Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 22, 3 June 1921 — Page 6

Page PDF (1.45 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

Pauku 3. O ka heluna i oleloia ma keia Kanawai e loaa koke no a e hoomaka ke kukuluia ana o ka aelike i hoakakaia maloko nei.

Pauku 4. O kahelua i oleloia o hookahi tausani dala, a i ole o ka me e hooliloia ana, e hoihoi houia aku no iloko o na waihona laula o ke teritore mai na loaa mai o ka hooliloia ana o na aina aupuni maluna o ke Kalana o Hawaii.

Pauku 5. E mana no keia Kanawai i kona aponoia aua. Aponoia i keia la 26 o Aperila, A. D. 1921. Pauku 1. O ka heluna o umi-kumawalu haneri dala ma keia ke hookaawaleia nei mai loko ae o ka waihona laula o ke teritore no ka uku ana i ka ukumahina o ke Kenelala o ka Pualikoa Lahui o Hawaii, mai Feberuali 15, 1921, a hiki i Iune 30, 1921, huiia, ma ke ana o eha haneri dala o ka mahina hookahi. Pauku 2. O ka heluna i hookaawaleia maanei e ukuia aku no maluna o na kikpp dala i hoopukaia e ka lunahooia maluna o na kikoo aie aponoia e ke Kenelala o ka Pualikoa Lahui o Hawaii. Pauku 3. E mana no keia Kanawai i kona aponoia ana. Aponoia i keia la 26 o Aperila, A. D. 1921. E hoololi ana i ka Pauku 2263 o na Kanawaii Hoopono ponoia o Hawaii, 1915, E pili ana i na lunakanawai o ka apana hookolokolo kaapuni ekahi, a e hookumu ana i mahele o na hihia pili ohana maloko o ia apana hookolokolo kaapuni i oleloia. Ua hiki no ke malamaia he hookahi a i ole a oi aku mau halawai ana a ka aha i ka manawa hookahi a e malama ia ka hala wai hookahi ana e kekahi o na lunakanawai aole nae e oi aku mamua o hookahi, a o na olelo hooholo na kauoha a me na hana e ae apau a ka aha, e mana no ia e like me ka mea he hookaui wale no e malama ia ana e na lunakanawai. Pauku 2. Koe wale no aia a he hihia e kaa malalo o keia mau malalo iho e hoakakaia nei i hookaawale ia no kekahi o na lunakanawai e ae, o ka lawelawe ana o na hihia apau i hoakakaia maloko o na pauku i kumo maloko o ka mikuna 132 o na kanawai i hoopononoia o Hawaii, 1915, a me na hoololi w pili ana ia mokuna, na hihia oki pau, ka hihia hoopau male ana, hookaawale, hihia malama i ke ola na hihia o na keiki poo ole, haalele wahi moe a malama ole i ka wahine ame na keiki malalo o ke kanawai 68 o na kanawai o ke kau o 1917, na hihia o na kahumalama keiki oo ole, i hui pu ia aku me ka hookohu ana, ke hoopau ana ame ka noii ana in a waihona malalo o ka malu o ka aha, na hihia apau loa e manao ia mai ana e ulu mai ana ke koi malama ola ma ke oki ana, ke kuleana e noonoo i na hihia o na keiki oo ole i hoopii ia mai a me na hihia apau loa maluna o ia mau keiki oo ole ame ko lakou malama ia ana, e hoohana a e hookolokolo ia ia mau hihia apau loa e noho hoomalu ana maluna o ka aha o na hihia pili ohana. Aole nae keia pauku he mea e paniku a e kaupalena aku ai i ka mana o na lunakanawai e ae maloko o keia aha kaapuni. Pauku 3. Mawaho ae o kona kuleana e hookohu i mau luna nui no ka aha i haawai ia aku iaia mamuli o kona kulana lunkanawai kaapuni, ke haawi ia new i ka lunakanawai o ka mahele o na hihia pili ohana ke kuleana e hookohu i eono mau makai malama keiki no ka aha, e like me keia malalo iho: Hookahi makai malama keiki poo a o kona uku no ka makahiki he……………$3,000.00 Eha mau kokua makai malama keiki, aole e emi mai malalo o, elua o laua i mau wahine, a o ko lakou uku pakahi no ka makahiki he……..1,920.00 Hookahi kakauolelo a mea kope a o kona uku makahiki he…..1,800,00 Maloko o na mea i hoopmaopopoia o ka lakou mau hana ia, o kela a me keia makai malama keiki ma keia ke haawiia nei a ke hoomanaia nei i ka mana o na makai e ae o ke kalana. O na uku makahiki apau i hoakaka ia maluna ae nei, e uku ia no ia e ke Kulanakauhale a Kalana o Honolulu. Mai a mahope aku o Lulai 1, 1921, a hiki loa aku i ka manawa e hooholomua loa ia ai keia kanawai ma ka hookohu ia ana o kekahi lunakanawai no ka aha mahele hookolokolo o na hihia pili ohana, e hookumuia nei a e hoomaopopoia nei maloko keia, o ka lunakanawai o ka aha hookolokolo o na kamalii o ka apana kaapuni ekahi ke hoomana ia e hookohu i ua mau makai malama keiki nei i hoakakaia ae la maluna i na hope maki a me kakauolelo a mea kope e like me ia e hoomanaia nei malalo o keia pauku. Pauku 4. O kela ame keia makai malama kamalii, in a ma kona manao ana he mea e pono ai ka lehulehu, ua loaa ke kuleana e noi aku ai i ka loio kuhina, a i ole ia i kekahi mnaa hoopii e ae e eaiho ae i kana mau olelo ike iloaa mai ma kona noiiana i kekahi hihia oki mare, Ma ke kakahiaka o ka Poalima nei, Mei 13, 1921, hora 8:15, i kau mai ai o Mr. ame Mrsi Geo. J. Fern ame ka laua keikki, no ka holo maka'ika'i ana i ka mokukaa nei e oni ana imua, aia maua ke kamailio la i na la a maua e haulani ana i hala aku, ame mai la oia ia'u, in a paha o keia ano kaa a ia mau la a kaua e kalaiwa ana i ka hoki, in a ua oi loa aku ka nani; a mea aku la au, e hoomanawa a kaua. I Moanalua ha'i ke au, I Kahauiki hem ka umoki, I Kahauiki hemoka umoki, I ke kula loa hoi o Kalihi, I kaiwiula kikiipau. I Kapalama lo'i laiki, I Keoneula malu i ke kiawe, Koiuiu i ka lokowai, Ha'aliliamanu honi kaua, Kapuukolo i ka Nekona, Kamanu wai moa liilii, Hauna ke kai eba oe ia'u, Haina ia mai ana ka puana, I Moanalua ha'i ke au. Ua nui ko maua piha hauoli, oiai ka lede e kau hoola'i mai ana kana nana ana ia maua, oiai ua pili like ia ka hoi e makou ia mau la, a ke nana aku iaia, o ia mau no ke onaona o na pua iluna on a; oiai makou e maalo' ana ma na wahi i hulaia ae la, ua ike aku la au iaia: Ea, ke hoomanao nei no paha oe i kahi kihi no hoi a kaua e pupue ana, a hu ae la kona aka, a mea mai la oia ia'u, ua manao au la ua poina oe, eia no ka ke mau nei no kou hoomano ana. Eia mau ua mokukaa nei ke oui nei nomua, a holu ana i ke kihi o ke ala nui Kukui, o k a mai no a ke kukui, aole e ka mea i maaoia. a e kau hoola'i mai ana o maemae: ae la o niolopa kau aheahe mai ana o puiwa, ke nana la au i ua mau kaikamahine makaonaona o ia uka a'u e hoomanao nei; ae aku la au, aole e ka mea i manaoia. a e kau hoola'i mai ana o maemae; ae la o niolopa kau aheahe mai ana o puiwa ke nana la au i ua mau hoa nei mea mai la au i ua mau hoa nei mea mai la no hoi kela ia'u, i ko kaua wa e kalaiwa ana i ke kaa bus. i na hoki eha e huki ana, a ia mau kaikamahine makaonaona o ia uka a'u e hoomanao mei ae aku la au aole loa e poina ia kahua a kaua e haulani ai. O ka oi aku no paha ia manawa i ka piha o na kaa e hoihoi ai i na po poano apau a huikau na makau a ua hoa nei a ku iho la i ka nuku o nuuanu aia oia ke mahalo la i ka nani o ka aina ame ke paiia ana o kona kii ame koua mau hoahele o ka iho aku la no ia o ua mokukaa nei nana aku oe.imua a ihope e kulana ai he pakika wale no ia e holo la a kau la i ka hi piina ikiiki a holu ana i ka uwapo haki o kaneohe a e hoolaulai mai ana o heeia a e kau mai ana kahi ao o Kahaluu a kiei ana ia Waiahole a honi ana me waikane a me ka nana ana i kahi pohaku laau o nanahoa ua miloia a kauwaikanan ke ike aku oe a oiai laua e nana ana i ka mea a laua i lohe wale ai a hui iho la me ia lede makaonaona o ia kaha ame na aloha kakahiaka ana. Pane no hoi kela e nana ana ka ou kou i kahi pohaku kupanaha nui wale ae aku la no hoi makou a mea no hoi kela i kela mau pohaku liilii e kau ae la kekahi ma kekahi o kela mau puu ua oleloia he mau keiki ia i pii mai a eia kahi kaao o ia kau i lohe mai ai.O kela ame keia makai malama kamalii, in a ma kona manao ana he mea e pono ai ka lehulehu, ua loaa ke kuleana e noi aku ai i ka loio kuhina, a i ole ia i kekahi mnaa hoopii e ae e eaiho ae i kana mau olelo ike iloaa mai ma kona noiiana i kekahi hihia oki mare, Ma ke kakahiaka o ka Poalima nei, Mei 13, 1921, hora 8:15, i kau mai ai o Mr. ame Mrsi Geo. J. Fern ame ka laua keikki, no ka holo maka'ika'i ana i ka mokukaa nei e oni ana imua, aia maua ke kamailio la i na la a maua e haulani ana i hala aku, ame mai la oia ia'u, in a paha o keia ano kaa a ia mau la a kaua e kalaiwa ana i ka hoki, in a ua oi loa aku ka nani; a mea aku la au, e hoomanawa a kaua. I Moanalua ha'i ke au, I Kahauiki hem ka umoki, I Kahauiki hemoka umoki, I ke kula loa hoi o Kalihi, I kaiwiula kikiipau. I Kapalama lo'i laiki, I Keoneula malu i ke kiawe, Koiuiu i ka lokowai, Ha'aliliamanu honi kaua, Kapuukolo i ka Nekona, Kamanu wai moa liilii, Hauna ke kai eba oe ia'u, Haina ia mai ana ka puana, I Moanalua ha'i ke au. Ua nui ko maua piha hauoli, oiai ka lede e kau hoola'i mai ana kana nana ana ia maua, oiai ua pili like ia ka hoi e makou ia mau la, a ke nana aku iaia, o ia mau no ke onaona o na pua iluna on a; oiai makou e maalo' ana ma na wahi i hulaia ae la, ua ike aku la au iaia: Ea, ke hoomanao nei no paha oe i kahi kihi no hoi a kaua e pupue ana, a hu ae la kona aka, a mea mai la oia ia'u, ua manao au la ua poina oe, eia no ka ke mau nei no kou hoomano ana. Eia mau ua mokukaa nei ke oui nei nomua, a holu ana i ke kihi o ke ala nui Kukui, o k a mai no a ke kukui, aole e ka mea i maaoia. a e kau hoola'i mai ana o maemae: ae la o niolopa kau aheahe mai ana o puiwa, ke nana la au i ua mau kaikamahine makaonaona o ia uka a'u e hoomanao nei; ae aku la au, aole e ka mea i manaoia. a e kau hoola'i mai ana o maemae; ae la o niolopa kau aheahe mai ana o puiwa ke nana la au i ua mau hoa nei mea mai la au i ua mau hoa nei mea mai la no hoi kela ia'u, i ko kaua wa e kalaiwa ana i ke kaa bus. i na hoki eha e huki ana, a ia mau kaikamahine makaonaona o ia uka a'u e hoomanao mei ae aku la au aole loa e poina ia kahua a kaua e haulani ai. O ka oi aku no paha ia manawa i ka piha o na kaa e hoihoi ai i na po poano apau a huikau na makau a ua hoa nei a ku iho la i ka nuku o nuuanu aia oia ke mahalo la i ka nani o ka aina ame ke paiia ana o kona kii ame koua mau hoahele o ka iho aku la no ia o ua mokukaa nei nana aku oe.imua a ihope e kulana ai he pakika wale no ia e holo la a kau la i ka hi piina ikiiki a holu ana i ka uwapo haki o kaneohe a e hoolaulai mai ana o heeia a e kau mai ana kahi ao o Kahaluu a kiei ana ia Waiahole a honi ana me waikane a me ka nana ana i kahi pohaku laau o nanahoa ua miloia a kauwaikanan ke ike aku oe a oiai laua e nana ana i ka mea a laua i lohe wale ai a hui iho la me ia lede makaonaona o ia kaha ame na aloha kakahiaka ana. Pane no hoi kela e nana ana ka ou kou i kahi pohaku kupanaha nui wale ae aku la no hoi makou a mea no hoi kela i kela mau pohaku liilii e kau ae la kekahi ma kekahi o kela mau puu ua oleloia he mau keiki ia i pii mai a eia kahi kaao o ia kau i lohe mai ai. O kela ame keia makai malama kamalii, in a ma kona manao ana he mea e pono ai ka lehulehu, ua loaa ke kuleana e noi aku ai i ka loio kuhina, a i ole ia i kekahi mnaa hoopii e ae e eaiho ae i kana mau olelo ike iloaa mai ma kona noiiana i kekahi hihia oki mare, Ma ke kakahiaka o ka Poalima nei, Mei 13, 1921, hora 8:15, i kau mai ai o Mr. ame Mrsi Geo. J. Fern ame ka laua keikki, no ka holo maka'ika'i ana i ka mokukaa nei e oni ana imua, aia maua ke kamailio la i na la a maua e haulani ana i hala aku, ame mai la oia ia'u, in a paha o keia ano kaa a ia mau la a kaua e kalaiwa ana i ka hoki, in a ua oi loa aku ka nani; a mea aku la au, e hoomanawa a kaua. I Moanalua ha'i ke au, I Kahauiki hem ka umoki, I Kahauiki hemoka umoki, I ke kula loa hoi o Kalihi, I kaiwiula kikiipau. I Kapalama lo'i laiki, I Keoneula malu i ke kiawe, Koiuiu i ka lokowai, Ha'aliliamanu honi kaua, Kapuukolo i ka Nekona, Kamanu wai moa liilii, Hauna ke kai eba oe ia'u, Haina ia mai ana ka puana, I Moanalua ha'i ke au. Ua nui ko maua piha hauoli, oiai ka lede e kau hoola'i mai ana kana nana ana ia maua, oiai ua pili like ia ka hoi e makou ia mau la, a ke nana aku iaia, o ia mau no ke onaona o na pua iluna on a; oiai makou e maalo' ana ma na wahi i hulaia ae la, ua ike aku la au iaia: Ea, ke hoomanao nei no paha oe i kahi kihi no hoi a kaua e pupue ana, a hu ae la kona aka, a mea mai la oia ia'u, ua manao au la ua poina oe, eia no ka ke mau nei no kou hoomano ana. Eia mau ua mokukaa nei ke oui nei nomua, a holu ana i ke kihi o ke ala nui Kukui, o k a mai no a ke kukui, aole e ka mea i maaoia. a e kau hoola'i mai ana o maemae: ae la o niolopa kau aheahe mai ana o puiwa, ke nana la au i ua mau kaikamahine makaonaona o ia uka a'u e hoomanao nei; ae aku la au, aole e ka mea i manaoia. a e kau hoola'i mai ana o maemae; ae la o niolopa kau aheahe mai ana o puiwa ke nana la au i ua mau hoa nei mea mai la au i ua mau hoa nei mea mai la no hoi kela ia'u, i ko kaua wa e kalaiwa ana i ke kaa bus. i na hoki eha e huki ana, a ia mau kaikamahine makaonaona o ia uka a'u e hoomanao mei ae aku la au aole loa e poina ia kahua a kaua e haulani ai. O ka oi aku no paha ia manawa i ka piha o na kaa e hoihoi ai i na po poano apau a huikau na makau a ua hoa nei a ku iho la i ka nuku o nuuanu aia oia ke mahalo la i ka nani o ka aina ame ke paiia ana o kona kii ame koua mau hoahele o ka iho aku la no ia o ua mokukaa nei nana aku oe.imua a ihope e kulana ai he pakika wale no ia e holo la a kau la i ka hi piina ikiiki a holu ana i ka uwapo haki o kaneohe a e hoolaulai mai ana o heeia a e kau mai ana kahi ao o Kahaluu a kiei ana ia Waiahole a honi ana me waikane a me ka nana ana i kahi pohaku laau o nanahoa ua miloia a kauwaikanan ke ike aku oe a oiai laua e nana ana i ka mea a laua i lohe wale ai a hui iho la me ia lede makaonaona o ia kaha ame na aloha kakahiaka ana. Pane no hoi kela e nana ana ka ou kou i kahi pohaku kupanaha nui wale ae aku la no hoi makou a mea no hoi kela i kela mau pohaku liilii e kau ae la kekahi ma kekahi o kela mau puu ua oleloia he mau keiki ia i pii mai a eia kahi kaao o ia kau i lohe mai ai.O kela ame keia makai malama kamalii, in a ma kona manao ana he mea e pono ai ka lehulehu, ua loaa ke kuleana e noi aku ai i ka loio kuhina, a i ole ia i kekahi mnaa hoopii e ae e eaiho ae i kana mau olelo ike iloaa mai ma kona noiiana i kekahi hihia oki mare, Ma ke kakahiaka o ka Poalima nei, Mei 13, 1921, hora 8:15, i kau mai ai o Mr. ame Mrsi Geo. J. Fern ame ka laua keikki, no ka holo maka'ika'i ana i ka mokukaa nei e oni ana imua, aia maua ke kamailio la i na la a maua e haulani ana i hala aku, ame mai la oia ia'u, in a paha o keia ano kaa a ia mau la a kaua e kalaiwa ana i ka hoki, in a ua oi loa aku ka nani; a mea aku la au, e hoomanawa a kaua. I Moanalua ha'i ke au, I Kahauiki hem ka umoki, I Kahauiki hemoka umoki, I ke kula loa hoi o Kalihi, I kaiwiula kikiipau. I Kapalama lo'i laiki, I Keoneula malu i ke kiawe, Koiuiu i ka lokowai, Ha'aliliamanu honi kaua, Kapuukolo i ka Nekona, Kamanu wai moa liilii, Hauna ke kai eba oe ia'u, Haina ia mai ana ka puana, I Moanalua ha'i ke au. Ua nui ko maua piha hauoli, oiai ka lede e kau hoola'i mai ana kana nana ana ia maua, oiai ua pili like ia ka hoi e makou ia mau la, a ke nana aku iaia, o ia mau no ke onaona o na pua iluna on a; oiai makou e maalo' ana ma na wahi i hulaia ae la, ua ike aku la au iaia: Ea, ke hoomanao nei no paha oe i kahi kihi no hoi a kaua e pupue ana, a hu ae la kona aka, a mea mai la oia ia'u, ua manao au la ua poina oe, eia no ka ke mau nei no kou hoomano ana. Eia mau ua mokukaa nei ke oui nei nomua, a holu ana i ke kihi o ke ala nui Kukui, o k a mai no a ke kukui, aole e ka mea i maaoia. a e kau hoola'i mai ana o maemae: ae la o niolopa kau aheahe mai ana o puiwa, ke nana la au i ua mau kaikamahine makaonaona o ia uka a'u e hoomanao nei; ae aku la au, aole e ka mea i manaoia. a e kau hoola'i mai ana o maemae; ae la o niolopa kau aheahe mai ana o puiwa ke nana la au i ua mau hoa nei mea mai la au i ua mau hoa nei mea mai la no hoi kela ia'u, i ko kaua wa e kalaiwa ana i ke kaa bus. i na hoki eha e huki ana, a ia mau kaikamahine makaonaona o ia uka a'u e hoomanao mei ae aku la au aole loa e poina ia kahua a kaua e haulani ai. O ka oi aku no paha ia manawa i ka piha o na kaa e hoihoi ai i na po poano apau a huikau na makau a ua hoa nei a ku iho la i ka nuku o nuuanu aia oia ke mahalo la i ka nani o ka aina ame ke paiia ana o kona kii ame koua mau hoahele o ka iho aku la no ia o ua mokukaa nei nana aku oe.imua a ihope e kulana ai he pakika wale no ia e holo la a kau la i ka hi piina ikiiki a holu ana i ka uwapo haki o kaneohe a e hoolaulai mai ana o heeia a e kau mai ana kahi ao o Kahaluu a kiei ana ia Waiahole a honi ana me waikane a me ka nana ana i kahi pohaku laau o nanahoa ua miloia a kauwaikanan ke ike aku oe a oiai laua e nana ana i ka mea a laua i lohe wale ai a hui iho la me ia lede makaonaona o ia kaha ame na aloha kakahiaka ana. Pane no hoi kela e nana ana ka ou kou i kahi pohaku kupanaha nui wale ae aku la no hoi makou a mea no hoi kela i kela mau pohaku liilii e kau ae la kekahi ma kekahi o kela mau puu ua oleloia he mau keiki ia i pii mai a eia kahi kaao o ia kau i lohe mai ai.O kela ame keia makai malama kamalii, in a ma kona manao ana he mea e pono ai ka lehulehu, ua loaa ke kuleana e noi aku ai i ka loio kuhina, a i ole ia i kekahi mnaa hoopii e ae e eaiho ae i kana mau olelo ike iloaa mai ma kona noiiana i kekahi hihia oki mare, Ma ke kakahiaka o ka Poalima nei, Mei 13, 1921, hora 8:15, i kau mai ai o Mr. ame Mrsi Geo. J. Fern ame ka laua keikki, no ka holo maka'ika'i ana i ka mokukaa nei e oni ana imua, aia maua ke kamailio la i na la a maua e haulani ana i hala aku, ame mai la oia ia'u, in a paha o keia ano kaa a ia mau la a kaua e kalaiwa ana i ka hoki, in a ua oi loa aku ka nani; a mea aku la au, e hoomanawa a kaua. I Moanalua ha'i ke au, I Kahauiki hem ka umoki, I Kahauiki hemoka umoki, I ke kula loa hoi o Kalihi, I kaiwiula kikiipau. I Kapalama lo'i laiki, I Keoneula malu i ke kiawe, Koiuiu i ka lokowai, Ha'aliliamanu honi kaua, Kapuukolo i ka Nekona, Kamanu wai moa liilii, Hauna ke kai eba oe ia'u, Haina ia mai ana ka puana, I Moanalua ha'i ke au. Ua nui ko maua piha hauoli, oiai ka lede e kau hoola'i mai ana kana nana ana ia maua, oiai ua pili like ia ka hoi e makou ia mau la, a ke nana aku iaia, o ia mau no ke onaona o na pua iluna on a; oiai makou e maalo' ana ma na wahi i hulaia ae la, ua ike aku la au iaia: Ea, ke hoomanao nei no paha oe i kahi kihi no hoi a kaua e pupue ana, a hu ae la kona aka, a mea mai la oia ia'u, ua manao au la ua poina oe, eia no ka ke mau nei no kou hoomano ana. Eia mau ua mokukaa nei ke oui nei nomua, a holu ana i ke kihi o ke ala nui Kukui, o k a mai no a ke kukui, aole e ka mea i maaoia. a e kau hoola'i mai ana o maemae: ae la o niolopa kau aheahe mai ana o puiwa, ke nana la au i ua mau kaikamahine makaonaona o ia uka a'u e hoomanao nei; ae aku la au, aole e ka mea i manaoia. a e kau hoola'i mai ana o maemae; ae la o niolopa kau aheahe mai ana o puiwa ke nana la au i ua mau hoa nei mea mai la au i ua mau hoa nei mea mai la no hoi kela ia'u, i ko kaua wa e kalaiwa ana i ke kaa bus. i na hoki eha e huki ana, a ia mau kaikamahine makaonaona o ia uka a'u e hoomanao mei ae aku la au aole loa e poina ia kahua a kaua e haulani ai. O ka oi aku no paha ia manawa i ka piha o na kaa e hoihoi ai i na po poano apau a huikau na makau a ua hoa nei a ku iho la i ka nuku o nuuanu aia oia ke mahalo la i ka nani o ka aina ame ke paiia ana o kona kii ame koua mau hoahele o ka iho aku la no ia o ua mokukaa nei nana aku oe.imua a ihope e kulana ai he pakika wale no ia e holo la a kau la i ka hi piina ikiiki a holu ana i ka uwapo haki o kaneohe a e hoolaulai mai ana o heeia a e kau mai ana kahi ao o Kahaluu a kiei ana ia Waiahole a honi ana me waikane a me ka nana ana i kahi pohaku laau o nanahoa ua miloia a kauwaikanan ke ike aku oe a oiai laua e nana ana i ka mea a laua i lohe wale ai a hui iho la me ia lede makaonaona o ia kaha ame na aloha kakahiaka ana. Pane no hoi kela e nana ana ka ou kou i kahi pohaku kupanaha nui wale ae aku la no hoi makou a mea no hoi kela i kela mau pohaku liilii e kau ae la kekahi ma kekahi o kela mau puu ua oleloia he mau keiki ia i pii mai a eia kahi kaao o ia kau i lohe mai ai.O kela ame keia makai malama kamalii, in a ma kona manao ana he mea e pono ai ka lehulehu, ua loaa ke kuleana e noi aku ai i ka loio kuhina, a i ole ia i kekahi mnaa hoopii e ae e eaiho ae i kana mau olelo ike iloaa mai ma kona noiiana i kekahi hihia oki mare, Ma ke kakahiaka o ka Poalima nei, Mei 13, 1921, hora 8:15, i kau mai ai o Mr. ame Mrsi Geo. J. Fern ame ka laua keikki, no ka holo maka'ika'i ana i ka mokukaa nei e oni ana imua, aia maua ke kamailio la i na la a maua e haulani ana i hala aku, ame mai la oia ia'u, in a paha o keia ano kaa a ia mau la a kaua e kalaiwa ana i ka hoki, in a ua oi loa aku ka nani; a mea aku la au, e hoomanawa a kaua. I Moanalua ha'i ke au, I Kahauiki hem ka umoki, I Kahauiki hemoka umoki, I ke kula loa hoi o Kalihi, I kaiwiula kikiipau. I Kapalama lo'i laiki, I Keoneula malu i ke kiawe, Koiuiu i ka lokowai, Ha'aliliamanu honi kaua, Kapuukolo i ka Nekona, Kamanu wai moa liilii, Hauna ke kai eba oe ia'u, Haina ia mai ana ka puana, I Moanalua ha'i ke au. Ua nui ko maua piha hauoli, oiai ka lede e kau hoola'i mai ana kana nana ana ia maua, oiai ua pili like ia ka hoi e makou ia mau la, a ke nana aku iaia, o ia mau no ke onaona o na pua iluna on a; oiai makou e maalo' ana ma na wahi i hulaia ae la, ua ike aku la au iaia: Ea, ke hoomanao nei no paha oe i kahi kihi no hoi a kaua e pupue ana, a hu ae la kona aka, a mea mai la oia ia'u, ua manao au la ua poina oe, eia no ka ke mau nei no kou hoomano ana. Eia mau ua mokukaa nei ke oui nei nomua, a holu ana i ke kihi o ke ala nui Kukui, o k a mai no a ke kukui, aole e ka mea i maaoia. a e kau hoola'i mai ana o maemae: ae la o niolopa kau aheahe mai ana o puiwa, ke nana la au i ua mau kaikamahine makaonaona o ia uka a'u e hoomanao nei; ae aku la au, aole e ka mea i manaoia. a e kau hoola'i mai ana o maemae; ae la o niolopa kau aheahe mai ana o puiwa ke nana la au i ua mau hoa nei mea mai la au i ua mau hoa nei mea mai la no hoi kela ia'u, i ko kaua wa e kalaiwa ana i ke kaa bus. i na hoki eha e huki ana, a ia mau kaikamahine makaonaona o ia uka a'u e hoomanao mei ae aku la au aole loa e poina ia kahua a kaua e haulani ai. O ka oi aku no paha ia manawa i ka piha o na kaa e hoihoi ai i na po poano apau a huikau na makau a ua hoa nei a ku iho la i ka nuku o nuuanu aia oia ke mahalo la i ka nani o ka aina ame ke paiia ana o kona kii ame koua mau hoahele o ka iho aku la no ia o ua mokukaa nei nana aku oe.imua a ihope e kulana ai he pakika wale no ia e holo la a kau la i ka hi piina ikiiki a holu ana i ka uwapo haki o kaneohe a e hoolaulai mai ana o heeia a e kau mai ana kahi ao o Kahaluu a kiei ana ia Waiahole a honi ana me waikane a me ka nana ana i kahi pohaku laau o nanahoa ua miloia a kauwaikanan ke ike aku oe a oiai laua e nana ana i ka mea a laua i lohe wale ai a hui iho la me ia lede makaonaona o ia kaha ame na aloha kakahiaka ana. Pane no hoi kela e nana ana ka ou kou i kahi pohaku kupanaha nui wale ae aku la no hoi makou a mea no hoi kela i kela mau pohaku liilii e kau ae la kekahi ma kekahi o kela mau puu ua oleloia he mau keiki ia i pii mai a eia kahi kaao o ia kau i lohe mai ai. Oiai o ka Hawaiian copra company kimited he hui ia i ku kuluia a e ku aua malalo a in a ka mana o na kanawai o ke teritore o hawaii i kulike a i me ke kanawai i hoomakaukauia ma na hana o keia ano ua waihoia mai iloka o keia keena he palapala noi no ka kikiipau. I Kapalama lo'i laiki, I Keoneula malu i ke kiawe, Koiuiu i ka lokowai, Ha'aliliamanu honi kaua, Kapuukolo i ka Nekona, Kamanu wai moa liilii, Hauna ke kai eba oe ia'u, Haina ia mai ana ka puana, I Moanalua ha'i ke au. Ua nui ko maua piha hauoli, oiai ka lede e kau hoola'i mai ana kana nana ana ia maua, oiai ua pili like ia ka hoi e makou ia mau la, a ke nana aku iaia, o ia mau no ke onaona o na pua iluna on a; oiai makou e maalo' ana ma na wahi i hulaia ae la, ua ike aku la au iaia: Ea, ke hoomanao nei no paha oe i kahi kihi no hoi a kaua e pupue ana, a hu ae la kona aka, a mea mai la oia ia'u, ua manao au la ua poina oe, eia no ka ke mau nei no kou hoomano ana. Eia mau ua mokukaa nei ke oui nei nomua, a holu ana i ke kihi o ke ala nui Kukui, o k a mai no a ke kukui, aole e ka mea i maaoia. a e kau hoola'i mai ana o maemae: ae la o niolopa kau aheahe mai ana o puiwa, ke nana la au i ua mau kaikamahine makaonaona o ia uka a'u e hoomanao nei; ae aku la au, aole e ka mea i manaoia. a e kau hoola'i mai ana o maemae; ae la o niolopa kau aheahe mai ana o puiwa ke nana la au i ua mau hoa nei mea mai la au i ua mau hoa nei mea mai la no hoi kela ia'u, i ko kaua wa e kalaiwa ana i ke kaa bus. i na hoki eha e huki ana, a ia mau kaikamahine makaonaona o ia uka a'u e hoomanao mei ae aku la au aole loa e poina ia kahua a kaua e haulani ai. O ka oi aku no paha ia manawa i ka piha o na kaa e hoihoi ai i na po poano apau a huikau na makau a ua hoa nei a ku iho la i ka nuku o nuuanu aia oia ke mahalo la i ka nani o ka aina ame ke paiia ana o kona kii ame koua mau hoahele o ka iho aku la no ia o ua mokukaa nei nana aku oe.imua a ihope e kulana ai he pakika wale no ia e holo la a kau la i ka hi piina ikiiki a holu ana i ka uwapo haki o kaneohe a e hoolaulai mai ana o heeia a e kau mai ana kahi ao o Kahaluu a kiei ana ia Waiahole a honi ana me waikane a me ka nana ana i kahi pohaku laau o nanahoa ua miloia a kauwaikanan ke ike aku oe a oiai laua e nana ana i ka mea a laua i lohe wale ai a hui iho la me ia lede makaonaona o ia kaha ame na aloha kakahiaka ana. Pane no hoi kela e nana ana ka ou kou i kahi pohaku kupanaha nui wale ae aku la no hoi makou a mea no hoi kela i kela mau pohaku liilii e kau ae la kekahi ma kekahi o kela mau puu ua oleloia he mau keiki ia i pii mai a eia kahi kaao o ia kau i lohe mai ai. O kela ame keia makai malama kamalii, in a ma kona manao ana he mea e pono ai ka lehulehu, ua loaa ke kuleana e noi aku ai i ka loio kuhina, a i ole ia i kekahi mnaa hoopii e ae e eaiho ae i kana mau olelo ike iloaa mai ma kona noiiana i kekahi hihia oki mare, Ma ke kakahiaka o ka Poalima nei, Mei 13, 1921, hora 8:15, i kau mai ai o Mr. ame Mrsi Geo. J. Fern ame ka laua keikki, no ka holo maka'ika'i ana i ka mokukaa nei e oni ana imua, aia maua ke kamailio la i na la a maua e haulani ana i hala aku, ame mai la oia ia'u, in a paha o keia ano kaa a ia mau la a kaua e kalaiwa ana i ka hoki, in a ua oi loa aku ka nani; a mea aku la au, e hoomanawa a kaua. I Moanalua ha'i ke au, I Kahauiki hem ka umoki, I Kahauiki hemoka umoki, I ke kula loa hoi o Kalihi, I kaiwiula kikiipau. I Kapalama lo'i laiki, I Keoneula malu i ke kiawe, Koiuiu i ka lokowai, Ha'aliliamanu honi kaua, Kapuukolo i ka Nekona, Kamanu wai moa liilii, Hauna ke kai eba oe ia'u, Haina ia mai ana ka puana, I Moanalua ha'i ke au. Ua nui ko maua piha hauoli, oiai ka lede e kau hoola'i mai ana kana nana ana ia maua, oiai ua pili like ia ka hoi e makou ia mau la, a ke nana aku iaia, o ia mau no ke onaona o na pua iluna on a; oiai makou e maalo' ana ma na wahi i hulaia ae la, ua ike aku la au iaia: Ea, ke hoomanao nei no paha oe i kahi kihi no hoi a kaua e pupue ana, a hu ae la kona aka, a mea mai la oia ia'u, ua manao au la ua poina oe, eia no ka ke mau nei no kou hoomano ana. Eia mau ua mokukaa nei ke oui nei nomua, a holu ana i ke kihi o ke ala nui Kukui, o k a mai no a ke kukui, aole e ka mea i maaoia. a e kau hoola'i mai ana o maemae: ae la o niolopa kau aheahe mai ana o puiwa, ke nana la au i ua mau kaikamahine makaonaona o ia uka a'u e hoomanao nei; ae aku la au, aole e ka mea i manaoia. a e kau hoola'i mai ana o maemae; ae la o niolopa kau aheahe mai ana o puiwa ke nana la au i ua mau hoa nei mea mai la au i ua mau hoa nei mea mai la no hoi kela ia'u, i ko kaua wa e kalaiwa ana i ke kaa bus. i na hoki eha e huki ana, a ia mau kaikamahine makaonaona o ia uka a'u e hoomanao mei ae aku la au aole loa e poina ia kahua a kaua e haulani ai. O ka oi aku no paha ia manawa i ka piha o na kaa e hoihoi ai i na po poano apau a huikau na makau a ua hoa nei a ku iho la i ka nuku o nuuanu aia oia ke mahalo la i ka nani o ka aina ame ke paiia ana o kona kii ame koua mau hoahele o ka iho aku la no ia o ua mokukaa nei nana aku oe.imua a ihope e kulana ai he pakika wale no ia e holo la a kau la i ka hi piina ikiiki a holu ana i ka uwapo haki o kaneohe a e hoolaulai mai ana o heeia a e kau mai ana kahi ao o Kahaluu a kiei ana ia Waiahole a honi ana me waikane a me ka nana ana i kahi pohaku laau o nanahoa ua miloia a kauwaikanan ke ike aku oe a oiai laua e nana ana i ka mea a laua i lohe wale ai a hui iho la me ia lede makaonaona o ia kaha ame na aloha kakahiaka ana. Pane no hoi kela e nana ana ka ou kou i kahi pohaku kupanaha nui wale ae aku la no hoi makou a mea no hoi kela i kela mau pohaku liilii e kau ae la kekahi ma kekahi o kela mau puu ua oleloia he mau keiki ia i pii mai a eia kahi kaao o ia kau i lohe mai ai.O kela ame keia makai malama kamalii, in a ma kona manao ana he mea e pono ai ka lehulehu, ua loaa ke kuleana e noi aku ai i ka loio kuhina, a i ole ia i kekahi mnaa hoopii e ae e eaiho ae i kana mau olelo ike iloaa mai ma kona noiiana i kekahi hihia oki mare, Ma ke kakahiaka o ka Poalima nei, Mei 13, 1921, hora 8:15, i kau mai ai o Mr. ame Mrsi Geo. J. Fern ame ka laua keikki, no ka holo maka'ika'i ana i ka mokukaa nei e oni ana imua, aia maua ke kamailio la i na la a maua e haulani ana i hala aku, ame mai la oia ia'u, in a paha o keia ano kaa a ia mau la a kaua e kalaiwa ana i ka hoki, in a ua oi loa aku ka nani; a mea aku la au, e hoomanawa a kaua. I Moanalua ha'i ke au, I Kahauiki hem ka umoki, I Kahauiki hemoka umoki, I ke kula loa hoi o Kalihi, I kaiwiula kikiipau. I Kapalama lo'i laiki, I Keoneula malu i ke kiawe, Koiuiu i ka lokowai, Ha'aliliamanu honi kaua, Kapuukolo i ka Nekona, Kamanu wai moa liilii, Hauna ke kai eba oe ia'u, Haina ia mai ana ka puana, I Moanalua ha'i ke au. Ua nui ko maua piha hauoli, oiai ka lede e kau hoola'i mai ana kana nana ana ia maua, oiai ua pili like ia ka hoi e makou ia mau la, a ke nana aku iaia, o ia mau no ke onaona o na pua iluna on a; oiai makou e maalo' ana ma na wahi i hulaia ae la, ua ike aku la au iaia: Ea, ke hoomanao nei no paha oe i kahi kihi no hoi a kaua e pupue ana, a hu ae la kona aka, a mea mai la oia ia'u, ua manao au la ua poina oe, eia no ka ke mau nei no kou hoomano ana. Eia mau ua mokukaa nei ke oui nei nomua, a holu ana i ke kihi o ke ala nui Kukui, o k a mai no a ke kukui, aole e ka mea i maaoia. a e kau hoola'i mai ana o maemae: ae la o niolopa kau aheahe mai ana o puiwa, ke nana la au i ua mau kaikamahine makaonaona o ia uka a'u e hoomanao nei; ae aku la au, aole e ka mea i manaoia. a e kau hoola'i mai ana o maemae; ae la o niolopa kau aheahe mai ana o puiwa ke nana la au i ua mau hoa nei mea mai la au i ua mau hoa nei mea mai la no hoi kela ia'u, i ko kaua wa e kalaiwa ana i ke kaa bus. i na hoki eha e huki ana, a ia mau kaikamahine makaonaona o ia uka a'u e hoomanao mei ae aku la au aole loa e poina ia kahua a kaua e haulani ai. O ka oi aku no paha ia manawa i ka piha o na kaa e hoihoi ai i na po poano apau a huikau na makau a ua hoa nei a ku iho la i ka nuku o nuuanu aia oia ke mahalo la i ka nani o ka aina ame ke paiia ana o kona kii ame koua mau hoahele o ka iho aku la no ia o ua mokukaa nei nana aku oe.imua a ihope e kulana ai he pakika wale no ia e holo la a kau la i ka hi piina ikiiki a holu ana i ka uwapo haki o kaneohe a e hoolaulai mai ana o heeia a e kau mai ana kahi ao o Kahaluu a kiei ana ia Waiahole a honi ana me waikane a me ka nana ana i kahi pohaku laau o nanahoa ua miloia a kauwaikanan ke ike aku oe a oiai laua e nana ana i ka mea a laua i lohe wale ai a hui iho la me ia lede makaonaona o ia kaha ame na aloha kakahiaka ana. Pane no hoi kela e nana ana ka ou kou i kahi pohaku kupanaha nui wale ae aku la no hoi makou a mea no hoi kela i kela mau pohaku liilii e kau ae la kekahi ma kekahi o kela mau puu ua oleloia he mau keiki ia i pii mai a eia kahi kaao o ia kau i lohe mai ai.O kela ame keia makai malama kamalii, in a ma kona manao ana he mea e pono ai ka lehulehu, ua loaa ke kuleana e noi aku ai i ka loio kuhina, a i ole ia i kekahi mnaa hoopii e ae e eaiho ae i kana mau olelo ike iloaa mai ma kona noiiana i kekahi hihia oki mare, Ma ke kakahiaka o ka Poalima nei, Mei 13, 1921, hora 8:15, i kau mai ai o Mr. ame Mrsi Geo. J. Fern ame ka laua keikki, no ka holo maka'ika'i ana i ka mokukaa nei e oni ana imua, aia maua ke kamailio la i na la a maua e haulani ana i hala aku, ame mai la oia ia'u, in a paha o keia ano kaa a ia mau la a kaua e kalaiwa ana i ka hoki, in a ua oi loa aku ka nani; a mea aku la au, e hoomanawa a kaua. I Moanalua ha'i ke au, I Kahauiki hem ka umoki, I Kahauiki hemoka umoki, I ke kula loa hoi o Kalihi, I kaiwiula kikiipau. I Kapalama lo'i laiki, I Keoneula malu i ke kiawe, Koiuiu i ka lokowai, Ha'aliliamanu honi kaua, Kapuukolo i ka Nekona, Kamanu wai moa liilii, Hauna ke kai eba oe ia'u, Haina ia mai ana ka puana, I Moanalua ha'i ke au. Ua nui ko maua piha hauoli, oiai ka lede e kau hoola'i mai ana kana nana ana ia maua, oiai ua pili like ia ka hoi e makou ia mau la, a ke nana aku iaia, o ia mau no ke onaona o na pua iluna on a; oiai makou e maalo' ana ma na wahi i hulaia ae la, ua ike aku la au iaia: Ea, ke hoomanao nei no paha oe i kahi kihi no hoi a kaua e pupue ana, a hu ae la kona aka, a mea mai la oia ia'u, ua manao au la ua poina oe, eia no ka ke mau nei no kou hoomano ana. Eia mau ua mokukaa nei ke oui nei nomua, a holu ana i ke kihi o ke ala nui Kukui, o k a mai no a ke kukui, aole e ka mea i maaoia. a e kau hoola'i mai ana o maemae: ae la o niolopa kau aheahe mai ana o puiwa, ke nana la au i ua mau kaikamahine makaonaona o ia uka a'u e hoomanao nei; ae aku la au, aole e ka mea i manaoia. a e kau hoola'i mai ana o maemae; ae la o niolopa kau aheahe mai ana o puiwa ke nana la au i ua mau hoa nei mea mai la au i ua mau hoa nei mea mai la no hoi kela ia'u, i ko kaua wa e kalaiwa ana i ke kaa bus. i na hoki eha e huki ana, a ia mau kaikamahine makaonaona o ia uka a'u e hoomanao mei ae aku la au aole loa e poina ia kahua a kaua e haulani ai. O ka oi aku no paha ia manawa i ka piha o na kaa e hoihoi ai i na po poano apau a huikau na makau a ua hoa nei a ku iho la i ka nuku o nuuanu aia oia ke mahalo la i ka nani o ka aina ame ke paiia ana o kona kii ame koua mau hoahele o ka iho aku la no ia o ua mokukaa nei nana aku oe.imua a ihope e kulana ai he pakika wale no ia e holo la a kau la i ka hi piina ikiiki a holu ana i ka uwapo haki o kaneohe a e hoolaulai mai ana o heeia a e kau mai ana kahi ao o Kahaluu a kiei ana ia Waiahole a honi ana me waikane a me ka nana ana i kahi pohaku laau o nanahoa ua miloia a kauwaikanan ke ike aku oe a oiai laua e nana ana i ka mea a laua i lohe wale ai a hui iho la me ia lede makaonaona o ia kaha ame na aloha kakahiaka ana. Pane no hoi kela e nana ana ka ou kou i kahi pohaku kupanaha nui wale ae aku la no hoi makou a mea no hoi kela i kela mau pohaku liilii e kau ae la kekahi ma kekahi o kela mau puu ua oleloia he mau keiki ia i pii mai a eia kahi kaao o ia kau i lohe mai ai.O kela ame keia makai malama kamalii, in a ma kona manao ana he mea e pono ai ka lehulehu, ua loaa ke kuleana e noi aku ai i ka loio kuhina, a i ole ia i kekahi mnaa hoopii e ae e eaiho ae i kana mau olelo ike iloaa mai ma kona noiiana i kekahi hihia oki mare, Ma ke kakahiaka o ka Poalima nei, Mei 13, 1921, hora 8:15, i kau mai ai o Mr. ame Mrsi Geo. J. Fern ame ka laua keikki, no ka holo maka'ika'i ana i ka mokukaa nei e oni ana imua, aia maua ke kamailio la i na la a maua e haulani ana i hala aku, ame mai la oia ia'u, in a paha o keia ano kaa a ia mau la a kaua e kalaiwa ana i ka hoki, in a ua oi loa aku ka nani; a mea aku la au, e hoomanawa a kaua. I Moanalua ha'i ke au, I Kahauiki hem ka umoki, I Kahauiki hemoka umoki, I ke kula loa hoi o Kalihi, I kaiwiula kikiipau. I Kapalama lo'i laiki, I Keoneula malu i ke kiawe, Koiuiu i ka lokowai, Ha'aliliamanu honi kaua, Kapuukolo i ka Nekona, Kamanu wai moa liilii, Hauna ke kai eba oe ia'u, Haina ia mai ana ka puana, I Moanalua ha'i ke au. Ua nui ko maua piha hauoli, oiai ka lede e kau