Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 22, 3 June 1921 — He Moolelo no LEOLA DALE a i ole Mai ke Kulana Nele a i ka Waiwai-Na Aloha Elua i ka Ipo Hookahi. [ARTICLE]

He Moolelo no LEOLA DALE a i ole Mai ke Kulana Nele a i ka Waiwai-Na Aloha Elua i ka Ipo Hookahi.

I kela ike ana mai lioi o Pilipo Daika i ke koino ana aku 0 Kikila, ua kuemi aku la oia ihope. aka nae 110 Mr. Foda hoi, i kona \va i ike mai ai i ke kokoolua o Kikila, ua hele koke mai la oia imua. me ka liooho ana ae: "Aiiwe; o oe ka keia e Mr. Kaluka!" me ka haawi pu ana mai i kona lima imua o ka malihini 110 ke aloha ana. "Ae, owau no keia, a pehea oe e Mr. Roda?" i pane aku ai ka malihini me ka liopu ana aku 110 hoi i ka lima o Mr. Foda, 110 ke aloha ana. Ke puliki la o Mr. Foda i ka lima o Mr. Kaluka, no ka mea he mau kahiko' laua, me ke kamaaina loa o kekahi i kekahi, a ke nana mai la hoi ma na maka o ua hoaloha nei ona me na manao kahaha, no ka hana nui o kona hoea ana aku me Kikila no ke kakela. | Aia hoi o Kikila ke kalele la na lima maluna o na poohiki o Mrs. Wekela, me ke kamailio ana aku i na olelo e hoomalielie ana i na manao pioloke iloko o kela wahine. No ka hoomaopopo ana aku o ke kanaka malihini aia jloko o*Mr. Foda ke kahaha nui loa no kona hoea ana aku ma kela kakela, i hoomaka aku ai oia i ke kamailio ana me keia mau olelo: ./ "Ke ike aku nei au. ua hookahalia loa va aku kou manao e Mr. Foda no keia lioea ana mai la o'u, aka no ka hookamaaina ana aku ia oe, no ke ano o ka'u misiona ,he loio au 110 Mr. Kinikele. ma ia ano i ukali mai ai au mahope ona 1 keia kakahiaka." "Ua hookahaha i'o ia mai au 110 keia hoea ana mai la ou e Mr. Kaluka. aka nae akahi a hoopauia ae ia kahaha ilpko o'u. ua hoakaka pono mai la oe i kou kulana," wahi a Mr. Foda me kona noho ana iho maluna o kekahi noho. Aia no hoi o Pilipo Daika ke ku malie mai la hoolohe i na olelo e kamailioia ana mawaena o Mr. Foda ame ke kanaka malihini, a i kona lohe ana mai, he loio kela kanaka no Mr. Kinikele, ua hoopiiia aku ka piena iloko ona, me ka pane ana mai: "Ma ka mana hea i loaa ai ke kuleana ia Kikila Kinikele ame oe e ka malihini, e komo mai ai mak)ko nei o keia kakela. me ka loaa mua ole o ka ae mai kekahi mea aku i kuleana i keia kakela?" wahi ana me ka hele o na maka a hulili. * Pahola ae la ka minoaka ma na papalina o Mr. Kaluka a pane ae la: "Ke ole au e kuhihewa. o Mr. Daika kou inoa e ke keonimana." "Ae, o ko'u inoa ia." wahi a Pilipo, ine ka uumi ana iho i kona mau manao inaina. "Ua lohe au i kou inoa, akahi 110 nae a loaa ia'u ka hanol\ano o ka hui kino ana me oe i keia kakahiaka: a me he mea la. aole no paha oe i lohe inua no'u, aka ke hoolauna aku nei nae au ia'u iho imua ou, owau keia o Mr. Kaluka, 0 ka hui loio o Kaluka ame o Ladana." "Aole i lilo kena mau mea au e hoakaka ma; la i mea ano nui \ ko'u noonoo! Heaha kau hana q ka hoea ana mai nei rna keia kakela, ke makemake nei au e ike?" "No keia manawa, ua hoea mai la au, ma ke ano he malihini na i\tiss Dalc o ke Kakela Lome," wahi a Mr. Kaluka, me ka pahola hou ana ae o ka minoaka ma kona mau papalina. } "O kena auei ka mea oiaio e Mr. Kaluka?" i pane niai | ai o Mr. Fōda me ke ku okoa ana mai iluna. u Eia o LeolJ I ihea, ua ike anei oe iaia?" I "Eia no au." i poha mai ai ka leo o Leola a komo ana no j iloko o ke kakela, me kona hele pololei ana mai. a ku iho ; la mawaena o Kikila ame Mrs. Wekela. | Ku ino ae la o Pilipo iluna. me ka manao e nee mai I iinua. no ke apo ana aku ia Leol*.«, me ka hoopuka ana aku i i keia mau olelo: I "O e ktiu Leola aloha, ihea oe i nalowale iho nei?" e ane--1 he aku ana nae oia e hele 110 kalii a Leola e ku mai ana, i kau e mai la o Kikiki i kona lima iluna, na ia mea i kono j aku ia Pilipo e kuemi mai ihope. | "E ku malie aku oe malaila e Pilipo!" i kauoha mai ai i o Mr. Kinikele, me ke kau pu ana mai hoi i kona lima | iluna, aia hoi kona mau niaka, ke haka pono loa la maluna j o kona enemi. Ua komo aku ke kahaha iloko o Mr. Foda no kela mau ' niea ana e ?ke mai la, nolaila ku ino ae la ua loio nei iluna, a ninau mai la ia Leola, i ka i ana nlai: "Heaha ke ano o keia mea e Miss Dale? Ma ko ano hea i hoea mai ai keia mau keonimana iloko o keia manawa? Ma ka'u nana aku. aia kekahi mau mea pohihihi loa, i hiki | ole ia'u ke.maopopo," alaila kuhikuhi ae la oia ia Kikila i ame Mr. Kaluka. ! Aia na mea apau ke nana la maluna o Leola no kana | pane. i. kela mau ninau a Mr. Foda. ; "Aole he pohihihi ma keia mau mea au e ike mai la e | Mr. Foda, oiai ua kamaaii-.a no oe ia Mr. Kinikele"; i pane ; aku ai o Leola. | "Pela i'o 110, aka nae, heaha kona kuleana o ka hoea 1 ana mai nei, a heaha hoi kana hana maloko nei o ke kaIkela?" ■ , ! "Owau ponoi no ka mea nana e pane aku i kau ninau e i Mr. Foda." i poha hou mai ai ka leo o Kikila. "O ke kule- ; ana o ko'u hoea ana mai nei ma keia kakela ma ke ano no { ia he malihini na Miss Dale, a ma ke ano no hoi, owau aku ] ana kana kane mare." No keia pane a Kikila, ua noho liou iho la o Mr. Foda ! ilalo. aia hoi ma kona inau maka ke kaumaha, aka nae, ua ! loheia aku la ka hehe o ka aka a Pilipo Daika, me ke kaniailio pu ana ae: "Ea, o keia kekahi o na nuhou ano nui loa, eia ka he kane aku ana o Mr. Kinikele na Miss Dale," me ka huli ana ae o ua o Pilipo imua o Leola. a i hou aku la:' "Kc haawi aku nei au i ka'u mahalo kiekie. ana ia.oe. no kou koho anai i ke ano o ke kanaka au e lawe mai ana i kane nau! Ke lohe mai la anei oe e Mr. Foda i ka pane a Miss Date ?" , "Aole'he maopopo iki ia ! u o kei% iuea," i pane mai ai o Mr. Foda. "He oiaio anei e Miss Dale,- o Mr. Kinikele j aku ana kau kane e mare ai?' I "Ae. he mea oiaio loa ia aole he kanalua ana." "Pehea keia moolelo no ka holo mahuka ana o Mr. Kinikele, me kekahi kaikamahine okoa?" i mau aku ai no ke kamailio ana a Mr. Foda. "Aole loa he oiaio iloko o ia moolelo!" i pane aku ai e Kikila me ka leo okalakala. "He moolelo oiaio loa kela!' wahi a Pilipo Daika me ke ku okoa ana ae iluna, no ka mea aia no ua kanaka nei, ke hooikaika mau mai la no kona pono. "Heaha nae ko ka'kou kuleana hou e kamailio ai no kela moolelo, ina ua pas ko Miss Dale manao, o Mr. Kinikele kana kane e mare aki ai. o kona kuleana no ia, a ua nui na hoike maloko nei, lohe i kana mau olelo Ukamailio mua mai nei, a me he me« la, aole he loihi o ka manawa a kakou e kakali aku ai, <

, • Pnle Madena maloko nei, no ka hooiaio hoea mai ana no o * . Upwiei maHuka ana oMr ana i ka moolelo e pili ana, no ka holo mahuka ana o Mr. K 'xj'a 'e' īiiki ole ia Kikila ko hoomwawanui iho i kona inaina, no kela mau olelo h o o liMhaa . kamaHio.a ma, e Pilioo. nolaila anehe mai la oia e hele imua, no ka haa«. ana aku ia Pilipo Daika, i kekahi pa i mahanahana ma kikumu pepeiao, ua huki e ia aku la nae kona hma ihope - Leola, aka pane mai la ne o Pilipo, me ka hoopmana »na ae i kona mau lehelehe: . "I kamailio aku nei au, no ka hoea ma, ° P° le maloko nei, no ka hooiaio ana i na mea 1 loheia e pili ana nona ame Mr. Kinikele. Aole loa he kanaka kupono nan,, e hoike ae i kela kaikamahine, o Mr. Kimkele wale no. "Aole no oia i mamao loa aku mai la oe mai! . 1 pa-e mai ai kekahi leo maiwaho mai o ka lanai o ke kakela, a komo ana no ka Haku Baumona me kona ku malie ana no ma ka puka Ua hoohikilele loa ia mai ko Pilipo manao i ka lohe ana aku i kela leo, me ka huli ino ana aku no kahi o ka puka. a ike i ke ku mai o ka Haku Haumona, me kon* mSnao, o Pole Madena pu kekahi, aole nae ona ike aku, no ka mea o ka haku opio wale no ka i hele mai, a pani aku la ka Haku Eaumona i ka pulea a paa. . "Mamuli o kekahi hiona a'u e ike aku nei e Miss Dale, ke hopohopo loa nei au, malia paha ua lohi loa ka nuhou a'u i lawe mai la no ka hoike ana aku īa oe; aka nae e hlu no i mea hoohauoli mai ia'u ka noho ana maloko nei, a lioauhee ae i na kikohukohu i hapala wale ia aku maluna o ka inoa o ko'u hoaloha," i pane aku ai ua haku opio nei. me ke u ana ae o kana nana ana ma o a maanei, ahiki i ka ike ana aku ia Pilipo, hoomaka hou aku la oia e kamailio: "Ua maopopo ia oukou apau, ua hookauia aku na aliewa ana maluna o Mr. Kinikele, no kekahi hewa ko'iko'i loa. oiai nae o ka mea oiaio, aole lōa he wahi kiko eleele i kau aku maluna ona. Owau nei ka mea i huli aku i ka oiaio. a pela au i hoea mai la, no ka hoike ana ae i ke akea, ua kaawale loa o Kikila mai na mea a kakou i koho wale ai i kinohi. Eia o Pole Madena i keia%manawa, ma ka home o kona makuakane kahi i noho ai, ua loaa aku oia ia'u ma ke kulanakauhale ma Ladana, a mai kona mau lehelehe ponoi mai, i hoike mai ai oia i ka mea oiaio, a ua makaukau au e hoikeike aku i ka palapala ana i kakauinoa ai, ina i makemake oe e Pilipo Daika e ike i ka pololei o ka'u mau mea e kamailio aku nei, no ka pono o ka ino maikāi o kuu hoaloha." "Heaha auanei ko'u pomaikai, ma kau mau mea e kamailio mai nei, nolaila o oe no ke kuleana e hoike mai ai i na mea i loaa ia oe, aka o kou hoaloha paha ka i makemake i kena mau ano kamailio au," wahi a Pilipo m ke ano hookekee. "O kau paha kena e kamailio mai nei, no ka pulapu ana mai i ka poe maloko nei o keia rumi, aole he wahi lihi iki o na hoohuoi o ka hewa i kau aku maluna ou e Pilipo, aiea nae e hoolohe mai oe i' ka oiaio. Ua maopopo loa ia'u e hoole mai ana oe. aole o oe ka mea nāna i hookikina ia Pole Madena e haalele iho i ka home o kona mkuakane, a holo aku no Ladana, me ka noho ana aku malalo o ka malu 0 kekahi wahine au i hoolimalima ai, no ka hooko ana mai 1 kekahi o kau mau hana ekaeka." j "Ina aia kekahi w r ahi lihi oka oiaio iloko o kena mau j mea au e kamailio mai nei. ina ua makepono ko'u hoole aiil i aku; aka he nana hoopau manawa wale no ka nooiioo ana aku i na mea e pili ana no Mr. Kinikele a no Pole Madena paha. He hana artō nui loa ka i 'makemake koke ia i keia manawa, he hana i pili ole aku ia ha'i, e kulean ole ai no hoi kekahi poe e ae e noho mai maloko nei." Kulou aku la ka Haku Baumona imua, a i aku la ma ke ano paa rula : "Ina ua lilo keia hoea ana mai nei o'u i koj mohewa. alaila ke nonoi aku nei au, e huikalaia mai, mt i ko'u makaukau, e haalele iho ialoko nei o keia rumi." | "'Aōle au i ike i kēkahi kumu kupono nou e haalele mai !ai ialoko # iici o kēia keeha, aka e noho mai no oe pela e k.i || Hakū Baumona." i pane niai ai o Leola. 1 Ua hoomanlaia ae ka manao oka Haku Baumona, ma ; muli o kela mau olelo a Leola, me kona haawi ana aku i i kana kunou ana imua o ka lede opio, me ka hele ana mai | no hoi, a ku iho la' ma ka aoao o Kikila. I Hoomaku'e iho la na ku'emaka o Pilipo Daika, no kela j kamailio ana ae a Leola, e noho iho no ka Haku Baumona i iloko, aoiaka ua kanaka nei o'ka pane ana mai: • "Ke kaumaha nei au, i ke kamailio maoli ana aku ia ! oe e kuu haku. e pono oe e haalele mai ialoleo nei o keia | keena i keia manawa!" | Anehe mai la ka Haku Baumona e nee imua, me ka maj nao e hopu aku ia Pilipo, no ka haawi ana aku iaia i kekahi i puupuu mahanahana ma ke kumu pepēiao, ua paa e mai 1a |Jiae oia i ka hopiiia e Kikilā, a o ia ka ua haku nei o ka j pane ana mai: "Ma ka mana hea i loaa ai ia oe e Pilipo Daika ke kuleI ana e kipaku mai ai ia'u, e ku a hele mailoko aku nei o keja kakela ?" me kona nana ana aku hoi ia Leola. Aole toa he wahi iilii kuleana iki o keia kanaka e kauoha mai ai ia oe e kuu hoaloha, e ku a hele mailoko aku nei o keia kakela," i pane mai ai o Kikila. "Uwoki!" i pane mai ai o Mr. Foda, me kona ku okoa ana ae iluna. "Aole o'u e hoomauia aku keia ! mau ano olelo i keia manawa," me k* kau ana aku o kekahi j lima maluna o ka poohi\vi o PiWpo. | Hilinai aku la o Pilipo Daika ihope o kona noho, me ka pane ana mai nae: "He hana hiki ole loa ke kaohi hou ana mai ika mea i makaukau loa e hookoia Etku. Eia iloko o kuu noonoo, ka makee e hoopakeleia ae o Leola mai kekahi liana maikaiole, aka nae, ua komo mai nei keia pot iloko nei me ke kuleana ole." Haalele aku la o Mr. Foda i kona wahi e ku ana, a hel* | mai la imua o Leola, a kamailio aku la me ka l«o oluolu: j Auhea oe e Miss Dale, ke nonoi aku nei au i kou oluolu. ; e haalele mai i keia rumi, no ka mea he hana ano nui ioa ka maua 1 makemake ai e lawelawe, h'e hana hoi, i konoia mai āi au e noi aku ia oe e hookaawale aku." Nana mai la o Leōla ia Kikila, me kona nlanaO t ho«-)k<> .1 . l ! ie e .. nfc> ® a r - F°da iaia, aka nae, lalau aku 1a o Kikila i kona lima, a kaohi hou iho la iaia, aole e haaleie ī kela nnni. . Ua ike mai o Pilipo i kela hopu ana aku a Kikila i ka lima o Leola, a kaohi iho i kela kaikamahinē, aole e hooku elike nie ke kauoha a Mr. Foda iaia, alaila puoho mai la ua kanaka nei, me ke kamailio ana mai i nā olelo hookikina "Aole o'u makemake ia oe e Mr. Kinikele, e nolio i maloko nei, e ku koke oe a hele mailoko aku o keia rutn>. me ka hakalia ole!" Ku ino ae la o Leola ihina, hele mai.la oia a piha i ka īnaina, no kela mau olelo a Pilipo, aka nae, r ua kaa e aku ka aoao o Mr. Foda ke kamailio ana mai iaia: Auhea oe e Miss Dale, e noho malie, o keia ka'u leo uwalo imua ou, no kou pono,' 'alaila huli ae la imua o Ki : k'* 3 » a * aku la: "E olūolu mai oe e Mr. Kinikele, e haalele mai no keia manawa, ialoko nei o keia rumi!" ► Ma kahi oko Kikila hooko aku ike noi a Mr. Foda, pa hola ae la ka minoaka ma kona mau papalina, a pane mai . makemake nei au e ike, ma ke kuleana hea i loaa - ai la Pilipa, ka mana, maluna o keia kakela?" l "Ina o kou makemake ia ea, alaila ke kauoha aku nei au i ia oe. e ku koke a hele mailoko aku nei, no ka mea owau i ka haku ame ka ona nona keia kakela," wahi a Pilipo mt i ka leo kuoo o ka mpa hookohukohu. l -\ (Aole i pau.) _