiaina o ke Teritore.

 

PAUKU 2. E mana no keia Kanawai i kona aponoia ana.

 

Aponoia i keia la 22 o Aperila, A. D. 1921.

 

C. J. McCarthy,

Kiaaina o ke Teritore o Hawaii

 

KANAWAI 120.

[B. S. Helu 7.]

HE KANAWAI

 

E KUKULU ANA I KOMISINA MOOLELO, E IMI ANA E LOAA KA HOULUULUIA ANA AME KE PAIIA ANA O KEKAHI MOOLELO I HOOPONOPONO HOUIA O KA LAHUI KANAKA HAWAII, KA IMI ANA I NE MEA PILI I NA WAHI KAULANA, AME KA IMI ANA I NA MEA E PILI ANA I KO HAWAII KULANA ILOKO O KE KAUA NUI, AME KA HOOKAAWALE ANA I HAAWINA NO IA MAU MEA.

 

E Hooholoia e ka Ahaolela o ke Teritore o Hawaii.

 

PAUKU 1. Heluna, hookuhu ana o na kosimina. Eia ma keia ke kukuluia nei he komisina o ekolu lala e hookuhuia e ke kiaaina o ke Teritore o Hawaii, e kapaia "Ke Komisina Moolelo," no ka imi ana e houluulu a e pai i kekahi moolelo i hooponopono houia o ka lahui kanaka Hawaii a e lawelawe i na hana oia ano e hoike ia aku ana ma keia hope aku; aka nae, o ka moolelo i hooponopono houia aole e paiia a hiki i ka manawa e apono mua ia ai e ka ahaolelo o ke Teritore o Hawaii a i ole e kekahi mau kahu o ka Ahahui Moolelo Hawaii. Hookahi lala o ke komisina i oleloia e hookuhuia mai na kumukula mai o ke Kulanui o Hawaii Oia mau lala e hana me ka uku oleia. aka e loaa na hoolilo kaahele kupono i ka hooko ana i ka lakou hana ma ke ano he mau lala o keia komisina. Oia komisina ma keia ke hoomania nei a ke kuhikuhiia nei e imi i ka houluulu ana mai na wahi like ole apau e loaa ana, a e pai i moolelo i hooponopono houia o ka lahui kanaka Hawaii. Ma keia ke hoomanaia nei ke komisina e hoolimalima i mau poe lawa i ka ike e like ke kupono me ka hiki e houluulu i ka moolelo i oleloia, ame ke kuai ana i na palapala i kupono, na buke kope ame na mea apau no ka hooko ana i ka houluulu ana ia moolelo.

 

PAUKU 2. E noii no ia komisina ae houluulu i na mea e loaa ana no na wahi, na hale, na kiahoomanao ame na mea maloko o ke Teritore o Hawaii he mau mea ano nui a i akeia i kaulana, a e hoike mai i ka ahaolelo e hiki mai ana i ke kupono e hoopakele a e kukuluhou i na wahi kaulana, me ka hoike pu mai i ua huina o na hoolilo no ka hana ana i mau hana.

 

PAUKU 3. E lilo no i hana na ke komisina i oleloia ke kii ana ame ka holiili ana i na mea kupono apau, na palapala ame na kii no ke pai ana i ka moolelo o ko Hawaii kuleana iloko o ke kauanui mawaena o Amelika Huipuia, kona mau hoa ame na Mana Waena Europa.

 

PAUKU 4. O na palapala apau, na moolelo ame na mea pili ia mau mea e loaa ana i ke komisina i oleloia e waihoia no iloko o kahi hoahu o na palapala kahiko o ke teritore mahope o ka pau ana o na hana a ke komisina ia mau mea.

 

PAUKU 5, O ka heluna o umi kumamalima tausani dala ($15.000.000) ma keia ke hookaawaleia nei mai loko ae o na dala maloko o ka waihona puuku o ke Teritore o Hawaii i loaa mai mai na loaa laula mai a i hookaawale mua ole ia no ka uku ana aku i na hoolilo o ke komisina i oleloia.

 

PUKU 6. Emana no keia Kanawai i kona aponoia ana.

 

Aponoia i keia la 18 o Aperila, A. D. 1921.

 

C. J. McCARTHY,

Kiaaina o ke Teritore o Hawaii.

 

KANAWAI 121.

[B. H. Helu 109.]

HEKANAWAI

 

E HOOLOLI ANA I KA MOKUNA 166 O NA KANAWAI I HOOPONOPONO HOUIA O HAWAII, 1915, E PILI ANA I NA LAIKINI MARE, MA O KA HOOLOLI ANA I KAPAUKU 2908 OIA MOKUNA, E LIKE ME IA I HOOLOLIIA AI E KE KANAWA 189 O NA KANAWAI O KE KAU O 1917.

 

E Hooholoia e ka Ahaolelo o ke Teritore o Hawaii:

 

PAUKU 1. O ka Pauku 2908 o ka Mkuna 166 o na Kanawai i hooponopono houia o Hawaii, 1915, e like me ia i hooliia ai e ke Kanawai 189 o na Kanawai o ke Kau o 1917, me keia ke hooloiia nei i heluhelu ai penei:

 

"Pauku 2908. Akena haawi; auhau, E lilo no i hana na ka puuku ka hookohu ana aku i hookahi a i ole a oi aku mau kanaka kupono ma ke ano akena maloko pakahi o na mahele auhau o ke teritore, me ke kupono i na kanawai. Oia mau akena e kuleana no lakou i ka uku auhau o hookahi dala no kela ame mea. O kela ame keia akena oia ano e auhau mai ana a oi aku mamua oia heluna no kekahi laikini, a i ole e lawe ana i kipe no ia mea e ku no i ka hoopai dala aole e oi aku maluna o kanalima dala i kona ahewaia ana imua o kekahi lunakanawai apana."

 

PAUKU 2. E mana no keia Kanawai mai a mahope aku o ka la o kona aponoia ana.

 

Aponoia i keia la 18 o Aperila, A. D. 1921.

 

C. J. McCARTHY,

Kiaaina o ke Teritore o Hawaii.

 

KANAWAI 122.

[B. B. Helu 22.]

KE KANAWAI

 

E HOOKAAWALE ANA I KA HELUNA O IWAKALUA. TAUSANI DALA ($20,000.00) NO KA UKU I NA HOOLILO MAMULI O KA NOII IA ANA AME KA HOOHOLO LOKAHIIA ANA O NA PONOWAI O KE TERITORE

 

E Hooholoia e ka Ahaolelo o ke Teritore o Hawaii:

 

PAUKU 1. O ka heluna o iwakalua tausani dala ($20,000.00), a i ole o kekahi heluna kupono oia heluna, ma keia ke hookaawaleia nei mai loko ae o na loaa laula o ke teritore, aole i hookaawale mua ia, no ka uku ana i na hoolilo e ulu ae ana mamuli o ka noiiia ana ame ka loaa ana he olelohooholo maluna o na kuleana wai o ke Teritore o Hawaii.

 

PAUKU 2. O ka Loia Kuhina o ke teritore, e hana pu ana me na loio o na kalana ame kulana kauhale ame kalana, ma keia ke hoomanaia nei a ke kuhikuhiia aku nei o hoomaka koke i ka noii ana ame ka loaa ana he olelohooholo maluna o na kuleana wai apau o ke teritore a e hoomaka i ka hoopii ana ma ke kanawai no ia mea.

 

PAUKU 3. O ka lunahooia o ke Teritore nana no e hoopuka i na kikoo dala i ka puuku no ka uku ana i na hoolilo i ulu mai mamuli o ka hookoia ana o na hoakaka a keia kanawai maluna o na kikoo aie i aponoia e ka loio kuhina.

 

PAUKU 4. E mana no keia Kanawai i kona aponoia ana.

 

Aponoia i kela la 18 o Aperila, A. D. 1921.

 

C. J. McCARTHY

Kiaaina o ke Teritore o Hawaii.

 

KANAWAI 123.

[B. H. Helu 368.]

HE KANAWAI

 

E HOOMAOPOPO ANA I UKU HOOMAU NO WILLIAM A. McKAY AME CHARLES B. COCKETT, A E HOOMANA ANA A E KUHIKUHI ANA I KE KALANA O MAUI E UKU IA MEA.

 

E Hooholoia e ka Ahaolelo o ke Teritore o Hawaii:

 

PAUKU 1. O ka papa o na lunakiai o ke kalana o Maui ma keia ke hoomanaia aku nei a ke kuhikuhiia aku nei e uku aku i kela ame keia malama e hoomaka ana me ka mlama o Aperila, 1921, a e hui pu ana me ka mahina o Iuna, 1923, ia William A. McKay i ka heluna o hookahi haneri dala ($100.00) a ia Charles B. Cockett ka heluna o kanahiku dala ($70.00); aka nae, aole kekahi mea i kuleana ma keia ukuhoomau e ukuia i ka uku malalo o keia Kanawai in a e paa ana oia he kulana ukuia e ke Teritore o hawaii a i ole o kekahi mahele kalaiaina e ae paha.

 

PAUKU 2. E mana no keia Kanawai i kona aponoia ana.

 

Aponoia i keia la 18 o Aperila, A. D. 1921.

 

C. J. McCARTHY,

Kiaaina o ke Teritore o Hawaii.

 

KANAWAI 124.

[B. H. Helu 378.]

HE KANAWAI

 

E HOOLOLI ANA I KA PAUKU 1300 O KA MOKUNA 93 O NA KANAWAI I HOOPONOPONO HOUIA O HAWAII, 1915, E PILI ANA I NA AUHAU KINO AME WAIWAI.

 

E Hooholoia e ka Ahaolelo o ke Teritore o Hawaii:

 

PAUKU 1. O ka Pauka 1300 o ka Mokuna 93 o na Kanawai i hooponopono houia o Hawaii, 1915, ma keia ke hoololiia nei i heluhelu ai penei:

 

"Pauku 1300. Kuleana o na Lunakanawai Apana. O na lunakanawai apana apau iloko o ke teritore ua loaa ia lakou ke kuleana e hookolokolo e e hooholo maluna o na hihia mikaminae ulu ae ana malalo o keia mokuna ame na hoopii apau na ke kua ana i kekahi o na hoakala a keia mokuna a e hookau i kekahi o na hoopai i hoikeia malaila, a e loaa pu no hoi ke kuleana e hoolohe a e haawi i ka olelo hooholo maluna o na hihia kiwila apau, hoopii ame na lawelawe hoopii ohi aie ame ke koi aie ame ka uku ana o na auhau i heluia maloko olaila, ame na oopii apau maluna o na olelo hooholo i loaa ma na hoopii auhau ame na lawelawe hooko, me ka nana ole i ka helunanui o ke koi".

 

PAUKU 2. E mana no keia Kanawai i kona aponoia ana.

 

Aponoia i keia la 18 o Aperila, A. D. 1921.

 

C. J. McCARTHY,

Kiaaina o ke Teritore o Hawaii.

 

KANAWAI 125

[B. S. Helu 83.]

HE KANAWAI

 

E HOOMANA ANA I KA PAPA OLA O KE TERITORE O HAWAII E KUAI I RADIUM NO NA HANA LAPAAU AME OKIOKI, A E HOOKAAWALE ANA I HAAWINA NO IA MAU MEA.

 

E Hooholoia e ka Ahaolelo o ke Teritore o Hawaii:

 

PAUKU 1. Ma keia ke hoomanaia nei ka papa ola o ke Teritore o Hawaii e kuai i radium no na hana lapaau ame okioki, a o ka heluna o kanakolu tausani dala ($30,000.00) ma keia ke hookaawaleia nei mai loko ae o na loaa laula o ke Teritore o Hawaii no ia mau hana; aku nae, o ka radium e loaa ana ama i kuai