Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 22, 3 June 1921 — Page 3

Page PDF (1.20 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

            He Paina Luau Nui Ma Pukoo, Molokai.

Ia oe e kuu Mr. Sol. Hanohano, Lunahooponopono o ka Nupepa Kuokoa, aloha pumehana kaua a nui loa: Eia hou au ke maalo aku nei imua o kou alo, no ke noi ana aku I kou oluolu ina he wahi rumi kaawale kekahi o ka hiwahiwa a ka lahui, no kau wahi meahou o kuaaina nei, a nona hoi ke poomanao e kau ae la maluna, a nau hoi ia e hoike ae ma kea kea I ike mai ai ou mau limahana alanni e noho ana ma Hawaii Nui a Keawe, ame Maui nui o Kama, Oahu a Kakuhihewa ame Kauai, ka palena o na moku, no na mea a na limahana hana alanui ma Molokai nei I hooulu ae ai I keia paina luau makaluhi, elike no me ka luna alanui nui o Kona Hema, oia o Mr. Kalanipoo I hooulu ae ai I paina luau nui no kona mau limahana alanui.

He mau limahana no paha kekahi e ola mai nei I keia mau la e noho mai la ma Kona Hema, a I ike hoi I na mea I banaia e ko lakou luna alanui nui, a peia iho la ko makou luna alanui nui, Mr. E. K. Duvauehelle ame kana lede I hana mai ai I keia mau hana maikai imua o kona mau limahana e hana ana I ke alanui o Molokai nei, a nona iho nei mau hua nioi e wela ai ko kaua lehelehe malalo nei:

Ma ka la 2 iho nei o Mei, a ma ka hora 12 ponoi o ua la nei, ua hiki mai la ko laua kaa ma kahi hana a na limahana, e ai ana I ko lakou Manawa, a hoopuka mai la laua I ko laua manao, I hiki mai ma ko makou wahi e ai ana ma Halawa ame Waialua laua ia kakahiaka, no ke noi ana aku I na limahana, ina he mea hiki ia laua ke kokua ana mai I paina luau makaluhi no na limahana hana alanui apau, a na laua mai hookahi pipi momona ame hookahi puaa nui nepunepu, a I mau eke poi mai hoi ko Halawa am eke eke huluhulu I piha I ka opihi, ame ka limukohu, a o Waialua hoi I pahu poi no hoi kolakila, amen a ono o ke kai, a e ai keia paina luau makaluhi o na limahana, main a kane amen a wahine, I ka Poaono, o ia ka la 14 o Mei, aka mamuli o na noonoo akahele ana o na limahana ame ko makou luna alanui nui, no ka la e ai ai , ua hooholo iho la lakou apau, e ai keia paina luau makaluhi ma ka la 21 o Mei, oia I he la nui ia ma Molokai nei, he koho haloka, e hoomaha ana na limahana apau ma ia la, a e pono e hauoli lakou ma ia la me ke komo ole mai o na aoao kalaiaina, e manao iho he paina kii haloka paha keia, a ko makou luna alanui nui I haawi ai ma ia la.

Aole pela ka manao o keia paina I kukuluia ma ia la, he paina luau makaluhi keia no na limahana apau e noho ana ma Molokai nei, a ua hamama ka puka no lakou apau e hele ai e ai maluna o keia mau papaaina I hoomakaukau ia me ke keakea ole ia.

I ka wa o hai ana ko makou luna alanui nui I kona manao imua o makou o ka manewa ia I ae mai ai na limahana apau nona ka huina he 22 me ko laua haawi mai I na manao hoalohaloha imua o makou apau, o ia hoi, ke hana nei oukou I ka wela a ka la, e kiki ai ka hou, e hana ana I loko o ka ua ame ka makani, e hoopuehu mai ana I na huna lepo imua o ko oukou alo, e imi ana I pono no ke kane ame ka wahine amen a keiki I ola no oukou apau, pela maua e haawi makana aku nei ma ko maua a ono I ke pipi ame ka puaa, a mai Halawa mai hoi he mau eke poi ame ka opihi ame ka limukohu, a o oukou hoi e na limahana o Kamalo nei, o oukou no na kanaka e hana ai I lanai ame ka lole ana o ka pipi ame ka puaa, a o hoomaha ka oukou hana I ka la 19 ame 20.

Ua hooholoia, I ka hiki ana mai ia manawa I ololoia ai, ua piha aku ka hale o ko makou luna alanui nui I na limahana main a kane a na wahine, no ka laulima ana, a he mea oinio ua hanaia ka hana me ka hauoli, a ma ka Poaono o ia ka la 21, he la nui ia ma Molokai nei, a me ka hora 9 ia kakahiaka I hiki aku ai kau makaikiu hanu meahou ma ka hale o ko makou luna alanui nui, aia hoi na kane ame ua wahine o hoomakaukau ana I na mea ai I luna o kekahi mau pakaukau loloa elua, a ke ike la au I na kaa otomobile I hele a piha I na ohua, a lu iho la ia mau piha aa ma kahi o ka luna alanui, a I ke kaai ana o ka hora 10 o ia kakahiaka, I ku mai ai ko makou mokuna a akena hoi o ka Nupepa Kuokoa, Mr. Geo. Kekipi, a waiho ae la I kana leo pule imua o ko kakou Makua ma ka lani, I ke amene ana, ua noho iho na mea apau I luna o na noho, a hookomo ko wahi I a loko.

Aole au e ohikui aku I na mea ai I hoomakaukauia I luna o keia mau papaaina, aka o na mea ai no I lona I ko kaua lahui Hawaii, I ka ai ana, ke ike la no au I ka poe I pau ka lakou ai ana e hele ana e koho I ko lakou mau haloka, e like me ko lakou manao ponoi iho, a owau pu ma ia haawina hookahi.

Nolaila Ia oukou e na limahana alanui o na Laiakamanu, Kawela, Kamalo, Ualapue, Kaluaaha, Pukoo, Waialua, Halawa, ke haawi aku nei au I kou lima akau o ke aloha no ka lululima pu ana no ka oukou mau hana maikai I hana ai ma ia la kamahao, au no e lawe ae nei I ka inoa o ko kakou aina, o Molokai no ka heke, a e lilo keia hoolaha au I pula kaumaka no na limahana apau e hana ana I pono no keia ola ana

Maluna ou e Mr. ame Mrs. Duvauchelle na hoomaikai palena ole a kou mau limahana alanui no ka olua mea I hana mai ai ma ia la, a e ola kakou apau ma ka inoa o ko kakou Makua ma ka lani, amene

Me oe e Mr. Sol. Hanohano amen a keiki o kou keena pai kou mahalo nui.

Owau iho no o ka makaikiu hanu meahou o ka Moku o Hina.

                                                                                    David Umi.

Kamalo, Molokai.

                        Ka huakai ike makua me ka ohana ma honokohau

Mr. Lunahooponopono o ke Kuokoa a o ka hiwahiwa hoi a ka lahui; Welina pu kaua: E oluolu mai kou ahonui ame kou lokomaikai e hookomo mai I loko o ka hiwahiwa a ka lahui I keia poomanao e kau ae la maluna, no kau huakai ike makua ma Maui.

I ka la 11 o Mei nei I haalele iho ai au ame kau aliikane, kou kaikoeke, Mrs. Esther Laumauna, I hui pu ia me ia hoahanau Mrs. Kihe Ah Leong, ke puhikukui o Pukoo, kau aku la ma ka ailaea o Keliihelena, he nanea mai hoi kau, no ka mea ke auku la ka ihu o ua moku waapa nei I ka makani.

Haalele I ka aina nei I ka hora 10 a@m@, hiki mawaho pono o Kekaa o ka hora 11 a me ia o ia nanea no ia la noho ana I ka lai o ke kaona o ka Maluulu o Lele.

Ma ia wahi ua wehe ae la ka pili ana me ka hoahanau, Mrs. Ab Leong, imi aku la no oia I kona ohana.

Hoea aku la makou I ka home o ka hoaloha o kau aliikane, ua hookipaia mai la me ka hauoli.

I ka pau ana, ua nee aku la noloko o na halekuai no kekahi mau wahi mea liilii, I ka pau ana o ka hora 12 m@, ia, no laila ua makaukau mai la ko maua kaa, o ia hoi kou meakakau ame kou kaikuaana, Esther Laumauna, o ka ona o ka mokukaa, oia no o Joseph Haili Opio e noho ana I ka Maluulu o Lahaina.

Hora 1:30 p.m., ua haalele aku la au I kau aliikane e huli hoi ana I ka aina o Molokai, me kona mau hoa ma ka ailaea, haawi ke aloha hope, o ka lilo mai la no ia o ua mokukaa nei, oia I  au ame kou kaikuaana e noho hoolai ana, e halo ana ma o a maanei, no na mea like ole e ku mai ana imua o ka maka, a hoolai ana I honokawai.

Nana aku la I ke kau mai o Puukolii me kona nani nui; hiki aku la I Kahana Bay e nanea ana no na kamaaina ku ana ko maua kaa mawaho o ka pukapa.

Lele aku la kou kaikoeke, a owau pu kekahi I komo. Me ke aloha pumehana I puili mai ai na makua o ia home I ko laua hoahanau e hookahe ana na waineoa a ke aloha, a I ka mao ana ae, ua kaua mai la o Mr. a me Mrs. Paakaula e hooaumoe kou kaikoeke me laua, a ua holo no ia mawaena o maua, kea no paha ia o ka ohana aloha ke hoopoipoi mau la.

Haalele ia Kahana hora 2:30 p.m., hooiho ana I Napili, kiei ana I ka halekukui o Napili, hoopii ana I Honokahua, me ka manaolana e ike ana I ka maka o ka makua I laila, eia ka ua lele mua ka manu aia I Honokohau me kou mau pokii, Mr. a me Mrs. L. Palama, ua akoakoa na mea apau, na keiki, na moopuna, ka ohana, e kali wale ana no o kou hiki aku.

Hiki aku la I kauhale, lele aku la, honi me ia pulama, Mrs. Mary Haili, ninau hikimua ma kou aoao, aia I hea o mama, o ka pane ua hoi I Honokohau, e kali ana ia oe ahiki aku, malaila iho la no pau ka olelo, o ka huli hoi mai la no ia o ua mokukaa nei e hooiho ana I na alanui kikeekee, a hoea ana I Kahauiki a hooiho I Honolua, a kau hoolai mai la o Punalau. Ke hauoli wale la no kahi manao, no ka mea ua kokoke loa mai la ka manawa e hui aku ai me ka makua, na keiki, na moopuna I loko o na puili aloha ana Hoea aku la ua mokukaa nei maluna pono mai, ua kani alapine aku la ke oeoe, o ia no oe o ka mokukaa o J.K. Mokumaia, e hoolai ana I ka makani, pela no hoi keia, a ku ana ma kahi e lele iho ai, ike mai la kou pokii, Annie Palama, kou mama, na keiki, a hui ae la I loko o ke aloha pumehana; he mau hora loihi no ia I hookaheia ai na kulu wainaoa e hoopulu ana I ka lihilihi.

I ka pau ana o na kikiao ikiiki a ke aloha, ua noho iho la hoomaha, oia I hoi kou pokii kane me na keiki e kupa mai ana he elua moa.

O ka hora 3:30 p.m. keia a makou e hui nei, he mea hauoli no hoi ka ike hou ana I ka maka o ka makua, na pokii, na keiki, na moopuna, no ekolu makahiki.

I kekahi la mai, hora 2:30 p.m., ua hoea ae la kou kaikoeke me kona hoa, oia hoi kona kaikoeke Mrs. Paakaula, ike iho la me ke aloha, a ia makou e nanea ana, aia ka maua mau kaikamahine ke poke opihi mai la, aia hoi kou pokii ke hoomakaukau mai la I mau mea ai mama, no ka manawa, a nee aku la na malihini e hoopiha ia loko, aia hoi kou pokii kane ke hoomoa mai la I ka moa.

Hoa@moe I laila no elua po me na pokii, na keiki, me ka ohana, a huli hoi mai I ka Poalima, la 13 ia o keia mahina o Mei nei, no ka aina o kau aliikane.

Hiki makou I Lahaina I ka hora 4 p.m., lawe loa aku la I ka makou mau ukana, he mau mea e pono ai keia ola kino, I ka pau ana. Ua koi mai la ka ona kaa e hoi loai ko laua home, a hoolauna aku la I kana wahine I na malihini, a paina I laila, e ai ana I na manako, kela ano ame keia ano.

No laila ke haawi nei au I kou mahalo I kou mau pokii amen a keiki, ka ohana I hui like mai me maua I ko maua la I laila, pela hoi me Mr. ame Mrs. Joseph Haili Opio, ka ona nona ia mokukaa.

Ke hooki nei me ke aloha. Me ka Lunahooponopono amen a keiki o niuhua kou adieu.

                                                                        Emily A. Kaahanui

Kainalu, Molokai

                                    Kapiliula Song

Ikemaka I ka nani o Kapiliula,

Hoohihi ka manao me ka makemake;

 Ia wai kaulana o ka aina,

Makaikaiia e ka malihini.

Ua inu ia wai ono huihui,

Ia wai kahe mai I ke kumupali;

O ka nee a ka ua me ka makani,

Mea ole nae ia @ nei hookele.

Ilaila kamau kiaha hia,

Olu ai ka hele ana o ia kula loa;

Ua lei I ka pua a o ka lehua,

Ua ai I ka hua olelo papa.

He nui na ono a o ia uka,

O ka lua leko me ka hoio;

Ku au mahalo aku o ka nani,

I ka papa auwai a ke aupuni.

Moani ke ala o ke kiele,

E kono mai ana iau e hoi;

Kau aku I ke kau otomobile,

Olapa ka uwila I Kipahulu.

Aina a ka nani me ka maikai,

Kaulana I ka makani lawe huapala.

Kipa aku I ka hale kamaaina,

Ai I ka opae mahikihiki;

Ilaila hoohihi kahi manao,

I ka hanu aala o pua roselani.

E hoi kakou ua ahiahi,

E ike I ka wai a o Kumaka,

Ilaila makou miki wahi poi,

Ohua o ke kai kau ia ia

Ua lawa ka iini me ka makemake,

I ka ua Apuakea o Hana:

Hainaia mai ana ka puana,

E hoi ke aloha I Kapiliula.

Haina hou ia mai ka puana,

Malihini kaahele puni o Maui.

Composed by Miss Annie Freitas.

1315 Miller st., Honolulu.

 

Kuu Wahine Aloha, Rebecca Kahalia Smith, Ua Hala.

Mr. Sol. Hanohano, Aloha oe: E oluolu mai I kau wahi rumi kaawale o ka hiwahiwa a ka lahui nou no kahi poomanao e kau ae la maluna, I ike mai ai na kini, na makamaka, he lehulehu e noho ana mai Hawaii Moku o Keawe, ahiki aku I Kauai o Manokalanipo.

Ma ka la 18 o ka mahina I hala, hora 6 o ke ahiahi, ma ko maua home noho ma Koloa, Kauai, I pauaho mai ai kuu wahine aloha iau amen a keiki a maua, I hooneleia I ka makua, a niau palanehe aku la, me kela ao ma o, me kona makua ma ka lani, ua hala, ua moe, ua hookuu I kona luhi amen a ehaeha o keia ola ana. Auwe kuu minamina pau ole ia oe.

Ua haalele mai kuu wahine iau amen a keiki a maua, mamuli o kona hanau ana I ka maua keiki muli loa, he keikikane nui nepunepu, ke kumu nana I kaili koke ae, I kona ola makamae me kona mai ole, he 9 a maua keiki ka nui, elima e ola nei a eha I make mua aku. Luuluu wale!

Ua hanau ia kuu wahine aloha ma Hanapepe I ka makahiki 1890, no laila ua piha ia ia he 31 makahiki a hala wale aku la oia, a ua piha no hoi ia maua he 16 makahiki o ko maua noho mare ana, I kona make ana, ua hoi hoiia aku kona kino kupapau ma Waimea no ka ike ana mai o kona mau makua, na kaikaina, na kaikunane ame ka ohana, he nui a lehulehu.

Ma ka la 19 ne I hoomoe ia aku ai kona kino wailua ma ko lakou ilima, malalo o ka lawelawe ana a ka Rev. S.K. Kaulili, no kuu wahine I hala aku, he makuahine maikai no ka home, he mea nui loa lakou ia ia, he heahea, he hookipa I na hoaloha a hala wale aku ola oia. Auwe kuu minamina pau ole ia oe!

No laila, ke haawi aku nei au I kau mau hoomaikai nui palena ole I kuu pokii, Mr. Sam Smith, no kana mau mea apau I kokua mai ai iau, oiai au I loko o ke kaumaha ame ka lualuu, a pela pu no hoi me ka poe apau I ala pu mai ma ka po, no ke kiai ana I kuu wahine, ka poe no hoi I haawi mai I ka lakou mau makana pua no oukou kekahi hoomaikai nui palena ole, a pela pu no hoi me na keiki e lilua ia haawaina hookahi, ka poe no hoi I kokua wale mai I ko lakou mau kaa, no ke komo ana aku ma ka huakai hoolewa o kau mea aloha.

E oluolu e lawe aku I ka mahalo ame ka hoomaikai nui palena ole, ma kou aoao, no oukou apau loa, a na ka Haku e kiai a hooloihi I ko kakou mau la I loko o kona aloha puni ole.

Owau no me ka ohana, I loko o ke kaumaha, ame ka luuluu,

                                                WM. J. SMITH, JR.,

                                                WM. E. SMITH, SR.,

                                                ALBERT SMITH,

                                                JAMES SMITH,

                                                JOSEPH SMITH,

                                                EMMEL SMITH,

                                                JULIUS SMITH.

Ka ekalaesia o iesu kristo o ka poe hooano o na la hope nei ma auwaiolimu

Kula Sahati, hora 10:00 a 11:30 a.m. O na haawina e kulaia ai, ma ka olelo Hawaii ame ka olelo Beritania. Anaina pule nui, hora 12 n 1:15 p.m, Halawai Hui Opio, hora 7:30 a 9 p.m. Na haawina ma ka olelo Hawaii ame ka olelo Beritania. He mau haawina kuikawa kekahi. 6454-Iune 3, 10,17,24.

Mau apana aina kuai.

$175- Apana 50x100 ma Kapahulu, k@ koke Campbell Avenue, $10 uku mua, $10 o ka mahina.

$250-Apana 50x200 Alanui Kinau, ko koke Alanui 19, Palolo, $20 uku mua, $10 o ka mahina.

$500-Apana 50x100 Alanui Notley, Kalihi, $25 uku mua, $10 o ka mahina.

$1050-Apana 40x108 Alanui Lakimau, Kapiolani Park, Waikiki, $50 uku mua, $20 o ka mahina.

$3250-Hale maikai, 2 rumi moe me kekahi mau hale mawaho. Apana kihi, 100x100, Alanui Rose ame Middle, Kalihi, $500 uku mua, $40 o ka mahina.

PAULO KALAUKA

(P.E.R. Strauoh)

Alanui Moi, helu 74.

Luau Na Pa, noho pakaukau amen a Halelole no ka hoolimalima.

People’s Hardware Store.

453 Alanui Moi Akau, Kokoke I Palama Settlement. Kelepona 2670.

 

E hele ae e ike I na hana lealea ma ka Fea a na Hui Malu a na keiki o na Ululaau ma ke ahiahi o ka la apopo.

He nui na mea ano hou; na mea nana e hoopoina I kou mau manao pilihua.

Na mea hoomakeaka e noke ai I ka aka a mamae ka iwiaoao. Na kau kaa aiwaiwa. Na mea ai I kuke maiauia e kekahi mau laeula ma ia hana; ame kekahi mau hana lealea e ae.

E hele ae e ike I na HULA HAWAII KAA PONIUNIU KII OLA NANI BEA I AOIA WAILEMIHUIHUI

E hui ae me ke aluka kanaka ma

AALA PAKA

IUNE 4,6,7,8,9,10 ame 11

STELLA

Kela kii hoopohihihi noonoo o ka hoikeike ma ka Panama-Pacific o ia ana kekahi e hoikeikeia ana malaila.

E hele mai e ike I Kekahi Kaa Pahu I Piha me na Mea

                                    Hoopaha’oha’o

E hoomanao I keia: e haawi waleia ana kekahi otomobila malaila.

Kanaka Makua $.25--- Uku Komo --- Na Kamalii $.10