Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 23, 10 June 1921 — KA MANAO KAKOO O KA REV. AKAIKO AKANA I KA BILA HOOPULAPULA. [ARTICLE]

KA MANAO KAKOO O KA REV. AKAIKO AKANA I KA BILA HOOPULAPULA.

Man&o e Hookoeia na Aina X O ka mauaoio maoli o ka "AhaLui Puuhonua o ua Hawaii" ua hoea mai i lea manawa e liookoeia ai na aina aupinii. Ma o ke kanftwai hookuonoono la e ku uei i keia wa, ke kaa »ku nei na aina aupuui iloko o na lima o oa ona ki»kaikahi. Ke kukulu aku nei ka bila hoopulapula i kekahi pa-ku maluna o ka ninau hookuonoono, ma na m«a pili i na aina i hookaawaleia malokts o ka bila. Ua waihoia aku keia inau aina iloko o na lima o ke aupuni, uo ka pomaikai o kona poe kanaka ma kabi o ke 38,000, aole hoi o kekahi mau haneri kakaikahi wale no, elike me ia e ikeia nei maluna o na aina hooku«noono i keia la. O ka hookoe ana i na aina kanu ko maikai loa ma o ka īnanao la o keia bila, o kekahi hana ia u ka liookoe ana i ka aina, e pono 010 .ii ke nana ole ia. Aole wale nq e kua mai ana oia i keia hana waiwai o ka hoopulapula ana i na kanaka Hawaii uia o ke 30 pakeneka la o na hoo liiualima mai keia mau aina kanu ko mai, oka e hoomau aku ana ia ma ka boohua ana mai i na loaa makahiki no na hann o ke aupuni, ma o ke koena aku o 70 pakeneka o ua hoolimalima la. Aole e hiki e loaa mai keia mau loan makahiki mai na aina hookuonoono mai, a e nele ana ke aupuni me ia innu loaa makahilei, ina e holo ole ana kn bila hoopulapula, no ka mea ua kaa uku keia mau aina kanu ko malalo o ua hana hookuonoonow Iloko o ia manawa hookahi, he mea pono e hoomao]>npoia, aole i hoopau loa ia ka hookuonoono ana i ka bila hoopulapula, no ka inea o na aina i komo ole maloko 0 ka bila, aia no lakou malalo o na kanawai liookuonoono o ke teritore. Ke Kahua o ka Hoonaauao Pili Oih&na 4. Ua hoakaka ka hila ma ke ano kokua i kahua no kekahi hoonaauao lawelawe pili oiliana maoli, i leupono lo» no na ITawaiji i keia la. (a) Ua hookaawale ae ia i kahua pili dala ma kahi o ka $3000, no ka lioomaka ana nku ,ina e makemakeia ana ke dala e ka poe e ake ana e hoi a noho maluna o ka aina. Ua nui na mea i kamailioia no ka holopono ole o na Hawaii ma ka hookuonoono ana. O kekahi o na kumu nui no ia holopono ole, o ia no ka UWa pono ole i na kokua pili dala. No keia kumu, he nui ka poe i hele aku e aie dala, o ka uku ana i ka ame ke kulana e uku ai, ua lilo maoli i haawe ko'iko'i no k& hapanui o lakou. Nolaila i ka manawa i loaa ole ai ka pomaikai mai ka lakou mau meakanu mai i ka wa e oo ai, ua konoia mai lakou e haalele i ko lakou mau aina, a i ole kuai hoolilo aku ma ke ano hoopoho. O ko'ti ike maoli no keia mau kulana, ka mea nana i konō mai ia'u e kainailio pinepine i ko'u mau manao ku-e i ka poe e manao ana e hookuonoono, nie kahi kumuwaiwai uuku e Hoomaka ai. Ua ike na kanaka Hawaii i keia la, 1 ka nui o ko'u ku-e ikaika no keia ano hana. NolaUa, ke olelo hou aku nei no au, o ke kokua pili dala i hoakakaia ma keia bila, he kumu hoohoihoi ikaika loa ia no ka holomua iwa•na o na Hawaii i koho ka manao e lioi o mahi i ka ainaKe Ano o ka Noonoo Aia hou ae kekahi mea auo nui i 'eomo mai iloko o keia noonoo ana, e l>uao ole ai ke nana ole ia, o ia hoi, ka iini ame ke ano o ka uoonoo, i haawi- ■ a aku ai keia kokua ana. O ka loaa ana o ka ike aia ka makee " ke aupuni maluna o lakou, a e ku ui« mahope o lakou, me ka haawi ana 'nai i ke daia ma ke ano aie ia lakou, mea pono hoi iloko o ka lawelawe oihnnn ana, a no ka poe lawa kupono "h' me ke dala, he mea kokua nui aku l tia a hoohoihoi, oka oi loa aku ika manawa e hoaieia ai maluna o na ku">u oluolu loa a piha kokua, elike me a lea bila i hoakaka ai, he mea keia hookahuaia ai kekahi haawina a'o, e i'o.'iuhee loa ia alku ai ka hopohopo ame mnka'u, ka inea a na lahui e ae i kukuni mai ai maluna o ka lahui HaO ka maka'u e nee aku imua "•a k;i lawelawe oihana ana, a' e pa'•nioni aku me ka poe o kekahi mau l»hui e aku, i loaa ia lakou ka po'naikai o ka iko lawelawe oihana i 'oia i;i lakou no na kenekulia lehume ke ku ole aku o kekahi mea "'ahnpe o ko lakou kua, ma na mea i'ili 'lala, a ma kekahi ano e ae paha, ">> lilo keia i i k» l'oloinua o na Hawaii, o ka oi loa ffku, "iai ua oili ae no lakou mai ke ano 111 :ii o ko lakou ola ana, a hookomoia 'ku iloko o kekahi kulana pohihihi ,o '*■? ola ana ,elike me ia a e ku iloko o ke ola KristianO ana. Ma"luli iho la o keia ike i keia wa, no'ai'a ua hoea mai ka manawa e hoauaku ai ia hopohopo ame ka maka'u. a o ka makauk-au e hoohana aku ; 'i ia mea, oiano ka hoolaha ana aku i ao ame ka hoonaauao ana ina na Ui Pa pili oihana. • (Aole i pau.)